In goede handen! SAMEN VATTING PEDAGOGISCHE BELEID VAN DE STICHTING KINDEROPVANG MAASSLUIS

Transcriptie

1 In goede handen! SAMEN VATTING PEDAGOGISCHE BELEID VAN DE STICHTING KINDEROPVANG MAASSLUIS

2 2 IN GOEDE HANDEN Kinderen zijn bij ons in goede handen. In de Kinderdagverblijven, Peuterspeelzalen en de Buitenschoolse Opvang. Wij zorgen voor ze, dragen bij aan hun ontwikkeling, maken plezier met ze en wanneer het nodig is troosten wij ze. Dit betekent dat wij de kinderen met respect, vertrouwen, begrip en warmte benaderen. Zij moeten zich bij ons veilig en geaccepteerd voelen.

3 Al onze medewerkers zijn erop ingesteld de belevingswereld van het kind nauw keurig te volgen en te begeleiden. Zij moeten kinderen stimuleren in zelf redzaam heid en zelfstandigheid. Daarbij houden zij er ook rekening mee dat er een door gaande lijn is van kinder dagverblijf en peuter speelzaal naar de basis school. De ervaringen die de kleintjes bij ons opdoen, maken de over gang naar het reguliere onderwijs een stuk gemakkelijker. Bij oudere kinderen vinden wij het meedenken door de kinderen belangrijk (kinderparticipatie). Dit boekje is een samenvatting van het beleidsplan: Pedagogische kwaliteit op orde van de Stichting Kinder opvang Maassluis (SKM). U kunt hierin lezen wat onze visie is. Daar praten we ook veel over met onze mede werkers. Tot voor kort werden die aangeduid als leidsters. Omdat hun taak veel breder is spreken we tegenwoordig van pedagogisch medewerker. Zij zijn in de positie om te kijken of de theorie past bij de dagelijkse werkzaam heden. Er is daarnaast ook alle ruimte voor ouders om met ons te praten over hun eigen ideeën en opof aanmerkingen over onze werkwijze. Dit draagt bij aan het wederzijds vertrouwen en de kwaliteit van ons werk. De SKM gaat ervan uit dat medewerkers en ouders een gezamenlijke verant woordelijk heid dragen voor de opvang van de kinderen. Daarom is het belang rijk kennis en ervaring uit te wisselen. Dat draagt bij aan de kwaliteit van ons werk. Het is ook belangrijk voor het wederzijds vertrouwen. Ouders vertrouwen hun kinderen aan ons toe. Dat doen ze in de verwachting dat het kind de verzorging en aandacht krijgt die het toekomt. De SKM doet er alles aan om dit vertrouwen niet te beschamen. Niet alleen door optimale zorg en aandacht, maar ook door respect te tonen voor de cultuur en religie van de kinderen en hun ouders. 3 ELKE DAG EEN NIEUWE UITDAGING MAAKT DAT DE OPVANG ALTIJD WEER EEN FEEST VOOR HET KIND IS.

4 PEDAGOGISCH BELEID IN HET KORT 4 In goede handen geeft inzicht in het pedagogisch beleid van de SKM. Iedereen kan daarin lezen wat onze visie en uitgangspunten zijn. Het is een van onze belangrijkste beleids stukken. Het laat zien hoe onze organisatie denkt over het begeleiden, opvangen, opvoeden en verzorgen van kinderen. De nadruk ligt op zaken als plezier, veiligheid en geborgenheid. Vanzelfsprekend houden wij bij alles wat we doen rekening met de wet- en regelgeving waarmee een organisatie als de SKM te maken heeft.

5 Binnen het pedagogisch beleid zijn vier basisdoelen geformuleerd als uitgangspunt voor ons werk. In de dagelijkse werkzaamheden worden deze nader uitgewerkt en nageleefd. Doel daarbij is dat de activiteiten de ontwikkeling stimuleren. U vindt de uitwerking terug in de overige hoofdstukken van dit boekje. 1. Het bieden van het gevoel van emotionele veiligheid. Het kind moet zich veilig en beschermd voelen. Belangrijke hulpmiddelen daarbij zijn aandacht voor de behoefte van het kind en hierop in te spelen, zorgen voor een goede vertrouwensrelatie, goed ingerichte speelhoeken, bemiddeling in conflicten en zorgen voor een vaste structuur in de dag. 2. Het kind gelegenheid bieden zichzelf te ontwikkelen (persoonlijke competentie) door leuk en zinvol bezig te zijn, cognitieve vaardigheden te ontwikkelen en zelfvertrouwen op te bouwen. Taal en ontwikkeling van de motoriek spelen daarbij een belangrijke rol. In de praktijk betekent dat, dat we veel met de kinderen praten, voorlezen, liedjes zingen, bewegingsspelletjes doen en spelen met water, zand en diverse materialen. Ook rollenspellen (met verkleedspullen) zijn hierbij belangrijk. 3. Kinderen de kans bieden zich sociaal te ontwikkelen (sociale competentie). Dat betekent in de praktijk leren omgaan met anderen. Daarvoor is het nodig aandacht te hebben voor de verschillen in temperament van kinderen. Ze kunnen dat ook zelf ontdekken. Bijvoorbeeld door kinderen die heel actief zijn in een stil hoekje met een rustig kind te laten spelen. Ook het koppelen van oudere aan jongere kinderen kan positief werken. Het is belangrijk dat kinderen leren oog te krijgen voor het verdriet van een ander kind, op hun beurt te wachten, speelgoed te delen en elkaar te helpen. 4. Het is van belang dat kinderen al op jonge leeftijd kennis maken met het begrip normen en waarden. Dat kan door hen te leren zich de cultuur 5

6 6

7 van een samenleving eigen te maken. Wat mag wel en wat mag niet. Hoe functioneer je in een grotere groep en later in de maatschappij als geheel. Dat begint met het bijbrengen van regels. Je mag elkaar geen pijn doen. Je moet op je beurt wachten. Samen spelen=samen delen. Verder moeten kinderen leren respect op te brengen; niet alleen voor een andere cultuur maar bijvoorbeeld ook voor de natuur. De pedagogisch medewerkers spelen hierin een sleutelrol. Zij zorgen voor een aantrekkelijke speel- en leeromgeving. Doel daarbij is dat de activiteiten tot ontwikkeling leiden. De accenten liggen op zaken als veiligheid, geborgenheid en zelfvertrouwen. Dat gebeurt via verschillende spelvormen en aandacht voor bepaalde thema s of actuele onder werpen. KINDEREN DOEN MEE Onderdeel van onze pedagogische visie is de kinderparticipatie. Dat betekent dat wij kinderen in al onze werksoorten (uiteraard de allerkleinsten uitgezonderd) de ruimte geven om hun mening te geven. Bij de BSO bijvoorbeeld kunnen de kinderen zelf aangeven hoe ze de tijd die ze daar doorbrengen, willen invullen. Het gaat tenslotte om hun vrije tijd. Uit ervaringen met kinderparticipatie blijkt dat wanneer kinderen hebben meegedacht en zelf hebben kunnen kiezen, zij zich verantwoordelijk voelen voor die keuze. Daarnaast worden kinderen uitgedaagd om met elkaar en volwassenen te onder handelen. Dit is van groot belang voor de verdere ontwikkeling van kinderen. Kinderparticipatie is daarom geen losse activiteit maar ons uitgangspunt in het werken met kinderen. Op de meeste bso locaties van de stichting worden regelmatig kindervergaderingen gehouden om met de kinderen van gedachten te wisselen over bijvoorbeeld de regels, het materiaal en de invulling van de vakanties. 7 HET KIND STAAT CENTRAAL. DE ACTIVITEITEN VAN DE SKM ZIJN IN DE EERSTE PLAATS GERICHT OP DE ONTPLOOIINGS KANSEN VAN ALLE KINDEREN.

