Hervormde gemeente Doorn, (230)

Transcriptie

1 NT00230_1 Nadere Toegang op inv. nr 1 uit het archief van de Hervormde gemeente Doorn, (230) H.J. Postema z.j.

2 Inleiding Dit document bevat een transcriptie van het oudste boek met kerkenraadsnotulen van de Nederlandse Hervormde Gemeente te Doorn. Het boek kent diverse hiaten en heeft een slordige opbouw. Er zijn in later jaren tal van akten tussen gevoegd en ingebonden. In voetnoten is geprobeerd hierin structuur te geven. 2

3 Transcriptie Lijst van enige obligatien, behorende aan de diaconij te Doorn. Zie Act. Synedrii anno december. Een legaat, groot 500 gulden anno july. Namen der Predikanten die alhier in de kercke van Doorn t sedert den afganck der Pauselijke Regeringe geweest hebben. Alhier in H. predikdienst Bevestigt den D. Anselmus van Bloemersweert eerst Rooms priester daer na predikant, heeft H. dienst v[er]laten in Remonstrantse v[er]werring Anno D. Conradus Sagelius overleden Anno Decemb 1651 D. Cornelius De Leeuw overleden den 12 Augusto Anno Julij 1662 D Paulus Andringa daer na tot Rhenen beroepen Anno 1665 ende aldaer gestorven Anno Decemb 1665 D Rudolphus Bouwman ov[er]leden den 5 Julij Julij 1674 Ludolphus de With ende beroepen tot Rhenen nu tot Rotterda[m] in Junio Oct: 1676 D. Carolus Vonck, en v[er]trocken near Oost-Indien in Nov den 4 April 1680 D. Casparus Storincq. obiit 16 mart Januar: 1685 D. Henricus van Sypesteyn vertrokken na den Uythoorn 20 mart August D. Henricus van Sypesteyn Secundus Emeritus verklaart en van den gemeinte afscheid genomen den 3 April October 1741 D. Petrus Georgius van Poolsum Traject: beroepen van Ooij en Junij 1770 Persingen overleden te Delft op den 19 de April D. Johannes Kneppelhout Rotterodam: beroepen na Barendrecht en Carnisse onder t E. Classis van Dordrecht afscheid genomen 10 Maij Julij D. Abraham Rutgers. Aalsmeero Batavus beroepen na de Oude Tonge in het eijland Overflacquee onder het E: Classis van Voorn en Putten. Afscheid genomen den 28. August Decemb D. Pieter Spiering van Colombo in het Eiland Ceijlon beroepen naar Bergambacht onder t E. Classis van Gouda en Schoonhoven afscheid genomen den 1 e september December 1782 september 1784 Dec D. Johannes Geltsligter Trajectino-Batavus ber: naar Bodegraven D. Willem Leonard Voorduin, Goudanus ber. naar s Gravendeel d. 28 Aug D. Cornelis van der Velde ber. naar Werkendam d. 24 Junij

4 Oct D. Carel Willem Philip Hugenholtz ber. naar Zwartsluijs d. 13 Nov D. Anselmus van Bloemerweert is 1619 op zijn eige verzoek om zijn hogen ouderdom gelicentieerd en ontslagen heft echter t Form. van Eenigheid te dier tijd nog ondertekend nevens andere Bedienaars der Hervormde Kerke Acta Class sept. D. Conr. Sagelius gewezene Predikant te Westervoort onder t E. Cl. van Zutphen, alhier Predikant geworden A en Lid van t Classis Augusti op een Classicaal testimonie van Zutphen Den 12 Dec: 1651 is D o de Leeuw hier bevestigt door D s Dellius welke predikte over Matth. IV. 18. D s de Leeuw deed zijn intreede s namiddags over 1 Cor. IV.1. Deeze Predicant is alhier beroepen van Overlangbroek, alwaar zijn Eerw. in t jaar 1632 gekomen is. in t jaar 1640 vertrok hij na Brasil, en bekleede zijn dienst op Rio Grande (de classis zijn dienst onderwijl waarnemende) in t jaar 1644 kwam hij te rug doch vertrok weder derwaarts in t jaar 1647 en is te rug gekome zijnde alhier beroepen Den 5 July 1674 is D s de With door D o Keppel hier bevestigt, en heeft op den 9 July 1676 afscheid genomen predikende voor Luc IV. 43. Den 29 Octob 1676 is D s Vonk alhier bevestigt door D s de van Ujen de intrede wierd gehouden over 1 Thess. V.25. Op de 25 Nov verzogt D s Vonk zijn dimissie & verkreeg dezelve. Den 4 April 1680 is Dom: Storincq bevestigt door D s de With, welke predikte over Hebr Den 1 Jan: 1685 heeft D s Rouwerts alhier bevestigt D s H. Sypestein welke op den 11 April 1686 zijn afscheid deed over 2 Cor vs.11. Den 1 Augustus 1686 is D s Sypestein secundus alhier bevestigt door D s Hamsche, welke predikte over 1 Tim. IV.16. de bevestigde predikte s nademiddags over Rom XV.30. zijn Eerw. nam afscheid op den 3 April 1741 predikende bij die gelegenheid over 1 Cor Copie Indt Jaer ons Heeren Duijsent ses hondert twee ende veertich Den iiij en September Soo hebben mijn heer de Schout ende gerechte mitsgaders Do e Coenrade Sagelius Predicant, Ouderlingen ende Kerckm rs al tsamptlijcken regierders van[den] Dorpe van Doorn met Adriaen Sijmonsz Smits een Contract voor een Jaer dienende aengegaen, te weten dat den selven Adriaen Smits henluijden ende de gemeene ingesetenen sal dienen met schoolhouden jnden voorsz Dorpe ende dienaengaende alles doen gelijck een bequaem Schoolmeester betaemt, ende int vermanen ende onderwijsen der kinderen hem reguleren naer d Ordonnantie bijde E: Heeren Staten daertoe beraemt, Daer voor den voorn Adriaen Smits bedongen heeft ende de voorn Regierders v[an]uijtt den naem vande gantsche Magestraet aenden selven haren schoolm r belooft hebben de somme van eenentsestich Car gul[den] tot twintich stuijvers het stuck te betalen alle vierendeel Jaers een vierdeparte jngaende Victoris deses Jaers xvj c twee ende veertich ende boven dien noch van elck kint dat ter schole comt (te weten) vande gene die A.b.c. leeren tot het groot A:B:C. boeck incluijs vier stuijvers ende dan voorts soo lange sij alleenlijck boecken leeren sonder schrijven ses stuijvers, ende alle die schrijven leeren acht stuijvers ter maent, 4

