Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas"

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam Telefoon : infosphd@hde.nl Internetsite : Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer Verslag over het boekjaar t/m

2 2

3 Pensioenfonds Inhoud Pagina Bestuur en organisatie 5 5-jarenoverzicht 7 Bestuursverslag Algemeen 9 Financiële positie van het fonds 14 Kostenparagraaf 15 Pensioenen 15 Pensioenregelingen van het fonds 19 Beleggingen 21 Risicoparagraaf 24 Samenvatting actuarieel verslag 28 Verantwoordingsorgaan Oordeel 33 Reactie van het bestuur 34 Visitatiecommissie Samenvatting Rapport bevindingen Visitatiecommissie Reactie van het bestuur 36 Jaarrekening Balans per 31 december 38 Staat van baten en lasten 40 Kasstroomoverzicht 43 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 44 Toelichting op de balans per 31 december 50 Toelichting op de staat van baten en lasten 57 Risicoparagraaf 63 Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

4 Pagina Overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum 71 Resultaatbestemming 71 Uitvoering 71 Actuariële verklaring 72 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 73 Bijlagen Aangesloten ondernemingen per 31 december Beleggingsoverzichten 75 Overzicht achterstand toeslagverlening 76 4

5 Pensioenfonds Bestuur en organisatie Bestuur per 31 december 2012 Benoemd vanuit werkgeverszijde C.H.J. Luijben S.S.A. van der Kraan C.M.A. van Slingerland voorzitter plaatsvervangend voorzitter Benoemd vanuit werknemerszijde J. Liefhebber plaatsvervangend secretaris (tot 18 juni 2012) R.H.A. Nusteling secretaris Gekozen door en uit pensioengerechtigden W.B. van der Hoek plaatsvervangend secretaris (vanaf 18 juni 2012) Aspirant-bestuurslid namens de werknemers M. Kerkhof (vanaf 6 september 2012) Beleggingscommissie per 31 december 2012 J. Beenen C.H.J. Luijben M. Onclin voorzitter J.T. Sherwin Communicatiecommissie per 31 december 2012 W.B. van der Hoek M. Kerkhof C.M.A. van Slingerland voorzitter Compliance officer per 31 december 2012 P. de Vries Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

6 Verantwoordingsorgaan per 31 december 2012 H. den Uijl vertegenwoordiger van de werkgever D. Wagenaar vertegenwoordiger van de deelnemers J. Wertheim vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden Organisatie Accountant Ernst & Young Accountants LLP te Den Haag Actuaris (adviserend) AZL N.V. te Heerlen Actuaris (waarmerkend) Towers Watson Netherlands B.V. te Amstelveen Administrateur (extern) AZL N.V. te Heerlen Adviseur Beleggingscommissie Mercer Investment Consulting B.V. te Amstelveen Pensioenbureau SPHD L.P. de Groot J.P. Kraaijeveld Visitatiecommissie VCHolland te Utrecht 6

7 Pensioenfonds 5-jarenoverzicht Aantallen Actieve deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Financiële gegevens (in duizenden euro) Toeslagen Indexatie actieven 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Indexatie inactieven 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Beleggingen voor risico pensioenfonds Belegd vermogen 1) Beleggingsopbrengsten Rendement op basis van total return 14,47% -0,24% 8,63% 9,38% -12,81% Benchmarkrendement 13,28% -0,44% 9,50% 12,40% -11,94% Reserves Algemene reserve Reserve algemene risico s Totaal reserves Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Overige technische voorzieningen Totaal technische voorzieningen ) Inclusief derivaten opgenomen op de passiva zijde van de balans. Voor meer informatie wordt verwezen naar de toelichting op de balans. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

8 Voorziening pensioenverplichtingen voor risico deelnemers Premiebijdragen van werkgevers en werknemers 1) Pensioenuitkeringen Dekkingsgraad Aanwezige dekkingsgraad 98,9% 2) 88,5% 101,2% 103,7% 98,9% Vereiste dekkingsgraad 3) 124,4% 122,7% 122,3% 123,3% 113,2% 1) Exclusief inkoop rechten uit onttrekking pensioenspaarkapitaal. 2) Conform de richtlijnen van de Raad voor Jaarverslaggeving en de aanwijzingen van DNB is in de dekkingsgraad per 31 december 2012 rekening gehouden met de korting van de pensioenaanspraken en rechten per 1 april 2013 van 6,7%. Indien geen rekening gehouden wordt met deze korting, dan is de dekkingsgraad per 31 december 2012 gelijk aan 92,4%. 3) De vereiste dekkingsgraad wordt enerzijds berekend op basis van de feitelijke beleggingsmix en anderzijds op basis van de strategische beleggingsmix. Er wordt getoetst o.b.v. de hoogste van beide vereiste dekkingsgraden. In 2008, 2011 en 2012 is getoetst o.b.v. de feitelijke beleggingsmix. In 2009 en 2010 was de strategische beleggingsmix bepalend. 8

9 Pensioenfonds Bestuursverslag Algemeen Inleiding Het fonds, opgericht per notariële akte op 18 augustus 1964, is een ondernemingspensioenfonds verbonden aan de onderneming Hunter Douglas Europe B.V. en aan haar gelieerde ondernemingen. De werkgever is gedispenseerd van het verplichte bedrijfstakpensioenfonds in de metaalsector, het Pensioenfonds van de Metalektro (PME). Het pensioenfonds moet voor het behouden van deze dispensatie een pensioenregeling uitvoeren die minimaal gelijkwaardig is aan de regeling van het bedrijfstakpensioenfonds. Op een aantal punten is de regeling van het fonds gunstiger dan de regeling van het bedrijfstakpensioenfonds. Zo is er geen maximum gesteld aan het jaarloon waarover pensioen wordt opgebouwd. Het pensioenfonds heeft de stichting als rechtsvorm en is statutair gevestigd in Rotterdam. In overeenstemming met artikel 14 van de statuten wordt hierbij verslag uitgebracht over het boekjaar De in het verslag vermelde bedragen zijn op basis van duizenden euro opgenomen tenzij anders is aangegeven. Het verslagjaar voor Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas stond in 2012 voornamelijk in het teken van de ontwikkelingen rondom de dekkingsgraad van het fonds en het eventueel doorvoeren van de verlaging van de opgebouwde pensioenaanspraken en -rechten. De dekkingsgraad is in 2012 niet boven de 100% geweest. Het laagste punt in dekkingsgraad werd in juni 2012 met 84,9% bereikt. De vereiste dekkingsgraad op basis van de feitelijke beleggingsmix bedroeg eind ,4%, zodat net als voorgaande jaren, per jaareinde sprake is van een dekkings- en een reservetekort. Het fonds heeft begin 2012 een voorgenomen korting van de pensioenaanspraken- en rechten van 7% met ingang van 1 april 2013 en nog eens 1% per ultimo 2013 bekend gemaakt. Begin 2013 heeft het bestuur naar aanleiding van de financiële situatie van het fonds, en het zeer zorgvuldig afwegen van de belangen van de stakeholders, besloten om de pensioenaanspraken en -rechten per 1 april 2013 niet met 7% te verlagen maar met 6,7%. Verder komt de voorgenomen korting per jaareinde te vervallen. Gelet op de huidige stand van zaken is dit, naast een doorgevoerde premieverhoging en wederom een voorlopig voor één jaar verlaagde opbouw, nodig om eind 2013 het niveau van de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,1% te bereiken. Doelstelling De doelstelling van het fonds is het verzekeren van een ouderdomspensioen ten behoeve van de (gewezen) deelnemers. Dit ouderdomspensioen gaat in op de pensioendatum, afhankelijk van de geboortedatum op 62 jarige of 65 jarige leeftijd, en is een aanvulling op de AOW-uitkering die door de overheid wordt uitbetaald. Daarnaast verzekert het fonds nabestaandenpensioenen welke in geval van overlijden van de (gewezen) deelnemer aan diens nagelaten betrekkingen (partner en/of kinderen) worden uitgekeerd. Bij arbeidsongeschiktheid van de deelnemer kan de pensioenverzekering worden voortgezet. Het fonds voert tevens voor de deelnemers die op 31 december jaar of ouder waren het overbruggingspensioen en voor de betreffende (gewezen) deelnemers de overgangsregeling TOP-SUM uit. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

