In dialoog met jongeren over financiële zelfredzaamheid
|
|
- Renée Bosman
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stichting Weet Wat Je Besteedt In dialoog met jongeren over financiële zelfredzaamheid Stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB) is een onafhankelijke stichting, die zich richt op het vergroten van de financiële zelfredzaamheid bij jongeren (van 12 tot 25 jaar). WWJB is daarvoor continu in gesprek met jongeren (zowel offline als online) en ontwikkelt samen met hen initiatieven die bijdragen aan hun financiële inzicht en weerbaarheid. De aanpak is samen met, door en voor jongeren en gericht op continu leren en ontwikkelen om jongeren te ondersteunen. De stichting begint bij het enthousiasmeren van jongeren om na te denken en met elkaar van gedachten te wisselen over wat verantwoord financieel handelen is en wat niet. WWJB wil samen met jongeren een programma ontwikkelen dat jongeren verleidt, aanspoort en uitdaagt om verantwoord om te gaan met geld. Daarbij zullen innovatieve benaderingen ingezet worden, deels gekoppeld aan sociale media. WWJB wordt financieel en inhoudelijk gesteund door een aantal commerciële en maatschappelijke partners: NIBUD, Microsoft, SNS REAAL, SNS REAAL Bank, SNS REAAL Fonds, PGGM. WWJB heeft YoungWorks benaderd voor een dialoog met jongeren door middel van kwalitatief onderzoek. YoungWorks is het bureau voor jongerencommunicatie voor kennis, strategie en creatie, gespecialiseerd in het bereiken van jongeren tussen de jaar. YoungWorks volgt jongerentrends op de voet, doet onderzoek en realiseert jongerenprojecten en reclamecampagnes. YoungWorks heeft voor WWJB kwalitatief onderzoek gedaan naar jongeren en financiële zelfredzaamheid. Opzet onderzoek Geld is een dankbaar thema. Er wordt veel over geschreven en gepubliceerd. Verschillende partijen laten regelmatig onderzoeken hoe de gemiddelde Nederlander zijn of haar geld besteedt. Onder invloed van de economische crisis lijkt de aandacht voor het bestedingsgedrag van verschillende groepen in de samenleving alleen maar toe te nemen. Nibud onderzoekt bijvoorbeeld regelmatig kwantitatief hoe jongeren met hun geld omgaan. Over bestedingspatronen, inkomsten en lenen is dan ook al veel bekend. Er is echter veel minder bekend over achterliggende motivaties en redenen. Waarom geeft de ene persoon meer geld uit dan de ander? Wat verklaart deze verschillen in geldgedrag? Om meer inzicht te krijgen in verklarende factoren, achterliggende normen en waarden en motivaties, is een groot kwalitatief onderzoek onder jongeren uitgevoerd. Doelstellingen De doelstellingen voor het kwalitatief onderzoek zijn als volgt geformuleerd: Inzicht krijgen in de manier waarop jongeren met geld omgaan en de problemen die ze daarbij ervaren en mogelijke verklaringen hiervoor. Inzicht krijgen in de wijze waarop jongeren ondersteund willen worden bij het vergroten van hun financiële zelfredzaamheid. Samen met jongeren concrete ideeën genereren voor concepten of producten die jongeren ondersteunen bij het vergroten van hun financiële zelfredzaamheid.
2 Doelgroep De doelgroep van het onderzoek bestaat uit jongeren tussen de 12 en 25 jaar. In het onderzoek is gestreefd naar een redelijke spreiding in regio (stad/platteland), sekse (jongen/meisje), opleidingsniveau (vmbo/havo/vwo/mbo/hbo/wo), afkomst en zijn zowel thuiswonende jongeren gesproken als jongeren die op zichzelf wonen. Methodiek Vanwege de verkennende aard van de vragen over informatiebehoefte rondom geld is gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksopzet. Kwalitatief onderzoek is uitermate geschikt om achterliggende motivaties, normen en waarden te achterhalen. YoungWorks heeft met 14 groepsgesprekken, 10 duo- en 10 single interviews in totaal bijna 150 jongeren gesproken. Groepsgesprekken Op vijf verschillende scholen zijn drie groepsgesprekken gevoerd (met uitzondering van één school, hier zijn twee groepsgesprekken gevoerd), telkens met 5-8 leerlingen. Er zijn in totaal 6 groepsgesprekken gehouden met havo/vwo leerlingen, variërend in leeftijd van jaar. Er zijn 8 groepsgesprekken gevoerd met vmbo-leerlingen, variërend in de leeftijd van jaar. Om een zo representatief mogelijk beeld van de Nederlandse jeugd te krijgen in het onderzoek zijn de groepsgesprekken uitgevoerd op 5 verschillende scholen door het hele land, te weten Nijmegen, Leiden, Vlaardingen, Harlingen en Utrecht. Duo interviews De oudere jongeren (16 18 jarigen) met een mbo/hbo/wo opleiding hebben aan het onderzoek deelgenomen door middel van duo-interviews. Hiervoor is gekozen omdat oudere jongeren zich mogelijk vrijer voelen om over een lastig onderwerp als geld te praten wanneer er niet teveel andere jongeren bij zijn. Er zijn in totaal 10 duo-interviews gehouden met thuiswonende jongeren tussen de jaar. De duo-interviews vonden plaats in Amsterdam, Utrecht en Den Bosch, met jongeren uit deze regio. Zo is ook de regionale spreiding bij de duo-interviews gewaarborgd. Single interviews Als laatste zijn 20 single interviews gehouden. Deze interviews vonden plaats met uitwonende jongeren tussen de jaar. De uitwonende jongeren hadden een mbo/hbo/wo-opleiding en kwamen wederom uit verschillende regio s. Er is gekozen voor uitwonende jongeren omdat het moment dat je op kamers gaat een beslissend moment is voor je financiële situatie. Er verandert veel en er gaat wellicht ook wel eens wat mis. Om dit in alle openheid boven tafel te krijgen was het van belang om deze jongeren in een 1-op-1- situatie te spreken. Uitkomsten onderzoek Financiële situatie nu en in de toekomst Geld betekent voor jongeren in eerste instantie vooral een ruilmiddel. Je kunt er spullen van kopen en leuke activiteiten mee ondernemen. Geld is dus belangrijk, want het betekent gemak. Volgens jongeren maakt geld wel degelijk gelukkig, maar niet altijd. Het besef dat je niet alles kan kopen, bijvoorbeeld liefde, is al vroeg bij jongeren aanwezig. De lading van geld verandert wanneer jongeren opgroeien; geld betekent in toenemende mate meer zelfstandigheid en onafhankelijkheid.
