BIOTOPEN EN HABITATS. Cursus natuurgids. Hoofdstukken 17/01/2017
|
|
- Josephus Smet
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cursus natuurgids BIOTOPEN EN HABITATS Hoofdstukken 1. Hoe kijk je naar een landschap? 2. Bos. 3. Grasland. 4. Heide en moeras. 5. Zoet water. 6. Zee en kust. 7. Cultuurlandschap en stad. 8. Tot slot. 1
2 1. Hoe kijk je naar een landschap? 1.1. Begrippen 1.2. Vegetatiestructuur 1.3. Reliëf 1.1. Begrippen Landschap - Een landschap wordt getypeerd door het reliëf en de niet mobiele organismen, meer bepaald planten. - Dieren verkiezen vaak een landschapstype, maar zijn er als taxonomische groep nooit dominant in aanwezig. - Een classificatie van landschapstypes zal bijgevolg uitgaan van de planten die in elk type aanwezig zijn. 2
3 1.1. Begrippen Plantengemeenschap of vegetatie - = wetenschappelijk begrip. - Groep plantensoorten die samenleven omdat ze aanspraak maken op dezelfde abiotische factoren. - Abiotische factoren? - Waterhuishouding. - Bodemtype - Minerale samenstelling van de bodem. - Zuurgraad van de bodem. - Klimaat Begrippen Vegetatiekunde = wetenschap die plantengemeenschappen bestudeert 3
4 1.1. Begrippen Habitat - Woonplaats of standplaats van een soort. - Het begrip habitat heeft dus betrekking op soorten. - De combinatie tussen soortensamenstelling en abiotische factoren is uniek voor een habitat. - Habitat vegetatie Begrippen Biotoop - Geografisch afgelijnd landschap (of deel van een landschap) met 1 of meer vegetaties. - Het begrip biotoop heeft dus betrekking op landschappen. - Binnen een biotoop komen verschillende habitats voor. - Biotoop habitat. 4
5 1.2. Vegetatiestructuur Gelaagdheid boomlaag struiklaag kruidlaag liaan moslaag opperetage nevenetage onderetage 1.2. Vegetatiestructuur Horizontale structuur 5
6 1.2. Vegetatiestructuur Successie - Proces van opeenvolging van plantengemeenschappen op eenzelfde plaats. - Climaxvegetatie : eindpunt van de successie. - Natuurlijke vegetatie. - Halfnatuurlijke vegetatie. - Cultuurvegetatie Vegetatiestructuur Successie 6
7 1.3. Reliëf Reliëf - Ook het reliëf is bepalend voor vegetaties - Categorieën : - Mariene vegetaties - Planaire vegetaties - Colliene vegetaties - Submontane vegetaties - Montane vegetaties 1.3. Reliëf Reliëf - Maar reliëf kan ook subtiel zijn - Al bij zeer geringe reliëfverschillen ontstaan verschillende vegetaties - De overgang tussen deze vegetaties wordt een gradiënt genoemd (bv.: zoetwaterslikken en schorren) 7
8 Groepsdiscussie 1 Wat is bos? 2. Biotoop : bos Wat is bos? - Biotoop met bomen aspectbepalend tot dominant - Natuurlijk bos = climax van successie - Kunstmatig bos = boomaanplant Juridisch - Terrein van minimaal 3 op 3 bomen - Bomenrij bos 8
9 2. Biotoop : bos Waar? - Bossen komen voor op alle plaatsen waar het milieu niet te dynamisch is - Bossen komen bijgevolg NIET voor : - In slikken en schorren - Op het strand, de zeereep en in de voorste duinen - Stuifzanden 2. Biotoop : bos Bos in Vlaanderen ha of 11% van de oppervlakte ( km 2 ). - Openbare bossen : 30% (ANB). - Private bossen : 70% (Bosgroepen). - Maar toch is Vlaanderen bosarm! - Boswijzer. 9
10 2. Biotoop: bos Habitats in bossen - Bomen en struiken - Bosbodem - Open plekken 2. Biotoop: bos Bostypes - Nat, droog? - Zuur? - Plantensoorten in de boom- en struiklaag? - Plantensoorten in de kruidlaag? 10
11 2. Biotoop : bos Bostypes: droog Bostypes: nat - Esdoorn-abelenbos - Wilgenvloedbos - Iepen-essenbos - Elzenbroekbos - Esdoornen-essenbos - Essen-elzenbos - Essen-eikenbos - Berken- - Eiken-beukenbos elzenbos - Dennen-eikenbos (zuur) (zuur) Vind het bostype Gewone esdoorn Veldhondstong Duindoorn Witte abeel Witte winterpostelein Wilde liguster 11
12 Vind het bostype Beuk Wilde hyacint Lelietje-van-dalen Witte klaverzuring Valse salie Dalkruid Vind het bostype Gewone es Verspreidbladig goudveil Reuzenpaardenstaart Bittere veldkers Paarbladig goudveil Dotterbloem 12
13 Vind het bostype Zwarte els Wolfspoot Grote kattenstaart Gele lis Bitterzoet Grote wederik 3. Biotoop : grasland Wat is grasland? - Biotoop met grassen aspectbepalend tot dominant. - Grassen = soorten uit de Grassenfamilie (Poaceae). 13
14 3. Biotoop : grasland Waar? - Cultuurgraslanden komen voor op alle plaatsen waar het milieu niet te dynamisch is. - Waardevolle graslanden komen voor : - langs waterlopen. - op plaatsen met kwel (= op een grote oppervlakte opborrelend grondwater). - op droge, voedselarme bodem (heischrale graslanden). - op kalkrijke bodem (kalkgraslanden). 3. Biotoop : grasland Graslanden in Vlaanderen ha : meest voorkomend biotoop. - Landbouwgraslanden > 99%, zwaar bemest en uiterst soortenarm. - Ecologische woestijnen. - Waardevolle graslanden : 0,3-0,6% van Vlaanderen. 14
