Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie De XBRL taxonomie voor de jaarlijkse enquête naar de structuur van ondernemingen

Transcriptie

1 Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie De XBRL taxonomie voor de jaarlijkse enquête naar de structuur van ondernemingen Versie

2 De informatie opgenomen in deze handleiding kan onderworpen worden aan wijzigingen zonder voorafgaandelijke kennisgeving. De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor schade, van welke aard dan ook, die direct of indirect voortvloeit uit of betrekking heeft op het gebruik van deze handleiding. Uitgave: juli 2009 Druk: Eerste druk Versie van de taxonomie: be-br-bs-sbs Referentie van het document: Manual_XBRL_SBS_NL_v1.2.pdf Dit document is eveneens beschikbaar in het Frans met als referte Manual_XBRL_SBS_FR_v1.2.pdf FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie Alle rechten voorbehouden. Het integraal of gedeeltelijk kopiëren van deze publicatie voor educatieve en niet-commerciële doeleinden is toegestaan mits de bron wordt vermeld.

3 Inhoudstafel Inleiding 4 Deel 1: Definities Wat is XBRL? Wat is een taxonomie? Het schema De linkbases De Label linkbase De Presentation linkbase De Reference linkbase De Calculation linkbase De Definition linkbase Schematische samenvatting Wat is een instance document? Wie beheert de XBRL standaard? XBRL International XBRL België 17 Deel 2: De taxonomie van de enquête naar de structuur van ondernemingen Doel van de taxonomie Fysische lokalisatie van de taxonomie De Architectuur van de taxonomie De onderdelen van de Taxonomie Taxo Core (bs) Taxo SBS (bs-sbs) Taxo Common (sbs-common) Structuur "common" taxonomie Lijsten Taxo Data Type en Taxo Value List De verbanden tussen de taxonomie-bestanden 23 Deel 3: Het beheer van de taxonomie De soorten wijzigingen De gekozen techniek 24 BIJLAGEN 26 Bijlage 1: Lijst van de bestanden van de be-br-bs-sbs Bijlage 2: Overzicht van de figuren en tabellen 27

4 Inleiding Op vraag van de Dienst voor Administratieve Vereenvoudiging werd door de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie een vereenvoudigingsproject opgezet teneinde de administratieve lasten van de enquête naar de structuur van ondernemingen te verminderen. De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie heeft daartoe een vereenvoudigingsprogramma uitgewerkt, geconcentreerd rond 4 centrale ideeën: - Er moeten jaarlijks minder ondernemingen bevraagd worden. - De formulieren moeten eenvoudiger ingevuld kunnen worden. - Rubrieken die dubbel bevraagd worden, moeten geschrapt worden. Indien dit de logica van de enquêteformulieren zou kunnen schaden, dan zullen de dubbel bevraagde rubrieken voorafgaandelijk ingevuld worden in plaats van die te schrappen. - Informatie opgevraagd in de enquête, die reeds bij de ondernemingen onder elektronische vorm beschikbaar zou zijn, moet zonder veel extra manipulaties geüploaded kunnen worden. Het eerste deel van het programma, zal gerealiseerd worden door een kleiner staal van ondernemingen te bevragen en zal in deze handleiding niet meer verder aan bod komen. De drie andere doelstellingen zullen gedeeltelijk of volledig gerealiseerd kunnen worden door de introductie van een websurvey, gebaseerd op XBRL-technologie. Vanaf september 2009 zullen de geselecteerde ondernemingen de documenten van de enquête naar de structuur van ondernemingen dan ook via Internet kunnen doorsturen naar de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie. De documenten zullen opgesteld moeten worden volgens het XBRL-formaat. XBRL (extensible Business Reporting Language) is een open standard, gebaseerd op XML, en ontwikkeld voor de inzameling en de uitwisseling van gegevens via het Internet. Het doel van dit document is om personen een inzicht te verschaffen in de taxonomie opgesteld voor de enquête naar de structuur van de ondernemingen. In deze handleiding zullen volgende items dan ook aan bod komen: - Het begrip XBRL en de verschillende onderdelen van een taxonomie; - De structuur van de taxonomie van de enquête naar de structuur van de ondernemingen en een meer diepgaande analyse van de verschillende bestanden die samen de taxonomie vormen; - Het beheer van toekomstige aanpassingen. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 4

5 Deel 1: Definities 1.1. Wat is XBRL 1 XBRL is een elektronische taal ontwikkeld voor de inzameling en de uitwisseling van (financiële) gegevens via het Internet. XBRL (extensible Business Reporting Language) is een open standaard: het is van niemand eigendom en kan door iedereen gebruikt worden. De notatie van XBRL is gebaseerd op XML (extensible Markup Language). De standaard werd oorspronkelijk ontwikkeld door de vereniging van Amerikaanse boekhouders om te voldoen aan de specifieke vereisten van de interne en externe financiële rapportering. Het principe van de XBRL-taal bestaat erin om elk concept (bv. "omzet") en hun onderlinge relaties te identificeren en op te nemen in een taxonomie, wat kan worden vergeleken met een woordenboek. De aldus op gestructureerde wijze samengebrachte concepten kunnen dan verder worden herkend, verwerkt en voorgesteld op verschillende manieren, naar gelang het gebruik dat ervan wordt gemaakt (bv. "jaarrekening" of "enquête naar de structuur van ondernemingen"). XBRL bestanden zijn direct en automatisch leesbaar voor software applicaties, zodat geen menselijke tussenkomst meer nodig is. Het gebruik van XBRL biedt vele voordelen: XBRL verhoogt de kwaliteit van de gerapporteerde gegevens omdat manipulaties zoals het opnieuw intikken overbodig worden; het XBRL-formaat vergemakkelijkt niet alleen de uitwisseling in bestandsformaat, maar ook de verwerking en de analyse van de betrokken gegevens; XBRL maakt het mogelijk om de kosten voor informatieverstrekking te drukken, vermits het formaat toelaat de gegevens te selecteren, opnieuw te gebruiken en voor te stellen volgens de behoeften. Deze optimalisatie en kostenbesparing kunnen maar ten volle worden bereikt als zoveel mogelijk verschillende economische actoren deelnemen aan de uniformisering en standaardisering van de gegevensuitwisseling Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 5

