Het Konijnenprincipe. Het Konijnenprincipe toepassen. Opdracht van vorige KRITISCH DENKEN. 11 Co-premissen II. Is er een betere manier om copremissen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het Konijnenprincipe. Het Konijnenprincipe toepassen. Opdracht van vorige KRITISCH DENKEN. 11 Co-premissen II. Is er een betere manier om copremissen"

Transcriptie

1 Opdracht van vorige keer KRITISCH DENKEN 11 Co-premissen II Kritisch Denken 2 Het Konijnenprincipe Is er een betere manier om copremissen te vast te stellen? Iedere belangrijke term of woordgroep die voorkomt in de stelling moet ook voorkomen in een premisse van de redenering. Met andere woorden: er worden geen konijnen uit de hoge hoed getoverd! Als een term in de stelling voorkomt, moet hij ook in de premisse zitten. Er mogen niet bij toverslag termen in de ene bewering voorkomen die niet in de ander terugkomen. 3 4 Het Konijnenprincipe toepassen Markeer sleuteltermen of woordgroepen in de stelling. Kijk naar de premisse(n) welke termen van de stelling komen terug? School is nuttig voor je. School is nuttig voor je. School stelt je in staat goed te denken. School stelt je in staat goed te denken

2 Wat ontbreekt er? En wat nu? 7 8 Het Schakelprincipe Is dit goed? NEE! Premisse en stelling zijn hetzelfde. Dit is een Cirkelredenering en die is NIET GOED! 9 Iedere belangrijke term of woordgroep die in een premisse voorkomt moet ook voorkomen in de stelling of in een van de andere premissen. Met andere woorden, premissen moeten een keten vormen doordat ze termen of woordgroepen delen. 10 Het resultaat een goed gevormde redenering

3 Goed gevormde redenering Denk aan een driehoek die sleutelbegrippen met elkaar verbindt. Goed gevormde redeneringen Van een goed gevormde redenering zijn : alle premissen verwoord de premissen passend verbonden met de stelling de premissen passend met elkaar verbonden Met andere woorden Voorbeeld 1 & Voorbeeld 2 Opdracht vorige les: Waarom maken we ons sowieso druk over co-premissen?

4 Dus.. Voorbeeld 3 George: De VS moet een antiraketsysteem Scepticus: Waarom? George: Omdat landen uit de as van het kwaad massavernietigingswapens ontwikkelen. De VS moet een antiraketsysteem Landen uit de as van het kwaad ontwikkelen massavernietigingswapens Welke, A of B? Worden er regels overtreden? Hulpmiddel: markeren van tekst De juiste

5 Resultaat Merk op hoe gebruik van het Konijnen- en Schakelprincipe twee belangrijke resultaten oplevert: het brengt belangrijke aannames aan het licht; en het helpt de premissen met de stelling en met elkaar te verbinden Waarschuwingen Een goed gevormde redenering hoeft geen sterke redenering te zijn, d.w.z., een die de stelling krachtig. Een goed gevormde redenering maken heeft betrekking op de structuur van de redenering. De kracht van het bewijs is iets anders. Cirkelredenering De VS moet een antiraketsysteem De VS moet een antiraketsysteem Losse eindjes: Als we kijken naar het Schakelprincipe, dan kunnen we zeggen dat losse eindjes voorkomen als er een kloof gaapt tussen de hoofdpremisse en de copremisse. Abortus is verkeerd Deze redenering is in overeenstemming met het Konijnenprincipe. Echter, er is een zekere kloof tussen de hoofdpremisse en de co-premisse. Dit wordt duidelijk als je ziet dat de termen onschuldige mensen doden moord elk in een van de premissen voorkomen, maar niet in de stelling en niet in een van de andere premissen. Ze hangen los, ze zijn niet expliciet verbonden met iets anders. Abortus is onschuldige mensen doden. Moord is verkeerd ondersteunen

6 Het probleem kan makkelijk worden opgelost door passende co-premissen toe te voegen: Als P, dan Q. P. Dus Q. Herformuleren door het gebruik van modus ponens voorwaardelijke beweringen (Als dan ) Deze redenering is in overeenstemming met het Konijnenprincipe. Het is niet zinloos of verkeerd om zoiets te doen, maar het kost heel wat werk om de Als-dan co-premisse te ondersteunen Samenvatting Een goed gevormde redenering steekt als puzzelstukjes in elkaar Een goed gevormde redenering is niet noodzakelijk een goede redenering Het Konijnenprincipe houdt in dat iedere term uit de stelling ook in een premisse moet voorkomen Het Schakelprincipe houdt in dat iedere term in een premisse ook in de stelling moet voorkomen of in een andere premisse Het algemene principe is dat er geen losse eindjes moeten voorkomen: iedere term moet in minstens twee beweringen terugkomen. De principes zijn vuistregels en moeten met gezond verstand worden toegepast. Goed gevormde redeneringen maken is een kunst die veel oefening vergt. 33 6

Hebben we nu alles gedaan? Voorbeeld. Identificeer aannames KRITISCH DENKEN

Hebben we nu alles gedaan? Voorbeeld. Identificeer aannames KRITISCH DENKEN KRITISCH DENKEN 10 Co-premissen I Hebben we nu alles gedaan? Denk nog eens terug aan wat het betekent om een kritisch denker te zijn... is het voldoende om een redenering te structureren? Kritisch Denken

Nadere informatie

Stappen. Evalueren van redenen. (overigens ) Evalueren van een bewering KRITISCH DENKEN. 18 Evalueren van Beweringen en Redenen.

