NT00377_2. Nadere Toegang op inv. nr 2. uit het archief van de. Nederlandse Hervormde Gemeente. Amerongen, (377) H.J.

Transcriptie

1 NT00377_2 Nadere Toegang op inv. nr 2 uit het archief van de Nederlandse Hervormde Gemeente Amerongen, (377) H.J. Postema November 2013

2 Inleiding Van de Nederlandse Hervormde Kerk te Amerongen zijn de kerkenraadsnotulen bewaard gebleven vanaf Het tweede deel, over de jaren , is in dit document volledig getranscribeerd. Inclusief het lidmatenregister achter het boek. 2

3 Transcriptie Kercken: boeck Waer in register ghehouden wort 1 Van de kinderen die gedoopt sijn 2 Van de persoonen die ghetrouwt sijn en hare geboden gehat hebben 3 Van de Lidmaten der gemeijnte 4 Van de resolutien bij den Kerckenraet genomen sedert den Jare 1655.Jan.1. 5 Van de speciale orden int prediken en andere kercken diensten. Tot Amerongen en Leersom begonnen bij mij Bernhardus Keppell Anno 1655 Jan In dit boek zitten alleen de nummers 3, 4 en 5, in omgekeerde volgorde. 3

4 Order Van prediken en andere kercken diensten soo die wort onderhouden in de Kercken van Ameronghen en Leerssom Aengaende 1. Het prediken op ordinaria Sondach 1 Wort Sondach voor den middach ten negen uuren gepredickt tot Ameronghen. En om de veerthien daghen oock snamiddaechs ten halff tween uuren En wort voor de predicatie een Capittell off twee voorgelesen. En daar na d eenemaell de thien geboden, en d andermaell de Articulen des gelooffs bij beurte. 2 Wort om de Veerthien daghen s namiddaechs ten halff tween gepredickt tot Leerssom. 2. Het prediken op bijsondere daghen 1 Tegen aenstaende Paeschen wort gepredict de Historie des lijdens Christi. 2 Vrijdachs voor Paeschen wort tot Ameronghen gepredickt, ende wort dan de proefpredicatie gedaen in plaets van Saterdaeghs. snamiddaghs ten twee uijren 3 Op Paesch Pinxter en Christ-dach dan wortter den eersten dach tweemaall gepredickt tot Ameronghen, end en tweeden eens s morghens tot Ameronghen en s namiddaechs tot Leerssom, en worden dan v[er]handelt de Historien, van de Opstandinge Christi, de Sendinghe des H Geests, de Geboorte Christi. 4 Op Hemelvaerts-dach, en op Nieuw-Jaers-dach wort maer eens s morghens tot Ameronghen gepredickt en nadenmiddach tot Leerssom. 5 Jnsgelijx op Extraordinare bid-daghen en danck-daghen. 3. Het houden des Avondmaels. 1 Het Avondmael des Heeren wort viermael des Jaers gehouden eens te Paeschen, ten tweeden mael drie maenden daerna, ten derden maell noch drie maenden daer na, ten vierden mael op Christdach. 2 De tijt wanneer het Avondmael sall gehouden worden, wort drie weken te voren afgekondicht en de gemeijnte daar toe v[er]maent. 3 Den laatsten Sondach voor de bedieninghe des H. Avondmaels wort tot Ameronghen een belijdenisse predicatie gedaan. Uijtgenomen voor Paaschen, om datmen dan de passie v[er]handelt uijtgenomen oock voor Christ-dach, soo t gebeurt dat dan gepredict wort de ontfanckenisse Jesu Christi. 4

5 4 De proef-predicatie ofte voorbereijdinghe wort gedaan daegs voor het houden des avondmaels na den middach ten half tween uijtgenomen voor Paaschen, dan wort sij gedaen des vrijdaechs s morghens ten neghen uuren, als voor geseijt is. Ende als beijde de Christ-daghen in de Weeck komen wort sij somtijts wel gedaen Sondaechs te voren. 5 Als het Avondmael tot Ameronghen bedient wort, dan wort daer tweemael te weten voor en namiddaechs gepredickt. En wort daerom altoos genomen op sulcken dach, alst doch de beurt is van daer tweemaall te prediken 6 Het formulier om het Avondmaell te houden leest den Predicant de Gemeente van de Preeck-stoel voor, en als het Avondmael uijtgedeelt is, gaet hij weder op stoel, en leest aldaer de dancksegginghe ende laat dan singhen den Loffsanck Simeons dit geschiet niet (als op sommighe plaetsen) aen de taeffell. 4. Het aennemen der Lidmaten 1 Die nieuwe Lidtmaten worden in de Consistorij ter presentie van eenighe leden des Kerckenraets aengenomen naer voorgaende des gelooffs belijdenisse: mits belovende 1. Bij die leere door Gods genade volstandich te blijven 2. De selve Godsalichlijck te beleven 3. Sich selven te onderwerpen de kerckelijcke v[er]maninghe en tucht soo sij haer quamen te misgrijpen: Daar op hij haar dan, met toewenschinghe van Godes genade en seghen, tot een teken van gemeenschap en v[er]segelinghe van de voorgaende beloften, de rechter hant geeft. 2 Tgebeurt oock dat die gene die verre buijtens dorps woonen bij den predicant en ouderlingh in de besoeckinghe in hare huijsen worden aengenomen. 5. Ordinaris besoeckinghe der gemeijnte 1 De besoeckinghe doet den Predicant met een Ouderlingh, in de laetste weeck voor de bedieninghe des Avondmaels, off watt eerder na gelegentheijtt. Ende hebben de Ouderlinghen hare v[er]deelde quartieren, soo dat d een mede gaet t Ameronghen, een ander te Leersom, een ander aen den Dijck en tot Elst en een ander ov[er] den Berch. 6. Het Catechiseren 1 Gaet den Predicant alle Saterdach na den middach ten Een uur in de school, om de kinderen hare vraghen te hooren en de selve te Catechiseren, op dat se des Sondaechs in de Kerck dies te beter souden weten te Catechiseren. 2 Als om de Veerthien daghen s namiddachs tot Amerongen gepredict wort, wort de summa der Christelijcker religie uijt geleijt, en daer over de Vraghen en Antwoorden van ijder Sondach, eerst van de kinderen publijck voor den Predickstoel opgeseght, daar na van den predicant voorgelesen en eijndelijck vervolgens de Vraghen en 5