8 KINDEREN EN LEIDING 8 Elk kind krijgt bij ons individuele aandacht. Onze pedagogische medewerkers houden goed in de gaten hoe de kinderen reageren, als ze met elkaar spelen. Zij gaan mee in het spel van het kind. Wanneer kinderen in een spelsituatie zitten, zijn zij alert om een ander kind dat zich buitengesloten voelt mee te laten doen of het op een andere manier te betrekken bij het spel moment. Zij bekijken zorgvuldig waar de behoefte van de kinderen liggen.

9 Het werken vanuit de behoefte van de kinderen is het hoofddoel tijdens de opvang. Zo krijgen de kinderen de kans om zelf met initiatieven te komen. De pedagogisch medewerker neemt deze serieus zodat het kind zich op zijn eigen niveau al spelend kan ontwikkelen. De individuele contacten van de pedagogisch medewerker en de kinderen zijn afhankelijk van de situatie en de leeftijd in 3 punten samen te vatten: - Sturen, ondersteunen, stimuleren of corrigeren. - Een rol als verzorger, gangmaker of bruggenbouwer. - Een duidelijke gezagsrelatie tussen pedagogisch medewerker en groep. Het contact bestaat onder meer uit praten, zingen en knuffelen. Dat gebeurt uiteraard op basis van de behoefte van het kind. Peuters en oudere kinderen proberen vaak de wereld van volwassenen na te spelen. Zo oefenen ze met hun zintuigen, hun taal- en denkvermogen, hun lichaamsontwikkeling en vaardigheden voor de sociale omgang. Naarmate de kinderen ouder worden krijgt de taal in de onderlinge contacten een steeds belangrijkere functie. Daarnaast leren kinderen steeds meer rekening te houden met elkaar en leren ze steeds beter samen te spelen. Onze pedagogisch medewerkers beschikken over de vaardigheden om goed te kunnen communiceren met kinderen. Een van de eerste stappen daarbij is dat zij of hij de initiatieven van het kind herkent. Dat gebeurt op basis van wat het kind zegt en doet. De pedagogisch medewerker maakt met de kinderen duidelijke afspraken over hun gedrag, zodat zij weten waar ze aan toe zijn. De medewerkers hebben ook een belangrijke voorbeeldfunctie. Door een goed contact en wederzijdse genegenheid kunnen ze laten zien dat volwassenen en kinderen op een prettige en stimulerende manier met elkaar kunnen omgaan. Door te zorgen voor een goede sfeer in de groep waarvan de kinderen deel uitmaken, kunnen ze de positieve effecten van aandacht voor elkaar laten zien. 9 PERSOONLIJKE AANPAK GEEFT VERTROUWEN.

10 MET ELKAAR OMGAAN 10 Kinderen moeten de kans krijgen om kennis te maken met andere normen en waarden dan waarmee ze zelf opgroeien. Kinderopvang biedt een bredere omgeving dan het gezin waar kinderen elke dag zijn. Zo kunnen ze wennen aan een maat schappij waar verschillende culturen met elkaar samenleven. In een groep doen zich op dat terrein relatief veel leermomenten voor, bijvoorbeeld bij conflicten tussen kinderen, bij verdriet of pijn.

11 Door de opstelling van de pedagogisch medewerkers ervaren kinderen de grenzen van goed of slecht, van anders, van mogen en moeten. De reacties van pedagogisch medewerkers geven niet alleen richting en correctie aan het gedrag van kinderen, maar worden door de kinderen gekopieerd in hun eigen gedrag naar andere kinderen of volwassenen. een positieve benadering. Wanneer dat niet werkt worden er duidelijke afspraken gemaakt. De ouders zijn daarvan altijd op de hoogte en krijgen inspraak in het plan van aanpak. Richtlijnen en houvast tijdens het overbrengen van belangrijke omgangsvormen zijn bijvoorbeeld: - Het noemen bij naam - Groeten bij het komen en gaan - Weten waar het kind of de pedagogisch medewerker is tijdens de opvang - Op je beurt wachten - Niet door elkaar praten - Het goed uitpraten van ruzies - Hoe ga je tijdens het spel om met de materialen en de omgeving 11 Ons beleid gaat ervan uit dat er actie wordt ondernomen als men zich niet aan de afspraken houdt. Dat geldt zowel voor kinderen als voor de leiding. Uitgangspunten zijn duidelijkheid en EEN VERRIJKING OM AL SPELEND MET VERSCHILLENDE CULTUREN KENNIS TE MAKEN.