Stappen. Evalueren van redenen. (overigens ) Evalueren van een bewering KRITISCH DENKEN. 18 Evalueren van Beweringen en Redenen. Evalueren van een bewering KRITISCH DENKEN 18 Evalueren van Beweringen en Redenen. Scenariotest Stel dat iemand iets beweert, bijvoorbeeld: Er bestaat geen grootste priemgetal. Gemalen hoorn van rinoceros

Nadere informatie

achtergronden en lessuggesties voor Logisch redeneren

achtergronden en lessuggesties voor Logisch redeneren achtergronden en lessuggesties voor Logisch redeneren 75 76 Achtergrondinformatie Logisch redeneren Dit lesmateriaal wijkt af van de gebruikelijke inleidingen tot de logica: De hoofdredenen zijn: Dit is

Nadere informatie

Opmerking. TI1300 Redeneren en Logica. Met voorbeelden kun je niks bewijzen. Directe en indirecte bewijzen

Opmerking. TI1300 Redeneren en Logica. Met voorbeelden kun je niks bewijzen. Directe en indirecte bewijzen Opmerking TI1300 Redeneren en Logica College 2: Bewijstechnieken Tomas Klos Algoritmiek Groep Voor alle duidelijkheid: Het is verre van triviaal om definities te leren hanteren, beweringen op te lossen,

Nadere informatie

Aristoteles. empirist

Aristoteles. empirist Aristoteles empirist Aristoteles Bioloog, met beide poten in de klei Eindeloos verzamelen van gegevens Observeren, noteren en classificeren Op basis van ervaringsfeiten komen we tot kennis Wij kunnen uit

Nadere informatie

TI1300: Redeneren en Logica. TI1300 Redeneren en Logica College 1: Inleiding en Bewijstechnieken. Blackboard: enroll!

TI1300: Redeneren en Logica. TI1300 Redeneren en Logica College 1: Inleiding en Bewijstechnieken. Blackboard: enroll! TI1300: Redeneren en Logica TI1300 Redeneren en Logica College 1: Inleiding en Bewijstechnieken Tomas Klos TI1300 bestaat uit 2 delen: Th: Theorie, Tomas Klos Pr: Practicum, Tomas Klos plus student-assistenten

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands Lezen en Argumenteren

Samenvatting Nederlands Lezen en Argumenteren Samenvatting Nederlands Lezen en Argumenteren Samenvatting door B. 1258 woorden 29 oktober 2014 4,3 4 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Betrouwbaarheid controle 1.auteur 2.publicatieplaats

Nadere informatie

Kritisch Denken met Rationale

Kritisch Denken met Rationale Docentendag Maatschappijleer 2018 Kritisch Denken met Rationale Timo ter Berg & Daan van Riet Kritisch Denken Inhoud 1. Introductie 2. Belang Kritisch Denken (= KD) 3. Wat is KD? 4. Hoe ontwikkel je KD-vaardigheden?

Nadere informatie

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Inleiding en leerdoelen Leren en studeren is een belangrijk onderdeel in je opleiding tot verpleegkundige. Om beter te leren studeren is het belangrijk niet

Nadere informatie

20 tips voor een goed debat!

20 tips voor een goed debat! 20 tips voor een goed debat! Moedig elkaar aan tijdens jullie voorbereidingen en de wedstrijd. Geef elkaar tips en zoek samen de sterktes en zwaktes van de argumenten. Je kan veel leren van elkaar, ook

Nadere informatie

Logica voor Informatica. Propositielogica. Bewijssystemen voor propositielogica. Mehdi Dastani

Logica voor Informatica. Propositielogica. Bewijssystemen voor propositielogica. Mehdi Dastani Logica voor Informatica Propositielogica Bewijssystemen voor propositielogica Mehdi Dastani mmdastani@uunl Intelligent Systems Utrecht University Deductie Tot nu toe voornamelijk semantisch naar logica

Nadere informatie

Week 1 20-02-2013. Hier vind je uitwerkingen van enkele opgaven uit het dictaat Grafen: Kleuren en Routeren.

Week 1 20-02-2013. Hier vind je uitwerkingen van enkele opgaven uit het dictaat Grafen: Kleuren en Routeren. Combinatorische Optimalisatie, 2013 Week 1 20-02-2013 Hier vind je uitwerkingen van enkele opgaven uit het dictaat Grafen: Kleuren en Routeren. Opgave 1.16 Bewijs dat elke graaf een even aantal punten

Nadere informatie

Tentamen TI1300 en IN1305-A (Redeneren en) Logica

Tentamen TI1300 en IN1305-A (Redeneren en) Logica TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Tentamen TI1300 en IN1305-A (Redeneren en) Logica 21 Januari 2011, 8.30 11.30 uur LEES DEZE OPMERKINGEN AANDACHTIG DOOR

Nadere informatie

Het nutteloze syllogisme

Het nutteloze syllogisme Het nutteloze syllogisme Victor Gijsbers 21 februari 2006 De volgende tekst is een sectie uit een langer document over het nut van rationele argumentatie dat al een jaar onaangeraakt op mijn harde schijf

