Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe Januari 2017 Een vreedzaam kinderdagverblijf waar kinderen vies mogen worden. Kinderdagverblijf Lieve & Bouwe Lieven de Keylaan VZ Utrecht Teamleider Stephanie Dogger T.: E. s.dogger@ludens.nl W.:

2 VOORWOORD Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe maakt deel uit van Ludens. Ludens biedt professionele kinderopvang en telt diverse kinderdagverblijven en locaties voor buitenschoolse opvang in vrijwel de hele stad Utrecht. Ludens staat ervoor dat kinderen zich bij ons thuis voelen en gerespecteerd worden; bij Ludens kijken we naar de kinderen die voor ons staan. De pedagogiek van Ludens is vastgelegd in een Groeimeter (zie H. 2). Ludens staat dichtbij de ouders en kinderen, werkt wijkgericht en speelt in op de ontwikkelingen in de leefomgeving, in de buurt en op de scholen. Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe maakt samen met een aantal buitenschoolse opvang-locaties (de BSO s Floris, Zigzag, Petteflet en Bikkels) deel uit van Ludens Zuilen, onder aansturing van dezelfde teamleider. De teams van deze locaties werken intensief samen. De werkwijze Dit pedagogisch werkplan is tot stand gekomen in een aantal bijeenkomsten, waar we stil stonden bij de kern van ons werk: ons pedagogisch handelen. Pedagogisch medewerkers*, de teamleider, een pedagoog van Ludens en een aantal ouders uit de oudercommissie namen deel aan deze bijeenkomsten. Dit werkplan betekent niet dat we nu klaar zijn. Het is een doorlopend proces waaraan we blijven werken. Ieder jaar wordt het pedagogisch werkplan geëvalueerd en stellen we dit, waar nodig, bij. We hanteren hierbij de evaluatiekalender van ons HKZ-kwaliteitssysteem. Eind 2016 is het plan herschreven vanwege de uitbreiding van 5 naar 6 groepen met Lasse als nieuwe stamgroep. Dit herziene plan is voorgelegd aan de oudercommissie. Over Lieve en Bouwe Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe is geopend in september 2013 en is gehuisvest in een nieuw gebouw, de Bouwmeester aan de Lieven de Keylaan. Hierin zijn, naast het kinderdagverblijf, ook 50 zorgappartementen gehuisvest en 30 sociale huurappartementen. Alle appartementen en het kinderdagverblijf liggen rondom een binnentuin. Hier ontmoeten jong en oud elkaar. De peutertjes van Lieve en Bouwe ontmoeten hun buren regelmatig; er wordt samen geknutseld, gegeten, voorgelezen. Plezierige ontmoetingen voor iedereen, en op deze manier geven we (ook) vorm aan verbondenheid met elkaar. De Vreedzame Wijk Zuilen is een Vreedzame Wijk, de Groeimeter van Ludens sluit aan bij de Vreedzame Wijk (en school). Op deze manier is het voor de kinderen duidelijk dat er overal in de wijk dezelfde spelregels gelden. Hierdoor ontstaat verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de gemeenschap. Wij zien het kinderdagverblijf als een oefenplaats voor actief en democratisch burgerschap. Kinderen leren al op jonge leeftijd om in hun stamgroep verbondenheid met andere kinderen te ervaren, zij leren omgaan met verschillen, en met conflictjes. Kinderen krijgen bij Lieve en Bouwe een stem, en ook verantwoordelijkheden op maat. Zo zijn wij Samen goed voor later. In dit pedagogisch werkplan leest u hoe wij dat doen. *De officiële functiebenaming is pedagogisch medewerker. Wij korten dit af als pm-er

3 INHOUDSOPGAVE 1. Pedagogische doelen en uitgangspunten Pedagogisch handelen De Groeimeter Met elkaar Communicatie Het spelende kind Samenwerken met ouders Bijlage 1: Groepsindeling en dagindeling Bijlage 2: Rituelen en feesten Bijlage 3: Ondersteuning beroepskrachten Bijlage 4: Omgaan met bijzondere gebeurtenissen Bijlage 5: Flexibele opvang, kinderopvang gedurende extra dagdelen en ruilen Bijlage 6: Plaatsing op 2 stamgroepen Bijlage 6: Seksuele ontwikkeling van kinderen Bijlage 7: Omgaan met het vier-ogen principe

4 1. Pedagogische doelen en uitgangspunten De visie van Ludens Ludens biedt verantwoorde opvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind, in een veilige omgeving. Ons doel is om kinderen emotionele veiligheid te bieden, we geven kinderen de mogelijkheden om hun persoonlijke en sociale competenties te ontwikkelen en bieden ze de kans om zich de waarden en normen van onze samenleving eigen te maken. De pedagogische uitgangspunten staan op onze Groeimeter. Op de achterzijde van de Groeimeter staat onze visie op opvoeden verwoord: Bij Ludens kijken we naar de kinderen die voor ons staan. Ludens ziet kinderen als uniek, competent, krachtig en creatief: kinderen hebben van oorsprong al heel veel in huis. Onze pedagogiek gaat uit van wat een kind allemaal al is en kan, rijk aan mogelijkheden om zichzelf uit te drukken. Wij bieden de kinderen een veilige omgeving waarin zij zelf, in hun eigen tempo., de wereld kunnen ontdekken. Een plek om te kijken naar die wereld, hierover na te denken en zelf te komen tot oplossingen voor problemen die zich in hun wereld voordoen. Wij denken dat het heerlijk is voor een kind om te experimenteren, te ervaren, te spelen, te onderzoeken en vooral ook om te doen. Om te merken dat je als kind gezien wordt en dat er echt naar je geluisterd wordt. Dat er veel positieve aandacht voor je is en dat er ook duidelijke grenzen worden gesteld. En dat we steeds kiezen voor win-winoplossingen. Wij bieden een plek waarin kinderen met elkaar zijn, waarin ze leren om samen besluiten te nemen en respect te hebben voor iedereen die anders is. Waarin ze verantwoordelijkheid leren nemen en zich verbonden voelen met elkaar. Een omgeving waarin kinderen begeleid worden door pm-ers, die vertrouwen in hen hebben en een voorbeeld zijn waar ze van kunnen leren en die hun werk doen met hart en ziel en die de kinderen iedere dag weer stimuleren: Probeer het maar, je kunt het best! - 4 -