6 Antwoorden v[er]klaert gelijck oock in andere Kercken gescheit, in sulcker voeghen dat den Catechismus alle twee Jaren eens wort geeijndicht 3 Na den seghen gaet de Predicant van den stoel, en hoort de kinderen de Vraghen, haer onderwijsende, welcke oeffeninge dan wederom met een cort gebet wort besloten 4 Wort oock, beneffens de Catechisatie der kinderen om de veerthien daghen, een Catechisatie der volwassene en meerderjarighe gehouden alle sondaghen sonder intermissie, tusschen elf en twaelf uuren in de Kerck: waer in men voortgaet van Sondach tot Sondach, alsoo dat de gheheele Catechismus alle Jaren geeijndicht wort. Wort oock Ordinaerlijck opt eijnde van dese Catechisatie kortelijck v[er]handelt de wijse en maniere, hoemen best een predicatie v[er]staen en onthouden kan, en daerom de voormiddaeghs predicatie kortelijck ontledet 5 Op soodanighe Sondaghen als het H. Avondmael uijtgedeelt wort, soo wort, ofte, het formulier van den H. Doop, of van het H. Avondmael v[er]handelt, ofte de Order en getall der boecken des Ouden en Nieuwen Testaments omgevraecht, en gehandelt van de Apocrijphe Boecken: ofte de gemeene plaetsen vande H. Schrifture, hare Authoriteijt klaerh[eijt] volmaeckth[eijt], noodsakelijckheijt &c: v[er]handelt. 7. De Avont:predicatien 1 De Avont-predicatien worden ghedaan des Donderdaechs Avonts omtrent vijff uuren, of na het corten en langhen van de Daghen alsmen ordinaerlijck de keers onsteeckt, Sij worden begonnen van Octob.1. en duuren tot Paeschen toe Jn de selve worden v[er]handelt Eenighe Historien uijt het Oude Testament. 8. Het gheven van Attestatie Die uijt de Gemeijnte v[er]trecken, wort een Attestatie mede gegeven bij Advijs des Kerckenraets, van den Predicant ende den Ouderlingh onderteeckent, naervolgens dit ondergeschreven formulier N.N. (J.M. of J.D. of huijsvr. of wed van etc:) is Lidtmaet der Christelijcke gereformeerde Kercke, gesont in den geloove, en stichtelijck van leven, soo veel ons bekent is. Versoecken daerom de E.E. broederen en Opsienders der Kercke J. Christi tot N. den welcken dit ons getuijchenis sal werden v[er]thoont, datse gelieven de voorschrevene, voor soodanich als boven te erckennen, en in haere Christelijcke gemeenschap en opsicht aentenemen. Gegeven tot Amerongen den etc: Uijt name en last des Kerckenraets 6

7 N.N. N.N. 9. Het v[er]kiesen van Ouderlinghen en Diaconen De Ouderlinghen en Diaconen worden v[er]koren door het oordeell des Kerckenraets, bij omstemminghe vier weken voor Pinxteren Ende acht daghen daar na de Eerste maell voorgestelt, en veerthien daghen daar na de tweede maell, en worden alsoo acht daghen voor Pinxteren bevesticht. Veerthien daghen voor Pinxteren, ofte op Hemelvaerts:dach na de tweede predicatie, doet den outsten en afgaenden Diacon sijne rekeninghe voor den Kerckenraet in de Kercken-kamer met open deuren: twelck de Gemeente te voren wort bekent gemaeckt. 7

8 Register Der resolutien van Kerckelijcke saken de respective gemeenten van Ameronghen en Leersom, en der selver regereeringhe aengaende, genomen bij den Kerckenraet aldaet tsedert den 24 e Decemb[er] A o 1654 wanneer ick Bernhardus Keppell aldaer den dienst heb aengevanghen. A o 1655 Jan:1. Naer aenroepinghe van des Heeren naem 1 Js in dese eerste v[er]gaderinghe des Kerckenraets ten tijde mijnes diensts goetgevonden dat, volgens Kercken:ordre en andere welgestelde gemeijnten, den kerckenraet altoos den eersten Sondach in de loopende maent, des namiddaeghs na de tweede predicatie bij een sal komen, om te v[er]handelen tgene in kerckelijcke saken sal voor vallen om daar van schriftelijcke notitie te houden. 2 Dat oock die gene die na het aenroepen van den naem des Heeren komen sal, v[er]bueren sall 2 stuijv[ers] en die sich geheel absenteert, sonder wettighe redenen v[er]beuren sal 4. stuijv[ers] 3 Dat oock tgene in de Consistorij v[er]handelt wort sal secreet gehouden worden, op pene van d eerste reijse te v[er]beuren eenen rijxdaeld[er] de twede voor een jaer sonder stemme aldaer te hebben, ten derden voor als onweerdich henen gesonden te worden. 4 Js mede dienstich geoordeelt dat de Ouderlinghen en Diaconen tegen toecomstighe v[er]gaderinghe souden opteekenen en bekent maken de persoonen welcke neerstich komen tot het gehoor van Gods woort en stichtelijck van leven sijn, ten eijnde den predicant dese in tijts mochte tot het communiceren v[er]soecken. En is alsoo dese v[er]gaderinghe met Dancksegginge tot God gescheijden. Febr.4 Naer aenroepinghe van des Heeren naem Js van mij Bernhardus Keppell gevraecht na de opteeckeninghe der persoonen die bij haer geoordeelt werden bequaem te sijn om ten Avondmaal te gaen waer van in den 4 e artikel hier voren gesproken was, en sijn alle te samen van den E. Kerckenraet ijder die hem bekent waren den Predikant ter hant gestelt. En is dese v[er]gaderinghe alsoo daer anders niet voor en viel met dancksegginghe tot God gescheijden. 8

9 Mart:11 Naer aenroepinghe van den name des Heeren Js den E Kerckenraet in completen getale v[er]gadert geweest uijtgenomen Aert Dircksz Diacon, ende heeft goet gevonden, de v[er]gaderinghe des Kerckenraets te houden op dien eersten Sondach als men na den middach tot Amerongen predict. Js oock op den aenstaende Classe tot Wijck te houden den 20 e Mart: deses Jaers gedeputeert den e. Bernhardus Keppell bedienaer des H. Euangeliums alhier met gewoone credentie. Formulier des Credentie brieffs Gelucksalicheijt. De Kerckenraet tot Amerongen heeft goet gevonden te deputeren en deputeert mits desen op t uijtgeschreven Classis teghen den 20 Mart. deses Jaers tot Wijck te houden, haere Weerde Lieve Medebroeders den E. N.N. bedienaar des H. Euangeliusm alhier, ende den E. N.N. Ouderlingh van de gemeijnte der selver plaetse, om in de vreese des Heeren, na den rechtsnoer des Goddelijcken Woorts, ende die gearresteerde aengenomen Kercken ordeninghe met goeder conscientie, alle voorvallende Kerckelijcke swaricheden, met die tsament lijcke Broeders aldaer v[er]gadert, te helpen v[er]handelen, in alles adviseren, resolveren ende helpen effectueren, twelck ter eeren Gods, en tot de meeste stichtinghe sijner Kercken dienstlijck wesen mach. Belovende alles, wat in conformite als boven van de selve hare weerde en lieve Broeders gedaen sal worden, goet en vast te houden, ende gewillich na te comen, even of sij selfs alle tegenwoordich waren geweest Wenschende daer en tusschen d eerweerdige v[er]gaderinghe den rijcken seghen des H. Geests, biddende dat het hem gelieve int midden van haer te presideren, en alle hare actien ten besten, en tot een gewenscht eijnde te dirigeren. Actum in onse Kerckelijcke vergaderinghe den 11 Mart: A o 1655 Stijlo Loci Uijt den naem des Kerckenraets N.N. N.N. En is dese v[er]gaederinghe met dancksegginghe tot God gescheijden. April 8. 9