Nadere informatie

Tegenvoorbeeld. TI1300: Redeneren en Logica. De truc van Gauss. Carl Friedrich Gauss, 7 jaar oud (omstreeks 1785)

Tegenvoorbeeld. TI1300: Redeneren en Logica. De truc van Gauss. Carl Friedrich Gauss, 7 jaar oud (omstreeks 1785) Tegenvoorbeeld TI1300: Redeneren en Logica College 3: Bewijstechnieken & Propositielogica Tomas Klos Definitie (Tegenvoorbeeld) Een situatie waarin alle premissen waar zijn, maar de conclusie niet Algoritmiek

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands H2 Argumentatie

Samenvatting Nederlands H2 Argumentatie Samenvatting Nederlands H2 Argumentatie Samenvatting door S. 873 woorden 26 november 2016 5,8 5 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands H2 Argumentatie Par 1 Standpunten Als je een standpunt

Nadere informatie

Spinoza s Visie. Dag 2. Over God en de Natuur

Spinoza s Visie. Dag 2. Over God en de Natuur Spinoza s Visie Dag 2 Over God en de Natuur Module 2 Herhaling dag 1 Over geluk, kennis en God Belangrijke lessen Streven naar eer, rijkdom en lust brengt niet het gewenste geluk. Denken, het opdoen van

Nadere informatie

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 24 mei 13.30 16.30 uur

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 24 mei 13.30 16.30 uur Nederlands Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 24 mei 13.30 16.30 uur 20 05 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal 47 punten te behalen; het examen bestaat uit 21

Nadere informatie

Handout Natuurlijke Deductie

Handout Natuurlijke Deductie Handout Natuurlijke Deductie Peter van Ormondt 4 februari 2017 1 Inleiding In Van Benthem et al (2016, Hoofdstuk 2), hebben we redeneringen bestudeerd door te kijken naar de semantiek of betekenis van

Nadere informatie

Werkboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar.

Werkboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar. Module 2. Afleren. Dag 11. NEE zeggen tegen je beperkende overtuigingen. Met onderstaande oefening ga je NEE leren zeggen tegen overtuigingen die je beperken. Dit klinkt kinderlijk simpel maar herinner

Nadere informatie

Logica voor Informatica. Propositielogica. Syntax & Semantiek. Mehdi Dastani Intelligent Systems Utrecht University

Logica voor Informatica. Propositielogica. Syntax & Semantiek. Mehdi Dastani Intelligent Systems Utrecht University Logica voor Informatica Propositielogica Syntax & Semantiek Mehdi Dastani m.m.dastani@uu.nl Intelligent Systems Utrecht University Wat is Logica? Afleiden van conclusies uit aannames Jan Sara Petra Schuldig

Nadere informatie

Beleid Kanjertraining op De Meeander

Beleid Kanjertraining op De Meeander Beleid Kanjertraining op De Meeander Voor u ligt het beleidsstuk Kanjertraining. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we voor staan. Kanjertraining is meer dan een lesmethode.

Nadere informatie

Bewijs door inductie

Bewijs door inductie Bewijs door inductie 1 Bewijs door inductie Vaak bestaat een probleem erin aan te tonen dat een bepaalde eigenschap geldt voor elk natuurlijk getal. Als je wilt weten of iets waar is voor alle natuurlijke

Nadere informatie

Opbrengsten van CNV thema onderwijsdag 20 april 2016 Masterclass leerstrategieën door Karin Nijman & Inge Verstraete

Opbrengsten van CNV thema onderwijsdag 20 april 2016 Masterclass leerstrategieën door Karin Nijman & Inge Verstraete 10 werkvormen om het denken te activeren Goede metacognitieve vaardigheden worden gezien als een voorspeller van succesvol leren. Door expliciet aandacht te besteden aan denkvaardigheden, stimuleer je

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands Blok 8 en 9

Samenvatting Nederlands Blok 8 en 9 Samenvatting Nederlands Blok 8 en 9 Samenvatting door een scholier 1705 woorden 14 januari 2006 6,5 11 keer beoordeeld Vak Nederlands Blok 8 We onderscheiden de volgende tekstdoelen (wat de schrijver met

Nadere informatie

Propositionele logica

Propositionele logica Logic is the beginning of wisdom, not the end. Captain Spock, Star Trek VI (1991) Hoofdstuk 1 ropositionele logica 1.1 Uitspraken Het begrip uitspraak. We geven hier geen definitie van het begrip uitspraak

Nadere informatie

Semantiek 1 college 4. Jan Koster

Semantiek 1 college 4. Jan Koster Semantiek 1 college 4 Jan Koster 1 Uitgangspunt sinds vorige week Semantiek is representationeel (en niet referentieel), gebaseerd op interpretaties van sprekers en hoorders Geen scherpe scheiding tussen

Nadere informatie

Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders

Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders Voor u ligt het kanjerbeleid. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we voor staan. Dit is de samenvatting van het kanjerbeleid. Het volledige

