Duurzaamheid & energiebesparing KISS-bijeenkomst, 7 juli 2011
|
|
- Stefanie de clercq
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Duurzaamheid & energiebesparing KISS-bijeenkomst, 7 juli 2011 Joram Nauta
2 1 Onderwerpen Een heldere en concrete ambitie over duurzaamheid Energiebesparing en de zorgsector Hoe stroomt de energie bij u?
3 2 Wat is duurzaam? Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Commissie-Brundtland 1987 NHS Carbon Indicator
4 3 Waarom is duurzaamheid en energiebesparing onvermijdelijk Zorgorganisaties hebben een maatschappelijke rol en werken met publieke middelen (maatschappelijke en politieke druk) Effectief gebruik van deze middelen is noodzakelijk voor de continuïteit (veranderende bekostiging) Energiekosten blijven stijgen door toenemende schaarste op de wereldmarkt en toenemende vraag (efficiëntie)
5 4 Duurzaamheid is concreet Het verstandig omgaan met schaarse middelen: Energie Materialen Dit resulteert uiteindelijk in: Lagere kosten Groen imago Motiverende omgeving voor cliënt en medewerker (de gehele organisatie draagt bij)
6 5 Wat is uw ambitieniveau? Basis Voldoen aan de wettelijke verplichtingen Orde op zaken stellen Weten wat de stand van zaken is en dat niet verspild wordt Kansen benutten Net een stap verder dan de rest, koploper Vernieuwen Bijzondere resultaten bereiken met beproefde technieken Experimenteren Nieuwe technieken die de beste resultaten kunnen behalen, hier voor het eerst
7 6 Maak een ambitie SMART Een ambitie moet leiden tot handelingsperspectief: Dus: Wij voeren alle energiebesparende maatregelen door met een terugverdientijd van minder dan 7 jaar. En niet: Het bereiken van een duurzame succesvolle organisatie is het resultaat van een bewuste strategie waar alle medewerkers aan meewerken. Duurzaam ondernemen met aandacht voor de sociale en ecologische aspecten is voor ons geen dode letter.
8 7 Peak Oil World oil production (EIA Monthly) for crude oil + NGL. The median forecast is calculated from 14 models that are predicting a peak before 2020 (Bakhtiari, Smith, Staniford, Loglets, Shock model, GBM, ASPO-[70,58,45], Robelius Low/High, HSM). 95% of the predictions sees a production peak between 2008 and 2010 at mbpd
9 8 Energiegebruik Nederland
10 9 Ontwikkeling energietarieven in een algemeen ziekenhuis Gekoppeld aan de olie- en Steenkoolprijs (2008 = 1,5 x 2005!) Direct gekoppeld aan de olieprijs (2008 = 3 x 2005!)
11 10 Energiebesparing in de zorgsector (TNO-advies, 2009) Doelstelling Gefundeerd inschatten wat het energiebesparingspotentieel in de zorgsector is Op basis van bij de organisaties bekende gegevens: Bebouwde oppervlaktes (monitoring) Energiegebruiken (Agentschap NL) Energiejaarrapportages Expert opinion
12 11 Energiegebruik en energiekosten (2008) Gas Elektriciteit Primair CO 2 -emissie Energiekosten Cluster [*1000 m 3 /j] [MWh/j] [PJ/j] [kton/j] [M /j] Ziekenhuizen , Verpleeghuizen , Verzorgingshuizen , GHZ/GGZ/jeugdzorg , Totaal ,
13 12 Verdeling energiegebruik (elektra) Verdeling elektriciteitsgebruik zorgsector (NL) Elektriciteidsgebruik [%] Ziekenhuizen Verpleeghuizen Verzorgingshuizen GHZ/GGZ/jeugdzorg Verlichting [%] Installatie/klimatisering [%] Niet gebouw gebonden [%]
14 13 Verdeling energiegebruik (gas) Verdeling gasgebruik zorgsector (NL) Gasgebruik [%] Ziekenhuizen Verpleeghuizen Verzorgingshuizen GHZ/GGZ/jeugdzorg Verw arming [%] Warmtapw ater [%] Stoom [%]
