Lokaal ļļjį. lllillllllillllllll ĎONGEMOND. I i i 1 *» OKĨ. 2016

Transcriptie

1 ( Gemeente Aalburg, Geertruidenberg, Drimmelen, Oosterhout, Werkendara ĝį^fl^ĝÿ&ÿrtļŭêt* Of. Lokaal ļļjį T.a.v. College van B&W ^ļyq^mçenteraad 1 *» OKĨ Datum, 13 oktober 2016 I Onderwerp: Reactie verdringingsprotocol werken zonder loon ĎONGEMOND Ac van Kappel G( ntiaanstraat 12 "49 *1 BR Raamsdonksveer tì E nail: advankappel(8)casema.nl Website: Telefoon: Telefoon mobiel: Geachte college van B&W, Uw reacties zijn in eerste instantie positief. Anderzijds maken wij uit de beantwoording op dat de Dongemond gemeenten met uitzondering van de gemeente Geertruidenberg terughoudend zijn. Geertruidenberg staat open voor een constructief gesprek met Lokaal FNV Dongemond. Het doel van de 'Participatiewet' is inderdaad te streven naar een duurzame uitstroom uit de Wet Werk en Bijstand (WWB). De participatiewet is één van de grootste decentralisatie operaties die het kabinet Rutte II heeft doorgevoerd. Het betekent voor gemeenten dat zij met minder geld meer mensen aan het werk moeten krijgen en houden. Ook op dit cruciale punt gaat het voor een kwetsbare groep goed mis. Heel veel gemeenten geven aan dat het budget onvoldoende is om mensen te kunnen begeleiden naar werk. Gemeenten leggen zelf geld bij of besteden alleen tijd aan de meest kansrijke mensen. Massaal geven gemeenten aan dat, in plaats van minder regels, juist de bureaucratie is toegenomen. Door de strengere criteria minder mensen in aanmerking komen voor beschut werk of een garantiebaan. De FNV maakt zich grote zorgen over het inkomen en koopkracht waar de bijstandsgerechtigden van moeten leven. Werkgevers bieden geen vaste arbeidsovereenkomsten aan waardoor een loon boven de bijstandsnorm niet mogelijk is. In het protocol ter voorkoming van verdringing en het 'Werken zonder Loon' staan diverse afspraken. De overheid is zelf ook werkgever waardoor zij zich ook aan de cao afspraken moet houden. Werknemers moeten betaald worden volgens geldende cao afspraken van ten minste het minimumloon. De huidige trend op de arbeidsmarkt is dat de werkgeversorganisaties inzetten op flexibele arbeidscontracten. De inzet van de FNV is het realiseren van vaste banen voor (bij)uitkeringsgerechtigde en mensen met een arbeidsbeperking. Deze mensen hebben recht op een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd volgens de geldende cao afspraken. Door de toename van het aantal flexcontracten wordt een baan met een vast dienstverband niet meer aangeboden door de werkgevers. Ook worden/ komen de arbeidsverhoudingen binnen de bedrijven onder druk te staan. Medewerkers met een vast dienstverband en (bij)uitkeringsgerechtigde worden hierdoor concurrenten van elkaar. lllillllllillllllll I i i 16ink08603 Pagina 1 van 3

