Het van. levenseinde Jr. Bonaventura Randerode van der. en van eene dramatische overlevering,

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het van. levenseinde Jr. Bonaventura Randerode van der. en van eene dramatische overlevering,"

Nora Timmermans
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Het van In levenseinde Jr. Bonaventura Randerode van der. en van eene dramatische overlevering, ons orgaan van 19071) heeft wijlen de Heer W. M. C. Regt de geschiedenis van de ridderhofstad in Koudekerk behandeld. De schrijver, goed thuis in de geschiedenis zijner omgeving, vertelt o.a., tot de overtuiging te zijn gekomen, dat de droevige gebeurtenis, door in bekend werk over Alphen en omstreken vermeld en in lijken vorm door Nicolaas Beets, als Guy de Vlaming behandeld, betrekking heef op Jr. van Randerode van der Aa, die van heer van Poelgeest was. Hij voert daarvoor tal van opmerkelijke aanwijzingen aan, die ik zelf ook steeds als juist heb aanvaard tot de vondst van eene acte in het Leidsche getuigenisboek van 1679 mij van de onmogelijkheid van Regt s stelling overtuigde. Het spijt mij slechts, dat hij deze vondst niet heeft mogen beleven. 1) Verg. ook het artikel van Dr. A. Beets De Overblijfselen van Groof Poelgeesf vóór honderd jaar in den jaargang 1937.

2 148 die zijnen vrij ongewonen naam uit zijn moederlijk geslacht trok, werd op geest geboren en aldaar 22 Dec door den Lutherschen predikant uit Bodegraven gedoopt, zoon van Jr. Jacob van Randerode van der Aa en Jvr. Maria von Bodeck Zijne door Regt genoemde zusters waren ouder, zijn broeder Dominicus ruim twee jaren jonger, dan hij. Zijne moeder verloor hij reeds in 1669, zijnen vader 3 jaren daarna. Van zijn verder leven werd mij niets bekend, doch hij was noch student noch officier, zooals uit de volgende acte doch alleen een wat te vroeg onafhankelijk geworden praatsmakertje, dat zijnen kwaden dronk met vroegtijdigen dood moest betalen. GETUIGENISBOEK Y Compareerde voor d ondergess. H. H. Schepenen der Stadt Leyden Mons Ruywer student in rechte, wonende alhier, omtrent twintich jaren, dewelcke bij eede hem wettelyck gestaeft en afgenomen ten versoecke van d Hr. Pieter boom, Capiteyn tot Enckhuysen verclaerde waer en te op geweest sijnde den van de voorledene Jaers 1679, hij, comparant, ten geweest is bij Cloumans, student alhier, wonende ten huyse van Annetge Barents op de Langebrugghe bij de Diefsteech, mede ten waren Harmanus Kersseboom, mede student, soon van den Heer Requirant Bonaventuyr 1) Reinwardus uit Workum, ingeschreven 17 oud 1675.

3 149 Randerode van der Aar, dewelcke met veet bravade voorgaff militair te dat, soo als hij, deposant de verdere noch aen t tafel saten, tussen de voorss. Hermanus Kersseboom en Bonaventuyr Randerode van der Aar questien en woorden gevallen syn wegens het van een glas wijn t Kersseboom seyde te hebben wel niet uyt het ingestelde glas, met wel soo veel wijn uyt vier Bonaventuyr Randerode van der Aar denselven Kersseboom heeft hieten liegen en dat, noch eenige verdere woorden synde gepasseert, heeft hij, deposant, voorts dat Bonaventuyr Randerode van der Aar den voorss. Kersseboom voor t rapier uitgeropen heeft, versoeckende denselven van der Aar tot twee malen aan Cloumans, of hij hem als seconde wilde dienen, daerop de voorss. niet heeft geantwoort en heeft Kersebsom voorss. voorts aen van der Aer dat hij hem geen meerder redenen wilde geven, of syn bloet wilde warm maecken. Dat daerop de voorss. Kersseboom en van der Aar en hij, deposant, van de sij en dat de voorss. van der Aar eerst op t is staende seboom doen noch in de stoep, hebbende geen rapier in de hant en dat daerop van der Aar sijn rapier treckende getracht heeft Kersseboom te steecken, steeckende met sijn rapier na Kersseboom toe, die ongetwijffelt desefve in sijn buijck hebben soo hij, Kersseboom, met het ter sijde deselve niet ontweecken, Kersseboom niet heeft retireren ten hij, deposant, achter Kersseboom in de stoep stont en dat de deur

4 150 van de huysingh van Annetge hospita van toegedaen was, daerop Kersseboom mede sijn rapier tot sijn defensie hebbende, is denselve met den voorss. van der Aar in een gevecht op de Langebrugge voor het logement van de voors. geraeckt, waerin de voorss. van der Aar gequest is geworden, waervan hij daeraen is te overlijden. Gevende hij redenen sijnder wetenschap op de camer mede ten te sijn geweest en t gene voorss. is soo op áe camer als mede van de camer te hebben gesien engehoort. Soo waerlyck hem, comparant, God Almachtich helpen. Actum den 17 Augusti R. Groenendijck S. Vliedthoorn. Op 5 Aug is in de Pieterskerk begraven Bonaventura van Randerode van der Aa. Uit niets blijkt, dat de jeugdige heer van Poelgeest gehuwd was. Zelfs al ware de sombere moordgeschiedenis waar geweest, dan bevreemdt het mij, dat Regt het niet verdacht vond, dat kinderen het leen niet verwierven, doch wel diens zusters en broeder, nog wei: bij B s dood. De van Kinschot s, die het goed van Bonaventura s erven verwierven, waren eveneens van Vlaamsche herkomst, doch ook in hunne familiegeschiedenis, voor ruim 30 jaren in extenso behandeld en uitgegeven, is voor het drama plaats. Is het dan alles fantasie? Zulke verhalen plegen toch doorgaans grond van waárheid te behelzen. Eene oplossing in die richting kan ik echter helaas niet geven, al vraag ik mij af, of verder onbekende Vlamingen soms in het tijdvak Groot

5 151 Poelgeest (en Plempers woorden verzetten zich niet tegen die onderstelling) in huur hebben gehad van de douair. van den voorlaatsten Heer Gerrit van Poelgeest, geb. Gravin de en dat toen het drama heeft plaats gegrepen. Dit zou dan tevens de verklaring kunnen zijn van het feit, dat Beets als vignet voor zijn titelblad het torentje van Groot Poelgeest koos, waarover Regt mede gewaagt. 8 Febr BIJLEVELD.

Vergelijkbare documenten

Stadsgerecht Rhenen, (66)

Stadsgerecht Rhenen, (66) NT00066_40-8 Nadere Toegang op inv. nr. 40-8 uit het archief van het Stadsgerecht Rhenen, 1461-1812 (66) J.P.J. Heijman en D. van Hillegondsberg 2006, 2010; versie oktober 2018 Inleiding In 2006 is dhr.