15 14 Penetratiegraad maatregelen
16 15 Besparingspotentieel Primair CO 2 emissie Energiekosten Cluster Ziekenhuizen Verpleeghuizen Verzorgingshuizen GHZ/GGZ/jeugdzorg [PJ/j] [%] [kton/j] [%] [M /j] [%] 1,88 12,4% 82 9,7% 15,83 9,7% 3,18 25,9% ,7% 32,09 24,7% 3,15 26,1% ,8% 31,81 24,8% 3,57 25,9% ,6% 35,99 24,6% Totaal 11,78 22,1% ,4% 115,72 20,4%
17 16 Waarom wordt dit potentieel niet verzilverd Zeer beperkte aandacht voor energie op bestuurlijk niveau, de organisaties hebben andere issues op de agenda staan Geen incentives vanuit (huidige) financieringsregels Onduidelijkheid over de uitwerking en effecten van het nieuwe financiële bestel Bestuurlijke tijdshorizon Contracten/outsourcing (installatieonderhoud) Split incentives (kosten en baten liggen bij andere partijen) Actie: Technologiecluster V&V sector (Actiz) regio rijnmond ziekenhuizen (DCMR)
18 17 Hoe stroomt de energie bij u? Doel: op zo eenvoudig mogelijke wijze de energiestromen gestructureerd in kaart brengen Uitgangspunten: Onderlinge vergelijking is mogelijk (uniformiteit) Gaat in eerste instantie om de grote lijnen (20-80 regel) Zo min mogelijk metingen
19 18
20 19 Structuur data-verzameling energiestromen Externe energieleverantie Warmte Aardgas Elektra Gebouw-gebonden energiestromen Ruimteverwarming Warmtapwater Koeling (Ruimte)verwarming Warmtapwater Stoombevochtiging Elektriciteit Ruimteverwarming Warmtapwater Koeling Ventilatie Verlichting Nagelvaste apparatuur (ICT, MRI, CT, Röntgen, autoclaven, etc.) Gebruiks-gebonden energiestromen n.v.t. (Koude) Koeling n.v.t. Laboratoria apparatuur Grootkeuken apparatuur Kantoorapparatuur (PC, kopieermachines, koffieautomaten, opladers, etc.) Medische apparatuur Grootkeuken apparatuur
21 20 Verfijning Maak voor de energiestromen een verdeling naar gebouwfuncties: Gebouwfunctie Poli s Kantoor Laboratoria Beddenhuis Operatieafdeling, IC en SEH Grootkeuken Overige Gebouw-gebonden energiestromen Ruimteverwarming Warmtapwater Koeling Ventilatie Stoombevochtiging Verlichting Nagelvaste apparatuur (ICT, MRI, CT, Röntgen, autoclaven, etc.) Gebruiks- gebonden energiestromen Grootkeuken apparatuur Laboratoria apparatuur Kantoorapparatuur (PC, kopieermachines, koffieautomaten, opladers, etc.) Medische apparatuur
22 21 Inschatten energiestromen Een eerste schatting is beter dan niets: 20% van de apparatuur is verantwoordelijk voor 80% van het gebruik Gebruik waar mogelijk het principe van energie = vermogen x tijd (opgenomen vermogen x bedrijfstijd geeft een goede indicatie)
23 22 Gebruik Energie (kantooromgeving ZH) ~33% energiegebruik buiten bedrijfstijd ~10%-25% structurele besparing is mogelijk dmv slim schakelen Data dmv Plugwise; kantoor Huisvesting Erasmus MC (zomer 2010)
24 23 Grote verbruikers Energiekosten: circa k per jaar Een kopzorg? > Duurzaam inkopen
25 24 Voor meer informatie: E. T
26
Titel van de presentatie : november 2012 Roberto Traversari Kansen voor de zorg
- Het moet en kan een onsje minder - 1 Het moet minder; omdat energietarieven door veel onzekere factoren worden bepaald 1 2 Peak Oil: de productie van olie zit op zijn max World oil production (EIA Monthly)
Nadere informatieAuteurs: Roberto Traversari Stefan van Heumen Centrum Zorg en Bouw van TNO, Utrecht
Auteurs: Roberto Traversari Stefan van Heumen Centrum Zorg en Bouw van TNO, Utrecht De zorgsector laat op jaarbasis zeker EURO 115 miljoen aan energiekostenbesparing liggen. Energiegebruik in de zorg kan