6 Zowel de ondernemingen (die de gegevens aanleveren), als de regulatoren (die de gegevens inzamelen) en de analisten (als gebruikers van de gegevens) dienen daaraan deel te nemen Wat is een taxonomie De essentie van het XBRL-formaat is de unieke/eenmalige identificatie van elk gegevenselement in een soort woordenboek, taxonomie genaamd. Technisch gezien bestaat een taxonomie uit één of meerdere Schema s (.xsd-bestanden) en een aantal linkbases (.xml-bestanden), die verbanden tussen en met de Schema-elementen bevatten. Figuur 1: Voorbeeld van de verschillende technische onderdelen van een taxonomie XBRL-bestanden zijn conform de structuur en de syntaxis van XML Schema s. Daarnaast bevat het ook bijzondere kenmerken die door XBRL International in zijn technische specificaties werden bepaald. 2 Een taxonomie moet ook conform aanvullende documenten 3 zijn, die regels bepalen die gevolgd moeten worden opdat de creatie van taxonomieën en ook van instance documenten 4 zo eenvormig mogelijk zou gebeuren over de landsgrenzen en toepassingen heen Het schema In het schema van de taxonomie krijgt elk element een unieke naam die voldoen aan de Label CamelCaseConcatenation of L3C structuur. 2 Specificaties 2.1 van 31/12/2003 ( 3 Financial Reporting Taxonomies Architecture (FRTA) van 25/04/2005 en de Financial Reporting Instance Standards (FRIS) van 14/11/2004 ( 4 Zie pagina 14 voor meer informatie over wat een instance is. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 6

7 Figuur 2: Voorbeeld van de attributen van elementen uit het schema van een taxonomie In het voorbeeld in figuur 2 wordt het element aankopen van computersoftware uniek omschreven als PurchasesOfComputerSoftware. Om aan de verplichting te voldoen van de L3C structuur, moeten de verschillende onderdelen van de naam aan elkaar geschreven worden, zonder gebruik te maken van spaties. Elk woord dient bovendien met een hoofdletter te beginnen. In dit voorbeeld wordt dat dus PurchasesOfComputerSoftware. De namen in het Schema moeten bovendien in het Engels opgemaakt worden en moeten op zichzelf identificeerbaar zijn en niet door middel van een code. Dus een naam I bijvoorbeeld, wordt niet toegelaten, omdat dat op zich geen betekenis heeft. Naast een unieke naam, moet elk element uit het schema ook een unieke Identifier (=ID) meekrijgen. De Identifier wordt één keer bepaald voor alle elementen uit eenzelfde taxonomie. In figuur 2 hierboven werd als ID voor het element aankopen van computersoftware, bs_purchasesofcomputersoftware gebruikt. De identifier bestaat enerzijds uit een prefix (het gedeelte vóór de underscore) die voor alle elementen uit eenzelfde taxonomie identiek zal zijn, en anderzijds uit de L3C naam van een element. Het derde attribuut, naast de naam en de Identifier, is het datatype. Voorbeelden hiervan zijn string, monetary, boolean, date De datatypes stemmen overeen met diegene die toegelaten worden door XML of XBRL (Monetary, Shares ). Naast de standaard datatypes, kan eenieder nog zelf een aantal datatypes definiëren, afgeleiden van de door XML en XBRL toegelaten types. Vaak leggen dergelijke types extra beperkingen op aan de waarde van sommige elementen. In figuur 2 werd als datatype nonnegativemonetary14itemtype gekozen. Die datatype legt dus een extra beperking op aan de door XBRL gedefinieerde standaard datatype MonetaryItemType, namelijk dat de waarde van het element maximaal 14 posities voor de komma en geen cijfers na de komma kan hebben. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 7

