Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Bouwkunde voltijd/deeltijd Hogeschool van Amsterdam

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde voltijd/deeltijd Hogeschool van Amsterdam

2

3 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde voltijd/deeltijd Hogeschool van Amsterdam Croho-nummer: Hobéon Certificering BV Datum 10 december 2010 Auditteam Drs. R.B. van der Herberg Ir. F. Verheijen Dr. ir. M. Prins M. de Rond Secretaris H. Bleijs

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Algemene gegevens Beoordelingskader Samenstelling auditteam Samenvattende beoordeling 2 2. INLEIDING Functie van het rapport De audit 7 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 9 4. VORIGE ACCREDITATIE 13 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 15 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 15 Facet 1.2. Niveau: bachelor 20 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Programma 23 Facet 2.1. Eisen hbo 23 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 26 Facet 2.3. Samenhang programma 28 Facet 2.4. Studielast 30 Facet 2.5. Instroom 32 Facet 2.6. Duur 34 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 35 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 40 Facet 3.1. Eisen hbo 40 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 42 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 47 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 47 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 51 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 51 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 53 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 56 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 56 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 63 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 65 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 67 BIJLAGE III Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen 69 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels 75 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 77

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de hbobacheloropleiding Bouwkunde (voltijd en deeltijd), verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam, croho-nummer 34263, te accrediteren. Dit advies wordt in dit rapport gefundeerd Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Variant van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Hogeschool van Amsterdam Bouwkunde Voltijd en deeltijd Leeuwenburg, Amsterdam Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie: 29 september 2010 Datum adviesrapport: 10 december Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: De heer drs. R.B. van der Herberg, (voorzitter) is senior auditor en partner van Hobéon Groep. Hij is onder meer betrokken bij advies- en audittrajecten in het vo, mbo en hbo. De heer ir. F. Verheijen (vak-/werkvelddeskundige) is directeur van een groot architectenbureau te leiden. Van 2000 tot 2008 was de heer Verheijen hoogleraar op de leerstoel Bouwconstructieve Integratie en Coördinatie, onderdeel van de afdeling Bouwtechnisch Ontwerpen van de faculteit Bouwkunde, TU Delft. De heer dr. ir. M. Prins (vakdeskundige), werkzaam als universitair hoofddocent en senior onderzoeker bij de sectie Real Estate & Housing en Msc-coördinator aan de faculteit Bouwkunde (TU Delft). Mevrouw M. de Rond (studentlid), vierdejaars en afstuderend student Bouwkunde aan de Hogeschool Utrecht, richting restauratie. Mevrouw H. Bleijs (secretaris), werkzaam bij Hobéon Groep, onder meer in de ontwikkeling en uitvoering van certificeringsregelingen en als secretaris. Zie bijlage III voor uitgebreide Curricula Vitae van de auditoren. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 1

8 1.5. Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Bouwkunde op de volgende overwegingen: Algemeen beeld Het auditteam trof bij de opleiding Bouwkunde van de Hogeschool van Amsterdam een gemotiveerd en ambitieus opleidingsteam, dat ervoor staat studenten kwalitatief hoogwaardig beroepsgericht en actueel onderwijs aan te bieden. De opleiding maakte de indruk in control te zijn en te streven naar continue verbetering. Een positief punt van de opleiding is de sterke oriëntatie op het beroepenveld. Een ander sterk punt is de onderscheidende profilering ten opzichte van collega-opleidingen, door de focus op integraal ontwerpen. Het gebruikte opleidingsmodel, waarin de student in goed samenhangende onderwijseenheden zich beroepstaken eigen maakt, werkt motiverend. Deze motivatie is belangrijk omdat de studie zeer veel tijd en inzet vergt van studenten. Onderwerp 1 Doelstellingen opleiding: Voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid: De landelijke profielbeschrijving Bachelor of Built Environment (2006) is opgesteld door de Hoger Onderwijsgroep Bouw & Ruimte in samenspraak met hogescholen en vertegenwoordigers van het werkveld. Bij de niveaubepaling voor het profiel BBE zijn de Dublin Descriptoren als uitgangspunt gebruikt. Doordat de opleiding haar eigen profiel geënt heeft op dit landelijke profiel, is geborgd dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij het internationaal gedefinieerde bachelorniveau en de eisen vanuit het beroepenveld. Bij de eigen kleuring van het profiel heeft de opleiding het accent gelegd op integraal ontwerpen. Het eigen profiel is afgestemd met en gevalideerd door het relevante beroepenveld en sluit aan bij veranderingen die momenteel in de bouwsector gaande zijn. De opleiding volgt de transitieagenda in de bouw nauwgezet en vertaalt deze door naar het curriculum. Daarnaast wil de opleiding samenwerking bewerkstelligen met collega-opleidingen Civiele Techniek en Bouwtechnische Bedrijfskunde. Het auditteam raadt ook samenwerking met opleidingen als Installatietechniek/Engineering aan. Hieraan is in de praktijk veel behoefte. Binnen de opleiding is momenteel aandacht voor het belang van bouwtechniek als de ruggengraat van de opleiding, iets wat het auditteam onderschrijft. Ook zet de opleiding in op het verder ontwikkelen van de internationale component. Ze heeft hoge ambities op onderzoeksgebied en is verbonden aan het lectoraat Meervoudig Intensief Ruimtegebruik. Het auditteam heeft gezien dat via dit lectoraat het onderzoeksdeel binnen het curriculum een impuls krijgt, zij het voornamelijk op het niveau van stedenbouw en architectuur. Het is nu zaak bovenstaande verder uit te bouwen op het gebied van de specialisaties als bouwtechnologie en uitvoeringstechnologie en daarnaast op het aspect integraal ontwerpen. Alle facetten van onderwerp 1 ( Doelstellingen opleiding ) worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 2