12 OEFENEN VAN PERSOONLIJKE MOGELIJK HEDEN 12 Kinderen moeten de ruimte krijgen om zich op hun eigen niveau op emotioneel en sociaal gebied te ontwikkelen. De pedagogisch medewerker gaat in op gevoelens van blijdschap, verdriet, angst en boos heid, zowel bij de jongere als de wat oudere kinderen. Door de emoties te benoemen, erop in te gaan en er begrip voor te hebben, weten kinderen dat ze hun gevoel mogen tonen en dat hiermee zorgvuldig wordt omgegaan.

13 De pedagogisch medewerker plaatst een kind niet voor verrassingen maar vertelt wat er gaat gebeuren. Belangrijk is om te zorgen dat er samen wordt gepraat over verdrietige, spannende, vervelende, ontroerende en leuke ervaringen. zover de situatie dit toelaat. De pedagogisch medewerker blijft echter altijd alert en let op de veiligheid van de kinderen. Zowel binnen als buiten de opvang leren de pedagogisch medewerkers de kinderen de spelregels. Zoals bijvoorbeeld het wachten op elkaar, leren delen, samen poppenkast of film kijken, buiten samen oversteken. Het groepsbelang mag nooit ten koste gaan van het individu. Denk bijvoorbeeld aan een Sinterklaasfeest. Wanneer een kind bij zo n gelegenheid bang is of de groep groter is dan normaal, zal er voor dit kind een passende oplossing gezocht worden zodat het kind zich weer veilig voelt. Kinderen moeten leren respecteren dat iedereen andere gevoelens kan ervaren. 13 Vriendschap en conflicten zijn ook onderwerpen van gesprek. Bij conflicten tussen kinderen onderling treedt de pedagogisch medewerker niet meteen op; zij of hij laat kinderen eerst zelf oplossingen zoeken, voor KINDERVRIENDSCHAPPEN HEBBEN VEEL GEMEEN MET WAT VOLWASSENEN LIEFDE NOEMEN; STEUN, INTIMITEIT EN TROUW. DAAROM ZIJN ZE EEN BELANGRIJKE VOORBEREIDING OP LATERE RELATIES.

14 SPELEN IS LEREN EN LEREN IS SPELEN 14 De pedagogisch medewerkers maken het spel uitdagend en stimuleren tot activiteit. Dat doen ze door materialen en activiteiten aan te bieden, die aansluiten bij het ontwikkelingsniveau en de interesse van het kind. Het gaat erom de kinderen de kans te bieden een eigen inbreng te hebben in de activiteiten die zij willen doen. Het kind moet op die manier zijn creativiteit kunnen ontplooien. De mede werker heeft daarbij vooral een ondersteunende rol. Bij alle leeftijdsgroepen hebben zelfstandigheid en zelfredzaamheid prioriteit.