2 Lokaal ļ j j DONGEMOND A d van Kappel Gentiaanstraat BR Raamsdonksveer E mail: advankappel@casema.nl Website: http.v/lokaalfnv.nl/reqio/donqemond Telefoon: Telefoon mobiel: Baanafspraken In het sociaal akkoord hebben kabinet en sociale partners afgesproken dat er in de periode tot en met 2026 in totaal extra banen komen voor mensen met een arbeidsbeperking. Private werkgevers stellen zich garant voor extra banen en de overheid (als werkgever) voor nog eens extra banen. Deze extra banen zijn bedoeld voor mensen die niet in staat zijn zelfstandig een inkomen op het niveau van het wettelijk minimumloon te verdienen. Deze afgesproken banen worden ook wel 'garantiebanen' genoemd. De samenwerkende Dongemond gemeenten hebben met de sociale werkvoorziening!g O contractuele afspraken. Door de toenemende convenant afspraken tussen werkgevers en!go hebben deze bedrijven geen administratie en loonlasten. Deze lasten worden gecompenseerd door middel een loonsubsidie. Bij Lokaal FNV Dongemond is bekend dat bedrijven convenantafspraken hebben met!go Oosterhout. Wij zien de komende tijd een toename van het aantal convenantafspraken. Deze flexverslaving moet stoppen! De FNV is van mening dat deze ontwikkelingen een ondermijning is voor het Werk à Inkomen. De koopkracht van mensen wordt hierdoor aangetast. De opmerkingen van de gemeenten Aalburg, Drimmelen, Werkendam en Woudrichem over een korte verdringing van maximaal drie maanden met een redelijke afstand tot de arbeidsmarkt is acceptabel mits de intentie van de werkgever is om de werknemer in dienst te nemen, is gebaseerd op losse schroeven. De noodzakelijkheid om mensen een kans te bieden op de arbeidsmarkt zoals de gemeente Oosterhout haar re integratiebeleid beschrijft is voor de werkgevers aantrekkelijk omdat het werken zonder loon bevorderd. Het afwachten van het wetsvoorstel m.b.t. verdringing toont aan dat de gemeente niet direct wil overgaan de werk en inkomens van uitkeringsgerechtigde te garanderen en daarmee de zijde van de werkgevers kiest. De realiteit is dat werkgevers geen vaste arbeidscontracten aanbieden vanwege de hoge loonkosten. Werkgevers zullen naar de gemeente op het laatste moment een terugkoppeling geven. Ook hebben de werkgevers geen behoefte om na drie maanden een vast arbeidscontract aan te bieden, (bij)uitkeringsgerechtigde en mensen met een arbeidsbeperking worden na drie maanden aangezegd. Werken zonder loon wordt hierdoor feitelijk een issue. Hieraan werken de Dongemond gemeenten mee. De gemeentes zijn wettelijk verplicht een onafhankelijk interventieteam/ meldpunt voor verdringing op te richten. De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem geven aan dat dit een aandachtpunt van het werkbedrijf regio West Brabant is. Wij attenderen u erop dat West Brabant een regio is met een oppervlakte van km. Het werkbedrijf realiseert hiermee een onwerkbare situatie. Ons voorstel is dat de Dongemond gemeenten hierin meer samenwerken en een interventieteam opricht. 2 Pagina 2 van 3

3 Lokaal ļļļļļ DONGEMOND Ad van Kappel Gentiaanstraat BR Raamsdonksveer advankappelŵcasema.nl Website: Telefoon: Telefoon mobiel: Een digitaal meldpunt is hiervoor een goed uitgangspunt. Desalniettemin zijn wij van mening dat de controles op de werkvloer gedaan moeten worden. Dat de weg naar betaalde arbeid niet altijd in de korte periode van arbeidstoeleiding te is verwezenlijken is zoals in het protocol werken zonder loon voorstaat is naar ons oordeel wel haalbaar. De termijnen zoals gesteld in het protocol volstaat wel en is in het belang van de werknemer. Lokaal FNV Dongemond betreurd het dat de gemeenten niet volmondig achter het protocol werken zonder loon staat. Maatwerkoplossingen zijn ook innovatief. De doelgroepen in de participatiewet hebben hier alleen maar profijt van. Desalniettemin nodigen wij de Dongemond - gemeenten graag uit voor een overleg. De inzichten en standpunten van zowel de overheid en Lokaal FNV in de regio kunnen hierdoor alsnog een reden zijn een verdringingsprotocol Werken zonder Loon samen met de FNV te ondertekenen. Met vriendelijk groet, 1 Ad van Kappel, Secretaris. Bijlage(n) Rapport DE PARTICIPATIEWET EN VERDRINGING OP DE ARBEIDSMARKT Pagina 3 van 3

