Kwartaalrapportage Spuikwartier - Ql april Stichting Dansen NDT. Kc ~::~~!~o,1um Royal conservatoire

Transcriptie

1 Kwartaalrapportage Spuikwartier - Ql april 2017 * 0 Kc ~::~~!~o,1um Royal conservatoire Stichting Dansen Muziekcentrum Den Haag NDT

2 Kwartaalrapportage Spuikwartier- Ql april 2017 Inhoudsopgave Samenvatting Inleiding acc Ontwerp Stand van zaken ontwerp Tussentijdse bevindingen welstandscommissie Uitvoering Planning OCC Vergunningen Exploitatie Financiën Commerciële ontwikkelingen, parkeren en openbare ruimte Inleiding Hotel en woontorens Parkeergarages (Spuigarage en Turfmarktgarage) Openbare ruimte Financiën Communicatie Bijlage 1-Financiën OCC (VERTROUWELIJK) Bijlage la - Risico-inventarisatie (VERTROUWELIJK) /14

3 Kwartaalrapportage Spu ikwartier - Q l april 2017 Samenvatting Deze kwartaalrapportage geeft inzicht in de stand van zaken in het project Spuikwartier. Dat project betreft de nieuwbouw van het OCC, maar ook de commerciële ontwikkelingen, de herinrichting van de onderliggende parkeergarages en de aanleg van het openbaar gebied. ace Op 22 december 2016 is door Cadanz het DO-ruwbouw afgerond. Dit DO-ruwbouw is door de gemeente geaccepteerd en door de instellingen goedgekeurd, onder voorbehoud van een aantal punten, waaronder logistiek en akoestiek. Op dit moment wordt hard gewerkt aan het Technisch Ontwerp (TO). Dat TO is gesplitst in een TOonderbouw ruwbouw en een TO-bovenbouw, waarin het DO-afbouw is geïntegreerd. Het TO-onderbouw ruwbouw is op 14 maart 2017 door Cadanz afgerond en op 4 april 2017 door de gemeente geaccepteerd. Het TO-bovenbouw is nog in ontwikkeling. Op 14 februari 2017 is het bouwterrein door de gemeente Den Haag aan Cadanz ter beschikking gesteld. Vrijwel direct is Cadanz van start gegaan met de bouwvoorbereidingswerkzaamheden. Na afronding daarvan gaat de daadwerkelijke bouw van start. Volgens planning is dat begin juni De oplevering van het OCC is gepland in juni 2020, opdat het OCC in de zomer van 2020 in bedrijf kan worden gesteld. Het streven is om het gedeelte in het OCC wat voor het NOT bestemd is in januari 2020 op te leveren. Commerciële ontwikkelingen De commerciële ontwikkelingen bestaan uit drie torens (A, Ben C) rondom het OCC. Toren A bevat een hotelprogramma en koopwoningen. Van belang is dat de ruwbouw van toren A gereed is op het moment waarop het OCC in gebruik zal worden genomen. Dit vanwege onder meer hinder van de bouwwerkzaamheden, maar ook vanuit technisch oogpunt. Aan de Schedeldoekshaven worden torens Ben C gerealiseerd. Dit zijn woontorens met een gemengd woon programma, waaronder sociale huurwoningen. Toren Cis gepland op de plek van het huidige 'woonhuis' van het NOT. Pas nadat het NOT is verhuisd kan het woonhuis worden gesloopt en kan met de realisatie van toren C worden begonnen. Indien mogelijk zal de bouw van toren B wel al eerder starten. Tussen torens B en C en het OCC bevindt zich het stadsbalkon. Onder dit stadsbalkon vindt de expeditie van het OCC plaats. Doordat het stads balkon een dak vormt over deze logistieke zone wordt geluidsoverlast voor de omgeving beperkt en bovendien aan het oog wordt onttrokken. Het stadsbalkon zal hoogwaardig worden ingericht en wordt toegankelijk vanaf maaiveld. Parkeergarages De Spuigarage zal door Cadanz worden gerenoveerd. De Turfmarktgarage valt uiteen in twee delen. Het gedeelte onder het door Heijmans gerenoveerde voormalige ministeriegebouw is reeds gerenoveerd en wordt tijdelijk binnen het project door de gemeente geëxploiteerd. Het gedeelte van de Turfmarktgarage onder toren A en het OCC zal te