Regioplan Project Screening en Matching Vergunninghouders

Transcriptie

1 Regioplan Project Screening en Matching Vergunninghouders Inleiding De landelijke Taskforce Werk en Integratie Vluchtelingen heeft het project "Screening en matching Statushouders" ontwikkeld. Met subsidie van het ministerie van SZW voert Divosa het project uit van oktober 2016 tot 1 januari Er is direct een taskforce opgericht bij de start van het project. Deze taskforce heeft als doel om Friesland te monitoren en te kijken waar hiaten aanwezig zijn binnen onze dienstverlening en waar mogelijk verbinding kan worden gelegd met bestaande initiatieven die zijn/haar sporen hebben verdiend. Een belangrijke doel vanaf het begin van het project was het bijelkaar brengen van alle partijen en betrokkenen die een rol hebben m.b.t. statushouders in Friesland. O.b.v. de reeds vergaarde input zijn de volgende elementen als belangrijkst naar voren gekomen. Onderstaande punten zijn voortgekomen uit de regionale bijeenkomst ''Statushouders aan het werk'' Hierbij waren zowel het ministerie van SZW,Friese gemeenten, HBO & MBO instellingen, Zelfhulporganisaties, COA, OTAV en een aantal statushouders: 1) De regie van statushouders neerleggen bij één (ambtelijke) regisseur/spin in het web die zorgt dat alle benodigde stappen voor statushouders ook gezet worden. 2) Er is een gebrek aan overzicht. Een overzicht van bestaande dienstverlening voor statushouders en een duidelijke kennisbron waar professionals en mogelijk statushouders hun informatie snel en gemakkelijk kunnen vinden. 3) Integratie dient een traject te zijn waarin alle elementen zoals taal,opleiding,werk,financien, gezondheid en sociale omgang bijeen komen middels één traject of een combinatie van deze elementen. Rol Regiocoördinator Verbinder: Proberen om partijen samen te laten werken om te komen tot synergy. Partijoverstijgend denken en handelen om te komen tot het beste resultaat m.b.t. onze statushouders. Facilitator: In lijn met verbinder is het mijn taak om in te spelen op het liefst regionale/provincale behoeften. Voorbeeld: Gebrek aan overzicht Kennisbank/Pleio/Digitale interactieve kaart. Aanjager: Vanuit een proactieve houding communiceren richting de partijen en via de bestuurlijke lijn duidelijke informatie m.b.t de voortgang.

2 Taakstelling Onderstaand de taaktstelling m.b.t. de huisvesting van statushouders in Friesland. In de tabel staan de gegevens van In 2016 was de taakstelling 883 voor totaal Friesland waarvan 1005 gerealiseerd. stand taak- taak- reali- reali- reali- reali- reali- reali- realisatie achter/voor achterstand voorsprong op stelling stelling satie satie satie satie satie satie tot realisatie realisatie realisatie gemeente 1 jan 1e helft inclusief jan feb mrt apr mei jun 1-mei tot tot tot achter/voor mei 1-mei 1-mei Achtkarspelen Ameland Dantumadeel De Friese Meren Dongeradeel Ferwerderadeel Franekeradeel Harlingen Heerenveen Het Bildt Kollumerland Leeuwarden Leeuwarderadeel Littenseradiel Menaldumadeel Ooststellingwerf Opsterland Schiermonnikoog Smallingerland Súdwest Fryslân Terschelling Tytjerksteradiel Vlieland Weststellingwerf totaal Friesland Aantal gemeenten:

3 Schets regionale arbeidsmarkt Om te komen tot kansen is het belangrijk om een beeld te hebben van de arbeidsmarktregio. Onderstaand de cijfers m.b.t. de werkgelegenheid en de kanssectoren waarin onze statushouders mogelijk aan het werk zouden kunnen. Voornamelijk tijdelijk werk lijkt een groei door te maken binnen Friesland. In onderstaand overzicht is duidelijk te zien dat over de hele breedte het aantal vacatures flink toenemen. De kansen op de arbeidsmarkt zijn een stuk groter t.o.v t/m 2014.

