RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek bij. p.c.b.s. De Schalmei

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek bij p.c.b.s. De Schalmei Plaats : Tzummarum BRIN-nummer : 06RK Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 13 maart 2012 Rapport vastgesteld te Leeuwarden op 27 juni 2012

2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement 11 pagina 3 van 11

4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 13 maart 2012 een onderzoek uitgevoerd op p.c.b.s. De Schalmei te Tzummarum naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor p.c.b.s. De Schalmei een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn. Op 6 december 2011 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bestuur besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie Op 4 juni 2009 is p.c.b.s. De Schalmei bezocht in het kader van een vierjaarlijks bezoek. Tijdens dit vierjaarlijks bezoek is een beperkt aantal indicatoren beoordeeld. Daaruit is naar voren gekomen dat de resultaten, zowel de eind- als de tussenopbrengsten, van voldoende niveau waren. Een aandachtspunt was het opstellen van een ontwikkelingsperspectief voor leerlingen die maximaal het eindniveau van groep 7 halen. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten: lesroosters; urenberekening; jaarplan , CBS De Schalmei PCBO Noordwest Friesland; jaarverslag , CBS De Schalmei PCBO Noordwest- Friesland; Schoolbezoek, waarbij in alle groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, tijd, didactisch handelen, afstemming, begeleiding, zorg en kwaliteitszorg. pagina 5 van 11

6 Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2011 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 6 van 11

7 2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2011 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4 * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. 5 pagina 7 van 11

8 Kwaliteitsaspect 3 Tijd 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6 Afstemming 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Naleving wet- en regelgeving NT1a De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). NT2a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO) NT3a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). NT4b Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). ja nee pagina 8 van 11

9 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op p.c.b.s. De Schalmei als zwak. Dit doet zij met name op basis van de eindresultaten die drie jaren achtereen onvoldoende zijn en vanwege de planmatige zorg die eveneens als onvoldoende is beoordeeld. Daarnaast zijn er verbetermogelijkheden geconstateerd op het gebied van de opbrengsten, de doorgaande lijn, het efficiënt gebruik van onderwijstijd, de afstemming en de kwaliteitszorg. De school heeft de afgelopen jaren een onrustig periode achter de rug met veel directiewisselingen en tevens heeft zij te maken met veel leerlingen die uitstromen vanwege verhuizingen naar een andere plaats. Verder is het team ambitieus wat zichtbaar is in de ontwikkelingen die in gang gezet zijn, waaronder het implementeren van groepsplannen. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten De leerresultaten aan het eind van de basisschoolperiode zijn als onvoldoende beoordeeld. De laatste drie schooljaren waarover de school zich kan verantwoorden (2009, 2010 en 2012) blijven de scores achter bij de verwachting. Het oordeel van de resultaten gedurende de schoolperiode is voldoende. In haar oordeel betrekt de inspectie de resultaten op toetsen voor technisch lezen (groepen 3 en 4), rekenen en wiskunde (groepen 4, 5 en 6) en begrijpend lezen (groepen 5 en 6). De resultaten op de toetsen voor technisch lezen groep 3 en rekenen en wiskunde groep 5 liggen onder de ondergrens die de inspectie hanteert. De school heeft een leerling in groep 8 met een eigen leerlijn waarvoor een ontwikkelingsperspectief is opgesteld. Wat in het ontwikkelingsperspectief evenwel ontbreekt zijn ondermeer een concreet uitstroomperspectief en daaraan gerelateerde tussendoelen. Ook ontbreken evaluaties waaruit blijkt of deze leerling zich naar verwachting ontwikkelt. De resultaten van de sociaal-emotionele ontwikkeling is van voldoende niveau. Leerstofaanbod In het leerstofaanbod doen zich geen wezenlijke knelpunten voor. Op één na zijn alle indicatoren hiervan als voldoende gewaardeerd. Wel is er verbetering nodig voor de doorgaande lijn in het aanbod. Het gaat hierbij om de aansluiting van de groepen 1 en 2 met groep 3. De koppeling tussen de activiteiten en de tussendoelen is onvoldoende beschreven. Hierdoor is er geen duidelijk beredeneerde aanbod. Tijd De school gaat onvoldoende efficiënt met haar onderwijstijd om. Geconstateerd is dat bij aanvang van de lessen, ook na de pauzes, de lessen later starten dan het rooster aangeeft. Didactisch handelen en afstemming Het didactisch handelen is van voldoende niveau. De inspectie heeft bij de groepsbezoeken geconstateerd dat de leerkrachten bij hun lessen een concreet doel voor ogen hebben en ook duidelijk uitleggen. Er is een goede structuur in het klassenmanagement waardoor de leerlingen in alle groepen rustig kunnen werken. pagina 9 van 11