zijner tijd in opdracht van de gemeente Den Haag worden afgebouwd. Openbare ruimte De openbare ruimte bestaat onder meer uit de Turfmarkt, het Spuiplein, het stadsbalkon en de (nieuwe) doorgang van de Turfmarkt naar de Schedeldoekshaven. Bij de inrichting daarvan zal intensief aansluiting worden gezocht bij de aangrenzende openbare ruimte. De eerste (technische) verkenningen hiervoor zijn inmiddels uitgevoerd, door architect Jo Coen en in nauwe samenwerking met de gemeente Den Haag (DSO/Stedenbouw en Planologie en DSB). Aansluitend start een uitwerking van naar een voorlopig ontwerp (VO) op interactieve wijze waarbij bewoners, bedrijven en instellingen uit de omgeving intensief worden betrokken. Naar verwachting kan begin 2018 een integraal VO worden gepresenteerd. 3/14

4 Kwartaalrapportage Spuikwartier - Ql april Inleiding Met deze kwartaalrapportage wordt de gemeenteraad van Den Haag geïnformeerd over de stand van zaken in het project Spuikwartier. Daarbij wordt met name ingegaan op ontwikkeling die zich bij de nieuwbouw van het ace in het eerste kwartaal van 2017 hebben plaatsgevonden, sinds de raadsmededeling 'Voortgang ace (Spuikwartier)' (RIS296032). Naast het OCC worden in het Spui kwartier ook hotel- en woontorens ontwikkeld, wordt het openbaar gebied opnieuw aangelegd en worden de onderliggende parkeergarages opnieuw ingericht. Aan die onderdelen van het Spuikwartier is in deze kwartaalrapportage ook aandacht besteed. 4/14

5 Kwartaa lrapportage Spui kwartier - Ql apri l occ 2.1. Ontwerp Stand van zaken ontwerp DO-ruwbouw Op 22 december 2016 is door Cadanz het DO-ruwbouw (functionele plattegronden) verstrekt aan de gemeente en de instellingen. Dit DO-ruwbouw is door de gemeente geaccepteerd en door de instellingen goedgekeurd. In de werkbespreking d.d. 19 januari 2017 van de commissie Ruimte hebben architect Jo Coenen van Cadanz en de directeuren van de vier instellingen een toelichting gegeven op het DO-ruwbouw. Bij de acceptatie door de gemeente en de goedkeuring van de instellingen op het DO-ruwbouw zijn nog wel een aantal voorbehouden gemaakt. Het gaat daarbij om enkele ontwerpoplossingen die nog geoptimaliseerd moeten worden of waarvan nog aangetoond moet worden dat voldaan wordt aan de gestelde eisen. De belangrijkste onderwerpen wat dat betreft zijn logistiek en akoestiek. Ten aanzien van logistiek is afgesproken dat Cadanz een simulatie van de logistieke stromen maakt, waaronder de capaciteitsberekening van de toegangen aan beide zijde van het openbaar gebied op de begane grond. Met die simulatie dient Cadanz aan te tonen dat de capaciteiten van onder meer liften, trappen en gangen voldoende zijn. Mocht blijken dat aanpassingen nodig zijn, dan valt dat binnen de opdracht van Cadanz. De uitgangspunten van de simulatie zijn in nauw overleg tussen Cadanz, de instellingen en de gemeente Den Haag vastgesteld. Wat de akoestiek betreft wordt, net als in het gehele ontwerp, gewerkt van grof naar fijn. Binnen de kaders van het DO-ruwbouw wordt de akoestiek nu verder uitgewerkt. Cadanz en haar akoestisch adviseur (Studio DAP uit Parijs) werken daar in nauw overleg met de instellingen en de gemeente Den Haag (en hun experts) aan. TO-onderbouw ruwbouw en TO-bovenbouw (inclusief DO-afbouw) Ondertussen wordt ook hard gewerkt aan het Technisch Ontwerp (TO). Zoals bekend wordt het TO gesplitst in een TO-onderbouw ruwbouw en een TO-bovenbouw, waarin het DO-afbouw is geïntegreerd. Het TO-onderbouw ruwbouw is op 14 maart 2017 door Cadanz afgerond en ter acceptatie bij de gemeente Den Haag ingediend. Na een zorgvuldige beoordeling