INHOUD AUTEURSLIJST 3 WOORD VOORAF 15. AFDELING 1 De jaarrekening opstellen 17

Transcriptie

1 INHOUD AUTEURSLIJST 3 WOORD VOORAF 15 AFDELING 1 De jaarrekening opstellen Algemene principes Evolutie Het principe van de secties De omschrijving van bepaalde rubrieken Het teken van de rubrieken Niet-dienstige secties Continuïteit van de informatie Ondernemingsnummer Wie stelt de jaarrekening op? Invullen van het volledig model Inleiding De elementen die toelaten de onderneming te identificeren (secties VOL 1.1 en VOL 1.2) 22 A. Sectie VOL B. Sectie VOL De balans (deel VOL 2 bestaande uit secties VOL 2.1 en VOL 2.2) 35 A. Inleiding 35 B. Sectie VOL 2.1 : Activa 36 C. Sectie VOL 2.2 : Passiva 36 D. Toevoeging rubriek 19 «Voorschot aan vennoten op de verdeling van het nettoactief» De resultatenrekening (deel VOL 3) De resultaatverwerking (deel VOL 4) De toelichting (deel VOL 5 bestaande uit secties VOL 5.1 tot VOL 5.17) 40 A. Staat van de oprichtingskosten (sectie VOL 5.1) 40 Kluwer 5

2 De jaarrekening van ondernemingen opstellen en neerleggen Editie 2013 B. Staat van de immateriële vaste activa (sectie VOL 5.2) 41 C. Staat van de materiële vaste activa (sectie VOL 5.3) 42 D. Staat van de financiële vaste activa (subsecties VOL 5.4.1, VOL 5.4.2, VOL 5.4.3) 47 E. Inlichtingen omtrent de deelnemingen (sectie VOL 5.5) 49 F. Overige geldbeleggingen en overlopende rekeningen (activa) (sectie VOL 5.6) 52 G. Staat van het kapitaal en de aandeelhoudersstructuur (sectie VOL 5.7) 53 H. Voorzieningen voor overige risico s en kosten (sectie VOL 5.8) 58 I. Staat van de schulden en overlopende rekeningen (passiva) (sectie VOL 5.9) 58 J. Bedrijfsresultaten (sectie VOL 5.10) 63 K. Financiële en uitzonderlijke resultaten (sectie VOL 5.11) 67 L. Belastingen en taksen (sectie VOL 5.12) 69 M. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen (sectie VOL 5.13) 75 N. Betrekkingen met verbonden ondernemingen en met ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat (sectie VOL 5.14) 82 O. Financiële betrekkingen (sectie VOL 5.15) 86 P. Afgeleide financiële instrumenten die niet gewaardeerd zijn op basis van de reële waarde (sectie VOL 5.16) 89 Q. Verklaring betreffende de geconsolideerde jaarrekening (sectie VOL ) 91 R. Financiële betrekkingen van de groep waarvan de onderneming aan het hoofd staat in België met de commissaris(sen) en de personen met wie hij (zij) verbonden is (zijn) (sectie VOL ) De sociale balans (deel VOL 6) Waarderingsregels (deel VOL 7) Stukken die bij de jaarrekening worden gevoegd (deel VOL 8 en VOL 9) Bijkomende inlichtingen (ongenummerd blad na VOL 9) Opname van milieuverplichtingen in de toelichting Aanwijzer toelichting Invullen van het verkort model De elementen die toelaten de onderneming te identificeren (sectie VKT 1.1) Kluwer