15 3. Biotoop : grasland Gewoon kweldergras Graslandtypes - Nat, droog? - Zout? - Vegetaties van natte hooilanden. - Vegetaties van matig droge tot droge graslanden. - Pioniersvegetaties van stuivende landduinen. 3. Biotoop : grasland Graslandtypes : droog Graslandtypes : nat - Stuifzandvegetaties - Blauwgrasland - Heischraal grasland - Dotterbloemgrasland - Kalkgrasland - Zilt grasland (zout) - Kamgrasland - Periodiek onderlopend - Matig droog grasland grasland - Landbouwgrasland 15
16 Vind het graslandtype Buntgras Zandzegge Ruig haarmos Kraakloof Rood bekermos Varkenspootje Vind het graslandtype Echte koekoeksbloem Dotterbloem Gevlekte orchis Grote ratelaar Moerasvergeet-mijnietje Gewoon reukgras 16
17 4. Biotoop : heide Wat is heide? - Biotoop met dwergstruiken aspectbepalend tot dominant. - Hoofdzakelijk op zandgrond, uitzonderlijk op zure klei. - Halfnatuurlijk landschap. - Zeer zeldzame vegetaties. - Dwergstruiken uit de Heifamilie. 4. Biotoop : heide Waar? - Heiden komen uitsluitend voor op kalkarme zandgronden. - In Vlaanderen zijn zandgronden meestal het resultaat van afzetting van zand door de Noordzee vanaf het Eoceen (56-33,9 miljoen jaar geleden). - Bijgevolg zijn zandgronden laag gelegen. 17
18 4. Biotoop : heide Heiden in Vlaanderen tot ha, maar - Overwegend in de Kempen (heideterreinen). - Buiten de Kempen klein en verspreid (fragmenten) de eeuw > ha heiden. - Begrazing door schapen hield de heiden in stand ste eeuw : omgezet naar landbouwen bouwgronden heiderelicten. 4. Biotoop : heide Heiden in Vlaanderen heideterreinen fragmenten 18
19 4. Biotoop : heide Potstalcultuur voedingsstoffen akker potstal heide plaggen voedselrijker voedselarmer 4. Biotoop : heide Habitats : nat Habitats : droog - Natte heide - Droge heide - Vennen - Stuifzandvegetaties 19
20 4. Biotoop : heide Vennen - Grondwaterven. - Hangven. 4. Biotoop: heide Veenvorming - Laagveen, hoogveen - Trilveen 20
21 Vind het heidetype Struikhei Stekelbrem Gewone vleugeltjesbloem Heidespurrie Heideklauwtjesmos Vind het heidetype Haakveenmos Moeraswolfsklauw Kleine zonnedauw Veenpluis Moerashertshooi Vensikkelmos 21
22 5. Biotoop : zoet water Herkomst van het water? - Oppervlaktewater. - Neerslag. - Hydrologische kringloop. - Grondwater. - Bron. - Kwel. 5. Biotoop : zoet water Chemische samenstelling van het water - Zuur, basisch. - Ijzerhoudend. - Oligotroof, mesotroof, eutroof. 22
23 Ijzerbacteriën 5. Biotoop : zoet water Biotopen - Moeras. - Kalkmoeras. - Stilstaand water. - Stromend water. 23
24 5. Biotoop : zoet water Wat is moeras? - Biotoop op de overgang tussen land en water zonder getijden, met moerasplanten aspectbepalend tot dominant Hoogproductief en laagproductief moeras - Hoogproductief: met hoog opschietende planten - Laagproductief: met laag blijvende planten 5. Biotoop : zoet water Stilstaand water : habitats - Poelen. - Vijvers. - Meren. - Kreken. - Wielen. - Afgesloten rivierarmen. 24
25 5. Biotoop : zoet water Stilstaand water - Verlanding successie verlanding moerasbos open water drijvende en ondergedoken waterplanten moerasplanten oeverplanten 5. Biotoop : zoet water Stromend water kleikomgrond zomerbedding oeverwal voormalige meander verlanding amfibieën grens winterbedding doorgebroken meander paaiplaats voor vissen 25
26 5. Biotoop : zoet water Stromend water sedimentatie opbouw a erosie afbraak holle oever bolle oever b grof substraat fijn substraat a stroomsnelheid zuurstofgehalte korrelgrootte bodemfractie b 5. Biotoop : zoet water Stromend water - Getijdenrivieren : Schelde tot Gent. - Slikken, schorren (punt 6). - Wilgenvloedbossen. - Grienden. 26
27 5. Zoet water Zonatie wilgenvloedbos riet slik biezen 6. Biotoop: zee, kust en getijdenrivieren Zeewater - Waarom is zeewater zout? - Oceanen en zeeën zijn het meest voorkomende biotoop, met de grootste biodiversiteit. 27
28 6. Biotoop : zee, kust en getijdenrivieren Biotopen? - Onderhevig aan getijden. - Slikken : geen plantengroei (Zeekraal, een grensgeval). - Schorren : wel plantengroei. Lamsoor 6. Biotoop: zee, kust en getijdenrivieren Hoe gaan planten om met zout? Zouttolerant, Zoutminnend, Zoutwerend Deens lepelblad Zeekraal 28
