AGENDA ARBEIDSMARKT EN ONDERWIJS EVALUATIE

Transcriptie

1 AGENDA ARBEIDSMARKT EN ONDERWIJS EVALUATIE

2 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave p. 2 Samenvatting p. 3 Inleiding p. 4 Agendapunten Arbeidsmarkt en Onderwijs p. 4 Evaluatie resultaten p. 4 Evaluatie agendapunt 1: Voorkomen en bestrijden voortijdig schooluitval p. 4 Evaluatie agendapunt 2: Ondersteuning werkervaringplekken Herstelling p. 6 Evaluatie agendapunt 3: Regionale aanpak sectorale knelpunten MKB p. 7 Evaluatie agendapunt 4: Provincie als werkgever p. 8 Evaluatie agendapunt 5: Realisatie provinciaal ESF steunpunt p. 9 Evaluatie agendapunt 6: Stimuleren van ondernemerschap p. 9 2

3 SAMENVATTING Evaluatie Agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs In 2004 heeft het toenmalige College opdracht gegeven een nieuwe Agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs op te stellen en hierin zes agendapunten op te nemen. De resultaten van de afgelopen vier jaar zijn in oktober 2007 geëvalueerd: 1. Voorkomen en bestrijden voortijdig schooluitval: Eind 2007 is in alle regio s, met uitzondering van de regio Waterland, een sluitende melding en registratie van schooluitval op het VMBO en MBO gerealiseerd. In 2006 en 2007 zijn met provinciale subsidie 11 projecten uitgevoerd om voortijdig schooluitval te voorkomen. Eind 2007 is aan zes projecten, die gericht zijn op werkervaringsplaatsen voor definitieve schoolverlaters uit het VMBO en het MBO, subsidie toegekend. In 2007 zijn 22 aanvragen ingediend om de aansluiting van het VMBO op het MBO en de arbeidsmarkt te verbeteren. 2. Ondersteuning werkervaringplekken stichting Herstelling: De doelstelling jaarlijks 265 werkloze jongeren een werkervaringtraject aan te bieden bij de stichting Herstelling is ruimschoots gehaald. In de periode hebben in totaal 1735 jongeren een werkervaringtraject gevolgd (940 trajecten meer dan gepland). 3. Regionale aanpak sectorale knelpunten MKB: Leerwerkplekken zijn het belangrijkste knelpunt van het MKB. Van de beoogde 702 leerwerkplekken zijn er in de periode in totaal 491 gerealiseerd in alle relevante sectoren. In 2007 worden nog minimaal 211 leerwerkplekken gerealiseerd. De gestelde doelstelling wordt dus gehaald. 4. De provincie als werkgever: De doelstelling was, dat de provincie als werkgever en organisaties die meer dan 1 miljoen provinciale subsidie ontvangen, werkervaringplekken beschikbaar zouden stellen. In 2004 is tijdens de reorganisatie is in 2004 besloten verband dit agendapunt pas later uit te voeren. 5. Realisatie provinciaal ESF steunpunt: In april 2005 is het ESF steunpunt van start gegaan, maar in oktober van dat jaar heeft het Rijk onverwacht de mogelijkheid subsidie aan te vragen voor ESF subsidies beëindigd. De nog resterende middelen zijn daarna ingezet voor het bestrijden en voorkomen van voortijdig schoolverlaten. 6. Stimuleren ondernemerschap: Met provinciale subsidie is de website ontwikkeld om starters uit onder ander het VMBO en MBO te stimuleren zelfstandig te ondernemen. Op VMBO en MBO scholen zijn diverse projecten uitgevoerd om ondernemerschap onder de aandacht van leerlingen te brengen. Tot slot zijn workshops georganiseerd om de samenwerking tussen de KvK, het CWI en de UWV te verbeteren. In 2007 is besloten de nog resterende middelen in zetten voor de bestrijding van laaggeletterdheid in Noord-Holland. 3

