Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren CAPUT QUARTUM TAALSTUDIE

Transcriptie

1 CAPUT QUARTUM TAALSTUDIE DE LAATSTE NAAMVALLEN: de DATIEF en de ABLATIEF: morfologie uitgangen 1 e klasse datief ablatief m. enk. m. mv v. enk. v. mv. o. enk. o. mv Uitgangen 2 e klasse m. + v. enk. m. + v. mv o. enk. o. mv De modellen van de substantieven van de eerste klasse enk mv enk mv enk mv nom avus rosa donum acc gen dat abl Leerrichting De modellen van de substantieven van de tweede klasse nominatief accusatief genitief datief ablatief mannelijk en vrouwelijk onzijdig DUX CORPUS enkelvoud meervoud enkelvoud meervoud Klassieke Studiën Caput 4 1/12

2 Geef de gevraagde informatie grondwoord Stam + genus Klasse + model Naamval + getal deorum 1 ducibus 2 donis 2 uxori 1 annos 1 servae 3 statuis 2 mulierum 1 flumine 1 luna 2 templo 2 filiae 3 horis 2 equiti 1 amoris 1 tempore 1 capitis 1 fontibus 2 equis 2 iudices 2 fabularum 1 regis 1 auxilii 1 urbi 1 solem 1 lapis 1 virginis 1 medico 2 patrem 1 Klassieke Studiën Caput 4 2/12

3 STRUCTUUR VAN DE ZIN: HET MEEWERKEND VOORWERP Pegasus p In een zin met een WWG noemt het meewerkend voorwerp naast het lijdend voorwerp nog een ander voorwerp dat betrokken is bij de handeling van het werkwoord. het gaat om de persoon aan wie men iets geeft of zegt of voor wie men iets doet. In het Latijn staat het MV in de datief. Vertaling: AAN of VOOR Pegasus p. 120 Klassieke Studiën Caput 4 3/12

4 STRUCTUUR VAN DE ZIN: DE BIJWOORDELIJKE BEPALING Onderstreep in de volgende zinnen de woordengroepen die een plaats of een tijd aanduiden. Kleur het voorzetsel en noem de naamval die erop volgt. Tota familia in theatrum properat. Senatores non iam in curia sunt. Servi quoque in theatro sedent. Clemens non iam in horto laborat. Athenienses iuvenes virginesque in Cretam mittunt. In regia labyrinthus est. In labyrintho homines non habitant. Et hoc anno Minos ante regiam iuvenes virginesque exspectat. Nocte Ariadna in carcerem it. Te servare possum si me Athenas ducis. Theseus e labyrintho exire potest. Iuppiter in monte Olympo habitat. Voorzetsels: in +...: naar in +...: in, op ante +...: voor ex, e +...: uit In een zin zijn bijwoordelijke bepalingen geen noodzakelijke aanvullingen bij het gezegde. Ze geven extra informatie over de plaats, de tijd,... Bijwoordelijke bepalingen worden vaak ingeleid door een voorzetsel. De naamval is de accusatief of de ablatief. Klassieke Studiën Caput 4 4/12

5 OVERZICHT VAN DE NAAMVALLEN EN HUN FUNCTIES Geef het schema voor het gebruik van de naamvallen. Hoe vertaalt men? naamval Functie(s) Vert. DE ADJECTIEVEN VAN DE EERSTE KLASSE De adjectieven van de eerste klasse hebben dezelfde uitgangen als de substantieven. enk nom bonus bona bonum acc gen dat abl mv Leerrichting per 3 en dan!!! Er bestaan ook adjectieven van de tweede klasse. Die leren we later. Vul bij de modellen van de substantieven de juiste vorm van bonus aan. enk mv enk mv nom avus avi rosa rosae acc avum avos rosam rosas gen avi avorum rosae rosarum dat avo avis rosae rosis abl avo avis rosa rosis Klassieke Studiën Caput 4 5/12

6 enk mv enk mv nom donum dona dux duces acc donum dona ducem duces gen doni donorum ducis ducum dat dono donis duci ducibus abl dono donis duce ducibus enk mv nom corpus corpora acc corpus corpora gen corporis corporum dat corpori corporibus abl corpore corporibus Pegasus p. 108 Substantieven en adjectieven op R of -ER 1. De oefeningen Pegasus p Verwar niet! - Het adjectief lib - Het substantief lib - Het substantief lib - het substantief ag - het adjectief aeg 3. Noem de stam. pulcher magister sacer vir puer miser niger vester aeger liber (subst) liber (adj) ager Klassieke Studiën Caput 4 6/12

7 LECTUUR Imperator Camillus et magister Falerianorum: Pegasus p VERTALING Klassieke Studiën Caput 4 7/12

8 TAALSTUDIE Een nieuwe wijze: De imperatief Pegasus p. 111 Wanneer wordt de imperatief gebruikt? Vorming: enk. mv. Imperatief enkelvoud Imperatief meervoud amare monere audire capere esse ire Pegasus p. 112 Klassieke Studiën Caput 4 8/12

9 LECTUUR Pygmalion: Pegasus p VERTALING Klassieke Studiën Caput 4 9/12

10 TAALSTUDIE DE VERBUIGING VAN DE PERSOONLIJKE VOORNAAMWOORDEN nominatief accusatief genitief datief ablatief enkelvoud meervoud 1 e persoon 2 e persoon 3 e persoon 1 e persoon 2 e persoon 3 e persoon Pegasus p. 121 VERHALEN EN ZINNEN OM TE OEFENEN Pegasus p. 122 Klassieke Studiën Caput 4 10/12

11 Pegasus p. 123 Pegasus p. 124 Pegasus p. 126 Pegasus p Klassieke Studiën Caput 4 11/12

12 Spelen met Latijnse woorden Horizontaal 4. wie? is in het Fr. iets korter dan in het Lat. ook het Ned. heeft een woord afgeleid van victoria 6. ook het Ned. heft een woord afgeleid van 'victoria' 8. verwar dit adj.voor 'ziek' niet met het subst. voor 'veld' 9. een Romeinse schoolmeester 16. 'la liberté' heeft een band met het Lat. adj in het Latijn heeft dit woord een algemenere betekenis dan het Franse 'verbe' 19. op een Latijnse manier uitnodigen 20. bezittelijk vnw. van de 2e persoon mv Verticaal 1. het Engelse 'temptation' houdt verband met het Lat. ww geleerder Ned. woord voor 'volks' 3. Ned. subst. afgeleid van het Lat. woord voor 'naakt' 5. horloge verwijst nog naar het Lat. voor 'uur' 7. het Lat. woord is veel langer dan het Fr. 'bras' 10. in 'oor' horen we nog het Latijnse het Lat. 'roem' leeft voort in vele talen 12. bezittelijk vnw. van de 1e persoon mv 13. in het Fr. herken je nog de medeklinkers van verus 14. Lat. subst. afgeleid van imperare 15. het Fr. 'plein' is afgeleid van een Lat. adj. 18. met bene en het werkwoord facere kan men een subst. maken Klassieke Studiën Caput 4 12/12