Samenvoeging 2010/AR/1983

Transcriptie

1 2010/AR/ Folio ~ Hof van beroep te Gent 7bis Kamer Terechtzitting van 12 november 2012 Samenvoeging 2010/AR/1983 ê!l 2010/AR/ /AR/ /AR/2074 In de zaak van: 2010/ AR/1983 : ~_ S' I B.V.B.A., met maatschappelijke zetel te geschreven met KSO-nummer! appellante, hebbende als raadsman mr. REYNS Ivan, advocaat te 9120 BEVEREN-WAAS, Grote Baan 68 tegen: R! ZELFBOUW B.V.B.A., met maatschappelijke zetel te ' ingeschreven met KSO-nummer ' ' - ~-- -- ~ ',. 1 ' geïntimeerde, hebbende als raadsman mr. VAN DEN BRANDEN Guy, advocaat te 9100 SINT-NIKLAAS, Colmarstraat 2A Mede inzake 1. S( S wonende te KBO-nummer ( aangezegde partij, hebbende als raadsman mr. REYNS Ivan, advocaat te 9120 BEVEREN-WAAS, Grote Baan 68 arroat In do Zll&k 2010/AR/ paglna1/ 12

2 ' '. I 2010/AR/1903 Folio ~ 2. R:_... J F wonende te! aangezegde partij, hebbende als raadsman mr. VA~ DEN BRANDEN Guy, - advocaat te 9100 SINT NIKLAAS, Colmarstraat 2A En de zaak van 201 0/AR/207 4 R ZELFBOUW B.V.B.A., met maatschappelijke zetel te Ingeschreven met KSO-nummer' appèllante, hebbende als raadsman mr. VAN DEN BRANDEN Guy, advo caat te 9100 SINT-NIKLAAS, Colmarstraat 2A tegen: s, s, B.V.B.A., met maatschappelijke zetel te 9111 BELSELE, Arkestraat 16, In geschreven met KSO-nummer , geïntimeerde, hebbende als raadsman mr. REYNS Ivan, advocaat te 9120 BEVEREN-WAAS, Grote Baan 68 velt het hof het volgend arrest: arroat In de zaak 2010/AR/1903 pagina '11 12

3 -. ' ' 2010/AR/1903 Folio ~ ;H {~ ) Partijen werden ter terechtzitting gehoord In hun mlddelen en conclusies, alsook werden de stukken Ingezien. 1' BIJ verzoekschrift, neergelegd op 19 juli 2010, heeft de BVBA SI s hoger beroep Ingesteld tegen het vonnis van 7 mei 2010 op tegenspraak gewezen door de 5de kamer van de rechtbank van koophandel te Dendermonde (N09/01637). Het betreft beroepsprocedure 2010/AR/1983. BIJ verzoekschrift, neergelegd op 28 juli 2010, heeft de BVBA ZELFBOUW R\. hoger beroep Ingesteld tegen het vonnis van 7 met 2010 op tegenspraak gewezen door de 5do kamer van de rechtbank van koophandel te Dendermonde (N09/01637). Het betreft beroepsprocedure 201 0/AR/2074. Het vonnis a quo werd betekend op 29 juni Feiten en procedure In eerste aanleg 2. Op 9 februari 2007 werd tussen F1. RI (als principaal) en S S (als handelsagent) een handelsagentuurovereenkomst gesloten voor onbepaalde duur met ingang op 15 februari 2007, dit voor de verkoop aan particuliere bouwheren van zelfbouwpakketten voor elektriciteit, ventilatle en centrale stofzuigersystemen. Hierna droegen deze partijen hun rechten en plichten uit voormelde overeenkomst over aan hun resp. opgerichte BVBA's, zijnde de BVBA RL ZELFBOUW (op 22 augustus 2007) en de BVBA SI Sl (op 4 januari 2008). Eind 2008 ontstond discussie tussen partijen omdat de BVBA S S I als handelsagent voor eigen rekening zelfbouwpakketten voor alarmsystemen In woningen wou aanbieden binnen het cliënteel van de bestaande handelsagentuur. arroot In do zaak 2010/AR/ paglno 3/12

4 /AR/1903. Folio ~ Bij berlcht van 4 me/ 2009 ontving de BVBA RI I ZELFBOUW de factuur F van 30 april 2009 vanwege de BVBA S1 S inzake de commissie afgerekend per 30 april 2009 voor in totaal ,75 EUR. Op 6 me/ 2009 protesteerde de BVBA R ZELFBOUW deze factuur m.b.t. het aangerekende percentage commissie van 7%. Op 19 mei 2009 betaalde ze als volgt: 5.566,00 EUR "onder voorbehoud van contracten voorschotten" en 5.983,69 EUR met als mededeling " correctles 2/2009". 3. Bij dagvaarding, betekend op 19 me/ 2009, vorderden S s. en de BVBA S s I om te ho ren zeggen voor recht dat de handelsagentuur van 9 februari 2007 zou worden ontbonden lastens F. R en de BVBA R ZELFBOUW en deze te veroordelen tot betaling van een provisionele schadevergoeding van ,00 EUR voor contractuele Inbreuken en van ,63 EUR als onbetaald factuursal do, méér de gerechtelijke rente en de gedingkosten. Voor een uitgebreide bespreking van de standpunten van partijen, kan worden verwezen naar het vonnis a quo van 7 mei 2010 (blz. 2 t.e.m. 7). Bij conclusie, neergelegd op 29 maarl 2010, vorderden F. RI en de BVBA RI ZELFBOUW bij tegeneis om te horen zeggen voor recht dat de handelsagentuur van 9 februari 2007 zou worden ontbonden lastens Si SI en de BVBA SI S en deze te veroordelen tot betaling van een schadevergoeding van ,87 EUR, méér de gerechtelijke rente en de kosten. Ook werd afgifte gevorderd (onder verbeurte van een dwangsom van 100,00 EUR per dag vertraging en binnen de 8 dagen na betekening van het vonnis) van: demo- muur voor diverse schakelaars, demo-koffers voor de te verwerken materialen, instructieboeken, folders, presentatlemappen, werkkledlj, werfborden, ventilatie-unit, ventilatie collectoren, aanslultbuizen, vierkante ventilatieroosters en een excel-lijst van klanten die al een offerte. kregen en van klanten die nog een offerte moesten ontvangen. arroot In do l!aok 2010/Af!/ psglno 4/12

5 . ' 2010/AR/ Folio ~ Bij het vonnis a quo van 7 mei 2010 oordeelde de eerste rechter o.a.: de hoofdeis van de BVBA S s I lastens de BVBA R ZELFBOUW Is ontvankelijk, doch ongegrond; de tegenels van de BVBA R ZELFBOUW lastens de BVBA S S. _. Is ontvankelijk en beperkt gegrond: deze laatste wordt veroordeeld tot afgifte (onder verbeurte van een dwangsom van 100,00 EUR per dag vertraging vanaf de 8 81 " dag volgend op de betekening van dit vonnis) van: een ventilatie-unit, een ventilatie collector, aansluitbulzen en vierkante ventilatieroosters; - de BVBA St S wordt veroordeeld tot de gedingkosten, vereffend In hoofde van de BVBA R' ZELFBOUW op 7.000,00 EUR rechtspleglngsvergoeding. Procedure in hoger beroep 4. Het eerste beperkt hoger beroep werd aangetekend door de BVBA SI. _. s J (hierna: "BVBA St ~'?, die als grieven stelt: - het larlef van de commissies tussen partijen was bepaald op 7%, zodat de BVBA RI ZELFBOUW moet worden veroordeeld tot betaling van ,63 EUR als onbetaald factuursaldo, méér de gerechtelijke rente, onder aftrek van de op 19 me/ 2009 betaalde voorschotten van 5.566,00 EUR en 5.983,69 EUR; - zij werd ten onrechte veroordeeld tot betaling van 7.000,00 EUR rechtsplegingsvergoedlng aan de tegenpartij, omdat bij wederzijds gelijk de gedingkosten moeten worden omgesla gen tussen partijen; minstens moet de rechtspleglngsvergoedlng worden herleid tot 75,00 EUR. Het tweede beperkt hoger beroep werd aangetekend door de BVBA R ZELFBOUW (hierna: "BVBA R.. ), die als grief stelt dat de eerste rechter de contractuele inbreuken had moeten weerhouden lastens de tegenpartij (zoals bij Initiële tegeneis gevorderd), méér oneerlijke concurrentie na het einde van de handelsagentuur. Deze appellante vordert om te horen zeggen voor recht dat de handelsagentuur van 9 februari 2007 wordt ontbonden lastens de BVBA S tn deze te veroordelen tot betaling van een schadevergoeding van ,87 EUR, arrostln do UJak2010/AR/ pagina 6/12

6 2010/AR/1963 -Folio ~;f)s} ) méér de gerechtelijke rente en de gedingkosten van belde aanleggen. Voor een uitgebreide uiteenzetting van de grieven en argumenten van partijen in hoger beroep, kan verwezen worden naar de beroepsakte en de conclusies. Beoordeling 5. Gelet op de samenhang tussen de beroepsprocedures met rolnummers 2010/AR/1983 en 2010/AR/2074, dienen deze te worden gevoegd. 6. Voorafgaand stelt de BVBA St r dat de procedure moet worden geschorst (art. 736, 1 Ger.W.), minstens dat de overlegging moet worden bevolen (art. 871 en 877 Ger.W.) van een overtuigingsstuk uit de Inventaris van de BVBA R stuk 18.6 met als titel "de afgesloten contracten na de beëindiging van de handelsagentuurovereenkomst die S( r nog kan factureren". De BVBA R stelt dat dit stuk per vergissing was vermeld op haar inventaris In eerste aanleg, maar nooit deel heeft uitgemaakt van haar bundel en dat ze dit stuk nergens aanwendt In huldig debat. Het Hof stelt vast dat partijen het erover eèns zijn dat er dus geen mededeling van dit stuk Is gebeurd. Anderzijds blijkt wel dat het gewraakte stuk niet relevant Is In deze procedure. De betwisting tussen partijen over de afrekening van de gebeurlijk aan de BVBA S< toekomende commissies voor verkopen afgesloten/afgewerkt na de beëindiging van de agentuur, maakt het voorwerp uit van een afzonderlijke procedure tussen partijen, die op heden nog hangende Is voor de rechtbank van koophandel te Dendermonde (rolnummer AR/3650/10). De BVBA Rl legt de Inleidende dagvaarding van 6 december 2010 en haar conclusie In deze andere procedure voor (haar stukken 27.6 en 27. 7). arront In do zaak 2010/AR/1963 p glnu 6/12

7 .. ' 2010/AR/1003 Folio ~ ASW J Ook merkt het Hof op dat de BVBA R In huidige procedure wel haar stukken 18.7 en 18.8 heeft medegedeeld, zijnde haar grootboeken met vermelding van alle uitgaande facturen, waar van het gewraakte stuk 18.6 slechts een eenzijdig. opgesteld deeloverzicht zou bevatten. Veeleer dan huidige beroepsprocedure te schorsen en de over legging van een stuk te bevelen, gelet op het gebrek aan relevan tie van dit stuk, komt het veeleer passend en proceseconomisch voor om stuk 18.6 van de BVBA R 1et als titel "de afgeslo ten contracten na de beëindiging van de handelsagentuurover eenkomst die S< nog kan factureren" uit de debat ten te weren conform art. 740 Ger.W. (cfr. Cass., 6 september 2002, Pas. 2002, i, 1545). 7. De voornaamste grief van de BVBA S< : betreft het door de eerste rechter weerhouden tarief van de commissies die tussen partijen was bepaald. Dit had volgens de BVBA S_... algemeen 7% moeten zijn en dus is de BVBA R nog een bedrag van ,63 EUR verschuldigd als onbetaald factuursaldo, méér de gerechtelijke rente, onder aftrek van de op 19 me/ 2009 betaalde voorschotten van 5.566,00 EUR en 5.983,69 EUR. Bij e-mallberleht van 4 me/ 2009 ontving de BVBA R Je factuur F van 30 april 2009 vanwege de BVBA SI inzake de commissies afgerekend per 30 april 2009 voor in totaal16.188,75 EUR (stuk 1/3 BVBA S< f /stuk 9.1 BVBA R Op 5 me/ 2009 protesteerde de BVBA R lelfbouw deze factuur m.b.t. het overal aangerekende percentage commissie van 7%, terwijl er projecten waren uit de periode van vóór mei 2008 toen aan 4% en 5% werd verrekend, alsook werd het niet in rekening brengen van een aantal voorschotten gemeld (stuk 9.2 BVBA R ZELFBOUW). Dit factuurprotest was tijdig, gemotiveerd en specifiek. Dergelijk protest verschuift de bewijslast van de geadresseerde van de factuur naar de verzender ervan, die de conformiteit met de onderliggende overeenkomst moet aantonen (Antwerpen, 20 april 2004, N}W 2004, 880). arroot In do zoak 2010/AR/1983 pagina 7/12