9 Onderwerp 2 Programma: Voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid: De opleiding Bouwkunde is zeer praktijkgericht en het programma zorgt er op diverse manieren voor dat studenten de kennis en vaardigheden ontwikkelen die zij nodig hebben in de beroepspraktijk. De beroepsgerichtheid komt tot uiting in het feit dat studenten aan beroepstaken werken in realistische projecten, waarbij zij relevante vakliteratuur gebruiken en veelal begeleiding ontvangen van (gast)docenten die tevens in de praktijk werkzaam zijn. Het auditteam is zeer te spreken over het gehanteerde coursemodel. Het onderwijsconcept is een mooie vorm van competentiegericht onderwijs waarbij beroepsthema s en -taken en een repertoire van toetsen op elkaar zijn afgestemd. De beroepstaken zijn afgeleid van de taken van professionals in het werkveld en communiceren beter dan competenties. De kracht van het coursemodel zit vooral in de sterke samenhang tussen de verschillende werkvormen binnen een course. In trainingen en tutorials krijgt de student just-in-time informatie en kennis aangeleverd, die hij/zij direct toepast in de projecten. Studenten herkennen deze samenhang en hebben baat bij de duidelijke en steeds terugkerende structuur van de courses. De studenten moeten hard werken om de studie te kunnen volbrengen, maar zij geven aan dat het studieprogramma mede door het coursemodel interessanter en daardoor beter studeerbaar wordt. Een ander voordeel van het coursemodel is dat het de mogelijkheid biedt het onderwijsprogramma relatief eenvoudig te actualiseren. Het is daarom een geschikt vehikel om de transitieagenda in de bouw door te vertalen in het curriculum. De opleiding benut een gevarieerd repertoire aan toetsen, zoals kennistoetsen, beroepsproducten en projecten. Ze dringt, onder andere door individualisering van projectopdrachten, het fenomeen meeliften terug. Ze heeft in een toetsnotitie haar werkwijze voor het opstellen en het beoordelen van toetsen vastgelegd en werkt op basis hiervan. De examencommissie en toetscommissie zien hier op toe. Zes facetten van onderwerp 2 ( Programma ) zijn als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. (Het facet 2.6 dat slechts betrekking heeft op de duur van de opleiding en geen waardeoordeel bevat, is hierbij buiten beschouwing gelaten.) Onderwerp 3 Inzet van personeel: Voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid: De praktijkgerichtheid van de opleiding is afleesbaar in het personeelsbestand: 40 procent van de docenten is ook werkzaam in de beroepspraktijk. Daarnaast zet de opleiding structureel gastdocenten in. Het personeel van de opleiding onderhoudt goede contacten met vakgenoten en het werkveld over de invulling en organisatie van de opleiding en aangaande de transitieagenda in de bouw. Het auditteam heeft uit de CV s van docenten af kunnen leiden dat zij in voldoende mate gekwalificeerd zijn om het onderwijs naar behoren uit te kunnen voeren. Er is een goed functionerende gesprekscyclus en er zijn scholingsfaciliteiten voor kennisbevordering van docenten. Het auditteam heeft waargenomen dat de opleiding er momenteel werk van maakt docenten structureel te scholen op het gebied van didactiek en acht dit verstandig. Om de onderzoeksdoelstellingen waar te kunnen maken volgen momenteel vier docenten een promotietraject. Studenten zijn tevreden over de inzet, het enthousiasme en de praktijkgerichtheid van docenten. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 3

10 Alle facetten van onderwerp 3 ( Inzet van personeel ) worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Onderwerp 4 Voorzieningen: Voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid: Het gebouw, de computerfaciliteiten en ruimten voor groepen lijden aan topdrukte en filevorming en op punten aan slijtage. Studenten zijn hierover zodoende niet erg tevreden. Wel tevreden zijn zij over zaken als intranet, informatievoorziening en roostering, maar wat betreft de cijferadministratie zien studenten ruime verbetermogelijkheden. Het auditteam waardeert de serieuze wijze waarop de opleiding de studiebegeleiding voor studenten vormgeeft. Het is knap hoe zo n grote opleiding erin slaagt persoonlijk contact te onderhouden met de studenten door de opleiding als het ware klein te organiseren. De individuele beroepsontwikkeling is een zinvol instrument, waarin de focus verschuift van intensieve aandacht in het eerste jaar naar verzelfstandiging van de student naarmate de studie vordert. De studenten zijn zeer te spreken over de persoonlijke benadering door docenten en beschouwen de studieloopbaanbegeleiding doorgaans als zinvol. Één facet van onderwerp 4 ( Voorzieningen ) wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding., wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg: Voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid: Het auditteam heeft vastgesteld dat binnen de opleiding systematisch het HvA-kwaliteitsinstrumentarium wordt benut om de mening van belangrijke stakeholders te monitoren. De opleiding hanteert aanvullend hierop evaluaties in de vorm van gesprekken, zoals teamevaluaties en de gesprekken tussen docenten en studenten die aan het eind van een blok plaatsvinden. Gezien de verbeteringen die de afgelopen jaren gerealiseerd zijn, wat tijdens de audit onderschreven werd door studenten, heeft de opleiding hiertoe een werkend mechanisme ontwikkeld. Naar mening van het auditteam heerst binnen het opleidingsteam een grote mate van kwaliteitsbesef en de wil om te blijven verbeteren. Twee facetten van onderwerp 5 ( Interne kwaliteitszorg ) worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Onderwerp 6 Resultaten: Voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid: De opleiding borgt dat de studenten die afstuderen het gewenste niveau behalen. Zij doet dit door heldere procedures te hanteren voor de afstudeervoorstellen en bijbehorende plannen van aanpak, de doorloop en begeleiding van het traject en de uiteindelijke toetsing en beoordeling. Er is altijd een tweede lezer vanuit de opleiding als medebeoordelaar aanwezig en er is ook altijd een vertegenwoordiger van de beroepspraktijk bij de beoordeling betrokken. Het auditteam wil de opleiding meegeven aandacht te blijven houden voor de individuele component bij het afstuderen. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 4