29 6. Biotoop : zee, kust en getijdenrivieren Strand : habitats - Droog en nat strand. - Laag- en hoogwaterlijn. - Vloedmerk. - Strandmeer. - Muien (= strandrivier). - Strandhoofden ( golfbrekers) en pieren. mui 6. Zee, kust en getijdenrivieren X duingordel - X. hoogwaterlijn laagwaterlijn strandhoofd strandmeer vloedmerk 29
30 6. Biotoop: zee, kust en getijdenrivieren Duinengordel: habitats - Zeereep - Binnenduinen - Duinstruwelen - Duinbossen 6. Biotoop: zee, kust en getijdenrivieren Duinen - Kalkrijk - Kalkarm 30
31 6. Biotoop : zee, kust en getijdenrivieren Hoe ontstaan duinen? - Opeenstapeling van zand tegen een obstakel - Embryonaal duin - Volwassen duin - Loefzijde en lijzijde 6. Biotoop: zee, kust en getijdenrivieren Hoe ontstaan duinen? 31
32 Kalkrijk of kalkarm duin? Zomerbitterling Strandduizendgulden_ kruid Parnassia Struikhei Pilzegge Stekelbrem Groepsdiscussie 2 Wat is een cultuurlandschap? 32
33 7. Biotoop: cultuurlandschap en stad Wat is een cultuurlandschap? - Biotoop buiten steden als resultaat van ingrijpende activiteit door de mens - Biotoop in steden 7. Biotoop: cultuurlandschap en stad Biotopen in het cultuurlandschap - Muren en stoepen. - Tuinen en parken. - Akkers en weilanden. - Ruigten en zomen. - Spoorwegen. - Ontginningen, terrils en storten. 33
34 7. Biotoop : cultuurlandschap en stad Muren en stoepen - Muurflora. - Opvallend aandeel varens. Klein glaskruid Tongvaren Muurvaren Steenbreekvaren 7. Biotoop: cultuurlandschap en stad Muren en stoepen - Stoepen : zeer dynamisch milieu. - Tredplanten. Liggende vetmuur Grote weegbree 34
35 7. Biotoop: cultuurlandschap en stad Ruigten en zomen - Vegetatie met hoog opschietende kruiden. - Ontstaat uit niet langer beheerd grasland. - Zoom = ruigte langs een bosrand. Grote brandnetel Harig wilgenroosje 7. Biotoop : cultuurlandschap en stad Ruigten en zomen gelaagdheid Haagwinde 35
36 7. Biotoop: cultuurlandschap en stad Kleine landschapelementen - Veedrinkpoelen - Beken, sloten en grachten - Bermen en dijken - Holle wegen en veldwegen - Hagen en heggen 7. Biotoop: cultuurlandschap en stad Kleine landschapselementen - Bomenrijen, knotbomen en solitaire bomen. - Hoogstamboomgaarden. - Graften of taluds. - Renen en overhoekjes. 36
37 8. Tot slot Zijn er vragen? 8.2. Wat vind je van de les? 8.3. Praktische afspraken 37
Cursus natuurgids BIOTOPEN EN HABITATS
Cursus natuurgids BIOTOPEN EN HABITATS Hoofdstukken 1. Hoe kijk je naar een landschap? 2. Bos. 3. Grasland. 4. Heide en moeras. 5. Zoet water. 6. Zee en kust. 7. Cultuurlandschap en stad. 8. Tot slot.
Nadere informatieLandschappen Bos. Cursus Natuurgids. 1. Bos 2. Heide 3. Zoet water 4. Zee en kust 5. Cultuurlandschap 6. Stad
Landschappen Cursus Natuurgids 4. Zee en kust 5. Cultuurlandschap 6. Stad Alleen in hoofdlijnen. De excursies vullen dit aan! 2 Wat is bos? 3 4 1 Ontwikkeling van bos sedert de laatste ijstijd 5 6 Beuk
Nadere informatieLandschappen Cursus Natuurgids
Landschappen Cursus Natuurgids 2. Heide 3. Zoet water 4. Zee en kust 5. Cultuurlandschap 6. Stad Alleen in hoofdlijnen. De excursies vullen dit aan! 2 1 3 Wat is bos? 4 2 5 Ontwikkeling van bos sedert
Nadere informatieGrasland en Heide. Hoofdstuk 2.2 en 2.4
Grasland en Heide Hoofdstuk 2.2 en 2.4 Planning Grasland Voedselweb opdracht Heide Voedselweb opdracht Grasland Grasland is een gebied van enige omvang met een vegetatie die gedomineerd wordt door grassen
Nadere informatieContactinfo, paswoord
Contactinfo, paswoord Wim Massant, Inverde, tel. 02/658.24.91, e-mail: wim.massant@lne.vlaanderen.be Paswoord website Inverde, www.inverde.be: eenbes algemene info Opdrachtje Schrijf een aantal planten
Nadere informatieRespect voor schoonheid. Oog voor detail
Schoonheid van geheel van vegetatie Respect voor schoonheid Details van landschap & bodem Oog voor detail Optimale omstandigheden > verscheidenheid aan Streven soorten die naar zich langs diversiteit hun
Nadere informatieDE VEGETATIES van NEDERLAND - Schaminée e.a. Overzicht van de Klassen van Plantengemeenschappen
DE VEGETATIES van NEDERLAND - Schaminée e.a. Overzicht van de Klassen van Plantengemeenschappen Schaminée - Klassen - n en Lat. naam 01. LEMNETEA MINORIS Eendenkroos 02. RUPPIETEA Ruppia 03. ZOSTERETEA
Nadere informatieLandschapsecologie. Cursus Natuurgids
Landschapsecologie Cursus Natuurgids 2. Ecologische processen en patronen in het landschap 4. Historische ecologie Deze les is te beschouwen als een basishandleiding voor de biotoopstudie! 2 1 1. Planten
Nadere informatieEen kluwen van bostypes, bosindelingen. Ecopedia wijst de weg.
