Biobased Asfalt. Werkconferentie Topsector Energie: sessie Duurzaam dorp. Dr. Richard Gosselink

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Biobased Asfalt. Werkconferentie Topsector Energie: sessie Duurzaam dorp. Dr. Richard Gosselink"

Transcriptie

1 Biobased Asfalt Werkconferentie Topsector Energie: sessie Duurzaam dorp Dr. Richard Gosselink

2 Wageningen UR: organizational structure Supervisory Board Executive Board Concern staff Facility Services Agrotechnology & Food Group Animal Group Environmental Group Plant Group Social Group Van Hall Larenstein Wageningen Business School Agrotechnology & Food Animal Wageningen University Environmental Plant Specialized Research Institutes Social University University of Applied of Applied Wageningen International Wageningen IMARES Food & Biobased Research Livestock Research Central Veterinary Institute Alterra Plant Research International Applied Plant Research LEI CID RIKILT No of students: >10,000 and is growing No of employees: 6,500 / FBR: 250 University has top position in its domain

3 Research Topics BU Biobased Products Biorefinery & sustainable value chains Biomass resources & characterization Biomass pretreatment (mechanical/chemical) Composite materials Sustainable building materials Biofuel & Bioenergy (Biorefinery) Sustainable Chemistry Bioplastics, coatings and packaging Fine chemicals (oa. biobased plasticizers) Polymeric foams Fire retardants Bioconversion Fermentation (H 2, Ethanol, lactate, ABE) Bio-catalysis Circa 90 FTE

4 Biomassa inclusief lignine valorisatie Biomass (crops, residues) Fractionation & (enzymatic) hydrolysis Carbohydrates Proteins Lignin Bio-Oils Natural Fibres Carbohydrates Valorization Proteins Valorization Lignin Valorization Bio-oil Valorization Natural Fibres Valorization Non-Food Applications

5 Lignine: binder in lignocellulose Rubin, 2008 Grondstof Ligninegehalte (%) Hout Stro, hennep, vlas, miscanthus Digestaat 5-25 (Berm)gras Oliepalm residuen Kokosnootschil Houtschors 20-30

6 Lignine valorisatie Grote potentiële beschikbaarheid voor relatief lage kosten (>50 Mton/jaar) Aromatische grondstof met veel mogelijkheden Levert extra inkomsten op voor de pulp&papier industrie én voor de 2 de generatie bioraffinage industrie (ethanol) Aantal industriële toepassingen beperkt vanwege complexe structuur en eigenschappen (> 1Mton/jaar) Naast niches zijn ook bulk applicaties belangrijk

7 Bitumen Binder in asfalt Visceuze samengestelde vloeistof die van nature voorkomt in ruwe aardolie Destillatie fractie Hydrofoob Hoog koolstof gehalte Herbruikbaar Minder bitumen op markt (in NL ca. 400 kton / jaar) Prijs varieërt Invloed op kwaliteit?

8 Lignine als bitumen vervanger Lignine is natuurlijke binder in lignocellulose biomassa (oa. Hout) Bruin poeder Hydrofoob Hoog koolstof gehalte (2/3 C; 1/3 O) Thermoplastisch verwerkbaar biopolymeer (Tg 150 C) UV-stabilisator Vervangt de lichtere fracties in bitumen

9 Zeeland Infra project Input: Grondstof / lignine selectie Lignine isolatie/productie uit reststromen Commerciële lignine bronnen Labtesten tot demonstratie Output: Realisatie van 70 m demoweg in Sluiskil (juli 2015) 50% lignine in bitumen! en lage temperatuur asfalt (130 C) Performance na ruim 1 jaar uitstekend Vergroten kennis op gebied van lignine toepassing in bitumen/asfalt Vergroten van kennis voor valorisatie van biomassa (rest)stromen

10 Vervolg trajecten bio-asfalt Veel belangstelling vanuit binnen- en buitenland Nieuwe projecten gestart met diverse consortia Testen andere type lignines Pulpindustrie, biofuel/bioraffinage industrie, reststromen Realisatie demonstratie wegen (fietspaden, wegen) 6 oktober 270 ton bio-asfalt Europaweg in Vlissingen (400m) Relatie lignine versus performance Performance bio-asfalt in praktijk Monitoring huidige demowegen

11 Informatie Zeeuwse primeur voor proefvlak bio-asfalt: Wageningen UR Lignin Platform ( Results/Projects-and-programmes/Lignin-Platform.htm) Zeeland biobased infra consortium:

Leerboek melkveevoeding

Leerboek melkveevoeding Leerboek melkveevoeding Guido Bosch Leerstoelgroep Diervoeding, Wageningen University Wegen naar Wageningse kennis Wageningen, 3 december 2009 Achtergrond leerboek melkveevoeding Wageningen UR Knowledge

Nadere informatie

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Toekomstige Biobased Materialen Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Geld verdienen met biomaterialen 23 november 2011 Groene grondstoffen in non-food toepassingen Zo oud als de mensheid!