11 Het auditteam heeft een aantal afstudeerwerkstukken bestudeerd en acht deze van hbo-niveau. Wel is het team van mening dat de opleiding structureel zou moeten checken of het afstudeerniveau correspondeert met de opleidingdoelstellingen op het gebied van integraliteit, internationalisering, onderzoek etc. Op het gebied van rendementen beweegt de opleiding gestaag richting de streefcijfers en men weet dat in dit kader de laatste loodjes het zwaarst wegen. Het auditteam heeft waargenomen dat de opleiding de rendementscijfers in combinatie met evaluatieresultaten stelselmatig analyseert en verbetermaatregelen inzet om de streefcijfers te behalen. Één facet van onderwerp 6 ( Resultaten ) wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 5

12 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 6

13 2. INLEIDING 2.1. Functie van het rapport Dit rapport bevat het advies aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI) is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam, croho-nummer De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en deeltijd. Deze varianten zijn grotendeels identiek, maar er zijn verschillen. Zo kent de voltijd zes specialisaties en de deeltijdopleiding twee. In de voltijd stroomden dit jaar ruim 300 studenten in, in de deeltijd 4. Afwijkend bij de deeltijdopleiding is voorts dat beroepsgerelateerde werkzaamheden als aparte onderwijseenheid is opgenomen. In dit rapport ligt de nadruk op de voltijdopleiding; daar waar de deeltijd afwijkt, is dit benoemd. Waar het facetoordeel afwijkt, is dit duidelijk aangegeven. In hoofdstuk 6 zijn de oordelen voor beide varianten afleesbaar. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) De audit De audit heeft plaatsgevonden op 29 september Voor het auditprogramma zie Bijlage I. Het auditteam bestond uit de heren drs. R.B. Van der HerbergHH (voorzitter), prof. ir. F. Verheijen (vak-/werkvelddeskundige), prof. dr. ir. M. Prins (vakdeskundige), mevrouw M. de Rond (vierdejaars student Bouwkunde) en mevrouw H. Bleijs (secretaris). voorzitter Drs. R.B. van der Herberg vak-/werkvelddeskundige Ir. F. Verheijen vakdeskundige Dr. ir. M. Prins student M. de Rond secretaris H. Bleijs werkveld vak / discipline X X X X onderwijs X X kwaliteitszorg /audit X X studentperspectief X Zie bijlage III voor uitgebreide Curricula Vitae van de auditoren. Relatie Bouwkunde en Civiele Techniek Studenten van de opleiding Bouwkunde die afstuderen in de richting constructie, volgen na de propedeuse een schakelprogramma, course 210c. Deze course is een aangepast programma om de kennis van wiskunde en toegepaste mechanica op hetzelfde niveau te brengen als de studenten Civiele Techniek. Na de schakelcourse volgende de studenten het programma van de opleiding Civiele Techniek. In feite switcht de student dan van studie. De projectopdrachten die deze studenten volgen zijn wel bouwkundig, maar de focus ligt op constructie en niet op de esthetische ontwerpkant. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 7

14 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 8

15 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Plaats binnen Hogeschool en Domein De Hogeschool van Amsterdam (HvA) is ingericht zeven domeinen. Deze domeinindeling komt overeen met de zeven faculteiten van de Universiteit van Amsterdam, waarmee de HvA sinds 2004 een strategische samenwerking heeft. In het vigerende instellingsplan van de HvA Leren excelleren zijn belangrijke speerpunten: studiesucces, kennisontwikkeling in en mét de praktijk en professionaliteit. Eén van de zeven domeinen is het domein techniek. Dit domein heeft het huidige strategische plan Nieuwe wegen met techniek, gebaseerd op het HvA-instellingsplan en op een omgevingsscan. Creativiteit, innovatie en ondernemerschap zijn kernwoorden uit dit plan. De opleiding Bouwkunde (voltijd en deeltijd) maakte tijdens de vorige accreditatie deel uit van het instituut voor Bouwkunde en Civiele Techniek. Sinds 2004 valt de opleiding samen met Civiele Techniek en tien andere technische opleidingen binnen bovengenoemd domein Techniek, dat circa 5000 studenten en 275 medewerkers telt. Profiel opleiding Bouwkunde Landelijk beroepsprofiel De opleiding leidt studenten op tot Bachelor of Built Environment. In 2006 is door de Hoger Onderwijsgroep Bouw & Ruimte (HOG B&R), in samenspraak met vertegenwoordigers van het werkveld, het landelijk profiel Bachelor Built Environment (BBE) opgesteld. Dit landelijke profiel heeft als referentiekader gegolden voor het eigen beroeps- en opleidingsprofiel van de opleiding Bouwkunde van de HvA. De beschrijving van de competenties in het landelijk profiel de Bachelor of Built Environment is breed en nagenoeg contextloos. De opleiding heeft aan deze competenties een vakspecifieke invulling met een eigen HvA-kleuring gegeven. Bouwkundige specialisten beschikken over ruimtelijk inzicht, technische vaardigheden en vormgevoeligheid. Zij houden zich onder meer bezig met het ontwikkelen van ruimten voor wonen, werken, ontspannen en verzorgen. Hun centrale taakgebied omvat het ontwikkelen van bouwplannen, projectdefinities en bestekken. Bouwkundigen dienen projectinformatie in en organiseren contractvorming. Ook het evalueren, terugkoppelen en beheren van gebouwen behoort tot hun beroepstaken, net als het doorrekenen van de diverse bouwelementen/constructies en het kiezen van de juiste materialen. Voor bouwkundige beroepsbeoefenaars is het belangrijk dat zij in multidisciplinaire teams opereren en tegenstrijdige belangen met elkaar verenigen. Het is belangrijk dat ze hun werkzaamheden voldoende op elkaar afstemmen en dat zij de noodzakelijke informatie uitwisselen. Ze maken een verantwoorde afweging tussen kwaliteit en budget, tussen kosten en maatschappelijk belang. Eigen profiel Binnen de eigen profilering legt de opleiding het accent op het ontwerpproces en integraliteit. Met het scherpe eigen beroepsprofiel onderscheidt de opleiding Bouwkunde van de HvA zich inhoudelijk ten opzichte van collega-opleidingen. De opleiding heeft veel aandacht voor de ontwikkelingen in het werkveld van de gebouwde omgeving, waar momenteel veelomvattende veranderingen gaande zijn. Er ontstaan nieuwe bouwprocesvormen waarin de rol en positie van de bouwpartners structureel veranderen. De opleiding wil voorloper zijn bij het aansluiten bij deze ontwikkelingen. In de kern betekent dit dat binnen de opleiding de studenten steeds integraler en multidisciplinairder moeten werken. Naast de focus op ontwerpen en integraliteit wil de opleiding bouwtechniek de ruggengraat van de opleiding maken. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 9

