SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus

Transcriptie

1 SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van God naar voren brengen, prediken en schrijven. En buiten dat heb ik niets gedaan. Terwijl ik sliep of bier dronk, heeft het Woord grote dingen gedaan. Ik heb niets gedaan. Het Woord heeft alles gedaan en alles tot stand gebracht." Dat is de conclusie van de eerste grote Hervormer uit de kerkgeschiedenis: het Woord Zelf heeft deze Hervorming tot stand gebracht! En in dit jaar herdenken wij dat 500 jaar geleden de Hervorming begon met de 95 stellingen van Maarten Luther. We gaan dat later in het jaar vieren in de buurt van 31 oktober, want op die dag in 1517 spijkerde Luther de stellingen over boete en berouw aan de slot Kerk van Wittenberg.

2 2 De centrale vraag waarom het ging in de Hervorming, in de Reformatie, was de vraag wie het uiteindelijke gezag had in de kerk. Daar ging het uiteindelijk om bij de kwestie van de aflaathandel. Had de paus het recht om te verkondigen dat het vagevuur bestond want dat stond niet in de bijbel -, en dat bijdragen voor de bouw van de Sint Pieter iemand strafvermindering konden geven want ook dat stond niet in de Bijbel? Tot dan toe was het antwoord geweest dat de Paus, als de plaatsvervanger van Christus en de opvolger van Petrus het laatste woord heeft in de kerk hier op aarde. Zelfs als hij rechtstreeks tegen de woorden van de bijbel zou ingaan. Luther en Zwingli en later Calvijn en Menno Simons en de gelovigen en de theologen van de Reformatie zeiden echter: Nee, Christus is het Hoofd. En daaruit volgde eigenlijk alles, dan heeft ook alleen Gods Woord gezag, alleen de bijbel heeft gezag in de kerk. Want de bijbel is het woord van God het woord van Christus. En dan is dus ook het evangelie dat in de bijbel staat gezaghebbend, en dat is het evangelie van de rechtvaardiging door geloof alleen, van het behoud op grond van genade alleen. En dan hebben we in de kerk ook alleen maar met Christus te maken, en dan moeten Maria en de heiligen uit de theologie worden weggeblazen. En als Christus het hoofd van de kerk is moeten we tenslotte zeggen dat in deze wereld en in de kerk alleen God geëerd kan wor-

3 3 den, en niet Maria en de heiligen, niet de bisschoppen en de kardinalen, niet de koningen en keizers. Alles draait uitsluitend om de eer van God Zelf. Zo komt dus de Reformatie en ook onze kerk, deze kerk hier in IJmuiden, uiteindelijk voort uit deze overtuiging: dat alleen de Bijbel gezag heeft. Juist in die tijd was de bijbel in de taal van het volk vertaald. Er was al een Engelse vertaling als uiteindelijk ook Luther begint aan de eerste Duitse vertaling van de bijbel uit het Hebreeuws en Grieks. Het gezag van Christus kwam tot uiting in een boek, dat door de uitvinding van de boekdrukkunst nu bij bijna alle mensen toegankelijk kon worden. De Engelse King James vertaling en de Nederlandse Statenvertaling vestigden dit gezag van de bijbel boven alles. Zo staat het dan ook in onze Nederlandse Geloofsbelijdenis, een van de twee fundamentele teksten van onze kerk. Dat is de geloofsbelijdenis die in 1561 werden opgesteld, als een poging om de rooms-katholieke overheid ertoe te brengen de Nederlandse gereformeerde te tolereren. Dat mocht overigens niet baten en de vervolgingen gingen gewoon door. In deze geloofsbelijdenis vinden we dit artikel 3:

4 4 "Wij belijden dat het woord van God niet is voortgekomen uit de wil van een mens, maar dat mensen door de Heilige Geest gedreven, van Godswege gesproken hebben, zoals de apostel Petrus zegt in 2 Pe. 1:21. Daarna heeft God in zijn bijzondere zorg voor ons en ons behoud aan zijn knechten de profeten en apostelen, geboden zijn geopenbaarde Woord op schrift te stellen. En Zelf heeft Hij met zijn vinger de twee tafelen van de wet geschreven. Daarom noemen wij deze geschriften ook heilige en goddelijke schriften." Zo zegt artikel 5 dat het deze goddelijke Schriften zijn, waar naar wij ons geloof verrichten, gronden en bevestigen. Wanneer wij dit jaar de Reformatie gedenken, dan gaat het dus eigenlijk om de bevestiging van het gezag en de voorrang van Gods Woord. Zusters en broeders, daarover zou heel veel te vertellen zijn. Maar toch wil ik dat vanavond niet doen. Ik wil u alleen op twee dingen wijzen van praktische aard.