10 De financiering van de pensioenvoorziening vindt plaats door bijdragen van werkgever en werknemers. De afspraken met betrekking tot de financiering en de uitvoering van de pensioenregeling zijn vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst tussen het fonds en de werkgever. Het fonds heeft een actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) opgesteld waarin gemotiveerd is omschreven welk beleid wordt gevoerd om de doelstelling van het fonds te kunnen nakomen. In de ABTN wordt nader ingegaan op de organisatie van het fonds, de inhoud van de pensioenregeling (pensioenovereenkomst), de financiële opzet (grondslagen en het beleidskader en sturingsmiddelen), hoofdlijnen van het interne beheersingssysteem en de opzet van de administratieve organisatie en interne controle alsmede de hoofdlijnen van de uitvoeringsovereenkomst. Statuten De statuten van het fonds zijn in het verslagjaar gewijzigd. De grootste wijziging betreft de toevoeging dat het bestuur een voorgedragen kandidaat benoemt tot aspirant bestuurder. De toegenomen noodzakelijke deskundigheid van een pensioenfondsbestuurder heeft ervoor gezorgd dat de voorbereiding van een nieuwe bestuurder meer aandacht behoeft. Daarom is besloten dat een voorgedragen bestuurder altijd eerst een periode aspirant bestuurder zal zijn. Tijdens deze periode is de kandidaat in de gelegenheid zich voor te bereiden als voorwaardig lid van het bestuur. Pas bij gebleken geschiktheid zal de aspirant bestuurder voorgedragen worden bij De Nederlandsche Bank en kan benoeming plaatsvinden. Bestuur Het bestuur, dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van de door de werkgever toegezegde pensioenregeling (pensioenovereenkomst), bestaat uit drie bestuurders namens werkgeverszijde, twee bestuurders namens werknemerszijde en een bestuurder namens de gepensioneerden. De samenstelling van het bestuur is in het verslagjaar gewijzigd. De ondernemingsraad van Hunter Douglas Europe B.V. heeft de heer M. Kerkhof voorgedragen als opvolger van de heer Liefhebber, die zelf geen nieuwe zittingstermijn ambieerde. Het bestuur heeft in de tweede helft van 2012 geconstateerd dat de heer Kerkhof in de basis beschikt over de eigenschappen om goed te kunnen functioneren als bestuurder. Gezien de verscherpte eisen van De Nederlandsche Bank bij het toetsen van aangemelde bestuurders is de heer Kerkhof door het bestuur benoemd tot aspirant bestuurder zodat hij zich de benodigde kennis eigen kan maken. Na het afleggen van een kennistoets met positieve uitslag zal de heer Kerkhof door het bestuur worden voorgedragen bij De Nederlandsche Bank als bestuurder van het fonds. De heer Liefhebber wordt namens het bestuur bedankt voor zijn langjarige inspanningen voor het pensioenfonds. De ondernemingsraad van Hunter Douglas Europe B.V. heeft de heer R.H.A. Nusteling voorgedragen voor een nieuwe zittingstermijn. Het bestuur heeft hem herbenoemd. De bestuursleden worden als zodanig niet bezoldigd. Het bestuur vergaderde negen maal in het verslagjaar (8 februari, 15 maart, 18 april, 10 mei, 18 juni, 6 september, 29 oktober 11 december en 18 december). De belangrijkste aandachtspunten waren: De dekkingsgraad en financiële positie van het fonds en de ontwikkelingen rondom het herstelplan en de verlaging van de pensioenaanspraken en -rechten; Aanbevelingen deskundigheid en competentie pensioenfondsbestuur; Beleggingsbeleid; De jaarstukken 2011; 10

11 Pensioenfonds Fondsdocumenten; Premie; Communicatie. Naleving Principes Goed Pensioenfondsbestuur Het bestuur onderschrijft de principes die de Stichting van de Arbeid heeft vastgesteld en die in de Pensioenwet zijn opgenomen. Het bestuur streeft er naar om deze principes na te leven. De principes voor goed pensioenfondsbestuur hebben betrekking op de volgende onderdelen: zorgvuldig bestuur, transparantie, openheid en communicatie, deskundigheid en functioneren van het bestuur, verantwoording en intern toezicht. Naar aanleiding van de principes voor goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur een Verantwoordingsorgaan ingesteld, bestaande uit een vertegenwoordiger van de werkgever, een vertegenwoordiger van de deelnemers (benoemd door de ondernemingsraad van Hunter Douglas Europe B.V.) en een vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden (gekozen en benoemd uit de groep van pensioengerechtigden). De leden van het Verantwoordingsorgaan zijn met ingang van 1 januari 2008 benoemd voor de duur van drie jaar. In het vorige verslagjaar zijn de heren Den Uijl en Wagenaar herbenoemd als vertegenwoordiger van respectievelijk de werkgever en de deelnemers. De leden van het Verantwoordingsorgaan worden niet bezoldigd. Het bestuur legt jaarlijks verantwoording af aan het Verantwoordingsorgaan als vertegenwoordiger van de bij het fonds betrokken (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en de werkgever. In dit jaarverslag wordt verslag gedaan van de bevindingen van het Verantwoordingsorgaan ten aanzien van het door het bestuur in 2012 gevoerde beleid. In het kader van goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur voorts zorggedragen voor intern toezicht. Het bestuur heeft hierbij gekozen voor een Commissie Intern Toezicht (visitatiecommissie) die een keer in de drie jaar het functioneren van het pensioenfonds evalueert en toetst. Het gaat dan om een beoordeling van de beleids-, bestuursprocedures en -processen en de controleomgeving van het fonds. Tevens behelst het een beoordeling van de wijze waarop het fonds wordt aangestuurd alsmede een beoordeling van de wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met de risico s op de langere termijn. Zoals in het vorige verslagjaar is vermeld heeft het bestuur vorig jaar besloten om de cyclus van visiteren te wijzigen van één keer per jaar naar één keer per drie jaar. In het verslagjaar heeft het bestuur gesprekken gevoerd met een aantal visitatiecommissies. Uiteindelijk heeft het bestuur de opdracht tot visitatie aan VCHolland gegeven. VCHolland heeft het fonds begin 2013 gevisiteerd. De samenvatting van het rapport is opgenomen op pagina 35. Overeenkomstig de principes voor goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur in zijn statuten een procedure opgenomen teneinde zijn eigen functioneren, zowel van het bestuur als geheel als van de individuele bestuurders, periodiek (eenmaal per twee jaar) te evalueren. In 2013 zal de deskundigheid door een externe instantie getoetst worden. De deskundigheid en benodigde vaardigheden per individuele bestuurder alsmede als collectief dienen op grond van deze zelfevaluatie te worden beoordeeld. In 2012 heeft het bestuur aanbevelingen van de Pensioenfederatie over deskundig en competent pensioenfondsbestuur waar nodig in de fondsdocumenten opgenomen. Het bestuur is van mening dat in het verslagjaar is voldaan aan de principes van goed pensioenfondsbestuur en dat het heeft zorggedragen voor een integere bedrijfsvoering. In 2013 zal het bestuur onveranderd aandacht aan de principes voor goed pensioenfondsbestuur besteden. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

12 Daarnaast besteedt het bestuur actief aandacht aan deskundigheidsbevordering van bestuursleden en leden van het Verantwoordingsorgaan door het volgen van cursussen, seminars en bijeenkomsten van AFM, AZL N.V., DNB, de Pensioenfederatie, SPO en IIR finance. Naleving wet- en regelgeving In het verslagjaar zijn aan het fonds geen dwangsommen of boetes opgelegd door de toezichthouder. Er zijn door De Nederlandsche Bank (DNB) geen aanwijzingen aan het fonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is de bevoegdheidsuitoefening van organen van het fonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. Toeslagverlening Het fonds kent een voorwaardelijk toeslagbeleid waarbij, afhankelijk van de financiële positie, jaarlijks per 1 januari toeslagen kunnen worden verleend. Bij de toeslagverlening wordt onderscheid gemaakt tussen de actieve deelnemers en de inactieve deelnemers (gewezen deelnemers en gepensioneerden). Uitgangspunt voor de toeslagverlening aan de actieve deelnemers per 1 januari 2012 was de ontwikkeling van de algemene looncomponent bij de werkgever in de periode tussen 1 januari in het voorgaande jaar en 1 januari in het betreffende jaar. Deze ontwikkeling bedroeg 2,16%. Met ingang van 1 januari 2012 zijn de pensioenaanspraken van de actieve deelnemers, met inachtneming van de financiële positie en het in de ABTN opgenomen beleidskader van het fonds, niet verhoogd. Uitgangspunt voor de toeslagverlening per 1 januari 2012 aan de inactieve deelnemers was de ontwikkeling van de afgeleide consumentenprijsindex reeks voor alle huishoudens zoals deze zich heeft voorgedaan in de 12 maanden voor de maand juli van het tijdstip van toeslagverlening. Deze ontwikkeling bedroeg 2,75%. Met ingang van 1 januari 2012 zijn de pensioenaanspraken van de inactieve deelnemers, met inachtneming van de financiële positie en het in de ABTN opgenomen beleidskader van het fonds, niet verhoogd. Gelet op de financiële positie van het fonds heeft het bestuur in december 2012 besloten om ook per 1 januari 2013 geen toeslagen toe te kennen aan de actieve en inactieve deelnemers. Op basis van de financiële positie van het fonds zal het bestuur de mogelijkheden voor het verlenen van (inhaal)toeslagen blijven monitoren. De op deelnemersniveau gemiste toeslagen worden geadministreerd en zijn opgenomen in de bijlagen. Ter financiering van de voorwaardelijke toeslagregeling is geen bestemmingsreserve gevormd en wordt geen premie betaald. Aanpassing franchiseniveau en premies De franchises voor beide pensioenreglementen (voor nadere toelichting zie hieronder) zijn per 1 januari 2012 verhoogd naar respectievelijk ,- (niveau 2011: ,-) voor diegenen die onder het Pensioenreglement 2003 vallen en ,- (niveau 2011: ,-) voor diegenen die onder het Pensioenreglement 2006 vallen. De aanpassing van de franchise heeft plaatsgevonden conform de in de Pensioenreglementen 2003 en 2006 vastgelegde index (de ontwikkeling van de AOW-uitkering voor een gehuwde, inclusief vakantiegeld, in het afgelopen kalenderjaar). De franchise in 2012 was minimaal gelijk aan het fiscaal toegestane minimumbedrag. Artikel 129 van de Pensioenwet schrijft voor dat de te ontvangen premie ten minste gelijk dient te zijn aan de conform de ABTN ontvangen gedempte kostendekkende premie. Door de actuaris is vastgesteld dat de ontvangen premie ten minste gelijk is aan de kostendekkende premie. Met ingang van 1 januari 2012 is de pensioenpremie verhoogd naar 26% (2011: 24%) van de pensioengrondslag. Bovendien is het opbouwpercentage, voor de periode van één jaar, verlaagd van 2,2% naar 2,0%. Het bestuur heeft besloten om ook voor 2013 een verlaagd opbouwpercentage te hanteren. Met ingang van 1 januari 2013 is het opbouwpercentage 12