8 Het vierde attribuut is de periodtype. Voor elk element dient beschreven te worden of een element de waarde op een bepaald moment of tijdstip weergeeft (= instant) of dan wel het resultaat is van verschillende verrichtingen over de tijd (= duration). In het voorbeeld in figuur 2 hierboven zijn de aankopen van computersoftware het resultaat van alle aankopen van computersoftware tijdens het boekjaar. Het is dus het resultaat van verschillende verrichtingen in de tijd en krijgt dus als periodtype duration mee. Investeringen zijn dan weer een voorbeeld van de periodtype instant. Als voorbeeld kan een auto genomen worden. Een auto kan aanzien worden als een investering, waarvan de waarde elk jaar afneemt. Op de laatste dag van het boekjaar wordt de restwaarde van de auto geschat en geboekt op een bepaalde post in de jaarrekening. De weergegeven waarde is diegene op de afsluitingsdatum van de jaarrekening en is niet het resultaat van verschillende verrichtingen tijdens het jaar. Het vijfde attribuut Balance kan gebruikt worden voor monetaire elementen of daarvan afgeleide datatypes. Het attribuut geeft het teken aan van de elementen in instance documenten. De mogelijke waarden zijn Debit of Credit. Vermits de aankoop van computersoftware een kost is, zal het attribuut ook Debit zijn. Het zesde attribuut, is Abstract. Een abstract is een beschrijvend element die geen waarde kan bevatten. Ze heeft een functie van titel. De abstracts zijn vooral een handig hulpmiddel bij de uitbouw van de presentation linkbase, waarover meer op pagina 11 van dit verslag. Het zevende attribuut is het attribuut nillable. Met dit attribuut kan men ervoor zorgen dat een element al dan niet een waarde moet bevatten in een instance document 5. Echter, dit dient met de nodige voorzichtigheid gebruikt te worden, want de internationale Financial Reporting Taxonomy Architecture (FRTA) regels 6 bevelen aan dat alle elementen uit een taxonomie als attribuut nillable een waarde true zouden moeten hebben. Het laatste attribuut is substitutiongroup. Wanneer een nieuw element toegevoegd wordt aan de taxonomie, dan staat er automatisch bij het attribuut xbrli:item. Dit duidt aan dat er één element toegevoegd wordt. Echter, er bestaat ook een speciaal element, tuple genaamd. Een tuple is een element dat zelf samengesteld is uit verschillende elementen welke samen beschouwd moeten worden. In figuur 3 hieronder bestaat de tuple Omschrijving van de activiteit van de onderneming zelf uit twee elementen: omschrijving van de activiteiten van de onderneming en aandeel van de activiteit tot de omzet. 5 Het attribuut nillable kan twee warden aannemen: true of false 6 Regel bepaalt: The value of the nillable attribute SHOULD be true for all concepts. (Financial Reporting Taxonomies Architecture (FRTA) van 25/04/2005) Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 8

9 Figuur 3: Voorbeeld van een tuple In een document kan een reeks van zelfde elementen verschillende keren voorkomen, zonder dat men op voorhand weet over hoeveel keer het concreet zal gaan. In het voorbeeld van de tuple uit figuur 3, is het mogelijk dat een bedrijf slechts één activiteit uitoefent en dat het aandeel van de activiteit tot de omzet dus gelijk zal zijn aan 100%. Echter, het is niet ondenkbaar dat een onderneming verschillende activiteiten uitvoert. Bijgevolg zullen er meerdere omschrijvingen van activiteiten zijn met hun respectievelijke aandeel tot de omzet. In figuur 4 werd de tuple uit figuur 3 meerdere malen gebruikt om een precieze omschrijving te kunnen geven van de activiteiten van een onderneming. Figuur 4: Voorbeeld van een veelvuldige terugkerende tuple in een instance document. Door gebruik te maken van een tuple kan eenzelfde element meerdere keren voorkomen in een instance document en dit met verschillende waarden. Elementen die niet in een tuple opgenomen zouden worden en die meerdere keren voorkomen in de presentation linkbase van de taxonomie, zullen immers telkens dezelfde waarde krijgen De linkbases Linkbases zijn.xml-bestanden die wat meer informatie bevatten over de elementen uit een schema. Er worden vijf linkbases onderscheiden: de label linkbase, de presentation linkbase, de reference linkbase, de calculation linkbase en de definition linkbase. Hierna volgt een korte beschrijving van de verschillende linkbases. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 9

10 De Label linkbase In de Label linkbase wordt de benaming in vier talen (En, Nl, Fr, De) opgenomen, voor elk element dat in het Schema voorkomt. Om te voldoen aan de internationale verplichtingen (FRTA regels), moeten er in een taxonomie meerdere soorten labels gedefinieerd worden: - De label label is de default label. Het wordt standaard opgenomen in de instance documenten, tenzij anders bepaald. 7 - De verbose label bevat de volledige benaming waarmee elk element op een unieke manier geïdentificeerd kan worden doorheen een taxonomie. Omdat aan de hand van deze label duidelijk aangegeven wordt waarover het gaat, wordt deze label in de taxonomie ook gebruikt om aan de optionele XBRL-vereiste te voldoen om elk element te documenteren. 8 - De terse, CommentaryGuidance of Total label wordt gebruikt wanneer de verbose label of de standard label niet volstaan om op alle plaatsen waar het element moet verschijnen een passende tekst weer te geven. Het betreft hier dus een bijkomende naam. Een voorbeeld hierbij kan omzet zijn. In document A zou de benaming van de rubriek gewoon omzet kunnen zijn, maar in document B zou de benaming om logische redenen bijvoorbeeld totaal van de omzet kunnen zijn. Het gaat hier in de twee gevallen om hetzelfde element in het.xsd schema, maar de naam die verschijnt in de instance(s) verschilt wel. Om een ander label te geven aan eenzelfde xsd-element moet dit gepreciseerd worden in het attribuut PreferredLabel van de Presentation Arc. 9 In het volgende deel van deze handleiding zal hier wat dieper op ingegaan worden. - De definition label wordt gebruikt om aan een element een definitie of een verklaring toe te voegen. Figuur 5: Voorbeeld van de label linkbase voor het element omzet. 7 Zie p 13 voor meer uitleg 8 XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p. 9 Ibidem Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 10