4 EVALUATIE AGENDA ARBEIDSMARKT EN ONDERWIJS Inleiding Sinds 1990 voert de provincie Noord-Holland een stimuleringsbeleid op het terrein van arbeidsmarkt en onderwijs. In 2003 heeft het vorige College besloten de doelstellingen rond arbeidsmarkt en onderwijs te focussen op jongeren tot en met 23 jaar en het beleid integraal uit te voeren. Twee maatschappelijke knelpunten in Noord-Holland stonden hierbij centraal: Het voortijdig schoolverlaten bij het VMBO 1 ; De aansluiting van het VMBO en de ROC s 2 op het bedrijfsleven. Omdat de provincie zowel een relatie heeft met het bedrijfsleven als met het onderwijs, had het bestuur als doelstelling een bijdrage te leveren aan het oplossen van beide knelpunten. De provinciale rol was hierbij ondersteunend en aanvullend op de taken van verantwoordelijke partijen. Agendapunten Arbeidsmarkt en Onderwijs Op 31 januari 2005 hebben Provinciale Staten de Agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs vastgesteld. In deze agenda zijn de volgende zes beleidsdoelstellingen als agendapunten opgenomen: 1. Voorkomen en bestrijden van voortijdig schooluitval; 2. Ondersteuning van de werkervaringplekken van de stichting Herstelling; 3. Regionale aanpak van sectorale knelpunten bij het MKB 3 ; 4. De provincie als werkgever: ontwikkeling leerervaringplekken; 5. Realisatie provinciaal ESF 4 steunpunt voor Europese Subsidies; 6. Stimuleren van ondernemerschap. Evaluatie resultaten Eind 2007 loopt de huidige agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs af. In oktober van dit jaar zijn de resultaten van het gevoerde beleid per agendapunt geëvalueerd. In het onderstaande overzicht zijn de doelstellingen en de resultaten per agendapunt uitgewerkt. Bij een aantal agendapunten is ook aangegeven dat de beleidsdoelstellingen zijn aangescherpt of bijgesteld. Evaluatie agendapunt 1: Voorkomen en bestrijden van voortijdig schooluitval Het primaire doel is het leveren van een provinciale bijdrage aan de vermindering van het voortijdig schoolverlaten in Noord-Holland, door te voorkomen dat leerlingen voortijdig hun opleiding afbreken. 1 VMBO: Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs. 2 ROC: Regionaal Opleidingscentrum (het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO)). 3 MKB: Midden- en Kleinbedrijf. 4 ESF: Europees Sociaal Fonds. 4

5 De subdoelstellingen zijn: 1. De totstandkoming van een beter sluitende melding en registratie van voortijdige schoolverlaters (waaronder het tot stand brengen van één systeem voor de registratie leerplicht/rmc 5 voor de deelnemende gemeenten in de regio en het tot stand brengen van een koppeling van het centrale registratiesysteem van leerplicht/rmc met de Gemeentelijke Basis Administraties (GBA) van de deelnemende gemeenten); 2. De invoering van werkwijzen die elders succesvol zijn gebleken bij het voorkomen van voortijdig schoolverlaten; 3. De ondersteuning van projecten voor definitieve schooluitvallers om jongeren via een werktraject alsnog op het niveau van een startkwalificatie te brengen; 4. Tot slot is in 2006 ook nog een vierde subdoelstelling geformuleerd. De vierde subdoelstelling is de doorstroming van het VMBO naar het MBO en de regionale of provinciale arbeidsmarkt te bevorderen door de aansluiting van het onderwijs tussen het VMBO en het MBO te versterken. In overleg met de toenmalige gedeputeerde is in 2005 besloten het beleid te intensiveren en het accent te leggen op de totstandkoming van een sluitende melding en registratie in iedere provinciale regio en het bevorderen van samenwerking op regionaal niveau tussen de betrokken partijen (RMC s, onderwijsinstellingen, leerplichtfunctionarissen en gemeenten). Resultaten Om de bovenstaande doelstelling te realiseren is in eerste instantie opdracht gegeven aan Radar Advies een onderzoek uit te voeren naar de oorzaken van voortijdig schoolverlaten in Noord-Holland. De uitkomsten van dit onderzoek zijn uitgewerkt in het rapport Goede Start?!, Onderzoek naar voortijdig schoolverlaten in Noord-Holland. De belangrijkste conclusies van dit rapport waren dat het verzuim van leerlingen slecht geregistreerd wordt, de aansluiting tussen het VMBO, het MBO en de arbeidsmarkt een belangrijke basisvoorwaarde is om te voorkomen dat leerlingen uitvallen en dat er te weinig stage-, leerwerkplekken en banen zijn. De aanbevelingen waren aanleiding het beleid op het gebied van voortijdig schoolverlaten te intensiveren door de doorstroming van het VMBO naar het MBO en de arbeidsmarkt als nieuwe doelstelling op te nemen. De eerste subdoelstelling is vrijwel geheel uitgevoerd. In alle Noord-Hollandse regio s 6 met uitzondering van de regio Waterland is een sluitende melding en registratie van schooluitval op het VMBO en MBO gerealiseerd. De tweede subdoelstelling is ook met succes gehaald. In 2006 heeft de provincie 11 projecten gesubsidieerd die gericht zijn op het voorkomen van voortijdig schooluitval. In het voorjaar van 2007 is de deelverordening Voortijdig Schoolverlaten PO/ VMBO/ MBO vastgesteld. Op basis van deze verordening kon subsidie aangevraagd worden voor projecten om werkervaringsplaatsen te realiseren voor definitieve schoolverlaters. 5 RMC: Regionaal Meld- en Coördinatiepunt. 6 Kop van Noord-Holland Noord, Kop van Noord-Holland Zuid, West-Kennemerland, West-Friesland, Gooi en Vechtstreek, Noord-Kennemerland, Amstelland-Meerlanden en Zaanstreek. 5