Nadere informatie

MOGELIJKHEDEN VAN VERWERKING IN DE BIOBASED ECONOMY

MOGELIJKHEDEN VAN VERWERKING IN DE BIOBASED ECONOMY MOGELIJKHEDEN VAN VERWERKING IN DE BIOBASED ECONOMY SOFIE DOBBELAERE STARTCONFERENTIE GRASGOED, 26 JANUARI 2017 FLANDERS BIOBASED VALLEY A non-profit organisation supporting the development of sustainable

Nadere informatie

Masterclass Duurzaam Ondernemen

Masterclass Duurzaam Ondernemen Masterclass Duurzaam Ondernemen Gijsbrecht Gunter Projectmanager Mobiel: 06 52 123 146, e-mail: gijsbrechtgunter@impulszeeland.nl Terneuzen, 10 november 2011 Inhoudsopgave 1 Wat is Biobased Economy 2 Agenda

Nadere informatie

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE KCPK DOORWERTH 1 FEBRUARI 2017 SIA 2020: VISIE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE "Papiersector is aanjager van een biomassa gebaseerde circulaire economie. We halen

Nadere informatie

Introductie Biobased Economy

Introductie Biobased Economy Introductie Biobased Economy Ontwikkelcentrum, Ede 3 Maart 2014 Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food & Biobased Research

Nadere informatie

KB Biobased Economy in R(&D)eality. Erik van Seventer - WUR BbE team. Den Haag, 12 mei 2009

KB Biobased Economy in R(&D)eality. Erik van Seventer - WUR BbE team. Den Haag, 12 mei 2009 KB-10 2008 Biobased Economy in R(&D)eality Erik van Seventer - WUR BbE team Den Haag, 12 mei 2009 Welke toekomst willen we? Of? Trends 2050+ To Do : Eco 2* Toenemende uitputting en vervuiling Voedsel

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

W210 Resource use efficiency voor de circulaire koolstofeconomie. Dr. Harriëtte Bos, Wageningen UR-FBR

W210 Resource use efficiency voor de circulaire koolstofeconomie. Dr. Harriëtte Bos, Wageningen UR-FBR W210 Resource use efficiency voor de circulaire koolstofeconomie Dr. Harriëtte Bos, Wageningen UR-FBR Prioriteiten NL voor circulaire economie Biomassa en voedsel Kunststoffen Bouw Maakindustrie Consumptiegoederen

Nadere informatie

Noord-zee-wier-keten. Zonder samenwerking,... geen keten

Noord-zee-wier-keten. Zonder samenwerking,... geen keten Noord-zee-wier-keten Zonder samenwerking,... geen keten TO2-dag 22 mei 2015 Floris Groenendijk Inhoud Noord-zee-wier-keten 1. Belang van zeewier de toekomst van de energievoorziening. 2. Het belang van

Nadere informatie

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage Hernieuwbare brandstoffen in transport en de bredere betekenis van bioraffinage Nederland als internationaal tankstation 962 PJ 1124 PJ Onderdeel van Klimaatakkoord 1990 wegvervoer 2018 scheepvaart scheepvaart

Nadere informatie

Bio-ethanol: nu en in de toekomst

Bio-ethanol: nu en in de toekomst Bio-ethanol: nu en in de toekomst Rob Bakker Business Unit Biobased Products Agrotechnology & Food Innovations Wageningen UR robert.bakker@wur.nl Overzicht Introductie Bioethanol ethanol als brandstof

Nadere informatie

Agri Investment Fund. Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015. Marc Rosiers Nicolas De Lange

Agri Investment Fund. Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015. Marc Rosiers Nicolas De Lange Agri Investment Fund Studienamiddag Bio Economie 9 November 2015 Marc Rosiers Nicolas De Lange Inhoudstafel 1. Agri Investment Fund 2. Actiedomeinen FromFarm tofood Smart Farming Sustainable Farming Biobased

Nadere informatie

Biobased producten uit resthout

Biobased producten uit resthout Biobased producten uit resthout Tijs Lammens, Bio-energiedag Overijssel Your partner in the bioeconomy Inhoud Verschillende perspectieven van hout Over biobased producten: materialen vs. chemicaliën Biomassa

Nadere informatie

Innovatie met biomassa: meer dan techniek

Innovatie met biomassa: meer dan techniek Biobased innovation Innovatie met biomassa: meer dan techniek InnoTeP Nijmegen, 26 September 2014 Hans Langeveld (Biomass Research) Foluke Quist-Wessel (AgriQuest) foluke.quist@gmail.com hans@biomassresearch.eu