3 Jongeren hebben over het algemeen een rooskleurig beeld van hun financiële situatie en gedrag. Zeker zolang jongeren nog thuis wonen ervaren zij (bijna) nooit financiële problemen. Ze hebben dan ook niet het gevoel dat ze ondersteuning nodig hebben; alles gaat toch goed? Pas als de inkomsten en uitgaven stijgen, realiseren jongeren zich dat bepaald gedrag ook financiële consequenties heeft. De meeste jongeren houden hun financiën in de gaten op gevoel ; ze bekijken af en toe bankafschriften of checken hun rekening via internetbankieren. Bijhouden wat er inkomt en uitgaat, gebeurt bijna nooit structureel en consequent. Hoewel jongeren - zeker als ze op zichzelf gaan wonen - wel het nut in zien van hulpmiddelen als kasboekjes, betekent dit niet dat ze ook dergelijk gedrag vertonen. Het blijft vaak bij de intentie, het doorzettingsvermogen ontbreekt. Levensfasen en gebeurtenissen Financieel gedrag hangt sterk samen met de levensfase waarin jongeren verkeren en de gebeurtenissen die bij deze levensfase horen. Iedere jongere doorloopt globaal dezelfde levensfasen en de daarbij behorende levensgebeurtenissen. Deze fasen en gebeurtenissen hebben invloed op het financiële gedrag. Jongeren worden constant uitgedaagd door de steeds toenemende financiële verantwoordelijkheden en overrompeld door de keuzemogelijkheden die daarbij horen. Zo is je eerste bijbaantje een belangrijk financieel moment, maar ook wanneer je op jezelf gaat wonen. Dit is terug te zien in het kennisniveau dat jongeren hebben van vaste lasten. Het valt de meeste jongeren die op kamers gingen tegen hoe hoog al die vaste lasten eigenlijk zijn. De mate van financiële zelfredzaamheid stijgt dus enorm snel in de leeftijdfase van jaar. Voor vroeg adolescenten (10 14 jaar) levert geld nog geen zorgen op. Ouders betalen tenslotte de vaste lasten, al het geld dat jongeren krijgen (zak- of kleedgeld) mag zelf besteed worden. Ouders zijn in deze fase nog zeer belangrijk, maar blijken weinig consequent in de financiële opvoeding; veel jongeren worden in materieel opzicht verwend en krijgen geld als ze daarom vragen. In de midden adolescentie (14-16 jaar) krijgen de meeste jongeren hun eerste bijbaantje en dit betekent meer geld. Ze gaan meer geld verdienen, maar de uitgaven stijgen ook. Want waar vroege adolescenten nog veel binnenshuis zijn of met het gezin activiteiten ondernemen, gaan middenadolescenten steeds vaker op pad met leeftijdgenoten. Er wordt steeds meer geld uitgegeven aan bijvoorbeeld drankjes of benzine voor de scooter. Voor laat adolescenten (16-22 jaar) verandert er veel, zeker wanneer je 18 wordt. Je mag een creditcard aanschaffen of kopen op krediet. Ook moet je verzekeringen gaan betalen. Belangrijke financiële momenten waarvan de gevolgen niet altijd goed worden overzien. Ook het moment dat je uit huis gaat heeft verstrekkende financiële gevolgen. Jongeren krijgen dus steeds meer financiële verantwoordelijkheden, maar hun kennis, competenties en daarmee hun vaardigheden blijven hierbij achter. Met andere woorden; er wordt veel (en steeds meer) van jongeren verwacht maar het wordt ze niet bewust aangeleerd.
4 Sparen Al op jonge leeftijd is er een tweedeling zichtbaar; jongeren die sparen en jongeren die alles uitgeven wat ze hebben. Wanneer jongeren op jonge leeftijd sparen, dan is dit vooral voor een concreet product zoals een Wii of een laptop. Oudere jongeren maken onderscheid in sparen voor een buffer en sparen voor een concreet doel. Omdat ouders vaak geld apart zetten voor hun kinderen, voelen jongeren ook niet altijd de urgentie om zelf te gaan sparen. Daarnaast springen ouders vaak financieel bij als het geld op is. Vroege adolescenten sparen voor een concreet doel of omdat ze toch niet weten waar ze het geld aan uit moeten geven. Sparen op deze leeftijd is heel productgedreven. Deze periode duurt echter maar kort. Op het moment dat jongeren beginnen met uitgaan, wordt sparen al wat moeilijker omdat er steeds meer geld wordt uitgegeven aan bijvoorbeeld drankjes. Spaargedrag verandert snel op het moment dat de jongere uit huis gaat. Het blijkt toch best lastig te zijn om al die vaste lasten te kunnen betalen en de meesten hebben wel eens wat moeite om rond te komen. Sparen blijkt voor de een moeilijker dan voor de ander. Sommige jongeren brengen wel de discipline op om maandelijks te sparen. Deze jongeren sparen niet zozeer voor een nieuwe aankoop maar voor een buffer. Zij willen niet voor onplezierige verrassingen komen te staan, en proberen veiligheid in te bouwen door altijd een bepaald bedrag op hun spaarrekening te hebben. De meeste jongeren krijgen van huis uit wel aangereikt dat sparen belangrijk is voor de toekomst, maar het kost velen moeite dit gewenste gedrag ook toe te passen op het moment dat ze een zelfstandig huishouden krijgen. Opeens moeten er inkomsten gereserveerd worden voor vaste lasten, en dat zorgt zeker in het begin nog wel eens voor onplezierige verrassingen. Uitgeven Al op jonge leeftijd realiseren sommige jongeren zich dat ze geld moeilijk in hun hand kunnen houden. Ze geven het uit aan onnodige dingen zoals sieraden of make-up. En als het geld op is kloppen ze aan bij vader of moeder voor meer. Spenden op jonge leeftijd heeft echter ook weinig directe consequenties voor jongeren. Door ouders wordt tenslotte voorzien in eten, drinken en onderdak. Pas op latere leeftijd gaan jongeren consequenties merken van hun spend-gedrag. Het geld is al op wanneer de maand nog niet voorbij is.