5 2. Pedagogisch handelen 2.1. De Groeimeter Op de voorkant van de Groeimeter hebben we in 12 items samengevat hoe wij werken aan onze pedagogische doelen en uitgangspunten: Samen kun je meer: we werken aan verbondenheid, we doen het samen Zo kan het ook!: we hebben aandacht voor ieders eigen wijze Wij lossen het samen wel op: we zoeken met elkaar naar win-win-oplossingen Wat vinden jullie ervan?: we nemen kinderen serieus en geven hen een stem Fijn dat je vertelt wat er is: we communiceren op een respectvolle manier Goed gedaan!: we geven veel positieve aandacht aan de kinderen Je vliegt!: we werken met plezier Mmm, lekker appeltje: we geven het goede voorbeeld Bij ons mag je vies worden: we geven ruimte aan kinderen, laten kinderen zelf ontdekken Spring maar, ik vang je op: we bieden uitdagingen aan kinderen en stellen grenzen Wat heb je gevonden?: we kijken en luisteren goed naar wat kinderen bezig houdt Probeer het maar!: we hebben vertrouwen in kinderen In dit hoofdstuk beschrijven we wat deze items concreet betekenen voor ons praktische pedagogisch handelen Met elkaar Kinderopvang bij Ludens doen we met elkaar. Wij vinden het belangrijk om een sfeer van verbondenheid te creëren: kinderen samen in een groep, ouders en pm-ers die samenwerken, contacten in de wijk en samenwerking met onze eigen BSO s en de scholen in de buurt. Al heel jong hebben kinderen met elkaar een sociaal leven waarin ze samen spelen en leren, plezier hebben, elkaar uitdagen en ook elkaar storen. De groep biedt de kinderen een veelheid aan informatie en ervaringsmogelijkheden die maken dat kinderen zich bewust worden van zichzelf, wat ze doen en het effect daarvan op anderen. Wij begeleiden de interactie tussen de kinderen. Kinderen leren zo met elkaar en met steun van de pm-ers basale sociale vaardigheden. Bij Lieve en Bouwe werken wij Vreedzaam. Dit betekent dat wij extra aandacht hebben voor de Vreedzame uitgangspunten:.wij horen bij elkaar..wij hebben oor voor elkaar..wij hebben hart voor elkaar..wij zijn allemaal anders..wij dragen allemaal een steentje bij..wij lossen probleempjes op door te praten

6 Samen kun je meer Stamgroepen Lieve en Bouwe bestaat uit 6 stamgroepen. Er zijn 5 verticale groepen van maximaal 12 kinderen van 0 4 jaar met 2 pedagogisch medewerkers per groep. De verticale groepen zijn Sietse, Jonne, Lyske, Dieke en Lasse. Daarnaast is er de groepsruimte die grenst aan de binnentuin, waar de babygroep Olle zicht bevindt. Dit is een stamgroep voor maximaal 9 baby s van 0 tot 2 jaar, met 2 pedagogisch medewerkers. De stamgroepen Sietse, Jonne, Lasse en Olle bevinden zich aan het eerste gedeelte van de grote speelhal. Lyske en Dieke bevinden zich achterin de hal. Tussen het voorste en achterste gedeelte van de hal bevindt zich een hekje dat overdag gesloten wordt. Op deze manier houden we het samenspelen in de speelhal een beetje overzichtelijk voor de kinderen. De kinderen hebben een vaste stamgroep waar zij elke dag eten, drinken en spelen. In de stamgroep hangen foto s van de kinderen uit die groep. De meeste kinderen kennen ook de kinderen van de andere stamgroepen omdat de kinderen regelmatig met elkaar in de grote hal spelen. (zie bijlage 7, open deuren beleid). Ieder kind heeft in de eigen stamgroep ook een familiehuisje. Alle familiehuisjes van de kinderen van één stamgroep worden bewaard in een speciaal daarvoor gemaakt kistje. De familiehuisjes zijn door de ouders gemaakt, en zijn volgeplakt met foto s van dierbaren van de kinderen. Op die manier maken we een verbinding tussen het kinderdagverblijf en thuis. Ook kunnen kinderen op die manier ervaren dat er verschillende gezinsvormen bestaan ( wij zijn allemaal anders ). Naast de vaste momenten in de stamgroep worden er in de hal door het team gezamenlijke activiteiten aan alle kinderen van Lieve en Bouwe aangeboden, als gymnastiek, een kringspelletje, creatieve activiteiten in atelier. In de hal vinden de kinderen materiaal om mee te spelen; een huishoek, een bouwhoek en materiaal voor fantasiespel. Dit materiaal wordt regelmatig gewisseld, zodat er voor de kinderen steeds weer iets nieuws te ontdekken valt. Openingstijden en inzet beroepskrachten Lieve en Bouwe is open vanaf 7 uur s morgens. Dan starten er 2 pm- ers, die de kinderen (en ouders) in de hal ontvangen. Om 7.30 uur en om 8.00 uur komen er medewerkers bij, op basis van de brengtijden door de ouders. Rond 8.15 uur gaan de kinderen met hun eigen pm-er naar hun eigen stamgroep. Om 8.45 uur starten de late diensten en zijn er op iedere groep 2 pm- ers aanwezig. De dag wordt op de eigen stamgroep afgesloten, op iedere stamgroep werkt een pm-er die een late dienst heeft. Zij draagt de kinderen weer aan de ouders over. Op de woensdagen en vrijdagen zijn er minder kinderen en werkt er in het algemeen 1 pm-er per groep. Ouders kunnen bij het afsluiten van het contract kiezen voor een ophaaltijd om uur of om uur (= verlengde opvang). Tussen uur en uur werken er 2 pm-ers, die samen voor de aanwezige kinderen zorgen en de locatie afsluiten. De pedagogisch medewerkers Op Lieve en Bouwe werken we met aandachtsleidsters: ieder kind heeft een vaste pm-er die zijn/haar aandachtsleidster is. De aandachtsleidster is degene die de intake doet met de ouders, uw baby verzorgt, observaties uitvoert, oudergesprekken voert, en activiteiten rondom - 6 -