4 DE PARTICIPATIEWET EN VERDRINGING OP DE ARBEIDSMARKT it

5 In de Participatiewet is geregeld dat participatieplaatsen niet m o g e n leiden tot verdringing op de a r b e i d s m a r k t. D e spelregels voor verdringing zijn niet altijd duidelijk. Dit protocol van de F N V voor g e m e e n t e n en w e r k g e v e r s helpt daarbij. FNV: G E L I J K E K A N S E N EN VERDRINGING A C T U E L E INGREPEN OP DE ARBEIDSMARKT De FNV wil dat de samenstelling van een bedrijf een afspiegeling is van de samenleving. In een bedrijf moeten werknemers evenredig vertegenwoordigd zijn, vrouwen en mannen, met en zonder arbeidsbeperkingen. Om dit te bereiken is het soms nodig een voorkeursbeleid te voeren, ook wel positieve discriminatie genoemd. Dan kan het gebeuren dat iemand met een beperking voorrang heeft op iemand met betere papieren. Er zijn verschillende ontwikkelingen die van invloed zijn op verdringing: - het sluiten van de toegang tot de Sociale Werkvoorzieningsbedrijven (SW-bedrijven); - bezuinigingen op het re-integratiebudget; - ingreep in de Wajong, waardoor meer arbeidsgehandicapten op de arbeidsmarkt komen; - de banenafspraak uit het sociaal akkoord om in tien jaar tijd extra banen voor werkzoekenden met een arbeidshandicap te realiseren. WANNEER I S VERDRINGING VOLGENS DE FNV NIET TOEGESTAAN? Verdringing is niet t o e g e s t a a n a l s het leidt tot: - verlies van Echte banen; - n e e r w a a r t s e d r u k op arbeidsvoorwaarden; - v e r s l e c h t e r i n g van a r b e i d s o m s t a n d i g heden. DE BANENAFSPRAAK De banenafspraak is een vrijwillige afspraak tussen werkgevers en werknemers. Deze houdt in dat in mensen met een arbeidshandicap meer aan het werk moeten zijn dan nu het geval is. Dat betekent een verschuiving van werk naar mensen met een arbeidshandicap ten koste van mensen zonder een arbeidshandicap. Werkgevers ontvangen voor mensen met een arbeidshandicap loonkostensubsidie (of loondispensatie) naar loonwaarde. De loonwaarde wordt vastgesteld een half jaar nadat iemand een arbeidsovereenkomst heeft. Dit kan zijn na een proefplaatsing van maximaal drie maanden, waarin men werkt met behoud van uitkering. Als de werkgelegenheid niet (genoeg) groeit, leidt dat dus per definitie tot verdringing. Wat is daarbij wel en niet toelaatbaar? WAT IS T O E L A A T B A A R? WAT IS ONTOELAATBAAR? De invulling van een vacature door iemand met een arbeidshandicap. Dit draagt bij aan een 'inclusieve arbeidsmarkt', waarbij iedereen meedoet. Ontslag van een werknemer om plaats te maken voor een iemand met een arbeidshandicap. Een noodzakelijke proefplaatsing van maximaal 3 maanden voor iemand met een arbeidsbeperking, met behoud van uitkering, gevolgd door een arbeidsovereenkomst. Proefplaatsing zonder concreet uitzicht op een baan uit de banenafspraak. Proefplaatsing in aansluiting op een stage. DETACHERING EN BEGELEID WERKEN VANUIT SW-BEDRIJVEN Bezuinigingen op de sociale werkvoorziening geven gemeenten een impuls om hun inkomsten te verhogen. Daardoor verschuift bij een aantal gemeenten de focus van de mens centraal naar de kosten centraal. Het gaat dan o m : - Meer detachering of 'begeleid werken'; - Meer inbesteding. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld besluiten om de schoonmaak van eigen kantoren aan SW-medewerkers te gunnen. Of het onderhoud van de plantsoenen. WAT IS T O E L A A T B A A R? WAT IS ONTOELAATBAAR? Detachering en begeleid werken zijn prima vanuit de SW, mits de cao van de SW-bedrijven een veilig vangnet is. Begeleid werken zonder terugkeergarantie naar de SW(-cao). Bij inbesteding het personeel overnemen uit het bedrijf dat de opdracht niet meer krijgt. Inbesteding dat leidt tot ontslag van bestaand personeel (in ander bedrijf) zonder afspraken over de overgang van personeel. WERKEN ZONDER LOON A L S RE-INTEGRATIE Gemeenten verplichten bijstandsgerechtigden te werken zonder loon, met behoud van uitkering. Dit zou meer kans bieden op een reguliere baan. Men werkt dan bij de gemeente, in het bedrijfsleven of bij een SW-bedrijf. Dit leidt tot oneerlijke concurrentie en tot verlies van Echte banen. Het gevaar op verdringing blijkt bij gemeenten in de praktijk enorm. Gratis handen zijn verleidelijk om daarmee het financiële plaatje van gemeenten rond te krijgen. Het re-integratiedoel komt dan op de tweede plaats of is zelfs niet meer aanwezig.