5 blijvende gereserveert de kinderen die van buijten soude mogen comen sal hij met de ouders mogen accorderen, Ende eenige jnwoonders soo geringe van staet zijnde, dat sij t schoolgelt niet conden betalen, sal den meester gehouden zijn haer kinderen om niet te leeren, mits dat hem bijde ouders ofte yemandt van harentwegen sulcx te vooren is te kennen gegeven, Voorts sullen de gemelte Regierders het huijs, tot de School geordineert, laten opmaecken ende onderhouden dat den Schoolmeester met sijn Huijsgesin daerin bequamelijck kan woonen ende school houden, mitsgaders tot dichtmakinge ofte beheijninge vanden hoff daer aen, de materialen leveren, Dit alles onder t v[er]bant van rechten daertoe staende Sonder bedroch Des toirconden ende was onderteijckent W.v.Cleeff 1642 ende Robbert Jansz Naer voorgaende collatie is dese copije met sijn pnael gedateert ende onch t als boven bevonden te accorderen, bij mij Nots Publ tot Werckhoven residerende op den [..] Octob[er] 1671 V:V:Reumst: Notaris Na aenroepinge van Godts Heilige Naem is de edele kerckenraet tot Doorn eenparigh eenparichlijck vergadert uijtgesondert Aris Jansz, tegenwoordige ouderlingh deses Kercke, bij welcke v[er]schenen zijn Rever: D.D. Winandus Nottelman, ende Bernardus Keppel resp e Predicanten tot Wijck ende Amerongen als naburige, bij dese v[er]gaderinge v[er]socht om de deselve met haren goeden raedt ende advijs te dienen. Is ingelevert seker geschrift in dese v[er]gaderinge door D. de Wit pred. alhier, dewelcke seijde dat Mr: Johannes Uijtenboogaert het selve hem selven behandight hadde, continuerende eenige vragen, aen dese v[er]gaderinge, om daervan antwoort te bekomen nopende des selfs drie houwelijckse proclamatien met Juffr. Maria Guisius, in de kercke van Doorn na gedane predicatie, van den predickstoel gedaen, de eerste door D. Bouman selve en d andere twee na sijne doot, een door D. Verkugt, ende de laetste door D. Mas predicant in Nederlanghbroeck: begeerende daerbij een extract uijt het kercken-boeck van Doorn, met expressie van Jaer en dagh van het eerste gedane gebodt, ende voorts blijck, wie belast heeft het eerste gebodt van stoel te v[er]kondigen, Item bij wien, en[de] wanneer het tweede gebodt is gedaen, in wat Jaer en door wiens last en[de] ordre; ende wie de v[er]klaringe heeft gegeven ende geschreven dat de geboden onverhindert zijn gegaen, van de voorn[oemde] personen van[den] Domheer Johan Uijtenboorgaert ende Maria Guisius. Welck geschrift in dese v[er]gaderinge gelesen zijnde, is v[er]haelt dat voort Mr Johannes Uijtenboogaert selfs hier bij de hant was; ende seer nodigh dat hij selve in persoon daer over gehoort wierde; waerom na de selve is gesonden, ende oock in de v[er]gaderinge verschenen; den welcken dat geschrift is voorgelesen, ende daerop heeft geantwoort dat sich gedroegh na dat geschrift, ende daer niet bij en hadde te doen; doch dat v[er]socht het antwoort van dese Eerw[aerdige] vergaderinge. De vergaderinge v[er]wondert over den eijsch van de heer en Mr Johannes Uijtenboogaert, namelijck om te weten wie lastgegeven heeft om het eerste gebodt te doen, daer de eijgene handt van D Bouman noch overigh is, waer bij de geboden zijn aengeteijckent, Item daer D. Bouman sal r selve de proclamatie gedaen heeft, ende ten laetsten daer de Heere Uijtenboogaert sich in soo langen tijt niet eens bij den kerkenraet van Doorn beklaeght heeft over eenigh ongelijck hem aengedaen, bij het doen van de eerste proclamatie waerom de kerckenraet oock onbeswaert na doode 5

6 van D. Bouman sa r de andere geboden heeft laten voortgaen; ende oversulx sonder eenige difficulteijt te maken, heeft konnen v[er]klaren, gelijck sij noch 1 Johannes Uijtenboogaert ende Maria Guisius onverhindert in de kercke van Doorn zijn gegaen, ende ofwel voorn[oe]mde Heere Uijtenboogaert pretendeert D. Bouman na gedane eerste gebodt aengeschreven, ende daerbij v[er]socht te hebben een weijnigh tijts met de proclamatien om de quade tijden te supersederen, soo v[er]klaert nochtans Juffr Maria Guisius, daer noijt in geconsenteert te hebben; maer begeert dewijle sij niet het eerste gebodt in cas van houwelijck met den Heer Uijtenboogaert aen de werelt was publijck gemaeckt, dat men dan oock niet de geboden behoorden voorttegaen; het welck de kerckenraet niet heeft konnen weijgeren. Oock v[er]wondert sich de kerckenraet, voorsz als de voorsz Heere Uijtenboogaert over dese sake seer begost te ageren, ende sij seijden van Juffr Guisius in sijne presentie eens gaern te willen hooren, dat sulx niet willende lijden, sijn best ter v[er]gaderinge ende kercke van Doorn, sonder weder te willen keeren is uijtgegaen, het welcke de vergaderinge v[er]oorsaeckt heeft sijne woorden geen geloove te konnen geven; ende soude derhalven wel de wensch van dese vergaderinge zijn, dat gedane proclamatien, achtervolgens behoorlijcke practijck als recht is metten eersten wierden ten vollen echt ende houwelijck geconsummeert ende de politijcke rechter daer toe de authoritative macht beliefde te v[er]gunnen ende aen te leggen. Waermede dese vergaderinge is in dancksegginge tot Godt geeijndight desen 15 septemb L D With Eccls tot Doorn Wynand Nottelman Bern: Keppell Eccls Amerong[en] Het voorgaende door de Fransche invasie van Anno 1672 v[er]mist Begint nu Anno 1674 in Aprill. [Request van Adriaen Smits schoolmeester tot Doorn 1643] Aende Edele eerwerdige heeren vice domeken ende capittel ten Dom t Utrecht Geeft onderdaenlijck te kennen Adriaen Smits, schoolmeester tot Doorn, hoe dat hij suppliant verstaen heeft dat Hans Haes, coster tot Doorn, ten versoecke ofte door last vanden kerckenraet aldaer vande bedieninge van sijn costerampt, soo int voorlesen als anders, bij provisie heeft gedesisteert, ter tijt toe hij sich soude hebben gepurgeert, van t gene hem te laste wierde geleijt. Ende alsoo hij suppliant ten versoecke vande voorschreven kerckenraet deselve kercke op sondach laestleden heeft bedient, welcken kerckenraet oock wel genegen soude wesen hem suppliant daertoe voort te gebruijcken, indien Uw Edele t selve belieffde te approbeeren, soo versoeckt hij suppkiant dat Uw Edele believe hem te verleenen acte omme de voorschreven costerije bij provisie te mogen bedienen, ende in cas den voorschreven Hans Haes het voorschreven ampt vorder mocht comen te verlaten hem suppliant daertoe voor allen anderen te prefereren, twelck doende etc. [in dorso staat: Ick Alexander van Lamsweerde, vice domdeecken ende officiaell vanden domproostdije t Utrecht, surrogere bij desen toe Adriaen Smits om bij 1 Hier mist weer een of meer regels. 6