Nadere informatie

Klas:.. 2HV. 12 december 21 december Docent: Mevr. K.Kompier

Klas:.. 2HV. 12 december 21 december Docent: Mevr. K.Kompier Naam: Klas:.. 2HV 12 december 21 december Docent: Mevr. K.Kompier Inhoudsopgave INLEIDING 3 1. LES 1 ORIËNTATIELES 3 2. LES 2 ARGUMENTEN VERZAMELEN 4 3. LES 3 - LEREN BEOORDELEN 6 4. LES 4 DROGREDENEN

Nadere informatie

FAMILY ASSESSMENT DEVICE

FAMILY ASSESSMENT DEVICE FAMILY ASSESSMENT DEVICE Instructie In deze vragenlijst staan een aantal uitspraken over een gezin. Wij willen graag weten wat U van deze uitspraken voor Uw gezin vindt. Wilt U de uitspraken één voor één

Nadere informatie

Rekenen en Redeneren met Oneindig

Rekenen en Redeneren met Oneindig Rekenen en Redeneren met Oneindig Jeroen Spandaw Faculteit EWI, Technische Wiskunde 12 februari 2016 1 Wat is oneindig en wat kun je ermee? 2 Logica: Bewijzen over bewijzen Als je iets wiskundigs bewijst,

Nadere informatie

Eindexamen vwo wiskunde C pilot I

Eindexamen vwo wiskunde C pilot I Eindexamen vwo wiskunde C pilot 0 - I Wild maximumscore 3 Er zijn 835+95= 750 wilde zwijnen 750 3, 9 835 Het antwoord: 9% (te veel) (of nauwkeuriger) of 95, 9 835 Het antwoord: 9% (te veel) (of nauwkeuriger)

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Zorgen voor een scherpe werkvraag

Zorgen voor een scherpe werkvraag http://lemniscaatacademie.com francis@lemniscaatacademie.be Zorgen voor een scherpe werkvraag 1 Een 'probleem' is een werkvraag In een andere tekst (Oplossingsgericht werken) heb ik uitgelegd wat het nut

Nadere informatie

Docenten Handleiding

Docenten Handleiding 2HV Docenten Handleiding 1. les 1 Oriëntatieles In groepjes met even aantallen wordt een discussie gevoerd over een stelling. De helft van een groepje zal over deze stelling discussiëren, terwijl de andere

Nadere informatie

KB 21 januari 2009: Onderrichtingen der apothekers Checklist Internet

KB 21 januari 2009: Onderrichtingen der apothekers Checklist Internet KB 21 januari 2009: Onderrichtingen der apothekers Checklist Internet In 2006 maakte de Belgische wetgever bij de hervorming van de Geneesmiddelenwet een opening voor verkoop op afstand, volgens het vrij

Nadere informatie

KB 21 januari 2009: onderrichtingen der apothekers Checklist Internet

KB 21 januari 2009: onderrichtingen der apothekers Checklist Internet KB 21 januari 2009: onderrichtingen der apothekers Checklist Internet In 2006 maakte de Belgische wetgever bij de hervorming van de Geneesmiddelenwet een opening voor verkoop op afstand, volgens het vrij

Nadere informatie

Privacy Impact Assessment

Privacy Impact Assessment Privacy Impact Assessment Versie: 1.0 - oktober 2018 Auteurs: ir. H.S. Leisink CIPP/E mr. ir. F.P.A. Dondorp CIPP/E Versie Datum Wijziging 0.1 juli 2018 Eerste versie. 0.2 september 2018 Verwerking eerste

Nadere informatie

Eerst: herhaling Evalueren

Eerst: herhaling Evalueren Eerst: herhaling Evalueren KRITISCH DENKEN 20 Drogredenen Kritisch Denken 2 De Gouden Regel bij het Evalueren: evalueer elke bewering of basisvak die betrekking heeft op een gegeven bewering voordat je

Nadere informatie

Discrete Structuren. Piter Dykstra Opleidingsinstituut Informatica en Cognitie www.math.rug.nl/~piter piter@math.rug.nl. 9 februari 2009 BEWIJZEN

Discrete Structuren. Piter Dykstra Opleidingsinstituut Informatica en Cognitie www.math.rug.nl/~piter piter@math.rug.nl. 9 februari 2009 BEWIJZEN Discrete Structuren Piter Dykstra Opleidingsinstituut Informatica en Cognitie www.math.rug.nl/~piter piter@math.rug.nl 9 februari 2009 BEWIJZEN Discrete Structuren Week1 : Bewijzen Onderwerpen Puzzels

Nadere informatie

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen

Nadere informatie

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 4: Veilig (1) zet je eigen stukken veilig

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 4: Veilig (1) zet je eigen stukken veilig Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 4: Veilig (1) zet je eigen stukken veilig Extra spullen - 8 groene en 8 rode magneten. Voor de trainer Deze les introduceert het begrip veilig. Een veilige zet

Nadere informatie

1 Delers 1. 3 Grootste gemene deler en kleinste gemene veelvoud 12

1 Delers 1. 3 Grootste gemene deler en kleinste gemene veelvoud 12 Katern 2 Getaltheorie Inhoudsopgave 1 Delers 1 2 Deelbaarheid door 2, 3, 5, 9 en 11 6 3 Grootste gemene deler en kleinste gemene veelvoud 12 1 Delers In Katern 1 heb je geleerd wat een deler van een getal

Nadere informatie

MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE

MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE Carla van Boxtel Meerstemmig erfgoed - 8 juni 2016 Genk MULTIPERSPECTIVITEIT Vormen van multiperspectiviteit Het belang van multiperspectiviteit Didactiek PERSPECTIEVEN

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores

Vraag Antwoord Scores Opgave 2 Spiritueel scepticisme 6 maximumscore 4 een uitleg dat McKenna in tekst 6 vanuit epistemologisch perspectief over solipsisme spreekt: hij stelt dat de kennisclaim over het bestaan van andere mensen

Nadere informatie

CSE Duits / Frans : Wat wil het CITO van je weten?"