3 Inhoud 3.2. Verklaring betreffende een aanvullende opdracht voor nazicht of correctie (sectie VKT 1.2) 104 A. Wettelijke basis 104 B. Hoe moet de sectie VKT 1.2 worden ingevuld? 106 C. Probleem van aansprakelijkheid m.b.t. vermeldingen in sectie VKT D. Specifieke vragen De balans, de resultatenrekening en de resultaatverwerking (secties VKT 2.1, 2.2, 3, 4) 109 A. Secties VKT 2.1, 2.2 en B. Sectie VKT De toelichting (deel VKT 5 bestaande uit secties VKT 5.1 tot VKT 5.9) 111 A. Staat van de vaste activa (sectie VKT 5.1) 111 B. Inlichtingen omtrent de deelnemingen (sectie VKT 5.2) 111 C. Staat van het kapitaal en de aandeelhoudersstructuur (sectie VKT 5.3) 112 D. Voorzieningen voor risico s en kosten (sectie VKT 5.4) 112 E. Staat van de schulden (sectie VKT 5.5) 112 F. Resultaten (sectie VKT 5.6) 113 G. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen (sectie VKT 5.7) 114 H. Betrekkingen met verbonden ondernemingen, bestuurders, zaakvoerders en commissaris(sen) (sectie VKT 5.8) De sociale balans (deel VKT 6) Samenvatting van de waarderingsregels (deel VKT 7) 115 A. Inleiding 115 B. Algemene principes betreffende de waardering 115 C. Bijzondere waarderingsregels Bijkomende inlichtingen De sociale balans (deel VOL 6 en deel VKT 6) Wat omvat de sociale balans? 127 A. Algemeenheden 127 B. Al dan niet onderworpen werknemers 128 C. Onderworpen werknemers 129 D. Niet-onderworpen werknemers 132 E. Werknemers in loopbaanonderbreking 133 F. Bruggepensioneerden De sociale balans sinds 1 december A. De vereenvoudigde sociale balans kort samengevat 135 Kluwer 7

4 De jaarrekening van ondernemingen opstellen en neerleggen Editie 2013 B. Vereenvoudiging sociale balans volledig model 135 C. Vereenvoudiging sociale balans verkort model 137 D. Inwerkingtreding Hoe de sociale balans invullen? 138 A. Staat van de tewerkgestelde personen 138 B. Tabel van het personeelsverloop tijdens het boekjaar 147 C. Inlichtingen over de opleiding van werknemers tijdens het boekjaar Wie controleert de sociale balans? Welke sancties indien men geen sociale balans neerlegt? 156 A. Boekhoudwet (art. 16) 156 B. Sancties niet-neerlegging van de jaarrekening en nietvoorlegging van de jaarrekening aan de algemene vergadering door de raad van bestuur (art o en 128 W.Venn.) 156 C. Sancties in het kader van het Wetboek van Registratierechten 156 D. Wet van 22 december AFDELING 2 De jaarrekening (en de sociale balans) openbaar maken Wie moet de jaarrekening (en de sociale balans) openbaar maken? Wettelijke verplichting Wie is verplicht de jaarrekening (en de sociale balans) openbaar te maken? 157 A. Ondernemingen die hun jaarrekening incl. sociale balans moeten opstellen en openbaar maken door neerlegging bij de NBB 158 B. Ondernemingen of instellingen die een jaarrekening moeten opstellen en neerleggen bij de NBB; hun sociale balans moet worden opgesteld en «bezorgd» aan de NBB 161 C. Ondernemingen, vzw s of instellingen die een jaarrekening moeten opstellen zonder ze neer te leggen bij de NBB; hun sociale balans moet worden opgesteld en «bezorgd» aan de NBB 162 D. Ondernemingen of instellingen die een jaarrekening en sociale balans moeten opstellen, maar niets moeten bezorgen aan de NBB Kluwer