Nadere informatienergiebesparing in de ICT
nergiebesparing in de ICT Een koud kunstje? 10 April Green IT Energy Solutions Niels Sijpheer 3671 Meter (Q=m.g.h) 100 kg massa en 1 kwh arbeid: Hoe hoog kom ik? A Minder dan100 meter B Tussen 100 en 1000
Nadere informatieEnergieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)
Energieke Zorgbouw 5 oktober 2011 Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Introductie Wijnanda Willemse adviseur NL Energie & Klimaat - Agentschap NL Voorheen SenterNovem Energiebesparing
Nadere informatieZonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager
Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze
Nadere informatieBouwjaarklasse (op basis van m²) 1970-1979
BVO (x 10 6 m²) tot 1960 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 vanaf 2000 Tbv onderzoek naar kwaliteit MaVa: beschikbare info over zorginstellingen: Verpleging en verzorging Info via: Agentschap NL,
Nadere informatieDe bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant
De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim
Nadere informatieActiviteitenbesluit Wet milieubeheer
Activiteitenbesluit Wet milieubeheer De kennis, knoet en honingversie! Praktijkseminar Installatiesector 11 oktober 2011 p.teunissen@dmb.amsterdam.nl Wet milieubeheer Bescherming milieu Voormalige Hinderwetaspecten:
Nadere informatieIntegrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht
Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag februari 2017
Energie beoordelingsverslag 2016 15 februari 2017 Datum:... Paraaf directie:... Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik
Nadere informatiePraktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH
Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie Alex Ouwehand Directeur NMZH CO2 emission CO2 reduction Ambities klimaat en energie EU en Rijk 2020 : 20 % CO 2 -reductie (tov 1990),
Nadere informatieEnergiebesparing in Nederlandse Universitaire Medische Centra
Energiebesparing in Nederlandse Universitaire Medische Centra Een benadering van het optimale energiemanagement Ilse Schoenmakers Het onderzoek 1.0 Duurzaamheid krijgt weinig aandacht in de zorgsector.
Nadere informatieResultaten energiescan Golfclub Zwolle
Resultaten energiescan Golfclub Zwolle! Resultaten energiescan Golfclub Zwolle Hoog elektraverbruik door verlichting en ventilatie Hoge prijs voor energie Besparingspotentieel van 13.000 op energiekosten
Nadere informatieVerduurzaming gemeentelijk vastgoed
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het
Nadere informatieEnergievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Nadere informatieAT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed
AT OSBORNE www.atosborne.nl Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed 19 september 2012 AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur
Nadere informatieEnergie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik
Energie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik Specialisten in energiebeheer Wilt u weten hoeveel en wanneer uw bedrijf energie verbruikt? Wilt u meer duidelijkheid over de opbouw
Nadere informatieJa Nee Nvt Maatregel Foto. Installaties & regelingen. Zijn de binnen- en buitensensoren op een representatieve locatie geïnstalleerd?