7 provisie in plaetse van Hans Haes het costerampt tot Doorn waer te nemen. Gedaen t Utrecht den XIIII july [handtekening Al. v. Lamsweerde en Everhard. de Jeede 1643] Ludolphus de With Predikant tot Dooren Anno Acten van de Kerkenraat van Doorn beginnende Anno 1674 in April. 21 April De Kerkenraat in de vreese des Heren v[er]gadert sijnde, is geresolveert, dewijle door het overlijden van D. Rudolphus Bouwman sal r den bedieninge van het ordinaris predikampt vacant geworden was, haer Ed. Mog. de Heeren Staten s Lants van Utregt de vacature bekent te maken, ende met enen te v[er]soeken te mogen uytsien na een bekwaam persoon. T welke haer Ed. Mog. toegestaen hebben opden 23 dito Meij De Kerkenraat so tegenwoordige als even afgegane met Rever. D.D. Bernhardus Keppel ende Wilhelmus Mas, predikanten van Amerongen ende Nederlangbroek als naburige, in vreese des Heeren v[er]gadert sijnde, is eerst gots H. name ernstig aengeroepen ende hebben voorts eenpariglijk gedisponeert tot haren leeraer te beroepen D. Ludolphus de With, haer Ed. Mog. met eenen v[er]soekende den gemelte van sijn minderjarighijt te dispenseeren, ende is de v[er]gadering met danksegginge tot godt gescheijden. Dit is van haer Ed. Mog. toegestaen den 6. dito 10 Meij De Kerkenraat so tegenwoordige als ouden in de tegenwoordighijt van D. Bernhardus Keppel ende D. Ericus a Vianen predikanten van Amerongen ende Ov[er]langbroek als naburige daar bij v[er]sogt hebben, na aenroepinge van den name gots, eenpariglijk nimant uijtgesondert beroepen tot haren ordinaren Leraer D. Ludolph. de With, proponent der H. Theologie, ende is de v[er]gadering met danksegginge gescheijden. Dese beroepinge hebben haer Ed. Mog. toegestaen den 12. dito. 18 dito De Kerkenraat in vrese gots v[er]gadert sijnde, sijn gekomen D.D. Johannes Brinkhuijs, Rudolphus van Noortdijk, Godefridus Delliuis, Bernhardus Keppel, ende Wilhelmus Mas, resp e pred. van Venendael, Odijk, Koten, Amerongen ende Nederlangbroek op het v[er]soek vande E. Kerkenraat alhier door de E. Classis van Rhenen ende Wijk gekommitteert, om de stukken des beroeps te ov[er]sien, in loco te approberen, gelijk sij ook nade aenroepinge gots, de stukken van het beroep hebben ov[er]sien ende geapprobeert, ende sijn voorts met danksegginge tot got gescheijden. 5 Julij D. Ludolphus de With, op dato als boven beroepen sijnde, ende in den Classis van Rhenen ende Wijk op den 2 Junij peremptoir geexamineert is, volgens de commissie 7

8 brieff van haer Ed. Mog. in dato den 20 Junij 1674, van D. Bernhardus Keppel bevestigt, 5 Julij voor de middag. 12 Julij 1. De Kerkenraat v[er]gadert sijnde, is, na het aenroepen van gots naem voorgestelt, dewijle twe Ouderlingen gestorven ende also haer plaatsen vakant gelaten hadden ende den Diakon Teunis Gerritsz nu al een ov[er] sijn tijt, dat ampt bedient hadde, het dienstig ware de voorsz plaatsen met andere te v[er]vullen, ende sijn daar op terstont met aller bewilliging v[er]koren tot Ouderlingen Arris Jansz ende Jacob Otten tot Diakon Hendrik Willemsz ende is den koster belast, dit haer aen te seggen. 2. Is voorts geresolveert dat de H r Johan Uijtenbogaert in proces sijnde, ende laetst hier gecommuniceert hebbende (niet sonder ergernisse aan sommige gegeven te hebben) door den Predikant ende Ouderling die tot het nodigen tot den Avontmael mede omgaet, in vrientschap sal aengesegt worden, dat hij sig als nog gelive te onthouden van het H. Avontmael des Heren Is voorts de v[er]gadering gode gedankt hebbende gescheijden. 22. dito 1. De Kerkenraat gehoort hebbende dat de op nieuws v[er]koorne Ouderlingen ende Diakon haere bedieningen hadden aengenomen, is ondertusschen voorgekomen seker v[er]wijt ende beschuldiging tegen Hendrik Willemsz t welk Lambert Jansz Westeneng getuijgde gesien te hebben: Hendrik Willemsz hier om voor de Kerkenraat ontboden sijnde heeft het t enemael ontkent, selfs seijde hij ende v[er]klaerde in de tegenwoordighijt gots noijt sulke gedagten te hebben gehat, warom goetgevonden wiert met Lambert Jansz Westeneng te spreken die in het eerst in sijn seggen hartnekkig persisteerde, dog varieerde daer na weder in sijn woorden 2. Ondertussen Hendrik Willemsz bij de E. Kerkenraat komende heeft sig geexkuseert om voor dese reijse geen Diakon te kunnen wesen om sijn aamborstighijt die hem somtijts seer schilijk overviel ende v[er]swakte ende is voorts hem voor sijn genegenthijt bedankt. 3. ende is terstont in sijn plaatse met aller toestemming v[er]koren Hendrik Cornelisz Blankestijn, ende is hem t selve terstont aengedient. Dese voorsz. Ouderlingen ende Diakon haere drie voorstellingen sonder v[er]hindering gehat hebbende sijn bevestigt den 9 Augustij. 5 August. De Kerkenraet v[er]gadert sijnde, sijn na den gebede tot Got, binnen gekomen de Deputati Classis Rhenovicanae om de gewoonelijke kerkelijke besoekinge te doen, hebben alles wel bevonden, ende gode gedankt hebbende sijnse v[er]trokken. 26 dito. Naden gebede tot Got is in de kerkenraet binnengestaen de H r Johannes Uijtenbogaert Canonik S t Jans T Utregt klagende als dat hier in de Kerke van Doorn sonder sijn weten, in tegen sijn wille, drie houwlijks geboden met Maria Gevisius Governante op t Huijs te Doorn gedaen waren, v[er]sogt mede extract uijt het Trouwboek van dese kerke door wiens last ende ordre sijn geboden gedaen waren, is geantwoort dat D. Bouwman Sal r selfs hem in ondertrouw met de voorsz Maria Genisius hat opgenomen, gelijk bleek uijt het memoriboekie met de hant van D. 8