is het TO-onderbouw ruwbouw door de gemeente op 4 april 2017 geaccepteerd. Met de acceptatie van het TO-onderbouw ruwbouw kan de bouw starten. Volgens planning is dat in juni 2017, zie ook paragrafen 2.2 en 2.3. Er zullen dus geen werkzaamheden plaatsvinden zonder dat onderliggende ontwerpdocumenten door de gemeente Den Haag zijn geaccepteerd. Direct na acceptatie door de gemeente Den Haag en goedkeuring van de instellingen van het DOruwbouw is Cadanz gestart met het TO-bovenbouw, parallel aan het TO-onderbouw ruwbouw. Om Figuur 2-1 : Ontwerpoverleg concertzaal o.l.v. architect Jo Coenen. 5/14

6 Kwartaa lrapportage Spuikwartier - Ql april 2017 tot een goed TO-bovenbouw te komen worden derhalve intensieve ontwerpoverleggen gehouden. Zie bijvoorbeeld figuur 2-1, waar aan de hand van een maquette, onder leiding van architect Jo Coenen, gesproken wordt over de technische uitwerking van de concertzaal. Op een vergelijkbare manier wordt ook aan de technische uitwerking van de rest van het gebouw gewerkt. Daarbij is ook in het bijzonder aandacht voor het entreegebied en de daarin gelegen commerciële voorzieningen. Behalve aan de binnenkant wordt door Cadanz ook hard gewerkt aan de engineering van onder meer de gevel. Door Cadanz wordt daarbij gebruik gemaakt van een mock-up van twee verdiepingen hoog en meerdere stramienen (totaal ca. 17 meter breed, 9 meter lang en 8 meter hoog), zie figuur 2-2. Figuur 2-2: Mock-up. Direct aansluitend aan de afronding van het TO-bovenbouw zal het TO-bovenbouw door de gemeente Den Haag en de instellingen beoordeeld worden, teneinde tot acceptatie c.q. goedkeuring te komen Tussentijdse bevindingen welstandscommissie Dezelfde mock-up zal gebruikt worden om de detaillering en materialisering van de gevel nader af te stemmen met de welstandscommissie. Conform de verleende omgevingsvergunning moet Cadanz namelijk uiterlijk drie weken voor de aanvang van de desbetreffende bouwwerkzaamheden het volgende aan de welstandscommissie overleggen, aan de hand van een mock-up: textuur, kleur en aansluitingen van de gevelkolommen en de lijst daarboven; type, dikte, textuur en kleur van het stucwerk en exoskelet in relatie tot elkaar;; specifieke toepassing, soort beton, kleur, ophanging, naden en gevelindeli_rig van de betonpane- '... len als bekleding van de dichte delen van de onderste twee lagen, de gevels achter de arcade; verschillende puien en vensters in hun context. Daarnaast dienen ook de volgende stukken ter beoordeling en advisering aan. de welstandscommissie te worden overlegd, eveneens uiterlijk drie weken voor de aanvang van de betreffende bouwwerkzaamheden: de definitieve geveltekening van de hoek van de Schedeldoekshaven en de'plaza; een voorstel van de definitieve positie en keuze van de armaturen in de kroonlijst; In elke kwartaalrapportage wordt de gemeenteraad over tussentijdse bevindingen van de welstandscommissie, indien aan de orde, geïnformeerd, conform de motie 'Tussentijdse bevindingen Welstandscommissie' (RIS296032/3). 6/14

7 Kwartaalrapportage Spu ikwartier - Ql april Uitvoering Op 14 februari 2017 is het bouwterrein door de gemeente Den Haag aan Cadanz ter beschikking gesteld. Vrijwel direct is Cadanz van start gegaan met de bouwvoorbereidingswerkzaamheden. Deze bestaan uit de volgende werkzaamheden: Op de plekken waar het werkgebied van Cadanz rechtstreeks aan andere functies grenst (zoals woonhuis NDT, in- en uitrit parkeergarage en Turfmarkt) worden calamiteitenwanden gemaakt. Deze wanden worden dusdanig ontworpen dat deze in geval van onverhoopte wateroverlast voldoende sterk en