13 Pensioenfonds namelijk, voorlopig voor één jaar, verlaagd naar 1,98% van de pensioengrondslag. Tevens is met ingang van 1 januari 2013 de pensioenpremie verhoogd naar 29% van de pensioengrondslag. Door deze maatregelen wordt weer voldaan aan de eis dat de premie dient bij te dragen aan het financiële herstel van het fonds. Compliance officer De compliance officer controleert of het fonds voldoet aan de voor het fonds van toepassing zijnde actuele wet- en regelgeving op het gebied van compliance. In het verslagjaar zijn door de compliance officer geen bijzonderheden gemeld. Klachten en geschillen kunnen kenbaar worden gemaakt aan de compliance officer. Beleggingscommissie Het fonds heeft de voorbereiding voor en het toezicht op de uitvoering van het vermogensbeheer gedelegeerd aan de beleggingscommissie. De beleggingscommissie bestaat in verband met de scheiding van verantwoordelijkheden uit minstens zoveel niet-bestuursleden als bestuursleden. De omvang van de commissie ligt te allen tijde tussen de 3 en 5 personen. Momenteel bestaat de commissie uit 4 personen, waarvan 3 niet-bestuursleden. Periodiek rapporteert de beleggingscommissie aan het bestuur middels een beleggingsverslag. De beleggingscommissie komt minimaal eenmaal per kwartaal bijeen of zoveel vaker als de ontwikkeling van de beleggingen, van de financiële markten of andere omstandigheden vereisen. Communicatiecommissie Het fonds kent sinds 2010 een communicatiecommissie. De commissie initieert en coördineert alle communicatieactiviteiten van het fonds. Een correcte en tijdige communicatie met de deelnemers zorgt er voor dat de deelnemers de mogelijkheid hebben om een goed inzicht te verkrijgen in hun pensioen. Om de pensioencommunicatie te structureren heeft het fonds de communicatiecommissie ingesteld. Deze commissie is paritair samengesteld en bestaat uit 3 bestuursleden: 1 werkgeverslid, 1 werknemerslid en 1 lid namens de gepensioneerden. De commissie wordt ondersteund door het pensioenbureau. Het Pensioenfonds maakt voor de communicatie onder andere gebruik van een website. Het onderhoud en beheer van de website wordt uitgevoerd door AZL N.V., de inhoud van de website wordt bepaald door de communicatiecommissie. Interne administratie/pensioenbureau De administratie van het fonds is aan de hand van een mandaat uitbesteed aan het Pensioenbureau en aan een externe administrateur middels een SLA. Het Pensioenbureau is verantwoordelijk voor het pensioenbeheer. De benodigde gegevens ontleent de afdeling aan de salarisadministratie van de aangesloten ondernemingen. Zij heeft een onlineverbinding met AZL N.V. voor controlerende werkzaamheden en onderhoudt contacten met alle instanties, bestuur en deelnemers. Als laatste is het Pensioenbureau aangewezen door het bestuur om de dagelijkse gang van zaken uit te voeren. Uitbestede werkzaamheden Administratie De externe administratie wordt uitgevoerd door AZL N.V. te Heerlen. AZL N.V. draagt zorg voor de volgende zaken: De pensioen- en deelnemersadministratie; De financiële administratie; De jaarverslaglegging; De bestuursondersteuning en bestuursadvisering. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

14 Om aan de behoefte van het bestuur aan zekerheid en daarmee kwaliteitsgaranties tegemoet te komen heeft AZL N.V. ervoor gekozen om gecertificeerd te worden. AZL N.V. beschikt over een ISAE3402 rapportage. Waarmerking en advisering Actuariaat Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen adviserende en waarmerkende werkzaamheden. Het bestuur heeft de adviserende werkzaamheden in het verslagjaar opgedragen aan AZL N.V. te Heerlen en de waarmerkende werkzaamheden aan Towers Watson Netherlands B.V. te Amstelveen. Controle De controle van de jaarrekening is toevertrouwd aan Ernst & Young Accountants LLP te Den Haag. Financiële positie van het fonds Ontwikkelingen in 2012 Het belegd vermogen van het fonds nam in het verslagjaar toe met 28 miljoen tot 252 miljoen (2011: 224 miljoen). Het gemiddelde rendement op basis van total return bedroeg in 2012: 14,5%. Bij de vaststelling van de technische voorzieningen is rekening gehouden met de toegenomen levensverwachting. Mensen leven steeds langer en ontvangen dus langer pensioen. Het fonds heeft daar in dit jaarverslag al rekening mee gehouden door de technische voorzieningen per 31 december 2012 vast te stellen op basis van de AG Prognosetafel met toepassing van de nieuwe ervaringssterfte van PME. De overgang per 31 december 2012 naar de nieuwe AG Prognosetafel met toepassing van de nieuwe ervaringssterfte, leidde per eind 2012 tot een stijging van de technische voorzieningen met 1,1%. De benodigde solvabiliteit onder FTK dient zodanig te zijn dat het fonds met 97,5% zekerheid volgend jaar nog voldoende vermogen heeft om de verplichtingen op marktconforme basis over te dragen. De benodigde solvabiliteit wordt bepaald met behulp van een door DNB aangereikt standaardmodel. De benodigde dekkingsgraad ultimo 2012 bedraagt 124,4%. Begin 2009 is daarom door het fonds een herstelplan ingediend bij DNB. De jaren 2009 t/m 2011 hebben niet geleid tot een structurele verbetering van de dekkingsgraad. Het laagste punt in dekkingsgraad werd in juni 2012 met 84,9% bereikt. Dit betekent dat eind 2012 nog steeds sprake is van een reserve- en een dekkingstekort omdat de dekkingsgraad lager is dan de vereiste dekkingsgraad en de minimaal vereiste dekkingsgraad. Bij de evaluatie van het herstelplan begin 2013 heeft het bestuur geconstateerd dat de getroffen maatregelen de financiële positie van het fonds tot nu toe onvoldoende hebben kunnen verbeteren. Volgens de berekeningen die zijn gemaakt op basis van de cijfers eind 2012 is de verwachting dat eind 2013 de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,1% niet wordt bereikt. Gelet hierop heeft het fonds, naast de eerder genoemde premieverhoging en verlaagde opbouw, na zorgvuldig alle belangen van de stakeholders te hebben afgewogen, besloten om de pensioenaanspraken en -pensioenrechten met 6,7% te verlagen. Over de financiële positie van het fonds zijn maandelijks nieuwsberichten op de website van het fonds gepubliceerd. Ook zijn alle actieve deelnemers, gewezen deelnemers en alle pensioengerechtigden medio februari 2013 schriftelijk op de hoogte gesteld over de verlaging van de pensioenaanspraken en -rechten. 14

15 Pensioenfonds Kostenparagraaf De pensioen- en uitvoeringskosten lagen in 2012 op een nagenoeg gelijk niveau als in Het bestuur blijft zich inzetten voor het zo laag mogelijk houden van de kosten en realiseert zich daarbij dat het ambitieniveau op de diverse onderwerpen hierop van invloed is. Hierin moeten bewuste keuzes gemaakt worden. Vooralsnog heeft het bestuur gemeend dat vooral het persoonlijke contact tussen het pensioenbureau en de deelnemers als zeer waardevol ervaren wordt. In 2012 zijn weer veel individuele gesprekken gevoerd met de deelnemers om hen inzicht te geven in de eigen pensioensituatie. Deze contacten zijn arbeidsintensief en werken derhalve kostenverhogend. Het voornemen van vorig jaar om de visitatie eens per 3 jaar uit te laten voeren en zo kosten te besparen is inmiddels geëffectueerd. In de media is in 2012 aandacht besteed aan de kosten van pensioenfondsen. Het Financiële Dagblad heeft vastgesteld dat de bestuurskosten van pensioenfondsen zijn gestegen en de Pensioenfederatie heeft dit naar de staatsecretaris toe bevestigd. Van deze kostenstijging was bij dit fonds geen sprake. Alle bestuurders zijn onbezoldigd. De verwachting is echter dat de scholingskosten, gezien de toegenomen deskundigheidseisen, zullen stijgen. De sociale partners hebben de pensioenregeling nog niet vereenvoudigd. Het fonds roept daarom nogmaals alle betrokken partijen op om, zeker bij de invoering van het nieuwe pensioencontract, te streven naar een zo eenvoudig mogelijke regeling. Met zo n aanpak wordt immers de mogelijkheid van kostenbeheersing bij de bron aangepakt en alle partijen zullen hier baat bij hebben. De totale beleggingsfee van de vermogensbeheerders bedroeg in ,1 miljoen wat neerkomt op 0,9% van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen. Als daar de overige beleggingsgerelateerde kosten bij worden opgeteld dan komen de totale beleggingskosten uit op 1,0%. Daarmee liggen de beleggingskosten op een vergelijkbaar niveau als in Pensioenen Algemene pensioenontwikkelingen Pensioenakkoord van de baan, pensioenhervormingen niet Algemeen Het invoeren van een nieuw type pensioencontract, althans het wettelijke faciliteren van het reële pensioencontract als alternatief voor de huidige nominale contracten, laat op zich wachten. Sommige pensioenfondsen willen voortgang maken met de implementatie van een reëel pensioencontract, andere staan sceptisch tegenover de effecten van een dergelijk contract. In het verslagjaar werd de discussie over een ander pensioencontract, mondeling en in diverse publicaties, op levendige wijze voortgezet, een en ander echter op basis van nog onvolledige informatie. Deze situatie veranderde in het verslagjaar nauwelijks nadat demissionair minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) zijn Hoofdlijnennota Herziening FTK publiceerde. Deze nota ging vergezeld van de resultaten van drie onderzoeken. De juridische mogelijkheden van het invaren van oude pensioenrechten werden onderzocht, alsmede de effecten van het nieuwe contract op de intergenerationele solidariteit. Voorts werden de hoofdkenmerken van het reële pensioencontract getoetst aan de Europese pensioenwetgeving. Niettemin liet ook de Hoofdlijnennota vitale onderdelen onuitgewerkt, waardoor de fondsbesturen en hun uitvoeringsorganisaties nog steeds niet verder komen dan oriëntatie en analyse van de beperkt beschikbare informatie. Dit ondanks het feit dat de toezichthouders, De Nederlandsche Bank (DNB) en Autoriteit Financiële Markten (AFM), in december in een speciale nieuwsbrief de pensioensector opriepen om alvast aan de slag te gaan. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