Nadere informatie

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg

Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Energie uit bintjes en bieten 1981 een doodlopende weg Prof. dr ir R. Rabbinge Prov. Gelderland / Arnhem, 19 oktober 2015 1 Bio-fuel in historisch perspectief ethanol Energie uit Bieten en Bintjes, Chemisch

Nadere informatie

Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen

Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen Biobased Economy: van groene grondstoffen naar biobased materialen Wageningen UR Food & Biobased Research Fontys, 24 februari 2014, L.A.M. (Ben) van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen

Nadere informatie

EEN NIEUW DIGITAAL KENNISPLATFORM VOOR DE BIO-ECONOMIE IN VLAANDEREN. Linda Verdonck POM Oost-Vlaanderen

EEN NIEUW DIGITAAL KENNISPLATFORM VOOR DE BIO-ECONOMIE IN VLAANDEREN. Linda Verdonck POM Oost-Vlaanderen EEN NIEUW DIGITAAL KENNISPLATFORM VOOR DE BIO-ECONOMIE IN VLAANDEREN Linda Verdonck POM Oost-Vlaanderen Digitaal kennisplatform bio-economie een initiatief van de POM Oost-Vlaanderen als provinciale antenne

Nadere informatie

Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017

Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 De wereld is van ons allemaal We zijn er alleen niet altijd even zuinig

Nadere informatie

WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN

WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN WERKGEBIED VEZELGRONDSTOFFEN ROADMAP 2017-2020 EN JAARPLAN 2018 MICHIEL ADRIAANSE VISIE EN IMPACT Visie: - Oudpapier blijft voornaamste grondstof voor PKI Nl - Hoeveelheid & samenstelling oudpapier verandert

Nadere informatie

Dicht bij huis meer rendement halen uit gras, maïs en andere eiwitbronnen

Dicht bij huis meer rendement halen uit gras, maïs en andere eiwitbronnen Dicht bij huis meer rendement halen uit gras, maïs en andere eiwitbronnen Heusden, 11 en 12 september 2014 Prof. Dr. J.P.M. (Johan) Sanders Biobased Commodity Chemicals (BCH) De nieuwe uitdaging voor biomassa

Nadere informatie

TO2 s Biobased & Circular Economy programma s DLO, ECN, TNO. Erik van Seventer et al. Den Haag, 22 mei 2015

TO2 s Biobased & Circular Economy programma s DLO, ECN, TNO. Erik van Seventer et al. Den Haag, 22 mei 2015 TO2 s Biobased & Circular Economy programma s DLO, ECN, TNO Erik van Seventer et al. Den Haag, 22 mei 2015 De toekomst...2030...2050 Resource efficiency Circulaire economie Direct use of solar energy Vernieuwde

Nadere informatie

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving

Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Biobased Economy als onderdeel van een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy Het petrochemisch tijdperk? een kort interval in de geschiedenis van de mensheid! De wereldoliereserves

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s: primair

Nadere informatie

PHA programma: Introductie & consortium vorming

PHA programma: Introductie & consortium vorming PHA programma: Introductie & consortium vorming Christiaan Bolck Program manager materials - Wageningen UR Workshop PHA 17 December 2013 Wageningen Forum Biorefinery; nieuwe waardeketens van groene grondstoffen

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s:

Nadere informatie

Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof

Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof Voedselverspilling; eerst preventie en van reststroom naar grondstof Toine Timmermans NVRD Jaarcongres, 26 mei 2016 Voedselverspilling (nieuwe cijfers EU-28) Productie Verwerking Consumenten Food service

Nadere informatie

Smart Delta Resources Platform

Smart Delta Resources Platform Platform Slimme Energie & Grondstof uitwisselingen in de Delta Regio Het resultaat van gezamenlijke inzet is groter dan de som van de individuele inspanningen 3 September 2015 Ger Spork, Program Manager

Nadere informatie

Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk

Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk B r u g t u s s e n m a r k t e n k e n n i s i n d e r e g i o v o o r d e b i o b a s e d e c o n o m y Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk Prof. dr. Gert-Jan Euverink 14 11-2012

Nadere informatie

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030

Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Prof. dr. M.B. Katan, Prof. dr ir R. Rabbinge & Prof. dr. L.E.M. Vet Bijeenkomst Commissie Corbey / Utrecht, 16 januari 2015 1 Light use efficiency: terrestrial

Nadere informatie

Geïntegreerde Bioraffinage

Geïntegreerde Bioraffinage Geïntegreerde Bioraffinage in de TKI Biobased Economy 1 De Biobased Economy Teelt van biomassa ogst en mobilisering biomassa Primaire productie en verwerking Bioraffinage Verwerking nieuwe biomassa en