5 Voor jongeren zijn sociale redenen of status drijfveren om geld uit te geven. Om sociale redenen geld uit geven is het kopen van leuke dingen, rondjes geven in de kroeg en cadeautjes voor vrienden kopen. Je geld aan andere mensen besteden, geeft een goed gevoel. Dit komt vaak voort vanuit de behoefte aan bevestiging en erkenning van de groep. Aardig gevonden worden is belangrijk, dit kan je doen door je vrienden te verwennen. Het verkrijgen van status is een andere motivatie om geld uit te geven. Jongeren kopen dan vooral luxe spullen voor zichzelf. Ze kopen aanzien en status met bijvoorbeeld merkkleding. Ze eten liever een hele week brood met pindakaas dan dat ze die prachtige jurk laten hangen. Lenen De meeste jongeren zien zichzelf niet als lener. Dat wil echter niet zeggen dat ze nooit geld lenen. Geen enkele jongere leent echter graag; op lenen lijkt een taboe te rusten en het levert stress op. Jongeren voelen zich bezwaard om te lenen omdat ze het gevoel hebben dat ze er iets voor terug moeten doen; je bent tenslotte iemand iets verschuldigd. Er wordt wel eens kleine bedrag geleend van bijvoorbeeld vrienden want het kan wel eens voorkomen dat je je portemonnee niet bij je hebt. Van ouders wordt ook weleens geleend en dan meestal als er een grotere aankoop wordt gedaan. Jongeren zien dit echter niet zozeer als lenen maar meer als voorschieten. Het imago van lenen is niet cool. Je wilt tenslotte geen sloeber zijn die anderen om geld moet vragen. Andersom vinden jongeren het niet erg om zelf geld uit te lenen, mits ze zeker weten dat ze het terug krijgen. Geld uitlenen doen ze dan ook alleen aan goede vrienden en familie. Het gaat dan vaak om kleine bedragen. Op jonge leeftijd is lenen inderdaad vaak een kwestie van voorschieten. Wanneer jongeren opgroeien, gaan studeren en uit huis gaan, verandert dit echter. Soms moet je dan geld lenen omdat je echt niet anders kan, bijvoorbeeld omdat je je studie of boeken moet betalen. Jongeren maken een verschil in een nuttige lening en een prettige lening. Een nuttige lening is voor de meeste jongeren een lening voor je studie bij de IB-groep, of een lening bij je ouders voor studieboeken. Deze lening wordt gezien als een investering in jezelf en in de toekomst en is daarom minder erg. Ze vertrouwen erop dat het een tijdelijke lening is en dat ze in de toekomst een goede baan krijgen waarmee ze de lening eenvoudig af kunnen lossen. Sommige jongeren sluiten wel eens een prettige lening af. Ze willen bijvoorbeeld op vakantie en hebben daar eigenlijk geen geld voor. De meeste jongeren lenen dit geld dan van ouders of andere familieleden. Dit is minder erg dan bij een bank, bij je ouders hoef je tenslotte geen rente te betalen. Bovendien vertrouwen je ouders erop dat je het terug betaalt. Sommige jongeren lenen juist liever bij een bank, dit komt voor een deel voort uit schaamte. Wanneer ze het gevoel hebben dat het financiële gat dat gevuld moet worden hun eigen schuld is, willen ze dit niet delen met anderen en lossen liever de problemen zelf op. Ze betalen eerder meer geld aan rente, dan dat ze moeten toegeven dat ze in de problemen zijn gekomen. Dit lijkt vooral bij jongeren met een allochtone achtergrond. Hierin kan schaamte een rol spelen bij het praten over geld. Allochtone jongeren praten minder makkelijk over geld en schulden. Hun geldproblemen bespreken zij liever met een broer, zus of met vrienden dan met de ouders. Vooral jongeren die al eens geldproblemen hebben gezien of meegemaakt, zoals een familielid dat door een lening in de problemen is gekomen, lenen minder vaak. Ze hebben van dichtbij meegemaakt wat de consequenties kunnen zijn en wensen dit te voorkomen.
6 Geldproblemen = taboe Niet met je geld kunnen omgaan blijkt een groot taboe. Blijkbaar is de sociale norm dat je met je geld moet kunnen omgaan dominant. Het verwachtingspatroon is hoog: als je ouder wordt is financieel gezond gedrag ook normaal. Dat jongeren dit gedrag niet aangereikt krijgen ontgaat velen. Invloedrijke partijen Er zijn verschillende partijen rondom de jongere die van invloed zijn op geldgedrag. Zo hebben ouders, vrienden (peers), school en overige opvoeders allemaal in meerdere of mindere mate invloed op de financiële zelfredzaamheid van jongeren. Ouders Ouders zijn het allerbelangrijkst in de financiële opvoeding want zij weten hoe de wereld in elkaar zit. Ze zijn betrouwbaar en geloofwaardig en wat zij zeggen doet ertoe voor jongeren. De invloed van ouders is dus groot, echter lijken ouders in toenemende mate tekort te schieten in de financiële opvoeding. Dit komt doordat ze vaak niet consequent genoeg zijn; ze springen makkelijk financieel bij en onthouden jongeren zo van hun leermomenten. Met ouders wordt wel het meest gepraat over geld. Vrienden/peers Met vrienden wordt weinig gepraat over geld. Wanneer het toch onderwerp van gesprek is, dan gaat het vooral om vergelijken of bespreken waaraan het geld is uitgegeven (hoeveel kostte die broek?). Praten over geld is saai, serieus en niet interessant en daarom gebeurt het weinig. Vrienden zijn wel echter wel van invloed op het uitgeefgedrag: het is bijvoorbeeld normaal om een rondje te geven of ook mee te gaan op die dure vakantie. School De rol van school met betrekking tot financiële opvoeding en zelfredzaamheid blijkt nihil. Er is weinig tot geen educatie en voorlichting over de omgang met geld op school. Overige opvoeders Als enige extra bron of invloedrijke partij noemen jongeren televisieprogramma s zoals Een dubbeltje op zijn kant. Jongeren vinden dit interessant omdat het aansluit op hun beleving en ervaring. Wat gebeurt er met je als je zoveel schulden hebt? Communicatie Omdat de probleemervaring onder jongeren gering is, hebben ze ook niet het idee dat ze ondersteuning nodig hebben. En daarbij komt: een voorlichtende boodschap is aan het puberende brein moeilijk besteed. Jongeren zijn vooral bezig met het hier en nu en kunnen de toekomst nog lastig overzien. Een boodschap die zegt dat ze nu iets aan hun geldgedrag moeten doen om later problemen te voorkomen is niet eenvoudig over te brengen. Belangrijk is het dus om aan te sluiten bij beleving en ervaring van jongeren in het hier en nu. Vervolgonderzoek We hebben rondom het thema geld een grote diversiteit aan jongeren en gedrag waargenomen. Er zijn niet alleen verschillen in levensfase en gebeurtenissen maar ook breder. De ene 16-jarige jongen blijkt te sparen, terwijl de andere 16-jarige jongen al zijn geld direct uitgeeft. Socio-demografische factoren verklaren slechts deels het financieel gedrag van jongeren. Hoe jongeren omgaan met geld hangt samen