16 De huidige situatie stimuleerde opvattingen dat binnen het bestaande nominale kader maatregelen mogelijk zijn die de toekomstbestendigheid en financiële houdbaarheid van de aanvullende pensioenregelingen bevorderen. Het zogenaamde Septemberpakket van demissionair staatssecretaris van SZW, de heer De Krom, is hiervan een illustratie. Kortings- en premievoorschriften op basis van de huidige Pensioenwet en FTK konden zonder nadere wetgeving worden vervangen door maatregelen die min of meer vooruit liepen op het reële pensioencontract. Zoals een eerdere verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd, maar vooral door toepassing van het (pseudo) levensverwachtingaanpassingsmechanisme (LAM). Ook uitbreiding van de bestaande beleidsstaffels met een indexatiebeleid bij lage dekkingsgraden past in het reële kader. Invaren oude pensioenrechten Invoering van het reële pensioencontract maakt het wenselijk om de in het verleden opgebouwde pensioenaanspraken en ingegane pensioenen in het nieuwe regime in te passen. Anders zouden de beoogde effecten van het reële kader te gering zijn. Dit gevoelige onderwerp heeft inmiddels voor veel maatschappelijke onrust gezorgd en mobiliseert diverse belanghebbende groeperingen. Organisaties verdedigen namens de ouderen dan wel jongeren hun deelbelangen. Het heeft er alle schijn van dat, hoe de materiële uitkomsten van een reëel pensioencontract ook moge zijn, de ontevreden doelgroep(en) de gang naar de rechter zal (zullen) maken. Hier en daar zijn fondsbesturen zelfs op voorhand al aangeklaagd voor een onevenwichtige belangenafweging. Het onderhavige onderwerp is in ieder geval met juridische risico s omgeven. De Stichting van de Arbeid (STAR) heeft het kabinet dan ook om meer wettelijke bescherming ter zake gevraagd. Deze bescherming zou een bevestiging kunnen betekenen van de politieke noodzaak tot herziening van het aanvullende pensioenstelsel. Vooralsnog worden de risico s bij sociale partners en fondsbesturen neergelegd. Een apart aspect in dit verband is de conversie van oude pensioenaanspraken, thans nog met een ingangsdatum op de 65-jarige leeftijd, naar 67 jaar. Een en ander op collectieve basis en zonder noodzakelijke individuele instemming van de rechthebbenden. Om deze mogelijkheid is door de pensioenfondsen gevraagd en zou de pensioenadministratie aanmerkelijk vereenvoudigen. Staatssecretaris Klijnsma van SZW acht onder voorwaarden deze mogelijkheid al aanwezig en is van oordeel dat daaraan dus geen wettelijke grondslag behoeft te worden gegeven. Communicatierapport en uitstel Na de publicatie van de hiervoor genoemde Hoofdlijnennota volgde in juni nog een rapport over de communicatieaspecten van het nieuwe pensioencontract. Het is vooral op dit terrein dat naar de mening van de toezichthouders alvast voorbereidingen kunnen worden getroffen. Dit mede in reactie op de beslissing van staatssecretaris Klijnsma om de herziening van het FTK met een jaar uit te stellen tot 1 januari Hierdoor worden sociale partners en fondsbesturen met een extra overgangsjaar 2014 geconfronteerd, waarin mogelijk in navolging van het Septemberpakket aanvullende maatregelen van overheidswege zullen worden getroffen. Nieuw kabinet en regeerakkoord Ondertussen kwamen in het verslagjaar een nieuw kabinet en regeerakkoord tot stand en bleek het kabinet-rutte II nog enige andere maatregelen voor de pensioensector in petto te hebben die de aanvullende pensioenen raken. Deze maatregelen liggen onder meer op het terrein van de AOW, Anw en de fiscale facilitering van de pensioenopbouw (het Witteveenkader ). Versnelde verhoging van de AOW-pensioengerechtigde leeftijd De bestaande synchronisatie tussen de AOW en de aanvullende pensioenregelingen staat onder druk. In het verslagjaar is met ingang van 1 april de ingangsdatum van het AOW-pensioen gewijzigd van de eerste dag van de maand, waarin de 65-jarige leeftijd wordt bereikt, naar de verjaardag zelf. Voorts is met het verhogen van de pensioenleeftijd een geheel eigen traject en tempo gevolgd, terwijl de aanvankelijke plannen tot vervroeging en verlate ingang van de AOW (flexibilisering) zijn geschrapt. Tenslotte wil het nieuwe kabinet de verhoging van de AOW-leeftijd nog versnellen en het LAM pas introduceren, nadat de 67-jarige leeftijd is bereikt. 16

17 Pensioenfonds De eigen koers met de AOW stelt de pensioenfondsen, strevend naar gelijktijdige uitbetaling van AOW en aanvullend pensioen, voor uitvoeringstechnische problemen. Naast de kabinetsvoornemens met betrekking tot de AOW heeft het voorstel tot een inperking van de uitkeringsduur in de Anw mogelijk gevolgen voor het nabestaanden- en Anw-hiaatpensioen. De concretisering van dit voorstel zal moeten worden afgewacht. Krimpend Witteveenkader De overheid is de pensioensector tegemoet gekomen om niet in twee maar in één stap de fiscale begeleiding van de aanvullende pensioenopbouw aan te passen aan de gewenste verhoging van de pensioeningangsleeftijd. Twee stapjes in 2013 (naar 66 jaar) en 2015 (naar 67 jaar) werden tot één stap in 2014 (van 65 naar 67 jaar) teruggebracht. Hierdoor kan de aanpassing van de diverse pensioenregelingen en administratie beperkt blijven tot één operatie. Dit voordeel lijkt overigens te verdwijnen als het kabinet-rutte II met ingang van 2015 besluit tot een nog verdergaande beperking van de maximale jaarlijkse pensioenopbouw. De Tweede Kamer heeft het kabinet om een rapportage van de effecten voor de diverse generaties gevraagd. Daarnaast bestaat het voornemen om de fiscale facilitering te beperken tot een inkomen van (aftopping). In een duidelijk slinkende tweede pijler doen diverse maatschappelijke partijen evenwel, meer dan ooit, een beroep op pensioenfondsen en spreekt hen aan op hun maatschappelijke functie ofwel hun bereidheid om te investeren in Nederlandse bedrijfssectoren zoals de woningmarkt, infrastructuur, duurzame energie en het MKB. Evaluatie van de herstelplannen en het Septemberpakket Het reële pensioencontract moet schokken op de financiële markten kunnen opvangen. Zolang dit type contract niet is ingevoerd, moeten de bestaande korte- en langetermijnherstelplannen nog langs de weg van huidige regels en aanwijzingen worden uitgevoerd. Het vorenstaande neemt niet weg dat DNB in het begin van het verslagjaar eraan twijfelde of de te hanteren rentetermijnstructuur (RTS) op maandbasis nog een juiste weergave was van de prijsvorming op de (verstoorde) interbancaire swapmarkt. Met ingang van het jaar mocht daarom worden gerekend met een gemiddelde RTS over de periode van 1 oktober tot en met 31 december Hoewel de toezichthouder het tijdelijke karakter van deze maatregel benadrukte, mocht deze middeling gedurende het gehele boekjaar worden toegepast. Voorts werd per ultimo september de Ultimate Forward Rate (UFR) ingevoerd. Deze UFR maakte onderdeel uit van het reeds genoemde Septemberpakket. Dit pakket bevatte enkele voorwaarden waaronder pensioenfondsen hun aangekondigde kortingen mochten mitigeren (uitsmeren over een langere periode) en/of hun premie voor 2013 lager konden vaststellen. In het verslagjaar heeft een kort onderzoek of beter gezegd pilot plaatsgevonden naar premieterugstortingen naar de sponsorende ondernemingen in het verleden. Dit naar aanleiding van een door de Tweede Kamer aangenomen motie van het CDA-kamerlid Omtzigt. De huidige herstelposities van pensioenfondsen worden weleens mede verklaard met de omstandigheid dat die terugstortingen destijds ten onrechte hebben plaatsgevonden. Staatssecretaris Klijnsma heeft de Tweede Kamer voorgesteld om na de pilot geen breder onderzoek hiernaar te doen. Het is moeilijk om het verleden volledig te achterhalen, terwijl de onderzoekskosten hoog zouden zijn. De algemene conclusie werd getrokken dat de terugstortingen juridisch correct en met instemming van alle betrokkenen plaatsvonden. In het verslagjaar moesten alle pensioenfondsen uiterlijk 1 mei bij DNB een financieel crisisplan indienen. Doel van dit plan is om, los van concrete herstelplannen, beter voorbereid te zijn op een eventuele volgende financiële crisis. DNB heeft inmiddels de financiële crisisplannen van een aantal pensioenfondsen geëvalueerd en is tot de conclusie gekomen dat de kwaliteit kan worden verbeterd. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