waterdicht zijn dat de omgeving geen hinder ondervindt. Het werkterrein wordt geschikt gemaakt voor zwaar materieel. Dat betekent onder meer dat er op de bestaande kelders een betonvloer wordt gemaakt van ca. 50cm dik. In de bestaande (kelder}vloeren worden diverse gaten en sparing~i, gemaakt-. Deze zijn bedoeld om in een latere fase (vanaf juni 2017} de nieuwe fundering te maken. De bouwplaats zal worden ingericht met stroomkasten, watervoorziening, keten et cetera. Na afronding van de bouwvoorbereidingswerkzaamheden gaat de daadwerkelijke bouw van start. Volgens planning is dat in juni 2017, zie paragraaf 2.3. Ten behoeve van de bouw van het OCC zijn begin maart, voor aanvang van het broedseizoen, enkele bomen verplant. Het gaat daarbij om de platanen aan de Schedeldoekshaven (zie figuur 2-3) en de honingbomen aan de Turfmarkt. In eerste instantie was beoogd om alle honingbomen aan de Turfmarkt te verwijderen. Nauw overleg tussen de gemeente Den Haag en Cadanz heeft echter een oplossing opgeleverd waarbij de 10 honingbomen aan de kant van de bouwplaats zijn verplant en de 10 bomen aan de kant van het Stadhuis voorlopig kunnen blijven staan. In de komende periode wordt nader onderzoek gedaan naar beschermende maatregelen voor die bomen. Mogelijk kan later, bijvoorbeeld bij de uitbreiding van het bouwterrein als gevolg van de nieuwbouw van het hotel (toren A) aan de Tu rfmarkt, alsnog blijken dat deze bomen verwijderd moeten worden. In Figuur 2-3: Verplanten platanen aan de Schedeldoekshaven. voorkomend geval zal daar wederom uitgebreid en zorgvuldig naar worden gekeken. De bouwwerkzaamheden zullen ook gevolgen hebben voor de terrassen in de Turfmarkt. In nauw overleg met Cadanz is gekeken naar een zodanige bouwplaats inrichting dat de consequenties voor de terrassen zo beperkt mogelijk zijn. Dit betekent dat één van de terrassen hoogstwaarschijnlijk kan blijven, mogelijk in een iets aangepaste afmeting/ vorm. Een ander terras kan blijven tot 1 oktober Vanaf dat moment moet de bouwplaats namelijk worden uitgebreid. Het derde en laatste terras moet bij de start van de bouwwerkzaamheden al verwijderd zijn. Dit terras ligt namelijk ter hoogte van de locatie van de toren kraan. Over de ontwikkelingen betreffende de bouw en de gevolgen voor de terrassen daarvan vinden regelmatig overleggen met de ondernemers plaats. In alle gevallen geldt overigens dat ook zorgvuldig wordt gekeken naar compensatie voor de ondernemers, zij het op basis van een gelende compensatieregeling, dan wel met een alternatieve oplossing. Een alternatieve oplossing kan bijvoorbeeld het verplaatsen van het terras zijn. In de overleggen met de ondernemers worden die mogelijke alternatieve oplossingen ook besproken. Zodoende kunnen suggesties en ideeën van ondernemers wat dat betreft in het proces meegenomen worden. 7/14

8 Kwartaalrapportage Spuikwartier - Q l april Planning OCC In paragraaf is reeds toegelicht dat thans wordt gewerkt aan het TO. Het TO-onderbouw ruwbouw is op 14 maart 2017 door Cadanz afgerond en op 4 april 2017 door de gemeente Den Haag geaccepteerd. Aan het TO-bovenbouw wordt nog gewerkt. Na afronding daarvan volgt een integrale beoordeling door de gemeente Den Haag en een beoordeling door de instellingen. De daadwerkelijke bouw gaat begin juni 2017 van start. Zoals bekend is oplevering van het OCC gepland in juni 2020, opdat het OCC in de zomer van 2020 in bedrijf kan worden gesteld. Het streven is om het gedeelte in het OCC wat voor het NDT bestemd is in januari 2020 op te leveren, mits de stand van de bouw dat toelaat. Voor een planning in bouwfasen van het OCC, zie figuur 2-4. Ontwerp L_2017 l 2_01_ _J Uitvoering Fundering Ruwbouw Gevels en daken Afbouw algemeen Afbouw zalen Verificatie Ingebruikname Figuur 2-4: Planning nieuwbouw OCC. D * 2.4. Ve rgunningen Op 21 december 2016 is door de gemeente Den Haag de omgevingsvergunning voor de bouw van het OCC verleend. Daartegen zijn bezwaren ingediend. Op 21 maart 2017 heeft een hoorzitting plaatsgevonden waarbij de Adviescommissie Bezwaarschriften de standpunten van partijen heeft aangehoord. Naar verwachting zal de Adviescommissie Bezwaarschriften eind april 2017 haar advies aan het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Den Haag uitbrengen. Zij zal vervolgens een besluit op bezwaa r nemen. Tegen dat besluit staat nog beroep open. De partijen die bezwaar hebben gemaakt hebben daarvoor zes weken de tijd. Tenslotte kunnen diegenen in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Exploitatie Naast de investeringskosten wordt, zoals bekend, gewerkt aan een second opinion/ herijking van het bedrijfsplan van het DMC, op grond van het DO-ruwbouw. Daarbij worden door de onafhankelijke deskundige Eric Gerritsen de exploitatiekosten onder de loep genomen. De bevindingen van Eric Gerritsen worden met de gemeenteraad gedeeld zodra deze gereed zijn. Momenteel worden eerdere aannames en uitgangspunten nader onderzocht. Naar verwachting is hierover bij de kwartaalrapportage van medio 2017 meer te melden. Zoals met de gemeenteraad is afgesproken volgt daarna nog een erratum van de second opinion/ herijking, op grond van het TO Financiën In de (vertrouwelijke) bijlage is een overzicht gegeven van de financiële stand van zaken van het project, alsmede de risicoanalyse en de geschillenbeslechting. 8/14

9 Kwartaalrapportage Spuikwartier - Ql april Commerciële ontwikkelingen, parkeren en openbare ruimte 3.1. Inleiding De gebiedsontwikkeling Spuikwartier bestaat, naast het OCC, uit hotel- en woontorens, parkeergarages en openbare ruimte, zie figuur 3-1. Naast het OCC is de gecombineerde hotel-/ woontoren aangeduid met de letter A en betreffen Ben C beide woontorens. NB: De overzichtstekening is nadrukkelijk indicatief, onder meer het ontwerp van de openbare ruimte moet nog gemaakt worden, zie ook paragraaf 3.4. Figuur 3-1: Overzichtstekening ontwikkeling Spuikwartier Hotel en woontorens Het hotel en de woontorens betreffen het commerciële programma binnen het Spuikwartier. Het commerciële programma beslaat drie torens rondom het OCC (A, Ben C in figuur 3.1) en bestaat uit een hotel, commerciële huurwoningen, sociale huurwoningen en koopwoningen. Dit programma wordt ontwikkeld en gebouwd door Sonate (VolkerWessels Vastgoed) die het contract heeft overgenomen van Heijmans. Toren A, tussen het OCC en het door Heijmans gerenoveerde voormalige ministeriegebouw, bevat een hotelprogramma en koopwoningen. Van belang is dat de ruwbouw van toren A gereed is op het moment waarop het OCC in gebruik zal worden genomen (medio 2020). Dit vanwege onder meer hinder van de bouwwerkzaamheden, maar ook vanuit technisch oogpunt. De bereikbaarheid van toren A met groot bouwmaterieel is na oplevering van het OCC namelijk hooguit zeer beperkt. Net als het OCC staat toren A (grotendeels) op een bestaande kelder/ parkeergarage. Momenteel wordt hard gewerkt aan deze planuitwerking. Er is door Sonate voor gekozen om het hotelprogramma in toren A te realiseren. In aansluiting daarop wordt een deel van het woonprogramma later gerealiseerd. Aan de Schedeldoekshaven worden torens Ben C gerealiseerd. Dit zijn woontorens met een gemengd woon programma, waaronder sociale huurwoningen. Toren Cis gepland op de plek van het huidige 'woonhuis' van het NOT. Het NOT blijft nog tot 2020 op deze locatie. Pas nadat het NOT is verhuisd kan het woonhuis worden gesloopt en kan met de realisatie van toren C worden begonnen. Indien mogelijk zal de bouw van toren B wel al eerder starten. 9/14

10 Kwartaa lrapportage Spu i kwartier - Ql april 2017 Onder torens A en C liggen bestaande parkeergarages, respectievelijk de Turfmarkt- en Spuigarage. De technische uitwerking van het bouwen op de bestaande parkeergarages is complex. De afgelopen periode is door Sonate, onder leiding van de supervisor voor het gebied (architect Jo Coenen) samen met de gemeente, nader gestudeerd op oplossingen die stedenbouwkundig én technisch haalbaar zijn. Het resultaat van deze studie wordt de komende periode uitwerkt. In het tweede kwartaal van 2017 zal meer duidelijk worden over aanpassingen die noodzakelijkerwijs doorgevoerd moeten worden. Tussen torens Ben C en het OCC bevindt zich het stadsbalkon. Onder dit stadsbalkon vindt de expeditie van het OCC plaats. Er is hier ruimte voorzien om vrachtauto's voor de loadingdocks te plaatsen, zodat de materialen en decorstukken voor muziek- en theatervoorstellingen kunnen worden aangeleverd en afgevoerd. Vanwege het grote aantal wisselende voorstellingen is het noodzakelijk dat het gebouw beschikt over een goede logistieke voorziening met voldoende capaciteit. Doordat het stadsbalkon een dak vormt over deze logistieke zone wordt geluidsoverlast voor de omgeving beperkt en bovendien aan het oog wordt onttrokken. Het stadsbalkon zal hoogwaardig worden ingericht en wordt toegankelijk vanaf maaiveld, vanaf de trappen aan de achterzijde van het Mercure hotel en rechtstreeks vanaf de eerste verdieping van het OCC Parkeergarages (Spuigarage en Turfmarktgarage) De bestaande parkeergarages, op een deel van de Turfmarktgarage na, zijn momenteel niet in gebruik. De Spuigarage zal door Cadanz, als onderdeel van de OBM-opdracht voor het OCC, worden gerenoveerd zodat deze (grotendeels) in gebruik kan worden genomen vanaf de oplevering van het OCC. De Turfmarktgarage valt uiteen in twee delen. Het gedeelte onder het door Heijmans gerenoveerde voormalige ministeriegebouw is reeds gerenoveerd en wordt tijdelijk binnen het project door de gemeente geëxploiteerd. Het gedeelte van de Turfmarktgarage onder toren A en het OCC zal te zijner tijd in opdracht van de gemeente Den Haag worden afgebouwd Openbare ruimte De openbare ruimte zal gereed moeten zijn bij oplevering van het OCC. Vanwege bouwverkeer en dergelijke kan echter ook niet al te vroeg met de herinrichting van de openbare ruimte worden begonnen. Dit vraagt dus om een zorgvuldige planning. De openbare ruimte bestaat, onder meer, uit de Turfmarkt, de Haagse Loper, het Spuiplein, het stadsbalkon en de (nieuwe) doorgang van de Turfmarkt naar de Schedeldoekshaven, tussen het OCC en toren A. Bij de inrichting daarvan zal uiteraard intensief aansluiting worden gezocht bij het nog te vernieuwen deel van de Turfmarkt, het Stadhuis en het Wijnhavenpleintje. De eerste (technische) verkenningen hiervoor zijn inmiddels uitgevoerd, door architect Jo Coenen in nauwe samenwerking met de gemeente Den Haag (DSO/Stedenbouw en Planologie en DSB). Uiteindelijk zal dit leiden tot een Programma van Eisen (PvE). Dat PvE is naar verwachting in het derde kwartaal van 2017 gereed. Vervolgens start een uitwerking van het PvE naar een voorlopig ontwerp (VO). Dat zal op interactieve wijze plaatsvinden, waarbij bewoners, bedrijven en instellingen uit