7 met emotie en achterliggende motivaties, normen en waarden. Gevoeligheid voor status of behoefte aan zekerheid en veiligheid. In de vervolgfase gaan we op basis van kwantitatief onderzoek een segmentatiemodel ontwikkelen, dat groepen onderscheidt met verschillende waardenoriëntaties. Op deze wijze krijgt WWJB meer inzicht in de belevingswereld van jongeren tussen 12 en 25 jaar over geld en kan gedestilleerd worden of er risicogroepen bestaan en hoe het best met de verschillende groepen gecommuniceerd kan worden. Dit vervolgonderzoek zal worden uitgevoerd door YoungWorks en Motivaction, in opdracht van Stichting Weet Wat Je Besteedt. Dit onderzoek zal worden uitgevoerd in de periode van juli tot en met oktober Contactgegevens Stichting Weet Wat Je Besteedt Maliebaan CN Utrecht T Contactpersoon Thea Hazel-Stals Contactgegevens YoungWorks Prinsengracht HM Amsterdam T Contactpersoon Judith Lieftink
Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken
Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan
Nadere informatieMoneySkills De financiële vaardigheden van jongeren. Thea Hazel-Stals (WWJB) en Anna van der Schors (Nibud)
MoneySkills De financiële vaardigheden van jongeren Thea Hazel-Stals (WWJB) en Anna van der Schors (Nibud) WWJB: door, met, voor jongeren over omgaan met geld Stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB) richt
Nadere informatie6,2. Werkstuk door een scholier 1803 woorden 11 april keer beoordeeld. Inleiding
Werkstuk door een scholier 1803 woorden 11 april 2002 6,2 212 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding In dit werkstuk vindt je allerlei informatie over geldzaken. Van zakgeld tot bijbaantjes, van geld uitgeven
Nadere informatieLesbrief MoneyRace. Spelbord MoneyRace
MoneyRace is een spel van stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB). WWJB is een onafhankelijke stichting die zich richt op het vergroten van de financiële zelfredzaamheid van jongeren (12-25 jaar). Dit doen
Nadere informatieFinanciële opvoeding. September 2007
Financiële opvoeding September 2007 Inhoud INHOUD... 1 1 INLEIDING... 2 1.1 AANLEIDING... 2 1.2 METHODE VAN ONDERZOEK... 2 1.3 ACHTERGRONDVARIABELEN... 3 LEESWIJZER... 4 2 ZAKGELD EN KLEEDGELD... 5 2.1
Nadere informatieWelkom en voorstellen
3 november 2015 Welkom en voorstellen Francine Nijkamp-Ririhena Pubers en geld Zakgeld, richtlijnen (bron: NIBUD) Leeftijd Bedrag per week in 12 tussen 3,00 en 4,60 (19,00/mnd) 13 tussen 3,50 en 4,60 (19,00/mnd)
Nadere informatieVroeg wijs met geld. gemeente www.heumen.nl. Informatie over hoe u uw kind helpt slim en verstandig om te gaan met geld
Vroeg wijs met geld Informatie over hoe u uw kind helpt slim en verstandig om te gaan met geld gemeente www.heumen.nl Heumen HU.090 brch vroeg wijs met geld.indd 1 04-02-14 09:30 Inhoudsopgave Zakgeld
Nadere informatieLesbrief Meneer Beer
Lesbrief Meneer Beer Het verhaal Het verhaal gaat over Meneer Beer. Hij is verliefd op een prachtig berinnetje, maar hij durft het haar niet te vertellen. Hij vindt zichzelf maar een eenvoudige beer. Om
Nadere informatieJEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,
Nadere informatiePersoonlijke financiën: Inzicht en overzicht. Resultaten onderzoek Waar blijft mijn geld TNS NIPO
Persoonlijke financiën: Inzicht en overzicht Resultaten onderzoek Waar blijft mijn geld TNS NIPO Inleiding Voor u ligt de rapportage naar aanleiding van het onderzoek Waar blijft mijn geld? In totaal hebben
Nadere informatieHoe ga ik met geld om?
Hoe ga ik met geld om? Een onderzoek onder alle leerlingen uit het 3e lesjaar van het Stellingwerf College Ouderraad Stellingwerf College 1 Inhoudsopgave 1. Geld krijgen van ouders 2. Bijbaantjes 3. Koopgedrag
Nadere informatiePublieksmonitor Gebruik digitale huishoudboekjes & geld besteden aan leuke dingen
Publieksmonitor Gebruik digitale huishoudboekjes & geld besteden aan leuke dingen Wijzer in geldzaken Mei 2012 Samenvatting (1/2) Digitale huishoudboekjes 1. Het bekijken van de uitgaven via het online
Nadere informatieRapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal)
Rapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal) Inleiding Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) geeft voorlichting over inkomsten en uitgaven van particuliere huishoudens.
Nadere informatieSeptember 2014. Jongeren & geld. De financiële situatie en hulpbehoefte van 12- tot en met 24-jarigen. Anna van der Schors Minou van der Werf
September 2014 Jongeren & geld De financiële situatie en hulpbehoefte van 12- tot en met 24-jarigen Anna van der Schors Minou van der Werf SAMENVATTING EN CONCLUSIE... 5 De financiële situatie en de beleving
Nadere informatiedigibord deel 01-09-15 Module 6: Mijn mobieltje 1c: lesdoorloop digibord deel 1 1a: introductie 1b: Lesdoelen 2a: begrippen 2b: schulden
digibord deel 1 1a: introductie digibord deel Introduceer het onderwerp: Wie heeft er een mobieltje? En weet je wat je kosten zijn per maand? Daar gaat deze module over. 1 2 1b: Lesdoelen 1c: lesdoorloop
Nadere informatieDe Budget Ster: omgaan met je schulden
De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE
Nadere informatieJe geldzaken goed geregeld: een rustig gevoel!
