RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Meester Baars

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Meester Baars Plaats : Rotterdam BRIN nummer : 17CB C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 21 november 2013 Datum vaststelling : 22 januari 2014

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 21 november 2013 een onderzoek uitgevoerd op de Meester Baarsschool naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor de Meester Baarsschool een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn. Op 8 oktober 2013 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bestuur besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten: - Auditrapport 12 en 14 september 2012 en auditrapport 27 juni 2013; - Analyse eindtoetsen basisonderwijs ; - Evaluatie Actieplan ; - Verbeterplan Ook aanvullende vragenlijsten zijn bij de analyse betrokken. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen Clownvissen (1/2), Zeeotters (1/2), Zeesterren (1/2), Maanvissen (3/4), Zeepaardjes (3/4), Dolfijnen (3/4), Zeeleeuwen (5/6) en de Orka's (7/8). Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie, de intern begeleider en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Pagina 5 van 13

6 Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, onderijstijd, schoolklimaat, didactisch handelen en afstemming, zorg en begeleiding en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Pagina 7 van 13

8 Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Schoolklimaat Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Pagina 8 van 13

9 Afstemming De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A NT3A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). Pagina 9 van 13

10 Wet- en regelgeving Ja Nee NT4A NT4B Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De resultaten die de leerlingen op de Meester Baarsschool behalen liggen zowel aan het einde van de basisschool als tussentijds onder de normen die voor vergelijkbare scholen gesteld zijn. Ook in het onderwijsleerproces zijn nog veel verbeteringen nodig. Om die redenen wordt de Meester Baarsschool beoordeeld als zwak en valt daarmee onder een intensief toezichttraject. Het bestuur en de school hebben al meer dan een jaar geleden geconstateerd dat de kwaliteit van de Meester Baarsschool te wensen overlaat. Vandaar dat al sinds vorig schooljaar een intensief ontwikkeltraject is gestart om de kwaliteit en de resultaten van de school weer op peil te krijgen. Zo is er ingezet op het verbeteren van de leerkrachtvaardigheden, een betere doorgaande lijn in de wijze waarop les gegeven wordt en beter zicht op de vorderingen van de leerlingen om daarmee meer tegemoet te kunnen komen aan hun onderwijsbehoeften. De school is trots op de wijze waarop het gehele team op betrokken en eensgezinde wijze al werkt aan het verbeteren van de kwaliteit van de school. Toelichting Opbrengsten De resultaten op de cito eindtoets liggen al drie jaar onder het niveau dat van deze school verwacht mag worden. Ook de resultaten van de leerlingen tijdens de schoolperiode worden als onvoldoende beoordeeld omdat drie van de vijf toetsen die door de inspectie worden bekeken, onder de norm liggen. Het betreft hier technisch lezen in groep 3 en rekenen/wiskunde en begrijpend lezen in groep 6. De resultaten van de leerlingen in groep 4 eind vorig schooljaar liggen voor rekenen/wiskunde en technisch lezen wel op voldoende niveau. Voor leerlingen die met meer dan een jaar leerachterstand de school zullen verlaten, worden ontwikkelingsperspectieven opgesteld. Pagina 10 van 13