10 Naer aenroepinghe van den naem des Heeren, en resumptie van de naastvoorgaende acten, soo heb ick Bernh. Keppell Predikant alhier raport gedaan van tgene in den E Classe was v[er]handelt ende en is daer in niet aengemerckt noodich om voor ons aen te teeckenen: als alleenich dat mij is ter handen gestelt seker ordre voor den Schoolmr en Coster door last van de Ed.Mo. Heer. Staten van den Deputat. Synodi, om die te behandighen aen de voornmde personen gelijck nu in alle plaetsen geschiet ten plattenlande t Stichts Uijtrecht, ten eijnde die alsoo werde achtervolcht: ende sal aende voornmde behandicht worden. Sijn mede voorgedragen de persoonen, die haar tot ledematen deser gemeijnte te worden publijcquelijck sullen laten beproeven, en sijn de v[er]gaderinghe wegens sulck een merckelijcken getall als oock haer leven en ijver tot den Godsdienst sonderlinghe wel gevallen. Js oock van mij Bernh. Keppell de E V[er]gaderinghe gevraecht of sij ijmant anders wisten die over leer of leven behoorden aengesproken te worden, en is geantwoort dat sij gansch niemant en wisten. En is alsoo dese v[er]gaderingh met dancksegginghe tot God gescheijden. Maij.6. Na aenroepinghe van den naeme des Heeren Sijn in plaetse van[den] leden des Kerckenraets, die nu na Ordre afgaen sullen, als Jan Arisz en Matheus Evertsz Ouderlingen, Anthonis Jansz Diacon; wederom v[er]koren tot Ouderlinghen Jan Dircksz en Govert Fremijn tot Diacon Jan van Kesteren, welcke daer toe van den Predicant v[er]socht, de gemeijnte voorgestelt en na ordre in gesegent en bevesticht sullen worden. De afgaende Diacon Anthonis Jansz sal toekomstighe hemel:vaerts-dach sijnde den Maij voor den kerckenraet in de kercke met opene deuren sijne rekeninghe doen; twelck de gemeente s morgens van stoel bekent gemaeckt sall worden. en is alsoo dese v[er]gaderinghe met dancksegginghe tot God gescheijden. Maij.24. Naer aenroepinghe van des Heeren Name Heeft de oudtste en afgaenden Diacon Anthonis Jansz sijne reeckeninghe gedaen en is deselve voor goet opgenomen en is Anthonis Jansz voornt voor desen dienst Gode ende den Armen gedaen bedanckt. 10

11 Jnsgelijx sijn d ander leden des Kerckenraets als Ouderlinghen, die nu afgaen mede bedanckt voor haren trouwen dienst. Maij.27. Sijn de nieuw:beroepene Broederen, Jan Dircksz, en Govert Fremijn Ouderl. en Jan van Kesteren Diacon (waer van in de acten den 6 e Maij lestleden) na ordre in haren dienst bevesticht, en met toewenschinge van des Heeren segen ontfangen en hebben sessie genomen. Jun.3. Na aenroepinge van den H. Name des Heeren Sijn alle de broederen bij malkanderen v[er]gadert ende is niet voorgekomen noodich te v[er]handelen, als alleenich dit: den E. Kerckenraet heeft gelieff den Ed. Bernhardus Keppell te Deputeeren op het aenstaende Classis den 19 Junij Ao 1655 tot Rhenen te houden en heeft sijn E. daar toe v[er]leent gewoone credentie. Ende is alsoo dese v[er]gaderinghe met dancksegginghe tot God gescheijden Juli.1. Naer aenroepinghe van den naam des Heeren Js van mij Bernhardus Keppell raport gedaen van tgene in de Classe tot Rhenen gehouden gepasseert sijn, en is niet gevonden noodich om bij ons aengeteijckent te worden. Alsoo oock over acht dagen het H. Avondmaall des Heeren alhier sal worden uijtgedeelt is gevraecht off er ijmant was die over Leer of leven behoorden aengesprooken te werden, en is geantwoort Neen. Sijn oock de persoonen die, na de gehoudende boet:predicatie, belijdenisse doen souden, de v[er]gaderinghe voorgedragen, en sijn haar wel gevallen. Js alsoo oock dese v[er]gaderinghe met dancksegginge tot God gescheijden. August.5. Js naer aenroepinge van des Heeren H. Name 11

12 Den E. Kerckenraet v[er]gadert naer ordre; maer is niet voorgevallen te v[er]handelen. En is alsoo dese v[er]gaderinghe met dancksegginghe tot God gescheijden. Aug.26. Js den E. Kerckenraet wederom v[er]gadert, en is van D. Bernhardo Keppell Predikant alhier de E. v[er]gaderinghe voorgedragen, hoe dat seker vrouwspersoon, welcke te voren bij een man, die geseijt wiert getrout te sijn, en noch naderhant met een ander getrout is, geslapen hebbende, korts daer aen weder met een ander Jongman in ondertrouw is getreden en met den selven drie proclamatien gehad heeft, doch den bruijdegom v[er]staende dat sij van een ander swanger was heeft haer v[er]laten. Dese persoon nu is gekomen v[er]soeckende dat dit kint mochte gedoopt werden. Den E. Kerckenraet dese saeck overwegende, en siende dat dit kint in dobbel onecht is gewonnen, oordeelt dese saeck als een gravamen ad Classem behooren gebracht te werden. Jn dese selfde v[er]gaderinghe is oock op den toecomenden Classe tot Wijck te houden den 28 August.Ao.1655 den E. Bernhardus Keppell Predikant alhier gedeputeert en is sijn E. daer toe v[er]leent gewoone credentie. Septemb.2. Naer aenroepinghe van den naem des Heeren Js den E. Kerckenraet v[er]gadert, en is van mij Bernh. Keppell rapport gedaen van tgene in den E. Classe tot Wijck gehouden gepasseert sij en is niet gevonden noodich om voor ons op te teijckenen. Dan alleenich tgene in laastleden v[er]gaderinghe was goet gevonden belangede den doop deses kints, aen den E. Classe voor te stellen waer op van den E. Classe is geantwoort, dat van mij dat kint vrijelijck mach gedoopt werden met dese conditie. Dat de moeder deses kints self voor de Predick:stoel v[er]schijne en benevens de gewone beloften oock doe belijdenis van hare groote sonden, en beloften van sich voor sulx in voortijts te wachten. En is dese v[er]gaderinghe alhier met dancksegginghe gescheijden. 12

13 Septemb.30. Alsoo over acht dagen het H. Avondmael des Heeren alhier wederom sal werden uijtgedeelt is gevraecht off er ijmant was, die over leer of leven behoorden aengesproken te worden, en is geantwoort, Niemant. Sijn oock de persoonen, die na de gehoudene boet predicatie belijdenisse doen de E. v[er]gaderinghe voorgedragen en sijn haar wel gevallen en is dese v[er]gaderinghe met dancksegginghe gescheijden. Nov.18. Naer aenroepinghe van den name des Heeren. Js den. Kerckenraet v[er]gadert. Js voor henen in de voorgaende maent geen Kerckenraett gehouden, wegen eenighe ongelegenth[eden] oock om atter niet sonderlinghe voorgevallen is. Jn dese v[er]gaderinghe heeft den E. Kerckenraedt den E. Bernhardus Keppell bedienaar des Godlijcken woorts alhier gedeputeert op den aenstaende Classis tegen den 20 Novemb[er] deses Jaers tot Wijck te houden, en sijn E. daar toe v[er]leent gewoone credentie. Decemb.2. Js in de vreese des Heeren den E. Kerckenraet v[er]gadert, in welcke D. Bernh. Keppell heeft rapport gedaan van tgene in den E. Classe was gepasseert, en is niet gevonden noodich om aen te teijckenen dan alleenich, dat de Kercke van Amerongen ten achteren is van den Jare 1650 te betalen die arme pen[ningen] die Ameronghen neffens andere kercken gewent is Jaerlijx op te brenghen tot onderhoudinghe van noodlijdende kercken ende p[er]soonen. en daerom v[er]socht wort dit met den eersten over te brengen. Waer op geresolveert is van den E. Kerckenraet voornt voor eerst twee Jaren aff te sullen doen ende de reste bij gelegenthijt. En is alsoo dese v[er]gaderinghe met dancksegginge tot God gescheijden. Decemb.20. Js den E. Kerckenraet v[er]gadert en naer aenroepinghe van den name Gods van Bernh. Keppell Predicant alhier voorgedraghen die persoonen die haer tot de Gemeijnte souden begeven, en sijn de selve den E. Kerckenraet welgevallen die oock sullen naer gedane boet predicatie op het Choor hare belijdenisse doen als vooren. 13