9 Bouwman sal r selfs getekent, gelijk ook vele Attestanten getuijgden, dit voorsz uijt de mont van D. Bouwman Sal r selfs gehoort te hebben, voorts getuijgde de Kerkenraat dat sijn drie Geboden sonder wettelijke v[er]hindering gedaen waren, aengaende een extrakt uijt het trouwboek te geven is geantwoort dat door de Franse schilijke invasie dit Trouwboek was v[er]loren, ende darom het onmogelijk ware. Waer op de voorsz H r Uijtenbogaert terstont begost te rasen ende te tieren, scheldende D. Bouwman sal r met vileijne scheltwoorden (wat hier van voorts gedaen is siet de volgende acte) ende is hij voorts uijtgestelt tot den 15 Septemb. de Kerkenraat Gode gedankt hebbende is gescheijden Septemb. I. Na aenroepinge van Gots H. Naem is de E. Kerkenraat eenpariglijk v[er]gadert uijtgesondert Aris Jans tegenwoordige Ouderling deser Kerke bij welke v[er]schenen sijn Rever[ends] Winandus Nottelman ende Bernardus Keppel Resp e Predikanten tot Wijk ende Amerongen als naburige bij dese v[er]gadering v[er]sogt om de selve met haren goeden raat ende advijs te dienen II. Is ingelevert seker geschrift in dese v[er]gaderinge door D. de With Pred. alhier, dewelke seijde dat M r Johannes Uijtgenbogaert het selven hem selver behandigt hadde contineren[de] enige vragen aen dese v[er]gaderinge om daer van antwoort te bekomen, nopende des selfs drie houwlijkse proclamatien met Juff r Maria Gewisius inde kerke van Doorn na gedane predikatie vanden predikstoel gedaen de eerste door D. Bouman selfs, ende de andere twee na sijn doot een door D. Verkuijl proponent ende de Laetste door D. Mas uijt het Kerkenboek van Doorn met espressie van Jaer ende dag van het eerste gedane gebot, ende voorts blijk wie belast heeft het eerste gebot van stoel te v[er]kondigen, item bij wie ende wanneer het twede gebot gedaen is, in wat jaer ende door wiens last ende ordre, ende wie de v[er]klaringe heeft gegeven ende geschreven dat de geboden onv[er]hindert sijn gegaen van de voorn[oemde] personen van de H r Johannes Uijtenbogaert ende Maria Gewisius. III. Welk geschrift in dese v[er]gadering gelesen sijnde is v[er]haelt dat voorsz. M r Johannes Uijtenbogaert selfs hier bijde hant was, ende seer nodig dat hij selve in persoon daer ov[er] gehoort wiert, warom na de selve is gesonden ende ook in v[er]gadering v[er]schenen, den welken dit geschrift is voorgelesen, ende daer op heeft geantwoort dat sig gedroege na dat geschrift, ende daer niet bij en hadde te doen, dog dat v[er]sogt het antwoort van dese Eerw. v[er]gaderinge. IV. De v[er]gaderinge v[er]wondert ov[er] den eijsch vanden H r Uijtenbogaert namelijk om te weten wie last gegeven heeft om het eerste gebot te doen daer de eijgene hant van D. Bouwman nog ovrig is, waerbij de geboden sijn aentekent, jtem daer D. Bouwman sal r selve de proclamatie gedaen heeft, ende ten laetsten daer de H r Uijtenbogaert sig in so langen tijt niet eens bij de kerkenraat van Doorn, beklaagt heeft ov[er] enig ongelijk hem aengedaen bij het doen van de eerste proclamatie, warom de Kerkenraat ook onbeswaert na doode van D. Bouwman sal r de andere geboden heeft laten voortgaen, ende ov[er]sulks sonder enige difficultijt te maken heeft 2 Hier worden de kerkenraadsnotulen weer voortgezet. 9

10 kunnen v[er]klaren, gelijk sij nog v[er]klaert dat de drie houwlijckse Geboden vanden voorn[oemde] Johannes Uijtenbogaert ende Maria Gewisius onv[er]hindert inde kerke van Doorn sijn gegaen: ende ofwel voorn[oemde] H r Uijtenboogaert pretendeert D. Bouwman na gedane eerste gebot aengeschreven ende daer bij v[er]sogt te hebben een wijnig tijts met de Proclamatien om de kwade tijden te supersedeeren, so v[er]klaert nogtans Juffr. Maria Gewisius, daer noijt in gekonsenteert te hebben, maer begeert dewijle sij met het eerste gebot in cas van houwlijk met de H r Uijtenbogaert aenden werelt was publijk gemaekt, datmen dan ook met de geboden behoorde voorttegaen, het welke de kerkenraet niet heeft konnen weijgeren: ook v[er]wondert sig de Kerkenraat voorschreve als de voors H r Uijtenbogaert over dese sake seer begost te ageeren ende sij seijden van Juff r Gewisius in sijn presentie eens geerne te willen hooren, dat sulks niet willende lijden, sijn best ter v[er]gaderinge ende Kerke van Doorn, sonder weder te willen keeren is uijtgegaen, het welke de v[er]gadering v[er]oorsaekt heeft, sijne woorden geen gelove te kunnen geven, ende soude derhalven wel de wensch van dese v[er]gaderinge sijn, dat gedane proclamatien agtervolgens behoorlijk praktijke als recht is metten eersten wierden ten vollen echt ende houwlijk geconsummeert ende de politijke rechter daer toe de authoritative magt geliefde te v[er]gunnen ende aen te leggen. V. Waermede dese v[er]gaderinge in dancksegginge tot Godt is geeijdnigt. Testor L D With Eccls tot Doorn Meert Heeft den afgegane Diaken Jochem van Gerderen sijn Diakonije Rekening gedaen van den 28 Junij 1671 tot Pinxteren 1672 ter presentie vanden vollen kerkenraet. 14 Meert I. De Kerkenraat inde vrese des Heren v[er]gadert sijnde, sijn (na aenroepinge vande name gots) de kerke-middelen tegen het Pausdom gelesen. II. Is vastgestelt dat de bedeijling der Diakonije-armen sal gedaen worden des Sondags voorde middag na gedane predikatie inde Kerke-kamer. III. Ook mede die nadesen vanden Diakonije geniten, sullen moeten met haer familie gereformeert sijn, sij selver ten Avontmael gaen, uiujtgesondert de gene die t enemael onbekwaam sijn. IV. Is ook vastgestelt dat na desen de catechisatie der kinderen althans in de Somertijt, sal gehouden worden Rustdaegs nademiddag terstont nade Predikatie, voor het leste gebet. V. Daer op is de v[er]gadering met danksegginge tot got gescheijden. 5 April Heeft, ter presentie vanden vollen kerkenraat, sijn Diakonije-Rekening van Pinxteren 1672 tot den 9 Augustij 1674 gedaen Teunis Gerritsz Diakon. 13 Maij 10

11 De Kerkenraat inden vrese gots v[er]gadert sijnde, is, na gedane gebede tot Got, voorgestelt dewijle Cornelis Jansz van Velpen ende Gijsbert Dirksz Ouderlingen ende Hendrik Cornelis Blankesteijn Diakon haer tijt uijtgedient hadden, het nodig was haer plaetsen met andere te v[er]vullen, ende sijn met aller toestemming v[er]koren tot Ouderlingen Gerrit Tijmensz ende Hendrik Jansz Westeneng tot Diakon Arien Petersz, ende is den koster belast haer dit aen te seggen. Na gode gedankt te hebben is te v[er]gaderinge gescheijden. De voorsz personen dat aengenomen hebbende hebben sonder v[er]hindering haer drie voorstellingen gehat ende sijn voorts bevestigt den 24 Meij 1675 de twede Pinxterdag. 29 Junij De Kerkenraat inden vrese des Heren v[er]gadert sijnde, sijn (na gedane gebede) binnen gestaen, Deputati Classis Rhenovicanae om de gewoonelijke Kerkelijke besoekinge te doen, hebben alles wel bevonden ende gode gedankt hebbende sijnse v[er]trokken. 28 Julij Heeft ter presentie vanden vollen kerkenraat sijn Diakonije rekening gedaen Hendrik Cornelisz Blankesteijn vanden 9 August tot Pinxteren August. De Kerkenraat v[er]gadert sijnde heeft eenpariglijk geconsenteert dat de Diakonije tot nodige reparatie van des Predikants huijsinge sal contribueren de Somma van hondert Rijxdaelders, waer toe ten hoogsten genecessiteert sijn, door de onmagt van het Geregte ende Kerke deser plaatse, in dese droevige coninucturen van tijt, v[er]soekkende de Eerw. Classen haer advijs hier over te v[er]staan. volgt in t geen de Eerw. Classis van Rhenen ende Wijk daer over geadviseert heeft Extract ende actien ordinar. Classis Rheno-vicanae gehouden tot Wijk den 31 August sessione 2 Articul ult. Dominus De With Predikant tot Doorn heeft van wegen sijn Kerkenraat bij dese v[er]gadering advijs v[er]sogt, of uijt hare Diakonije soude mogen komen een sekere somme tot nodige reparatie, vanden woninge van D. De With, ende heeft geadviseert dat sulks wel mag geschiden. Lager stont Sic Testor Gisbertus ab Wije p.t. Scriba 19 Decembr I. De Kerkenraat inde vreese des Heren compleet (alleenlijk uijtgenomen Jacob Otten Ouderling) v[er]gadert sijnde, is, na gedane Gebede, binnen gestaan Elis Jansz timmerman alhier, klagende hoe hem voorgekomen was, dat Cornelia Loghen huijsvrouw van Hendrik Thomasz van Waveren Geregtsbode alhier, gesegt hadde tegen Geertie Jansz huijsvrouw van Thonis Gijsbertsz, gelijk sij dit schriftelijk attesteerde, dat de voorsz Elis Jansz sig te buijten gegaen hadden in het mennen van een ander sijn 11