10 De school heeft een start gemaakt met het werken met groepsplannen waarbij voor de afstemming (differentiatie) in aanbod onderscheid wordt gemaakt in drie (niveau)groepen. Nog niet voor alle basisvakken zijn groepsplannen opgesteld. Tijdens de lesobservaties is de differentiatie in de instructie duidelijk zichtbaar en de werkwijze wordt weergegeven in de weekplanning. De planmatige differentiatie in de verwerking komt nog onvoldoende naar voren. Dit oordeel is mede gebaseerd op het feit dat nog niet voor alle basisvakken een groepsplan is opgesteld en ook doordat de afstemming in verwerking tijdens de lesobservaties nog onvoldoende zichtbaar is. Begeleiding en zorg De school maakt gebruik van een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkelingen van de leerlingen. Zij doet dit met zowel methodegebonden als methodeonafhankelijke toetsen en observaties. Ook maakt het team foutenanalyses van de gemaakte toetsen en geeft zij daarbij aan wat voor leerstofaanbod de leerling nodig heeft. De school signaleert vroegtijdig welke zorg leerlingen nodig hebben en heeft hiervoor duidelijke criteria opgesteld. In de handelingsplanning is een concrete probleemanalyse beschreven. Ook de evaluatie is duidelijk beschreven en is er aandacht voor een eventueel vervolg van de zorg. Wat ontbreek in de handelingsplanning zijn concrete doelen en een beschrijving van de wijze waarop de evaluatie plaats gaat vinden. Verder is geconstateerd dat niet voor alle leerlingen die dat nodig hebben (op basis van de door de school opgestelde criteria) handelingplanning beschikbaar is. Kwaliteitszorg De school heeft een duidelijk beeld van haar leerlingpopulatie en stemt daar haar aanbod op af. Dit komt met name tot uitdrukking in een grotere aandacht voor de taalontwikkeling. De school evalueert haar onderwijsleerproces door ondermeer een sterktezwakteanalyse en deze vindt (nagenoeg) volledig plaats. Daarbij bevraagt zij zowel het team als externen over het onderwijsleerproces. De school borgt de gemaakte afspraken. Zij doet dit aan de hand van groepsbezoeken en door de afspraken regelmatig te bespreken in teamvergaderingen. De digitaal vastgelegde afspraken zijn voor het gehele team toegankelijk. De rapportage aan de ouders vindt eveneens voldoende plaats. Zowel in de schoolgids als in de nieuwsbrieven is voldoende terug te vinden welke ontwikkelingen in het onderwijsleerproces plaatsvinden en welke (eind)resultaten door de school zijn behaald. De resultaten van de leerlingen worden nog onvoldoende geëvalueerd. Zo ontbreken bijvoorbeeld (voldoende ambitieuze) doelen op groeps- en schoolniveau en ontbreken voor veel onderdelen nog conclusies en consequenties voor het onderwijsleerproces. Ook worden de verbeteractiviteiten nog onvoldoende planmatig opgepakt. Daarbij ontbreken met name concreet meetbare doelen. pagina 10 van 11

11 3 Toezichtarrangement Kwaliteit De kwaliteit van het onderwijs vertoont belangrijke tekortkomingen en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de p.c.b.s. De Schalmei een aangepast arrangement zwak toe. De school valt onder intensief toezicht. Met het bestuur is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in april 2013 weer van voldoende niveau is. Hieraan voorafgaand voert de inspectie een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Naleving De inspectie concludeert tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. pagina 11 van 11