11 De Presentation linkbase De Presentation linkbase bepaalt de hiërarchie en de volgorde van elementen. De structuur van een document wordt erin vastgelegd. Technisch wordt de hiërarchie voorgesteld door de naam van het element (Child) en de naam van het element dat zich één niveau hoger bevindt (Parent). De naam is de unieke naam (ID) die in het Schema is gedefinieerd. 10 Figuur 6: Voorbeeld van een Presentation linkbase. De elementen in een Presentation linkbase hebben naast het ID nog twee attributen: - het attribuut role : een role kan gezien worden als een afzonderlijk document of een onderdeel van een groter document. Roles laten toe om elementen in eenzelfde presentation linkbase op verschillende manieren te presenteren, om aan verschillende soorten rapportering te kunnen voldoen. Men zou dus in theorie één taxonomie kunnen aanmaken met bijbvoorbeeld verschillende enquêteformulieren. De xsd-elementen die gemeenschappelijk zijn aan verschillende roles, zullen dan automatisch herkend en ingevuld kunnen worden. In figuur 6 onderscheiden we achttien verschillende roles (de roles beginnen met - het attribuut order : dit attribuut bepaald de presentatievolgorde van elementen die eenzelfde parent hebben. Zo heeft het element arbeidsbureaus in figuur 6 het attribuut order 1 onder parent dienstenactiviteiten. 10 XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 11

12 Zoals in punt reeds aangehaald, laat de Presentation linkbase ten slotte ook toe om één element meermaals te presenteren, met verschillende labels. Indien voor dit laatste geopteerd wordt, dan dient dit gepreciseerd te worden in het attribuut Preferred label van de Presentation Arc. Figuur 7: Voorbeeld van een Preferred label van de Presentation Arc In figuur 7 wordt hetzelfde element omzet bij wijze van voorbeeld in twee verschillende presentation roles gepresenteerd, maar tweemaal met een verschillende benaming. Door in de Presentation Arc van de linkbase als preferred label de terse label aan te duiden (zie onderaan figuur 7), wordt niet de omschrijving van de label label genomen, maar die van de terse label De Reference linkbase De reference linkbase wordt gebruikt om elementen uit het XSD-schema te linken aan een referte. Die referte kan een wettelijke bepaling zijn (bijvoorbeeld een Europese Verordening of een Koninklijk Besluit) of een referentie uit de boekhouding of eender welke andere referte. Figuur 8: Voorbeeld van een Reference uit de Reference Linkbase Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 12

13 In figuur 8 staan de referenties afgebeeld voor het XSD-element Aanschaffingen exclusief leasing van overige materiële vaste activa. Dit element komt overeen met de interne referentiecode INVOTHMFIA van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie De Calculation linkbase De calculation linkbase beschrijft hoe elementen bij elkaar opgeteld of van elkaar afgetrokken moeten worden. Naar controlemogelijkheden toe, is de linkbase vrij beperkt. Het laat enkel toe om op te tellen of af te trekken. De calclulation link legt een relatie tussen de zogenaamde summation element en een contributing element. De mate waarin het laatste element bijdraagt tot de eerste, wordt uitgedrukt in een gewicht en dat gewicht mag 1, 0 of -1 zijn. In het eerste geval wordt er opgeteld, in het tweede geval zal er geen bewerking uitgevoerd worden en in het derde en laatste geval zal er afgetrokken worden. Het gewicht is opnieuw een attribuut dat aan de link toegevoegd wordt. 11 Figuur 9: Voorbeeld van een rekenregel uit de Calculation Linkbase In figuur 9 wordt een optelsom afgebeeld (weight = 1.0) waarbij de formule er als volgt uitziet: [Totale lopende uitgaven voor milieubescherming] = ((1,0 x [lucht- en klimaatbescherming]) + (1,0 x [afvalwaterbeheer]) + (1,0 x [afvalbeheer]) + (1,0 x [bodem- en grondwaterbescherming]) + (1,0 x [andere lopende uitgaven voor milieubescherming])). Gezien de beperkingen van de Calculation Linkbase, is het consortium XBRL International een Formula Linkbase aan het uitwerken. Deze linkbase zal een veel uitgebreider assortiment rekenkundige en logische controles mogelijk moeten maken. Voor de toepassing van de Formula Linkbase, zal men gebruik kunnen maken van verschillende kant en klare XBRL functies, te vergelijken met de functies binnen een spreadsheet, waarbij een formule toegewezen kan worden aan een bepaalde cel. 11 XBRL Nederland, (2006), XBRL taxonomieën voor beginners en doeners, Nederland: Dirk Jan Hoekstra, Paul Snijders, Semansys Technologies, 42p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 13

14 Tot op heden zijn de internationale regels inzake de Formula Linkbase nog niet definitief goedgekeurd. Er werd op 21 juni 2005 een Candidate Recommendation uitgevaardigd 12 door XBRL International, maar tot op heden is de status van het document nog niet veranderd. Het is dus nog steeds wachten op een officiële release van het definitieve document De Definition linkbase De definition linkbase definieert niet elders gespecifieerde verbanden tussen elementen. Tot op heden bleek het niet nodig om deze linkbase in de taxonomie te voorzien Schematische samenvatting Onderstaande figuur heeft tot doel een schematische samenvatting te geven van de structuur van één taxonomie. Figuur 10: Schematische voorstelling van een taxonomie XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 14