12 II. III. IV. koortn ende nemen van rookvleesch, v[er]soekkende dat de Eerw. Kerkenraat de voorsz Cornelia Looghen daer over eens wilde horen ondertussen leverden hij aenden vergadering over enige attestatien van Meijnsie Teunisz ende Jan Jansz die met hem het koorn gement hadden, alsmede van Cornelis Cornelisz Spijkhoven uijt wiens lant het koren, dewijle het Thienden waren, gement was, dese attesteerden ende getuijgden te samen dat in het minste Elis Jansz niet konden beschuldigen van enig onregt daer in gepleegt: nog leverde hij over een attestatie van Merrigie Woutersz wed e van Thonis Claesz dat haer soon bij Elis Jansz voorsz gewoont hebbende, hat horen seggen dat door ordre van Elis Jansz enig rookvleesch, hem toebehorende, van Broekhuijsen soude halen, ende de Hovenier aldaar hem bij abuijs eens anders rookvleesch gegeven, gelijk het ook niet lange daer na den eijgenaer onbeschadigt is wederom behandigt. De Kerkenraat dese attestatien ov[er]wegende konden in het minst Elis Jansz niet schuldig houden aen enige onregtveerdighijt daer in gepleegt. Is daer na binnen gekomen Hendrik Thomasz ende niet lange daer na sijn huijsvrouw Cornelia Looghen, de eerste seijde hem best was sijn huijsvrouw sulks gesegt hadde, de andere dat door haestighijt so iets gesegt hadde, maer wenste wel daervan niet gesproken hadde, ondertussen geloofden ende v[er]trouwden uijt die klare attestatien dat Elis Jansz daer in ontschuldig was, ende na ernstige aenspraek ende bestraffing vanden Predikant D. De With hebben malkanderen alles v[er]geven, ende beloofft aen beijde sijden dat noijt in het minsten iets daer van souden reppen. Ondertusschen v[er]klaerden Hendrik Thomasz ende Cornelia Looghen sijn huijsvrouw, datse, aengaende het mennen van een ander sijn koorn, dat gehoort hadden selfs uijt de mont van Mensie Thonisz die aen Elis Jansz contrarie attestatie had gegeven. V. De Kerkenraat ov[er]wegende dat de twisten ende moeijlijkheden in dese Gemeijnte, nu en dan tussen de Ledematen ontstaende, in eersten tijt voortkwamen, door het valsch ov[er]dragen aen desen ende genen. hebben gecommitteert D. Ludolphus De With Predikant ende Aris Jansz Ouderling, om sonder toeven te gaen bij Meijnsie Thonisz ende haer ernstig te bestraffen ende te v[er]manen over haer valsch aenbrengen in desen gepleegt, waer uijt al dese twist is voortgekomen. VI. Gode gedankt sijnde is de v[er]gadering gescheijden. 22 dito I. Na aanroepinge vanden Name des Heeren is, de v[er]gadering compleet v[er]gadert, van D. Ludolphus De With predikant alhier, voorgestelt, hoe dat, bij hem in wettelijke ondertrouw waren opgenomen opden 18 April deses jaers Jan Jansz Lokhorst, j.m. van Derthuijsen met Jantie Gerritsz wed e van Tijs Arisz wonende tot Meersbergen, die ook v[er]volgens haer drie proclamatien inde kerke alhier onv[er]hindert gehat hebben als de eerste den 18 April, de twede den 25 dito de derden den tweden Meij deses lopende jaers hoe dat deser personen haer houlijk niet is gesolemniseert, maer sij malkanderen met booshijt tenemael v[er]laten hebben, tot grote ergernisse in dese Gemeijnte. 12

13 II. De Kerkenraat heeft hier op geresolveert, dat men aen beijde dese personen door een Missive sal bekent maken om voor de kerkenraat te Compareren tegen de naestvolgende Sondag den 26 Decemb[er] deses jaers, om aldaer te seggen haere redenen waerom sij haer Houwlijk niet en voltrekken: En is D. De With v[er]sogt dese Missiven aen haer te schrijven, die dat ook, terstont (staende de v[er]gadering) gedaern heeft Luijdende beijde als volgt Jan Jansz Lokhorst (of Jantie Gerritsz) Als ons voorgekomen is dat gij door D. De With Predikant alhier in wettelijke ondertrouw opgenomen sijt, opden 18 de April 1675 met Jantie Gerritsz wed e van Thijs Aris (of Jan Jansz Lokhorst) ende in drie geboden also v[er]volgens hier geproclameert sijn ende gij ondertusschen in Houwlijk niet en voltrekt tot grote ergernisse van onse Gemeijnte, so is het dat de Kerkenraat alhier, heden v[er]gadert u met desen, bekent maakt, om te compareren tegen toekomende Sondach den 26 Decemb[er] 1675 na de Middag naden Predikatie inden Gerffkamer alhier te Doorn om hier van redenen te geven opdat ul: Houwlijk voort mag voltrokken ende het schandael also weggenomen worden, anders souden genootsaakt sijn de politijke magt hier toe te gebruijken, dat veel onheijls ende moeijten voor ul: maken sou. Geschreven in onse Kerkelijke v[er]gadering te Doorn den 22 Decemb[er] 1675 ende was ondertekent De Kerkenraat van Doorn ende in aller name L D With Predikant van Doorn Jacob Otten Ouderling III. Gode Gedankt hebbende is de v[er]gadering gescheijden. 26 Dito I. Is de Kerkenraat weder, met den Gebede tot Got, v[er]gadert dog is Jan Jansz Lokhorst hoewel door een brieff expresselijk ontboden evenwel niet gecompareert, is darom uyt dese v[er]gadering gecommitteert Jacob Otten Ouderling om bij hem te gaen, om hem selfs aen te spreken om hier voor de v[er]gadering te komen. Dog kwam kort daar na voorden Kerkenraat, dog daer konde niet ten goede geeffectueert worden, om tot den trouw te komen. II. Is binnen gestaen Jantie Gerrits wed e van Thijs Aris op dese tijt door een Missive, als uijt de voorgaende acte blijkt ontboden, ende gevraegt waerom sij haer houwlijk niet voltrok daer sij wettelijk met haer consent in ondertrouw was opgenomeen ende haer drie voorstellingen met Jan Jansz Lokhorst gehat hadde; Sij gaff tot antwoort dat hij haer v[er]laten hadt ende niet bij haer blijven wilde, de schult t enemael op hem leggende: dog dewijle Jan Jansz Lokhorst hier niet tegenwoordig was konde hier niets verder in gedaen worden, is derhalve dit uijtgestelt tot dat sij beijden hier voorden Kerkenraet souden gekomen sijn. Gode gedankt sijnde is de v[er]gadering geeijndigt Testor L D With Eccls in Doorn