15 De pedagogisch medewerkers gebruiken hun vaardigheden om spel uitdagend te maken en uit te lokken. Uiteraard is alles erop gericht op gevaarlijke situaties te voorkomen. In allerlei speel- en spelvormen, zoals rollenspellen, drama en expressie, puzzel tochten, klimmen, glijden, fietsen, steppen, rolschaatsen, competitiespel (voetbal enz.) zijn er voor de kinderen mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Het kind ontwikkelt zo zijn eigen persoonlijk heid en zelfvertrouwen. Het krijgt de kans fouten en/of vergissingen te maken. Deze worden hem of haar niet kwalijk genomen. De pedagogisch medewerker stimuleert het kind om het als het ware nog een keer te proberen. Zo bieden wij kansen aan het kind om persoonlijke kwaliteiten te ontwikkelen. Ons aanbod biedt de beste en meeste kans en voor het ontwikkelen van persoon lijke kwaliteiten van een kind zoals: - Tegemoet komen aan individuele behoefte en mogelijkheden van een groep, bijvoorbeeld door het splitsen van een drukke groep zodat ieder kind datgene aangeboden krijgt waar het behoefte aan heeft. - Herkenbare en bekende bezigheden en afspraken (het samenleven) als veilige mogelijkheid om zichzelf te ontdekken. - Gevarieerd aanbod van activiteiten zoals muziek, dans, beweging, creativiteit, taal en motoriek. Deze aspecten komen iedere dag weer terug op het programma, vooral van het jonge kind, en geven de hierboven genoemde herkenbaarheid. - Activiteiten die kinderen de kans bieden tot het oefenen, uitbouwen en perfectioneren van wat ze kunnen of willen. - Kinderen kennis laten maken met de echte wereld door met hen te praten over actuele gebeurtenissen zoals: dood, oorlog, rampen, ongelukken, ziektes, maar ook bruiloft, verjaardagen, geboorte van broertje of zusje, verhuizing, verandering van school etc. Wanneer kinderen uitgekeken zijn op de geboden activiteiten of materialen, hebben zij een nieuwe prikkel nodig om zich verder te ontplooien. Deze kinderen worden ondersteund door het aanbod van ander of nieuw materiaal en of activiteiten. 15 GUN EEN KIND DE VOLDOENING VAN HET ZELF ONTDEKKEN.

16 SAMENWERKEN 16 Kinderopvang is een samen spel tussen ouders, de mensen die in de opvang werken en kinderen. Het stimuleren van de samenwerking bestaat uit het organiseren van activiteiten waarbij iedereen zich betrokken voelt. Dat kunnen activiteiten zijn voor ouders en kinderen samen. Het kan ook gaan om activiteiten waarbij volwassenen elkaar kunnen inspireren, ondersteunen en stimuleren.

17 De SKM vindt het belangrijk dat ouders zich betrokken voelen. De organisatie stimuleert de ouderbetrokkenheid door middel van het organiseren van ouderavonden en diverse activiteiten, zoals bijvoorbeeld het moederdagontbijt. Daarnaast vindt de SKM iedere andere vorm van oudercontact belangrijk. De dagelijkse brengen haalmomenten zijn er een van. De ouders worden regelmatig, zowel door de pedagogisch medewerkers persoonlijk als via nieuwsbrieven en berichten op de locaties op de hoogte gehouden van alle activiteiten en ontwikkelingen. privacy. Binnen de SKM hebben alle medewerkers een gedragscode ondertekend die moet voorkomen dat zij informatie aan derden geven, die in strijd is met die wet. Alle informatie daarover staat in een gedragscodeboek, dat bij alle medewerkers bekend is. De Stichting Kinderopvang Maassluis hecht groot belang aan inspraak van ouders. Dat kan via de leidsters, hun leidinggevenden of de directeur van de SKM. Elke locatie heeft een ouder commissie. Er zijn ook oudercommissies die aan een werksoort verbonden zijn. Daarnaast is er een centrale oudercommissie die regelmatig overleg heeft met de directeur. 17 Kinderen en ouders weten zich beschermd door de wet op de SAMEN WERKEN EN SAMEN DELEN IS SAMEN ERVAREN EN SAMEN VERBETEREN

18 INHOUDSOPGAVE Inleiding In Goede Handen 2 Samenvatting Pedagogisch beleid in het kort 4 Uitgangspunten Kinderen en leiding 8 Met elkaar omgaan 10 Oefenen van persoonlijke mogelijkheden 12 Spelen is leren en leren is spelen 14 Samenwerken 16 18

19 STICHTING KINDEROPVANG MAASSLUIS Lange Boonestraat 12b Postbus 101, 3140 AC Maassluis T COLOFON: TEKST/REDACTIE: COMMUNICATIEBUREAU STROOMLIJN, FOTO s: FOTOGRAFIE THEO VAN PELT, GRAFISCHE VORMGEVING: VERS ONTWERP, ANIKA KLEVERING, DRUKWERK: DRUKGROEP MAASLAND DIT IS EEN UITGAVE VAN STICHTING KINDEROPVANG MAASSLUIS: JULI 2007

20