CSE Duits / Frans : Wat wil het CITO van je weten? CSE Duits / Frans : Wat wil het CITO van je weten?" Anders gezegd: wat moeten jullie weten om het CSE goed te kunnen maken en wat moeten jullie hiervoor doen? Hieronder volgt een aantal zaken die kunnen

Nadere informatie

Conclusies en aanbevelingen onderzoek Ouderenadviseurs en levensvragen

Conclusies en aanbevelingen onderzoek Ouderenadviseurs en levensvragen Conclusies en aanbevelingen onderzoek Ouderenadviseurs en levensvragen Landelijk Overleg Ouderenadviseurs (L.O.O.) Inleiding Levensvragen, zingevingsvragen, bestaansvragen: het zijn allemaal benamingen

Nadere informatie

Netwerkdiagram voor een project. AON: Activities On Nodes - activiteiten op knooppunten

Netwerkdiagram voor een project. AON: Activities On Nodes - activiteiten op knooppunten Netwerkdiagram voor een project. AON: Activities On Nodes - activiteiten op knooppunten Opmerking vooraf. Een netwerk is een structuur die is opgebouwd met pijlen en knooppunten. Bij het opstellen van

Nadere informatie

Hujo - Humanistische Jongeren VZW presenteert in samenwerking met dehuizenvandemens en demens.nu 20 TIPS HANDLEIDING

Hujo - Humanistische Jongeren VZW presenteert in samenwerking met dehuizenvandemens en demens.nu 20 TIPS HANDLEIDING Hujo - Humanistische Jongeren VZW presenteert in samenwerking met dehuizenvandemens en demens.nu 20 TIPS HANDLEIDING 2017 DE VOORRONDES 6 DIGIMORES DEBATWEDSTRIJD BIBLIOGRAFIE *Van Looy, L.; Coninx, M.;

Nadere informatie

Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd

Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Inleiding Kinderen zijn kinderen. Ze moeten nog veel leren en hebben daarbij leiding en aanmoediging nodig van volwassenen. Door

Nadere informatie

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek: Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:

Nadere informatie

4,4. Boekverslag door een scholier 1284 woorden 17 juni keer beoordeeld. Eerste uitgave 1975 Nederlands. Bespreking van gedichtenbundel

4,4. Boekverslag door een scholier 1284 woorden 17 juni keer beoordeeld. Eerste uitgave 1975 Nederlands. Bespreking van gedichtenbundel Boekverslag door een scholier 1284 woorden 17 juni 2002 4,4 173 keer beoordeeld Auteur Genre Jan Arends Poëzie Eerste uitgave 1975 Vak Nederlands Bespreking van gedichtenbundel Naam bundel: Nagelaten gedichten

Nadere informatie

TIPS VOOR BELANGRIJKE GESPREKKEN ( BV OP HET WERK)

TIPS VOOR BELANGRIJKE GESPREKKEN ( BV OP HET WERK) TIPS VOOR BELANGRIJKE GESPREKKEN ( BV OP HET WERK) Dit document is bedoeld om u te helpen een belangrijk gesprek voor te bereiden. Er worden enkele punten besproken waar u op kunt letten voor en na het

Nadere informatie

Bewijzen en Redeneren voor Informatici

Bewijzen en Redeneren voor Informatici Bewijzen en Redeneren voor Informatici Reinoud Berkein 17 januari 2018 Samenvatting Een korte samenvatting van definities uit de cursus. Hoofdstuk 1 Doorsnede: De verzamerling die alle elementen bevat

Nadere informatie

Doel van Bijbelstudie

Doel van Bijbelstudie Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het

Nadere informatie

Examen Algoritmen en Datastructuren III

Examen Algoritmen en Datastructuren III Derde bachelor Informatica Academiejaar 2008 2009, eerste zittijd Examen Algoritmen en Datastructuren III Naam :.............................................................................. Stellingen

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht door een scholier 1930 woorden 14 maart 2003 6,2 18 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 0. Geef een korte argumentatie waarom jij tegen of voor de doodstraf

Nadere informatie

De stelling van Pick. Dion Gijswijt

De stelling van Pick. Dion Gijswijt Sommige wiskundige stellingen zijn zo fantastisch simpel en elegant, dat je je afvraagt: Waarom ben ik daar niet op gekomen! Dit stukje gaat over precies zo n stelling: eenvoudiger dan de stelling van

Nadere informatie

Vandaag ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN 11/10/09. Anne Schatteman Erasmushogeschool Brussel Lerarenopleiding LSO