Een kluwen van bostypes, bosindelingen. Ecopedia wijst de weg. 1 Indeling op basis van vegetatie Valse salie, lelietje-van-dale, hengel en dalkruid. Eiken-Beukenbossen op zure bodem. Essen-Eikenbossen
Nadere informatieBijlage tarieven begrotingsjaar 2016 in euro s per eenheid De jaarvergoeding voor de natuurbeheertypen, opgenomen in bijlage 1
Bijlage tarieven begrotingsjaar 2016 in euro s per eenheid De jaarvergoeding voor de natuurbeheertypen, opgenomen in bijlage 1 nr BT Beheertype Tarief 2016 N01.01 Zee en wad 1,62 N01.02 Duin- en kwelderlandschap
Nadere informatieDe rol van de beuk in de bosontwikkeling
De rol van de beuk in de bosontwikkeling Patrick Hommel Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR Vegetatiekundige invalshoek: Bostypen zijn vaste combinaties van plantensoorten (struiklaag, kruidlaag, moslaag).
Nadere informatieBiotoop heide. Cursus natuurmanagement, 2019
Biotoop heide Cursus natuurmanagement, 2019 Natura 2000 Wat doen we vandaag? Heide Heide in Vlaanderen Begin 19 de eeuw Grootste uitbreiding heidelandschap (woeste grond) De mens vecht om er te overleven.
Nadere informatieWerkgroep Heide & Vennen 22 januari 2013 NIRAS Dessel
Werkgroep Heide & Vennen 22 januari 2013 NIRAS Dessel 1 20 February 2013 Agenda - Toelichting opmaak beheerplan - Inrichtings- en beheerfiches - Resultaten meetcampagne grondwater - Proefopstelling heidebeheer
Nadere informatieVegetatie van Nederland
Vegetatie van Nederland Vegetatie van Nederland Met Bosanemoon: Zomereik Gewone es Klimop Eenbes Daslook Bosvergeet-mij-nietje Slanke sleutelbloem Met scherpe boterbloem Grote vossenstaart Gestreepte witbol
Nadere informatieDe biologische waarderingskaart en habitatkaart. Natuurmanagement: kaartmateriaal
De biologische waarderingskaart en habitatkaart Hoe zou je dit beschrijven? Hoe beschrijven? Biotische beschrijving: welke plantensoorten staan er? Abiotische beschrijving: wat is het waterregime, bodemtype,
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. Openstellingsbesluit Natuurbeheer 2016-2 2015/26 Nummer1783178
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van provincie Flevoland. Nr. 6291 21 september 2015 Openstellingsbesluit Natuurbeheer 2016-2 2015/26 Nummer1783178 Gedeputeerde Staten van Flevoland maken gelet op het
Nadere informatieBostypes: deel 2 Voedselrijke types. Bosgemeenschappen
Bostypes: deel 2 Voedselrijke types Ga naar www.inverde.be en druk op het slotje Vul hier het sleutelwoord in = eenbes en druk op toon pagina Alle bossen k. = kensoort tr. = transgrediërend zw. = zwak
Nadere informatieNatuurstreefbeelden bos. Natuurmanagement: natuurstreefbeelden bos
Natuurstreefbeelden bos Inhoud 1. Kenmerken van bosnatuurstreefbeelden 2. Types van bosnatuurstreefbeelden en de kenmerkende soorten 3. Bosnatuurstreefbeelden plaatsen in een abiotisch schema 4. Beheer
Nadere informatieIndex Natuur en Landschap versie feb 2009
bt Beheertypen vnr btcode beheertypenaam sdt Subdoeltypen SBB nnt NM Ndt Natuurdoeltypen PB Programma Beheer N Natuur 0 N00 Nog om te vormen naar natuur 1 N00.01 Nog om te vormen naar natuur 2 N00.00 Nog
Nadere informatieBijlage 1 behorende bij artikel 23, lid 1 van het Openstellingsbesluit 2017 SNL onderdeel natuur en SKNL
Bijlage 1 behorende bij artikel 23, lid 1 van het Openstellingsbesluit 2017 SNL onderdeel natuur en SKNL Natuur tarieven in /ha 7301 N01.01 Zee en wad 0,36 7302 N01.02 Duin- en kwelderlandschap 54,76 7303
Nadere informatie01 De hut vol info. POSTENTOCHTantwoordblad. biotoopstudie. 4. ja/neen. 5. ja/neen GROEP
01 De hut vol info 1........ 2....... ha Het natuurreservaat is zo groot als.... voetbalvelden. 3......... 4. ja/neen 1...... 2...... 5. ja/neen een schildpad..... 6. 5 km 2 km 02 Vier landschappen op
Nadere informatieVraag 1. Geologie en Sedimentatie
Vraag 1. Geologie en Sedimentatie Geef korte antwoorden op onderstaande vragen (gebruik volgend vel papier), ca. 5 min. per vraag. Noordzee Waddenzee zee niveau zee niveau ca. 1 km 1 m Figuur 1. Schematische
Nadere informatieOntwerp Natuurbeheerplan 2017
Ontwerp Natuurbeheerplan 217 (1/5) N.1 Nog om te vormen natuur N.2 Nog om te vormen naar natuur / nog nader te bepalen N1.1 Zee en wad N1.2 Duin- en kwelderlandschap N1.3 Rivier- en moeraslandschap N2.1
Nadere informatieBosplantengemeenschappen in Vlaanderen
7 Bosplantengemeenschappen Een typologie van bossen op basis van de kruidachtige vegetatie Spontaan ontwikkelde vegetaties zijn niet zomaar willekeurig samengesteld. Ze bestaan uit een bepaalde combinatie
Nadere informatieDit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming.