Nadere informatie

Biobased technologie. Tuinbouw Kennisdag. 27 november 2012, Brenda Israël-Hoevelaken

Biobased technologie. Tuinbouw Kennisdag. 27 november 2012, Brenda Israël-Hoevelaken Biobased technologie Tuinbouw Kennisdag 27 november 2012, Brenda Israël-Hoevelaken Workshop Biobased technologie en onderwijs Doel: Samen inventariseren wat er binnen het onderwijs (mbo/hbo) nodig is om

Nadere informatie

Van biofuels naar biobased

Van biofuels naar biobased Van biofuels naar biobased PPA-dag, 11 maart 2010, Delft Rolf Blaauw Wageningen Universiteit en Researchcentrum Food & Biobased Research Inhoud Introductie De chemische industrie nu Chemicaliën uit biomassa

Nadere informatie

Bioraffinage de biovaluator van de toekomst www.costa-due.nl

Bioraffinage de biovaluator van de toekomst www.costa-due.nl Bioraffinage de biovaluator van de toekomst www.costa-due.nl Rob van Haren ism met werkgroep biocascadering Costa Due (prov Groningen): Ad Pot (Cosun), Frans Goudriaan (HTU), Anita Westenbroek (NVP), Sjef

Nadere informatie

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Biopark Terneuzen Duurzame havens Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Terneuzen Diepgang 12,50 meter Oppervlakte circa 2100 ha Ports of Vlissingen and Terneuzen Vlissingen Diepgang

Nadere informatie

De ruimte tussen biomassa potentie en de praktijk:

De ruimte tussen biomassa potentie en de praktijk: De ruimte tussen biomassa potentie en de praktijk: Het belang van biomassa mobiliseren Wolter Elbersen Nederland en de biobased economy Hoe mobiliseren we 10 miljoen ton houtige biomassa in een duurzame

Nadere informatie

Kijkwijzer. Wolter Elbersen Marieke Meeusen e.a. Wageningen UR. Wat is WUR? Wat is de plaats van WUR in Biomassa onderzoekswereld?

Kijkwijzer. Wolter Elbersen Marieke Meeusen e.a. Wageningen UR. Wat is WUR? Wat is de plaats van WUR in Biomassa onderzoekswereld? Biomassa@WUR Wolter Elbersen Marieke Meeusen e.a. Wageningen UR Kijkwijzer Wat is WUR? Wat is de plaats van WUR in Biomassa onderzoekswereld? Wageningse aanpak De Biomassaketen Verwachtingen van de BUS

Nadere informatie

Natuurvezels, Natuurlijk Witte Donderdag 2018 in Woerden, Leon Joore M.SC

Natuurvezels, Natuurlijk Witte Donderdag 2018 in Woerden, Leon Joore M.SC Natuurvezels, Natuurlijk Witte Donderdag 2018 in Woerden, Leon Joore M.SC Inhoud Zelf introductie en kadering circulaire BBE Introductie lignocellulose vezels Natuurvezels in papier en karton applicaties

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Zuyd Hogeschool, 12 december 2013, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Zuyd Hogeschool, 12 december 2013, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Zuyd Hogeschool, 12 december 2013, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen

Nadere informatie

Wat moeten we doen met zeewier? Johan van Groenestijn, Jelle van Leeuwen, Paulien Harmsen

Wat moeten we doen met zeewier? Johan van Groenestijn, Jelle van Leeuwen, Paulien Harmsen Wat moeten we doen met zeewier? Johan van Groenestijn, Jelle van Leeuwen, Paulien Harmsen Wageningen UR: Food & Biobased Research WFBR: 200 medewerkers Biobased Products: drie samenhangende programma s

Nadere informatie

Innovatieve ketensamenwerking & onderwijs

Innovatieve ketensamenwerking & onderwijs Innovatieve ketensamenwerking & onderwijs 2e docentendag CBBE 24-06-2015 Gert-Jan van Delft HAS Hogeschool samen-vatting Innovatie, onderwijs, ketensamenwerking en BBE overzicht Ketens in BBE perspectief

Nadere informatie

De Biobased Economy in de Zuidvleugel

De Biobased Economy in de Zuidvleugel De Biobased Economy in de Zuidvleugel Wat is er nodig om de biobased-economy in de Zuidvleugel een impuls te geven? 17 1 13, Douwe-Frits Broens LEI: Biobased Economics - financiële en milieudoelen halen

Nadere informatie

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel 80166 Bio-ethanol uit lignocellulose grondstoffen beschikbaar in Vlaanderen Agenda - Tweede generatie