16 De voltijdopleiding kent zes afstudeerrichtingen: Uitvoeringstechnologie Restauratie & renovatie Bouwtechnologie Architectuur Stedenbouw Constructie (wordt vanaf blok 220 gevolgd bij Civiele Techniek) De deeltijdopleiding kent vanaf cohort , aansluitend bij de dalende vraag vanuit de markt in verband met de crisis, twee afstudeerrichtingen: Bouwtechnologie Uitvoeringstechnologie Afgestudeerden van de opleiding vinden een baan bij architecten-, technisch ontwerp- en adviesbureaus in de burgerlijke en utiliteitsbouw, en bij bureaus voor stedenbouw, landschap, ruimtelijke ordening etc. Studenten komen ook terecht in de projectontwikkeling en bij woningbouwcorporaties. De specialisatie Architectuur is erop gericht studenten te laten doorstromen naar vervolgopleidingen aan de Technische Universiteit (TU) en de Academie van Bouwkunst (AvB). Functies waarin de studenten werkzaam zijn, zijn onder andere: calculator, werkvoorbereider, bouwplaatsmanager, projectleider, projectcoördinator, bouwkundig tekenaar, assistent ontwerper, tekenaar. Studentenpopulatie De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en deeltijd. Per 1 september 2009 stroomden 322 studenten in bij de voltijdvariant (september ,2% marktaandeel, marktleider) en stonden er in totaal 900 studenten ingeschreven. De meeste studenten zijn afkomstig van de havo. Daarnaast stromen doorgaans zo n kleine 10 procent vwo ers en zo n 30 procent mbo ers in. Bij de deeltijd stroomden in studenten in. Deze lage instroom ten opzichte van eerdere jaren hangt samen met het feit dat in 2009 het aantal afstudeerrichtingen is teruggebracht naar twee. Structuur van de opleiding De opleiding duurt vier jaar en bestaat uit de propedeusefase (eerste jaar) en de driejarige hoofdfase. In totaal behalen studenten 240 studiepunten, waarvan er 210 in het majordeel en 30 in het minordeel. Ieder jaar is verdeeld in vier blokken van tien weken, waarvan acht weken onderwijs en twee voor tentamens en projectafronding. Het onderwijs is georganiseerd in courses die doorgaans één blok beslaan. De courses voor de stage, de minorruimte en het afstuderen beslaan elk twee blokken. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

17 Schematische opbouw van de opleiding: Voltijd Jaar Fase Inhoud Courses EC s Propedeuse Basisvorming 110; Architectuur, stedenbouw 120; Bouwtechnologie, restauratie-reno. 130; Constructie 140; Uitvoeringstechnologie Hoofdfase Basisvorming 210; Project in voorbereiding 220; Integraal ontwerpen Specialisatie/verdieping 230; specialisatie (a, s, t, r, m)* 240; specialisatie (a, s, t, r, m) Stage 310; 30 Specialisatie 320; specialisatie (a, s, t, r, m) 15 Specialisatie 330; specialisatie (a, s, t, r, m) 15 Minorruimte; accent door verdieping of verbreding ; minor of 410; doorstroomminor Professionalisering 420; afstuderen 30 * architectuur (a), stedenbouw (s), bouwtechnologie (t), restauratie & renovatie (r), uitvoeringstechnologie (m), constructie (c) Mbo-bouwkundestudenten kunnen, wanneer ze aan bepaalde eisen voldoen, vrijstelling krijgen voor studieonderdelen van de basisfase. Deze studenten volgen in plaats van de courses 110 t/m 220 twee schakelcourses (250 en 260) voorafgaande aan een specialisatie. In de richting constructie is dit niet mogelijk. Er is ook maatwerk mogelijk op basis van aangetoonde EVC s. Deeltijd studenten Het tot nu toe uitgevoerde reguliere deeltijdtraject loopt momenteel af. Alle instromende deeltijdstudenten volgen een maatwerktraject (MW). In feite is nu het enige verschil met de voltijd dat studenten het projectwerk op hun werkplek uitvoeren; het werkplekleren. Deeltijdstudenten worden geacht in de specialisatiefase een relevante werkomgeving te hebben ten behoeve van het leren op de werkplek. Onderwijsmodel De opleiding hanteert het coursemodel. Studenten werken aan hun individuele competentieontwikkeling binnen zogenaamde courses, die in een vaste volgorde worden aangeboden en elk zijn gericht op een aan de praktijk ontleend thema. De verschillende werkvormen binnen de courses, zoals colleges met zelfstudie, trainingen en projecten, vormen een samenhangend geheel dat aansluit bij dit thema. Afhankelijk van de gestelde (leer)doelen werken de studenten bij projecten individueel, in duo s of in groepen samen. Daarnaast komt in iedere course studieloopbaanontwikkeling aan de orde. Dit is belangrijk, want de student is zelf verantwoordelijk voor de planmatige ontwikkeling van beroepsbekwaamheden en competenties. De docent coacht, stimuleert, motiveert en activeert deze ontwikkeling. Het coursemodel biedt studenten én docenten structuur in de opleiding. Het model is flexibel, niet zo zeer in de zin van studeerbaarheid, maar in de zin van ruimte om vakken binnen de courses-structuur aan te passen zonder de samenhang van het programma in gevaar te brengen. Het coursemodel biedt goede mogelijkheden om veranderingen die gepaard gaan met de opgave, die voort loeit uit de transitieagenda in de bouw/ de nieuwe bouwopgave, in te passen in het onderwijsprogramma. Aansluiting bij het beroepenveld De opleiding is stevig ingebed in de beroepspraktijk. Het beroepsprofiel is namelijk opgesteld met én gevalideerd door vertegenwoordigers van het werkveld. Daarnaast is er de opleidingsadviesraad, gevormd door vertegenwoordigers van toonaangevende organisaties uit het werkveld. De opleidingsadviesraad denkt mee over de toekomst van de opleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