Dit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming. Bijlage, Vergunningaanvraag Kenmerken Samenvatting emissies Depositieresultaten
Nadere informatieGelet op artikel 3, tweede lid en artikel 5, tweede lid, van de Algemene subsidieverordening Zuid-Holland 2013;
Besluit van Gedeputeerde Staten van 31 oktober 2017, besluitnummer besluitnummer PZH-2017-615204878, tot wijziging van het Openstellingsbesluit 2018 SNL 2016, onderdeel natuurbeheer en SKNL 2013 (openstellingsbesluit
Nadere informatieVIER MODELLEN. Bouwstenen. Een meer uitgebreide beschrijving van de bouwstenen en informatie over het beheer vindt u in de bijlage.
2 VIER MODELLEN In dit hoofdstuk beschrijven we vier verschillende inrichtingsmodellen: Kleinschalig landschap, Moeraszone, Nat kralensnoer en Droog kralensnoer. In extra informatiepagina s geven we aan
Nadere informatieDit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming.
Dit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming. Bijlage, Vergunningaanvraag Kenmerken Samenvatting emissies Depositieresultaten
Nadere informatiePROVINCIE FLEVOLAND Provinciaal Blad
PROVINCIE FLEVOLAND Provinciaal Blad 2015/26 Nummer 1783178 OpenstelUngsbesluit Natuurbeheer 2016-2 Gedeputeerde Staten van Flevoland maken gelet op het bepaalde In artikel 3.42 van de Algemene wet bestuursrecht
Nadere informatieDe biologische waarderingskaart en habitatkaart. Natuurmanagement: kaartmateriaal, BWK en Habitatkaart
De biologische waarderingskaart en habitatkaart Hoe zou je dit beschrijven? Hoe beschrijven? Biotische beschrijving: welke plantensoorten staan er? Abiotische beschrijving: wat is het waterregime, bodemtype,
Nadere informatieBijen en Landschapsbeheer
Bijen en Landschapsbeheer Hoe maken we het landschap bijenvriendelijk Wat betekent dat voor de biodiversiteit en de kwaliteit van het landschap Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster -- www.bijenhelpdesk.nl
Nadere informatieDit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming.
Dit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming. Bijlage, Vergunningaanvraag Kenmerken Samenvatting emissies Depositieresultaten
Nadere informatieWetland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Moeras met Lisdodde in de Krimpenerwaard Wetland Wetland is een mozaïek van open water, drijvende waterplanten, planten die met hun voeten in het water staan, riet dat in het water
Nadere informatieDit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming.
Dit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming. Bijlage, Vergunningaanvraag Kenmerken Samenvatting emissies Depositieresultaten
Nadere informatieOfficiële naam regeling: Openstellingsbesluit 2018 Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer Limburg 2016
PROVINCIAAL BLAD Officiële naam regeling: Openstellingsbesluit 2018 Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer Limburg 2016 Citeertitel: Openstellingsbesluit 2018 Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer
Nadere informatieWat is een bos? Aandeel van verschillende taxongroepen voor de soortenrijkdom in gematigde loofbossen
Bosecologie Wat is een bos? Bossen zijn biotopen waar bomen het aspect bepalen. Maar niet alleen bomen bepalen of het een bos is Bij ons: # boomsoorten beperkt Toch zijn de boomsoorten de sleutelsoorten
Nadere informatienatuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN
natuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN indeling inleiding: voorstelling a geschiedenis van het natuurbeheer b - biotopen en soorten en hun beheer pauze c - beheer richt zich op de omgeving d - natuurbeheer
Nadere informatieDe berekening op basis van stikstofemissies gaat uit van de componenten ammoniak (NH3) en/of stikstofoxide (NOx).
U heeft op grond van artikel 2.7 van de Regeling natuurbescherming een melding ingediend voor uw initiatief. Deze bevestiging van uw melding is voor uw eigen administratie en toont aan dat de melding is
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. Openstellingsbesluit 2018 Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer Limburg 2016
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Limburg Nr. 8548 19 november 2018 Openstellingsbesluit 2018 Subsidieverordening Natuur- en Landscpsbeheer Limburg 2016 Gedeputeerde Staten van Limburg,
Nadere informatieNatuurbeheerplan 2017
(1/5) N.1 Nog om te vormen natuur N.2 Nog om te vormen naar natuur / nog nader te bepalen N1.1 Zee en wad N1.2 Duin- en kwelderlandschap N1.3 Rivier- en moeraslandschap N2.1 Rivier N3.1 Beek en Bron N4.1
Nadere informatieAddendum Natuurtoets Natuurbeschermingswet. Aanpassing fietspad Rozendijk; kruising Bakkenweg Westerslag
Addendum Natuurtoets Natuurbeschermingswet Aanpassing fietspad Rozendijk; kruising Bakkenweg Westerslag Addendum Natuurtoets Natuurbeschermingswet Aanpassing fietspad Rozendijk; kruising Bakkenweg - Westerslag
Nadere informatieWorkshop bosbeheer. Beheerteamdag 2017
Workshop bosbeheer Beheerteamdag 2017 Consulent bosbeheer Bosbeheer Elke boom heeft de functie om gekapt te worden Natuurwaarde bos? Wat bepaalt de natuurwaarde? Wat bepaalt de natuurwaarde van een bos?