11 Deze bevatten echter nog geen beredeneerde tussendoelen en zijn nog niet vertaald in een gericht hulpplan waarin het specifieke aanbod en de benodigde begeleiding is opgenomen. Hierdoor is niet duidelijk of deze leerlingen zich volgens verwachting ontwikkelen. Leerstofaanbod De school heeft onlangs nieuwe methoden in gebruik genomen voor onder andere rekenen/wiskunde en begrijpend lezen. Voor Nederlandse taal werkt de school in de groepen 4 tot en met 8 met een verouderde methode. Leraren werken bij taal vooral volgens vastgelegde leerlijnen en tussendoelen, waarmee het aanbod voor taal voldoet aan de kerndoelen. Het is echter niet duidelijk in hoeverre er voor Nederlandse taal tussen de verschillende leerjaren voldoende sprake is van een doorlopende leerlijn (2.3). De school heeft aangegeven dat er binnenkort gezocht gaat worden naar een methode die meer tegemoet komt aan de wensen van de school, de doorgaande lijn garandeert en in te passen is in het jenaplan onderwijs. Didactisch handelen en afstemming De inspectie heeft in acht groepen de onderwijspraktijk bekeken. Hoewel het didactisch handelen van de leraren overwegend voldoende is, zijn er nog veel verschillen tussen de leraren. Zowel de kwaliteit van de instructie, als het zodanig organiseren van de lessen om leerlingen geconcentreerd en betrokken te houden, is voor sommige leraren nog een belangrijk aandachtspunt. Het afstemmen van het onderwijs op de verschillen tussen leerlingen is in bijna alle groepen nog te verbeteren. De school werkt nu met groepsplannen. Deze plannen bieden vooral structuur aan de leraren, omdat daarin is aangegeven wat er aan welke leerlingen wordt aangeboden. Het daadwerkelijk planmatig variëren in (soort) instructie, verwerkingsopdrachten en onderwijstijd is nog onvoldoende aan de orde (6.2 t/m 6.4). Zorg en begeleiding Het afstemmen van het onderwijs op de verschillen tussen leerlingen kan een flinke impuls krijgen wanneer de leraren de resultaten van de leerlingen nauwkeuriger analyseren en hier conclusies uit trekken. Dit gebeurt nu nog onvoldoende. Het formuleren van concrete resultaatgerichte doelen per leerling, het evalueren van de bereikte resultaten en nagaan waarom doelen eventueel niet bereikt zijn hoort hier ook bij (7.2). Pagina 11 van 13

12 Leerlingen die stagneren in hun ontwikkeling of zelfs achteruit gaan verdienen extra begeleiding om de achterstand in te halen en hiaten in hun kennis op te vullen. Voor dergelijke zorg heeft de school een helder zorgplan opgesteld, waarin op vijf niveaus zorg kan worden geboden. Deze zorgstructuur moet echter nog in de praktijk ingevoerd worden en leraren dienen nog vertrouwd gemaakt te worden met de stappen die in dit zorgplan staan beschreven. Op dit moment is voor de leraren niet helder wanneer welk zorgniveau voor welke leerling gewenst is. Ook is er nog geen sprake van een goede analyse en diagnose van de zorgvraag. Hierdoor is de planmatige zorg voor leerlingen die dit nodig hebben onvoldoende. Ook wordt de zorg die nu wel geleverd wordt niet geëvalueerd, waardoor niet duidelijk is of de geboden zorg het gewenste effect heeft (8.1 t/m 8.4). Kwaliteitszorg Vooral op het gebied van kwaliteitszorg heeft de school het afgelopen jaar grote stappen gezet. Verbeterplannen geven richting aan het ontwikkeltraject en de resultaten van de leerlingen worden op groeps- en schoolniveau gemonitord en geanalyseerd. Er zijn streefdoelen geformuleerd per groep en per vakgebied. In het ABC boek zijn afspraken vastgelegd over de wijze waarop het onderwijs uitgevoerd wordt. Middels (bijna wekelijkse) klassenconsultaties wordt nagegaan of iedereen zich aan de afspraken houdt. Het enige dat nu nog ontbreekt is het regelmatig en zo objectief mogelijk evalueren van alle belangrijke onderwijsprocessen. Het is van belang dat de school minimaal één keer per vier jaar nagaat of deze onderdelen van het onderwijs (zoals leertijd, aanbod en zorg) nog eigentijds zijn en aan de kwaliteitseisen voldoen. Pagina 12 van 13

13 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De kwaliteit van het onderwijs vertoont belangrijke tekortkomingen en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de Meester Baarsschool een aangepast arrangement zwak toe. De school valt onder intensief toezicht. Met het bestuur is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in mei 2015 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in het tweede kwartaal van 2015 een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Verder maakt de inspectie nadere afspraken met het bestuur over te bereiken tussenresultaten en over een tussentijds kwaliteitsonderzoek (tko) naar bereikte verbeteringen. Deze afspraken legt de inspectie vast in een toezichtplan. Naleving De inspectie concludeert tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 13 van 13