7 het kind verzorgt zoals verjaardagen, de overstap naar een andere groep of het afscheid van een groep. Bij ziekte of verlof maken we gebruik van invalkrachten. Ludens heeft een invalpool met gediplomeerde pm-ers, die dan ingezet kunnen worden. We streven ernaar om zoveel mogelijk dezelfde invalkrachten te benaderen. Voor de invalkrachten hebben we een informatiemap samengesteld met alle belangrijke gegevens, onze werkwijze, eventuele allergieën van kinderen en onze afspraken. Zo kan de invalkracht zich vooraf goed informeren. Wennen Als er een nieuw kindje komt wennen hanteren wij een globaal wenschema maar in overleg met de ouders kijken wij steeds weer wat het beste werkt voor het betreffende kind. Tijdens het wennen vinden wij contact met de ouders heel belangrijk: met elkaar kennis maken, informatie uitwisselen met elkaar over het kind, het gezin en voor de ouders een uitgebreide kennismaking met het kinderdagverblijf. De eerste keren komt de ouder altijd mee en blijft samen met het kind op de groep. Zo kan de ouder zien hoe het gaat op Lieve en Bouwe en kan het kind rustig alles verkennen. Belangrijk is dat ouders altijd en met name tijdens de wenperiode goed bereikbaar zijn. Ouders zijn altijd welkom in het kinderdagverblijf en het is ook altijd mogelijk om een keer een dagdeel mee te draaien (graag wel in overleg). Ouders kunnen altijd even bellen om te vragen hoe het met het kind is! Kinderen kunnen iets meenemen van thuis. Dat geeft een vertrouwd gevoel en daardoor gaat het wennen vaak ook makkelijker. Na zes weken hebben we met de ouders een gesprekje om de wenperiode met elkaar te evalueren. Als een kind twee jaar wordt, gaat het van de babygroep Olle naar één van de verticale groepen. Het kind gaat eerst met de eigen pm-er een keertje kijken op de nieuwe groep. De tweede keer brengt de eigen pm-er het kind, na de kring (zie dagindeling bijlage 1), naar de nieuwe groep om daar dan gezellig te eten. De derde keer blijft het kind er ook slapen en de vierde maal brengen de ouders het kind naar de nieuwe groep en is het officieel over. De ouders worden, voordat we met het wennen beginnen, door de aandachtleidster op de hoogte gebracht in welke groep het kindje geplaatst wordt en hoe het wenschema eruit gaat zien. We plannen dan een overganggesprek met de huidige en de nieuwe aandachtleidster van het kind. Omdat de kinderen bij Lieve en Bouwe vaak samen in de tuin en in de speelhal spelen, kennen de grotere baby s vaak al wel wat nieuwe speelgenootjes. Opendeurenbeleid (zie ook bijlage 1, dagindeling) Op Lieve en Bouwe werken we met een opendeurenbeleid. Dit betekent dat alle kinderen als basis hun eigen stamgroep hebben waar ze eten, drinken en slapen. Daarnaast zetten we de deuren naar de hal en de andere groepen regelmatig open. Hierdoor wordt de speelruimte voor de kinderen uitgebreid, kunnen de kinderen met nog meer en andere kinderen spelen en kunnen ze op onderzoek gaan in het hele kinderdagverblijf. Ontwikkelingsgericht werken Elke kind heeft een aangeboren drang tot spelen en ontdekken. Kinderen zijn nieuwsgierig en hebben een enorm doorzettingsvermogen. Vallen en weer opstaan, blijven proberen tot het lukt. Spelenderwijs leren ze met hun handen, hoofd en hart. Jonge kinderen hebben een combinatie nodig van een voorspelbare omgeving en ruimte om te ontdekken en te experimenteren. Herhalingen maken de wereld voorspelbaar en veilig. Vaste gewoonten en rituelen dragen daartoe bij. En vanuit deze veiligheid gaan kinderen spelen en ontwikkelen ze zich. Er bestaan nogal wat verschillen in het tempo, waarin kinderen zich ontwikkelen. Waar de een vlot is met praten, kan de ander eerder fietsen. Wie intensief op een gebied leert, houdt minder energie over voor groei op andere gebieden. Een kind kan niet alles tegelijk, ieder kind heeft talenten en voorkeuren. Om een optimaal ontwikkelingsklimaat te scheppen kijken we waar het kind in de ontwikkeling aan toe is en passen daar de omgeving en het activiteitenaanbod op aan. We motiveren en stimuleren de kinderen om zich al spelend te ontwikkelen op hun eigen, unieke - 7 -

8 wijze en in hun eigen tempo. De pm-ers observeren de kinderen goed en grijpen en creëren kansen om de kinderen te begeleiden in hun ontwikkeling. Stimuleren van vriendschappen Kinderen komen met veel andere kinderen in aanraking op het kinderdagverblijf. Wij vinden dit een grote meerwaarde voor de kinderen, zodat ze sociale contacten en vriendschappen kunnen opdoen. De kinderen maken hier hun eigen keuzes in, we gaan uit van het eigen initiatief van het kind. We stimuleren kinderen wel om samen te spelen. Hiervoor bieden we onder andere groepsactiviteiten aan of we doen een spel of activiteit in een kleiner groepje en proberen daar verschillende kinderen bij te betrekken. Ook het eten en drinken is een geschikt moment om kinderen met elkaar in contact te brengen, bijvoorbeeld door een gesprekje met elkaar te hebben aan tafel in de stamgroep. Verbonden met elkaar We vinden het belangrijk dat kinderen leren dat zij een onderdeel zijn van een groep, dat ze elkaar kennen en zich verbonden voelen met elkaar. Iedere dag beginnen we in de kring met het volgende liedje : Goedemorgen Joris, fijn je weer te zien, wie zit er naast jou, weet je dat misschien? Dan zegt Joris: Anne en zingen we vervolgens; Goedemorgen Anne, fijn je weer te zien, wie zit er naast jou, weet je dat misschien? En zo blijven we zingen tot dat iedereen aan de beurt is geweest, ook de pm-ers. Op de babygroep zingen we het liedje maar één keer, de pm-er noemt dan alle namen op van de aanwezige kinderen. Groepsactiviteiten Naast vrij spel bieden we ook groepsactiviteiten aan, zoals knutselactiviteiten in het atelier, of sport- en bewegingspellen in de speelhal. Ook vieren we allerlei feestjes en hebben we een aantal rituelen (zie bijlage 2). Bewust maken van de wereld Langzamerhand worden de kinderen bewust van de wereld om zich heen. We besteden daarom regelmatig aandacht aan actuele onderwerpen en gebeurtenissen, met name door uit te gaan van wat kinderen zelf vertellen. Bijvoorbeeld over de geboorte van een broertje of zusje, de verjaardag van opa of oma of de aankomst van Sinterklaas. In Bijlage 4 leggen we uit hoe we omgaan met bijzondere gebeurtenissen. Ruilen en extra dagen Het is mogelijk om via de website van Ludens extra dagen af te nemen of om een vaste dag om te ruilen met een andere dag. Ruilen brengt geen extra kosten met zich mee, als de dag waarmee u ruilt evenveel uren omvat. Een extra dag wordt bij het ophalen ingevuld op een formulier met uw handtekening en wordt extra gefactureerd. Verdere informatie over het ruilen van dagen kunt u vinden op de website van Ludens. Flexibele opvang Lieve & Bouwe heeft de mogelijkheid tot flexibele opvang. Dit is een contract waarbij ouders in een rooster van 4 weken aangeven welke dagen/dagdelen het kind gaat komen. Om het contact tussen de flexibele kinderen en Lieve en Bouwe (de stamgroep en de andere kinderen) te behouden, is het verplicht om de kinderen minimaal 2 dagdelen per week te brengen, maar dit hoeven geen vaste dagen van de week te zijn. Vanuit pedagogische overwegingen zijn er dagelijks per stamgroep 2 plaatsen voor deze flexibele opvang beschikbaar. Op de groepen waar flexibele opvang plaatsvindt, werken de pedagogisch - 8 -