18 Bovenstaande geeft aan dat de opleiding op sturingsniveau een goede aansluiting heeft bij de praktijk. Op het niveau van onderwijsuitvoering realiseert ze de verbinding met de praktijk door in de courses praktijkprojecten te gebruiken en door zeer regelmatig deskundigen uit het werkveld in te zetten als gastdocent. Meer dan 40 procent van het vaste docententeam is tevens in de praktijk werkzaam, waardoor er een directe link tussen studenten en hun toekomstige werkveld is. Relatie opleiding en kenniscentrum /onderzoek Bouwkunde is verbonden aan het lectoraat Meervoudig Intensief Ruimtegebruik (MIR), waarin onderzoeksthema s als De betekenis van het stedelijk bouwblok en De positie, inhoud en rol van stedelijke anchorpoints een rol spelen. Aan de kenniskring MIR nemen vanuit Bouwkunde vier docenten deel voor in totaal 0,6 fte. Het lectoraat richt zich op versterking van de onderwijskwaliteit, de professionaliteit van docenten, de theorievorming in de opleiding en op innovatie in het werkveld. Daarnaast is het doel het analyse-ontwerp-instrumentarium verder te ontwikkelen en goed in te bedden in het curriculum. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

19 4. VORIGE ACCREDITATIE De vorige accreditatievisitatie vond plaats in Het auditteam kwam indertijd tot een zeer positief resultaat: zeven facetten werden met voldoende beoordeeld en de overige veertien facetten met goed. De NVAO noemde in haar besluit een aantal sterke punten van de opleiding: De eigen profilering op het gebied van integraal ontwerpen betekent een belangrijke en voor het werkveld zeer relevante innovatie van de opleiding. De opleiding stelt de studenten in de gelegenheid zich te oriënteren op de internationale en grensoverschrijdende aspecten van het vakgebied van Bouwkunde. Het panel apprecieert het in samenwerking met het beroepenveld ontworpen referentiekader als helder, goed uitgewerkt, samenhangend, werkvelddekkend en innovatief. Het auditteam heeft waargenomen dat de genoemde punten in grote mate nog steeds gelden en dat de opleiding op deze punten blijft ontwikkelen. Het integraal ontwerpen blijft actueel en wordt in de veranderende markt steeds relevanter. De opleiding heeft het beroepsprofiel verder aangescherpt. De internationale component is versterkt en komt op verschillende manieren terug in de opleiding. De opleiding is zeer beroepsgericht en betrekt het relevante beroepenveld in grote mate bij vormgeving en uitvoering van het curriculum. Op bovengenoemde punten wordt verder ingegaan bij facet 1.1 en 1.2. In het NVAO-besluit kwam als aandachtspunt naar voren dat de kwaliteitsborging en terugkoppeling aan studenten met betrekking tot de theorietoetsen beter kan, wanneer dit op dezelfde wijze gebeurt als bij de werkopdrachten en beroepsproducten. De opleiding is met dit punt aan de slag gegaan. Op het hele gebied van toetsing en beoordeling is de kwaliteitsborging is verbeterd, doordat docenten volgens het vier ogenprincipe werken en doordat bij beoordeling minimaal twee docenten betrokken zijn. De opleiding ziet op dit punt verbetering doordat docenten structureel intervisiebijeenkomsten hebben m.b.t. beoordeling. Dit proces is nog niet ten einde, verdere verbetering is mogelijk. De kwaliteit van feedback van docenten op de producten van studenten is ook door de opleiding in haar zelfevaluatie aangemerkt als een aandachtspunt. Interne audits De interne audit is onderdeel van het kwaliteitszorgsysteem van de Hogeschool van Amsterdam en wordt in alle domeinen uitgevoerd maximaal drie jaar voorafgaand aan de accreditatie van een opleiding. Bij Bouwkunde vond deze plaats in december Een aantal aanbevelingen sluit aan bij het reguliere ontwikkelproces van de opleiding. De opleiding heeft o.a. naar aanleiding van deze audit enkele verbeteringen doorgevoerd. Zo is nu: de samenhang tussen de eindkwalificaties en het bachelorniveau beschreven; het toetsbeleid geformuleerd en zijn de beoordelingscriteria vastgelegd; het leren in de beroepspraktijk verplicht voor alle studenten. Verdere verbeteringen naar aanleiding van de interne audit komen aan de orde bij facet 5.2. Naar aanleiding van de basisscan door de Staf Onderwijs & Kwaliteit van de HvA in 2009 is gesteld dat de opleiding voldoet aan de gestelde eisen voor accreditatie. Nieuw onderwijsmodel De opleiding heeft de afgelopen jaren het programma vanuit een coursestructuur opgezet, en heeft waar nodig op basis van de praktijkervaringen verbeteringen doorgevoerd. In hoofdstuk 3, Karakteristiek van de opleiding, is dit model kort beschreven en in de facetten van onderwerp 2 Programma wordt hierop uitgebreid ingegaan. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