5 Inhoud E. Ondernemingen die geen jaarrekening, noch sociale balans moeten opstellen 164 F. Ondernemingen die enkel een jaarrekening moeten publiceren Een vennootschap in vereffening moet ook een jaarrekening neerleggen Wie moet een geconsolideerde jaarrekening opstellen en neerleggen? 167 A. Wettelijke basis 167 B. Criteria 168 C. Geen geconsolideerde jaarrekening voor moedervennootschap met dochters van «te verwaarlozen betekenis» 169 D. Modellen 170 E. Moet een geconsolideerde jaarrekening altijd worden neergelegd bij de NBB? 171 F. Juridische vraag En wat voor de vennootschappen met een sociaal oogmerk? Zijn bijkantoren en centra van werkzaamheden van ondernemingen naar buitenlands recht ook onderworpen aan de Belgische boekhoudwetgeving? 172 A. Wat is een bijkantoor of centrum van werkzaamheden van een buitenlandse onderneming? 172 B. Zijn alle bijkantoren en centra van buitenlandse ondernemingen (= succursalen) onderworpen aan het KB/W.Venn.? 173 C. Welke boekhoudkundige verplichtingen zijn van toepassing op de onderworpen succursalen? 173 D. Moeten succursalen een jaarrekening neerleggen? Publicatieverplichtingen van in België gevestigde vennootschappen naar buitenlands recht 174 A. Verplichting tot openbaarmaking van de (statutaire) jaarrekening 175 B. Verplichting tot openbaarmaking van de geconsolideerde jaarrekening 177 C. Gevolgen van niet- of laattijdige neerlegging van de jaarrekening 177 D. Welke zijn de vormvereisten van deze buitenlandse jaarrekening en van de neerlegging? 179 E. Wie moet de jaarrekening ondertekenen? 180 F. Wanneer wordt de buitenlandse jaarrekening neergelegd? 180 Kluwer 9

6 De jaarrekening van ondernemingen opstellen en neerleggen Editie 2013 G. Wordt door de buitenlandse onderneming een jaarverslag (verslag van de raad van bestuur) opgesteld en neergelegd? 180 H. Moet met betrekking tot de buitenlandse onderneming een controleverslag worden neergelegd? 181 I. Wat indien de buitenlandse vennootschap een hoofdvestiging in België heeft? 181 J. Wat doet een recent opgerichte buitenlandse vennootschap die voor haar eerste boekjaar nog geen jaarrekening heeft openbaar gemaakt? 182 K. Taal van de neergelegde stukken 182 L. Toepassing notionele intrestaftrek 182 M. Publicatieverplichtingen bij de omvorming van een buitenlandse vennootschap tot een Belgische Bijkantoren en centra van werkzaamheden van ondernemingen naar Belgisch recht gevestigd in het buitenland Welke jaarrekening neerleggen bij fusie of splitsing van vennootschappen? Wie keurt ze goed? Wat met de publicatieverplichtingen van micro-entiteiten? Hoe de jaarrekening (en de sociale balans) openbaar maken? Hoe verloopt de openbaarmaking van de jaarrekening? Hoe verloopt de openbaarmaking van de sociale balans? 188 A. De sociale balans is onderdeel van de te publiceren jaarrekening 188 B. De sociale balans wordt afzonderlijk aan de Balanscentrale bezorgd 189 C. Moet men een lege sociale balans neerleggen? Wat zijn de neerleggingskosten? 191 A. Tarieven 191 B. De jaarrekening in beide landstalen neerleggen is dubbel betalen Wie is verantwoordelijk voor de neerlegging van de jaarrekening? Welke termijn voor de voorlegging aan de algemene vergadering en voor de neerlegging? 195 A. Voorlegging van de jaarrekening aan de algemene vergadering 195 B. Neerlegging van de jaarrekening 197 C. Vaak gestelde vragen Kluwer

7 Inhoud 2.6. Op welke wijze de jaarrekening neerleggen? 205 A. Elektronische neerlegging is de regel 205 B. Neerlegging via de internettoepassing van de NBB 207 C. Neerlegging op papier In welke taal moet men de jaarrekening neerleggen? In welke munt moet men de jaarrekening neerleggen? Welk model moet men gebruiken? 233 A. Ondernemingen onderworpen aan het KB/W.Venn. 233 B. Ondernemingen niet onderworpen aan het KB/W.Venn Neerlegging van de geconsolideerde jaarrekening 239 A. Vormvoorwaarden 239 B. Drager van de neer te leggen geconsolideerde jaarrekening en jaarverslag 240 C. Keuze van de munteenheid en de munt 240 D. Betaling van de neerleggingskosten Welke stukken legt men samen met de jaarrekening neer? Inleiding Structuurenquête 241 A. Historiek 241 B. Doelstelling 242 C. Toepassingsgebied 242 D. Samenstelling en inhoud 243 E. Kleine ondernemingen en zelfstandigen 243 F. Grote ondernemingen 244 G. Structuurenquête samen met jaarrekening 244 H. Milieu-investeringen 244 I. Omzetgegevens dienstensectoren 245 J. Andere vijfjaarlijkse bijlagen 245 K. Neerlegging van de structuurenquête 245 L. Sancties Stukken die in voorkomend geval met de jaarrekening moeten worden neergelegd door de onderneming die het volledig model gebruikt 246 A. Inleiding 246 B. Het verslag van de commissarissen 247 C. Het jaarverslag 247 Kluwer 11