6 \ Gevolg kan zijn dat er concurrentie ontstaat tussen 'eigen' bijstandsgerechtigden en SW-medewerkers. De gemeente heeft werk, maar niet genoeg voor beide doelgroepen. De verleiding is dan groot dat de gemeente kiest om de bijstandsgerechtigde - vaak via het SW-bedrijf - te laten werken, terwijl de SW-medewerker zijn werk verliest. De bijstandsgerechtigde werkt dan zonder loon, terwijl de SW-medewerker met cao-loon thuis op de bank zit... WAT IS T O E L A A T B A A R? WAT IS ONTOELAATBAAR? Werken op basis van de cao-beloning of wanneer er geen cao is op basis van het wettelijk minimumloon. Bij inbesteding het personeel overnemen uit het bedrijf dat de opdracht niet meer krijgt. Alle vormen van werk waarbij niet betaald wordt volgens de cao of - indien er geen cao is - op basis van het wettelijk minimumloon. Proefplaatsing voor elke bijstandsgerechtigde die een (vermeende) afstand tot de arbeidsmarkt heeft, behalve voor mensen die vallen onder de banenafspraak. SOCIAL RETURN BIJ INKOOP Bij inkoop en investeringen vraagt de overheid leveranciers om sociale prestaties te leveren. Social return is een instru ment om de arbeidsparticipatie te vergroten. Ook hier is het risico op verdringing en oneerlijke concurrentie groot. TOELAATBAAR ONTOELAATBAAR Plaatsing als gevolg van een vacature Ontslag van personeel om social return mogelijk te maken. Werken op basis van de cao beloning of wanneer er geen cao is op basis van het wettelijk minimum loon. Werken zonder loon. Plaatsing in zogenaamd 'additioneel werk' dat voor heen een echte baan was. Duurzame baan voor de werkzoekende. Draaideur. De ene werk zoekende komt erin en gaat er even later weer uit voor een volgende, zonder perspectief op een echte baan. Ongelijke arbeidsvoor waarden voor hetzelfde werk. WERKEN ZONDER LOON A L S TEGENPRESTATIE De Participatiewet verplicht gemeenten beleid te ontwikkelen om bijstandsgerechtigden een tegenprestatie te laten leveren aan de maatschappij. De FNV kent maar twee soorten werk, betaald werk en vrijwilligerswerk. Een tussenvorm bestaat niet. TOELAATBAAR ONTOELAATBAAR Uitsluitend als er sprake is van: - vrijwilligheid en onder strikte voorwaarden; - additioneel werk, de vrijwilliger moet 'misbać ir' zijn; geen verdringing (de toets op verdringing s negatief). Een verplichting tot tegenprestatie. Leerwerkplek zonder leer doelen. INTERVENTIETEAM Om verdringing te voorkomen, op te sporen en te beëindigen wil de FNV per gemeente een zogenaamd 'interventieteam' oprichten. Een interventieteam bestaat uit vertegenwoordigers van gemeenten, werkgevers en werknemers. De leden van het interventieteam hebben een actieve rol bij het opsporen en signaleren van verdringing en hebben de taak om ervoor te zorgen dat dit stopt. Er is niet getoetst op verdringing. Werk dat economische waarde oplevert. INBESTEDING Bij inbesteding door overheden en particuliere bedrijven geldt de Wet Overgang van Ondernemingen niet voor de overheid, waaronder gemeenten. Ook aanbestedingsregels hoeven niet in acht genomen te worden bij inbesteding. Werk dat eerst was uitbesteed, mogen gemeenten gewoon weer zelf gaan doen. TOELAATBAAR ONTOELAATBAAR Mens volgt werk. Pas bij vacatureruimte kan voor keursbeleid gelden. Ontslag van personeel in functie. MEER INFORMATIE EN VRAGEN? Heb je vragen over verdringing of wil je meer informatie over wat wel en niet toelaatbaar is? Neem dan contact op met de FNV via of bel met Uitgave FNV Pers in opdracht van FNV Vormgeving en DTP Studio FNV Concept 81 BranddesignThonik Order 16077

7