Je geldzaken goed geregeld: een rustig gevoel! Samen je centen de baas INFORMATIE VOOR NIEUWE CLIËNTEN GELD EN GELDZAKEN: SOMS BEST LASTIG Het gebeurt iedereen wel eens. Dat je een brief krijgt die je
Nadere informatiedoor: R-Newt jongerenwerk de Twern Werkboek Omgaan met Geld
door: R-Newt jongerenwerk de Twern Werkboek Omgaan met Geld Les 1 Omgaan met Geld eze les leren jullie een aantal woorden die met het omgaan van geld te maken hebben, gaan jullie praten over geld en gaan
Nadere informatieMaak je eigen jaarbegroting
Maak je eigen jaarbegroting Inleiding Een begroting maken. Het woord begroting wordt normaal gesproken alleen gebruikt bij bedrijven en de overheid. Maar het is tijd om ook jouw budget dezelfde aandacht
Nadere informatieOnkundig en onaangepast: eenzaamheid en sociaal isolement
Onderwerpen Onkundig en onaangepast: eenzaamheid en sociaal isolement Wat is sociaal isolement? Oorzaken en gevolgen De leefsituatie van sociaal geïsoleerden Wat kunnen we doen aan sociaal isolement? Conclusies
Nadere informatieJe geldzaken goed geregeld: een rustig gevoel!
Je geldzaken goed geregeld: een rustig gevoel! Samen je centen de baas GELD EN GELDZAKEN. SOMS BEST LASTIG. Het gebeurt iedereen wel eens. Dat je een brief krijgt die je niet goed begrijpt. Of dat je een
Nadere informatieGeldzaken in de praktijk
Geldzaken in de praktijk 2018-2019 Laatst bijgewerkt: 27 mei 2019 Hoe regelden Nederlanders in 2018 hun geldzaken? En zijn ze de afgelopen 15 jaar meer of minder financieel redzaam geworden? Het Nibud
Nadere informatieFactsheet: financiële planning MBO-ers
bezoekadres Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam postadres Postbus 15262 1001 MG Amsterdam E moti@motivaction.nl T +31 (0)20 589 83 83 W www.motivaction.nl Factsheet: financiële planning MBO-ers Onderzoek
Nadere informatieKinderen leren omgaan met geld
Kinderen leren omgaan met geld Een onderzoek onder ouders van kinderen in groep 7 en 8 Rapportage November 2012 Samenvatting (1/4) 1.Negen op de tien kinderen in groep zeven en acht krijgen zakgeld Het
Nadere informatieBeschrijving Sparen en lenen zijn, naast het betalingsverkeer, de diensten van de bank waar de meeste mensen gebruik van maken.
Beschrijving Sparen en lenen zijn, naast het betalingsverkeer, de diensten van de bank waar de meeste mensen gebruik van maken. Heb jij inzicht in jouw geld- en bankzaken? Welke betaalvormen zijn er en
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieKIEZEN OF DELEN? Opdrachtenblad Niveau:
Opdrachten Opdracht 1 Wat vind je van de aankoop van Melanie? Snap je waarom Melanie een nieuwe tablet heeft gekocht? Melanie heeft het geld voor de tablet geleend. Zou jij geld aan Melanie uitlenen als
Nadere informatieMaak kennis met de debiteur van morgen. Raad. Daad. Resultaat.
Maak kennis met de debiteur van morgen Raad. Daad. Resultaat. Maak kennis met de debiteur van morgen Wat vandaag succesvol is, kan morgen minder effectief zijn. In de schuldenproblematiek is het belangrijk
Nadere informatieSparen & lenen. Docentenhandleiding bij de interactieve les in LessonUp voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
Sparen & lenen Docentenhandleiding bij de interactieve les in LessonUp voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs Sparen & lenen 2 Sparen & lenen Deze les maakt gebruik van het LessonUp-platform, een
Nadere informatie[zelf op te maken en in te vullen > denk hierbij aan het tonen van een foto en/of logo van de bank, je naam etc.
Beschrijving Deze gastles gaat over inzicht krijgen in je inkomen en uitgaven. Jongeren moeten zorgen dat ze inkomen hebben. Anders is het lastig om een eigen leven in te vullen. Zakgeld, kleedgeld, baantje,
Nadere informatieStudiefinanciering? of sparen voor de studie van uw kinderen
Studiefinanciering? of sparen voor de studie van uw kinderen De studiefinanciering gaat in september 2015 drastisch veranderen. Het zogenaamde leenstelsel wordt geïntroduceerd. Dat heeft heel veel financiële
Nadere informatieSpeluitleg online simulatiegame MoneyMatters
Speluitleg online simulatiegame MoneyMatters Deze speluitleg is bedoeld voor ouders die de online game MoneyMatters met hun kind(eren) gaan spelen. MoneyMatters is een online game van stichting Weet Wat
Nadere informatieOnderzoek: Armoede. Publicatiedatum: 6-3- 2014
Onderzoek: Armoede Publicatiedatum: 6-3- 2014 Over dit onderzoek Het onderzoek is een driehoeksmeting bestaande uit een online enquête met zowel open als gesloten vragen, en een asynchrone online focusgroep
Nadere informatieMONEY MINDSETS ALLES WAT JE MOET WETEN OVER JONGEREN EN GELD
MONEY MINDSETS ALLES WAT JE MOET WETEN OVER JONGEREN EN GELD INHOUDSOPGAVE VoorwoorD 3 MONEY MINDSETS ALLES WAT JE MOET WETEN OVER JONGEREN EN GELD Hoofdstuk 1. InlEIDING 4 1.1. Steeds meer verantwoordelijkheid
Nadere informatieZó maak je sparen makkelijker! Goed omgaan met Geld, 2017
Zó maak je sparen makkelijker! Goed omgaan met Geld, 2017 Sparen is soms best moeilijk. Weet je waarom dat zo is? Omdat we meer met het NU bezig zijn dan met onze toekomst. En daarom lijkt het vaak dat
Nadere informatieEindrapportage verantwoord lenen Onderzoek naar houding en gedrag consumenten
1 Eindrapportage verantwoord lenen Onderzoek naar houding en gedrag consumenten In opdracht van InterBank juli 2006 2 Copyright 2006 Blauw Research bv Alle rechten voorbehouden. De resultaten zoals beschreven
Nadere informatieMaak je eigen jaarbegroting
Maak je eigen jaarbegroting Inleiding Een begroting maken. Het woord begroting wordt normaal gesproken alleen gebruikt bij bedrijven en de overheid. Maar het is tijd om ook jouw budget dezelfde aandacht
Nadere informatieIMPACTMETING VAN HET FINANCIEEL STUDIEPLAN
IMPACTMETING VAN HET FINANCIEEL STUDIEPLAN IMPACTMETING VAN HET FINANCIEEL STUDIEPLAN - eindrapport - dr. M. Witvliet Y. Bleeker, MSc Regioplan Jollemanhof 8 09 GW Amsterdam Tel.: + (0)0 5 5 5 Amsterdam,
Nadere informatiekinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen)
In opdracht van de Gemeente Amsterdam (Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling) Als ik mijn vader had gehad vanaf mijn jeugd, dan zou ik misschien anders zijn in het leven. (...) Wat ik allemaal wel niet
Nadere informatieUtrecht, 2011. Het financiële gedrag van kinderen tussen 12 en 18 & de rol van hun ouders
Utrecht, 2011 Het financiële gedrag van kinderen tussen 12 en 18 & de rol van hun ouders Samenvatting en Conclusie Geld van de ouders De meeste scholieren krijgen zakgeld (88 procent). Kleedgeld is minder
Nadere informatieIMPACTMETING VAN HET FINANCIEEL STUDIEPLAN
IMPACTMETING VAN HET FINANCIEEL STUDIEPLAN IMPACTMETING VAN HET FINANCIEEL STUDIEPLAN - eindrapport - dr. M. Witvliet Y. Bleeker, MSc Regioplan Jollemanhof 8 09 GW Amsterdam Tel.: + (0)0 5 5 5 Amsterdam,
Nadere informatieKim Dalessi. K.dalessi@student.fontys.nl
1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Hallo!!...3 Aflevering 1...7 Opdracht 1...7 Opdracht 2...8 Aflevering 2...9 Opdracht 3...9 Opdracht 4...10 Aflevering 3...11 Opdracht 6...12 Opdracht 7...13 Werkblad Logboek...14
Nadere informatie(1 m.) Klassikale aftrap Docent stelt jou als gastdocent voor
(1 m.) Klassikale aftrap Docent stelt jou als gastdocent voor Beschrijving (ter info voor gastdocent) Deze gastles gaat over inzicht krijgen in je inkomen en uitgaven. Jongeren moeten zorgen dat ze inkomen
Nadere informatieUitgebreide versie. Mijn geld in vertrouwde handen. Stichting Beheer Bewonersgelden Pluryn
Uitgebreide versie Mijn geld in vertrouwde handen Stichting Beheer Bewonersgelden Pluryn Mijn geld in vertrouwde handen Iedereen heeft geld nodig om te leven. Om zelf kleren en eten te kopen, maar ook
Nadere informatiekinderen met geld om laten gaan
FINANCIËLE OPVOEDING VAN KINDEREN OP DE BASISSCHOOL kinderen met geld om laten gaan - management summary - Drs. Robert Goos Amstelveen, 31 augustus 2010 Projectnummer: 2010-12 1 Inhoud I INLEIDING...3
Nadere informatieStuderen in 2015-2016. Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten. www.wijzeringeldzaken.nl
Studeren in 2015-2016 Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten www.wijzeringeldzaken.nl Alles over studeren en geldzaken op een rij: Zorgen over geld, daar zit niemand op te wachten. Zeker niet
Nadere informatieFinancieel bewustzijn kun je leren
Financieel bewustzijn kun je leren prinses máxima 10 VERZEKERD! nummer 2, december 2010 Ze zet zich al jarenlang in voor een toegankelijke financiële sector. Sinds kort heeft ze er een nieuwe functie
Nadere informatieConsumenteninformatie van de AFM en het Nibud. Loop geen onnodig risico. Verstandig Lenen
Consumenteninformatie van de AFM en het Nibud Loop geen onnodig risico Verstandig Lenen Een lening kan soms uitkomst bieden. Maar geld lenen kan ook voor problemen zorgen. In deze folder van het Nationaal
Nadere informatieOMGAAN MET GELD JONGEREN IN OLDAMBT
OMGAAN MET GELD JONGEREN IN OLDAMBT Omgaan met geld Een onderzoek naar hoe jongeren in de gemeente Oldambt omgaan met geld. Colofon Opdrachtgever Gemeente Oldambt Datum Maart 2017 Auteurs Anne-Wil Hak
Nadere informatieSpaarpot van de Toekomst lesbrief en prijsvraag
Spaarpot van de Toekomst lesbrief en prijsvraag In 2009 bestond het Nibud 30 jaar. Tijdens het jubileumjaar heeft het Nibud geld ingezameld om binnen het onderwijs extra aandacht te kunnen besteden aan
Nadere informatieMedewerkers met schulden
Medewerkers met schulden oplossen en voorkomen Financieel inzicht met de digitale loonstrook We verkeren wereldwijd in een financiële crisis. Deze economische situatie heeft z n weerslag op ieder persoonlijk.
Nadere informatieJe eigen gevoelens. Schaamte
Je eigen gevoelens Voor ouders, partners, broers, zussen en kinderen van mensen met een ernstig drugsprobleem is het heel belangrijk om inzicht te krijgen in de problemen van het verslaafde familielid,
Nadere informatieSBB STICHTING BEHEER BEWONERSGELDEN ZORGINSTELLINGEN
SBB STICHTING BEHEER BEWONERSGELDEN ZORGINSTELLINGEN Hulp bij omgaan met geld Mijn geld in vertrouwde handen Mijn geld in vertrouwde handen Hulp bij omgaan met geld SBB Zorginstellingen is een volledig
Nadere informatieVara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 3 Financiën 1 22 mei 2007
Vara - Kassa 3 Resultaten Aflevering 3 Financiën 1 22 mei 2007 1 onderzoeksgegevens mogen alleen gebruikt worden onder vermelding van YoungVotes en de VARA Factsheet Jongeren en Financiën Jongeren betalen
Nadere informatielenen Extra geld als u het nodig heeft
lenen Extra geld als u het nodig heeft extra geld als u het nodig heeft De juiste lening kiezen Een verstandige lening past bij het doel en bij uw persoonlijke situatie. 04 Meer ruimte op of naast uw betaalrekening
Nadere informatieRondkomen met uw inkomen
Rondkomen met uw inkomen Budgettips gemeente Heumen gemeente Heumen Vraagt u zich ook wel eens af waar uw geld blijft? Is uw geld op voordat de maand voorbij is? Wilt u weten hoe u kunt rondkomen met uw
Nadere informatievooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik OUDERS & OPVOEDERS Als er binnen uw gezin sprake is van seksueel misbruik, heeft dat grote invloed. Er is veel verdriet, boosheid, wantrouwen en schuldgevoel.
Nadere informatie21 mei 2015. Onderzoek: Economische verwachting
21 mei 2015 Onderzoek: Economische verwachting Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieSoorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6
Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:
Nadere informatieWelke aflossing voor welke klant?
Welke aflossing voor welke klant? Welke aflossing???? info fiscaal aflossen vermogensopbouw De standaard klant: Wil het allemaal niet weten; Sluit de hypotheek bij de adviseur, die niet zo moeilijk doet;
Nadere informatieSlim omgaan met geld
Slim omgaan met geld Deel 1 Oorzaken en financieel overzicht. Dit werkboek is van: Datum: 1 Copyright - Drukke Moeders Marijke Minten Welkom Drukke Moeders Online Cursus Financiën Werkboek Dit is een werkboek
Nadere informatieMoneyMindsets van Scholieren
MoneyMindsets van Scholieren Houding en gedrag van scholieren in geldzaken September 2013, Nibud en WWJB 2 / [MoneyMindsets van scholieren, 2013] MoneyMindsets van Scholieren Houding en gedrag van scholieren
Nadere informatieYoungWorks. De wereld van jongeren verandert in een razend tempo. Om dit bij te kunnen benen helpt
YoungWorks Academy YoungWorks Academy De wereld van jongeren verandert in een razend tempo. Om dit bij te kunnen benen helpt JONGEREN OP DE ARBEIDSMARKT Communiceren met jongeren Jongeren en geld Jongerentrends
Nadere informatieFinanciële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene
Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene Anna van der Schors Nina Stierman Nibud/Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene
Nadere informatieDesiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag
Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven
Nadere informatieMaak uw eigen Miljoenennota
Maak uw eigen Miljoenennota Er is weer economische groei, de huizenmarkt trekt aan, en volgens de rijksbegroting gepresenteerd op Prinsjesdag gaat bijna iedereen er volgend jaar financieel op vooruit.
Nadere informatieLeengedrag van studenten
Leengedrag van studenten Een vooronderzoek naar studieleningen, schulden en overige geldzaken Nibud, januari 2010 2 / Leengedrag van studenten Leengedrag van studenten Een vooronderzoek naar studieleningen,
Nadere informatieHoe gelukkig ben je? Opdracht 1
Hoe gelukkig ben je? Geluk is een veranderlijk iets. Het ene moment kun je jezelf diep gelukkig voelen, maar het andere moment lijkt het leven soms maar een zware last. Toch is voor geluk ook een soort
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieAflevering 6: Eigen bedrijf
Aflevering 6: Eigen bedrijf Vragen vooraf: Heb je wel eens een eigen bedrijf gehad? Ken je mensen met een eigen bedrijf? Wat voor soort bedrijf is dat? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Khalid wil een
Nadere informatieMONEYWISE. Docentenhandleiding. Oktober Spirit4You
Docentenhandleiding Oktober 201 Spirit4You u.nl/lobbox www.bekijkjetoekomst.n Inhoudsopgave Deel 1 Algemene informatie Moneywise Waarom deze lessen Voor wie? Bij welk vak? Algemene lesdoelen Lesduur Extra
Nadere informatieStrategieplan Happie. Happie met elkaar!
Strategieplan Happie Happie met elkaar! Tilburg 30-10-2012 Inhoud Inleiding...3 Visie...3 Missie...5 Tijdsgeest en timing...5 Zorg voor onze bezoekers...5 Journalistieke relevantie...6 Taal en content...6
Nadere informatieWerkvormen Financiële Zelfredzaamheid. Theo Roos
Werkvormen Financiële Zelfredzaamheid Theo Roos PROGRAMMA Werken vanuit een model 3 werkvormen, korte toelichting 1 werkvorm samen doen WERKEN VANUIT EEN MODEL Financiële zelfredzaamheid is het maken van
Nadere informatieInhoudsopgave. Bijlage 20. Inleiding 3. Nuttige websites 27. Lesmateriaal 3 Leerdoelen 3 Lesopzet 4 Uitgangspunten 5 Voorbereiding 5
Inhoudsopgave Inleiding 3 Lesmateriaal 3 Leerdoelen 3 Lesopzet 4 Uitgangspunten 5 Voorbereiding 5 Bijlage 20 Nuttige websites 27 Literatuurlijst 28 Lesdag 1: Les 1 Zakgeld 6 Les 2 Besteding zakgeld en
Nadere informatieSamenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders
Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtonen 1) Integratiecampagne
Nadere informatie2.2 Kinderjaren. De bedragen en percentages uit dit hoofdstuk hoef je niet uit je hoofd te leren. Indien nodig krijg je deze op een proefwerk erbij.
2.2 Kinderjaren Het krijgen van kinderen heeft voor ouders economische gevolgen: 1. Ouders krijgen minder tijd voor andere zaken en gaan bv. minder werken; 2. Kinderen kosten geld. De overheid komt ouders
Nadere informatieBijlage 1: Vragenlijst voormeting Kidzwise...2 Bijlage 2: Aanvullingen vragenlijst eindmeting Kidzwise...6 Bijlage 3: Project geldgenoeg voormeting,
Bijlage 1: Vragenlijst voormeting Kidzwise...2 Bijlage 2: Aanvullingen vragenlijst eindmeting Kidzwise...6 Bijlage 3: Project geldgenoeg voormeting, onderzoek 1...7 Bijlage 4: Aanvullingen vragenlijst
Nadere informatieFactsheet Financieel gedrag van jongeren uit de derde graad secundair onderwijs
Contacten: Ilse Cornelis, onderzoeker Cebud i.cornelis@thomasmore.be 0485 18 92 60 Bérénice Storms, onderzoeksleider Cebud Berenice.Storms@thomasmore.be Esther Geboers, coördinator Cebud Esther.Geboers@thomasmore.be
Nadere informatieWe geven informatie en advies aan je werkgever en collega s. Samen zoeken we naar oplossingen. We geven je informatie over verenigingen en diensten.
We geven informatie en advies aan je werkgever en collega s. Samen zoeken we naar oplossingen. We geven je informatie over verenigingen en diensten. We helpen je bij het verbeteren van je contacten met
Nadere informatieDe 15 valkuilen om voor op te passen bij het aangaan van een lening of krediet!
De 15 valkuilen om voor op te passen bij het aangaan van een lening of krediet! Wees u bewust van deze valkuilen om niet bedrogen uit te komen Pagina 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Valkuil 1. Aanbiedingen...
Nadere informatieOpvoeden in andere culturen
Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieStudent in het Rood. Afke Theunissen
Student in het Rood Afke Theunissen Het financiële gedrag van een deel van de Nederlandse jongeren kan als zorgelijk worden omschreven. Dit blijkt uit onderzoeken die recentelijk zijn uitgevoerd door o.a.
Nadere informatieECONOMIE VOOR VMBO BOVENBOUW. 3 vmbo - (k)gt ANTWOORDENBOEK
ECONOMIE VOOR VMBO BOVENBOUW 3 vmbo - (k)gt ANTWOORDENBOEK Hoofdstuk 2 Het inkomen van consumenten Paragraaf 1 Welke soorten inkomens zijn er? 1 Oppassen. 2 3 Werken in de horeca mag je pas na je zestiende.
Nadere informatieAntwoord: Koning Willem-Alexander maar er zijn ook nog munten met het portret van prinses Beatrix in omloop.
Voordat je met de gastles begint is het prettig als je de volgende stappen neemt: 1. Stel jezelf voor en vertel welk werk je doet bij DNB. 2. Maak afspraken met de kinderen. Als ze een vraag hebben, moeten
Nadere informatieKinderen. Uitbreiding van uw gezin. Uw kind op school. Een gezonde f inanciële toekomst.
Kinderen Uitbreiding van uw gezin. Uw kind op school. Een gezonde f inanciële toekomst. Een goede financiële start Kinderen. Voor u t weet, zijn ze groot en leiden ze hun eigen leven. Maar voor het zover
Nadere informatieHET CARE SEGMENTATIEMODEL
JONGEREN IN DE ZORG INLEIDING De zorgsector staat onder druk. Op korte termijn wordt er flink bezuinigd, wat ook gevolgen heeft voor het personeelsbestand. Tegelijkertijd leidt de vergrijzing van het personeelsbestand
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Schulden en jongeren
Praktische opdracht Economie Schulden en jon Praktische-opdracht door een scholier 1500 woorden 21 november 2004 6,9 241 keer beoordeeld Vak Economie De vragen: Onderzoeksvraag: Hoe kunnen jon schulden
Nadere informatiePubliciteit en werving OSA
Publiciteit en werving OSA Bereik de ouders persoonlijk Het is belangrijk om veel aandacht aan werving en publiciteit te besteden. In het bijzonder als u met open inschrijving werkt. Denkt u hierbij aan
Nadere informatieHoud rekening met rentestijgingen
Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten Loop geen onnodig renterisico Houd rekening met rentestijgingen Voor wie is deze folder? Deze folder is voor iedereen die geld leent of gaat lenen.
Nadere informatieFinQ Monitor van financieel bewustzijn en financiële vaardigheden van Nederlanders. Auteurs Jorn Lingsma Lisa Jager
FinQ 2018 Monitor van financieel bewustzijn en financiële vaardigheden van Nederlanders Auteurs Jorn Lingsma Lisa Jager 14-1-2019 Projectnummer B3433 Achtergrond van de FinQ monitor Nederlanders in staat
Nadere informatieUitkomsten analyse genderverschillen FinQ onderzoek door WOMEN Inc.
Uitkomsten analyse genderverschillen FinQ onderzoek door WOMEN Inc. Over het FinQ onderzoek: Het FinQ onderzoek is in 2018 uitgevoerd door Motivaction. Voor de inhoudelijke begeleiding van het onderzoek,
Nadere informatieDe rente stijgt: welke gevolgen heeft dat voor u?
De rente stijgt: welke gevolgen heeft dat voor u? Onafhankelijke informatie voor consumenten Wat is renterisico? Als u geld nodig heeft, kunt u een lening afsluiten. U moet het geleende geld wel terugbetalen.
Nadere informatieHet Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of
Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of WO-opleiding in één van de twaalf grootste studentensteden
Nadere informatieRapport Kor-relatie- monitor
Rapport Kor-relatie- monitor Voor: Door: Publicatie: mei 2009 Project: 81595 Korrelatie, Leida van den Berg, Directeur Marianne Bank, Mirjam Hooghuis Klantlogo Synovate 2009 Voorwoord Gedurende een lange
Nadere informatieNibud Scholierenonderzoek 2016
Nibud Scholierenonderzoek 2016 Nibud/Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Auteurs: Irene Blanken Minou van der Werf Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door de ING en het Nationaal Fonds Kinderhulp
Nadere informatieOuderen en seksualiteit:
Ouderen en seksualiteit: een oud taboe of een sexy verhaal? Vaak denken jongeren dat mensen van boven de 60 geen seks meer hebben, of daar toch zeker niet van genieten. Niets is minder waar. Maar ook in
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Bewaren...5 Hoofdstuk 2 Administratie...7 Hoofdstuk 3 Inkomsten... 8 Hoofdstuk 4 Uitgaven... 10 Hoofdstuk 5 Sparen... 12 Hoofdstuk 6 Verzekeringen...15 Hoofdstuk 7 Begroting...
Nadere informatieConsumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten. Loop geen onnodig risico. Verstandig Lenen
Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten Loop geen onnodig risico Verstandig Lenen Welke soorten leningen zijn er? De meest voorkomende leningen zijn: Doorlopend krediet: je leent tot
Nadere informatieLoop geen onnodig risico Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten. Verstandig Lenen
Loop geen onnodig risico Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten Verstandig Lenen Voor wie is deze folder? Je kent vast wel die reclames over geld lenen. Extra geld, dat klinkt aantrekkelijk.
Nadere informatie