14 En is dese v[er]gaderinghe met Dancksegginghe tot God gescheijden Jan.1. Js den E. Kerckenraet in den name des Heeren v[er]gadert maer is niet te v[er]handelen noodich voorgevallen. Febr.3. Js den E Kerckenraet v[er]gadert in de vreese des Heeren En is niet gevonden noodich te v[er]handelen. Mart:16 Js den E. Kerckenraet v[er]gadert, en heeft naer aenroepinghe van des Heeren name, gedeputeert op t uijtgeschreven Classis tegen den 18 Meert tot Wijck te houden, den E. Bernh. Keppell, Deinaar des Godlijcken woorts alhier, hier toe sijn E. v[er]leenende gewone credentie En is dese v[er]gadert met dancksegginghe tot God gescheijden. April Na aenroepinghe van des Heeren naam is den E. Kerckenraet, v[er]gadert in vollen getale, in welcke D. Bernh. Keppell rapport heeft gedaan van tgene voorgangen Classe, wae van Sess. praecedenti, was gepasseert, en is daer in niet voor gevallen weeldich om hier aen te teijckenen, dan alleenich, dat de E. Classis, door v[er]soeck van de Kercken van Cuijlenborch en Driebergen heeft een sekere somme gelt vast gestelt te v[er]eeren tot opbouwinghe vandese voornmde kercken, welcke over alle dorpe en Steden onses Classis omgeslagen sijnde, is gebleven voor onse Kercke te betalen, de somma van thien guld[en] twelck bij dese v[er]gaderinghe is voor goet opgenomen, en belooft te sullen den Quaestori Classis, v[er]hantreijcken. 2. Sijn in de selve v[er]gaderinghe voorgedragen van mij Bernh. Keppel de namen der persoon die na de gehouden boetpredicatie belijdenis en belfoten na gewoonte in de kerck doen sullen, en sijn haer E. wel gevallen. 14

15 3. Alsoo het H. Avondmael des Heeren toecomenden Sondach sal werden bedient is omgevraecht of de v[er]gaderinghe ijmant wiste die over leere of leven behoorden aengesproken te worden, en is eenpaerichlijck geantwoort, Neen. En is alsoo dese v[er]gaderinghe met Dancksegginge tot God gescheijden April.27. Naer aenroepinge van des Heeren naam Sijn in plaets van de leden des Kerckenraets die nu haast na ordre afgaen sullen, v[er]coren tot Ouderlingen, Theunis Huijbertsz, en Deonijs Gerritsz van Reumelaer, en tot Diacon Aert Teunisz Buijs welcke daer toe van D. Keppell sullen v[er]socht en na ordre voorgestelt en bevesticht worden. De afgaende Diaken sal voor de Kerckenraet sijn rekeninge doen den Maij na den middagh in de kerckenkamer met open deuren: twelck de Gemeente des morgens van den predickstoel sal worden bekent gemaect. En is hier mede dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. Maij.15. De oudste en afgaende Diacon Aert Dircksz van Davelaer heeft sijne rekeninge gedaen, en is de selve voor goet opgenomen en is voor sijnen dienst, als oock den broeders Ouderlingen die nu afgaen, als Steven Gerritsz en Gerrit van Kesteren bedanckt De Broeders Ouderlingen en Diaken (waer van in actis den 27 April) na ordre in haren dienst bevesticht sijnde, sijn met toewenschinge van des Heeren segen ontfangen, en hebben Sessie genomen. Jun.15. Na aenroepinge van den name des Heeren Js op de aanstaende Classe den 17. Junij tot Rhenen te houden, gedeputeert den E. Bernh. Keppell bedienaar des H. Euangeliums alhier met gewone credentie. Jun

16 1. Js na aenroepinghe des Heeren H. name en resumptie der voorgaenden acten, van mij Bernh. Keppel rapport gedaan van tgene in Classe was gepasseert, en is daer in niet aengemerct noodich om aen te teijckenen. 2. Alsoo het Avondmael des Heeren over acht dagen sal werden uijtgedeelt, sijn de broederen rontom gevraecht of sij ijmant wisten die over leer of leven behoorden aengesproken te worden en hebben geantwoort, geene te weten 3. Sijn oock de broederen voorgestelt de namen der persoonen die haar, onder dese gemeente souden begeven, als oock die na de gehoudene boetpredicatie belijdenis doen souden in de Kercke en sijn de broederen wel gevallen. Waer mede dese v[er]gaderinghe met dancksegginghe tot God gesloten is. Julius 6. Js gheen v[er]gaderinghe gehouden van weghen het H. Avondmael, maer tot de naaste reijse uijtgestelt. August.3. Naar aanroepinghe van de naam des Heeren, is den Predicant met de tsamentlijcke broeders ledematen onser v[er]gaderinghe v[er]samelt, en hebben op de aanstaande Classe, den 26 e August. tot Wijck te houden gedeputeert den E. Bernhardus Keppell. Predicant alhier met gewoone credentie. Septemb.7. Js naar ordre als boven van mij Bernh. Keppell rapport gedaen van tgene in Classe was gepasseert en is onder des niet voorgevallen noodich om voor ons op te teijckenen. Octob.4. Naar aenroepinghe van den H. Name Gods, ende resumptie der voriger acten, is men, naer het ondersoecken ende belijdenis der gener die tot ledematen aengenomen souden worden getreden om te v[er]nemen of er ijmant waer die noch vorder over leer, of leven behoorden aengesproken te worden, aengesien men des anderen daeghs tot het bedienen des H. Avondmaels komen soude, en is eenparcih geantwoort niemant te weten, en is dese v[er]gaderinghe met dancksegginge tot God gescheijden. 16