Checklist Energiebesparing bedrijven algemeen Met behulp van deze checklist kunt u energiebesparende maatregelen in uw bedrijf inventariseren. Toelichting per maatregel of meer maatregelen kunt u vinden
Nadere informatieENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN
4 juli 2007 19:11 uur Blz. 1 / 8 cursus Luc Volders - 2-7-2007 ENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN Opdrachtgever: FB Projectgegevens: testpand 1234AB Software: EPA-W Kernel 1.09 07-06-2007 Vabi Software
Nadere informatieDUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG
DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG Introductie Jon van Diepen Register Energie Adviseur (rea) Afgestudeerd in Business of Energy Systems (TopTech/TU Delft) Achtergrond: ICT / Financieel Analist Interessegebied:
Nadere informatieDiscussienota Tertiaire Sector. BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030
Discussienota Tertiaire Sector BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030 Katleen Briffaerts 1 Inhoud Inleiding Aannames Beleidsdoelstellingen
Nadere informatieENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN
Beta Testbedrijf E. van Dijk 007 Kleveringweg 12 2616 LZ Delft info@vabi.nl Delft, 8 februari 2007 ENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN Opdrachtgever: Opdrachtgever BV A. Bee Projectgegevens: Voorbeeldproject
Nadere informatieMogelijkheden energiesprong in de zorg
ONGERUBRICEERD TNO-rapport TNO 2012 R10597 Mogelijkheden energiesprong in de zorg Behavioural and Societal Sciences Kampweg 5 3769 DE Soesterberg Postbus 23 3769 ZG Soesterberg www.tno.nl T +31 88 866
Nadere informatieEnergiebeoordeling 2017
Energiebeoordeling 2017 Opgesteld door: R van de Ven Gegevens gecontroleerd en akkoord bevonden: M Schakenraad Februari 2018 Pagina 1 van 8 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Bedrijf 3. Energieverbruik en energiegebruikers
Nadere informatieEnergiebesparing Gemeente Huizen
Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke
Nadere informatieEnergiebeoordeling 2017
Energiebeoordeling 2017 Opgesteld door: M Schakenraad A. Heerkens Februari 2017 Pagina 1 van 8 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Bedrijf 3. Energieverbruik en energiegebruikers 4. Gebieden met significant
Nadere informatieManagementsamenvatting. Routekaart UMC s
Managementsamenvatting Routekaart UMC s Colofon Opdrachtgever: Agentschap NL Projectleider: TNO Procesbegeleiding: KplusV organisatieadvies Branche-organisatie: NFU 1. Aanleiding en ambitie De Nederlandse
Nadere informatieEnergie aspecten EPT en SiB
26 Februari 2015 Energie aspecten EPT en SiB Jan Gielen DLV Plant MUSHROOMS j.gielen@dlvplant.nl 1 Energiebesparende opties EPT en SiB EPT www.energiekepaddenstoelentelers.nl Houtkachel Zonnepanelen WKO
Nadere informatieDeerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies
Deerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies 2013 Inleiding In het kader van de CO 2 prestatieladder is een ketenanalyse uitgevoerd naar de CO 2 productie door verwarming
Nadere informatieEnergie audit verslag
Energie audit verslag Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV juni 2011 2010.0001-10 Inleiding Cauberg-Huygen is sinds 1975 koploper in oplossingen voor de bouw- en infrasector, industrie en ruimtelijke
Nadere informatieEnergie Audit verslag 2012 14 april 2013 (JF)
Energie Audit verslag 2012 14 april 2013 (JF) Energie Audit Verslag 2012 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 3. Energieverbruik en energiegebruikers 5 4. Gebieden met significant energieverbruik
Nadere informatieVan Mensvoort Beheer bv. Energie Audit Verslag 2013
Van Mensvoort Beheer bv Energie Audit Verslag 2013 B. van Lier 1 5 2014 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Bedrijf... 4 2.1. Activiteiten... 4 2.2. Bedrijfsonderdelen... 4 2.3. Factoren die het energieverbruik
Nadere informatieHuidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017
Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt Erik Groen 12 Oktober 2017 ENGIE Nederland Onze ambitie Wij spelen een leidende rol in de energietransitie. Als marktleider in duurzame technische
Nadere informatieAmsterdam: energie neutrale stad!
