RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek bij. obs De Delta

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek bij obs De Delta Plaats : Purmerend BRIN-nummer : 21NH Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 17 mei 2011 Rapport vastgesteld te Leeuwarden op 15 juli 2011

2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement 13 pagina 3 van 13

4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 17 mei 2011 een onderzoek uitgevoerd op obs De Delta naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Aanvankelijk zou op 17 mei 2011 obs De Delta bezocht worden in het kader van een landelijk onderzoek naar de staat van het primair onderwijs in Nederland. Het doel van dit onderzoek is het verzamelen van informatie over een aantal indicatoren, waarover de inspectie rapporteert in het Onderwijsverslag van Tijdens het onderzoek bleek dat de eindopbrengsten van de school evenals een normindicator en enkele kernidicatoren onvoldoende zijn. De inspectie heeft daarop besloten om tevens een kwaliteitsonderzoek uit te voeren. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften Toezichthistorie De school is het laatst bezocht op 28 juni 2007, zowel de eindresultaten als de tussentijdse leerresultaten zijn toen als voldoende beoordeeld. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten het conceptschoolplan , Het schoolontwikkelingsplan , Het schoolontwikkelings- en nascholingsplan schooljaar , Resultaten van de kwaliteitsvragenlijst, Ontwikkelplan Openbare basisschool De Delta en het Jaarverslag o.b.s. De Delta over het schooljaar e jaargang. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1-2, 3, 4, 6 en 8. Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met de leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag, na afloop van het schoolbezoek. pagina 5 van 13

6 Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, onderwijstijd, didactisch handelen, afstemming, begeleiding, zorg en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2009 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 6 van 13

7 2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2009 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van acht jaar. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 pagina 7 van 13

8 Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4 * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. 2.5 De school heeft een specifiek aanbod om sociale competenties te ontwikkelen. Kwaliteitsaspect 3 Tijd 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Kwaliteitsaspect 4 Schoolklimaat 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6 Afstemming 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. pagina 8 van 13

9 Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Kwaliteitsaspect 10 Voorwaarden voor kwaliteitszorg 10.1 De schoolleiding stuurt de schoolontwikkeling inclusief de kwaliteitszorg aan De schoolontwikkeling is verbonden met de visie op onderwijs, zoals geformuleerd in het schoolplan De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur Bij de zorg voor kwaliteit zijn bestuur, directie, team en andere belanghebbenden betrokken. Naleving wet- en regelgeving NT1a De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). NT2a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO) NT3a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). ja nee 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs op basisschool De Delta zwak is. In de eerste plaats zijn de eindresultaten onder de maat. Daarnaast zijn een aantal onderdelen van het onderwijsleerproces van onvoldoende kwaliteit. Ondanks de positieve elementen in de onderwijskwaliteit en de inspanningen van een nieuwe directie zijn er grote risico's voor de ontwikkeling en de onderwijsresultaten van de leerlingen van de school. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. pagina 9 van 13

10 Toelichting Opbrengsten De inspectie is van oordeel dat de eindopbrengsten van de school onvoldoende zijn. Dit oordeel is gebaseerd op gegevens van de landelijke genormeerde eindtoets van de afgelopen drie schooljaren. De tussentijdse opbrengsten zijn als voldoende beoordeeld, omdat resultaten van het technisch lezen in groep 3 en 4 en rekenen en wiskunde in groep 6 allemaal tenminste op het verwachte niveau liggen. De resultaten voor rekenen en wiskunde in groep 4 en begrijpend lezen in groep 6 liggen echter onder de ondergrens die de inspectie stelt. Omdat de resultaten gedurende de schoolloopbaan een belangrijke indicator zijn voor de eindopbrengsten heeft de inspectie ook gekeken naar de resultaten van de huidige groep 7; deze zijn voor rekenen en wiskunde voldoende maar voor begrijpend lezen onvoldoende. De indicator die betrekking heeft op de ontwikkeling van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften is als onvoldoende beoordeeld. Tijdens het schoolbezoek waren er in groep 8 leerlingen die onderwijs volgens een eigen leerlijn volgen. Voor deze leerlingen heeft de school weliswaar individuele leerlijnen opgesteld, maar in een aantal gevallen is het uitstroomperspectief onvoldoende onderbouwd en/of onvoldoende ambitieus. Daardoor kan de school zich in onvoldoende mate verantwoorden of deze leerlingen presteren conform hun mogelijkheden. De school gebruikt een valide instrument om de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen te volgen. De inspectie kan de mate waarin de leerlingen sociale vaardigheden beheersen niet beoordelen omdat het instrument niet ingevuld is voor de leerlingen van groep 8 (indicator 1.5). Leerstofaanbod De school werkt met een leerstofaanbod dat voldoet aan de hedendaagse kwaliteitseisen. Bovendien is in voldoende mate inzichtelijk gemaakt dat er sprake is van een doorgaande lijn (struktuur en opbouw van het aanbod) van kleuter-, en middenbouw naar bovenbouw. Alle leerlingen, behalve de leerlingen met een eigen leerlijn, krijgen de leerstof tot en met het einde van groep 8 aangeboden. Didactisch handelen en afstemming De inspectie constateert dat de kwaliteit van de uitleg van de leraren voldoende is, hoewel er aanzienlijke verschillen zijn tussen de leraren. Ditzelfde geldt voor de taakgerichte werksfeer en de actieve betrokkenheid van de leerlingen. In een aantal groepen wordt er goed gestructureerd les gegeven en is er sprake van een doelmatig klassenmanagement. In een enkele groep behoeft het klassenmanagement nog aandacht. De onderwijstijd wordt efficiënt gebruikt en de school heeft maatregelen genomen om de leertijd van leerlingen af te stemmen op hun onderwijsbehoeften. De leraren stemmen de instructie en de verwerkingsopdrachten af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Het afstemmen van de leerinhouden op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen is als onvoldoende beoordeeld omdat er geen speciaal aanbod is voor de meer begaafde leerling. Begeleiding en zorg De school heeft een sluitend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. De school heeft duidelijke criteria benoemd waarmee zij aangeeft wanneer leerachterstanden te groot zijn en/of de ontwikkeling stagneert. pagina 10 van 13

