Inhoudsoverzicht RINGMAP 1. Titelpagina Inhoudsoverzicht Gebruiksaanwijzer. Woord vooraf (Dirk Gombeir) Terreinverkenningen

Transcriptie

1 INHOUDSOVERZICHT 1 Inhoudsoverzicht RINGMAP 1 Titelpagina Inhoudsoverzicht Gebruiksaanwijzer Woord vooraf (Dirk Gombeir) Terreinverkenningen ICT en onderwijsvernieuwing 1 ICT-implementatie en onderwijsinnovatie: hinkstaplerend de kennismaatschappij tegemoet (Dirk Gombeir) Overzicht van de publicatie 1 Overzicht van de publicatie (Dirk Gombeir) Overzicht van ICT-gebruik in het onderwijs 1 De impact van ICT op het vormgeven aan onderwijs- en leerprocessen en de schoolorganisatie (Jan Driesen) Onderzoek 1 Leerkrachten en ICT in het Vlaamse secundair onderwijs: resultaten van een internationaal vergelijkend OESO-onderzoek (Peter Van Petegem en Alexia Deneire) 2 ICT-competenties in het lager onderwijs: een nieuwe fase van ICTintegratie (Jo Tondeur, Martin Valcke en Johan van Braak) 3 Het rendement van ICT in het onderwijs (Johan van Braak) Juridisch kader ICT en auteursrecht 1 Onderwijs en auteursrecht: waar komen ze elkaar tegemoet? (Melanie Carly) 2 Plagiaat in het onderwijs: beter voorkomen dan genezen (Chris Peeters) ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 9

2 INHOUDSOVERZICHT 2 Onderwijs en leren Aflevering 21 Basisonderwijs 1 Competentiegericht ICT-gebruik in het basisonderwijs: van kwantiteit naar kwaliteit (Daniel Delcour) Eindtermen en ontwikkelingsdoelen 1 ICT als kwaliteitsstandaard in het Vlaamse onderwijs (René Vanotterdijk) 2 De ICT-motor draait stilaan op kruissnelheid (Jos Vermijl) Afstandsleren en ICT E-cursussen 1 ELISE: een praktijkvoorbeeld van een e-leercursus voor docenten hoger en volwassenenonderwijs (Maarten Cannaerts) Gecombineerd onderwijs 1 Gecombineerd onderwijs Italiaans en Spaans binnen het Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs (Griet Mathieu en Dominique De Guchtenaere) 2 Gecombineerd onderwijs in het volwassenenonderwijs leren uit de praktijk (Fernand Vermeesch) 3 Gecombineerd Onderwijs in de praktijk (Dirk Temmerman en An Hungenaert) 4 Toll-net: samenwerken aan e-leren en gecombineerd leren voor volwassenen (Steven De Pauw en Steven Verjans) Analyse-instrumenten Evaluatie on-lineleeromgevingen 1 Een checklist voor de evaluatie van onlineleeromgevingen (Isabelle Claeys, Dirk Gombeir, Elien Sabbe en Jan Velghe) 2 Een elektronische leeromgeving (ELO) kiezen (Luk Vanlanduyt) RINGMAP 2 Didactiek Buitengewoon onderwijs 1 ICT in het buitengewoon secundair onderwijs (Inge De Cleyn) etwinning 1 etwinning: ICT en Europa als motor voor onderwijsvernieuwing en kwaliteitsverbetering (Sara Gilissen) Internet 1 Doe er iets aan! Internet ontdekken in de klas met OnderStroom (Ine Callebaut) 2 WebQuests: gestructureerde zoekopdrachten op het internet. Een praktijkvoorbeeld voor de tweede graad ASO (Stephen Hargreaves) AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 10 ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING

3 INHOUDSOVERZICHT 3 Kleuteronderwijs 1 ICT bij kleuters (Rosanne Decraene) Krachtige leeromgevingen via ICT 1 Krachtige leeromgevingen creëren via ICT (Peter Van Petegem en Ingrid Imbrecht) 2 Elektronische leeromgevingen en de nieuwe rol van docenten en studenten (Valère Meus) 3 Stappenplan voor het ontwerpen van multimedia leermaterialen: hoe de real-time leereffecten bij lerenden verhogen? (Katrien De Westelinck en Martin Valcke) 4 BITS 2, ondersteuning bij het gebruik van ICT als leermiddel in een krachtige taalleeromgeving (Karoo Beheydt en Petra Verreth) Pi-online 1 Interactieve portaalsite: Pi-online als casus (Bruno Vanobbergen, Pedro De Bruyckere, Bart Goethals en Wannes Wilms) Portfolio 1 Ontwikkeling en implementatie van een instellingsbreed elektronisch studentenportfolio (Frederik Questier, Wil Meeus, Thea Derks) 2 Naar een digitaal portfolio in het secundair onderwijs? (Wil Meeus en Annelies Sweygers) Probleemgestuurd onderwijs 1 Elektronisch probleemgestuurd onderwijs (Maurice De Volder, Rita Dobbelaere, Frans Lemmens en Agnes Ginkels) 2 Games ontwerpen als hefboom tot analytisch en creatief denken (Kurt Dossche) Programmamatrix 1 On line databank inzake educatieve software voor het basisonderwijs (Dirk Gombeir) Samenwerkend leren 1 Groepswerk ondersteund via ICT in hoger onderwijs (Maarten Cannaerts, Greet Langie, Walter Lauriks en Herman Buelens) Schooltoneeluitwisselingen 1 IDE@S voor ICT in toneeluitwisselingen (Koen Van Cauwenberge) Statistiek 1 ICT-leermiddelen voor statistiek (René Nijs) Taalonderwijs 1 Didactische mogelijkheden van ICT in het vreemde-talenonderwijs: CALL op en naast het web (Mathea Simons, Wilfried Decoo, Jozef Colpaert) ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 11

4 INHOUDSOVERZICHT 4 Werken met geluid 1 Geluid als vertrekpunt voor het actief en creatief leren omgaan met ICT (Martine Huvenne) Wiskunde 1 Wiskunde en ICT in het secundair onderwijs (Ivan De Winne) 2 Persoonlijke ervaringen met een grafisch en symbolisch rekentoestel (Pedro Tytgat) E-leeromgevingen Anywize.net 1 Anywize.net (Hans De Four) BijVoorbeeld 1 De BijVoorbeeld-databank (Mieke Clement) Blackboard 1 Ervaringen met Blackboard (Eric Hulsens) Diggim@p 1 Diggim@p: een methode voor ICT-integratie in het basisonderwijs (Gerwin De Decker, Guido Rotthier, Roger Sannen, Mario Schuurmans en Johan van Braak) IDIOMA-TIC 1 IDIOMA-TIC: een auteurssysteem voor de aanmaak van elektronische taaltaken (Piet Desmet) InterDis 1 InterDis, een interdisciplinaire elektronische leeromgeving gezondheidszorg (André Vyt) KlasCement 1 KlasCement (Hans De Four) Lotus Notes-based learning 1 Lotus Notes-based learning en projectsites in de basisschool (Hugo Vanderstraeten) Minerva 1 Minerva: de digitale leeromgeving van de Universiteit Gent (Josephina Lenaerts en Willem Wieme) Smartschool 1 Smartschool (Jan Schuer) 2 De virtuele leeromgeving vergemakkelijkt de integratie van ICT in het onderwijs (Rony Jacobs) 3 Praktische ervaringen met een elektronisch puntenboekje (Rony Jacobs) Wai-not 1 Wai-not (Eric Beke) AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 12 ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING

5 INHOUDSOVERZICHT 5 RINGMAP 3 Aflevering 21 Aflevering 21 Aflevering 21 ICT-eindtermen in de praktijk Inleiding 1 ICT-eindtermen in school- en klaspraktijk (Dirk Gombeir) Kleuteronderwijs 1 Speels experimenteren met audiovisueel materiaal in de kleuterklas (Xavier Vandenberghe) Secundair onderwijs 1 Digitale leerlinggerichte werkboeken aardrijkskunde en biologie (Bart Van Bossuyt) Schoolorganisatie Implementatie van een ICT-plan 1 Implementatie van een ICT-plan in de onderwijspraktijk (Fernand Mesdom en André Verkens) Intranet 1 Een intranet voor de school (Rita Dobbelaere, Maurice De Volder, Jos Veijfeijken) Analyse-instrumenten Didactische implementatie 1 Checklist voor de implementatie van ICT in een constructivistische didactiek (Els De Bens, Joost Lowyck en Dirk Gombeir) Beleidsplannen Algemeen 1 Opstellen van beleidsplannen voor ICT in het basisonderwijs (Johan van Braak) 2 Het ICT-radmodel. Een tool voor het uitwerken van een schooleigen ICT-beleidsplan (Hans Van Boven) Praktijkvoorbeelden 1 Implementatie van een ICT-beleidsplan in een scholengroep van BSO/TSO DBSO BuSO (Pascal Savels) Voorbeelden Hogeschool Gent 1 On line studentenbegeleiding (Erik Pollet) PTI Zottegem 1 Een intranet binnen de muren van je school (Johan Van Houdenhove) Sint-Ritacollege 1 RitaWeb en RitaBank (Hugo Troch) ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 13

6 INHOUDSOVERZICHT 6 Universiteit Gent 1 On line inschrijven (Pedro De Bruyckere) Beleid Internationale context 5D 1 The Fifth Dimension. Onderwijsvernieuwing valideren (Fernand Mesdom) Overkoepelende organisaties AAL 1 Anytime Anywhere Learning (Nadine Libens) Vlaamse overheid ICT in het onderwijs: het Vlaams beleid 1 Het Vlaams beleid inzake ICT in het onderwijs (Jan De Craemer) Onderwijsvernieuwing en ICT in het hoger onderwijs 1 Onderwijsvernieuwing en ICT in het hoger onderwijs (Patrick Willems) Nascholing 1 Naar een breder nascholingsbegrip voor ICT-integratie in de klaspraktijk (Jo Tondeur en Marijke De Smet) Maatschappelijke uitdagingen Digitale ongelijkheid 1 Digitale ongelijkheid onder jongeren in het secundair onderwijs (Johan van Braak) Wereldwijde kloof 1 ICT en onderwijs in het Zuiden (Gert Nulens en Leo Van Audenhove) Topics Cyberpesten 1 Cyberpesten bij jongeren in Vlaanderen (Katrien Van Cleemput en Heidi Vandebosch) Informatiemaatschappij 1 Meester, mag het iets meer zijn? Of van smal naar breed geletterd (Luc Mertens) Uitwisselen van leermateriaal Standaarden 1 Uitwisselbaarheid van leermaterialen bevorderen dankzij het gebruik van leertechnologiestandaarden (Daniël Du Seuil) AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 14 ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING

7 INHOUDSOVERZICHT 7 Visies Computers: geen evidente zaak 1 Computers in het onderwijs: geen evidente zaak (Hans Annoot en Werner Govaerts) Digitale didactiek 1 Hoe ondraaglijk licht zijn mediasmarte jongeren? (Dirk Gombeir) Elektronische leeromgeving 1 Elektronische leeromgeving (ELO) in het onderwijs: dure modetrend of nuttig leerinstrument? (Steven Verjans en Wim Van Petegem) Ethiek en veiligheid 1 Ethiek en veiligheid in de computerklas (Bern Martens) Informaticaonderwijs: het belang 1 Informatica op school en in de lerarenopleiding (Bern Martens) Ontwikkelingen Visies Informatieverwerking 1 Bibliotheek en ICT in het onderwijs: natuurlijke partners in vernieuwing (Alexander Stierman) RINGMAP 4 Cahiers Aflevering 10 Aflevering 13 Aflevering 15 Aflevering 17 1 Open bron, open inhoud, open leren (Dirk Gombeir en Frederik Questier (red.)) 2 ICT en jongeren met extra zorg. Technologische hulpmiddelen en ondersteunende software (Dirk Gombeir (red.)) 3 ICT en jongeren met extra zorg. Een didactiek van stimuleren en compenseren (Dirk Gombeir (red.)) 4 ICT-eindtermen in school- en klaspraktijk (Daniël Delcour, Jan De Craemer, Kurt Dossche, Dirk Gombeir, Jan Saveyn en Johan van Braak) ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 15

8 INHOUDSOVERZICHT 8 AFL. 21, SEPTEMBER 2009, 16 ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING