In stijl of als holbewoner

Transcriptie

1 In stijl of als holbewoner Etiquette boekje Voor iedereen die wil weten hoe hij of zij zich dient te gedragen op een wat formelere activiteit zoals bij een gala Uitgegeven in het kader van het gala ter ere van het 8e lustrum der E.S.V. Demos d.d. 4 april 2003

2 Inleiding Wellevendheid berust op respect voor de persoonlijkheid van de medemens en op zelfrespect. Wellevendheid brengt mee dat men steeds probeert het de ander zo plezierig mogelijk te maken, dat men hem zo min mogelijk hindert en niet kwetst, dat men hem op zijn gemak stelt en tot zijn recht laat komen.de uitingen van deze gezindheid, dat zijn goede manieren. Zonder goede manieren zou de omgang met anderen onvermijdelijk leiden tot botsingen en zich gekwetst voelen. Zonder goede manieren, zowel van de kant van de gastheer en gastvrouw als van de kant van de gast, zou geen gastvriendschap mogelijk zijn. Uit de opvattingen omtrent goede manieren ontstond de etiquette: een geheel van gedragsregels dat, uitgedacht en opgesteld door zeer wellevende en fijnvoelende mensen uit vorige generaties en doorgegeven aan hun nageslacht, algemeen als juist en nuttig wordt ervaren. Bestonden deze gedragsregels niet, dan zou een ieder in elke situatie weer opnieuw moeten bedenken welke houding, welk gebaar in die situatie de juiste zou zijn. De etiquette is dus een hulpmiddel, een houvast bij onzekerheid en gebrek aan zelfvertrouwen. Haar voorschriften zijn er niet om blindelings opgevolgd te worden, maar om met tact en verstand gehanteerd te worden. Strikt naleven van de etiquette, alleen om te demonstreren dat men weet hoe het hoort, kan een vergrijp tegen de goede manieren zijn, wanneer consideratie voor de ander daarbij in het gedrang komt; in zo n geval zullen de goede manieren eisen dat men zondigt tegen de etiquette teneinde de ander niet te kwetsen. Goede manieren, door opvoeding en oefening tot een tweede natuur geworden, verlenen de gastvrijheid haar charme en haar waarde. Kennis van de etiquette en vertrouwdheid met de toepassing geven zelfvertrouwen en de vrijheid om wellevendheid en gastvrijheid op eigen wijze te interpreteren. Cortège Een moeilijk woord wat eigenlijk niet meer wil zeggen als dat er door een ceremoniemeester of pedel wordt aangekondigd wie de genodigde gasten zijn waarna deze gasten de feestruimte komen binnenschrijden. Bij een studentengala worden de genodigde besturen door de ceremoniemeesters opgesteld en opgenoemd op volgorde van belangrijkheid cq anciënniteit. Na de cortège wordt het bal dan officieel geopend. Na afloop Na een goed feest mag één ding nooit worden vergeten. Dit is het bedanken van de organisatie en degene die je heeft uitgenodigd om mee te gaan naar het feest. Hiervoor geldt dat als je schriftelijk bent uitgenodigd om naar het feest te gaan je ook schriftelijk je dank uit. Naast het bedankje kan hier ook weer worden gerefereerd naar het uitnodigen waarbij tijdens de thee misschien wel hints zijn gegeven over de afloop van de avond. Als de heer de dame thuisbrengt is het moment om afscheid te nemen of nog even na te praten. Ook is het moment aangebroken waarop de gelukkigen de galaplicht zullen ontdekken. Colofon Auteur: Literatuur Luc Hendriks De goede gastvrouw, Mr. Anna M. J. van Deinse, 1970; Het ABC der etiquette: de gulden regels der wellevendheid in woord en beeld, Lidi Luursema, 1964; Hoe hoort het eigenlijk?, Amy Groskamp-ten Have, 1983 Zo hoort het nu. Etiquette voor de jaren tachtig, Frans Grosfeld, Magda Berman, Ina te Pas, 1986;

3 Dansen Bij een officieel feest als een gala hoort stijldansen. Later op de avond wordt het feest natuurlijk wel wat losser en kan er over gegaan worden op andere manieren van vertier. Het dansen kent zo zijn regels over het hoe en wat. Het belangrijkste is dat men zich pas waagt op de dansvloer als men de edele danskunst onder de knie heeft. Hiervoor is dan ook een danscursus om het nodige te leren of op te halen voor menigeen van belang. De heer vraagt de dame ten dans, zij gaat voor naar de dansvloer en de heer begeleid haar terug. Een heer komt een dame aan het begin van de dans halen, anders komt hij onhoffelijk over. Bij weigering wordt door beiden de dans overgeslagen. Bij een dame in herengezelschap wordt aan de begeleiding toestemming gevraagd. Alleen bij onhoffelijk gedrag en kennelijke staat van beschonkenheid wordt dit geweigerd. De dame kan vriendelijk bedanken alvorens haar begeleiding heeft ingestemd. Is de dame in gezelschap van een oudere dame vraagt hij haar toestemming en danst eventueel met haar alvorens de jonge dame ten dans uit te nodigen. Een heer in damesgezelschap gaat pas dansen als de dames bij een andere heer zijn ondergebracht. De heer heeft de leiding op de dansvloer. Uitnodigen Het ritueel van het uitnodigen kent meerdere stadia waaruit blijkt wat voor een avond het wordt en hoe deze kan gaan verlopen. Daarnaast geven allerlei kleinigheden aan wat er voor verwachtingen aan het feest verbonden zijn. Het begint allemaal met een schriftelijke uitnodiging. De heer nodigt de dame uit middels een blauwe brief geschreven met een zilverkleurige pen. In deze brief staan alle details vermeld die van toepassing zijn, zoals tijden, kleding etc. De dame reageert op deze schriftelijke uitnodiging met een roze brief geschreven met een goudkleurige pen waarin ze toelicht wel of niet geï nteresseerd te zijn. Tevens nodigt zij bij geen afwijzing hem middels dit schrijven uit op de thee. Aan de hand van hetgeen de dame bij de thee serveert kan de man zijn conclusies trekken over de gang van zaken tijdens en na het feest. Hier volgen enkele voorbeelden, maar er zijn natuurlijk duizend en één tussenvormen te bedenken. Een droog koekje bij de thee betekend dat de dame wel mee gaat maar dat je niet meer hoeft te verwachten. Bij taart, zelfgebakken of niet, is er een kans dat er meer van komt na het feest. Hiervoor ligt de uitdaging bij de man om haar hart te veroveren. Zit er slagroomtaart bij de thee, dan heeft de man haar hart reeds veroverd en is hij verzekerd van de galaplicht. Dit alles geld bij de meeste formele gelegenheden zoals een gala, alleen bij een schrikkeljaar worden de rollen omgedraaid. Dan nodigt de dame een heer uit om naar een gala te gaan, waarop de heer zal reageren op haar invitatie.

4 Kleding Bij feestelijke gelegenheden hoort ook bijpassende kleding. In de aankondiging of uitnodiging voor een feest staat dan ook aangegeven wat voor kleding gepast is voor de gelegenheid. Over het algemeen geld dat men niet netter gekleed komt dan de feestgever en dat de heer zijn kleding aanpast aan de dame die hem vergezeld. Naast de dagelijkse kleding kan men gekleed gaan in twee of driedelig pak, Jacquet, Smoking of Rokkostuum. Bij deze kleding horen bepaalde regels over het dragen en de gelegenheden waarvoor deze dienen. Twee of driedelig pak horen bij de dagelijkse kleding (tenue de ville), wordt het formeler dan stapt men over op een Jacquet. Bij feestelijke gelegenheden kan men bij het uitnodigen kiezen voor black of white Tie. Black Tie wil zeggen dat de dame wordt verwacht in een cocktailjurk en de heer in een Smoking. White Tie wil zeggen dat de dame in groot avondtoilet (lange galajurk) komt en de heer zijn rokkostuum aan trekt. Heeft de dame een groot avondtoilet met blote schouders, dan draagt zij daarbij handschoenen tot net voorbij de ellebogen. Dineren Alvorens aan tafel te gaan dient men rekening te houden met de etiquette die bij het dineren van toepassing zijn. Hierbij gaat het om regeltjes over de tafelschikking en hoe men zich tijdens het eten dient te gedragen. De zogenaamde tafelmanieren. Naast de regeltjes moet de heer ook tijdig reserveren in een stijlvol restaurant wat bij het budget past. Voor de tafelschikking is het van belang om te onthouden dat de dame en heer nooit naast elkaar plaatsnemen en men ook nooit dames naast elkaar zet. Bij een ronde tafel zit de dame rechts van de heer en een eventuele andere heer recht tegenover hem. Bij een lange tafel worden de beide uiteinden niet gebruikt en zit de dame tegenover haar begeleidende heer en naast of tussen andere heren. De heren nemen pas plaats als de dames in het gezelschap zijn gesetteld. Eenmaal aan tafel zorgt de heer voor zijn dame. Dit gaat vanaf het bestellen van het eten tot en met het opscheppen indien er geen ober is om dat te regelen. Ook het bestek geeft dingen aan. Tijdens het eten even pauzeren, dan legt men het bestek gekruist op het bord. Is men klaar met eten worden mes en vork diagonaal over het bord gelegd. Het servet wordt tijdens het eten dubbelgevouwen op schoot gelegd, gebruikt om de mond af te vegen voor het drinken en onopgevouwen links van het bord op tafel gelegd als men klaar is met eten. Tijdens het eten wordt er niet gerookt, het eten wordt niet geprakt en of fijngesneden. Men wacht met eten totdat iedereen heeft en de gastvrouw of heer begint. Ook zijn ellebogen op tafel uit den boze. Over tafelmanieren kan je boeken vol schrijven, maar aangezien het dineren geen onderdeel van het Gala is wordt hier terugverwezen naar de literatuur. Black Tie White Tie

5 Ook in de auto zijn plaatsen gelieerd aan de belangrijkheid van de inzittenden. Hiervoor gelden verschillende regels bij een koppel met passagiers, in de taxi of eigen auto met passagiers. In het geval dat een koppel passagiers mee neemt komt de belangrijkste passagier op de bijrijderstoel te zitten, de wederhelft van het koppel zit achter de chauffeur en een eventuele vierde inzittende achter de bijrijderstoel. In de taxi zit de belangrijkste persoon (over het algemeen de dame) rechts achterin en haar begeleidende heer daarnaast. Bij een eigen auto met passagiers gaat het bijna gelijk aan het koppel, zij het dat de stoel achter de chauffeur als laatste wordt gevuld. Naast de zitplaatsen in de auto behoort de heer de deur voor de dame te openen en haar te helpen met in en uitstappen. Corsage Bij formele feestelijkheden zorgt de heer voor corsages zodat de andere gasten kunnen zien wie er bij wie hoort. De corsage dient niet al te groot te zijn en bij studentactiviteiten is een studentikoze vorm van corsages geoorloofd. De corsage geeft naast de verbinding tussen heer en dame ook aan middels de plaats waar deze gedragen wordt of men getrouwd is of niet. Ter volledigheid hier de manier en plaatsing van corsages. De heer draagt zijn corsage altijd op zijn linkerborst. De dame draagt hem ongetrouwd op de linkerborst en gehuwd op de rechterborst. Tevens hangt bij de dame de corsage altijd ondersteboven. Heeft de dame een strapless jurk aan of gaat de jurk verkeerd hangen met corsage, dan wordt de corsage om de pols gedragen. Ongetrouwd om de linker pols, gehuwd om de rechter. De heer hoort dus rekening te houden met de jurk van de dame bij het uitzoeken van de corsages, tevens dient hij rekening te houden met de draagbaarheid tijdens de gehele avond. De heer heeft voor het regelen van een corsage de mogelijkheid om een goede bloemist in te schakelen, maar kan ook zijn eigen creativiteit gebruiken om iets passends uit te zoeken. Naast het regelen en of uitzoeken van de corsages moet de heer er ook zorg voor dragen dat de corsage van de dame daags van te voren bij haar thuis bezorgd wordt.

6 Groeten Ook voor het groeten bestaan bepaalde etiquette en gebruiken. Als hoofdregels kan men de volgende stelregels onthouden: - heer groet de dame - jongere groet oudere - ondergeschikte groet meerdere Groet dient beantwoord te worden 1. heren zonder hoed maken lichte buiging met glimlach 2. dames maken hoofdknik en glimlach 3. heren staan altijd op 4. dames staan alleen op voor oudere mensen waaraan ze worden voorgesteld 5. beter een keer te vaak opstaan dan onhoffelijk blijven zitten Niet groeten wanneer een persoon in ongepast gezelschap of omgeving is Afhalen Alvorens een feest aanvangt haalt de heer zijn dame natuurlijk thuis op. Bij het ophalen is het van belang stipt op tijd te komen. Een dame laat men niet wachten, zij mag het de man ook niet aandoen. Bij het afhalen dient de heer te onthouden dat hij verantwoordelijk blijft voor de dame van ophalen tot en met thuisbrengen. De heer zorgt altijd voor zijn dame en eventueel dames die aan hem zijn toevertrouwd. De heer laat de dame rechts van zich lopen als het verkeer dit toestaat. Loopt de heer met twee dames dan loopt hij in het midden. De belangrijkste dame rechts en de ander links. Is men getrouwd, dan loopt de dame links van de heer. Ook bij gevaarlijke situaties zoals langs de stoeprand beschermd de heer zijn dame door tussen haar en het overige verkeer te lopen. De heer houdt de deur open voor de dame en laat haar voor gaan, behalve bij draaideuren waar de heer voor gaat om de deur in beweging te zetten. Op de trap gaat de heer voor naar boven en naar beneden loopt hij achter. Is het een steile of gevaarlijke trap dan worden de rollen omgedraaid zodat de heer de dame bij een eventuele val kan opvangen.