Nadere informatie

De circulaire melkveehouderij: Waarde creëren met reststromen

De circulaire melkveehouderij: Waarde creëren met reststromen De circulaire melkveehouderij: Waarde creëren met reststromen Circular & Biobased Economy Erik van Seventer Program Director Circular & Biobased Economy Hengelo, 19 mei 2017 Voor vanmiddag CO 2 en mineralen

Nadere informatie

KennisBasis Biobased Economy. Erik van Seventer Programmaleider Biobased Economy (BU Manager Biobased Products)

KennisBasis Biobased Economy. Erik van Seventer Programmaleider Biobased Economy (BU Manager Biobased Products) KennisBasis Biobased Economy Erik van Seventer Programmaleider Biobased Economy (BU Manager Biobased Products) Inspirerende toekomst? Of? KennisBasis Biobased Economy (BbE) Biobased Economy BIOSYNERGY:

Nadere informatie

Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle,

Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle, Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle, 14-10-2010 Organisation Medewerkers Participatie Maatschappij BTG B.V. 100% BTG Biomass Technology Group B.V. (NL) Consultancy Technology 100% 78% 100%

Nadere informatie

Hout in de BBE. Houtachtige Bio massa in het. Nederlandse Klimaat. Energie beleid.. Probos 27 Jan 2011 Ton Runneboom

Hout in de BBE. Houtachtige Bio massa in het. Nederlandse Klimaat. Energie beleid.. Probos 27 Jan 2011 Ton Runneboom Hout in de BBE Houtachtige Bio massa in het Nederlandse Klimaat en Energie beleid.. Biobased Economy (BBE) De BBE is een onderdeel van een duurzame economie!! Het gaat om het creëren van toegevoegde economische

Nadere informatie

Request For Proposal, 17/06/2013

Request For Proposal, 17/06/2013 Request For Proposal, 17/06/2013 Projecttitel: Transformatie van lignocellulose houdende biomassa tot pyrolyse olie voor de productie van bio bitumen en harsen Korte titel: BioTumen II Project ID Type

Nadere informatie

Verwerking en toepasbaarheid van bioplastics voor het verpakken van levensmiddelen

Verwerking en toepasbaarheid van bioplastics voor het verpakken van levensmiddelen Seminarie Verwerking en toepasbaarheid van bioplastics voor het verpakken van levensmiddelen Verwelkoming & inleiding Het Pand, Gent 26 maart 2013 Resultaten project Realisatie van biopolymeer gebaseerde

Nadere informatie

Wat is de rationale voor Regionale Biomassaketens?

Wat is de rationale voor Regionale Biomassaketens? Wat is de rationale voor Regionale Biomassaketens? Wolter Elbersen (Wageningen UR) Amersfoort, 1 december 2011 Biomassa en Bioenergie in Nederland Netherlands 4 million ha total and 2 million ha agriculture

Nadere informatie

Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage

Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage René van Ree & Bert Annevelink Informatiebijeenkomst Innovatieagenda Energie, 3 november 2009 Inhoud presentatie introductie begrip bioraffinage Nederlandse

Nadere informatie

Mest vergisting en bewerking 5-9-2012. Vier routes verminderen N en P overschot. Welkom op Knowledge Transfer Centre De Marke:

Mest vergisting en bewerking 5-9-2012. Vier routes verminderen N en P overschot. Welkom op Knowledge Transfer Centre De Marke: Welkom op Knowledge Transfer Centre De Marke: Wageningen UR Organisatie Supervisory Board Executive Board Wageningen International, WBS, WBG RIKILT CIDC-Lelystad 16 chair groups 10 chair groups 18 chair

Nadere informatie

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit

Nadere informatie

Green Chemistry Campus (hele) korte introductie

Green Chemistry Campus (hele) korte introductie Green Chemistry Campus (hele) korte introductie Welkom Biobased Handelsmissie 2017 Cirkellab & Platform Duurzaam Dordrecht Slide nr. 2 Green Chemistry Campus 2009-2020 (+) 2009 2011 2014 2015 2020. Ambition

Nadere informatie

Profiel. Voorzitter raad van bestuur. Wageningen UR (University & Research centre)

Profiel. Voorzitter raad van bestuur. Wageningen UR (University & Research centre) Profiel Voorzitter raad van bestuur Wageningen UR (University & Research centre) Wageningen UR Wageningen UR is het samenwerkingsverband van Wageningen University (WU) met een bundeling van gespecialiseerde

Nadere informatie

Biobrandstoffen en Bioraffinage. Rob Bakker (met bijdragen van Rolf Blaauw, Edwin Keijsers, en Ana Lopez)