Amsterdam: energie neutrale stad! 20 april 2009 Inhoud: - Aanleiding - Ambities - Aanpak -Case Kolen voor elektriciteit Klimaatverandering Grondstoffen: olie 2a Ons gas raakt op: Zes probleem kenmerken
Nadere informatieEnergiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg
Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg Hoe kan ik energiebesparing realiseren en financieren? George Müller 06-34855943 george.muller@energymatters.nl www.energymatters.nl Voorstellen: George
Nadere informatieDe zin en onzin van PUE
De zin en onzin van PUE Energiebesparing 9 november 2011 Ir. Karel Haverkorn van Rijsewijk Adviseur Energie InvesteringsAftrek (EIA) Waarom energie besparen? Geld en concurrentie Nu al vaak duurder dan
Nadere informatieHybride warmtepompen. Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity
Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity Agenda Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Wat is een Hybride systeem Voorbeeld berekening
Nadere informatieAnalyse energiegebruik regiokantoor Gooilust Natuurmonumenten
Analyse energiegebruik regiokantoor Gooilust Natuurmonumenten Maart 2013 W.Haver, Energiek Milieu Advies, energiecoördinator Natuurmonumenten Inleiding Natuurmonumenten streeft er naar klimaatneutraal
Nadere informatieAT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011. Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg
AT OSBORNE www.atosborne.nl Masterclass Energiebesparing in de zorg Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011 Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur
Nadere informatieHAN DUURZAAM. Focus bedrijfsvoering 1995-2013-2016 Accent EnergieEfficientyPlan EEP. Presentatie 31januari 2013 voor Surf door Wim van Pelt
HAN DUURZAAM Focus bedrijfsvoering 1995-2013-2016 Accent EnergieEfficientyPlan EEP Presentatie 31januari 2013 voor Surf door Wim van Pelt Opbouw presentatie Even de HAN voorstellen Wat is een MeerJarenAfspraak
Nadere informatieNotitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieEven voorstellen. Philip Blaauw. INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com
Even voorstellen Philip Blaauw INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com INNAX GROUP is een onafhankelijk Energie Diensten Bedrijf = ESCO voor het verduurzamen van gebouwen INNAX GROUP
Nadere informatiePilot verduurzaming commercieel vastgoed Nijmegen Aanpak klimaatneutraal maken van (winkel)panden: het klimaatgerust programma
11 juni 2019 Pilot verduurzaming commercieel vastgoed Nijmegen Aanpak klimaatneutraal maken van (winkel)panden: het klimaatgerust programma Uitgevoerd door: In samenwerking met: Wat gaan we doen? Projectactiviteiten
Nadere informatiePROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF
PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per
Nadere informatieTotale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2
Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.
Nadere informatieEnergieverbruik per functie voor SenterNovem
Energieverbruik per functie voor SenterNovem Rapportage/advisering : Meijer Energie & Milieumanagement B.V. tel. 070 315 57 15 fax 070 315 57 10 Status : Eindrapport Auteurs : Ir P.H. Meijer Ir. R. Verweij
Nadere informatiePrestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen
Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen
Nadere informatieUitkomst controlebezoek Ontbreken energiegegevens (x facultatief indien geen energiegegevens zijn overlegd)
Op xxx controleerde de heer xx van de DCMR Milieudienst Rijnmond uw organisatie aan de xxx in xxxxx. Xx werd hierbij te woord gestaan door uw contactpersoon, de heer xx. Tijdens het controlebezoek is gecontroleerd
Nadere informatieHoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019
Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019 Doel van de bijeenkomst Informatie over: 1. Waarom doen we dit en waar staan we in Nederland? 2.
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag 2016
Energie beoordelingsverslag 2016 Datum:... Paraaf directie:... Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden 4 3.
Nadere informatie1
van gas los. Van CO 2 neutraal naar CO 2 vrije gebouwen Chiel Boonstra, chiel.boonstra@trecodome.com. is kolen op het vuur Wie is de winnaar? chiel.boonstra@trecodome.com Source: IPPC 1,5 graden = 1 ton
Nadere informatieAgenda 12-11-2013. Vloeistofgekoelde server echte PUE verlager?
Agenda Vloeistofgekoelde server echte PUE verlager? Strukton Worksphere Raymond van den Tempel Technisch Consultant Datacenters Waarom vloeistofkoeling? Welke soorten vloeistofgekoelde servers zijn er?
Nadere informatieEnergie-efficiëntieverbetering bij koffiebranders
Energie-efficiëntieverbetering bij koffiebranders Energie-efficiëntie verbeteren binnen het koffiebrandproces via drie stappen Aanleiding In deze studie is de energiebesparing bij koffiebrandmachines onderzocht.