15 1.3. Wat is een instance document Een instance document is een XML document dat voor een bepaalde onderneming de concrete waarden bevat van de begrippen die gedefinieerd zijn in de taxonomie waarnaar het instance document verwijst. 14 Een taxonomie zelf bevat enkel de metadata en geen waarden op zich. In een taxonomie zal men dus geen cijfers, toelichtingen of verklaringen terug kunnen vinden. Daartoe dient het instance document. Hierin worden de feitelijke gegevens opgeslagen met een verwijzing naar de in de taxonomie voor handen zijnde definitie. Daarmee kan de betekenis van de gegevens reeds achterhaald worden, maar nog niet de context ervan. 15 De context bevat informatie over de waarden van de data die in het instance document voorkomen: - de periode (= period) geeft het tijdsinterval waarop de data betrekking hebben. In punt van deze handleiding werd in het vierde attribuut gesproken over de periodtype instant of duration. Er werd toen duidelijk gemaakt dat de periodtype instant een waarde weergaf op één welbepaald moment en dat de periodtype duration een waarde voorstelde van verschillende bewerkingen gedurende een periode. In de context worden concrete tijdstippen aan die instant en duration toegekend. Figuur 11: Voorbeeld van het element period, context ID, Identifier en scheme uit de context van een instance In figuur 11 worden twee periodes weergegeven: één voor de instant (Context ID = CurrentInstant ) en één voor de duration (Context ID = CurrentDuration ). Elementen uit de taxonomie die in het XSD-schema een periodtype Instant meekregen, zullen in de instance een waarde meekrijgen die geldig is op Elementen met een periodtype duration, zullen daarentegen een waarde toegekend krijgen, die het gevolg is van de verschillende bewerkingen tijdens de periode en XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p. 15 XBRL Nederland, (2006), XBRL taxonomieën voor beginners en doeners, Nederland: Dirk Jan Hoekstra, Paul Snijders, Semansys Technologies, 42p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 15

16 - de entiteit (= Identifier) duidt de persoon aan: dit kan een onderneming zijn, een departement, een segment (economisch of geografische). Het duidt met andere woorden aan op wie of wat de waarden uit de instance betrekking hebben of aan wie ze toegeschreven kunnen worden. In figuur 11 zullen de waarden toegewezen kunnen worden aan de onderneming met als fictief ondernemingsnummer een schema (= scheme) geeft aan wie de autoriteit is (in URL-formaat) die de Identifier beheert. In figuur 11 werd de URL genomen, om aan te geven dat federale overheid verantwoordelijk is voor het uitreiken van ondernemingsnummers. - een scenario laat toe om een onderscheid te maken tussen twee verschillende soorten feiten, zoals bijvoorbeeld de werkelijke kosten en wat er gebudgetteerd was, de schattingen op moment A en de nieuwe schatting op moment B 16 - een segment wordt gebruikt wanneer het de bedoeling is om een bedrijfssegment meer specifiek te identificeren en dit niet via de entiteit Identifier kan gebeuren. Het kan gaan om een uitsplitsing in afdelingen of om een geografische uitsplitsing. Naast een context, moeten er ook eenheden gespecificeerd worden, waarin de numerieke gegevens worden uitgedrukt. Er zijn verschillende soorten eenheden: - Een type eenheid voor elke munt die volgens de ISO-lijst gebruikt kan worden (bijvoorbeeld in figuur 12 hieronder wordt de Euro voorgedefineerd als iso4217:eur) - U-Pure voor de aantallen (personen, uren ), de percentages - U-Shares voor het aantal aandelen Figuur 12: Voorbeelden van eenheden waarin numerieke gegevens uitgedrukt worden 16 XBRL International, (2004), Financial Reporting Instance Standards 1.0 Public Working draft, dated corresponding to XBRL 2.1 Recommendation with Corrected Errata dated and FRTA 1.0 CR4 dated , USA, Charles Hoffman and Josef Macdonald, 32p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 16

17 1.4. Wie beheert de XBRL standaard XBRL International De open standaard wordt door een internationale organisatie beheerd, met name XBRL international. De organisatie heeft de vorm van een not-for-profit consortium, met als thuishaven de Verenigde Staten. Het werd in 1998 opgericht onder impuls van het Instituut voor Amerikaanse boekhouders. De organisatie bestaat uit +/- 550 leden verspreid over de hele wereld. 17 De organisatie beheert de intellectuele eigendom van de standaard en staat in voor de verdere ontwikkeling en de gebruiksregels ervan. Zij verzekert eveneens de verspreiding van de informatie en van de resultaten van de werkzaamheden gerealiseerd binnen de internationale gemeenschap, in het bijzonder de vrije publicatie van de in de verschillende landen ontwikkelde taxonomieën XBRL België De leden van het consortium XBRL international zijn zelf verenigd in nationale jurisdicties. België heeft ook een eigen jurisdictie opgericht, onder de vorm van een vereniging zonder winstoogmerk, met hoofdzetel te Brussel. De vereniging heeft als hoofddoel het gebruik van XBRL te bevorderen en te steunen als open technische standaard voor het vereenvoudigd en efficiënter opmaken, uitwisselen en verwerken van financiële en bedrijfseconomische informatie en daarvoor de noodzakelijke taxonomieën te ontwikkelen, beschikbaar te stellen en te onderhouden. (Uittreksel uit het Belgisch Staatsblad van 17 december 2004: XBRL België) De leden van de vzw XBRL België komen zowel uit de publieke als uit de private sector. De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie is actief lid van de vereniging sinds XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 17