Biobrandstoffen en Bioraffinage. Rob Bakker (met bijdragen van Rolf Blaauw, Edwin Keijsers, en Ana Lopez) Biobrandstoffen en Bioraffinage Rob Bakker (met bijdragen van Rolf Blaauw, Edwin Keijsers, en Ana Lopez) Overzicht Biobrandstoffen: afbakening Huidige biobrandstoffen Bioethanol Biodiesel Geavanceerde

Nadere informatie

Onbewust Genieten. - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research. Contact: T +31 (0)

Onbewust Genieten. - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research. Contact: T +31 (0) Onbewust Genieten - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research Contact: T +31 (0)317 485852 Marchel.Gorselink@wur.nl Programma Overzicht 12.30u 13.30u lunchen

Nadere informatie

Bioraffinage, de brug tussen landbouw en chemie

Bioraffinage, de brug tussen landbouw en chemie Bioraffinage, de brug tussen landbouw en chemie D66 Biobased Economy Symposium, Bergen op Zoom, 27 februari 2015 Johan Sanders Em Professor Biobased Commodity Chemicals DLO/Food & Biobased Research/ Wageningen

Nadere informatie

EOS Biobutanol. Resultaten en bevindingen van project. Datum 2009 Status Definitief

EOS Biobutanol. Resultaten en bevindingen van project. Datum 2009 Status Definitief Resultaten en bevindingen van project EOS Biobutanol Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve onderzoeks- en praktijkprojecten

Nadere informatie

Biobased verpakkingen

Biobased verpakkingen Biobased verpakkingen KIDV verdiepingsbijeenkomst 10 februari 2014, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 5 November 2016 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 5 November 2016 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 5 November 2016 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2016 Het begon in 1918 Wageningen University & Research Wageningen University Medewerkers: 2,600 studenten:>

Nadere informatie

Chemistry at Rotterdam University of Applied Science. Dr. C.B. Minkenberg and Dr. H. Hijnen Senior lecturers and researchers

Chemistry at Rotterdam University of Applied Science. Dr. C.B. Minkenberg and Dr. H. Hijnen Senior lecturers and researchers Chemistry at Rotterdam University of Applied Science Dr. C.B. Minkenberg and Dr. H. Hijnen Senior lecturers and researchers 1 ROTTERDAM UNIVERSITY Organisation: Faculty of Engineering and Applied Science

Nadere informatie

Glastuinbouw Business met Biomassa

Glastuinbouw Business met Biomassa Glastuinbouw Business met Biomassa Caroline Labrie, Jan Willem Donkers, Wageningen UR Glastuinbouw Douwe Frits Broens, LEI 27 september 2011 Inhoud Waardepiramide en de glastuinbouw Voorbeelden Aanpak

Nadere informatie

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy

Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy BioPark Terneuzen Duurzame havens Bio Base Europe Innovation & Training for the bio-based economy Zeeland Seaports Missie Zeeland Seaports zorgt op een toegewijde en respectvolle manier voor de duurzame

Nadere informatie

Biobased plastics : grondstoffen, productie, types & circulariteit

Biobased plastics : grondstoffen, productie, types & circulariteit Biobased plastics : grondstoffen, productie, types & circulariteit Christiaan Bolck Wageningen Food & Biobased Research KIVI Duurzame Fabrieken - 28 mei, The Gallery, Enschede Biomass Biobased Products

Nadere informatie

Innovatie in kunststoffen voor duurzaamheid

Innovatie in kunststoffen voor duurzaamheid 0 Innovatie in kunststoffen voor duurzaamheid Filip Du Prez Polymer Chemistry Research Group Ghent University, Belgium www.pcr.ugent.be Workshop innovatie in kunststoffen november 2010 1 Polymer Science

Nadere informatie

Hoe ontwikkel je een regionale economy?

Hoe ontwikkel je een regionale economy? 1 Hoe ontwikkel je een regionale economy? Model van 5 elementen Excellent Science World leading and accessible positions in sciences People make the difference Attracting world class scientists and talented

Nadere informatie

Bio-energie ketens: ethanol

Bio-energie ketens: ethanol Bio-energie ketens: ethanol Rob Bakker Business Unit Biobased Products Agrotechnology & Food Innovations Wageningen UR robert.bakker@wur.nl Overzicht Wat is ethanol? Eigenschappen Welke ketens? Huidige

Nadere informatie

Biobased products and Biorefinery. 3 de CBBE docentendag - 5 November 2015

Biobased products and Biorefinery. 3 de CBBE docentendag - 5 November 2015 Biobased products and Biorefinery 3 de CBBE docentendag - 5 November 2015 Centre for Biobased Economy Petra Koenders, Gerlinde van Vilsteren, 5 november 2015 2 CBBE Binnen het Centre for Biobased Economy