Vandaag ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN 11/10/09. Anne Schatteman Erasmushogeschool Brussel Lerarenopleiding LSO ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN Erasmushogeschool Brussel Lerarenopleiding LSO anne.schatteman@ehb.be Vandaag 2 2 Erasmushogeschool Brussel 1 3 Stellingen en bewijzen zijn essentieel

Nadere informatie

Judith Webber handout HSP Congres

Judith Webber handout HSP Congres Judith Webber handout HSP Congres 09-11 2018 Deze handout van Judith Webber komt uit haar lezing tijdens het HSP Congres van 2018. Heb je het HSP Congres niet bezocht, dan begrijp je deze handout beter

Nadere informatie

Hoe je met vertrouwen een volgende carrière stap maakt

Hoe je met vertrouwen een volgende carrière stap maakt Hoe je met vertrouwen een volgende carrière stap maakt Dit is de applicatie van de blog Hoe je met vertrouwen een volgende carrière stap maakt zoals gepubliceerd op careerandlifecoaching.eu Wij bieden

Nadere informatie

filosofie vwo 2016-I Opgave 1 Twijfel in de rechtbank

filosofie vwo 2016-I Opgave 1 Twijfel in de rechtbank Opgave 1 Twijfel in de rechtbank tekst 1 De film 12 Angry Men uit 1957 wordt beschouwd als een ode aan het Amerikaanse rechtssysteem. Centraal staat een rechtszaak tegen een jongen van 18 jaar die met

Nadere informatie

Wijzigingen worden door de docent in Edmodo of in de les doorgegeven. Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële functies. Week Onderwerp Opgaven

Wijzigingen worden door de docent in Edmodo of in de les doorgegeven. Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële functies. Week Onderwerp Opgaven Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële functies 34 1-1 Lineaire verbanden 35 1-2 1-3 1-4 Gebieden ax + by < c Exponentiële verbanden Logaritmische schaalverdeling 36 1-5 1-6 SV TJZ Verdubbelings- en halveringstijd

Nadere informatie

Hier vertel je wat je hebt gedaan om informatie te vinden. Wat en waar gezocht? Wie geïnterviewd, enz.

Hier vertel je wat je hebt gedaan om informatie te vinden. Wat en waar gezocht? Wie geïnterviewd, enz. Onderzoeksverslag Omslag en titelpagina Op het omslag staan in elk geval de titel van het onderzoek en de namen van de schrijvers. Op de titelpagina opnieuw de titel en de namen van de schrijvers. Nu uitgebreid

Nadere informatie

Stel jezelf niet onder de Wet!

Stel jezelf niet onder de Wet! Dit document is een script van onderwijs dat is bedoeld om via video te worden getoond. In de video worden relevante tekst, dia s, media en afbeeldingen getoond om de presentatie te vereenvoudigen. Daarom

Nadere informatie

Heeft u behoefte aan verduidelijking van grote opdrachten door middel van voorbeelden? Zo ja, bij welke grote opdrachten?

Heeft u behoefte aan verduidelijking van grote opdrachten door middel van voorbeelden? Zo ja, bij welke grote opdrachten? Ontwikkelteam Rekenen & Wiskunde Ronde Tweede ronde () REFERENTIE Naam Organisatie E-mailadres Dolf Janson NVORWO Namens wie geeft u reactie? Namens een organisatie of netwerk Namens organisatie Anders

Nadere informatie

Onderzoek uitvoeren. van vraag naar antwoord logica en observaties

Onderzoek uitvoeren. van vraag naar antwoord logica en observaties Onderzoek uitvoeren van vraag naar antwoord logica en observaties controleerbaarheid (gedragsfouten) vakkundigheid (strategiefouten) logica (redeneerfouten) validiteit (systematische fouten) betrouwbaarheid

Nadere informatie

Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten

Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten 1 Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding G.J.E. Rutten Introductie In dit artikel wil ik het argument van de Amerikaanse filosoof Alvin Plantinga voor

Nadere informatie

Feedback. Feedback Een kwestie van kiezen. Jan Strybol Joyce Bommer. dictaal

Feedback. Feedback Een kwestie van kiezen. Jan Strybol Joyce Bommer. dictaal Feedback Feedback Een kwestie van kiezen Jan Strybol Joyce Bommer dictaal Overzicht Actie: feedback op een schrijfproduct Wat: waarop geef je feedback? Hoe: welke wijze van feedback? Toepassing: feedback

Nadere informatie

Boommethode. TI1300: Redeneren en Logica. Oefenen, wat anders? Aanvullende regels (Logica, tabel 11.1, p. 159) A (B C),A C = B

Boommethode. TI1300: Redeneren en Logica. Oefenen, wat anders? Aanvullende regels (Logica, tabel 11.1, p. 159) A (B C),A C = B Boommethode Is deze redenering logisch geldig? TI1300: Redeneren en Logica College 15: Boommethode en Resolutie Tomas Klos Algoritmiek Groep A (B C),A C = B oftewel: is deze verzameling vervulbaar? { A

Nadere informatie

Het Muiswerkprogramma Argumenteren is een programma voor het leren analyseren en beoordelen van mondelinge en schriftelijke betogen.