Nadere informatiePost I. A: Oude duinen B: Zeekleilandschap. Bodemgebruik: A: Bos. B: Grasland
Post I Opdracht I: Om welke twee landschappen gaat het? A: Oude duinen B: Zeekleilandschap Grondsoorten: Bodemgebruik: Inrichtingselementen: A: Oud duinzand A: Bos A: Kasteel, woningen B: Jonge zeeklei
Nadere informatiePROVINCIE FLEVOLAND Provinciaal Bla(j
PROVINCIE FLEVOLAND Provinciaal Bla(j 2016-50 Nummer 1950294 Openstellingsbesluit 2017-2 Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer Gedeputeerde Staten van Flevoland maken gelet op het bepaalde in
Nadere informatieWilt u verder rekenen of gegevens wijzigen? Importeer de pdf dan in de Calculator.
Dit document bevat resultaten van een stikstofdepositieberekening met AERIUS Calculator. U dient dit document te gebruiken ter onderbouwing van een vergunningaanvraag in het kader van de Wet natuurbescherming.
Nadere informatieNATUURVERGUNNINGSAANVRAAG
NATUURVERGUNNINGSAANVRAAG (in drie exemplaren in te dienen) (Bijlage II bij het besluit van de Vlaamse regering van 23 juli 1998 houdende nadere regels ter uitvoering van het decreet van 21 oktober 1997
Nadere informatieOpenstellingsbesluit 2017 SNL onderdeel Natuur
Openstellingsbesluit van Gedeputeerde Staten der provincie Overijssel van 27 september 2016, nr. 2016/0388389, tot bekendmaking van hun besluit van 27 september 2016, nr. 2016/0320693, tot vaststelling
Nadere informatieLandschapsplan. BuroCollou Tuin-&Landschapsontwerp Looweg10Eibergen
Landschapsplan De plannen van de fam. Bauwhuis bieden veel kansen voor natuur en recreatie. Door de combinatie van deze twee functies ontstaat een nieuw landschap binnen de oude contouren, gebaseerd op
Nadere informatie7-stippelig lieveheersbeestje
7-stippelig lieveheersbeestje Kenmerken : 5,5-8 mm groot. Dekschilden rood met elk drie zwarte stippen en een schildstip. Halsschild zwart met trapeziumvormige of driehoekige witte voorhoeken. Biotoop:
Nadere informatieWilt u verder rekenen of gegevens wijzigen? Importeer de pdf dan in de Calculator.
Dit document bevat resultaten van een stikstofdepositieberekening met AERIUS Calculator. U dient dit document te gebruiken ter onderbouwing van een vergunningaanvraag in het kader van de Wet natuurbescherming.
Nadere informatieKwaliteit van de natuur. Hoe spoor je aantastingen op?
Kwaliteit van de natuur Hoe spoor je aantastingen op? Ecosystemen en levensgemeenschappen Zoek vergelijkende gebieden (oerbossen, intacte riviersystemen, ongerepte berggebieden, hoogveenmoerassen, etc)
Nadere informatieHet hydro-ecologisch functioneren van Teut en Tenhaagdoornheide
Het hydro-ecologisch functioneren van Teut en Tenhaagdoornheide Limburgse contactdag natuuronderzoek 3 maart 2018 André Jansen i.s.m. Geert de Blust Joost Vogels en Piet de Becker www.bosgroepen.nl Ligging
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. Nr. 7229
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Flevoland Nr. 7229 4 oktober 28 Besluit van Gedeputeerde Staten van de provincie Flevoland houdende regels omtrent natuurbeheer Openstellingsbesluit
Nadere informatieLANDSCHAPSANALYSE. 3: Landschapsvormen Hoog-Nederland. Sabine Geerlings Academie van Bouwkunst - 27 aprii. 27 september 2013 Academie van Bouwkunst
LANDSCHAPSANALYSE 3: Landschapsvormen Hoog-Nederland 27 september 2013 Academie van Bouwkunst Sabine Geerlings Academie van Bouwkunst - 27 aprii Onderwerpen 1. Rivierenlandschap 2. Zandlandschap 3. Krijt-
Nadere informatieHeide als landschap: historie, bodem en ontwikkeling. Rienk-Jan Bijlsma & Rein de Waal
Heide als landschap: historie, bodem en ontwikkeling Rienk-Jan Bijlsma & Rein de Waal 1953 Nieuwe functies vragen om nieuwe beheermethoden Evenwicht tussen hei en gras wanneer ontwikkeling ongestoord verloopt
Nadere informatieNatuur en groen op de speelplaats
Natuur en groen op de speelplaats MENU Waarom? Successie Uitgangssituatie Groenvormen gesloten ruimte Groenvormen open ruimte Water Fauna Keuze beplanting en Functies Beheer Risico s Natuur en groen op
Nadere informatieVegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem. Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR
Vegetatie-ontwikkeling in bossen op rijke bodem Patrick Hommel en Rein de Waal Alterra; Wageningen-UR Onderwerpen voordracht bostypen in Nederland verschillen tussen rijke bossen en arme bossen de rol
Nadere informatieBrakelbos (Brakel) Yves Adams
Brakelbos (Brakel) Yves Adams Biotopen Deel ll # Inleiding Myriam Dumortier 1 01 Biotopen in de natuurrapportering Soorten (deel I) zijn gebonden aan biotopen (deel II) en een samenhangend geheel aan biotopen
Nadere informatieDynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden. Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer
Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer Sturende dynamische processen Stroming van zoet en zout oppervlakte-
Nadere informatieReferentiewaarden grondwaterpeilen grondwaterafhankelijke habitats volgens dataset van NICHE
Referentiewaarden grondwaterpeilen grondwaterafhankelijke habitats volgens dataset van NICHE 4010 4010 Noord-Atlantische vochtige heide met Erica tetralix Noord-Atlantische vochtige heide met Erica tetralix
Nadere informatieBoerenwormkruid (Tanacetum vulgare)
Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare) Boerenwormkruid is een overblijvende plant. De plant heeft een kantige donkerbruin gekleurde stengel en kan 60-120 cm lang worden. Bloeit met platte schermen, die uit
Nadere informatieBermenplan Assen. Definitief
Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. Hoofdstuk 1 Natuur- en landschapsbeheer binnen een natuurterrein
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van provincie Drenthe. Nr. 5591 13 oktober 2016 Openstellingsbesluit Natuurbeheer 2017 Besluit van Gedeputeerde Staten van Drenthe van 4 oktober 2016, kenmerk 3.4/2016004170,
Nadere informatieDit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming.