18 Deel 2: De taxonomie van de enquête naar de structuur van ondernemingen 2.1. Doel van de taxonomie De taxonomie ontwikkeld voor de enquête naar de structuur van ondernemingen, heeft tot doel om alle enquêteformulieren die in het kader van die enquête gebruikt worden, elektronisch en conform de regels, via elektronische weg over te kunnen maken aan de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie. De naam die aan de taxonomie gegeven wordt, maakt reeds het toepassingsgebied duidelijk, namelijk be-br-bs-sbs : be geeft de jurisdictie weer (in welk land of in welke regio heeft de taxonomie haar oorsprong) br - geeft weer dat de taxonomie vooral bedoeld is voor bedrijfsrapportering bs staat voor business statistics en geeft dus weer dat de taxonomie als doel heeft om bedrijfsstatistieken in te zamelen sbs staat voor structural business statistics en geeft dus weer dat de taxonomie als doel heeft om structurele bedrijfsstatistieken in te zamelen geeft de versie weer van de taxonomie Fysische lokalisatie van de taxonomie De algemene informatiepagina die de lezer naar de verschillende beschikbare bestanden leidt, is bereikbaar via de site van de Algmene Directie Statistiek en Economische Informatie en heeft volgend URL-adres: Op de site, vindt men volgende informatie: - de technische specificaties - de structuur van de taxonomie en de beknopte handleiding - de bestanden die samen de taxonomie van de enquête naar de structuur van ondernemingen vormen Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 18

19 2.3. De Architectuur van de taxonomie De taxonomie is modulair opgebouwd. In feite gaat het om een Discoverable Taxonomy Set. Het geheel wordt namelijk gevormd door verschillende Schema s en linkbases die met elkaar verbonden zijn. Figuur 13: Architectuur van de taxonomie enquête naar de structuur van ondernemingen Figuur 13 toont duidelijk aan dat er bij de opbouw van de taxonomie voor gezorgd werd dat er verschillende modules onderscheiden kunnen worden. De modules bevatten elementen die ook in andere Schema s (her)bruikt kunnen worden. Bovendien zorgt de modulaire structuur er ook voor dat elementen die deel uitmaken van twee verschillende schema s, slechts éénmaal gedefinieerd moeten worden De onderdelen van de Taxonomie Taxo Core (bs) De Core taxonomie bevat items die nodig zijn voor de enquête naar de structuur van ondernemingen en die in de toekomst eventueel ook voor andere statistische doeleinden gebruikt zouden kunnen worden. Een voorbeeld hiervan zou kunnen zijn: omschrijving van Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 19

20 de activiteit van de onderneming. Dit zou een item kunnen zijn die door meerdere statistieken gebruikt wordt. De items gedefinieerd in de Core taxonomie, kunnen niet teruggevonden worden in de taxonomie van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Naast een Label linkbase die de benaming van de elementen in de vier verschillende talen bevat, bevat de taxonomie ook een Reference linkbase. De commentaryref van de Reference linkbase, bevat verwijzingen naar unieke interne referenties, eigen aan de enquête naar de structuur van ondernemingen. De referenties worden ook hier enkel in de beeldbestanden gepubliceerd. De Core taxonomie importeert het schema Data Type (pfsdt) van de DTS van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. De Core taxonomie bevat geen eigen Presentation linkbase Taxo SBS (bs-sbs) De SBS taxonomie bevat items die eigen zijn aan de enquête naar de structuur van ondernemingen en die niet teruggevonden kunnen worden in de taxonomie van de NBB. Het gaat hier met andere woorden over elementen die enkel binnen de structuurenquête ondernemingen opgevraagd worden (bijvoorbeeld: Geproduceerde vaste activa voor eigen rekening ) en waarvan het weinig waarschijnlijk is dat ze ook voor andere doeleinden/enquêtes gebruikt zullen worden. Mocht nu echter blijken dat dit wel het geval zou zijn, dan kan er geopteerd worden om het element in een volgende release naar de Core taxonomie te verplaatsen. Naast een Label linkbase, die de benaming van de elementen in vier verschillende talen bevat, omvat de taxonomie ook een Refence linkbase. De commentaryref van de Reference linkbase, bevat verwijzingen naar unieke interne referenties, eigen aan de enquête naar de structuur van ondernemingen. De referenties worden enkel in de beeldbestanden gepubliceerd. De taxononomie SBS importeert de taxonomie Core (bs) en bevat geen eigen Presentation linkbase Taxo Common (sbs-common) Structuur Common taxonomie De Common taxonomie is de taxonomie waarin enerzijds de taxonomie SBS en anderzijds de taxonomie Core van de balanscentrale van de Nationale Bank van België geïmporteerd wordt. Zoals in figuur 13 hierboven aangetoond wordt, importeert de taxonomie Core van de DTS van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België zelf de taxonomieën Value list, data type en GCD. De taxonomie Value List van de Balanscentrale bevat een Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 20