14 5 Meert Na dat Jantie Gerritsz wederom ontboden was om met Jan Jansz Lokhorst voorden E. Kerkenraat te komen sij Jantie Gerritsz wederom niet en compareerde, voortse de E. Kerkenraat siende dat sij niet te bewegen waren haer houlijk te voltrekken, heeft inden vrese des Heren geresolveert, dit bekent te maken door een ernstige Missive aenden Schout van Leusden op dat dat schandael mogt weg genomen worden ende heeft, D. De With dit aengenomen te doen, gelijk geschiet is. 4 Meij De Kerkenraet inde vrese des Heren v[er]gadert sijnde is, na gedane Gebede, voorgestelt hoe Arris Jansz ende Jacob Otten Ouderlingen ende Arien Petersz als jongste Diakon haer tijt uijtgedient hadden, ende al het nodig ware twe Ouderlingen ende een Diakon op nieuw te v[er]kisen, ende sijn daer op met aller toestemminge v[er]koren tot Ouderlingen Gijsbert Dirksz van Velpen ende Wulphert Claes tot Diakon Jacob Jansz ende is den Koster belast dit de voorsz personen aen te seggen. Na danksegginge tot Got is de v[er]gadering gescheijden De voorsz personen driemael sonder v[er]hinderinge voorgestelt sijnde sijn daer op bevestigt op den 15 Meij sijnde den twede Pinxterdag. 11 Junij De Kerkenraat inden vrese des Heren v[er]gadert sijnde sijn (na gedane Gebede tot Got) de Kerke-middelen tegen het Pausdom gelesen, Gode gedankt hebbende is de v[er]gadering gescheijden Dito Heeft D. Ludolphus de With Pred alhier de v[er]gadering bekent gemaekt, hoe dat de E. Kerkenraat der Stat Rhenen met het beroep inden predikdienst aldaer op sijn persoon so v[er]re geprocedeert was, datter niet aen resteerde dan de Approbatie vanden Eerw. Classis. 30 dito (Na, uijtgestorte Gebede tot Godt) de Kerkenraat compleet v[er]gadert sijnde, sijn binnengestaen de Gecommitt. vanden Agtbare Magistraet ende der Eerw. Kerkenraat van Rhenen, ov[er]leverende een instrument van beroepinge op den persoon van D. Ludolphus De With Pred. alhier, geapprobeert vanden Agtbare Magistraet aldaer ende vanden Eerw. Classis van Rhenen- Wijk, v[er]soekende met enen de dimissie vanden voorsz Ludolphus De With uijt sijn bedieninge alhier. De E. Kerkenraet ov[er]wegende de wettelijkhijt van dat beroep, tot so een groter ende aensienlijker gemeijnte, alwaer Gode groter dienst kan gedaen worden, met enen gehoort hebbende de v[er]klaringe van D. Ludolphus De With, waer bij hij dat beroep inde vreese des Heren, aennam. Hebben hem (hoewel ongeerne ende met droefhijt) van sijnen dienst gedimitteert ende ontslagen, ende daer van haer getuijgnisse in schrift gegeven. Godt gebeden sijnde is de v[er]gadering geschijden. Testor L D With Eccls in Doorn 14

15 3 Aende Ed. Mog. Heeren Staten slants van Utrecht, ofte haer Ed. Mog. Gedeputeerden. Geeft met alle eerbiedicheijt te kennen, De Kerckenraedt van Doorn, hoe datse naer voorgaende uwer Ed: Mog: verkregen consent alhier annex, verkoren en beroepen heeft, den Geleerden en Godtsaligen D. Carolus Vonck Proponent deser Provincie in plaetse van D. Ludolpus de With. Ende gemerckt naer Kercken-Ordre de voorsz verkiesinge off beroepinge van u Ed: Mog: moet werden geapprobeert, Soo versoeckt de voorsz kerckenraedt dat u Ed: Mog: hare gedaene v[er]kiesinge ofte beroepinge gelieven toe te staen ende te approberen T Welk doende etc U Ed: Mog: Onderdanige Dienaren De Kerckenraedt tot Doorn Uyt der selver name en last Wilhelmus Mas Eccls in Nederlangbroeck Hubertus van Ingen Eccls in Driebergen 4 Aende Ed: Mog: Heeren Staten s Lants van Utrecht off haer Ed: Mog: Ordinaris Gedeputeerde Geven oitmoedel[ijck] te kennen die vande Ker[ke]nraed der gemeente Jesu Christi tot Doorn, dat sij Suppl ten requeste, om te mogen uijtsien naer een ander bequaem Leeraer tot de bedieninge van het Predickampt jegenwoordigh vacerend in hare kercke, vermits het vertreck van D Ludolph de With, en dienvolgende diverse Proponenten gehoort hebbende, hadden de Suppl ten daer toe vergadert zijnde, inde selve hare vergaderinge t ooge geslagen opde persoon van D. Carolus Vonck proponent haers Classis, twelck de Suppl ten u Ed: Mog: bekent maecken, om indien u Ed: Mog: niets tegens d voorsz persoon en hadde, als d Supplianten verhopen en v[er]trouwen, tot een wettelijck beroep te comen, Keeren daertoe de Suppl ten haer tot u Ed: Mog: seer reverentl[ijck] v[er]soeckende dat UEd: Mog: believe te consenteren dat sij lieden in gevolge vande kercke Ordre tottet beroep vanden voorn[oemde] D Carolus Vonck mogen procederen, Dit doende etc. Gerrit Timansen Dit merck A is geteijckent bij Arien Petersz Ghijsbert Dircsen Jacob Jansz Diaconen Dit * merck is get[ekent] bij Hendrick Jansz Westenengh Wulphert Claesz Henderick Cornelisz Blanckensteyn Oud Diacon Ouderlingen Dit + merck is get[ekent] bij Aris Jansz Jacob Otten Oudt Ouderlingen 3 Volgt nu een brief aan de Staten van Utrecht. In margine staat het antwoord: De Gedeputeerden vande Staten s Lants van Utrecht approberen het beroep bij de supplianten naar voorgaende haar Ed Mog consent gedaan, op den persoon van Carolus Vonck tot harder ende leeraer der kercke van doorn in plaetse ende vermits het vertreck van D. Ludolphus de With, gelijck t selve geapprobeert wert mits desen gedaan t Utrecht den xxv Augustij 1676 [handtekening]. 4 Nog een brief aan de Staten van Utrecht. In margine staat weer het antwoord: De Gedep den van de Staten s Lants van Utrecht, verstaen dat het beroep hier inne geroert sal moeten geschieden, in conformité ende achtervolgens de kerckelijcke ordre, interpretatie off ampliatie van dien, mitsgrs met preallable communicatie vanden Ambachtsheer, ofte des selfs Gemachtighde Gedaen t Utrecht den 17 e Aug 1676 Ter ordonn als boven [handtekening]. 15