Dit document is een bijlage bij het toestemmingsbesluit als bedoeld in artikel 2.7 eerste lid, van het Besluit natuurbescherming. Bijlage, Vergunningaanvraag Kenmerken Samenvatting emissies Depositieresultaten
Nadere informatieNATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK
NATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK NATTE ECOZONE SCHUYTGRAAF Inleiding 3 Ontwerp 5 Water 7 Randen en oevers 9 Eilanden 13 Verbindingen 17 Gebruik 21 Beplanting 25 I n h o u d NATTE ECOZONE SCHUYTGRAAF
Nadere informatieNATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014
NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014 NATUURPUNT vzw Een onafhankelijke organisatie gedragen door vrijwilligers grootste natuurbeschermingsorganisate in Vlaanderen eind 2001 opgericht
Nadere informatieHandleiding natuurbeheerplan DEEL 2 Inventaris
1 Handleiding natuurbeheerplan DEEL 2 Inventaris versie 05/04/2019 De inventarisatie heeft als doel informatie te verzamelen om de beheerdoelstellingen - die in deel 1 verkenning van het natuurbeheerplan
Nadere informatieOevers 2x maaien Oever 2
Oevers 2x maaien Oever 2 De vegetatie is rijk aan diverse soorten kruiden, zoals kattenstaart, grote waterweegbree en zwanebloem en behoort tot het Watertorkruidverbond (Oenanthion aquaticae). De vegetatie
Nadere informatieBronnen aan de basis van een goede natuurkwaliteit Over herstelbeheer in bronsystemen
Veldwerkplaats 16 mei 2012 Bronnen aan de basis van een goede natuurkwaliteit Over herstelbeheer in bronsystemen Rob van Dongen, Waterschap Regge en Dinkel & Marcel Horsthuis, Unie van Bosgroepen Bronnen
Nadere informatieMotivaties in het beheer van de duinen
Motivaties in het beheer van de duinen Ter gelegenheid van het Lymesymposium 1 november 2013 Marianne Snabilie Manager Onderhoud en Administratie PWN Waterleidingbedrijf Afdeling Natuur en Recreatie Inhoud
Nadere informatieCVDR. Nr. CVDR106004_1
CVDR Officiële uitgave van Utrecht. Nr. CVDR106004_1 24 januari 2017 Besluit van Gedeputeerde Staten van Utrecht van 10 november 2009,kenmerk 2009INT251102 tot vaststelling van de subsidieplafonds, aanvraagperioden
Nadere informatieBijlage 13: Koppeling tussen Natura2000-habitattypen en EHSbeheertypen
Bijlage 13: Koppeling tussen Natura2000-habitattypen en EHSbeheertypen H-code Habitattype Bt-nr. Beheertype Afbakening H1110_A H1110_B Permanent overstroomde zandbanken (getijdengebied) Permanent overstroomde
Nadere informatieDe Groene Long De Groene Long, parkgebied beheerplan
De Groene Long De Groene Long, een groen eiland in een zee van beton en asfalt en een mooi voorbeeld van wat Natuur in de stad kan zijn, werd officieel in het patrimonium van Kuurne opgenomen op 4 september
Nadere informatieVeenvorming in beekdalen. Veldwerkplaats: Drentse Aa, 15 juni 2009 Willem Molenaar / Camiel Aggenbach
Veenvorming in beekdalen Veldwerkplaats: Drentse Aa, 15 juni 2009 Willem Molenaar / Camiel Aggenbach Veensystemen in beekdalen hoogvenen regenwater, zuur, arm laagvenen hellingvenen grondwater, zuur-zwak
Nadere informatieSLOBKOUSNIEUWS 17 jrg7
SLOBKOUSNIEUWS 17 jrg7 De kop is er af! Na wat voorafgaand prospectie werk van Nicole en Ine trokken Nicole, Annemie, Isabelle, Guido, Paul, Harry, Jan, Luc & Luc, Pierre, Pat en de conservator van het
Nadere informatieGierzwaluw. Boomleeuwerik. Witte kwikstaart. Nachtzwaluw
Boomleeuwerik Leeft in droge, schrale heidevelden met losse boompjes en boomgroepen. Broedt ook in jonge aanplant van naaldbos (spar of den). Gierzwaluw Broedt onder daken van oudere gebouwen in Roermond.