20 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

21 DEEL 2 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: Goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Beroepsprofiel Bachelor of Built Environment De opleiding leidt studenten op tot Bachelor of Built Environment (BBE). De landelijke profielbeschrijving van de Bachelor of Built Environment is in 2006 opgesteld op initiatief van de Hoger Onderwijsgroep Bouw & Ruimte (HOG B&R), in samenspraak met afgevaardigden van hogescholen, en vertegenwoordigers en deskundigen uit het werkveld. De HOG B&R heeft de taak op zich genomen een set domeincompetenties voor het domein Built Environment samen te stellen, mede op basis van de kerncompetenties van de verschillende opleidingen binnen het domein. Via de HOG B&R wordt het competentieprofiel tevens geactualiseerd. De HOG B&R heeft binnen de BBE vijf domeincompetenties onderscheiden, waarbinnen voor Bouwkunde acht beroepscompetenties benoemd zijn. Zie onderstaand schema. BBE-domeincompetenties acht competenties Bouwkunde Initiëren Ontwerpen Specificeren Uitvoeren Beheren 1.Ontwikkelen projectdefinitie 2.Alternatieven en varianten opstellen en boordelen in de ontwerpfasen VO en DO 3.Bestek- en indieningsgereed maken 4.Organiseren contractvorming 5.Voorbereiding van de realisering 6.Handhaven, bewaken en bijsturen uitvoeringsplan 7.Evalueren en terugkoppelen projectgegevens 8.Beheren van gebouwen Opleidingseigen inkleuring beroepsprofiel Het brede, landelijk vastgestelde Bouwkunde-beroepsprofiel heeft als referentiekader gegolden voor het eigen beroeps- en opleidingsprofiel van de opleiding Bouwkunde van de HvA. De opleiding richt zich, conform het landelijk BBE-profiel, op vijf taakgebieden of fases binnen het vakgebied zijnde: Initiatiefase, Ontwerpfase, Technisch ontwerp/prijs- en contractvormingsfase, Uitvoeringsfase en Gebruik/Exploitatiefase. In de visie van de opleiding verlopen deze fases niet per definitie sequentieel. De beroepsprofielen van de zes specialisaties Uitvoeringstechnologie, Bouwtechnologie, Architectuur, Stedenbouw, Restauratie & renovatie en Constructie zijn gebaseerd op de beroepstaken die professionals in de bovengenoemde taakgebieden in de beroepspraktijk uitvoeren. Daarnaast zijn beroepstaken geformuleerd die vallen in de categorie Nietfasegebonden taken. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

22 De opleiding Bouwkunde biedt met haar zes specialisatierichtingen en minorenaanbod een brede opleiding. Studenten worden hierbinnen opgeleid op de terreinen samenwerken, ontwerpen en integratie. Daarnaast bouwen studenten een technische basiskennis op. Binnen de specialisatie vindt vaktechnische verdieping van de basiskennis plaats. De eigenheid van de opleiding ligt in de focus op integraal ontwerpen. Deze profilering komt voort uit de wens aan te sluiten bij de ontwikkelingen in het werkveld aangaande de veranderende bouwopgave en is herkenbaar in het curriculum i.c. in de coursethema s en de opdrachten die studenten doen. Het aspect ontwerpen krijgt veel aandacht binnen de projectopgaven. De opleiding is, naast het afleveren van hbo-professionals, gericht op doorstroming naar masteropleidingen aan de Academie voor Bouwkunst en de Technische Universiteiten, waarvoor ontwerpcompetenties van groot belang zijn. De focus op integraliteit komt onder meer tot uitdrukking in de aandacht voor samenwerken, in de niet-sequentiële benadering van de vijf fases van het bouwproces en in het feit dat er binnen de opleiding aandacht is voor de raakvlakken van Bouwkunde met andere vakgebieden. Zo komen in course 220 integraal ontwerpen de raakvlakken met Civiele Techniek en Bouwtechnische Bedrijfskunde aan bod. Het opleidingsprofiel is, naar mening van het auditteam, scherp en onderscheidend ten opzichte van collega-opleidingen. In het kader van integraliteit wil het auditteam meegeven dat naast samenwerking met andere disciplines binnen het vakgebied als vastgoed en constructie ook samenwerking op de aspecten installatietechniek en bouwfysica van grote meerwaarde kan zijn en dat hier grote behoefte aan is in het werkveld. Gedurende de audit bleek dat de opleiding continu zoekt naar de juiste de balans tussen de technische kennisbasis en aspecten als integraal ontwerpen, onderzoeksvaardigheden en communicatieve skills (samenwerken, rapportagevaardigheden, projectmanagement etc.). Momenteel is er een tendens om bouwtechniek steviger neer te zetten als ruggengraat van de opleiding (zie onder het kopje Toekomstige ontwikkelingen ). De beginnende beroepsbeoefenaar In het document Opleidingsmodel en opleidingsprofiel en in het document De beroepsprofielen opleidingen bouwkunde zijn de beroepsprofielen van de zes specialisaties opgenomen. Deze zijn gebaseerd op de beroepstaken die professionals in de praktijk uitvoeren. Het programma is geheel gericht op het (leren) uitoefenen van deze beroepstaken. Het auditteam heeft vastgesteld dat afgestudeerden HvA Bouwkunde het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar behalen. De opleiding omschrijft een competentie als: eigenlijk niet meer dan het vermogen om een beroepstaak uit te voeren. Dat vermogen bestaat uit een geïntegreerd geheel van kennis, inzicht, vaardigheden en houding. In haar studiebeschrijvingen maakt de opleiding ook voor studenten helder welke beroepstaken er per studieonderdeel geleerd moet worden. Het auditteam waardeert de heldere en pretentieloze wijze waarop men competentiegericht onderwijs vormgeeft en dit meedeelt aan de studenten. Via de jaarlijkse alumnimetingen en via de contacten met het werkveld houdt de opleiding zicht op of de afgestudeerden ook terechtkomen op plekken die de opleiding beoogt en op de aansluiting tussen opleiding en het werkveld. Uit de alumnimeting blijkt dat de afgestudeerden tevreden zijn over deze aansluiting. De beroepstaken waaruit het curriculum is opgebouwd, beschouwen de alumni als actueel en relevant. Wel signaleren alumni dat in de opleiding meer aandacht aan ontwerpvraagstukken en wat minder aandacht aan uitvoeringsvraagstukken wordt gegeven dan in hun startfuncties. Dit verschil is in overeenstemming met de profileringskeuze die de opleiding heeft gemaakt om het accent te leggen op het concept van integraal ontwerpen en het creatieve bouwproces. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