16 5 Aende Ed: Mog: Heeren Staten s Lants van Utrecht, ofte haer Ed: Mog: Ordinaris Gedeputeerden Verthonen met alle Eerbiedigheyt die vande Kerckeraet tot Doorn u Ed: Mog: onderdanige dienaren, hoe dat door vertreck van D. Ludolph de With, van Doorn naa Rheenen, de kercke tot Doorn is comen te vaceren, Ende alsoo ten hoochsten noodich is dat de selve met den eersten wederom met een Ordinaris Herder ende Leeraer worden voorsien, Soo versoecken de Supplianten seer gedienstel[ijck] dat U Ed: Mog: haer gelieven te consenteren om nae een bequaem persoon te mogen om sien, ende den selven volgens de gearresteerde ende aengenomene Kercken Ordere, ende de naerder interpretatie vandein, in plaetse van D. de With voornt te beroepen, TWelck doende etc Uyt last ende name des Kerckenraets Gerrit Timansen Ouderling Ghijsbert Dircksz van Velpen Ouderlingh Jacob Jansz diacon 6 Geluckzalicheyt Alsoo de kercke van Doorn, door het vertreck van D Ludolphus de With is comen te vaceren, ende noodich is dat de selve, wederom met een ander Ordinaris Herder ende Leeraer werde voorsien, Soo ist dat wij representerende den kerckenraet der voorsz. Gemeente, Considererende de goede bequamheijt, vanden Eerweerde Godtsaligen ende Welgeleerden D. Carolus Vonck, Proponent deser Provincie, Goed gevonden hebben te verkiesen, ende te beroepen (naer voorgaende verkregene consent vande Ed: Mog: Heeren Staten s Lants van Utrecht, om een ander Predicant te mogen verkiesen van dato den 17 e Aug: 1676) Gelijck wij verkiesen ende beroepen mist desen den voorn[oemde] D. Vonck tot een Ordinaris Herder ende Leeraer van onse voorsz. Kercke, ende dat met eenparige Stemmen, om deselve met de Gaven hem vanden Heere v[er]leent in aller getrouwicheijt ende goeder Conscientie voorden Heere te dienen, doende alle de diensten die van een goet Getrouw Dienaer Jesu Christi, na den woorde Godts, ende de laeste gearresteerde Kerckenordre vereijscht werden, versoeckende dat de voorn[oemde] D. Vonck gelieve onbeswaert dese Goddelijcke beroepinge aen te nemen, ende op het spoedichste dese gedane verkiesinge en beroepinge te volgen, Waertoe wij wenschen den Rijcken Zegen des Heeren, Actum in onse kerckelijcke v[er]gadering tot Doorn Den 24 e Augusti 1676 Gerrit Timansen ouderling Ghijsbert Dircxsen van velpen ouderling Jacob Otten Oud Ouderlingh Dit merck A is gestelt bij Arien Petersz Diacon Jacob Jansz diacon Hendrick Cornelisz Blanckensteyn Oud Diacon Dit merck * is geteijckent bij Hendrick Westenengh Wulphert Claesz Dit merck x is geteijckent bij Aris Jansz 5 Volgt nog een brief aan de Staten van Utrecht. In margine lezen we het antwoord: Gedeputeerden vande Staten Lands van Utrecht, permitteren de Supplnten, naer een ander bequaem Leraer te mogen uijtsien, mits haer regulerende, naer de Kerckenordre ende d interpretatie vandien Gedaen t Utrecht den xviij e July 1676 Ter ordonnantie als boven [handtekening]. 6 Het verzoek aan de classis om approbatie van het beroep. Het antwoord van de classis staat in margine: Pro Ecclesia De E. Classis van Rhenen-Wijck gesien ende weloverwogen hebbende dese nevensgaende beroepinge met de stucken daer toe dienende approbeert deselve gelijck sij se approbeert bij desen. Actum in onse classicale vergaderinge gehouden tot Wyck den 29 August[us] 1676 Noie Classic. Bern: Keppell Classis p.t. scriba. 16

17 Quod testamur Wilhelmus Mas Eccls in Nederlanghbroeck Huberts van Ingen Eccles in Driebergen Mij present Adriaen Smits 7 9 Julij De Kerckenraed inde vreese des Heeren v[er]gadert zijnde, is geresolveert v[er]mits door het vertreck van D. Ludolph de With van Doorn naer Rheenen, de bedieninge van het Predickampt vacant geworden was, haer Ed: Mog: de Heeren Staten s Lants van Utrecht de vacature bekent te maecken, ende met eenen te v[er]soecken te mogen uytsien na een bequaem persoon T welck haer Ed: Mog: toegestaen hebben opden 18 e Julij Augusti De Kerckenraed soo oude als nieuwe inde vreese des heeren vergadert zijnde hadden het ooge geslagen opde persoon van D. Carolus Vonck proponent haers Classis, ende hebben bij requeste aende Ed: Mog: Heeren Staten s Lants van Utrecht versocht consent omme te mogen procederen in gevolge vande kerckenordre tot beroep vanden voorn[oemden] D. Carolus Vonck T welck haer Ed: Mog: toegestaen hebben opden 17 e Augusti mits dat sulcx geschieden moet in conformite ende achtervolgens de kerckelijcke ordre, interpretatie off ampliatie vandien, mitsgaders met Preallable communicatie vanden Ambachtsheer, ofte des selffs Gemachtichde Aug: De Kerckenraedt inde tegenwoordicheijt van D: Wilhelmus Mas ende Hubertus van Ingen Predicanten van Nederlanghbroeck ende Driebergen (als naburige daer bij versocht) vergadert, hebben nae aenroepinge vanden name Godts eenparichlijck, beroepen tot haren ordinaris Leeraer D. Carolus Vonck Proponent deser Provincie, ende is d v[er]gaderinge met dancksegginge gescheijden Dese beroepinge hebben haer Ed: Mog: toegestaen den 25. dito Octob: D. Carolus Vonck op dato als boven beroepen sijnden en in Classis extraordinair te Wijk den geëxamineert peremptoir, is volgens de commissie brief van haer Ed: Mog: in dato den 18 octob: 1676, van d: van Uijen bevestigt den 28 octob: voordemiddag febr: heeft in tegenwoordigh[eijdt] vanden vollen kerkenraed sijn diaconij rekening gedaen Arien Pieterss vanden 26 maij 1675 tot pinxteren Maij 7 Nu worden de kerkenraadsnotulen weer voortgezet. 17