Het Muiswerkprogramma Argumenteren is een programma voor het leren analyseren en beoordelen van mondelinge en schriftelijke betogen. Argumenteren Het Muiswerkprogramma Argumenteren is een programma voor het leren analyseren en beoordelen van mondelinge en schriftelijke betogen. Doelgroepen Argumenteren Argumenteren is bedoeld voor leerlingen

Nadere informatie

CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN

CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN Binnen de Taallijn staat de deskundigheidsbevordering van (toekomstige) leidsters centraal. De nadruk in de scholing ligt dan ook

Nadere informatie

Stappenplan bevorderen van therapietrouw in de eerste lijn

Stappenplan bevorderen van therapietrouw in de eerste lijn Stappenplan bevorderen van therapietrouw in de eerste lijn Bevorderen van therapietrouw bij ouderen die chronisch medicatie gebruiken Stap 1: screenen op therapietrouw (kruis aan) Is het u duidelijk hoe

Nadere informatie

Tips bij cognitieve stoornissen

Tips bij cognitieve stoornissen Tips bij cognitieve stoornissen Tips bij cognitieve stoornissen Problemen in het denken worden ook wel cognitieve stoornissen genoemd. De meest voorkomende klachten zijn: - Aandachts- en concentratieproblemen.

Nadere informatie

Het geven van een voordracht

Het geven van een voordracht Het geven van een voordracht Berust gedeeltelijk op materiaal van Lex Bijlsma Jeroen Fokker Mark Overmars Wishnu Prasetya 1 Inhoud!De stof!gereedschappen!het maken van een slide!opbouw van een voordracht!voorbereiding!presentatie

Nadere informatie

Module Treatment. t.b.v. AV 1

Module Treatment. t.b.v. AV 1 Module Treatment t.b.v. AV 1 Cursistenmap De Creatieve Onderneming De Studio Onderneming Dit project is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van ESF EQUAL en Stadsdeel Amsterdam-Noord AV1 Module Treatment

Nadere informatie

Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl)

Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl) Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl) Examen VWO Vragenboekje Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Maandag 19 mei 9.00 12.00 uur 20 03 Voor dit examen zijn

Nadere informatie

Rakende cirkels. Oriëntatie. Keuzeopdracht voor wiskunde

Rakende cirkels. Oriëntatie. Keuzeopdracht voor wiskunde Rakende cirkels Keuzeopdracht voor wiskunde Verrijkende opdracht over construeren en redeneren in figuren Voorkennis: meetkunde: cirkels, raaklijn, loodrecht stand; sinus: waarden voor bekende hoeken als

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

Pythagoras Docenten gids

Pythagoras Docenten gids Pythagoras Docenten gids Vak: Wiskunde Voortgezet Onderwijs Lengte (aantal lessen): 4-6 lessen Doelstelling: De leerlingen kunnen geometrische relaties uitleggen, metingen berekenen en de stelling van

Nadere informatie

Verzamelingen deel 3. Derde college

Verzamelingen deel 3. Derde college 1 Verzamelingen deel 3 Derde college rekenregels Een bewerking op A heet commutatief als voor alle x en y in A geldt dat x y = y x. Een bewerking op A heet associatief als voor alle x, y en z in A geldt

Nadere informatie

2WO12: Optimalisering in Netwerken

2WO12: Optimalisering in Netwerken 2WO12: Optimalisering in Netwerken Leo van Iersel Technische Universiteit Eindhoven (TUE) en Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) 3 en 6 februari 2014 Leo van Iersel (TUE/CWI) 2WO12: Optimalisering in

Nadere informatie

Waarom deze workshop? Wat houdt mij tegen. Wat gaan we doen? Wat gaan we doen? Waarin kan ik groeien?

Waarom deze workshop? Wat houdt mij tegen. Wat gaan we doen? Wat gaan we doen? Waarin kan ik groeien? Waarom deze workshop? Wat houdt mij tegen de Broekriem Enschede, 9 november 2016 Hoe ben je hier terecht gekomen? Wat verwacht je van de workshop? Wat verwacht je van mij? Waarmee wil je weggaan? Wat verwacht

Nadere informatie

Examen VWO. Nederlands. tijdvak 1 maandag 14 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen VWO. Nederlands. tijdvak 1 maandag 14 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VWO 2012 tijdvak 1 maandag 14 mei 13.30-16.30 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 20 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 49 punten

Nadere informatie

Een staatsexamen Nederlands overleven

Een staatsexamen Nederlands overleven Een staatsexamen Nederlands overleven De inleiding van een tekst kan verschillende functies hebben, zoals: 1 de aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen 2 de hoofdgedachte van de tekst formuleren

Nadere informatie

Voorwoord. Lawbooks Grondslagen van Recht ( ) Beste student(e),

Voorwoord. Lawbooks Grondslagen van Recht ( ) Beste student(e), Grondslagen van Recht Week 3 2018 2019 Voorwoord Beste student(e), Voor je ligt de samenvatting van de stof van Hoofdstuk 14 van het boek Hoofdlijnen, dat voorgeschreven wordt in week 3. Aanvankelijk hebben

Nadere informatie

Groeperen. Het weldoordacht ordenen en weergeven van informatie. Groeperen van items. Groeperingprincipes kiezen. Geordend.