9 medewerkers 4 of 3 dagen, zodat de kinderen in het algemeen een bekende pm-er zullen ontmoeten. Achterwacht In principe zijn er altijd 2 of meer volwassenen in het kinderdagverblijf. Mocht er onverhoopt toch één volwassene zijn, dan zijn respectievelijk de BSO s Zigzag (maandag, dinsdag, donderdag) en Bikkels (woensdag en vrijdag) achterwacht. Binnen een kwartier kan één van de medewerkers op het kinderdagverblijf aanwezig zijn. Zo kan het ook! Benoemen en waarderen van verschillen We hebben oog en respect voor overeenkomsten en verschillen tussen kinderen, ouders en medewerkers. Iedereen mag er zijn en doet er toe! We praten hier regelmatig met de kinderen over bv. dat er kindjes zijn met rood haar en kindjes met zwart haar en dat we allemaal een neus hebben, de een is wat langer en de ander is wat korter. We laten kinderen vaak hun eigen oplossingen zoeken voor problemen, ervan uitgaande dat kinderen hiervan leren en de oplossingen van ons niet altijd per definitie de beste zijn. Ook realiseren we ons steeds weer dat niet alle kinderen op hetzelfde moment dezelfde behoefte en dezelfde aanpak nodig hebben. Als een dreumes bijvoorbeeld liever lekker wil slapen in plaats van eerst aan tafel zijn broodje eten, mag hij lekker gaan slapen. We bieden divers spelmateriaal aan, zoveel mogelijk open speelgoed. Dit prikkelt de fantasie en dat kan op meerdere manieren worden gebruikt! Zo hebben we geen traditionele poppenhoek maar is er voor een grote kist gekozen waarin kinderen kunnen spelen. Wel met huishoudspullen maar soms is het een kamer, soms een bed en dan weer een winkeltje. De duplo wordt veel gebruikt om te bouwen, maar als we een winkel hebben, zijn de blokjes soms fruit en dan weer geld om mee te betalen. (het zijn overigens ook hele mooie bloemen.) Slapen Elk kind heeft een eigen bedje. De kinderen hebben een slaapzakje van thuis en een eigen knuffeltje of speentje mee. We gaan bij het slapen uit van de behoefte van het kind. Bij de jongste kinderen worden de slaapgewoonten van thuis overgenomen. De peuters zitten meestal in eenzelfde ritme. Als een kind meer behoefte heeft aan rust of slaap wordt er altijd naar een passende oplossing gezocht: even op de bank of met een boekje in bed. Voordat de peuters naar bed gaan lezen we altijd een verhaaltje voor Zindelijkheid Zindelijk worden gaat vanzelf. We ondersteunen en begeleiden dit proces maar ieder kind volgt hierin zijn/haar eigen tempo. Bij Lieve en Bouwe zien de kinderen elkaar naar de wc gaan, hierdoor wordt vaak de belangstelling gewekt en willen de kleinere kinderen ook! Zo stimuleren de kinderen elkaar om zindelijk te worden. Dit is ook een mooi moment om de verschillen en overeenkomsten tussen jongens en meisjes te benoemen. Als een kind belangstelling begint te tonen voor de wc, vragen wij of het kind op het potje wil. Ook als het kind regelmatig een droge luier heeft, vragen we of het kind op het potje of op de wc wil plassen. We maken geen probleem van ongelukjes. Het proces van zindelijk worden, - 9 -

10 bespreken we met de ouders om een goede afstemming te bereiken tussen thuis en het kinderdagverblijf. In deze periode is het ook fijn als er wat extra kleding voor het kind op het kinderdagverblijf is. We leren de kinderen om na het gebruik van het toilet de handen te wassen. Seksualiteit Seksualiteit is een wezenlijk onderdeel van de ontwikkeling van een kind naar volwassenheid. Daarom besteden we op Lieve en Bouwe regelmatig aandacht aan de thema s intimiteit en seksualiteit. Op deze manier dragen we bij aan de ontwikkeling van kinderen maar ook aan het voorkómen van grensoverschrijdende incidenten. Wij bieden de kinderen bij ons een plek waar ze fysiek veilig zijn en zich ook zo voelen, ook op het gebied van seksualiteit. Daarnaast ondersteunen wij kinderen, afhankelijk van hun leeftijd en situatie, bij hun ontwikkeling op het gebied van intimiteit en seksualiteit. Kinderen hebben seksuele gevoelens. Ieder kind maakt een seksuele ontwikkeling door, in zijn eigen tempo, wanneer hij/zij hier aan toe is. Kinderen zijn nieuwsgierig en stellen vragen over seks. Kinderen gaan op onderzoek uit en wij stellen hierin ook grenzen, bv. doktertje spelen mag, maar we houden wel onze kleren aan. Wij signaleren grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling. Daarbij zijn drie criteria voor ons heel belangrijk: toestemming, vrijwilligheid en gelijkwaardigheid. Eten en drinken Ludens heeft een voedingsbeleid en wij werken volgens deze richtlijnen. Voor de baby s nemen we het voedingsschema over van thuis, altijd in overleg met de ouders. Als de kinderen wat groter worden bieden we wat meer structuur door hen mee te laten gaan in het dagritme. Er zijn vier momenten waarop we met elkaar eten en drinken gedurende de dag: om 9.30 uur fruit en iets te drinken, om uur brood met melk of water, om yoghurt met een soepstengel of cracker en om uur thee of sap met een koekje, rozijntjes of een crackertje. De maaltijd is een gezellig moment in ons dagritme: we dekken de tafel en we zitten met elkaar aan tafel. De jongste kinderen die nog niet in het groepsritme mee eten zetten we bij ons aan tafel, als wij merken dat zij daar plezier aan beleven. Soms kiezen we er ook voor om hen op de grond of in de box door te laten spelen, afhankelijk van de behoefte van ieder kind. Voor het eten wassen de kinderen hun handen en gezicht en voordat we beginnen met eten zingen we met elkaar een liedje. Feesten en traktaties Bij verschillende feesten, zoals Kerst, Sinterklaas, Pasen, een verjaardag, vinden wij het leuk om met elkaar iets extra s te eten. Wij proberen dan wel te voorkomen dat er te veel vet en zoet wordt gegeten. Als kinderen willen trakteren is ons advies een gezonde traktatie, zoals mandarijntjes of ander fruit, rozijntjes of rijstwafels. Onze pm-ers kunnen ook altijd leuke ideetjes aandragen hiervoor. Wij lossen het samen wel op Conflicten horen bij het leven en als ze op een goede manier worden opgelost, kunnen kinderen hier heel veel van leren! Wij leren de kinderen dat ze een ruzie kunnen oplossen door te praten en samen te zoeken naar een oplossing die voor beide partijen goed is. Dit draagt bij aan het gevoel van eigenwaarde van kinderen. En we leren de kinderen op deze manier om op te komen voor zichzelf, zich in te leven in de ander, en samen tot een goed besluit te komen (win