4 Terwijl het aantal vacatures sinds 2012 continue is gestegen zijn er ook meer mensen beschikbaar gekomen voor de arbeidsmarkt. De aansluiting tussen vraag en aanbod blijft een heikel punt. Werkgevers geven duidelijk aan dat het belang van opleiding en werkervaring erg groot is als het gaat om het maken van de match Om in te spelen op de kansen die er nu zijn is er een rapport opgesteld van krapteberoepen in Friesland. De krapte doet zich met name voor bij beroepen op middelbaar en hoger niveau. Op de lagere niveaus zijn er hooguit enkele krapteberoepen gevonden.

5 Lokaal en Provinciaal Zowel lokaal als provinciaal zijn er allerlei initiatieven die worden uitgevoerd ten gunste van onze statushouders. De gemeente Smallingerland is bijvoorbeeld heel ver in het optimaliseren van het klantproces van statushouders. Deze gemeente heeft een Infographic laten ontwikkelen van alle stappen die een statushouders moet doorlopen om uiteindelijk volledig geïntegreerd te worden. Dit is één van de vele lokale voorbeelden welke in de aankomende maanden extra aandacht zullen ontvangen zodat er kan worden gepeild in hoeverre een lokaal initiatief mogelijk een regionaal project kan worden. Het in kaart brengen van dergelijke initiatieven vraagt om een helder platform waarop dergelijke ''best practices'' een podium kunnen krijgen welke gericht is op het onderwerp statushouders. Dit zou kunnen in de vorm van de app/webapp Pleio Begin juni starten we met een pilot om te bepalen of deze applicatie voldoet aan de benodigde/noodzakelijke functionaliteiten. Een degelijke app bied het voordeel dat alleen personen die een duidelijke rol hebben m.b.t. statushouders hun informatie op kunnen halen middels één bron. Naast een informatiebron is het ook een sociale ontmoetingsplek waar vraag en aanbod bij elkaar komt. Dit zou een oplossing kunnen bieden voor één van de kernelementen namelijk het gebrek aan overzicht en onduidelijkheid m.b.t. de rolverdeling. Momenteel loopt er een pilot met pleio om te bepalen of de beschikbare functionaliteiten voldoen aan wat nodig is om te kunnen fungeren als kennisbron. Lopende regionale projecten: 1) AB Vakwerk: AB Vakwerk legt een databank aan van opdrachtgevers, die geïnteresseerd zijn om statushouders in dienst te nemen inclusief een beschrijving van het geboden werk en de eisen, die aan een nieuwe medewerker worden gesteld. De participerende gemeenten, die samenwerken in Regionaal kunnen tot augustus statushouders worden aangemeld. Momenteel zijn er vier statushouders gestart. Het geboden werk varieert van mbo niveau 2 tot mbo niveau 4. De werkplek bevindt zich zo dicht mogelijk bij de woonplaats van de statushouder, bij voorkeur in de gemeente van huisvesting. AB vakwerk bemiddeld in agri-food, groenvoorziening, grond-, weg-, en waterbouw, transport & logistiek, productie (techniek en industrie) of civiele bouw. 2) ESF: Via de aanvraag ESF brug naar Werk 2 is er extra aandacht gegeven aan statushouders. Dit betekend dat er sprake is van 50% cofinanciering voor alle kosten die worden gemaakt voor het arbeidstoeleidend begeleiden van statushouders. 3) Taalstage 2.0: Taal is een lastige drempel wat vaak zorgt voor onnodige ''wachttijd'' doordat de taal noodzakelijk is om deel te nemen aan de maatschappij is er een behoefte ontstaan m.b.t taalstages. Plekken waar een statushouders stage kan lopen, zodat hij/zij in de praktijk de taal leert en tegelijkertijd ontdekt wat voor werk hij/zij leuk zou vinden om te kunnen verrichten in Nederland.