Nadere informatieZorg voor energie en comfort
Zorg voor energie en comfort Roberto Traversari TNO Bouw en Ondergrond De symptomen De behandeling De preventie 2 Veel installaties zijn ziek! Is uw installatie een onbehandelde patiënt? 3 Uit onderzoek
Nadere informatieDuurzaamheid in gebouwen hoe pak ik dat aan en wat levert het op? M.G.E. Som Amsterdam Arena, 12 oktober 2011
Duurzaamheid in gebouwen hoe pak ik dat aan en wat levert het op? M.G.E. Som Amsterdam Arena, 12 oktober 2011 Inleiding Trias Energetica Besparen van energie, monitoring gedrag techniek Duurzame toepassingen
Nadere informatieEnergiebesparing Voortgezet en hoger onderwijs
Energiebesparing Voortgezet en hoger onderwijs Rotterdam en regio Rijnmond Auteur : Christian de Laat Willem de Neve Documentnummer : 20957328 Afdeling : Rotterdam en Regiogemeenten Datum : september 2009
Nadere informatieEnergie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders
Energie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders Energie-efficiëntie verbeteren binnen het koffiebrandproces via drie stappen Aanleiding In deze studie is de energiebesparing bij kleine koffiebrandmachines
Nadere informatieEED energie-audit: verplichting of kans?
EED energie-audit: verplichting of kans? Ondernemen met visie op energie Enschede, 28 januari 2016 Mayke Derksen en Jorieke Rienstra Inhoud Energietaken Energie-Efficiency Directive (EED) Meerjarenafspraken
Nadere informatieCompensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013
Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013 Inhoud 1 Aanleiding 1 2 Werkwijze 2 2.1. Bronnen 2 2.2. Kentallen 2 3 CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie 3 4 Ontwikkeling 5 5
Nadere informatieHet kan minder! ing. P. Hameetman
Het kan minder! ing. P. Hameetman manager innovatie BAM Vastgoed bv Inleiding Afbakening: Presentatie is toegespitst op woningbouw Verdieping van technische mogelijkheden 2 Klimaatakkoord Gemeenten en
Nadere informatieEmissies aantal FTE 23,6
Pagina 1 van 7 Inleiding Dit jaar is Speer Groep gestart met het monitoren en analyseren van haar energie-efficiency. In het kader hiervan is dit haar eerste halfjaarrapportage Energie-Efficiency. Doel
Nadere informatieMogelijkheden voor aardgasloze Benedenbuurt
Notitie Contactpersoon Harry de Brauw Datum 14 juni 2017 Kenmerk N001-1246856HBA-rvb-V01-NL Mogelijkheden voor aardgasloze Benedenbuurt De aanstaande rioolvervanging in de Benedenbuurt is aanleiding voor
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag
Energie beoordelingsverslag 2016 14-02-2017 Energie Beoordelingsverslag 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden
Nadere informatieAfkorting Naam gebouw of variant Fit Cert Adv Fin huidig X X v ariant 1 Variant HR-ketel X X X v ariant 2 Variant isoleren X X X
15 februari 2007 15:32 uur Blz. 1 / 6 1 Fitten op de meterstanden In onderstaande tabel wordt een overzicht van de berekeningen getoond. Voor zowel de e situatie als voor de varianten wordt de afkortingen
Nadere informatieEnergie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf
Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? 7 mei 2015 Inge Goessens Vlaams EnergieBedrijf Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur verlagen
Nadere informatieStichting Stimular. Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen. De werkplaats voor duurzaam ondernemen
Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen Hoorn, 12 december Marc Herberigs m.herberigs@stimular.nl 010 238 28 26 Stichting Stimular De werkplaats voor duurzaam
Nadere informatieEnergie Beoordeling Co2 reductie
Energie Beoordeling Co2 reductie Opgesteld door: Cheryl de Vette VGMK coördinator 2.A.3 Energie Beoordeling 2016 Van Beek Infra Groep B.V. Conform Co2 Prestatieladder 3.0 Datum: 13-5-2016 Inhoud 1. Inleiding...