11 Op grond van de resultaten van de methodegebonden en de methodeonafhankelijke toetsen stelt de school groepsplannen en individuele handelingsplannen op. Hoewel de planmatige zorg verbetering behoeft, worden wel alle groepsplannen en handelingsplannen geëvalueerd. De inspectie is van oordeel dat bij een aantal groepsplannen en individuele handelingsplannen de analyse van de hulpvraag van leerlingen met geconstateerde achterstanden van onvoldoende kwaliteit is. Daarnaast worden in de handelingsplannen de doelen en activiteiten om deze doelen te bereiken niet concreet genoeg beschreven. De beperkte analyse en het ontbreken van concrete doelen en activiteiten leiden tot een onvoldoende beoordeling bij de indicatoren 8.2 en 8.3. Helaas worden de leerlingen niet in alle groepen gevolgd op het gebied van de sociale competenties. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 7.2 ook als onvoldoende. Kwaliteitszorg De school heeft in voldoende mate inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingen en stemt haar onderwijsaanbod hierop af. De school bespreekt de tussentijdse en eindopbrengsten op leerling-, groeps- en schoolniveau. Daarnaast evalueert de school de kwaliteit van het leren en onderwijzen. Hierbij worden ouders en leerlingen betrokken. De gegevens van de zelfevaluatie worden vertaald in nieuw beleid. De ouders en het bevoegd gezag worden jaarlijks geïnformeerd over de kwaliteit van het onderwijs zoals de opbrengsten, de resultaten van de zelfevaluatie, de verbeterplannen en de effecten van deze verbeteractiviteiten. Dit gebeurt middels de nieuwsbrief en het jaarverslag. De directeur heeft een nieuw schoolplan geschreven, maar heeft de inhoud van dit plan nog niet vertaald in concrete doelen, activiteiten en meetbare afspraken per jaar. Er wordt gestart met het planmatig werken aan verbeteractiviteiten, maar er is op dit moment nog geen sprake van een cyclisch proces. De vele directiewisselingen van de voorgaande jaren hebben de continuïteit in de onderwijskundige aansturing van de school in gevaar gebracht. De nieuwe directie is sinds augustus 2009 hard aan het werk om de onderwijskwaliteit te verbeteren. Helaas hebben deze inspanningen nog niet geleid tot voldoende resultaten. pagina 11 van 13

12

13 3 Toezichtarrangement De kwaliteit van het onderwijs vertoont belangrijke tekortkomingen en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan basisschool De Delta een aangepast arrangement zwak toe. De school valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in juni 2013 weer van voldoende niveau is. Hieraan voorafgaand voert de inspectie een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Verder maakt de inspectie nadere afspraken met het bevoegd gezag over te bereiken tussenresultaten en over een tussentijds kwaliteitsonderzoek naar bereikte verbeteringen. Deze afspraken legt de inspectie vast in een toezichtplan. Het bevoegd gezag dient binnen zes werkweken gerekend vanaf de vaststelling van het rapport een plan van aanpak aan de inspectie te sturen. De inspectie beziet of het plan van aanpak voldoet aan de volgende kenmerken: de voorgenomen activiteiten sluiten aan bij de geconstateerde kwaliteitsproblemen; de activiteiten zijn voldoende concreet beschreven en gepland zodat de inspectie er in het vervolg van het toezicht op kan aansluiten; het is aannemelijk dat het plan van aanpak leidt tot een verbetering van de geconstateerde kwaliteitsproblemen. pagina 13 van 13