6 In september van dit jaar zijn hiervoor in totaal 6 subsidieaanvragen ingediend. Hoewel de beoordeling van deze projecten nog plaats moet vinden, is de verwachting dat deze projecten aan de derde subdoelstelling zullen voldoen. Dit geldt ook voor de vierde doelstelling die gericht is op de aansluiting van het VMBO op het MBO en de arbeidsmarkt. Dit jaar zijn in het kader van dezelfde deelverordening in totaal 22 aanvragen ingediend voor projecten om deze aansluiting te verbeteren. Evaluatie agendapunt 2: Ondersteuning werkervaringplekken stichting Herstelling In de projecten van de Stichting Herstelling werken jongeren met een ruime afstand tot de arbeidsmarkt op forten van de Stelling van Amsterdam, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en De Oude Rijkswerf in Den Helder. Het uiteindelijke doel is deze jongeren via deze werkervaringplekken weer aansluiting te laten vinden tot de arbeidsmarkt. In 2004 heeft de provincie voor het aantal deelnemers de volgende streefcijfers geformuleerd: minimaal 250 jongeren per jaar nemen deel aan arbeidsmarktprojecten van de Stichtingen Herstelling in Amsterdam en Den Helder; minimaal 15 jongeren per jaar nemen deel aan een nieuw Herstelling project in de Gooi en Vechtstreek; er wordt een nieuw project gestart met de methode Herstelling voor een nieuwe doelgroep of sector. Resultaten De provincie heeft in de periode subsidie beschikbaar gesteld om jaarlijks 265 werkloze jongeren bij Herstelling Amsterdam, Den Helder en in het Gooi te laten instromen. Deze doelstelling is ruimschoots gehaald (zie onderstaande tabel). Bij Herstelling worden geen instroomeisen gesteld, toch kennen de projecten een positieve uitstroom naar werk of opleiding van ongeveer 50%. Deelname aan fortenprojecten: per jaar Amsterdam Den Helder Gooi en Vechtstreek (half jaar) Totaal De Stichting Herstelling Amsterdam en Den Helder zijn in 2005 nieuwe Herstellingprojecten voor meiden gestart. Het is de bedoeling dat de meiden die aan het project deelnemen doorstromen naar een opleiding of stage in de horeca. In Den Helder is ook een nieuwe werkploeg gestart met administratieve taken. Daarmee zijn de doelstellingen voor gerealiseerd. 6

7 Evaluatie agendapunt 3: Regionale aanpak van sectorale knelpunten bij het MKB Bij de regionale aanpak van sectorale knelpunten bij het MKB richt het beleid zich op het belangrijkste regionale knelpunt, namelijk het gebrek aan leerwerken in het MKB. Het beleid is er daarom op gericht in het midden en klein bedrijf in de periode in totaal 700 leerwerkplekken te realiseren. Deze aanpak moet er ook toe leiden dat de banden tussen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven verbeteren. Resultaten Om de leerwerkplekken te realiseren zijn er vijf opdrachten verstrekt. Eind december 2006 hebben alle uitvoerders een tussentijdse voortgangsrapportage ingediend met de behaalde resultaten. In onderstaand schema staan de resultaten tot december 2006 weergegeven. Project Uitvoerder Looptijd Regio Clusters Aantal Gerealiseerd t/m dec. 06 A B EB Management Gewest Kop van Noord- Holland sept. 05- sept. 06 apr. 05- sept. 06 C B&A jan. 06- dec. 07 D EB Management jan dec. 07 Noordzeekanaalgebied Noord-Holland Noord Zuid ROA + Zuid Kennemerland Noord-Holland Noord Gerealiseerd t/m Maritiem Afgerond: 125 Bouw, Afgerond: installatie in andere 120 sectoren = 120 Zorg Handel, zorg en welzijn, zakelijke dienstverlening, techniek E SSPB jan. 06- IJmond Bouw dec. 07 Totaal Van de beoogde 702 leerwerkplekken zijn er tot nu toe (1 november 2007) in totaal 693 gerealiseerd. De projecten A en B liepen tot september 2006 en zijn afgerond ( = 225 leerwerkplekken). Het Gewest Kop van Noord-Holland heeft zelfs 47 leerwerkplekken extra kunnen realiseren (120 i.p.v. 73). De projecten C, D en E zijn nog in uitvoering. Naar verwachting wordt de doelstelling van 702 leerwerkplekken in 2007 ruim gerealiseerd. Afgesproken is dat eind 2007 eindrapportages over deze projecten worden ingediend. Er zijn verschillende soorten leerwerkplekken; leerwerktrajecten, snuffel- en praktijkstages. Voor verschillende sectoren en opleidingen gelden verschillende soorten leerwerkplekken. De totale aantallen zijn daardoor kwalitatief niet altijd makkelijk te vergelijken. 7