11 win-oplossing). Als ze er zelf niet uit kunnen komen, bemiddelt de pm-er en helpt de kinderen om zelf een oplossing te verzinnen. In eerste instantie laten we de kinderen altijd zelf hun ruzietjes oplossen. We houden het wel in de gaten en als ze er zelf niet uit kunnen komen, helpen we hen daarbij. We stimuleren de kinderen om zoveel mogelijk zelf met een oplossing te komen: -we grijpen in als de kinderen elkaar pijn of verdriet doen -we benoemen de gevoelens van de kinderen -we vragen wat er aan de hand is en laten hen om de beurt vertellen wat er is gebeurd -we benoemen het probleem -we vragen de kinderen of zij een oplossing weten en zo nodig, dragen wij een oplossing aan -we helpen de kinderen zich aan de afspraak te houden als dit nodig is Twee kinderen willen allebei hetzelfde treintje, ze worden allebei boos en één kind begint te gillen. De pm-er gaat ernaar toe en zegt: jullie zijn allebei boos omdat jullie allebei met hetzelfde treintje willen spelen hè? Hoe kunnen jullie dit oplossen? Een van de twee kinderen zegt: ik wil dat de trein naar mij toe rijdt! en het andere kind zegt ja, en dan rij jij de trein daarna weer naar mij?!... Een baby die nog niet kan kruipen, ligt op de buik met een schaaltje te spelen. Een kindje dat al kan lopen komt langs en neemt het schaaltje mee. De baby gaat huilen. De pm-er gaat naar de baby toe en benoemt het gevoel van de baby: dat vind je niet leuk hè dat je schaaltje af gepakt is. De pm-er roept het kindje dat het schaaltje heeft afgepakt. Vind je dat schaaltje ook zo leuk om mee te spelen? De baby vindt het niet fijn dat jij het afgepakt hebt. Zullen we het terugbrengen en voor jou een ander speeltje zoeken? Het kindje brengt het schaaltje terug en gaat met de pm-er wat anders zoeken om mee te spelen. Er is een nieuw fietsje in de tuin. Twee kinderen rennen erop af. Het snelste peutertje weet de fiets te bemachtigen en rijdt weg. Het andere kindje begint te huilen. Het fietsende kindje komt terug en zegt zullen we om de beurt fietsen? Het kindje lacht en zegt, oké. De pm-er heeft het geobserveerd en ziet dat de kinderen het zelf opgelost hebben. Ze geeft de kinderen een complimentje. S. speelt op een pianootje, maar dat wil K ook. K kijkt in een boekje en vraagt aan S.: zullen we ruilen. S zegt nee. K. wacht en zegt: samen spelen, samen delen. S. gaat rustig verder. K komt er even later op terug en zegt tegen S. het duurt wel lang hè? En dan ruilen ze even later toch. Wat vinden jullie ervan?

12 Kinderinspraak Wat vinden jullie ervan? Om kinderen voor te bereiden op een plek in onze democratische samenleving vinden wij het belangrijk om hen dit te laten ervaren op ons kinderdagverblijf. Wij laten kinderen met ons meedenken, vragen wat zij van de dingen vinden, we kijken en luisteren goed naar wat hen bezig houdt en nemen hen hierin serieus. Steeds weer vragen we aan de kinderen wat vinden jullie ervan? We geven de kinderen ook zoveel mogelijk keuzes (die zij aankunnen ) in plaats van opdrachten bv. door te vragen wil je je melk voor of na de boterham? We vragen de kinderen ook regelmatig om hun steentje bij te dragen bv. helpen bij het tafeldekken, elkaar troosten, bekers naar de keuken brengen, helpen opruimen etc.. We gaan bijna eten. Wie helpt ermee tafel dekken? vraag de pm-er. Twee peuters komen er al aan. Ze zetten bij elke plek een bord en een beker. De pm-er zegt: wat fijn dat jullie mij helpen, zo zijn we lekker snel klaar! 2.3. Communicatie Fijn dat je vertelt wat er is De manier waarop wij communiceren vinden we essentieel. Wij staan garant voor respectvolle communicatie en zorgen ervoor dat kinderen zich bij ons, met elkaar, veilig en vertrouwd voelen. Daarbij kiezen we voor een actieve, positieve houding. Alle teamleden hebben de Gordontraining Effectief communiceren met kinderen gevolgd. Deze training wordt gegeven door de pedagoog van Ludens, zodat er ook een link is met onze pedagogische visie. Wij praten op een rustige toon tegen kinderen en maken oogcontact door op hun eigen hoogte met hen te praten. We luisteren actief naar behoeften en gevoelens van de kinderen. Een meisje van 4 maanden ligt op een kleed te huilen. De pm-er besluit na een paar minuutjes even bij haar te gaan zitten. Ze legt haar hand op de rug van het kindje en kijkt haar aan. He, ben je zo verdrietig? Wil je dat ik even bij je kom zitten? Ze wrijft zachtjes over het ruggetje van het meisje en laat zo weten dat ze bij haar is. Na een poosje kijkt het meisje haar aan en is rustig geworden Vaste en sensitieve pm-ers We werken zoveel mogelijk met vaste pm-ers en vaste invalkrachten, die ook bekend zijn met de kinderen en andersom. Wij bieden kinderen emotionele ondersteuning door een respectvolle

13 communicatie. We praten op een rustige toon, maken oogcontact, gebruiken ik-taal en luisteren actief naar de behoeften en gevoelens van de kinderen. Tegen een baby die onrustig is: Ik zie dat je het niet zo naar je zin hebt, dus neem ik je even lekker bij me op schoot Ingaan op emoties Op Lieve en Bouwe kijken en luisteren wij naar de kinderen en nemen we hun gevoelens serieus. Kinderen mogen bij ons blij, boos, verdrietig, jaloers etc. zijn. Zo kan het gebeuren dat een kindje bij de deur staat te huilen omdat mama weg is gegaan. De pm-er loopt naar het kindje toe en zegt: je bent verdrietig omdat mama weg is hè? Dat is ook niet leuk. Wil je even lekker bij mij op schoot zitten? Wat heb je gevonden? Goed kijken en luisteren naar wat de kinderen bezighoudt We letten goed op de initiatieven van de kinderen en we laten merken dat we deze gezien hebben. We volgen deze initiatieven door te verwoorden wat een kind aan het doen is, doen regelmatig toevoegingen en zorgen ervoor dat we beurt verdelen. We maken contact met het kind en voeren gesprekjes op ooghoogte van de kinderen. Elke pm-er wordt hierin begeleid door Video Interactie Begeleiding (VIB). Een kind heeft een slak gevonden en laat het diertje aan de pm-er zien. Ha, jij hebt iets gevonden, wat is dat? vraagt de pm-er. Het kind zegt een schelp! zit er ook iets in? vraagt de pm-er. Een tong! zegt het kind Eens in de 3 jaar worden alle pm-ers tijdens hun werk gefilmd door een daarvoor speciaal opgeleide VIB-er. Na afloop analyseren en bespreken zij samen deze filmbeelden minutieus. Daarbij ligt de focus op de communicatie tussen de pm-er en de kinderen; heeft zij oog en oor voor de signalen en initiatieven van alle kinderen? Na afloop worden deze filmbeelden vernietigd. Ouders worden tevoren geïnformeerd over de start van het VIB-traject. Goed gedaan! Positieve benadering