21 Schema dat de mogelijke waarden definieert die gebruikt kunnen worden om een waarde toe te kennen aan bepaalde elementen uit de Core taxonomie of de GCD taxonomie (vb. lijst van postcodes, lijst van (iso-)landcodes, lijst van productcodes ). De GCD taxonomie bevat elementen die toelaten zowel de onderneming als het document te identificeren (vb. de naam en het adres van de onderneming, de historiek van het document ). De data type taxonomie van de Balanscentrale bevat specifieke datatypes. De taxonomie legt bijkomende beperkingen op aan de waarden van sommige elementen. De Core taxonomie tenslotte, bevat alle boekhoudkundige elementen die kunnen voorkomen in het volledig of verkort model van de jaarrekening, aangevuld met andere rubrieken uit de Minimumindeling van het Algemeen Rekeningenstelsel. 20 De Common taxonomie zal in de Label linkbase enkel tuples bevatten, waarvan de inhoud (= content) samengesteld is uit elementen die zowel uit de taxonomie SBS als uit de taxonomie van de Balanscentrale van de NBB afkomstig zijn. De Common taxonomie bevat als enige wel een eigen Presentation Linkbase, met verschillende roles. In tegenstelling tot de taxonomie van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België, bevat elke role één volledig document. De DTS van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie bestaat ook maar uit één input taxonomie. Gezien de beperkte mogelijkheden van de calculation linkbase, werd beslist om de rekenkundige en logische controles waaraan de enquêteformulieren moeten voldoen voorlopig buiten de scope van de taxonomie te houden, in afwachting van een Formula Linkbase Lijsten Bepaalde elementen kunnen ingevuld worden met behulp van waardelijsten. Deze lijsten zijn gedefinieerd in de "Value List" taxonomie van de DTS van de Balanscentrale van de NBB. In het instance document wordt het element CodeHead van de Presentation linkbase vervangen door het element dat geselecteerd werd in de lijst. De ingevoerde waarde moet overeenstemmen met de waarde van het attribuut "Fixed" van het element uit de lijst, die gedefinieerd wordt in de Value List taxonomie. Het is onmogelijk om in dezelfde lijst een tweede waarde te kiezen. Dit attribuut "Fixed" werd zodanig ontworpen dat het overeenstemt met de code waarnaar verwezen wordt in de naam van het element. 20 XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 21

22 Figuur 14: Deel van het aangehouden kapitaal per land Schema In figuur 14 hierboven moet de waarde van het element "XCode_CountryCode_BE" "BE" zijn en stemt die overeen met België. De naam van het land wordt niet vermeld in het instance document, maar moet weergegeven worden in de presentatie door gebruik te maken van de Label linkbase die verbonden is met de lijst. Figuur 15: Deel van het aangehouden kapitaal per land - Instance document Taxo Data Type en Taxo Value list De DTS van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie heeft geen eigen Data Type taxonomie noch een eigen Value list taxonomie. In overleg met de Balanscentrale van de Nationale Bank van België werd beslist om er zoveel mogelijk naar te streven om op nationaal niveau slechts één Data Type taxonomie en één Value List taxonomie te creëren. De datatypes en de waardenlijsten die nodig zijn binnen de DTS van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie werden dan ook geïncorporeerd in de pfs-dt -taxonomie en in de pfs-vl -taxonomie van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. In tabel Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 22

23 1 worden de Data Types opgesomd die op vraag van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie toegevoegd werden aan de Data Type taxonomie van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Data Type Betekenis Voorbeeld maxlength250stringitemtype Tekstveld van maximaal 250 posities Omschrijving van de activiteit van de onderneming belgianentityidentifierstringitemtype BE 0[0-9]{9} Ondernemingsnummer Tabel 1: Overzicht van de Data Types die toegevoegd werden aan de Data Type taxonomie van de DTS van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Aan de Value list taxonomie van de Balanscentrale werd de lijst Statistische classificatie van producten, gekoppeld aan de economische activiteiten in de Europese Economische Gemeenschap (CPA) toegevoegd De verbanden tussen de taxonomie-bestanden Er kunnen 3 mogelijk verbanden tussen de modules van de taxonomie worden gedefinieerd: - Import : dit is de functie die een taxonomie importeert in een andere. Bijvoorbeeld: de taxonomie SBS importeert de taxonomie Core (bs). - LinkbaseRef : is een pointer in een Schema dat verwijst naar een bepaalde linkbase die moet worden opgeroepen als het Schema gebruikt wordt. Bijvoorbeeld: Het schema van de Common taxonomie bevat zo goed als geen elementen, maar doet beroep op een Presentation linkbase die de presentatie van de documenten van de enquête naar de structuur van de ondernemingen beheert. - Loc : is een pointer in een linkbase die verwijst naar een element in een Schema. Bijvoorbeeld: De Presentation linkbase van de Common taxonomie verwijst naar elementen die gedefinieerd zijn in de Core taxonomie van de DTS van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 23