17 Novemb.2. Js als boven de Kerckenraet v[er]gadert en alsoo de Classis tot Wijck den 18 e deser maent te houden is, heeft de selve goet gevonden haren Predicant derwaerts te deputeren, gelijck sij hem gedeputeert heeft en daer toe v[er]leent credentie als boven, en is dese v[er]gaderinghe noch voo rgekomen hoe dat Willem Fockens van der Poort met sijne bruijt Dorothea Notelman bij ons wel hare geboden onverhindert gehad, Edoch dat deselve tot Overlangbroeck soude getrouwt sijn sonder onse attestatie, waar na te v[er]nemen ende of den predicant van die plaetse, of bij herdneckich, den Classe te remonsteren, den voornmde aengenomen heeft. Novemb Js van mij B. Keppell rapport gedaan van tgene in Classe is gepasseer en is onder anderen dit voorgekomen dat van den predikanten belooft is een somme gelts voor eenighe noodlijdende arme optebrengen, en is voor onse quota gestelt, eenen rijxdaelder. 2. Als mede dat die persoonen voornmt waer van in act. praeced. tot Overlangbroek getout sijn. Doch heeft den predikant van[den] selve plaetse, als oock insonderh[eijt] D. Winandus Notelman des bruijts broeder, waervan sijn E. v[er]haeste was, dat dese disordere mocht werden gecondoneert, met belofte van in posterum sich daer voor te wachten. Het welck de v[er]gaderinghe v[er]noecht heeft. Decemb.14. Na aenroepinghe van den naam des Heeren is de Kerckenraet v[er]gadert, en is 1. Jn dese v[er]gaderinghe de E.E. broederen voorgedraghen, dat sij beliefden om te hooren of sij ijmant wisten die door neerstighe preuven van Godes woort in horen en een rechtveerdich leven te leijden, bekent waren bequaam te sijn om tot de genietinghe van des Heeren Avondtmael toe gelaten te worden, en sijnder eenighe van D. Keppell voorgedragen, die de E. v[er]gaderinghe wel gevallen sijn 2. Was mede van D. Keppell voorgedragen, hoe dat seker lidtmaet deser Gemeijnte geklaecht hadde over een der mede leden, ende daer bij een seer Jnjurieusen brief v[er]thoonende, die de beklaechde met eijgener handt geschreven, ende de andere toegesonden hadde, welcken brief met het relaes van desen hoorende, heeft de E. v[er]gaderinghe goetgevonden, dese persoon over dese onfatsoenlijckheijdt en schrijvens te begroeten door een ouderl. ende D. Keppel. 17

18 Decemb.28. Js den E. Kerckenraet v[er]gadert en hebben daer in de gecommitteerde rapportt gedaen van hare commissie, en v[er]klaert dat sij langh vele moeijten hadden, en eijndelijck de partijen sich hebben laten vinden en hare questie in t vier der liefde geassopieert, twelck de v[er]gaderinghe wel gevallen is, en sijn de gecommitteerde voor hare devoir bedanckt, en is dese v[er]gaderinghe met dancksegginge tot God gescheijden. A o 1657 Febr.1. Js den E. Kerckenraet v[er]gadert, en hebben den naam des Heeren aengeroepen, is als nu van Jan van Kesteren voorgedraghen, hoe dat Corn[elis] Tijssz molenaer en insonderheijt sijne huijsvrouw seer hadden gesproken op de bedeelinghe der armen, insonderheijt wouden ordre gestelt hebben dat de armen ijder reijse rogge voor broot soude bedeelt werden: waer op de Kerckenraet heeft geresolveert, door hare gedeputeerden dese voornoemde persoonen te begroeten en sich te informeren bij de armen of sij geen behoorlijcke onderhout en hadden gehadt. Mart.1. Js naer aenroepinghe van des Heeren naam en resumtie der laaste acte den E. Kerckenraet getreden, om te hooren het rapport, waervan in de voorgaende acte. En hebben de gecommitteerde v[er]klaert geweest te sijn, ten huijse van Hermen Hendricks, en Wouter Hummelaer en haer afgevraecht of sij oijt hadden gebreck geleden, ofte over de sobere bedeelinghe des Armmeesters geklaecht aen Cornelis Tijssz, of noch te klaghen hadden: waer op dese luijden geantwoort hebben, een goet genoeghen tot noch toe gehad te hebben in de uijtreijckingh der Aelmissen en dat se niet anders en konnen dan den Arm:meester Jan van Kesteren seer bedancken oock datse noijt ledich wegh gesonden sijn: waer op de Gecommitteerde des E. kerckenraets gegaen sijn bij Cornelis Tijssz, en hem gevraecht uijt wat oorsake hij Corn[elis] sulx dus ontfatsoenelijck, en stoutelijck des Arm:meesters vrouw hadde v[er]weten: Waar op hij bekende dat hij, mitsgaders sijn h.vr. wel wilden, dat sij des noijt bestaen en hadden, en beloofden noijt dergelijcke wederom te sullen aenvangen en sijn de broeders Gecommitteerden voor hare moeijten bedanckt Mart

19 1. Js den E. Kerckenraet v[er]gadert en heeft op den aenstaenden Classi tegens den 17 Meert tot Wijck te houden gecommitteert D. Bernh. Van Keppel Dienaar des H. Euangeliums alhier, en sijn E. daar toe v[er]leent gewone credentie, en is dese v[er]gaderinghe mrt dancksegginge tot God gescheijden. 2. Alsoo oock over veerthien daghen het H. Avondmaal des Heeren sal werden uijtgedeelt is gevraecht, of de broeders ijmant wisten die over leere of leven behoorden aengesproken te worden, en hebben geantwoort niemant te weten. 3. Sijn oock van mij Bern. van Keppel den broederen voorgedragen de persoonen die na de gedane belijdenis predicatie, hare belijdenis des geloofs doen sullen en sijn den broederen wel gevallen, en is dese v[er]gaderingh met dancksegginge tot God gescheijden. April Js den E. Kerckenraet v[er]gadert en hebben (naer aanroepinghe van des Heeren H. Naam, in plaetse van de leden des Kerckenraets die nu haast afgaen sullen tot Ouderlingen v[er]koren Matheus Evertsz, en Theunis Jansz Vos en tot Diacon Cornelis Hermensz die daar toe van D o Keppel v[er]socht en daar na voorgestelt en bevesticht sullen worden. 2. Den afgaende Diacon sal toecomenden hemelvaertsdagh na de tweede predicatie in de kercke met open deuren, voor den Kerckenraet sijne rekeningh doen, en sal sulx te voren de Gemeijnte van den Predickstoel bekent gemaeckt werden. 3. Heb ick B. Keppel rapport gedaan wat in Classe is gepasseert, en is niet voorgevallen noodich om voor ons aen te teijckenen. Maij.7. Js den E. Kerckenraat v[er]gadert, en heeft Jan van Kesteren, de Oudste en afgaende Diacon sijne reekeninge gedaan, en is de selve voor goet opgenomen, is oock de voornoemde broeder voor sijnen dienst bedanckt, als oock Jan Dircksz en Govert Fremin Ouderl[ingen], die nu na ordre afgaen. [Maij] 10. De Broeders Ouderlingen en Diacon waer van in actis den 19 April naer ordre in haren dienst bevesticht sijnde sijn met toewenschinghe van des Heeren seghen ontfanghen en hebben sessie genomen. 19

20 Junius.21. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert en heeft op den aenstaanden Classis teghen den 23 e Junij tot Rhenen te houden gedeputeert D. Bernhardus Keppell bedienaer des Goddelijcken woorts alhier met gewone credentie en is de v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. Julius Naer aenroepinge van des Heeren naem, is van mij B. Keppell rapport gedaan van t gene in Classe was gepasseert, ende is niet sonderlinghs voorgevallen noodich om aen te teijckenen. 2. Js oock van mij de E. Kerckenraed voorgedragen datter eenighe persoonen na de gedane belijdenis predicatie, souden tot ledematen aengenomen werden, wel v[er]staande soo sij in hare belijdenisse wel souden gequeten hebben, en sijn de selvel den broederen wel gevallen. 3. Js mede omgevraecht of ijmant eenich lidtmaet wiste die over leer of leven behoorden aengesproken te worden, en is geantwoort niemant sonderlingh te weten, dan een persoon die om sijne diversche actien van dronckenschap behoorden voor dese reijse van de taefel des Heeren afgehouden te worden, en is hem in de visitatie sulx aengeseijt. August.2. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert om de gewoonlijcke ordre te observeren en is niet gedaen dan de laatstledene acten geresumeert. Austust.23. Na aenroepinghe van des Heeren naem, heeft den E. Kerckenraet op den aenstaende Classe den 25 Augusti tot Wijck te houden, gecommitteert den E. B. Keppell Predicant alhier, en sijn E. daer toe v[er]leent gewone credentie, ende is dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. Septemb.6 20