18 Governance De governance van pensioenfondsen, op onderdelen onderwerp van jarenlange discussie binnen de pensioensector en van politieke belangstelling, liet in het onderhavige verslagjaar enkele nieuwe ontwikkelingen zien. Wet Koser Kaya/Blok In het verslagjaar is de Eerste Kamer akkoord gegaan met voorstellen tot vergroting van de medezeggenschap van gepensioneerden bij pensioenfondsen. Deze voorstellen zijn voortgekomen uit een initiatief van de Tweede Kamerleden Koser Kaya (D66) en Blok (VVD). De inwerkingtreding is vervolgens door staatssecretaris Klijnsma bepaald op 1 juli In de ogen van het kabinet biedt de onderhavige wet evenwel slechts een oplossing op een deelterrein en worden de eigen voorstellen (zie hierna) als een integrale benadering van de problematiek beschouwd. Wet versterking bestuur pensioenfondsen Het wetvoorstel tot versterking van het bestuur van pensioenfondsen gaat niet alleen in op de hierboven bedoelde positie van de gepensioneerden. Het kabinet wil namelijk de deskundigheid van fondsbesturen bevorderen, het intern toezicht versterken en de diverse organen en taken stroomlijnen. Onderdeel is het aanbieden van alternatieve bestuursmodellen voor het bestaande paritaire model. Eén van de beweegredenen voor deze modellen is dat straks over de invoering van het reële pensioencontract kan worden beraadslaagd door meer deskundige fondsbesturen, waarin de onderscheiden doelgroepen onderling beter vertegenwoordigd zijn. Het ligt in het voornemen van staatssecretaris Klijnsma om haar wetsvoorstel eerder in werking te laten treden dan de Wet Koser Kaya/ Blok. Laatstgenoemde wet is in het wetsvoorstel overigens geïntegreerd, zij het niet volledig. Door de inwerkingtreding van de Wet Koser Kaya/Blok te bepalen op 1 juni 2014 dwingt de staatssecretaris zichzelf haar wetsvoorstel tijdig door het parlement te loodsen. Voor de volledigheid wordt nog gemeld dat in het wetsvoorstel van het kabinet een op de pensioensector toegesneden regeling is opgenomen die het bekleden van bestuurs- en toezichtfuncties bij pensioenfondsen wil maximeren. Deze regeling wijkt van de algemene voorschriften voor financiële ondernemingen af om te bereiken dat de schaarse deskundigheid en ervaring met betrekking tot pensioen- en vermogensbeheervraagstukken optimaal worden benut. Code Pensioenfondsen In het verband van de governance wordt tenslotte aangegeven dat de Pensioenfederatie werkt aan een herziening van de STARprincipes voor goed pensioenfondsbestuur. Deze zullen naar verwachting in het komende jaar hun beslag krijgen. De Algemene Pensioeninstelling Alle facetten van het aanvullende pensioenterrein staan ter discussie. De inhoud van de pensioenregelingen via de ontwikkeling van een reëel kader, de bestuursstructuur van pensioenfondsen in de vorm van alternatieve modellen voor de huidige paritaire samenstelling en tenslotte de wijze van uitvoering van de pensioenregelingen door het creëren van zogenaamde open pensioenfondsen. Als laatste wapenfeit presenteerde voormalig minister Kamp van SZW namelijk zijn voorstellen om de huidige pensioenfondsen in staat te stellen de pensioenregelingen van andere ondernemingen uit te voeren. Het is naar zijn mening niet nodig om naast de bestaande fondsen een nieuw uitvoeringsvehikel, de algemene pensioeninstelling (API), in het leven te roepen. Hij wil, met andere woorden, de domeinafbakening afschaffen. Met deze afschaffing, het bestaan van de multi-opf en de komende wet versterking bestuur pensioenfondsen (met name de mogelijkheid van fondsbesturen die enkel uit onafhankelijke professionals bestaan) is deze API, aldus de voormalige minister, bijna al een feit. Inmiddels heeft staatssecretaris Klijnsma deze voorstellen overgenomen en een consultatieronde met onder meer de pensioensector aangekondigd. De ideeën passen in een verdergaande trend naar consolidatie en integratie van diensten en op de pensioenmarkt opererende, dienstverlenende ondernemingen. Doelstelling hiervan is een efficiënte en goedkopere uitvoering en vergroting van de professionaliteit en deskundigheid, gegeven de omstandigheid dat pensioenfondsen het in toenemende mate moeilijk hebben om 18

19 Pensioenfonds de fondsorganen te bemensen. In dit kader kan nog gemeld worden dat in het verslagjaar de uitvoeringskosten van pensioenfondsen wederom konden rekenen op kritische aandacht; er kwamen bijvoorbeeld meerdere publicaties van onderzoeken ter zake tot stand. Toezicht DNB voerde in het onderhavige verslagjaar weer enige themaonderzoeken uit. Onderzocht werden onder meer de risico s van commercieel vastgoed en uitbesteding, alsmede de effectiviteit van het bestuur. Ook de AFM verricht naast zijn toezichttaken onderzoek. Een en ander komt op een tijdstip dat de toezichtkosten en dus de uitvoeringskosten van pensioenfondsen omhoog gaan, terwijl de overheid heeft aangekondigd zich te zullen terugtrekken uit de financiering van de toezichtkosten. De pensioensector maakt zich al jaren zorgen over de stijging van de laatstgenoemde kosten. Europese ontwikkelingen Op het niveau van de Europese Unie wordt al enige jaren het belang van aanvullende oudedagsvoorzieningen onderkend, mede omdat wettelijke sociale verzekeringen onder druk staan, al dan niet vanwege de noodzaak van strengere budgetdiscipline en gezondmaking van overheidsfinanciën. Daarnaast reageert de Europese wetgever op recente ontwikkelingen. Witboek Pensioenen en wijziging van de Pensioenfondsenrichtlijn In een zogenaamd witboek heeft de Europese Commissie diverse voornemens ontvouwd ter bevordering van een toekomstbestendig pensioenstelsel, waarbinnen pensioen in geval van grensoverschrijdend verkeer van werknemers behouden blijft en meeneembaar wordt. De spelers op de Nederlandse pensioenmarkt blijven kritisch op deze voornemens reageren. Vast onderdeel daarvan is en blijft dat ervoor wordt gepleit de pensioenfondsen te onderwerpen aan eigen, van de verzekeraars afwijkende regels. In dit verband kan bijvoorbeeld de wijziging van de Pensioenfondsenrichtlijn worden genoemd met betrekking tot de solvabiliteitsvereisten. FTT en toepassing op de pensioenfondsen De Europese Commissie wil een heffing opleggen over financiële transacties, de Financial Transaction Taks (FTT). Deze heffing maakt onderdeel uit van een pakket maatregelen als reactie op de wereldwijde financiële crisis. Het kabinet-rutte II heeft inmiddels zijn steun hieraan gegeven, maar een uitzondering bepleit voor pensioenfondsen. De Pensioenfederatie heeft voorgerekend wat een dergelijke heffing betekent in pensioenlasten. De sector voelt zich bovendien niet verantwoordelijk voor het ontstaan van de financiële crisis. Pensioenregelingen van het fonds De Pensioenregeling 2006 Dit betreft de vanaf 1 januari 2006 geldende regeling die van toepassing is voor de werknemers die op 31 december jaar of jonger zijn (de 55-minners). Het betreft een middelloonregeling met voorwaardelijke toeslagverlening. De deelneming start op datum indiensttreding en de pensioenleeftijd is bepaald op 65 jaar. Tijdens het deelnemerschap wordt elk jaar een gedeelte van het ouderdomspensioen opgebouwd. Dit jaarlijks op te bouwen pensioen bedraagt voor ieder deelnemingsjaar 2,2% van de pensioengrondslag in het desbetreffende jaar. Zoals hierboven al is vermeld is het opbouwpercentage met ingang van 1 januari 2012, voor de periode van één jaar, verlaagd naar 2,0%. Het bestuur heeft besloten om ook voor 2013 een verlaagd opbouwpercentage te hanteren. Met ingang van 1 januari 2013 is het opbouwpercentage, voorlopig voor de periode van één jaar, verlaagd naar 1,98% van de pensioengrondslag. Het opgebouwde partnerpensioen is 70% van het totaal opgebouwde ouderdomspensioen van de deelnemer, tenzij uitruil van pensioen heeft plaatsgevonden. Onder bepaalde voorwaarden wordt een wezenpensioen toegekend. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