18 de kerkenraed in de vrese des heren v[er]gadert sijnde, is na gedane gebeden tot god, voorgestelt, dewijle Gerrit Tijmansen en Hendrik Jansen Westeneng Ouderlingen, en Arie Pietersen diakon, haer tijt uijtgedient hadden, het nodig was hare plaetsen met andere te v[er]vullen, en sijn dan ook met allertoestemming v[er]koren tot Ouderlingen jochum jansen van garderen ende Cornelis jansen van Velpen, tot diakon Hendrik Wilmsen, ende is den koster belast haer dit aenteseggen. En gode gedankt hebbende is gescheijden. de voorsz: personen dat aengenomen, ende sonder v[er]hindering hare 3 voorstellingen gehad hebbende, sijn voorts bevestigt den 4 Junij 1677 de 2 pinxterdag. de kerkenraed in de vrese des heren v[er]gadert sijnde, sijn binnen gestaen d:d:deputati Classen Rheno vic: om de gewone kerkel: besoekinge te doen, en hebben (na gedane gebeden) alles wel bevonden, sijn (gode gedankt hebbende) wederom v[er]trokken. 8 Huijrcedulle. Op heden den 23 Novemb[er] 1678 hebben wij Jan Arissen van Venendael en Jannigjen Rochus echtelieden, van de diakonij tot doorn gehuijrt sekere huijsinge genaemt van outs de swaen gelegen inden dorpe doorn tusschen het huijs van de here Lobbreght aen de ene en het huijs van Harman van Holten aen de andere sijde, voor de tijt van elf a twaelf jaeren, des jaers voor twintig Car: guld: tot 20 stuv s stuk, mits dat wij als huijrders de voorsz huijsinge sullen gehouden sijn te repareren en dight te houden (exept dat door brant, storm en onweder mogt v[er]oorsaekt worden) ende dat wij de voorsz diakonij sullen vrijden van alle lasten die op de huijsing voorsz mogten sijn of comen: jngaende dese onse huijs Paesschen negen ende tseventigh: ende bij gebreke van betalinge ons onderwerpende de regten van den lande, en vervallen van huijr ende contract naer goetvinden van de voorsz diakonij. Actum desen 24 Nov ouden stijl. Carolus Vonck Eccl ts in doorn Jan Arijensen Anthonij Cool dieaken ijangen hoogebooms De Gerechtsboode van Overlanghbroeck, sal gelieven uyt den naeme ende van wegen de kerckraed van Doorn, sigh te addresseren aende persoon van Jan de Cruijff, ende den selve gerechtelijck te insinueren ende aenseggen, dat hij binnen den tijt van veertien dagen naer insinuatie, sal comen ende betalen aen handen van Jacob Jansz Diacon tot Doorn voornt de verschenen ende onbetaelde renten, van soodanige drie hondert gul[den] Capitael als den selven de Cruijff op interesse heeft vande Diaconie tot Doorn voorsz. Ende vermits het overlijden van sijne borge, dat hij oock binnen den voorsz tijt van veertien dagen andere suffisante borgen sal stellen tot genoegen vande insinuanten, ofte andersins het Capitael op brengen, Ende sal den boode sijn weder varen relateren, Actum Doorn den 4 e feb 1678 Uyt name vande Kerckenraed Carolus Vonck Eccl ts in doorn dese bovenstande Insinuwatie heb ick onderschreven Gerechtsbode van Overlangb[roeck] op den een ende twijntichse feb 1678 aen de persoon van Jan de Kruijf geinsinuw[eert] relatere ick WJ van Dam 8 Nu volgt weer een aantal brieven e.d. 18

19 feb Heeft in de tegenwoordigh[eid] van[den] volle kerkenraed sijn diakonij rekening gedaen jacob jansen vanden 21 Maij 1676 tot Pinxteren Maij de kerkenraed in de vrese des heren v[er]gadert sijnde, is, na gedane gebeden tot god, voorgestelt, dewijle Gijsbert dirksen ende Wulphert Claessen Ouderlingen ende jacob jansen diakon haer tijt uijtgedient hadden, het nodig was hare plaetsen met andere te v[er]vullen; en sijn dan ook v[er]koren met aller toestemming tot Ouderlingen Adriaen van Ossenberg schout, ende jan jansen Westeneng; ende tot diakon Anthonie Cool: en bij v[er]trek van jochum jansen van gerderen is gijsbert dirksen in sijn plaets als Ouderling gecontinueert, ende is de koster belast haer dit aenteseggen. En gode gedankt hebbende is gescheijden. de voorsz personen dat aengenomen hebbende ende sonder v[er]hindering hare 3 voorstellinge gehad hebbende sijn voorts bevestigt den 20 dito 1678 den 2 pinxterdag. dito sijn gelesen de kerkemiddelen tegen t pausdom 2 julij de kerkenraed in de vrese des heren v[er]gadert sijnde, sijn binnen gestaen d:d: deputati Classis Rhenovic: om de gewone kerkelij[ke] besoekinge te doen, ende hebben (na gedane gebeden) alles wel bevonden, en sijn (gode gedankt hebbende, wederom v[er]trokken Maij heeft in de tegenwoordigh[eid] van[den] vollen kerkenraed de diakonijrekening gedaen jannigjen wed e van wijlen hendrik Willemsz in sijn leven diakon van Pinxteren 1677 tot Pinxteren dito de kerkenraed jn de vrese des heren v[er]gadert sijnde, is na gedane gebeden tot god voorgestelt dewijle den tijt der bedieninge van de armen, van Hendrik Willemsen in der tijt gestorven sijnde, uijt was; en dat ok de ouderlingen, gijsbert dirksen (bij v[er]trek van jochum jansen in sijn plaetse getreden sijnde) ende Cornelis jansen van Velpen; het nodig was hare plaetse met andere te v[er]vullen, gelijk dan ok met aller toestemming v[er]koren sijn tot Ouderlingen jacob jansen te darth[uizen] ende Teunis Gerritsen te Doorn, en tot diakon jan Willemsen, en is den koster belast haer dit aenteseggen; en gode gedankt hebbende is gescheijden. 9 junij de voorschreve personen dat aengenomen hebbende sijn (na hare 3 voorstellingen sonder enige v[er]hindering voorts bevestigt den 9 junij 1679 dito sijn gelesen de kerkenmiddelen tegen t pausdom 9 Nu beginnen de kerkenraadsnotulen weer. 19

20 1 julij de kerkenraed in de vrese des heren v[er]gadert sijnde, sijn binnen gestaen d.d. deputati Classis Rhenov: om de gewone kerkel e besoekinge te doen, en hebben na gedane gebeden en alles wel bevonden sijnde) gode gedankt ende sijn v[er]trokken. 27 Julij Heeft Anthonis Cooll met kennis ofte tegenwoordigheijt vande volle kerckenraed gedaen sijn Diaconij reeckening van pinsteren 1678 tot Pinsteren 1679 Mij present Custos Adriaen Smits Eerwaerdige Hoogh geleerde Heere Eersame goede vrunden Wij hebben U.W. en UL. bij sp e doen blijcken d Gerechtel[ijcke] onkosten gevallen over maecken vane Gebin op de goederen van Jan de Cruijf tot Lienen, waerover met den Diacen die UW: en UL: haddet afgesonden om de verpachtingh te doen, en de brieven te lichten afgesproocken, dat hij op huijden alhier soude komen en ons, de voorsz: sp e monterende ter som: van 35 gl. 8 sts: afgetrocken de acht sts: door Jan de Cruijf uijt Overlanghbroeck aen onsen Custer voore publiceren bet[aelt], mitsg[aders] vijf gl. 8 sts: vanen Transport, voldaen, om alsdan de penn. te Distribueren dar en sulcx behoort doch in gebreecke sijnde gebleven, en dat sulcx in geen consequentie mach ov[er]trocken worden soo willen wij UW: en UL mits desen inde vrintschap hebben gewarschouwt, dat de voorsz: penn. als heden over 14 dagen sonder verder uijtstel moeten worden getelt, op dat wij door v[er]suijm, met Coopbiedingh op de voorsz: goederen niet en behoeve te procederen waer nae UW: en UL. tot voorkomingh van schade kunen reguleren, met bevelingh Godes geschreven inde heerlickheijt van Lienden den 12 e April 1679 U Waerde, en UL: goede vrunden Die Heeren Richteren en schepenen der Heerlickheijt van Lienden Ter Ordonnantie van selve D:V:Rossendaell secrts 1679 Carolus Vonck naer Oostindiën v[er]trocken, Decemb De Kerckenraedt van Doorn inder vreese des Heeren v[er]gadert zijnde, is geresolveert, dewijle, door het schielijk v[er]treck van Carolij Vonck naer Oost-Indiën, de bedieninge van het ordinaris Predik-ampt vacant geworden was, haer Ed: Moogende de Heeren Staten s Lants van Uijtrecht de vacature bekent te maecken, en met eenen te v[er]soeken te moogen uijtsien nae een bequaem persoon. het welcke haere Ed: Mog: toegestaen hebben opden 12 Decemb febr: Hier worden de kerkenraadsnotulen weer onderbroken. 11 De kerkenraadsnotulen worden na deze vreemde opmerking weer voortgezet in