21 Js den E. Kerckenraed v[er]gaedert en is niet te v[er]handelen voorgevallen dan hebbe rapport gedaan, van t gene v[er]leden Classis gepasseert was, en was niets noodich om aen te teijckenen. Octob.3. Na de gedane boedpredicatie, is den E. Kerckenraed v[er]gadert ter oorsaecke van seecker lidtmaet in Amerongen wonachtich en alsoo de selve door de gansche gemeente bespraeckt was, van een ergerlijck leven, heeft het de Vergaderinghe daer op geinformeert, en altoos bevonden dat de selve persoon sich niet en hadde onthouden van den schijn des quaets, en genoechsaem ergernisse gegeven. Verstaet derhalven den E. Kerckenraed dat de selve van de taeffel des Heeren sal gehouden worden, en is alsoo dese v[er]gaderinghe met dancksegginge tot God, geeijndicht. Nov.1. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert, en na aenroepinge van Gods H. Naem, hebben den Predicant, en Ouderlingh (gecommitteert om voorgaende persoon te communiceren dat sij haer onthoudenn soude van het H. Avondmael) v[er]klaert het groote misnoegen van dese persoon over de censure des E. Kerckenraeds: doch persisteert den E. Kerckenraed bij haer besluijt en is voorts dese v[er]gaderinghe met dancksegginge tot God gescheijden. Nov.14. Js op den aenstaanden Classen deses Jaars tegen den 17 Dito te houden tot Wijck gecommitteert den E. Bernhardus Keppell en daar toe v[er]leent behoorlijcke credentie. Decemb Js den E. Kerckenraed v[er]gadert, en heeft Bernhardus Keppell naer aenroepinge van Gods H. Naam, rapport gedaan van t gene in Classe was gepasseert, en is niet aengemerckt noodich om voor ons aen te teijckenen. 2. Js mede omgevraecht (alsoo over 12 dagen het H. Avondmael soude werden uijtgedeelt) Of ijmand van de broeders eenich lidtmaed kenden die over Leere of Leven behoorden aen gesproken te worden? Oock of sij ijmand wisten bequaem tot 21

22 de Gemeijnte aen te nemen? En hebben op het eene geantwoort gene te weten, en op het andre teghenwoordich geen meer dan die daer toe aengesproken waren. A o 1658 Januar.10. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert en heeft (na aenroepinge van des Heeren Naam) aengemerckt de felle koude, en lange Vorst, en derhalven geresolveert, wat milder mede te deelen en wat speciael acht te geven op de arme luijden, bijsonder op sulcke die tot noch toe niet bedeelt en sijn geweest, twelck ijder lidt deser v[er]gaderinge aengenomen heeft, en is alsoo dese v[er]gaderinge met gewoonlijcke dancksegginge gescheijden. Februar.7. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert, en heeft (na gewoone gebeden tot God, geresolveert) den tweden art. Sess. A o 1655, Jan.1. sprekende van het absenteren uijt de v[er]gaderinge, oock het te laet komen, strictelijck te sullen observeren, en ontrent een ijgelijck sonder onderscheijt te sullen executeren, en is dese sessie met dancks. gescheijden. Mart:7. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert, en heeft, naer aanroepinghe van Gods H. Naem op den aenstaende Classis teghen den 16 deses Jaers tot Wijck te houden gecommitteert den E. B. Keppell Predicant alhier en daer v[er]leent gewoone credentie, en is aloo uts gescheijden. April Js nae aenroepinge van Gods H. Naem, van mij B. Keppell rapport gedaen wat in Classe laetstleden was gepasseert, doch is niets noodich om te annoteren; 2. Alsoo heden over acht daghen het H. Avondmael sal werden uijtgedeelt is de broederen voorgedraghen of ijmand weghens leer of leven was aen te spreken? Oock of eenighe tot ledematen stonden te v[er]soecken, en is het getal der gener die na gedaene boedpredicatie, belijdenis doen souden den broederen wel gevallen. Doch op het eerste, is v[er]haelt, hoe dat Angelia Manruiq huijsvrouwe van Johan Quijnt Schout tot Leersom, te voren Sess.Oct.3.A o Onder den naem van 22

23 seecker Lidtmaed voorgekomen, en genoteert, noch heeft voortgegaen in haer onkuijsch ja onecht en overspelich leven, met seecker persoon Jan van Loenen genaemt, wonachtich en sijnde Wendu:mr binnen Vianen, en dat sij voornmt daer voor bespraeckt is, en gehouden wert bij de gansche Ghemeijnte, tot welckers seeckerh[eijt[ en waerh[eijt] oock v[er]thoont en gelesen is, een brief van haer eijghen hant, met een omslach houdende aen gemelte Jan van Loenen, vol van vuijle, en onkuijsche woorden,en slimme rancken. De Kerckenraed alles met droefh[eijt] rijpelijck overwegende, heeft goet gevonden dese persoon int bijsonder daer over te begroeten, en deselve hier van te overtuijghen, twelck oock tot de meeste ruste en stichtinghe deser Ghemeijnte door gecommitteerdens gedaen sal worden die haer sullen bij provisie het Avondmael ontseggen, en van haer weder varen rapport doen. Maij Js men na aenroepinge van Gods naem getreden tot de saacke van[den] Schoutin, en hebben de Gecommitteerden tot die saecke gerapporteert hoe dat ghemelte persoon eerst haer beklaechde over de scherpe en onrechtveerdighe censure; doch als sij wat naerder wierd aengedrongen heeft alles geconfesseert, en belooft genoemden van Loenen niet meer te sullen te woort staen, noch met hem converseeren, heeft belooft bekeeringhe van hare groote sonde, en neerstich[eijt] in het waernemen van den Godsdienst; twelck den Kerckenraed afwachten sal en sal gemelte persoon evenwel gesuspendeert blijven tot naerder resolutie, doch sal sulx niet publijcquelijck geproponeert worden. 2. Alsoo de tijt was, om weder nieuwe leden des Kerckenraeds te kiesen in plaets van de oude en afgaende Ouderlinghen, en Diacon, soo sijn bij omstemminghe tot Ouderlinghen v[er]koren Jan Arisz Timmerman en Gerrit Borgers van Beckom, tot Diacon Aert Dircksz van Davelaer, die daer toe van D o Keppel v[er]socht en daer na voorgestelt en bevesticht sullen worden. 3. Den afgaanden Diacon sal toecomende Hemelvaertsdach sijne rekeningh doen voor den kerckenraed met open deure, tweclk daer toe de Ghemeijnte te voren bekent ghemaeckt sal worden, en is dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. Maij.20. Heeft Aert Theunisz Buijs (naer aenroepinge van Gods H. Naem) Oudste en afgaande Diacon sijne reeckeninge gedaen, en is voor goet opgenomen, is oock de 23

24 voornmde broeder voor sijne moeijten bedanckt als oock Anthonis Huijbertsz, en Denijs Gerritsz Reumelaar Ouderlinghen, die nu na ordre afgaan sullen. [Maij] 23. De Broeders Ouderlingen en Diacon waer van in Act. den 2 Maij Art: 2 naer ordre in haren dienst bevesticht sijnde, sijn met toewenschinghe van des Heeren seghen ontfangen en hebben Sessie genomen. Junius 3. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert, en heeft (na aenroepinge van Gods H. Naem) gedeputeert op den aenstaanden Classem teghen den 15 deser maent tot Rhenen te houden haren predicant den E. Bernh. Keppell en daer toe v[er]leent gewoone credentie. [Junius] 27. Art. 1 Js na aenroepinge van den H. Naam des Heeren van mij Bernh. Keppel rapport gedaen van tgene in Classe gepasseert was, en niets geoordeelt noodich voor ons aen te teijckenen. 2. Alsoo over 14 daghen het Avondmael des Heeren na ordre wederom bedient sal worden sijn de broeders des Kerckenraeds gevraecht of sij ijmant wisten, die over leere of leven aen te spreken was, is geantwoort, dat een paer Jonghe luijden groote ergernis gaven door hare onvreedsame huijshoudinge, welcke (v[er]mnits het publijck geworden en bekent is) daer over aengesproken, en voor dese reijse van het avondmael sullen gehouden worden. Aug.22. Heeft den E. Kerckenraed, naer aenroepinge van Gods H. Naem, op den aenstaenden Classe teghen den 24. August tot Wijck te houden gedeputeert den E. Bernhardus Keppel predicant alhier, en daer toe v[er]leent gewone credentie, ende is alsoo dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. Sept.5. 24

25 Heb ick Bernhardus Keppel rapport gedaen van tgene Classe laetst leden was gepasseert, ende is goetgevonden aen te teijckenen, dat met betalinghe van 12 gl en 10 sts (uijt name des E. Classis gegeven aen een v[er]brande vrouw aen[den] Duijne onder Amerongen) onse jaerlijcksche quota tot de noodlijdende Kercken en persoonen, is voldaen tot den Jare Aug.24 en is alsoo den name Gods met dancksegginge aengeroepen. Octob.3. Js den E. Kerckenraet v[er]gadert geweest, en heeftmen na aenroepinge van Gods H. Naem gesproken van de persoonen welke in het houden des H. Avondmaels gemist sijn, en sullen deselve daer over begroet worden. Novemb.14 De Kerckenraet in completen getale met d Oude Ouderlingen Anthonis Huijbertsz, en Deonijs Gerritsz van Reumelaer, v[er]gadert sijnde, is men na aenroepinge van de name Gods getreden tot v[er]vattinge van de sake van de Schoutin 1. Alsoo in de proceduren van den 3 e Octob. A o 1657 en den 4 April An o 1658 (gehouden over den persoon Angelia Manrigcq huijsvrouw van den Schout van Leersom) seecker scheen, niet uijt onsekere gissingen, losse opinien, twijffelachtighen schijn; maer uijt goede blijcken sekere relatien vaste attestatien, eijgen brieven daer van noch eenighe in bewaringh sijn vol van onkuijsh[eijt] met haer eijgen hant geschreven, aen gemelte persoon Jan van Loenen Vendu:meester wonachtich binnen Vianen, oock een getroude Vrouwe hebbende, dat Angelia voornmt met geseijde Jan van Loenen sich v[er]liep in de grouwelijcke sonde van onecht en overspel, heeft den E. Kerckenraed (naer neerstich ondersoeck, rijpe deliberatie, en communicatie, eijndelijck op de eijghen Confessie van de persoon Angelia Manrijcq (na dat sij wel klaer van de selve overtuijcht was) gedaen aen de gecommitteerden des E. Kerckenraeds Bernhardus Keppel en Anthonis Huijbertsz Ouderlingh in der tijt, die ons daer van hebben gerapporteert) definitivelijck geconcludeert in Actis Maij gelijck de selve noch voor warachtich hout, dat ghemelte van Loenen, en Angelia Manrijcq tsamen geleeft hebben als man en Vrou. 2. En op dat nu, noch t eenighen dagen, eenighe molesten dese onse v[er]gaderinghe int gemeen of ijder lidmaet des selfs int bijsonder daer over mochte werden aengedaen, van haren man Jan Quijnt, of ijmant anders gelijck hij Schouwt voornmt wel heeft laten blijcken, nochte oock de Schoutin namaels hier tegens mocht komen te protesteren geinduceert van haren man, die algereets daer toe arbeijt, maer alles bondich, klaer, en seker mocht open leggen voor ons en onse nasaten, heeft den E. Kerckenraed geoordeelt en besloten, boven de voorgaende bewijsen, 25

26 overtuijginghen &c oock noodich te sijn in Actis te stellen eene attestatie, aengaende haar eijghen confessie, met de handen der attestanten v[er]streckt, luijdende als volcht. 3. Wij Ondergeschreven verklaren voor de gerechte waerh[eijt] te sijn dat Angelia Manrijcq huijsvrouw van Jan Quijnt Schout tot Leersom jnden Jaare 1658 ontrent het laetste van lenten tijt, bekent heeft voor ons dat sij in echtbreucke sich heeft v[er]loopen met Jan van Loenen Vendu:mr wonachtich binnen Vianen: waer toe wij ijder in t bijsonder dit v[er]klaren en Eerstelijck v[er]klaren Bernhardus Keppell Predicant alhier en Anthonis Huijbertsz Oud ouderlingh deser gemeijnte, hoe dat wij gecommitteert van den E. Kerckenraet op donderdach avont den 8 April 1658 geweest sijn ten huijse van[den] Schoutin huijsvrouw van Jan Quijnt ende haer voorgestelt hebben, en met eenen beschuldicht van overspel met geseijde van Loenen begaen; waer op sij eerst een weijnich tegensprekende, doch naerder overtuijcht sijnde, geantwoort heeft, Jck beken het; maer hij heeft mij v[er]leijt, en voorts belofte gedaen van berouw en leedwesen, en oock beterschap te sullen bewijsen, den persoon Jan van Loenen niet meer te sullen hooren of te woort staen; versoeckende dat men het doch soude stil houden. Verklaert noch Bernhardus Keppel hoe dat sijn E. met Angelia voornmt, ontrent het laetste van het Somer Saijsoen 1658 aen den avont voor hare deur op straet heeft staen praten, en haer gevraecht, Of haer man wel wiste dat sij in overspel geleeft hadde met Jan van Loenen, heeft geantwoort Ja, noch gevraecht hoe sich haer man teghens haer al hield? of hij niet qualijck te vreden was heeft geantwoort, sij had een goet man, die haar niets en seijde, eijndelijck gevraecht, of Jan van Loenen die te Vianen oock lidtmaet was, noch ten Avondmael gingh? Antwoorden. Dat hij daer voor soo een al bekent was, en voor een Jaar herwaerts niet ten avondmael gegaen en had. Verklaert oock Deonijs Gerritsz van Reumelaer, Oud en afgegane Ouderlingh, hoe dat ongevaerlijck de Maij maent, of tlaetste van Lenten tijt, geseijde Schoutin is gekomen tsijnen huijse, aldaer heeft sitten praten, en eijndelijck voor hem en sijn huijsvrouw heeft gaen v[er]halen en bekennen hare sonde van onecht met Jan van Loenen, en als haer geantwoort wierd, waerom dat sij dat particulieren soo v[er]haelde en van selfs bekenden, voechde daer op, Sij was v[er]sekert dat sij dit doch wel wisten, alsoo hij van Reumelaer mede ouderlingh was. Verklaert met eenen Matheus Evertsz Ouderlingh in der tijt, hoe dat mede Angelia Manrijcq ontrent het laetste van Lententijt 1658 tsijnen huijse is gekomen en selver voor hem bekent heeft, dat sij in echtbreucke en overspel geleeft hadde met Jan van Loenen, en als van hem geantwoort wierde, hoe sij in een ander man, bij namen die niet moij was, konde sin krijghen, heeft sij hem toegevoecht, hij (nam. Jan van Loenen) had te Duijvelschen tongh in sijn beck, die had haer v[er]leijd, oock had hij staech de beurs vol gelt. En alsoo wij attestanten v[er]socht sijnde, en met eenen dienstig oordeelden de waarheijt te bevestighen, en alsoo te doen blijcken, die wij 26