20 Er is voortzetting van de pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid geregeld. Wanneer de inactieve deelnemer (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt raakt, kan onder nader bepaalde voorwaarden het deelnemerschap (gedeeltelijk) zonder premiebetaling worden voortgezet. Het reglement kent een aantal flexibiliseringsmogelijkheden. De actieve deelnemer heeft de mogelijkheid zijn pensioen op de pensioeningangsdatum slechts gedeeltelijk in te laten gaan. Er bestaat de mogelijkheid tot het uitruilen van pensioenaanspraken, dit is het omzetten van (een gedeelte van) de ene pensioenaanspraak in een andere. De actieve deelnemer kan er voor kiezen zijn ouderdomspensioen eerder in te laten gaan. Het vroegst mogelijke moment is de eerste dag van de maand waarin de actieve deelnemer 55 jaar wordt. De actieve deelnemer kan er ook voor kiezen het pensioen later in te laten gaan. Dit kan tot de eerste dag van de maand waarin de 70-jarige leeftijd wordt bereikt. Pensioenregeling 2003 Dit betreft de vanaf 1 januari 2003 geldende regeling die van toepassing is voor de werknemers die op 31 december 2004 reeds 55 jaar of ouder waren (de 55-plussers). Het betreft een middelloonregeling met voorwaardelijke toeslagverlening. De deelneming start op datum indiensttreding en de pensioenleeftijd is bepaald op 62 jaar. Tijdens het deelnemerschap wordt elk jaar een gedeelte van het ouderdomspensioen opgebouwd. Dit jaarlijks op te bouwen pensioen bedraagt voor ieder deelnemingsjaar 2,2% van de pensioengrondslag in het desbetreffende jaar. Zoals hierboven al is vermeld is het opbouwpercentage met ingang van 1 januari 2012, voor de periode van één jaar, verlaagd naar 2,0%. Het bestuur heeft besloten om ook voor 2013 een verlaagd opbouwpercentage te hanteren. Met ingang van 1 januari 2013 is het opbouwpercentage, voorlopig voor de periode van één jaar, verlaagd naar 1,98% van de pensioengrondslag. Het overbruggingspensioen gaat in op de pensioeningangsdatum en eindigt op de laatste dag van de maand voorafgaand aan de 65e verjaardag van de gepensioneerde. Tijdens het deelnemerschap wordt elk jaar een gedeelte van het overbruggingspensioen opgebouwd. Dit jaarlijks op te bouwen pensioen bedraagt voor ieder deelnemingsjaar 2,2% van de franchise of, indien dit lager is, van het pensioengevend salaris in dat betreffende jaar. Voor de partner van een overleden deelnemer bedraagt het partnerpensioen 1,25% van de laatst vastgestelde pensioengrondslag van de deelnemer, vermenigvuldigd met het aantal te bereiken deelnemingsjaren. Hierbij is het aantal te bereiken deelnemingsjaren gelijk aan de deelnemingsjaren die de deelnemer tot de pensioenrichtdatum had kunnen bereiken, als hij niet was overleden. Onder bepaalde voorwaarden wordt een wezenpensioen aan pensioengerechtigde kinderen toegekend. Het reglement kent verder de onder het Pensioenreglement 2006 genoemde flexibiliseringsmogelijkheden. Aanvullende Pensioenspaarregeling Het fonds kent een aanvullende pensioenspaarregeling, waarbij de actieve deelnemer kan sparen voor een hoger pensioen. Met de beschikbare spaarpremies wordt een pensioenspaarpot opgebouwd. Op de pensioeningangsdatum wordt het saldo van deze spaarpot gebruikt voor de inkoop van extra pensioenaanspraken bij het fonds. Aanvullende ANW-hiaatverzekering Sinds 1 januari 2008 voert het fonds de aanvullende ANW-hiaatverzekering uit, waarbij de actieve deelnemer op vrijwillige basis een aanvullend partnerpensioen kan verzekeren. Herverzekering De pensioenaanspraken worden in eigen beheer opgebouwd. Het kortlevenrisico heeft het fonds ondergebracht bij een herverzekeringsmaatschappij. Met ingang van 1 januari 2010 is de herverzekeringsovereenkomst verlengd met Algemene 20

21 Pensioenfonds Levensverzekering Maatschappij N.V. (Alhermij, onderdeel van Swiss Reinsurance Company A.G.) te Amsterdam. Het bestuur heeft besloten om de overeenkomst met Alhermij ultimo 2012 te beëindigen. Per 1 januari 2013 heeft het bestuur een nieuwe overeenkomst met SCOR getekend. De dekking van het kort leven risico is uitgebreid met de dekking van het risico premievrijstelling AO. Beleggingen 2012 was in beleggingsopzicht een bijzonder jaar. Ondanks alle onzekerheden die er in 2012 waren, was het voor de zakelijke waarden alsmede voor de vastrentende waarden een goed jaar. Alhoewel er stappen in de goede richting zijn gemaakt voor wat betreft de Europese schuldencrisis, is deze nog niet opgelost en is er ook geen definitieve oplossing bereikt als het gaat om de fiscal cliff in de VS. Een imminente break up van de Euro lijkt vooralsnog definitief van tafel. Ondanks zorgen over de Europese en Amerikaanse economie hebben de wereldwijde aandelen- en obligatiemarkten goed stand gehouden eind Het pensioenfonds behaalde in 2012 een totaal rendement van 14,5% (2011: -0,2%); de gemiddelde benchmark, op basis waarvan de prestatie van de verschillende door het pensioenfonds geselecteerde managers beoordeeld worden, bedroeg 13,3% in 2012 (2011: -0,4%). Zakelijke waarden Ondanks de onzekere omstandigheden waar met name Europa mee te kampen had, hebben alle zakelijke waarden fondsen in 2012 een positief rendement laten zien. De hoogste rendementen werden behaald juist met die fondsen die voor een groot gedeelte in Europa beleggen. In tegenstelling tot vorig jaar bleef RIEF wat achter ten opzichte van de benchmark. Het pensioenfonds heeft de samenstelling van de zakelijke waarden portefeuille in 2012 nagenoeg onveranderd gelaten. Het aandeel zakelijke waarden in de portefeuille ultimo 2012 bedroeg 47,6% tegen 45,8% per ultimo Het rendement van het pensioenfonds op zakelijke waarden bedroeg in ,0% (2011: -4,1%); de gemiddelde benchmark in 2012 was 16,6% (2011: -5,2%). Het verschil wordt veroorzaakt door het out performen van de meeste fondsen ten opzichte van de benchmark. De managers van hedge funds behaalden in 2012 een rendement van 8,7% (2011: -6,7%) tegen een benchmark van 7,4% (2011: -1,8%). Met name hedge funds hebben een teleurstellend jaar achter de rug. Aanhoudende politieke onzekerheid maakt het voor hedge funds lastig om een goed renderende strategie te bepalen. Mede daarom heeft het pensioenfonds besloten om het aandeel hedge funds in de asset mix te verlagen. Vastrentende waarden Net als in 2011 was in 2012 de ontwikkeling voor vastrentende waarden positief. Ook de rente is in 2012 gedaald en laag gebleven. Mocht er zich in Europa een economisch herstel gaan aftekenen zal de markt rekening gaan houden met inflatie gevaar. Het aandeel vastrentende waarden in de totale portefeuille is in 2012 geëindigd op 42,2% (eind 2011: 45,6%). Het pensioenfonds behaalde op de portefeuille vastrentende waarden een rendement van 10,3% (2011: 4,2%); dat was iets minder dan de voor 2012 geldende benchmark van 10,9% (2011: 4,9%). Allocatiebeleid Gedurende 2012 heeft het pensioenfonds de verdeling gehandhaafd zoals die in 2011 is opgezet. Er hebben zich derhalve in 2012 kleine verschuivingen voorgedaan in asset allocatie tussen zakelijke waarden en vastrentende waarden veroorzaakt door rendementsverschillen. De opbrengst van het uitstappen uit Liongate en JP Morgan staat per jaareinde onder de noemer Cash. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

Terugblik 2011 in cijfers

Terugblik 2011 in cijfers Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis

Nadere informatie

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 blad 1 van 7 Het Metro Pensioenfonds Hieronder eerst een aantal bijzonderheden over het Metro Pensioenfonds. Het Metro Pensioenfonds is opgericht

Nadere informatie

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010

Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas

Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam Telefoon : 010-486 93 64 E-mail : infosphd@hde.nl Internetsite : www.pensioenfonds-hunterdouglas.nl

Nadere informatie

Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux

Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Kort jaarverslag Stichting Pensioenfonds nv Linde Gas Benelux Beleggingen Het totaal rendement over het afgelopen boekjaar 2010 is uitgekomen op 15,6%. Als we naar de onderverdeling kijken zien we het

Nadere informatie

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit?

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioen Pensioen is meer! Oktober / november 2015 Onderwerpen van vandaag Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioenfonds (2) Jaarverslag 2014 Hoe is het pensioenfonds georganiseerd?

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland Human Resources Stichting Pensioenfonds Nederland Toelichting Witteveenkader II en nieuw Financieel Toetsingskader 30 september 2014 kantoor Amsterdam Identifier Presentatie Seminar DNB 28 en 30 mei 2013

Nadere informatie

Financieel crisisplan

Financieel crisisplan Financieel crisisplan Inleiding In Artikel 145 van de Pensioenwet wordt voorgeschreven dat de ABTN een financieel crisisplan moet bevatten. Artikel 29b van het besluit FTK geeft hier een nadere uitwerking

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

Een nieuwe pensioenregeling

Een nieuwe pensioenregeling Een nieuwe pensioenregeling De pensioenregeling van Pensioenfonds voor de Accountancy wordt per 1 januari 2015 aangepast. Het bestuur heeft inmiddels de hoofdlijnen van de nieuwe regeling vastgesteld.