Nadere informatieBos/Bosplaats Perceelsnummer LH1 Bestandsnummer
Bos/Bosplaats Perceelsnummer LH1 Bestandsnummer B Grauwe els 40% B Zwarte els 10% K Grassen (Henna, Witbol, Raaigras) 30% K Braam 30% K Koninginnekruid 10% K Grote brandnetel 10% K Moerasspirea 4% K Gewone
Nadere informatieNatuurmanagement specialisatie boswachter
Natuurmanagement specialisatie boswachter Ischnoderma resinosum Welkom in ons gebouw Uitgangen in geval van nood Brandblussers Wc Koffie, thee en water Info over opleidingscheques en andere Opleidingscheques,
Nadere informatieOntwerp-Natuurbeheerplan 2018
(1/5) N.2 Nog om te vormen naar natuur / nog nader te bepalen N1.1 Zee en wad N1.2 Duin- en kwelderlandschap N1.3 Rivier- en moeraslandschap N2.1 Rivier N3.1 Beek en Bron N4.1 Kranswierwater N4.2 Zoete
Nadere informatieAmfibieën en poelen. Gerlof Hoefsloot
Amfibieën en poelen Gerlof Hoefsloot Inhoud presentatie Functie van een poel: vroeger en nu Hoe werkt een poel? Wat bepaalt een goede ecologische situatie Soorten amfibieën Beheer van amfibieënpoelen,
Nadere informatieBIJLAGE 1 behorend bij artikel I, onderdeel c.1 van dit besluit
BIJLAGE 1 behorend bij artikel I, onderdeel c.1 van dit besluit vergoeding voor het begrotings 2016, behorende bij de Subsidieregeling natuur- en landschapsbeheer Zuid-Holland 2013 (onderdeel natuurbeheer)
Nadere informatieZwart Water_Inrichting Schaapsen Diepbroek incl. sanering stortlocaties
Uitgangssituatie Algemeen Zwart Water_Inrichting Schaapsen Diepbroek incl. sanering stortlocaties Projectnummer: 2009_015 Projectnaam: Zwart Water_Inrichting Schaaps- en diepbroek incl sanering stort 1
Nadere informatieOpenstelling SNL 2013 tarieven.
Openstelling SNL 2013 tarieven. Bijlage 1: jaarvergoeding voor het begrotingsjaar 2013, behorende bij de Subsidieverordening natuur- en landschapsbeheer provincie Utrecht (onderdeel natuurbeheer) Indexcode
Nadere informatieDe Groenzoom Struweelvogels
De Groenzoom Struweelvogels 1 Inhoudsopgave Zanglijster Struweelvogels - Zanglijster 3 - Roodborsttapuit 4 - Kneu 5 - Blauwborst 6 - Patrijs 7 - Rietzanger 8 Zanglijster - Lichte borst met pijlpuntige
Nadere informatieGROOT MALPIEVEN. Fotoreportage: een jaar na ven-herstelwerken. (ge VALKENSWAARD. Jacques van Kessel
GROOT MALPIEVEN (ge VALKENSWAARD Fotoreportage: een jaar na ven-herstelwerken. Jacques van Kessel September 2011 De Malpieheide is eigendom van de gemeente Valkenswaard, het gebied is in beheer bij de
Nadere informatieInventarisatie van ecologische waarden van het agrarisch natuurbeheer in Zeeland juni 2014
Inventarisatie van ecologische waarden van het agrarisch natuurbeheer in Zeeland juni 2014 Stichting Landschapsbeheer Zeeland Lucien Calle Sandra Dobbelaar Alex Wieland 15 juli 2014 1 Inhoud Inleiding...
Nadere informatieONTWERPBESLUIT NATUURBESCHERMINGSWET 1998 VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND
ONTWERPBESLUIT NATUURBESCHERMINGSWET 1998 VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Datum besluit : 3 december 2014 Onderwerp : Natuurbeschermingswet 1998-2014-014232 - gemeente Apeldoorn Activiteit : faunabeheer
Nadere informatieOntwerp Natuurbeheerplan 2017
Ontwerp Natuurbeheerplan 217 (1/5) N.2 Nog om te vormen naar natuur / nog nader te bepalen N1.1 Zee en wad N1.2 Duin- en kwelderlandschap N1.3 Rivier- en moeraslandschap N2.1 Rivier N3.1 Beek en Bron N4.1
Nadere informatieNatuurbeheerplan en kaartmateriaal. Natuurmanagement: natuurbeheerplan
Natuurbeheerplan en kaartmateriaal Verloop van de dag Natuurbeheerplan Kaartmateriaal Waarom een nieuw beheerplan Bosbeheerplan Bermbeheerplan Natuurbeheerplan Beheerplan bos/ natuurreservaat Harmonisch
Nadere informatieDrasland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Drasland in de Zouweboezem, provincie Zuid-Holland Bron: provincie Utrecht Drasland Drasland is niet bemest kruidenrijk hooiland dat maximaal 30 cm boven het oppervlaktewaterpeil
Nadere informatieDeelgebied Kalmthoutse Heide 2009 Biezenkuilen - Drielingvennen
Klein warkruid Foto: Dré Vansteenvoort Planteninventarisatie Grenspark 2009 Deelgebied Kalmthoutse Heide 2009 Biezenkuilen - Drielingvennen Rapport planteninventarisatie aandachtssoorten Beleidsplan 2
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. Openstellingsbesluit Fryslân 2017 Natuurbeheer en aanvullend openstellingsbesluit 2017 Agrarisch Natuurbeheer
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van provincie Fryslân. Nr. 5859 1 november 2016 Openstellingsbesluit Fryslân 2017 Natuurbeheer en aanvullend openstellingsbesluit 2017 Agrarisch Natuurbeheer Openstellingsbesluit
Nadere informatieEuropees beschermde natuur
Europees beschermde natuur Kwartelkoning Vlaanderen streeft naar 100 broedkoppels van deze soort, in 2007 waren er 6. Twee richtlijnen Vogelrichtlijn, 1979 Habitatrichtlijn, 1992 Afbakenen van gebieden
Nadere informatieStichting Landschapsbeheer Gelderland
Rosendael 2a 6891 DA Rozendaal www.landschapsbeheergelderland.nl HET PROJECT Programma: 19:30 Opening door Vereniging Landschap en Milieu Hattem Welkom Wethouder Carla Broekhuis 19:40 Presentatie streekeigen
Nadere informatie