8 2010/AR/1983 Folio ~ A'>&o J Samen met de eerste rechter stelt het Hof vast dat de BVBA S< niet In het minst bewijst dat tussen partijen overeengekomen was dat het tarief van 7% commissla ook mocht worden aangerekend voor projecten die dateerden van vóór mei Het factuurprotest moet als gegrond worden beschouwd. Op 19 me/ 2009 betaalde de BVBA R ' als volgt het onbetwiste gedeelte: 5.566,00 ËUR "onder voorbehoud van contracten voorschotten" en 5.983,69 EUR met als mededeling " correcties 2/2009" (stuk 9.3 BVBA R< 1). Bijgevolg Is niets meer verschuldigd en werd de oorspronkelijke hoofdeis op dit punt terecht als ongegrond afgewezen. 8. In haar beperkt hoger beroep stelt de BVBA R dat de eerste rechter de contractuele Inbreuken had moeten weerhouden lastens de tegenpartij, ook de oneerlijke concurrentie na het einde van d~ handelsagentuur, zoals bij initiële tegenels gevorderd. Ze wil vooralsnog horen zeggen voor recht dat de handelsagentuur van 9 februari 2007 Is ontbonden lastens de BVBA S : en dat deze wordt veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding van ,87 EUR, méér de gerechtelijke rente. De BVBA R' kan zich niet beroepen op berusting van de BVBA S< In de beoordeling door de eerste rechter dat de beëïndiglng van de handelsagentuur per 28 mei 2009 te wijten is aan de BVBA S, gezien deze laatste bij incidenteel hoger beroep In de procedure 201 0/AR/2074 voorbe houd vraagt om vooralsnog schadevergoeding lastens de principaal te vorderen. Bij volkomen gebrek aan bewijs echter omtrent enige contractuele wanprestatle In hoofde van de BVBA R (In hoger beroep wordt louter beweerd dat er bedrog werd gepleegd bij de afrekeningen van de commissies) komt dit incidenteel hoger beroep ongegrond voor Ook het Hof is van oordeel dat de BVBA R 1iet bewijst dat de BVBA St In strijd met art. 6 Handelsagentuurwet arr ot In do zaak 2010/AR/1903 paglno 0/12

9 2010/AR/1903 Folio ~ if&l J tijdens de handelsagentuur voor eigen rekening een nevenactiviteit zou hebben uitgeoefend m.b.t. dezelfde producten of diensten die het voorwerp uitmaken van deze agentuur Wel werden tijdens de handelsagentuur enkele cliënten bena derd om een zelfbouwpakket voor een alarmsysteem te verkopen voor eigen rekening van de BVBA S< handelend on der de benaming "Alarm Salut/ons", namelijk aan het echtpaar P H en aan R B (resp. stukken 24 en 14.1/14.2 BVBA RI Waar het bestaan van enige schade In hoofde van de BVBA RL-... Ingevolge deze contractuele Inbreuk op art. 9 van de overeenkomst niet wordt aangetoond, betreft het een onvoldoende ernstige tekortkoming om de ontbinding.van de handelsagentuur met schadevergoeding lastens de BVBA s: (als handelsagent) te rechtvaardigen Het contractueel in art. 23 van de overeenkomst voorziene concurrentleverbod na de beëindiging van de samenwerking geldt voor 60 maanden. Partijen zijn het er eens over dat dergelijke clausule in strijd Is met de Handelsagentuurwet (maximaal 6 maanden) en dus als onbestaand moet worden beschouwd. Ze hebben zich desbetreffend neergelegd bij de uitvoerig gemotlveerde beoordeling van de eerste rechter. De BVBA RI I volhardt In hoger beroep dat haar handelsagent zich na de stopzetting van hun contractuele relatle (sinds april 2009) schuldig maakt aan parasitaire concurrentie en onrechtmatige afwerving van cliënteel. Zij baseert dit onderdeel van haar grieven op de Marktpraktijkenwet en vraagt de aanstelling van een deskundige om op basis van de boekhoudingen van belde partijen deze Inbreuken te onderzoeken haar schade te berekenen. Deze voorgehouden inbreuken zijn echter louter extracontractueel en het Is de voorziller van de rechtbank van koop handel, zetelend zoals in kortgeding, die het bestaan vaststelt en de staking beveelt van inbreuken op de Marktpraktijkenwet (art. 2 arrest In do zaak 2010/AR/1993 poglna 9/12