14 We benoemen het gedrag van de kinderen waarvan we genieten en geven de kinderen zoveel mogelijk concrete aanwijzingen over wat ze wel kunnen en mogen in plaats van wat er niet mag. We leggen uit waarom we iets goed of niet goed vinden en wijzen daarbij niet het hele kind af. Wij geven elk kind zoveel mogelijk positieve aandacht. We blijven bij de kinderen als ze verdrietig of bang zijn. We gaan buiten spelen. Laarzen en jassen gaan aan. Een jongetje laat trots zien dat hij zijn laarzen zelf heeft aan gedaan. De laarzen zitten aan de verkeerde voeten De pm-er zegt: goed dat je je laarzen zelf hebt aangedaan! Zitten ze lekker? De jongen knikt blij met zijn hoofd. Goed gedaan hoor! Blij gaat het kind buiten spelen. Je vliegt! Samen plezier hebben Samen met de kinderen maken we van elke dag een leuke dag! We werken met plezier, kiezen voor een actieve houding en verzinnen leuke activiteiten met de kinderen waar we samen plezier in hebben. In de centrale hal dansen we, zingen we, gymmen we. Wie mee wil doen is welkom! Twee peuters zitten met een pm-er met de blokken te spelen. Een paar meter verderop zit een jongetje van 7 maanden. Hoehoe, Niek roept de pm-er naar hem. De twee andere kinderen doen gelijk mee: Hoehoe roepen ze, Hoehoe. Niek kijkt telkens naar hun richting en moet lachen Mmm, lekker appeltje Het goede voorbeeld geven Bij Lieve en Bouwe zijn wij ons ervan bewust dat wij het goede voorbeeld geven. Wij laten het gedrag zien dat wij ook graag bij de kinderen zien. Dit doen we bij alles wat we doen bv. als wij willen dat de kinderen met een vork eten, eten wij ook met een vork. Als wij willen dat de kinderen aan tafel blijven zitten, lopen wij ook niet steeds van tafel. Bij ongewenst gedrag laten wij ook zien hoe het anders kan. De kinderen zijn heel druk aan het rennen en schreeuwen op de groep. De pm-ers willen graag dat het wat rustiger wordt. Zij gaan op hun tenen lopen en heel zachtjes met elkaar en tegen de kinderen praten. De kinderen stoppen met schreeuwen en gaan heel zachtjes praten en op hun tenen lopen

15 Hygiëne Wij willen graag het straatvuil buiten ons kinderdagverblijf houden: bij de voordeur staan overschoenen voor ouders. Wij leren de kinderen hun handjes te wassen voor we gaan eten en na het toiletbezoek. Na elke verschoning wast een medewerker haar handen en elke dag wordt het kinderdagverblijf schoon gemaakt. Bij ziekte en/of besmettingsgevaar volgen wij de richtlijnen van de GGD. Verder werken wij volgens het hygiëneprotocol van Ludens Het spelende kind Bij ons mag je vies worden Bij Lieve en Bouwe mag je vies worden! Wij gaan ervan uit dat spelen de natuurlijke manier is van jonge kinderen om te leren en hun omgeving te verkennen. Door te spelen, oefenen de kinderen alle sociale, emotionele, cognitieve, motorische, morele en communicatieve vaardigheden die ze nodig hebben. Kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om te voelen, proeven, ruiken, horen en ervaren. Ze mogen doen en kijken wat dat teweeg brengt. We laten kinderen zoveel mogelijk zelf ontdekken en onderzoeken. Onze twee tuinen, de Kliedertuin en de Babytuin, zijn allebei ingericht met natuurlijke materialen. Zand, water en verschillende niveauverschillen dagen kinderen uit te ontdekken en de elementen te ervaren. Hierbij mogen ze dus letterlijk vies worden. Vies worden betekent bij Lieve en Bouwe echter ook dat je dingen mag proberen en zelf uitvinden, waarbij er ruimte is om fouten te maken en zelf te bepalen waarvoor en wat voor materiaal en speelgoed je wilt gebruiken. Inrichting en speelgoed Onze groepsruimtes zijn bewust rustig ingericht. Zonder teveel prikkels, lichte ruimtes met gedekte tinten. In de stamgroep is een kast met kleiner speelgoed en wat puzzels, potloden en papier. Kinderen kunnen het speelgoed zelf pakken. De stamgroep is voor het rustiger spel. De hal is ingericht voor de actie: er is een huis-, bouw-, en verkleedhoek. Er zijn sjouw- en klautermaterialen en er is ruimte voor expressie- en dansactiviteiten. Om de 10 weken worden de materialen verwisseld zodat de kinderen worden uitgedaagd om de hal opnieuw te verkennen en nieuw fantasiespel te ontwikkelen. Door gebruik te maken van open materialen dagen we de kinderen uit om steeds weer hun eigen spel te ontwikkelen. Dat is ook bij ons mag je vies worden ; ruimte bieden aan kinderen en hen zelf laten ontdekken. In de hal is ook een atelierruimte waar kinderen creatief worden uitgedaagd om hun eigen kunst te maken. Activiteitenaanbod Op Lieve en Bouwe kunnen kinderen kunnen zich uitleven met allerlei creativieve materialen zoals verf, papier, karton, kralen, kurken etc. Naast deze creatieve materialen bieden we ook veel bewegingsactiviteiten, fantasiespellen, verkleedpartijen e.d. aan. We zijn veel buiten met de kinderen waar we ze bewust maken van de natuur en waar uiteraard veel gespeeld wordt met zand, water en andere natuurlijke materialen. Ook lezen en zingen we graag en veel met

16 de kinderen. Ook uitstapjes behoren tot de activiteiten. Met de grotere kinderen kan dat een uitstapje zijn naar de bakker, de glasbak of naar het parkje om de hoek. Spring maar, ik vang je op We bieden uitdaging aan de kinderen door een stimulerend en gevarieerd activiteitenaanbod. Tegelijkertijd hebben we oog voor structuur. Dagritme en herkenbaarheid Kinderen ontwikkelen zich optimaal als ze zich op hun gemak voelen. Dan zijn ze ontspannen, nieuwsgierig en vol zelfvertrouwen. Als kinderen weten waar ze aan toe zijn en als ze kunnen overzien wat er gaat gebeuren en wat er van hen verwacht wordt zal dat bijdragen aan een gevoel van veiligheid. Dat bereiken we door duidelijk te zijn en structuur aan te brengen in de ruimte. In de stamgroep hebben alle spullen een eigen, vaste en herkenbare plaats. Voordat we aan tafel gaan, ruimen we altijd met ons allen de speelhal op: de blokken bij de blokken, de spulletjes van de huishoek in de huishoek, etc.etc... Het dagritme is herkenbaar (zie bijlage 1). s Ochtends en voor het eten zingen we altijd hetzelfde liedje. Uitdaging bieden aan de baby s Met de baby s gaan we ook zoveel mogelijk naar buiten. Wij leggen de baby s bewust op de grond op een kleed zodat zij zelf makkelijk in beweging kunnen komen. Dan kunnen baby s uit zichzelf rollen, kruipen, gaan zitten en uiteindelijk gaan lopen. Wij gaan er van uit dat kinderen uit zichzelf doen en dat ieder kind daarin haar/zijn eigen manier en tempo heeft. Dat respecteren wij. Wij zetten de baby s niet vast in wipstoeltjes, soms alleen om even te kunnen uitbuiken. We zetten een kind pas in de kinderstoel als het uit zichzelf kan gaan zitten. Tijdens open deuren kunnen de grotere baby s op ontdekkingstocht door het hele kinderdagverblijf. Bewegen bij de peuters en dreumesen Buiten kunnen de kinderen naar behoefte rennen, fietsen en steppen. Buiten en in de hal doen we ook regelmatig bewegingsspelletjes (dansen, gymmen..) met de kinderen. Dan maken we bijvoorbeeld een parcours waarbij ze moeten klimmen, ergens door moeten kruipen of af moeten springen. Of we plakken tape op de vloer van de hal, waar kinderen over kunnen lopen en springen. Probeer het maar! We hebben vertrouwen in de kinderen. Kinderen mogen regelmatig op zichzelf zijn en we helpen of corrigeren niet te snel. We geven kinderen keuzes en verantwoordelijkheden (op hun niveau), stimuleren kinderen om te durven en laten kinderen zoveel mogelijk zelf doen en uitproberen. We doen zelf regelmatig een stapje terug Probeer het maar, je kunt het best!

17 Een meisje wil zelf in de kinderstoel klimmen. De pm-er kijkt op een afstandje toe. Het meisje kijkt haar aan. De pm-er zegt: toe maar, probeer het maar, je kunt het best! Het meisje klimt voorzichtig op de stoel. Na een aantal pogingen lukt het. Triomfantelijk kijkt ze naar de pm-er, goed gedaan zeg! Positief zelfbeeld We helpen de kinderen om een positief zelfbeeld op te bouwen en om dit te versterken. Het kind het gevoel geven dat het de moeite waard is, dat is wat we doen. Bovendien doen we niet alleen wat wij willen, maar we luisteren juist echt naar wat het kind wil, waar het kind behoefte aan heeft. En waar mogelijk gaan we hier ook op in. We laten een kind zoveel mogelijk ervaren wat het al kan, waarbij we verwoorden wat het kind goed kan en waarbij we de positieve eigenschappen van het kind benoemen. We geven het kind complimentjes, waardoor het kind meer zelfvertrouwen krijgt. Eigen oplossingen respecteren We bieden de kinderen de ruimte om hun eigen keuzes te maken, en om te leren van hun ervaringen. Als kinderen daar aan toe zijn, geven we ze verantwoordelijkheid. Ook stimuleren wij de kinderen om zelf na te denken wanneer er een vraag gesteld wordt over mogelijke antwoorden en oplossingen, zodat zij hun eigen vragen kunnen beantwoorden. Kinderen mogen hierin zelf experimenteren of oplossingen zoeken: probeer het maar! Zelfredzaamheid Wij stimuleren de zelfredzaamheid van de kinderen, omdat we het belangrijk vinden dat kinderen ontdekken wat zij zelf kunnen en wat hun talenten zijn. We laten kinderen zoveel mogelijk zelf doen en helpen niet te snel, door kinderen zoveel mogelijk zelf hun conflicten te laten oplossen, zelf hun speelgoed te laten opruimen, zelf hun brood te laten smeren en zelf op te ruimen als ze geknoeid hebben. We maken echter duidelijk, dat ze altijd om hulp mogen vragen als ze er zelf niet uitkomen. We geven de kinderen gelegenheid tot experimenteren: fouten maken mag! Dit draagt ook bij aan een positief zelfbeeld

18 3. Samenwerken met ouders Zie ook: Onze Spelregels, Ouderbetrokkenheid en communicatie Oudercommissie De ouders zijn vertegenwoordigd in de oudercommissie (OC). De OC geeft advies over algemene en pedagogische zaken, en denkt mee over het reilen en zeilen van het kinderdagverblijf. Het adviesrecht van de OC is wettelijk vastgelegd, Ludens is verplicht om binnen de wettelijke kaders de OC om advies te vragen. De OC fungeert tevens als aanspreekpunt voor de ouders. In de hal van Lieve en Bouwe hangt een prikbord met foto s van de leden van de oudercommissie. De OC organiseert in samenspraak met de teamleider jaarlijks een ouderavond. Centrale Oudercommissie Ouders, als belangenbehartigers van hun kind, hebben ook organisatiebreed een plaats bij Ludens. Er is ook een Centrale Oudercommissie. Het doel van de Centrale OC is gemeenschappelijke belangenbehartiging op centraal niveau, gesprekspartner is de voorzitter van de Raad van Besuur van Ludens. Daarnaast is de centrale OC klankbord, stimulans, aanspreekpunt en signaleerder voor OC s en ook individuele ouders. Contacten met de ouders Het belangrijkste contact dat ouders hebben, is met de pm-ers van de groep. Ouders zijn ook erg belangrijk voor ons en we streven naar een open communicatie met de ouders. Dit betekent dat we vanaf de eerste dag een goede band op willen bouwen met zowel de ouders als de kinderen. Als de ouders zich goed voelen bij ons, zal dit zeker een positieve invloed hebben op de kinderen. En we hebben elkaar nodig bij de zorg voor en opvoeding van de kinderen! Het is belangrijk om met elkaar uit te wisselen welke stappen kinderen (letterlijk en figuurlijk) aan het zetten zijn.bij het brengen van de kinderen is er tijd om aan de pm-er te vertellen hoe het met het kind is. Bijzonderheden schrijven we op, zodat de andere pm-ers ook op de hoogte zijn. En aan het eind van de dag vertellen we de ouders hoe het gegaan is vandaag. Op de tafel in de stamgroep ligt iedere dag een overzicht van de kinderen die er die dag zijn en de aanwezige pm-ers. Achter iedere naam staat voeding, slapen en bijzonderheden. De pmers noteren van ieder kind de bijzonderheden. U kunt dit dagschema altijd even inzien als u uw kind komt halen. Mochten er dingen zijn die niet zo lekker lopen, dan horen wij dat graag. Daarover kunt u met ons in gesprek gaan, en er zijn ook formulieren om eventuele klachten en verbeterpunten schriftelijk aan ons door te geven. Uiteraard zijn complimenten ook van harte welkom! De officiële gespreksmomenten zijn het eerste kennismakingsgesprek, de evaluatie van de wenpriode, de jaarlijkse welbevinden-gesprekken en het exit-gesprek. Wij observeren ieder kind jaarlijks en nadat de observatie is besproken in het groepsoverleg voeren wij daarover ook een gesprek met de ouder(s). En als de kinderen ons kindercentrum verlaten, vragen wij de ouders een evaluatie formulier in te vullen. Ouders krijgen de gelegenheid om in een gesprek de punten te verduidelijken

19 Bijlage 1: Groepsindeling en dagindeling DAGSCHEMA LIEVE & BOUWE (de tijden bij benadering) uur Ontvangst van alle kinderen gezamenlijk in de eigen hal: de kinderen van Sietse, Jonne, Lasse en Olle in het eerste deel; de kinderen van Lyske en Dieke in het tweede deel. Begroeting van ouders en kinderen, vragen naar bijzonderheden en deze op de daglijsten van de groepen noteren. De kinderen spelen in de hal uur de kinderen gaan met hun eigen pm-er naar hun eigen stamgroep. Aanbod van puzzeltjes en kleine activiteiten uur Aan tafel, kijken wie er zijn door middel van begroetingsliedje Fruit en sap, fruitliedje Bespreken wat we die dag gaan doen, welke activiteiten in de hal, buitenspelen, gymmen, muziek, knutselen uur In groepjes uiteen: jongsten naar bed, of spelen in de stamgroep met pedagogisch medewerker. Oudsten gaan onder begeleiding van de pm-ers spelen: buiten, of spelen in de hal, knutselen in het atelier, muziekmaken, gymmen etc uur Opruimen Opruimliedje Naar binnen toe Stampliedje Handen wassen & plassen Voor het eten aan tafel een boekje lezen uur Eet smakelijk liedje Broodmaaltijd uur Naar bed brengen uur Spelers op de hal: aanbod van diverse spelletjes. Baby s die wakker zijn in de eigen stamgroep met eigen pm-er.. Vanaf 14.30uur Wakker worden, aankleden, verschonen, thee, water of sap met een verhaaltje uur Activiteit, groep splitsen: jongsten op de eigen stamgroep. Oudsten splitsen in activiteiten net als op de ochtend uur Opruimen van de hal, Opruimliedje uur Alle kinderen naar eigen stamgroep, aanbod van puzzeltjes en kleine activiteiten. Groepsindeling Jonne, Lyske, Sietske, Dieke en Lasse zijn verticale groepen voor kinderen van 0 tot 4 jaar. In deze groepen spelen maximaal 12 kinderen, met 2 pedagogisch medewerkers. Olle is de babygroep voor kinderen van 0 tot 2 jaar, maximaal 9 kindjes met 2 pedagogisch medewerkers