8 Naast het behalen van de resultaten zoals uitgedrukt in aantallen gerealiseerde leerwerkplekken, zijn er met de uitvoerders ook afspraken gemaakt over kwaliteit van de leerwerkplekken. Hierbij is uitdrukkelijk gewezen op het duurzaam verbeteren van de relaties tussen VMBO, MBO scholen en bedrijven. De acties op dit gebied laten zien dat bedrijven over het algemeen een grote bereidheid tonen in het beschikbaar stellen van leerwerkplekken. De uitdaging zit voornamelijk in het goed opvullen van deze plekken. In een aantal gevallen blijkt dit lastig en beschikken leerlingen niet over de gevraagde capaciteiten of is de bedrijfssector niet populair onder leerlingen (bijv. bij maritieme en technische beroepen). Er is blijvende inspanning nodig om de aansluiting tussen de onderwijsinstellingen en de werkgevers structureel te verbeteren. In overleg met de uitvoerders wordt gekeken welke accenten in 2007 moeten worden gelegd. SSPD heeft reeds concrete afspraken gemaakt met de omliggende VMBO scholen over het organiseren van excursies, praktijkstages en toegang tot leerwerktrajecten. Met betrekking tot de zorgsector wordt een conferentie georganiseerd op 6 december 2007, getiteld Leerwerkplekken in de zorg. Op deze conferentie staat de manier waarop leerwerkplekken kunnen worden gevuld centraal. Evaluatie agendapunt 4: De provincie als werkgever In de agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs is de doelstelling opgenomen dat de provincie direct, als werkgever, het goede voorbeeld kan geven door zelf leerwerkplekken beschikbaar te stellen. Ook indirect, als financier van diverse maatschappelijke organisaties, kan de provincie stimuleren dat bij dit soort organisaties leerwerkplekken gerealiseerd worden. Voor jongeren met een lagere opleiding zijn er geen aparte instroomtrajecten binnen de provincie. Als werkgever vervult de provincie enerzijds een voorbeeldfunctie, anderzijds heeft ze een direct (werkgevers-)belang met betrekking tot de in- en doorstroom van goed gekwalificeerd personeel. Daarom zullen binnen de provincie Noord-Holland jaarlijks leerwerkplekken voor mensen met een VMBO of MBO opleiding gerealiseerd worden. Daarnaast zal de provincie bij organisaties waar zij een grote co-financier is, deze organisaties stimuleren voor de doelgroep leerwerkplekken beschikbaar te stellen. Resultaten Bij dit agendapunt is het beoogde resultaat, dat de provincie met organisaties die 1 miljoen euro of meer subsidie ontvangen, overeenkomsten zou afsluiten om per 100 reguliere medewerkers minimaal 1 leerwerkplek per jaar te realiseren. Daarnaast zou de provincie zelf in de eigen formatie maximaal 2% leerwerkplekken op VMBO en MBO niveau beschikbaar stellen. In verband met de reorganisatie die binnen de provinciale organisatie heeft plaatsgevonden is in 2004 besloten met de uitvoering van dit agendapunt te beginnen na de reorganisatie. Dit voornemen is vooralsnog niet uitgevoerd. 8