8 De jaarrekening van ondernemingen opstellen en neerleggen Editie 2013 D. Informatie op te nemen in het jaarverslag of bij gebreke hiervan neer te leggen samen met de jaarrekening 255 E. Welke sancties indien men bij de jaarrekening «vergeet» het verslag van de commissaris en het jaarverslag bij te voegen? Stukken die in voorkomend geval met de jaarrekening moeten worden neergelegd door de onderneming die het verkort model gebruikt Vormvereisten waaraan de openbaar te maken stukken moeten voldoen IAS/IFRS IAS/IFRS-model Ook niet-beursgenoteerde vennootschappen mogen hun geconsolideerde jaarrekening opmaken volgens de IAS/IFRSstandaarden XBRL Algemeen Oprichting en doelstellingen Werkgroepen 268 A. Werkgroep «Taxonomie jaarrekeningen» 268 B. Werkgroep «Erkenning van taxonomieën voor algemeen gebruik» 268 C. Werkgroep «Communicatie» Taxonomie 269 AFDELING 3 De jaarrekening opvolgen na de neerlegging De jaarrekening controleren op fouten Algemeen 271 A. Regelgeving 271 B. Wat indien de Balanscentrale de neergelegde jaarrekening weigert? 272 C. Vaak gestelde vragen Soorten controleformules 274 A. Volgens aard 274 B. Volgens behandeling door de Balanscentrale Kluwer

9 Inhoud 1.3. Uitzonderingen op de controleformules 279 A. Uitzonderingen op rekenkundige en logische controles 279 B. Uitzonderingen op bijkomende rekenkundige en logische controles 280 C. Uitzonderingen op de controlevergelijkingen voor de sociale balans 284 D. Uitzonderingen op overige controles Typologie van de fouten in de neergelegde jaarrekeningen 286 A. Voorkomende fouten 286 B. Omgeving van de fouten Wat indien de Balanscentrale «fouten» vaststelt? 287 A. Bij elektronische neerlegging 287 B. Bij neerlegging op papier Kunnen ondernemingen jaarrekeningen verspreiden onder een andere vorm dan via de formulieren van de NBB en worden deze dan gecontroleerd? Kunnen de fouten niet vermeden worden? Hoe kan men de neerlegging controleren? Toevoegen in de aangifte vennootschapsbelasting Algemeen Jaarrekening bijvoegen De door de NBB verzamelde jaarrekeninginfo raadplegen Algemeen Catalogus van de beschikbare rekeningen Online raadpleging van beelden van jaarrekeningen Offline levering Ondernemingsdossier NBB Rechtstreekse toegang voor de accountant Dvd 294 AFDELING 4 Bijlagen Volledig model Verkort model 353 Kluwer 13

10 De jaarrekening van ondernemingen opstellen en neerleggen Editie Lijst van de wettelijke rekenkundige en logische controles 382 A. Volledig schema voor ondernemingen 382 B. Verkort schema voor ondernemingen Lijst van bijkomende rekenkundige en logische controles 388 A. Volledig schema voor ondernemingen 388 B. Verkort schema voor ondernemingen Lijst van de controlevergelijkingen voor de sociale balans Volledig schema voor ondernemingen 391 A. Controle tussen sectie VOL 5.10 en de sociale balans (deel VOL 6) 391 B. Controles binnen de sociale balans Verkort schema voor ondernemingen 397 A. Controle tussen sectie VKT 5.6 en de sociale balans (deel VKT 6) 397 B. Controles binnen de sociale balans 398 AFDELING 5 Trefwoordenregister Kluwer