Nadere informatie

KOP VAN DE PRESENTATIE

KOP VAN DE PRESENTATIE GREEN PAPER AND CARDBOARD ANALYSE ALTERNATIEVE PLANTAARDIGE VEZELS VOOR PAPIER EN KARTON Dronten, december 2013 KOP VAN DE PRESENTATIE Door Hogeschool CAH Vilentum Annemarie van Leeuwen Michiel Klaassen

Nadere informatie

Reststromen: nieuwe kansen in de Biobased Economy

Reststromen: nieuwe kansen in de Biobased Economy Reststromen: nieuwe kansen in de Biobased Economy Bert Annevelink, Harriëtte Bos & Paul Bartels Wageningen UR, Biobased Products Lunchbijeenkomst Greenport Betuwse Bloem, Enspijk, 29 maart 2011 Inhoud

Nadere informatie

N-ergy, Microbiologische co-productie van N-chemicals en ethanol uit biomassa fracties

N-ergy, Microbiologische co-productie van N-chemicals en ethanol uit biomassa fracties Resultaten en bevindingen van project N-ergy, Microbiologische co-productie van N-chemicals en ethanol uit biomassa fracties Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen

Nadere informatie

Dr. Gulden Yilmaz, Gerrit Gerritsen WUR-Food and Biobased Research, IPSS engineering

Dr. Gulden Yilmaz, Gerrit Gerritsen WUR-Food and Biobased Research, IPSS engineering Dr. Gulden Yilmaz, Gerrit Gerritsen WUR-Food and Biobased Research, IPSS engineering Bioeconomy New Value Chains based on co-production of food and non-food products Source: Mosmuller, BFF 2013 A new balance

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 185 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Biobased Economy in een duurzame samenleving

Biobased Economy in een duurzame samenleving Biobased Economy in een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy worldometer Hogeschool Van Hall Larenstein Hogere Agrarische School 3 vestigingen: Velp, Leeuwarden, Wageningen Ca.

Nadere informatie

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS GRENZELS BIBASED NDERWIJS Met onderwijs naar duurzame toekomst Inspiratiedag@HGENT 1 februari 2019 Ruben Guisson ruben.guisson@vito.be Project Manager Team Biobased Economy VIT NV Boeretang 200 2400 Mol

Nadere informatie

Bioraffinagesite Renkum-Wageningen

Bioraffinagesite Renkum-Wageningen Bioraffinagesite Renkum-Wageningen Inventarisatie mogelijke keten activiteiten Paulien Harmsen (WUR-FBR) met medewerking van Steef Lips (WUR-FBR), Edwin Bosma(NSP), Erwin Schuitema (NSP) en Joep Koene

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Samenwerking met buitenlandse universiteiten

Samenwerking met buitenlandse universiteiten Samenwerking met buitenlandse universiteiten INSPIRATIE- EN KENNISDAG PLANT & FOOD, 25 november 2014 Rik Eweg Lector Duurzame Agribusiness in Metropolitane Gebieden Opzet workshop 1. Ervaringen binnen

Nadere informatie

De BBE is een onderdeel van een duurzame economie!!

De BBE is een onderdeel van een duurzame economie!! Biobased Economy (BBE) De BBE is een onderdeel van een duurzame economie!! Het gaat om het creëren van toegevoegde economische waarde en het maken van optimale keuzes terwijl doelstellingen gehaald worden

Nadere informatie

Agenda Workshop PHA-Programma

Agenda Workshop PHA-Programma Agenda Workshop PHA-Programma Productie en applicatie van polyhydroxyalkanoaten uit afvalstromen Locatie: Wageningen UR Forum gebouwnummer 102, zaal C107 Droevendaalsesteeg 2 6708 PB Wageningen Datum:

Nadere informatie

VERKENNING van de BioBased Economy

VERKENNING van de BioBased Economy VERKENNING van de BioBased Economy Biobased of Biowaste? Vereniging van Ver(s)kenners Martijn Wagener 28-nov-2013 Indeling Introductie Virida! Wat is de Biobased Economy?! Principes: cascadering en raffinage!

Nadere informatie

Sept 2014. Workshop Provincie Flevoland Innovatiekansen voor gras Huhtamaki Grasverpakking

Sept 2014. Workshop Provincie Flevoland Innovatiekansen voor gras Huhtamaki Grasverpakking Sept 2014 Workshop Provincie Flevoland Innovatiekansen voor gras Huhtamaki Grasverpakking Harald Kuiper, 24 Sept 2014 Korte introductie Huhtamaki Wereldwijde producent van consumentenverpakkingen en speciale

Nadere informatie

Bioraffinage, de brug tussen landbouw en de chemie

Bioraffinage, de brug tussen landbouw en de chemie Bioraffinage, de brug tussen landbouw en de chemie Zeewolde, 15 juni 2017, Veldleeuwerik Em Prof dr Johan Sanders Wageningen University and Research, Food & Biobased Research Onze gezamenlijke uitdaging..