6 4) Stichting marktkraambeheer: Ondernemer met een rendabele marktbedrijf die deze binnen 3 jaar wil verkopen. Statushouders worden begeleid in de overname bedrijf. Momenteel zijn er 10 beschikbare marktkramen. Inzet 1 jaar Bbz pre-start. In dit jaar loopt de klant gedurende een jaar stage onder begeleiding van Marktbeheer en de ondernemer die als mentor optreed. Daarnaast wordt onder begeleiding in het tweede half jaar het ondernemersplan uitgewerkt. Na een voorselectie door Bureau zelfstandigen gaat de klant bij Marktbeheer in traject. Marktbeheer zorgt ook voor een match tussen klant en ondernemer. Ter financiering van de overname behoort inzet Bbz start tot de mogelijkheid. Streven is dat na 1,5 jaar de klant het bedrijf overneemt. Ondernemerschap Ondernemerschap kent een belangrijke rol in de ontwikkeling van een economie. Nog nooit eerder zijn er zoveel zzp'ers actief geweest binnen Nederland Mede hierdoor is het belangrijk om te onderzoeken hoeveel procent van de statushouders in Friesland ondernemer zouden willen worden. Doordat gemeenten moeite hebben om hun statushouders via een druk op knop uit de systemen te halen is er sprake van een ''gemiste kans'' Door statushouders via bestaande begeleiding/contacten (vluchtelingenwerk/wijkteams) te benaderen met kansen bijvoorbeeld richting ondernemerschap kunnen gemeenten worden ontstresst in deze taak. Hierdoor is het gemakkelijker voor een statushouder om zelf actie te ondernemen richting de gemeente bijvoorbeeld bij de opzet van een bedrijf. Momenteel wordt onderzocht in hoeverre een regionaal project zou kunnen helpen bij het bieden van kansen van deze statushouders die nu thuiszitten en wachten op een dergelijke kans. Hieronder de ervaringen vanuit gemeente Súdwest Fryslân van klanten met een migratieachtergrond die een traject tot ondernemerschap hebben gevolgd via het ''Kansrijk ondernemen'' project: Ondernemen voor niet Nederlanders of Nederlanders met een beperking Ondernemen doe je niet zomaar dit vergt een goed scholings- en voorbereidingstraject vooral voor mensen met een belemmering of een afstand tot de arbeidsmarkt zoals bijvoorbeeld een taalbarrière of cultuurverschil. Voor deze groep mensen is het ondernemerschap een goede optie. Enerzijds omdat de arbeidsbelasting van het ondernemerschap variabel kan worden ingevuld en anderzijds is de kans op een baan beperkt door taal- en cultuurverschillen. Een grote groep mensen heeft echter wel kwaliteiten, maar krijgen door de belemmering geen kans om deze ten uitvoer te brengen en hiermee hun inkomen

7 te verdienen. De praktijk heeft uitgewezen dat het ondernemerschap vaak zeer goed aansluit bij de mogelijkheden van deze mensen en hun persoonlijke ambities. De gemeente Súdwest-Fryslân biedt een aanpak voor deze groep enthousiaste mensen om de noodzakelijke kennis te verkrijgen die de weg naar succesvolle deelname aan de maatschappij vergroot. Dit kan zowel parttime zijn als fulltime of een groeiproces. Er wordt gewerkt aan de benodigde ondernemersvaardigheden en een mix van commerciële, juridische, financiële en organisatorische aspecten van de bedrijfsvoering. De persoon krijgt de kans te onderzoeken of zijn of haar bedrijfsidee kans van slagen heeft en wordt persoonlijk voorbereid op het ondernemerschap. Hierbij kan gedragsverandering aan de orde zijn, cultuurverschillen, taal oftewel maatwerk coaching en buiten je comfortzone treden. Blijkt het ondernemerschap geen optie, wordt verder gewerkt met empowerment richting een baan en loondienst. Sluitende aanpak De term sluitende aanpak is een populaire term bij de aanpak van iedere doelgroep. Als er een groep is welke maximaal profijt kan ervaren van deze aanpak dan is het de groep statushouders. In de onderlinge communicatie tussen professionals kun je zien hoe lastig het is om een helder beeld te krijgen van wat die statushouder nou eigenlijk moet doorlopen alsvorens hij zichzelf ingeburgerd mag noemen. Mede hierdoor is het nog lastiger voor de statushouder zelf om al deze ''taken'' te begrijpen. Er is sprake van ondersteuning bij allerlei instanties echter is deze niet altijd sluitend en afhankelijk in welke gemeente je woont verschilt de intentisiteit en beschikbare begeleiding. De uitspraak ''we zien door de bomen het bos niet meer'' is meerdere malen gevallen bij de regionale bijeenkomst ''Statushouders aan het werk'' welke plaats heeft gevonden op 12 april te Leeuwarden. Dit is een duidelijk signaal en vraagt ons om een overzicht te creeëren zodat er een duidelijke koers kan worden bepaald. Het uitgangspunt is communiceren via één kanaal zodat de informatie wordt opgehaald i.p.v. verzonden. Via de eerdergenoemde kennisbank/app willen we inspelen op deze (landelijke) behoefte door lokaal als pilot te starten. Het uitgangspunt blijft: Gelijke kansen vanaf dag één. Dit willen we bereiken doormiddel van een blauwdruk welke gemeenten kunnen gebruiken om hun lokale beleid te toetsen o.b.v. een regionaal plan waarin de minimale basisnorm qua dienstverlening en begeleiding staat beschreven wat een statushouder binnen zijn/haar gemeenten kan verwachten. De sluitende aanpak zal een kernelement zijn van deze blauwdruk.