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2017

VERKORT JAARVERSLAG 2017 VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt

Nadere informatie

Strengere regels voor pensioenfondsen

Strengere regels voor pensioenfondsen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie.

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie. Van het SPAN bestuur De maand mei staat in het teken van het afronden van het SPAN jaarverslag over 2012. Eind deze maand verwachten we dat het verslag wordt goedgekeurd door actuaris en accountant. Het

Nadere informatie

Pensioen in beweging. Lenteakkoord 2012, Hoofdlijnennota herziening FTK en Septemberpakket

Pensioen in beweging. Lenteakkoord 2012, Hoofdlijnennota herziening FTK en Septemberpakket Pensioen in beweging Lenteakkoord 2012, Hoofdlijnennota herziening FTK en Septemberpakket Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam door Peter Janssen 27 september 2012 2012 Towers Watson.

Nadere informatie

Deutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland

Deutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland In deze nieuwsbrief Voorwoord Wat betekenen de nieuwe pensioenmaatregelen voor u? De informatie in dit document is eigendom van en mag noch in haar geheel noch gedeeltelijk van. Page 2 of 5 Voorwoord In

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014 Stand van zaken SVG 1 van 20 Programma Pensioenfonds SVG Wat speelt er rond de pensioenen? Financiële positie SVG Kortingsmaatregel Vooruitblik 2014-2015

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ford Nederland Pensioenreglement

Stichting Pensioenfonds Ford Nederland Pensioenreglement Bijlage B Overzicht maximum pensioengevend salaris, grenssalaris, franchise en maximum uitkeringsloon WIA: Datum Maximum pensioengevend salaris Grenssalaris Franchise Maximum uitkeringsloon WIA 1 januari

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

pensioenkrant augustus 2015

pensioenkrant augustus 2015 pensioenkrant augustus 2015 pensioenkrant augustus 2015 5 WOORD VAN DE VOORZITTER 6 DEKKINGSGRAAD 7 INDEXATIE RENDEMENT OP DE BELEGGINGEN 8 KERNCIJFERS KOSTEN UITVOERING EN VERMOGENSBEHEER 9 COMMUNICATIE

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2016

VERKORT JAARVERSLAG 2016 VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige

Nadere informatie

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019 Profielschets lid Raad van Toezicht 20 mei 2019 71649 092004 1. INLEIDING Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (hierna: Pensioenfonds Kappers) is het pensioenfonds voor de kappersbranche.

Nadere informatie

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd Verkort jaarverslag 2013 In dit verkorte jaarverslag 2013 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2013 en

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Windmolenproject Egmond, 2006 1 Deelnemersvergadering 28 september 2006 Agendapunt 4 Kernpunten 2005 Goed jaar, dekkingsgraad van 112,1% naar 117,1% gestegen, ondanks

Nadere informatie

STICHTING PENSIOENFONDS VAN DE METALEKTRO AANVULLEND REGLEMENT. Pensioenopbouw boven de Salarisgrens (hoog) voor het personeel van <naam onderneming>

STICHTING PENSIOENFONDS VAN DE METALEKTRO AANVULLEND REGLEMENT. Pensioenopbouw boven de Salarisgrens (hoog) voor het personeel van <naam onderneming> STICHTING PENSIOENFONDS VAN DE METALEKTRO AANVULLEND REGLEMENT Pensioenopbouw boven de Salarisgrens (hoog) voor het personeel van gevestigd te Legenda Blauw = invullen

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018 Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?

Nadere informatie

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 10 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer aan deze pensioenregeling; - U bent arbeidsongeschikt. Het Uniform Pensioenoverzicht

Nadere informatie

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende

Nadere informatie

Collectieve arbeidsovereenkomst inzake pensioenen NYSE Euronext

Collectieve arbeidsovereenkomst inzake pensioenen NYSE Euronext Collectieve arbeidsovereenkomst inzake pensioenen NYSE Euronext PARTIJEN: a) Euronext Amsterdam N.V., statutair gevestigd te Amsterdam, rechtsgeldig vertegenwoordigd door Cees Vermaas, bestuursvoorzitter,

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij, statutair gevestigd te Enschede, hierna te noemen: "het Fonds"

Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij, statutair gevestigd te Enschede, hierna te noemen: het Fonds Uitvoeringsovereenkomst 2018 Grolsche Bierbrouwerij Nederland B.V., statutair gevestigd te Enschede, hierna te noemen: "de Werkgever" en Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij, statutair

Nadere informatie

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen

Nadere informatie

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten. Nieuwsbrief Ballast Nedam Pensioenfonds September 2013 Tijd voor een nieuwsbrief van uw Pensioenfonds. Er gebeurt veel in de Nederlandse pensioenwereld; dat kan u bijna niet zijn ontgaan. In onze vorige

Nadere informatie

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017 Pensioen-Bijeenkomst 23 maart 2017 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers 10 minuten Financiële positie en beleid 10 minuten Pensioenregeling en keuzes 20 minuten Website en digitalisering 10

Nadere informatie

27 september Deelnemersvergadering

27 september Deelnemersvergadering 27 september 2007 Deelnemersvergadering Kernpunten 2006 Goed jaar, dekkingsgraad van 117,1% naar 122,7% Geen herstelplan meer nodig in 2007 Indexatie in 2006 verleend over 2005 van: - 0,63% voor de actieve

Nadere informatie

Bijlagen. Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland. Versie 1 januari 2013 PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN

Bijlagen. Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland. Versie 1 januari 2013 PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Bijlagen PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12 E NOTA VAN WIJZIGING Versie 1 januari

Nadere informatie

De pensioenleeftijd zal omhoog gaan

De pensioenleeftijd zal omhoog gaan Jaarbericht 2011 Ruim 1.600 mensen ontvangen op dit moment een pensioenuitkering via ons pensioenfonds. Nog eens ruim 2.300 (oud) DuPont-medewerkers zullen in de toekomst een pensioenuitkering ontvangen.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

TRANSPARANTIEDOCUMENT

TRANSPARANTIEDOCUMENT TRANSPARANTIEDOCUMENT Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie en aanverwante Bedrijven (VNPS) Dit is een uitgave van de Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie

Nadere informatie

Aanvullend reglement

Aanvullend reglement Aanvullend reglement Pensioenopbouw boven de Salarisgrens (hoog) 2019 Aanvullend reglement Pensioenopbouw boven de Salarisgrens (hoog) voor het personeel van gevestigd te Pensioenopbouw boven de Salarisgrens

Nadere informatie

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975 pagina 1 van 7 Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 1 januari 2019 Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: 999999 Relatienummer: xyz123456 Uw partner

Nadere informatie

Samenvatting DEPF reglementen

Samenvatting DEPF reglementen Samenvatting DEPF reglementen Er zijn drie DEPF pensioenreglementen: 67, 65 en VP. - Onder het 67-reglement zijn een basisregeling en een overgangsregeling opgenomen. - Voor het 65-reglement geldt dat

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12E NOTA VAN WIJZIGING

PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12E NOTA VAN WIJZIGING Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Bijlagen PENSIOENREGLEMENT UNISYS PENSIOENKAPITAALPLAN PENSIOENREGLEMENT UNISYS COMBI PENSIOEN UNISYS PENSIOENREGLEMENT, 12E NOTA VAN WIJZIGING Versie 1 januari

Nadere informatie

Financieel crisisplan. van de

Financieel crisisplan. van de Financieel crisisplan van de (vastgesteld in bestuursvergadering van 23 juni 2015) Inleiding Als onderdeel van de beschrijving van de hoofdlijnen van het interne beheersingssysteem en de financiële sturingsmiddelen,

Nadere informatie

Samenvatting DEPF reglementen Per 1 januari 2016

Samenvatting DEPF reglementen Per 1 januari 2016 Samenvatting DEPF reglementen Per 1 januari 2016 Er zijn drie DEPF pensioenreglementen: 67, 65 en VP. - Onder het 67-reglement zijn een basisregeling en een overgangsregeling opgenomen. - Voor het 65-reglement

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Datum 15 juni 2012 1 Voorwoord

Nadere informatie

Aanvullend pensioenreglement "Excedent middelloon "

Aanvullend pensioenreglement Excedent middelloon Aanvullend pensioenreglement "Excedent middelloon " STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR HET BEROEPSVERVOER OVER DE WEG voor de werknemers geboren op of na 1 januari 1950 ORSIMA April 2018 1 Voorwoord

Nadere informatie

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Deelnemersvergadering Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Agenda Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Verantwoording en jaarverslag 2016: beleggingen en pensioenaanspraken

Nadere informatie

delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012

delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012 delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012 XY 13996-0513 In dit Jaarbericht leest u wat er in 2012 bij ons pensioenfonds gebeurde. We gaan wat dieper in op onze beleggingen en andere financiële zaken.