20 Bijlage 2: Rituelen en feesten Wij vieren feesten en hebben aandacht voor speciale momenten en gebeurtenissen in het jaar. Sommige feesten vieren wij uitgebreid, aan andere feestelijke momenten schenken wij aandacht en doen we iets speciaals binnen de gewone dagindeling. Sinterklaas (rondom 5 december) Krijgt beperkt aandacht, de kinderen zijn nog te jong om dit feest groots te vieren. Kinderen zetten hun schoentje een keer, we zingen liedjes en lezen boekjes. We vieren dit zonder ouders. We vieren het feest met respect voor iedereen en kiezen voor vrolijke, aansprekende, toegankelijke, kindvriendelijke en avontuurlijke figuren, die er aan bijdragen dat het sinterklaasfeest een mooi feest is voor álle kinderen. Passend bij de uitgangspunten van onze Groeimeter: We lossen het samen op en Zo kan het ook!. Kerst/oud en nieuw (vanaf 21 decmeber) Vieren we met elkaar. Het KDV wordt versierd en in samenwerking met de oudercommissie wordt er een Kerstontbijt georganiseerd voor alle kinderen en hun ouders. Verjaardag De jarige krijgt feestelijke aandacht in de eigen stamgroep. De jarige mag (gezond) trakteren en ouders mogen bij de viering zijn. Graag van te voren afspreken met de pm-ers! Vader- en Moederdag (een zondag in juni en mei) Krijgt aandacht door een knutseltje, is geen verplichting, als kinderen niet willen, is het ook goed. Afscheid Krijgt aandacht in de eigen stamgroep. Het kind mag trakteren, ouders zijn welkom bij het afscheid (in overleg met de pm-ers). Carnaval (februari) Vieren wij wel, bescheiden (twee dagen in de week). Kinderen mogen verkleed komen. Als kinderen willen, kunnen zij geschminkt worden. Er wordt gedanst op muziek. We vieren dit zonder ouders. Voorleesontbijt (januari) Wordt op de ochtend van het Nationaal Voorleesontbijt Ludensbreed gevierd. Er wordt een boek voorgelezen, en er is voor elk kind een gezond ontbijtje. Ouders, opa s en oma s zijn welkom. Alle kinderen en ouders worden voor het Voorleesontbijt uitgenodigd. Valentijn (14 februari) Meestal vieren we dit met een verrassing voor de ouders. Daar wordt u apart over geïnformeerd. Pasen/Lente (voorjaar) Rondom Pasen versieren we samen met de kinderen de hal, met name gericht op de lente. In de hal hebben we een paasbrunch met de kinderen die er die dag zijn, zonder ouders.. Koningsdag (27 april) Meestal maken we iets feestelijks met de kinderen. Bijvoorbeeld knutselen we een muts die de kinderen tijdens Koningsdag kunnen dragen. Suikerfeest (wisselt) Samen met de kinderen maken we lekkere hapjes en eten die ook samen op. We vragen ouders eventueel ook om hapjes mee te nemen. Aan het begin of het einde van de dag worden ouders en kinderen uitgenodigd om een kopje thee met wat lekkers te nuttigen

21 Divali (oktober) Dit Hindoestaanse lichtjesfeest wordt gevierd door samen met de kinderen lichtjes te branden en liedjes te zingen. Ook zijn er traditionele hapjes. Geboorte zusje, broertje Krijgt aandacht in overleg met ouders. Wanneer ouders willen trakteren is dat natuurlijk welkom. Graag in overleg met de medewerkers van de groep. Jaarfeest (in de zomer) Eén keer per jaar vieren wij rond de zomer een feest met het hele kinderdagverblijf, in samenwerking met de Oudercommissie. Een feest voor alle kinderen en ouders, rondom een bepaald thema. Alle ouders ontvangen hiervoor een uitnodiging. Modderdag (juni) Wij doen mee aan de Nationale Modderdag: we nodigen alle kinderen en ouders uit. Er is tuinaarde, water en afwasteiltjes. Met flesjes, schepjes etc maken we modder en kijken we wat we ermee kunnen doen. dit past bij onze pedagogische visie bij ons mag je vies worden : kinderen de ruimte geven om te experimenteren, ervaren, onderzoeken. Bijlage 3: Ondersteuning beroepskrachten Bij Ludens werken we met gediplomeerde pedagogisch medewerkers (pm-ers). We houden ons aan de wettelijke regels en voorschriften en worden hierop geïnspecteerd door de GGD. Denk aan ondermeer maximale groepsomvang, beroepskracht-kindratio, VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) en vereiste diploma s. Maar ook toetst de GGD het pedagogisch klimaat. Bij het uitvoeren van hun werkzaamheden worden de pm-ers ondersteund door: de teamleider voor aansturing, begeleiding en coördinatie in verband met het uit te voeren beleid en de dagelijkse gang van zaken. de afdeling Informatie en Plaatsing (I&P) voor de aanmelding en plaatsing van kinderen. de afdeling Personeel en Organisatie (P&O) voor de werving, aanstelling en de coördinatie rondom de scholing. de Ludens-invalpool voor de inzet van invalkrachten. de afdeling Facilitaire zaken voor reparaties en onderhoud van gebouwen en buitenterreinen. het externe schoonmaakbedrijf voor de dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden. de gebiedsmanager voor aansturing en begeleiding op managementniveau. de pedagoog voor training, ondersteuning en advies rondom individuele kinderen (indien dit noodzakelijk is - altijd in overleg met de ouders). de Pedagogisch Specialist; zij werkt (op verzoek) een bepaalde periode mee op de groep om het team te ondersteunen bij de implementatie van het pedagogisch beleid van Ludens. de VIB-er (Video Interactie Begeleider). Zij komt eens in de 3 jaar op Lieve en Bouwe en filmt iedere pm-er tijdens haar werkzaamheden. Achteraf bekijken pm-er en VIB-er de filmbeelden samen. De focus ligt hierbij op de communicatie van de pm-er met de kinderen: heeft zij oog en oor voor de initiatieven en signalen van alle kinderen? de Oudercommissie voor advies. de GGD voor het houden van toezicht op naleving van wet- en regelgeving en op uitvoering van door Ludens vastgesteld pedagogisch beleid. Ludens is HKZ gecertificeerd en werkt volgens het HKZ kwaliteitssysteem. Dit wordt jaarlijks gecontroleerd door een extern auditbureau