8 Digitale interactieve map Om te bepalen of er sprake is van een sluitende aanpak is het belangrijk om te weten wie de hoofdrolspelers zijn m.b.t. statushouders. De bedoeling is om een digitale interactieve sociale kaart van Friesland te maken waardoor men o.b.v. een legenda kan zien welke facilitieiten er aanwezig zijn. Hierdoor zullen zowel dubbelingen als gebreken in onze dienstverlening naar voren komen welke vervolgens snel getackeld kunnen worden. Deze interactieve kaart is ook gelijk een overzicht van alle professionals in Friesland die een taak/verantwoordelijkheid hebben t.o.v. deze statushouders. Met de invoer van deze kaart zal het onderdeel partners en rollen verder worden aangevuld. Onderstaand is een voorbeeld van de gemeente Amsterdam. In dit geval gaat het om een map van leegstand kantoren. Via de legenda kun je makkelijk filteren op belangrijke details zodat je snel beschikking hebt tot de belangrijkste informatie. Gemeente amsterdam heeft veel van dit soort kaarten voor openbaar gebruik. Planning Om te zorgen dat er een duidelijke voortgang is gedurende de projectperiode en daarna is er een planning opgesteld. Deze planning is onder voorbehoud: Actie Doel Wanneer Aandacht op regionale projecten m.b.t aanmeldingen Uitgewerkte resultaten regiobijeenkomst ''Statushouders aan het werk'' delen met regio Gerichte benadering werkgevers met focus op krapteberoepen. De focus behouden en delen van best practices om te komen tot meer regionale ininitatieven. Vanuit de uitgewerkte input kunnen acties worden uitgezet en worden gekoppeld aan namen. Inspelen op vraag arbeidsmarkt en ontzorgen van werkgevers m.b.t. doelgroep statushouders. Doel is om te informeren en stimuleren. per kwartaal jun-17 jul-17 Lokale initiatieven een podium bieden. Iedere gemeente krijgt ruimte om lokale projecten voor statushouders te delen. Het doel is verzamelen van best practices voor de invulling van de kennisbank zodat andere gemeenten en instellingen deze kennis kunnen gebruiken. vanaf juli 2017

9 Promotie ondernemerschap op regionaal niveau. Doel is om statushouders via extra begeleiding kansrijk te laten ondernemen. Vroegtijdig activeren van deze klanten zodat er optimaal gebruik kan worden gemaakt van de ''waardevolle wachttijd'' jul-17 Organiseren nieuwe bijeenkomst regionale partners. Gemeenten op uniforme wijze instrueren over het in kaart brengen van statushouders. Start van Pilot via de Pleio app. Vervolgstappen bespreken en mogelijk focus opnieuw bepalen. Prototype van digitale interactieve kaart voorleggen aan regio partners. Iedere gemeente heeft zijn statushouders in beeld en kan deze met één druk op de knop aanleveren. Versnellen van de match en een helder verhaal bij werkgevers m.b.t. de samenstelling van statushouders per gemeenten. aug-17 aug-17 Resultaten bespreken met regionale partners. PDCA (Continues improvement) o.b.v. resultaten de planning bepalen voor okt 17 t/m dec 17 sep-17