5 5 In de eerste plaats dit: Christus wil dat wij God de Vader werkelijk kennen. Dat wil zeggen weten wat God denkt en hoe hij met ons omgaat en wat Hij van ons verlangt. Dit is het eeuwige leven dat is het enige levende werkelijk de moeite waard is en dat dan ook een eeuwigheid in beslag zal nemen en dat is dus niet een leven in opperste gelukzaligheid waarin we alleen maar met onszelf bezig zijn. Het eeuwige leven dat Jezus kwam brengen, en dat Hij heeft belichaamd is dat wij "God kennen, de enige waarachtige God en Jezus Christus die Hij heeft gezonden." Het leven dat Jezus kwam brengen is niet dat wij in ons aardse leven worstelen om zoveel mogelijk van Gods geboden in de praktijk te brengen. Het is niet dat wij proberen zoveel mogelijk naastenliefde in ons leven te brengen. God waarachtig kennen betekent leven in Zijn nabijheid, onder Zijn hoede, met Zijn aanwijzing en gebod voortdurend in hoofd en hart. En dan het tweede. Op welke manier kunnen wij dan God de Vader waarachtig kennen? Onze Heer bidt voor ons in vers 17. Makkelijk te onthouden: Johannes 17 vers 17. En dan bidt Hij: "Heilig hen door de waarheid; uw woord is de waarheid." God waarachtig kennen en door God geheiligd worden zijn hetzelfde. In Zijn nabijheid leven betekent afgezonderd zijn van het kwade, toegewijd zijn aan deze God. Maar het middel daarvan is de waarheid over God, ons inzicht in wie God is, en wat Zijn liefde en genade en barmhartigheid en ge-

6 6 duld, maar ook zijn toorn en zijn afkeer van het kwade en zijn heiligheid allemaal betekenen. En waar vinden we dat? Zeker, in de woorden die Jezus ons heeft aangeraakt. Wij hebben die woorden gehoord en aangenomen en erkend dat Christus die ze sprak van God is uitgegaan. Zeker, we hebben hetzelfde gedaan als de discipelen waarover de Heer Jezus spreekt in vers acht. Maar wij hebben die woorden van Jezus niet rechtstreeks gehoord. Wij hebben ze gelezen in het Nieuwe Testament. In de woorden van de Schrift, spreekt de Heilige Geest. Gods stem is elke dag voor ons aanwezig in dat boek. En door dat boek te lezen met ons hart, met een gebed om begrip, met de bereidwilligheid om te doen wat Gods stem ons opdraagt, leren wij God kennen en worden wij geschikt gemaakt om Hem te dienen. Ik weet wel dat veel gelovigen de bijbel zien als een boek waaruit je af en toe troost put, niet meer. Ik denk dat velen het gevoel hebben dat de bijbel eerder aanstootgevend is en voortdurend aanleiding geeft tot veel conflicten en misverstanden en dat het niet zonder meer de waarheid openbaart. En daaraan zie je hoe onze wereld verschilt van de wereld van Luther en Calvijn. Zij leefde in een wereld waarin de waarheid van de kerk af in het gezag van bisschoppen en de paus van Rome die met elkaar over allerlei zaken in een heftig

7 7 conflict waren verwikkeld. Luther wilde juist een einde maken aan die eindeloze conflicten, door het gezag van Christus en de bijbel te herstellen. En nu lijkt het omgekeerd zo, dat wij liever terugvallen op onze persoonlijke en individuele keuzes omdat wij geen enkel gezag meer accepteren; niet van de kerk, niet van de dominee, niet van onze ouders, niet van de overheid. Het jaar van de herdenking van de Reformatie zou het jaar kunnen zijn, van het herstel van de autoriteit van de bijbel. Maar de bijbel is niet een onhelder boek, en we hebben geen andere bronnen van wijsheid naast de bijbel nodig, de bijbel is voldoende, helder, gezaghebbend en zelfs noodzakelijk voor onze kennis van God de Vader. En daarmee voor ons leven. Hoe kennen wij God? Door Jezus Christus, het levende Woord van God. Maar hoe kennen wij Jezus Christus? Door het woord van de apostelen en de profeten. Hoe kennen wij dan de woorden van de apostelen en de profeten? Door ze na te lezen in een boek dat nu al 2000 jaar het hart en de kern van het christelijk geloof is. Het is een gemarteld en verguisd boek, een verwaarloosd en geminacht boek, het is net zo verwaarloosd als Gods stem, net zo gebroken en machteloos als het lichaam van Christus aan het kruis. Maar het is Gods Woord, door de geest van God doorademd, levende stem van God in een goddeloze wereld.

8 8 Daarom de eerste en meest fundamentele uitdrukking van de Reformatie: Sola Scriptura, alleen het Woord heeft gezag. AMEN