9 Evaluatie agendapunt 5 : Realisatie provinciaal ESF steunpunt voor Europese Subsidies Het belang van de Europese Unie en de Europese subsidiemogelijkheden wordt steeds groter. Daarom heeft de provincie in de Agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs de doelstelling geformuleerd een ESF steunpunt op te richten om gemeenten en andere partijen te stimuleren meer gebruik te maken van ESF subsidies. De ambitie van het steunpunt was om in 2005 en miljoen ESF-geld te genereren. Resultaten Op 18 april 2005 is het ESF steunpunt van start gegaan. Maar op 28 oktober 2005 heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onverwacht de mogelijkheid voor het aanvragen van ESF subsidie beëindigd, omdat het subsidieplafond was bereikt. Het steunpunt heeft sindsdien geen actieve rol meer kunnen vervullen. Vanaf 1 januari is het nieuwe ESF programma ( ) van start gegaan. Voor deze nieuwe periode is in overleg met portefeuillehouder besloten het contract met het ESF steunpunt niet te verlengen omdat er inmiddels een provinciaal steunpunt Europese subsidies is ingericht. Dit steunpunt geeft informatie over beschikbare subsidiemogelijkheden en beantwoordt algemene vragen over de kansen en belemmeringen bij het aanvragen van Europese subsidies waaronder ESF. De keuze voor een provinciaal steunpunt is ingegeven door de volgende overwegingen: 1. De provincie wil effectief gebruik maken van de verschillende Europese subsidiemogelijkheden, waarbij het provinciaal beleid leidend is. 2. De provincie is een inspanningsverplichting aangegaan voor het wegzetten van middelen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Het steunpunt heeft als opdracht om deze inspanning te realiseren. 3. Door de interne inbedding van het steunpunt wordt de provinciale kennis over Europa verbeterd en ingebed binnen de eigen organisatie waardoor de organisatie niet meer afhankelijk is van externe adviseurs. 4. Het steunpunt biedt advies over alle voor de provincie relevante fondsen, dit past beter binnen de een loket gedachte. Daarnaast biedt dit de mogelijkheid om activiteiten beter te matchen met de verschillende fondsen waardoor de kans op succes groter is. Met betrekking tot het nieuwe ESF-programma dient verder te worden opgemerkt dat de mogelijkheden voor gemeenten om projecten in te dienen aanzienlijk zijn beperkt ten opzichte van de oude periode. De provincie zelf kan geen projecten voor ESF indienen. Dit jaar is bij de voorjaarsnota besloten de middelen die beschikbaar waren voor het oprichten van het ESF steunpunt in te zetten voor de uitvoering van de deelverordening Voortijdig Schoolverlaten PO/ VMBO/ MBO. Evaluatie agendapunt 6: Stimuleren van ondernemerschap Het project Kansrijk Ondernemen, waar het beleid rond het stimuleren van het ondernemerschap zich op focust, heeft als doel: 9

10 1. Vergroten van de transparantie in de markt voor startende ondernemers uit doelgroepen, zoals senioren, allochtonen en uitkeringsgerechtigden. 2. Bevorderen van samenwerking tussen de betrokken organisaties (KvK, CWI en UWV). 3. Ondernemerschap stimuleren bij leerlingen van het VMBO en MBO. Resultaat De provincie Noord-Holland heeft zich samen met de Kamers van Koophandel van Amsterdam, Noord- West Holland en Gooi & Eemland ingezet om bovenstaande doelen te bereiken. Op de eerste subdoelstelling is een duidelijk resultaat geboekt. Met provinciale subsidie is de website ontwikkeld en met behulp van deze website kunnen onder andere leerlingen en starters uit VMBO en het MBO inzicht krijgen in de mogelijkheden een eigen onderneming op te starten. Voor het tweede onderdeel zijn enige workshops georganiseerd voor medewerkers van het CWI. Voor het derde onderdeel zijn diverse projecten op VMBO en MBO scholen gestart, waarbij het ondernemerschap onder de aandacht is gebracht van leerlingen van het VMBO. Veel scholieren hebben zich naar aanleiding hiervan gemeld bij de Kamer van Koophandel, op zoek naar voorlichting over het ondernemerschap. Voor dit agendapunt zijn niet alle middelen uitgeput. Daarom hebben Provinciale Staten bij motie 5-22 besloten met de voorjaarsnota 2007 de resterende middelen ( ,-) in te zetten ter bestrijding van laaggeletterdheid in Noord-Holland. In 2007 worden deze middelen onder meer besteed aan twee projecten die gericht zijn op de ontwikkeling van een provinciebreed dekkend netwerk van ambassadeurs (voormalig laaggeletterden) in bedrijven en aan het sponsoren van een aflevering van de educatieve TV-serie Lees en Schrijf!. Titel:Nota PS-cie. SI, agendapunt 6c.1. (Agenda onderwijs en arbeidsmarkt evaluatie) Datum: Nummer:6c.1 10