Nadere informatieRijksdienst voor Ondernemend Nederland:
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland: Utiliteitsgebouwen in Nederland kunnen jaarlijks circa 550 miljoen euro besparen op energie door ICT toe te passen waarmee ze het energiegebruik volgen. De investering
Nadere informatie4 Energiebesparingsadvies
4 Energiebesparingsadvies 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt het energiebesparingsadvies voor het gebouw gepresenteerd. Allereerst wordt een inventarisatie gegeven van de reeds getroffen en onderzochte
Nadere informatieEen Duurzaam Meerjarenplan: u gaat niet langs af
Een Duurzaam Meerjarenplan: u gaat niet langs af Naar een duurzaam gebouw nieuwbouw totale duurzame renovatie groot standaard duurzaam Mauk de Wildt 1 2 Belang van goed Kwaliteit versus door verkeerd 25-3%
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieDe energietransitie: kansen grijpen kansen creëren
De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn
Nadere informatieENERGIEBEOORDELING 2012 H1
Versie 1.0 Datum: 4 OKTOBER 2012 ELEKTROTECHNISCHE INSTALLATIES - AANDRIJFSYSTEMEN - TECHNISCHE AUTOMATISERING PANELENBOUW - SERVICE EN ONDERHOUD - PLAATWERK - TECHNISCHE DIENSTVERLENING DOMOTICA - ENERGIEMANAGEMENT
Nadere informatieRijswijk -Informatiecentrum 9 december 2013 bert nagtegaal
Rijswijk -Informatiecentrum 9 december 2013 bert nagtegaal Geworteld wonen 9 DECEMBER e.v. Wat verstaan de potentiele bewoners onder duurzaamheid vinden de bewoners belangrijk als het gaat om duurzaamheid
Nadere informatieIs bodemenergie (B)ENG? Rik Molenaar 17 april 2018 Esther Gerritsen 18 april 2018
Is bodemenergie (B)ENG? Rik Molenaar 17 april 2018 Esther Gerritsen 18 april 2018 Even voorstellen Techniplan Adviseurs bv Installatieadvies (projecten) Energie & Milieu (studies) Rik Molenaar Adviseur
Nadere informatieEindverslag Ontwerp & Vaststelling potentie energiepositief bedrijventerrein
Ontwerp & Vaststelling potentie energiepositief bedrijventerrein Drs. G.G.C. Mulder Datum: 15 september 2017 Rapportnummer: TNO 2017 R11104 Dit is een resultaat in het kader van: Topsector Energie Systeemintegratiestudies
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag
Energie beoordelingsverslag 2017 07-02-2018 Energie Beoordelingsverslag 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden
Nadere informatieCO 2-reductiedoelen en CO 2-reductiemaatregelen
CO 2 -reductiedoelen en reductiemaatregelen Roosendaal, 20-06-2014. Auteur(s): H. Schrauwen, Energie & Technisch adviseur. Geaccordeerd door: M. Soenessardien, Organisatie INHOUDSOPGAVE 1. CO 2 -REDUCTIEBELEID
Nadere informatieLang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler
Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Context 40% van alle energie wordt in de westerse wereld gebruikt in gebouwen [1] Elektriciteit is een duurzame energie drager Een nieuw type elektriciteitsnet
Nadere informatieInhoud. Pagina 2 van 7
Energie Audit 2014 Inhoud 1. Introductie... 3 2. Doelstelling... 3 3. Energie-aspecten... 3 Uitstoot door procesemissies... 3 Uitstoot door fabriek installaties... 3 Uitstoot vanuit de kantoorpanden...
Nadere informatie3 Energiegebruik huidige situatie
3 Energiegebruik huidige situatie 3.1 Het Energie Prestatie Certificaat In het kader van de Europese regelgeving (EPBD) bent u verplicht om, bij verkoop of verhuur van de woning, een energiecertificaat
Nadere informatieVoor onafhankelijke informatie en advies over:
Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,
Nadere informatieDe module MJA voegt aan uw Erbis-versie de volgende mogelijkheden toe:
MODULE MJA De module MJA voegt aan uw Erbis-versie de volgende mogelijkheden toe: Het kunnen registreren van besparingsmaatregelen en aan de hand hiervan berekenen van besparingseffecten en maken van prognoses.
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag 2015 20 januari 2016 (definitief)
Energie beoordelingsverslag 2015 20 januari 2016 (definitief) Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden 4 3.