23 Validatie door vakgenoten Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding goede structurele contacten onderhoudt met de beroepspraktijk en (inter)nationale kennisinstellingen. Het opleidingseigen beroeps- en opleidingsprofiel is met het beroepenveld overlegd. Het mede opstellen en legitimeren van het opleidingsprofiel van de opleiding is ook één van de taken van de onderwijsadviesraad (OAR), waarin dertien vertegenwoordigers van de belangrijkste beroepsgroepen in het werkveld participeren. Met de OAR bespreekt de opleiding ook de geformuleerde beroepstaken, de Body of Knowledge (= de gebruikte literatuur), de transitieagenda in de bouw en ontwikkelingen in het beroep en de arbeidsmarkt. Een actueel profiel is op deze wijze geborgd. Ook op operationeel niveau ontvangt de opleiding signalen over het profiel en het curriculum, zoals via de contacten met praktijkbegeleiders bij stage en afstuderen en via gastdocenten. Internationale referentie Studenten moeten goed toegerust zijn om op de internationale arbeidsmarkt te opereren. Bij de HvA en binnen het domein Techniek wordt een beleid gevoerd waarin de internationale gerichtheid van de opleidingen wordt bevorderd. In dit kader streeft de opleiding naar een intensieve en structurele samenwerking met een overzichtelijk aantal partners, waarbinnen activiteiten als studentenmobiliteit, docentenmobiliteit, curriculumontwikkeling en projecten plaatsvinden. De opleiding kent momenteel structurele samenwerking met zeventien kennisinstellingen in Europa en Zuid-Amerika. Binnen deze samenwerking vinden bovengenoemde activiteiten in verschillende mate plaats. Jaarlijks verzorgt de opleiding internationale, op architectuur gerichte studiereizen in Europa (Basel, Parijs, Moskou, Helsinki of Berlijn) en buiten Europa (Chicago en New York). Derde- en vierdejaars studenten kunnen in plaats van een minor een half jaar bij één van de partnerinstellingen studeren. Andersom kunnen ook buitenlandse studenten een half jaar aan de opleiding komen studeren. De opleiding heeft diverse internationaal georiënteerde (afstudeer)projecten in het onderwijs opgenomen. Zo werken in het meerjarig programma Design & Build Brazil zowel docenten als studenten aan het verbeteren van de sociale huisvesting in de sloppenwijken van Rio de Janeiro. De komende jaren zijn erop gericht de activiteiten met de buitenlandse partners uit te bouwen en te intensiveren. Het doel is daarbij grotere aantallen studenten internationale ervaring op te laten doen. De opleiding gaat internationalisering ontwikkelen voor de specialisatie Uitvoeringstechnologie. Het auditteam is van mening dat de opleiding voortvarend gestart is op het gebied van internationalisering en denkt dat het nu het moment is om de reeds verrichte inspanningen te laten indalen en beklijven. Het is nu tijd om over internationalisering, gericht op een meer duurzame en solide inbedding, op fundamentele en strategische wijze door te denken. Onderzoek Bouwkunde is verbonden aan het lectoraat Meervoudig Intensief Ruimtegebruik, waarin vier docenten van de opleiding participeren. Het lectoraat richt zich op versterking van de onderwijskwaliteit, van de professionaliteit van docenten, van de theorievorming in de opleiding en het beroep, en van de innovatie in het werkveld. Daarnaast is het doel om inhoud te geven aan de positie van het analyse-ontwerp-instrumentarium in het curriculum van de opleidingen. Het auditteam is enthousiast over de lector van MIR, over dat onderzoeksresultaten gepubliceerd worden en over de doorwerking het lectoraat in het onderwijs. Het team neemt duidelijke ontwikkelingen waar op onderzoeksgebied, maar nog voornamelijk op het niveau van architectuur en stedenbouw. Het auditteam acht aansluiting bij een lectoraat op het gebied van bouwtechniek en installatietechniek, of het oprichten van een lectoraat Integraal ontwerpen een zeer zinvolle uitbreiding op dit gebied, passend bij de vooruitstrevende attitude van de opleiding. In facet 2.1 wordt hier verder op ingegaan. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