Nadere informatie

Bio NL. Een unieke collectie plantenstoffen: de brug tussen telers en nieuwe markten. Leon A. Mur Managing director

Bio NL. Een unieke collectie plantenstoffen: de brug tussen telers en nieuwe markten. Leon A. Mur Managing director Bio NL Een unieke collectie plantenstoffen: de brug tussen telers en nieuwe markten. Leon A. Mur Managing director Doelstelling Kenniscentrum Een doorbraak creëren voor de toepassing van plantenstoffen

Nadere informatie

Interdepartementaal Programma BioBased Economy. Dirk de Jong

Interdepartementaal Programma BioBased Economy. Dirk de Jong Interdepartementaal Programma BioBased Economy Dirk de Jong 2 Drivers van de BioBased Economy Innovatie Milieubeleid Broeikasgassen (o.a. CO 2 ) Werkgelegenheid Regionaal en landbouwbeleid Energiezekerheid

Nadere informatie

Biobased Wageningen UR. Welkom

Biobased Wageningen UR. Welkom Biobased economy @ Wageningen UR Welkom Biobased economy @ Wageningen UR Inleiding Biobased Economy en programma 29 maart 2012, Erik van Seventer Biobased economy (BbE): De kringloop sluiten Visual: Overheidsvise

Nadere informatie

Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs

Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs CBBE-docentendag 13 September 2016, Ben van den Broek Wageningen University & Research Universiteit Onderzoekinstelling 2 Wageningen

Nadere informatie

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Onderzoeksagenda Biobased Economy 2015-2027 B4B: biobased voor bedrijven, burgers en beleid - ONDERWIJS Kansen

Nadere informatie

Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland

Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Masterclass Duurzaam ondernemen: Businessplan Biobased Economy Zuidwest-Nederland Paul Bleumink Managing Partner Gent, 30 maart 2011 Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Telnr :

Nadere informatie

Centre for Biobased Economy. Gerlinde van Vilsteren, 4 februari 2015

Centre for Biobased Economy. Gerlinde van Vilsteren, 4 februari 2015 Centre for Economy Gerlinde van Vilsteren, 4 februari 2015 1 CBBE Binnen het Centre for Economy (CBBE) bundelen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven hun krachten om professionals op te leiden voor

Nadere informatie

De toekomst van hout in de biobased economy

De toekomst van hout in de biobased economy De toekomst van hout in de biobased economy De laatste jaren is de biobased economy sterk gegroeid door allerlei activiteiten, variërend van fundamenteel onderzoek naar nieuwe biobased toepassingen, tot

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie

Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie Toekomstverkenning mogelijkheden recycling reststromen uit voedselverwerkende industrie donderdag 24 september, 2015 Agrivizier Jan-Henk Welink, ww.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl

Nadere informatie

Financieel-economische aspecten van Biobrandstofproductie

Financieel-economische aspecten van Biobrandstofproductie Financieel-economische aspecten van Biobrandstofproductie Deskstopstudie naar de invloed van co-productie van bio-based producten op de financiële haalbaarheid van biobrandstoffen R.Bakker, H. den Uil

Nadere informatie

Bioraffinage van Agrarische Residuen en Hout mbv Organosolv

Bioraffinage van Agrarische Residuen en Hout mbv Organosolv Bioraffinage van Agrarische Residuen en Hout mbv rganosolv W.J.J. Huijgen June 2013 ECN-L--13-038 Bioraffinage van Agrarische Residuen en Hout mbv rganosolv W.J.J. Huijgen Technologie Kring Paper & Board

Nadere informatie

From Paper to a Paperless Data Management Environment with iles ELN. 05 april 2016, Gerdina Kroes-Draaijer

From Paper to a Paperless Data Management Environment with iles ELN. 05 april 2016, Gerdina Kroes-Draaijer From Paper to a Paperless Data Management Environment with iles ELN 05 april 2016, Gerdina Kroes-Draaijer Organogram WUR Raad van Toezicht Raad van Bestuur Concernstaf Facilitair Bedrijf Agrotechnology

Nadere informatie

Biodegradeerbaar als verzekeringspolis De waarheid over (bio)plastic

Biodegradeerbaar als verzekeringspolis De waarheid over (bio)plastic Biodegradeerbaar als verzekeringspolis De waarheid over (bio)plastic Martin Tietema Directeur KNN Bioplastic 22 juni 2016 Phario confidential The New Plastics Economy Rethinking the future of plastics

Nadere informatie