Nadere informatieF (zie toelichting in bijlage)
Energielabel gebouw Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Veel besparingsmogelijkheden F (zie toelichting in bijlage) Dit gebouw Weinig besparingsmogelijkheden Labelklasse maakt vergelijking
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag 2015 20 januari 2016 (definitief)
Energie beoordelingsverslag 2015 20 januari 2016 (definitief) Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden 4 3.
Nadere informatieVoortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2012
Voortgangsrapportage Scope 1 en 2 CO2 emissies Eerste halfjaar 2012 Wijzigingsblad Versie Datum Auteur Wijzigingen 0.1 01-10-2013 F. Wuts Draft 1.0 7-10-2013 F. Wuts Final 2 Energie Management Programma
Nadere informatieEnergiebesparing bij hotels. regio Rijnmond
Energiebesparing bij hotels regio Rijnmond Energiebesparing bij hotels regio Rijnmond Kwaliteitstoets Paraaf Autorisatie Paraaf Christian de Laat Projectleider energiebesparing Naam Functie Joan Koffeman
Nadere informatieNIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL
NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL Gefeliciteerd, u gaat straks uw eigen woning (ver) bouwen! Dit betekent heel veel mogelijkheden en complexe vraagstukken. En moet u dan ook nog iets met
Nadere informatieVoordelen van stoom door WKK in België : Projectaanpak THEOLIA
S u s t a i n a b l e E n e r g y S o l u t i o n s Voordelen van stoom door WKK in België : Projectaanpak THEOLIA Promotiedag STOOM 18 mei 2006 VITO te Mol Frederic Vermeulen Marketing en Sales Manager
Nadere informatieEnergie efficiëntie: een totaalpakket
Energie efficiëntie: een totaalpakket VEB Klantendag (16/10/2015) Inge Goessens Directeur Energie-efficiëntie Agenda De overheid als grootverbruiker Beheer en data vormen de sleutel Energie efficiëntie
Nadere informatieGroene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming
Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business
Nadere informatieBetrokken partijen. Potentieelstudie lucht/water warmtepomp in de bestaande bouw. Robert Harmsen. NPW Congres, 12 februari 2009.
Potentieelstudie lucht/water warmtepomp p in de bestaande bouw Robert Harmsen NPW Congres, 12 februari 2009 Betrokken partijen Opdrachtgevers: SenterNovem Alklima Daalderop Daikin Inventum Stiebel-Eltron
Nadere informatieemissie [ton/halfjaar] [%] [ton/fte] [ton/fte] Aardgasverbruik Scope 1 12,92 13% 0,51 0,72 Brandstofverbruik zakelijk verkeer met leaseauto's Scope
Pagina 1 van 7 Inleiding Dit jaar is Speer Groep gestart met het monitoren en analyseren van haar energie-efficiency. In het kader hiervan is dit haar eerste jaarrapportage Energie-Efficiency. Doel van
Nadere informatieVerduurzamen begint bij jezelf Inspiratieavond Langstraat Energie Waalwijk, 11 december 2016
Verduurzamen begint bij jezelf Inspiratieavond Langstraat Energie Waalwijk, 11 december 2016 Koos Kerstholt 0-energie Anna Provoost Kennisoverdracht Wanda Kruijt Zorg Adrie van Duijne Directeur Inspiratietafels
Nadere informatieNaar een klimaatneutrale sportvereniging
Naar een klimaatneutrale sportvereniging Leidraad voor het maken van een eigen projectplan of Plan van Aanpak Inleiding Steeds meer sportverenigingen met een eigen accommodatie komen in actie om energie
Nadere informatieEnergie beoordelingsverslag
Energie beoordelingsverslag 2018 14-02-2019 Energie Beoordelingsverslag 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijf 4 2.1 Activiteiten 4 2.2 Bedrijfsonderdelen 4 2.3 Factoren die het energieverbruik beïnvloeden
Nadere informatieKlimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen
Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.
Nadere informatieEnergie Audit verslag 2019 Energie Management Actieplan 2016 t/m 2021
Energie Audit verslag 2019 Energie Management Actieplan 2016 t/m 2021 08-02-2019 Parafen van alle MT-leden: Onafhankelijke interne controle door KAM: 1 Energie Audit Verslag 2019/Energie Management Actieplan
Nadere informatie