24 Toekomstige ontwikkelingen De opleiding heeft de afgelopen jaren continu gewerkt aan het verder verbeteren van de beroepsgerichtheid van het onderwijs, waarvan de resultaten duidelijk zichtbaar zijn in het nieuwe onderwijsmodel. De komende jaren staan voor de opleiding in het teken van consolidatie van het reeds opgebouwde onderwijs en van het doorvertalen van de transitieagenda in de bouw naar het curriculum. De opleiding anticipeert op deze nieuwe bouwopgave door hier uitvoerig aandacht aan te besteden in haar contacten met het werkveld, in besprekingen met het lectoraat en aanpalende opleidingen als Civiele Techniek en Bouwtechnische Bedrijfskunde. In de courses 210 en 220 is bewust ruimte gecreëerd voor aanpassing van het curriculum naar aanleiding van veranderingen in de markt (nieuwe bouwopgave). Een andere belangrijke ontwikkeling is het streven de opleiding sterker te laten terugkeren naar haar roots: de bouwtechniek. Dit streven werd tijdens de audit in gesprekken op verschillende niveaus (van management tot studenten!) algemeen onderschreven. Het expliciteren van een leerlijn bouwtechniek en de verankering hiervan in het curriculum, moet de ruggengraat van de opleiding gaan vormen. Dit om te blijven garanderen dat studenten met een solide kennisbasis afstuderen. Het auditteam acht dit een verstandige keuze. Het auditteam wil meegeven dat de opleiding zich, meer dan zij nu doet, een kritische en reflecterende houding mag aanmeten in de discussie over wenselijke en mogelijke transities binnen het domein. Desondanks is het auditteam van mening dat de opleiding op uitstekende wijze vooruit kijkt en doortastend reageert op (te verwachten) ontwikkelingen in het vakgebied. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

25 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

26 Facet 1.2. Niveau: bachelor De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor Oordeel: Goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen: Bij het opstellen van de Profielbeschrijving Bachelor of Built Environment (BBE) heeft de Hoger Onderwijs Groep Bouw & Ruimte (HOG B&R) de Dublin Descriptoren gehanteerd als uitgangspunt voor het bepalen van het niveau van de hbo-bachelorgraad BBE. Door als basis het landelijk profiel BBE te gebruiken, voldoet de opleiding dus impliciet aan het hbobachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren. Per Dublin Descriptor zijn BBEdomein specifieke niveau-indicatoren gedefinieerd voor opleidingen die de graad BBE afgeven. Hieronder ter illustratie de BBE-interpretatie van de Dublin Descriptoren Kennis en Inzicht, Toepassen van kennis en inzicht en Oordeelsvorming. Kennis en inzicht Heeft aantoonbare kennis van de producten en processen zoals die in de gebouwde omgeving worden gerealiseerd. Functioneert op een niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde informatiebronnen/leveranciers aspecten voorkomen waarop kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is, leidend tot kwalificering voor: - het zelfstandig uitvoeren van de taken van een beginnende beroepsbeoefenaar; - het functioneren binnen een arbeidsorganisatie; - de verdere professionalisering van de eigen beroepsuitoefening c.q. het beroep. Toepassen van kennis en inzicht Definieert zelfstandig een probleem bij een (complexe) praktijksituatie. Pakt de problemen uit het vakgebied stelselmatig aan op basis van relevante kennis en (theoretische) inzichten. Ontwikkelt en past zinvolle (nieuwe) oplossingsstrategieën toe en kan de effectiviteit hiervan beoordelen. Past beschikbare relevante kennis, inzichten, theorieën, concepten en onderzoeksresultaten toe bij het oplossen van vraagstukken uit de praktijk. Kan vraagstukken uit de beroepspraktijk analyseren, ook als het probleem op voorhand niet duidelijk is omschreven en standaardprocedures niet van toepassing zijn. Komt met ideeën en oplossingen. Is creatief, heeft zicht op (on)mogelijkheden en denkt vanuit de gebruiker(s). Werkt zowel sturend als participerend in multidisciplinaire teams. Is in staat problemen op te lossen waarbij de invloed van de omgeving (zowel maatschappelijk als op schaalniveau) een rol speelt. Oordeelsvorming Is omgevingsbewust en in staat een oordeel te vormen over probleemstellingen waarbij sprake is van zowel maatschappelijke impact als op de binnen het domein te onderscheiden invloed op de verschillende schaalniveaus. Stelt realistische doelen, plant c.q. pakt planmatig werkzaamheden aan. Reflecteert op het (beroepsmatig) handelen, op basis van het verzamelen en analyseren van relevante informatie. Heeft de professionele beroepshouding en betrekt daarin relevante ethische, normatieve en maatschappelijke aspecten. Is in staat eenvoudige leidinggevende en managementtaken uit te voeren. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

27 Voorts heeft de opleiding Bouwkunde bij de inkleuring van het landelijk beroepsprofiel de hbokernkwalificaties als maatstaf genomen voor de bepaling van het hbo-niveau. In het document Vertaalmodel Dublin Descriptoren hbo-kernkwalificaties zijn beide in samenhang beschreven en blijkt dat de hbo-kernkwalificaties de Dublin Descriptoren ruim afdekken. De opleiding heeft de generieke hbo-kernkwalificaties geïntegreerd in de opleidingsprofielen. Deze zijn verwerkt in de beroepstakenbeschrijving voor de zes specialisaties binnen de opleiding. Het auditteam heeft vastgesteld dat de opleiding in de coursehandleidingen van de specialisaties expliciet de beroepstaken benoemd, evenals de link met de Dublin Descriptoren. De heldere manier waarop de opleiding dit gedaan heeft, maakt het bovengenoemde ook voor studenten inzichtelijk en begrijpelijk. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,

28 Facet 1.3. Oriëntatie hbo De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties o Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is Oordeel: Goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op de overweging, dat de in facet 1.3 benoemde aspecten volledig in facet 1.1 aan de orde zijn geweest en het oordeel derhalve identiek is. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bouwkunde, Hogeschool van Amsterdam,