10 2010/AR/ Folio ~ van de Wet van 6 april 201 0/11). Alle door de eerste rechter geelteerde principes omtrent vrijheld van handel en ongeoorloofde mededinging zijn correct (vonnis a quo blz. 16 t.e.m. 19). Dit Hof Is echter niet gevat als beroepsrechter van de voorzilter van de rechtbank van koophandel, zetelend zoals in kortgeding, maar als beroepsrechter van de rechtbank van koophandel die gevat was binnen de contractuele relatie van de overeenkomst van handelsagentuur tussen partijen. Het Hof heeft In deze procedure geen rechtsmacht om inbreuken op de Marktpraktijkenwet vast te stellen. 9. Tenslotte stelt de BVBA S r als grief dat zij ten onrechte werd veroordeeld tot betaling van 7.000,00 EUR rechtspleglngsvergoeding aan de tegenpartij, gelet op het wederzijds gelijk van partijen. Ze vordert dat de gedingkosten worden omgeslagen tussen partijen, mlnstens dat de rechtsplegingsvergoedlng wordt herleid tot 75,00 EUR. Volgens art. 1017, 1 Ger.W. veroordeelt elk eindvonnis de in het ongelijk gestelde partij In de gedlngkosten. Deze kosten kunnen worden omgeslagen wanneer partijen onderscheidelijk omtrent enig geschilpunt In het ongelijk zijn gesteld (art. 1017, 4 Ger.W.). De hoofdvorderingen van de BVBA S werden volledig ongegrond verklaard. Alle tegenvorderingen van de BVBA R werden (op een klein onderdeeltje na) door de eerste rechter ook ongegrond verklaard. Belde partijen deden In de eerste procedure afstand van diverse vorderingen, zodat bij toepassing van art. 827 Ger.W. ook de parlij die afstand doettot de gedingkosten moet worden veroordeeld. De eerste rechter heeft ten onrechte de BVBA S tot alle gedingkosten veroordeeld (dan nog tot een rechtsplegingsvergoedlng die gebaseerd Is op het bedrag van de afgewezen tegeneis van de BVBA R atll!ot In do z.. k 2010/AR/ pagina 10112

11 2010/AR/ Folio [lmj Het eerste vonnis moet hervormd worden lri deze zin dat elke partij haar eigen gedingkosten In eerste aanleg moet dragen, gelet op het wederzijds (on)gelljk. 10. Het eerste vonnis wordt bevestigd In alle onderdelen, behalve inzake de beoordeling omtrent de kosten. De gedingkosten van de belde beroepsprocedures worden - eveneens vanwege het wederzijds (on)gelljk van partijen - omgeslagen. OM D E Z E R E D E N E N HET H 0 F: Rechtdoende op tegenspraak; Gelet op art. 24 van de wet van 15 juni 1935 op het taalgebruik in gerechtszaken; Voegt de beroepsprocedures met de rolnummers 2010/AR/1983 en 2010/AR/2074 samen; Weert het stuk 18.6 van de BVBA RI ZELFBOUW met als titel "de afgesloten contracten na de beëindiging van de handelsagentuurovereenkomst die S : nog kan factureren" uit de debatten conform art. 740 Ger.W.; Verklaart alle hogere beroepen ontvankelijk en sleehls zeer beperkt gegrond: Doet het bestreden vonnis teniet waar het de BVBA 81 T S _ I veroordeelt tot de gedlngkosten, in hoofde van de BVBA R ZELFBOUW begroot op 7.000,00 EUR rechtspleglngsvergoeding eerste aanleg; Op dit punt opnieuw oordelende: Verwijst elke partij in haar eigen gedingkosten in eerste aanleg; Bevestigt het bestreden vonnis voor af het overige; arrest In do zaak 2010/AR/1903 pagina

12 2010/AR/1963 Folio ~ Verwijst elke partij In haar eigen gedingkosten In beide beroepsprocedures; Aldus gewezen en uitgesproken In openbare terechtzitting van het hof van beroep te Gent, zevende bis kamer, rechtdoende In burgerlijke zaken, op maandag 12 november Aanwezig: Frank Deschoolmeester, raadsheer, waarnemend kamervoorzitter Patrlcla Vermaerke, griffier (},~. P. Verrnaarke F.Desc7 ster Rep j~~o ono8t In do zaak 2010/AR/ pnglna 12112