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds Deelnemersbijeenkomsten Grolsch Pensioenfonds 11 april 2016 Programma Welkom en Pensioen in het kort Eveline Paternotte Organisatie en kerncijfers Han Thoman 10 minuten Financiële positie en fondsbeleid

Nadere informatie

Deelnemerspresentatie november 2018

Deelnemerspresentatie november 2018 Deelnemerspresentatie november 2018 1 Agenda Pensioen bij Saint-Gobain Introductie UnitedPensions Wat is er voor u geregeld? Pensioen bij pensionering Pensioen bij overlijden Premievrijstelling bij Arbeidsongeschiktheid

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2018 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent gewezen deelnemer (slaper), u neemt niet meer deel aan deze pensioenregeling; - U bent gewezen deelnemer

Nadere informatie

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent. Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD

Nadere informatie

Update pensioenen INVISTA (Nederland) BV per 14 oktober Stichting Pensioenfonds Invista

Update pensioenen INVISTA (Nederland) BV per 14 oktober Stichting Pensioenfonds Invista Update pensioenen INVISTA (Nederland) BV per 14 oktober 2015 Pensioen INVISTA (Nederland) BV Pensioenregeling van INVISTA (Nederland) BV is een middelloonregeling (vestiging Kerkrade) dan wel een combinatie

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2013

Verkort jaarverslag 2013 Verkort jaarverslag 2013 Wat waren in 2013 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2013. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 13 oktober 2010 Deelnemersbijeenkomst Agenda 18.30 Opening Bert 18.35 Hoe staat het fonds er voor René Financieel Beleggingsbeleid Rendement

Nadere informatie

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015 Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement intern toezicht In werking 01-01-2019 Artikel 1. Begripsbepalingen: De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620 Artikel 1 Inleiding De wijze waarop de Stichting Pensioenfonds SMIT wordt bestuurd ligt op hoofdlijnen vast in de statuten. In dit bestuursreglement wordt hier verder invulling aan gegeven. Het bestuursreglement

Nadere informatie

Kemira Rotterdam B.V.

Kemira Rotterdam B.V. Kemira Rotterdam B.V. Collectieve arbeidsovereenkomst over pensioenen 2019-2023 Pagina 1 van 7 COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST OVER PENSIOENEN Ondergetekenden: Kemira Rotterdam B.V. te Botlek-Rotterdam

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL BESTUUR VOOR LEDEN EN VOORZITTER (BELEGGINGSCOMMISSIE)

FUNCTIEPROFIEL BESTUUR VOOR LEDEN EN VOORZITTER (BELEGGINGSCOMMISSIE) FUNCTIEPROFIEL BESTUUR VOOR LEDEN EN VOORZITTER (BELEGGINGSCOMMISSIE) Stichting Pensioenfonds Mercer 1. Algemene kenmerken Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Mercer (SPM) is een (paritair) bestuur

Nadere informatie

In deze nieuwsbrief geven wij u informatie over de financiële situatie en andere belangrijke ontwikkelingen binnen het fonds.

In deze nieuwsbrief geven wij u informatie over de financiële situatie en andere belangrijke ontwikkelingen binnen het fonds. Van het SPAN bestuur In deze nieuwsbrief geven wij u informatie over de financiële situatie en andere belangrijke ontwikkelingen binnen het fonds. Voor alle duidelijkheid: deze nieuwsbrief informeert u

Nadere informatie

Addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer

Addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer Pagina 1 van het addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, contractnummer 27339 Addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma 2009 pensioenregeling, van 27339. Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Hoogovens (SPH) Update voor ledenvergadering VHP Tata Steel

Stichting Pensioenfonds Hoogovens (SPH) Update voor ledenvergadering VHP Tata Steel Stichting Pensioenfonds Hoogovens (SPH) Update voor ledenvergadering VHP Tata Steel Wim Hamers Voorzitter Raad van Beheer 12 november 2012 Agenda 1. SPH op hoofdlijnen 2. SPH en andere pensioenfondsen

Nadere informatie

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Ontwikkelingen 2018 & 2019 - IORP II & Bestuursmodel - Pensioenakkoord Beleggingen,

Nadere informatie

Later AOW en pensioen

Later AOW en pensioen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas

Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam Telefoon : 010-486 93 64 E-mail : infosphd@hde.nl Internetsite : www.pensioenfonds-hunterdouglas.nl

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 25 juni 2015 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 26

Nadere informatie

Samenvatting DEPF reglementen Per 1 januari 2015

Samenvatting DEPF reglementen Per 1 januari 2015 Samenvatting DEPF reglementen Per 1 januari 2015 Er zijn drie DEPF pensioenreglementen: 67, 65 en VP. - Onder het 67-reglement zijn een basisregeling en een overgangsregeling opgenomen. - Voor het 65-reglement

Nadere informatie

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012.

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website. Beleggingsrendement 4,2%

Nadere informatie

Aanvullend reglement Extra Pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015

Aanvullend reglement Extra Pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015 Aanvullend reglement 1 Aanvullend reglement Extra Pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015 20150324 Reglement Pensioenopbouw Extra pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015 Aanvullend reglement 2 Voorwoord

Nadere informatie

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Verkort jaarverslag 2009 2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Het jaar 2009 stond in het teken van het treffen van maatregelen om de financiële positie van het fonds weer op het gewenste

Nadere informatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie 2017in vogelvlucht Deelnemers Financieel Beleggingen Kosten Communicatie In juni 2018 hebben we ons jaarverslag 2017 uitgebracht. We hebben de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 voor u samengevat. Het

Nadere informatie

Herstelplan ultimo 2016

Herstelplan ultimo 2016 Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2016 16 juni 2017 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Financieel crisisplan 2015

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Financieel crisisplan 2015 Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Financieel crisisplan 2015 1 Inhoudsopgave 1.1 Inleiding en onderdelen financieel crisisplan... 3 1.1.1 Inleiding... 3 1.1.2 Relatie financieel crisisplan met de doelstelling

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Jaarverslag verkorte versie STICHTING BEROEPSPENSIOENFONDS LOODSEN

Jaarverslag verkorte versie STICHTING BEROEPSPENSIOENFONDS LOODSEN Jaarverslag 2013 - verkorte versie STICHTING BEROEPSPENSIOENFONDS LOODSEN Verkort jaarverslag 2013 In deze verkorte versie van het jaarverslag 2013 leest u de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen

Nadere informatie

Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen. Tronox Pigments (Holland) B.V. Rotterdam-Botlek

Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen. Tronox Pigments (Holland) B.V. Rotterdam-Botlek Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen Voor de werknemers in dienst van Tronox Pigments (Holland) B.V. te Rotterdam-Botlek Looptijd 1 januari 2015 t/m 31 december 2019 Tronox Pigments (Holland)

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2012

Verkort jaarverslag 2012 1 Verkort jaarverslag 2012 Het jaarverslag 2012 voor u samengevat Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij houdt u graag op de hoogte. Daarom bieden wij u deze samenvatting van ons jaarverslag

Nadere informatie

In werking : 1 juli 2015 Vastgesteld door het bestuur : 26 juni 2015

In werking : 1 juli 2015 Vastgesteld door het bestuur : 26 juni 2015 In werking : 1 juli 2015 Vastgesteld door het bestuur : 26 juni 2015 Inhoud Inleiding 3 1. Beschrijving crisissituatie 3 2. Beleidsdekkingsgraad waarbij het fonds er zonder korten niet meer uit kan komen

Nadere informatie

AMF een goed geregeld pensioen. Bulletin Algemeen Mijnwerkersfonds 2005

AMF een goed geregeld pensioen. Bulletin Algemeen Mijnwerkersfonds 2005 AMF een goed geregeld pensioen Bulletin Algemeen Mijnwerkersfonds 2005 Het bestuur van het Algemeen Mijnwerkersfonds (AMF) wil haar rechthebbenden van goede en belangrijke informatie voorzien. Leest u

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 11 maart 2019

Pensioenbijeenkomst. 11 maart 2019 Pensioenbijeenkomst 11 maart 2019 Programma 1. Het bestuur 2. Pensioen in Nederland 3. De pensioenregeling 4. Over het fonds 2 1 Het bestuur Els Janssen Onafhankelijk voorzitter Vanaf juli 2018 Werkgever

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016

Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 1 1: OPENING & AGENDA Opening Notulen deelnemersvergadering 2015 Deelnemersvergadering juli 2016 Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan

Nadere informatie

Reglement Verantwoordingsorgaan

Reglement Verantwoordingsorgaan Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1 Definities In dit reglement worden geacht te zijn overgenomen de definities van de statuten, terwijl voorts wordt verstaan onder: a. Selectiecommissie De commissie

Nadere informatie

Addendum 2 bij het Pensioenreglement pensioenregeling A, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer

Addendum 2 bij het Pensioenreglement pensioenregeling A, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland, contractnummer Pagina 1 van het addendum 2 bij het Pensioenreglement Sanoma pensioenregeling A, contractnummer 27339 Addendum 2 bij het Pensioenreglement pensioenregeling A, van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland,

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018 Profielschets lid Raad van Toezicht 6 maart 2018 71649 092004 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens de kenmerken van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (Bpf Kappers)

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2015 AUGUSTUS 2016 In dit Jaarbericht over 2015 legt Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland op hoofdlijnen verantwoording af voor het

Nadere informatie

Aanpassing pensioenregeling een must. Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM

Aanpassing pensioenregeling een must. Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM Aanpassing pensioenregeling een must Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM 1 Aanpassing pensioenregeling een must Inhoud Marcel Brussee: Achtergrond wijzigingen

Nadere informatie

Bewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn.

Bewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn. Bewaar deze startbrief zorgvuldig. Pensioen heeft nu misschien niet uw hoogste aandacht, binnenkort kan dat anders zijn. Geachte heer/mevrouw.., Van harte welkom bij het Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische

Nadere informatie

Notulen Kernvergadering St Sportfondsen Pensioenfonds 24 november 2017

Notulen Kernvergadering St Sportfondsen Pensioenfonds 24 november 2017 Notulen Kernvergadering St Sportfondsen Pensioenfonds 24 november 2017 Agenda 1. Opening 2. Verslag kernvergadering 2016 3. Financiële situatie per 31-12-2016 - Toeslagverlening per 1-1-2017 4. Ontwikkelingen

Nadere informatie