27 oock met eede gewillich sijn te bevestighen, hebben wij onse handen hier onder gestelt Bernhardus Keppel Ecclsts Amerong. Dit merck heeft E Anthonis Huijbertsz met sijn eijghen hand gestelt Deonijs Gerritsz Ruemelaer Mattheuwis Euvertsz Heeft oock de E. Kerckenraet den E. Bernh. Keppell gedeputeert op den aenstaende Classem tegen den 16 Novemb. tot Wijck te houden en sijn E. daer toe v[er]leent behoorlijcke Credentie, en is dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. Decemb Js den E. Kerckenraet v[er]gadert, en heeft Bernh. Keppell naer aenroepinge van Gods Naem openinge gedaen van tgene in Classe was gepasseert, en was niet noodich voor ons aen te teijckenen. 2. En alsoo over 13 dagen het H Avondmael sal werden uijtgedeelt, sijn de broederen gevraecht of sij ijmand wisten die over Leere of leven aen te spreken was en hebben geene nu te weten. 3. Sijn met eenen oock voorgedragen de persoonen, welcke na gedane belijdenisse haer tot de Gemeijnte voegen souden en sijn den broederen welgevallen, sullende hare belijdenisse doen na gedane boedt predicatie. Anno 1659 Januar.9. Soude Kerckenraet hebben v[er]gadert, doch alsoo niets te v[er]handelen was, is het selve uijtgestelt. Febr.6. Gelijck oock voor dese reijse niets te v[er]handelen sijnde, het selve tot de naeste reijse uijtgestelt is. 27

28 Mart.6. Js naer aenroepinge van de H. Name Gods en resumptie der voorgaende acten, wederom gesproken van het deputeren van predicant en ouderlingh op de Classem tegen den 15 Martij tot Wijck te houden, en is met behoorlijcke, gewoone credentie gedeputeert den E. Bernh. Keppell predicant alhier Mart.27. Heb ick Bernh. Keppel na dat Gods H. Name aengeroepen was, openinge gedaen van tgene in voorleden Classe was gepasseert en is niet noodich geacht, daer van ijet te teijckenen. Sijn oock den broederen voorgedragen de persoonen welcke belijdenisse van haer geloof doen sullen, en sijn voorts gevraecht of sij noch ijets hadden nodich te communiceren? en geamtwoort Neen. en is dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. April.24. Na dat den Name des Heeren was aengeroepen, is men in dese v[er]gaderinge getreden tot het beroepen van nieuwe leden deses Kerckenraeds in plaetse van de oude die naer ordre afgaen sullen en soo sijn bij omstemminge v[er]koren tot Ouderlingen Steven Gerritsz en Otto Beerentsz Cock Steenbacker in plaets van Matheus Evertsz en Anthonis Jansz Vos die afgaen sullen. Edoch alsoo het God Almachtich belieft heeft een van de Jongste ouderlinghen met namen Gerrit Borgers van Beckom door de Doot ons af te halen, en alsoo niet alleen over sulx nu drie nieuwe ouderlingen moesten gekoren worden; maer oock toekomende Jaer drie souden moeten afgaen, en oversulx een van haer maer een Jaer soude konnen dienen, heeft den E. Kerckenraet, die Ouderlingen die afgaen souden bewogen haer beijde gelijckelijck gewillich te stellen, om noch een Jaer te dienen, en oversulx het lot getrocken, en bij tselve Anthonis Jansz verkoren, welcke beneffens de boven genoemde sal voorgestelt worden, Js oock in plaetse van Cornelis Hermensz outste Diacon v[er]koren Gerrit Jansz van Garderen, welcke alle daer toe door den predicant v[er]socht en daer na de Gemeijnte voorgestelt en bevesticht sullen worden. De afgaende Diacon Cornelis Hermensz sal toecomenden Hemelvaertsdach sijne rekeninge voor den Kerckenraed doen, twelck de Gemeijnte te voren bekent gemaeckt sal worden, en is dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God gescheijden. 28

29 Maij.12. Heeft Cornelis Hermensz oudtste en afgaende Diacon naer aenroepinge van Gods naem, sijne reeckeninge gedaen, en is voor goet opgenomen en is de voornmde broeder, neffens Matheus Evertsz ouderlingh, die nu na ordre afgaen sullen, voor sijne moeijte bedanckt en is dese v[er]gaderinge met dancksegginge tot God geeijndicht. Maij.15. De Broeders ouderlingen en Diacon, waer van in Actis den 24 Apr. Naer ordre in haren dienst bevesticht sijnde, sijn met toewenschinge van des Heeren segen bewellekomt, en hebben Sessie genomen. Jun.12. Js gesproken van het deputeren op den aenstaende Classem den 21 Junius deses Jaars tot Wijck te houden, en alsoo voorquam, dat tsedert de Jaren 1642, en 1643, geen ouderlingen beneffens den predicant en waren gecommitteert op de Classe, en nochtans ijder kercke vrij staet een Ouderlingh volgens Kercken ordre Art:41 met credentie tot den Classe afteveerdigen als Art:33 der selver Kercken:ordre, als blijckt in de acten van den 20 Novemb: 1642 den 19 Martij en den 18 Junij 1647 bij D. Dan. van Henghel, gestelt, soo is geresolveert dat men ten minsten voor dese reijse wederom een ouderling beneffens den predicant deputeren sal, waer toe v[er]koren is Ott Beerentsz Cock Steecnbacker, en sijn de selve met gewone credentie afgeveerdicht. Jun.19. Js den E. Kerckenraed v[er]gadert, en heeft D. Bernh. Keppell voorgedragen, hoe dat sijn E. voorgeslagen was, een onecht kint te doopen, waer van de Vader was Jan Corn[elisz] wonachtich onder Ginkel en de moeder Wimpje Jans, sijns vaders en sijne gewesene meijt, doch swaer bevonden sijnde, uijt den huijs geset, en nu wonachtich aen de Groep bij hare ouders, dat het selve ten doope soude houden Wilmpje Hendrix stiefmoeder van Jan Corn[elisz] voornmt, alleen, sondeer oock te willen voor de Christelijcke opvoedinge beloven, dat sijn E. v[er]socht hadde dat de Vader of ten minsten de moeder of andersints bequame getuijgen daer over staen mochten, twelck bij haer Willempjen Hendrix Stiefmoeder voornmt is aengenomen, Waer in de broeders genoegen gehad hebben; en hebben tsamen v[er]staen dat de 29