24 Deel 3: Het beheer van de taxonomie De taxonomie houdt rekening met regels en voorwaarden die op een bepaald moment van toepassing zijn op de enquête naar de structuur van ondernemingen. Die regels en voorwaarden kunnen in de loop der tijd onderhevig zijn aan bepaalde aanpassingen. Die veranderingen zullen een impact kunnen hebben op de taxonomie. Het is dan ook van belang om een procedure te voorzien om de opeenvolgende versies van de taxonomie te beheren op een manier dat de invloed op de gebruikers zoveel mogelijk geminimaliseerd wordt. Het is een complex probleem waarvoor XBRL International nog geen dwingende regels voor heeft vastgelegd De soorten wijzigingen Zonder rekening te houden met eventuele technische verbeteringen of met wijzigingen aan de xbrl specificaties of aan de ermee verbonden documenten van XBRL International, zijn er drie soorten van periodieke terugkerende wijzigingen die de taxonomie kunnen beïnvloeden: - een wijziging aan het Koninklijk Besluit van 18 juli 2008 of aan de Europese Verordening 295/2008 van 11 maart 2008, waardoor een element moet worden toegevoegd, aangepast of geschrapt. - een aanpassing aan de Core taxonomie, de GCD-taxonomie of de Value List taxonomie van de DTS van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. - het toevoegen van andere enquêteformulieren aan de DTS van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie De gekozen techniek 21 Hieronder volgt de procedure die door de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie in voorkomend geval gevolgd zal worden, tenzij de specificaties die nog door XBRL International gepubliceerd zullen worden deze procedure zouden afraden. Wanneer een nieuwe taxonomie wordt ontwikkeld, krijgen alle bestanden die beheerd worden door de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, een nieuwe naam. 21 De gekozen techniek volgt dezelfde procedure als die gehanteerd door de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Zie hiervoor XBRL België, (2006), De XBRL taxonomie voor gestandaardiseerde jaarrekeningen, Brussel: Nationale Bank van België, 37p. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 24

25 Standaard is er geen link voorzien tussen de begrippen van de nieuwe taxonomie en de begrippen van de daaraan voorafgaande versie. Het is dus van belang om een extern mechanisme te definiëren dat twee opeenvolgende versies van de taxonomie met elkaar verbindt door middel van een speciale linkbase. De gekozen aanpak bestaat erin om een Definition linkbase bestand te gebruiken dat de verbanden tussen de twee taxonomieën bevat. Drie soorten verbanden laten toe om de geïdentificeerde gevallen te dekken: - de identieke begrippen in twee versies van de taxonomie zullen worden verbonden met een essence-alias relatie. Het begrip in de nieuwe taxonomie wordt beschouwd als het essence element, terwijl het identieke element in de oude taxonomie beschouwd wordt als een alias. - Een wijziging in de definitie: een begrip blijft behouden in twee opeenvolgende versies van de taxonomie, maar de definitie of verwerking van de ene versie tot de andere. In dit geval zal een similar-item relatie worden gecreëerd tussen de twee versies van het betreffende begrip. Het begrip in de nieuwe taxonomie wordt beschouwd als een item en dit in de oude versie als similar. - Het toevoegen of afschaffen van een element zal worden weergegeven middels een eenvoudige relatie die aangeeft dat het begrip slechts in één van de twee versies van de taxonomie voorkomt. De XBRL specificaties vereisen echter dat de twee elementen in dit geval worden verbonden door een arc. Daarom zal de arc not present-in het element dat nieuw is of dat verdwijnt verbinden met het element waarvan het rechtstreeks afhangt (zijn parent) in de andere taxonomie. Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 25

26 BIJLAGEN Bijlage 1: Lijst van de bestanden van de be-br-bs-sbs Type Benaming Core Taxonomie Schema Label linkbase Presentation linkbase Reference linkbase pfs xsd pfs label.xml pfs presentation.xml pfs reference.xml Data Type Taxonomy Schema pfs-dt xsd GCD Taxonomy Schema Label linkbase Presentation linkbase Presentation linkbase pfs-gcd xsd pfs-gcd label.xml pfs-gcd presentation.xml pfs-gcd-vl presentation.xml Value list Taxonomy Schema Label linkbase pfs-vl xsd pfs-vl label.xml Core Taxonomy Schema Label linkbase Reference linkbase bs xsd bs label.xml bs reference.xml SBS Taxonomie Schema Label linkbase Reference linkbase bs-sbs xsd bs-sbs label.xml bs-sbs reference.xml Common Taxonomy Schema Label linkbase Presentation linkbase Reference linkbase sbs-common sbs-common label.xml sbs-common presentation.xml sbs-common reference.xml Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 26

27 Bijlage 2: Overzicht van de figuren en tabellen Figuren Figuur 1: Voorbeeld van de verschillende technische onderdelen van een taxonomie 6 Figuur 2: Voorbeeld van de attributen van elementen uit het schema van een taxonomie 7 Figuur 3: Voorbeeld van een tuple 9 Figuur 4: Voorbeeld van een veelvuldige terugkerende tuple in een instance document. 9 Figuur 5: Voorbeeld van de label linkbase voor het element omzet. 10 Figuur 6: Voorbeeld van een Presentation linkbase. 11 Figuur 7: Voorbeeld van een Preferred label van de Presentation Arc 12 Figuur 8: Voorbeeld van een Reference uit de Reference Linkbase 12 Figuur 9: Voorbeeld van een rekenregel uit de Calculation Linkbase 13 Figuur 10: Schematische voorstelling van een taxonomie 14 Figuur 11: Voorbeeld van het element period, context ID, Identifier en scheme uit de context van een instance Figuur 12: Voorbeelden van eenheden waarin numerieke gegevens uitgedrukt worden Figuur 13: Architectuur van de taxonomie enquête naar de structuur van ondernemingen Figuur 14: Deel van het aangehouden kapitaal per land Schema 22 Figuur 15: Deel van het aangehouden kapitaal per land - Instance document 22 Tabel Tabel 1: Overzicht van de datatypes die toegevoegd werden aan de Data Type taxonomie van de DTS van de Balanscentrale van de Nationale Bank van België 23 Versie XBRL-handleiding enquête structuur ondernemingen 27