de omgeving intensief worden betrokken. Naar verwachting kan begin 2018 een integraal VO worden gepresenteerd. De rol van bewoners, bedrijven en instellingen uit de omgeving in het interactieve proces van de totstandkoming van het VO heeft onder meer betrekking op de formulering van de uitgangspunten en de invulling van het ontwerp van de openbare ruimte. In de kwartaalrapportage van medio 2017 volgt meer informatie over dit interactieve ontwerpproces Financiën Inzake de financiële stand van zaken omtrent de commerciële ontwikkelingen, de parkeergarages en de openbare ruimte wordt verwezen naar de jaarrekening 2016 en de GRIP-rapportages van de grondexploitatie. 10/14

11 Kwartaa lrapportage Spuikwartier - Ql april Co mmunicatie De afgelopen jaren hebben in het teken gestaan van planvorming, aanbesteding en ontwerpen. De start van de bouw van het OCC in juni betekent ook de zichtbare start van de ontwikkeling van het gebied Spui kwartier in zijn geheel. Het betekent daarmee ook een opschaling van de communicatie over het project. In de communicatieaanpak die daarvoor is gekozen liggen de accenten in deze fase op de bouwcommunicatie, de communicatie rond de herinrichting van de openbare ruimte en de introductie bij de stad van het Spuikwartier als nieuw stuk binnenstad. Op korte termijn heeft de bouwcommunicatie prioriteit. Cadanz is hier verantwoordelijk voor, maar gezien het belang voor de stad gebeurt dit in nauwe samenwerking met de gemeente Den Haag. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld en de uitvoering daarvan is al sinds de start van de bouwvoorbereidingswerkzaamheden in volle gang. Communicatiemiddelen waar op korte termijn op wordt ingezet zijn onder andere bijeenkomsten en brieven gericht op de stakeholders, nieuwsbrieven, alerts, social media en de websites denhaag.nl/spuikwartier en cadanz.nl. En uiteraard is er waar dat nodig is aandacht voor het persoonlijk contact met ondernemers en omwonenden. Daarnaast speelt communicatie een belangrijke rol bij het proces richting herinrichting van de openbare ruimte rond het OCC. Hierbij zullen de omgeving en de stad betrokken worden zodat de inwoners van Den Haag kunnen meedenken over het uiterlijk van dit stuk stad; "samen stad maken" dus. Hiervoor wordt een passend participatietraject opgesteld. Zie ook paragraaf 3.4. Bovendien is het van belang het Spuikwartier, als vernieuwd, veelzijdig gebied in de binnenstad, met een aantrekkelijk verblijfsklimaat, te introduceren bij de stad. Door het samenbrengen van de vier instellingen onder een dak ontstaat een unieke meerwaarde. De positionering wordt verder uitgewerkt in nauwe samenspraak met alle betrokken partijen, van culturele instellingen dichtbij en verder in de stad, en van bewoners tot ondernemers. Helder is dat dit culturele hart van de stad gaat bijdragen aan de uitstraling van Den Haag in binnen-en buitenland. Er zal breed ingezet worden op creatieve communicatiemiddelen; door middel van beelden en nieuwe media, activiteiten en evenementen. De huidige ondernemers en instellingen aan het Spuiplein leveren hier, onder regie van Theater aan het Spui en het Filmhuis, een actieve bijdrage aan. Daarnaast zal de stad actief betrokken worden door inzet op meer traditionele middelen zoals informatiepunten, infographics, inloopavonden, stadsgesprekken en een actieve persbenadering. De communicatieaanpak zal zich gedurende het verloop van de ontwikkeling van het gebied blijven aansluiten bij de focus die de diverse ontwikkelingsfasen vragen. Dit komt als vast onderdeel terug in elke kwartaalrapportage. 11/14