Groeperen. Het weldoordacht ordenen en weergeven van informatie. Groeperen van items. Groeperingprincipes kiezen. Geordend. Overzicht Methodiek KRITISCH DENKEN met RATIONALE KRITISCH DENKEN Groeperen Redeneren Structureren Analyseren Evalueren Oordelen 4 Grondslagen van Redeneren I Het weldoordacht ordenen en informatie. Het

Nadere informatie

1 ZORG DAT JE DE TERMEN KENT

1 ZORG DAT JE DE TERMEN KENT 1 ZORG DAT JE DE TERMEN KENT Om te kunnen argumenteren en om door te hebben wat er gebeurt, moet je eerst goed de termen kennen. We behandelen ze een voor een. Argumenteren 15 Als iemand wil dat zijn mening

Nadere informatie

STAPPENPLANNEN HAVO-VWO

STAPPENPLANNEN HAVO-VWO STAPPENPLANNEN HAVO-VWO 1. Algemeen stappenplan examenteksten 1. Wat is het onderwerp van de opdracht/tekst? 2. Welke gegevens uit de tekst heb ik nodig voor een antwoord? werk met markeerstiften! 3. Gaat

Nadere informatie

Les 11. Meetkundige begrippen. Lijnen. een gebogen lijn een gebroken lijn een rechte. Een rechte benoemen we met een kleine letter.

Les 11. Meetkundige begrippen. Lijnen. een gebogen lijn een gebroken lijn een rechte. Een rechte benoemen we met een kleine letter. WERKBOEK 3 Meetkundige begrippen Les 11 Dit kan ik al! Ik ken verschillende soorten lijnen. Ik weet wat een punt en een lijn is en kan die tekenen en noteren. Ik kan van een figuur zeggen of het een driehoek,

Nadere informatie

WandelTrainersDag 9 april Ronde 2 nr. 22 Nordic voor de actieve wandelaar Leo Neuteboom

WandelTrainersDag 9 april Ronde 2 nr. 22 Nordic voor de actieve wandelaar Leo Neuteboom WandelTrainersDag 9 april Ronde 2 nr. 22 Nordic voor de actieve wandelaar Leo Neuteboom Waarom deze workshop? Beste ( sportief- ) wandelaar: omdat ik vind dat Nordic Walking in een verkeerd daglicht is

Nadere informatie

WISKUNDE B-DAG 2001. 23 november. 9.00 16.00 uur

WISKUNDE B-DAG 2001. 23 november. 9.00 16.00 uur WISKUNDE B-DAG 2001 23 november 9.00 16.00 uur Stel je voor: Met een jeep wil je een grote woestijn door. Water, voedsel en benzine is er eindeloos op je startplek, maar onderweg is er echt helemaal niets.

Nadere informatie

1. TRADITIONELE LOGICA EN ARGUMENTATIELEER

1. TRADITIONELE LOGICA EN ARGUMENTATIELEER Inhoud Inleidend hoofdstuk 11 1. Logica als studie van de redenering 11 2. Logica als studie van deductieve redeneringen 13 3. Logica als formele logica Het onderscheid tussen redenering en redeneringsvorm

Nadere informatie

Inleiding tot de Problem Solving - deel 1: Combinatoriek en getaltheorie

Inleiding tot de Problem Solving - deel 1: Combinatoriek en getaltheorie Inleiding tot de Problem Solving - deel 1: Combinatoriek en getaltheorie Jan Vonk 1 oktober 2008 1 Combinatoriek Inleiding Een gebied dat vandaag de dag haast niet onderschat kan worden binnen de wiskunde

Nadere informatie

I nhoud. Voorwoord 5. Inleiding 11

I nhoud. Voorwoord 5. Inleiding 11 I nhoud Voorwoord 5 Inleiding 11 1 Ruziën of discussiëren 13 1.1 Wie beweert, moet bewijzen 13 1.2 Het belemmeren van het geven van een mening 16 1.2.1 Het taboe verklaren van een standpunt 17 1.2.2 Het

Nadere informatie

IMO-selectietoets I donderdag 2 juni 2016

IMO-selectietoets I donderdag 2 juni 2016 IMO-selectietoets I donderdag juni 016 NEDERLANDSE W I S K U N D E OLYMPIADE Uitwerkingen Opgave 1. Zij ABC een scherphoekige driehoek. Zij H het voetpunt van de hoogtelijn vanuit C op AB. Veronderstel

Nadere informatie

GO spelregels. Wim Berkelmans

GO spelregels. Wim Berkelmans GO spelregels www.go.org Wim erkelmans Inhoud Voorwoord Go Voorwoord ord, stenen en zetten Keten en vrijheid 5 Slaan en atari 6 Puzzels 7 Ontsnappen 8 Verbinden en knippen 9 Zelfslag 0 Oog Ko Twee ogen

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 11. Deel I Fundament 19

Inhoud. Inleiding 11. Deel I Fundament 19 Inhoud Inleiding 11 Deel I Fundament 19 1 De onderleggers 21 1.1 Het systemische model 21 1.2 Het cliëntgerichte model 24 1.3 Het resource-georiënteerde model 26 1.4 Het model van de veerkracht 28 1.5

Nadere informatie

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool

Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen en uitleg over talentgerichte ontwikkeling op de basisschool Stellingen Het begrip Talent zegt vooral iets over de capaciteiten van een leerling. Sommige leerlingen hebben meer talent dan anderen.

Nadere informatie