Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam Telefoon : infosphd@hde.nl Internetsite : Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer Verslag over het boekjaar t/m

2 2

3 Pensioenfonds Inhoud Pagina Bestuur en organisatie 5 5-jarenoverzicht 7 Bestuursverslag Algemeen 9 Financiële positie van het fonds 14 Kostenparagraaf 15 Pensioenen 16 Pensioenregelingen van het fonds 19 Beleggingen 20 Risicoparagraaf 23 Samenvatting actuarieel verslag 27 Verantwoordingsorgaan Oordeel 33 Reactie van het bestuur 33 Jaarrekening Balans per 31 december 36 Staat van baten en lasten 38 Kasstroomoverzicht 41 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 42 Toelichting op de balans per 31 december 48 Toelichting op de staat van baten en lasten 55 Risicoparagraaf 62 Overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum 69 Resultaatbestemming 69 Uitvoering 69 Actuariële verklaring 70 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 71 Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

4 Pagina Bijlagen Aangesloten ondernemingen per 31 december Beleggingsoverzichten 73 Overzicht achterstand toeslagverlening 74 4

5 Pensioenfonds Bestuur en organisatie Bestuur per 31 december 2013 Benoemd vanuit werkgeverszijde C.H.J. Luijben S.S.A. van der Kraan C.M.A. van Slingerland voorzitter plaatsvervangend voorzitter Benoemd vanuit werknemerszijde R.H.A. Nusteling secretaris Gekozen door en uit pensioengerechtigden W.B. van der Hoek plaatsvervangend secretaris Aspirant-bestuurslid namens de werknemers M. Kerkhof Beleggingscommissie per 31 december 2013 J. Beenen C.H.J. Luijben Tijdelijk voorzitter (vanaf 28 februari) M. Onclin voorzitter (tot 28 februari) J.T. Sherwin Communicatiecommissie per 31 december 2013 W.B. van der Hoek M. Kerkhof aspirant-lid C.M.A. van Slingerland voorzitter Compliance officer per 31 december 2013 P. de Vries Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

6 Verantwoordingsorgaan per 31 december 2013 H. den Uijl vertegenwoordiger van de werkgever D. Wagenaar vertegenwoordiger van de deelnemers J. Wertheim vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden Organisatie Accountant Ernst & Young Accountants LLP te Den Haag Actuaris (adviserend) AZL N.V. te Heerlen Actuaris (waarmerkend) Towers Watson Netherlands B.V. te Amstelveen Administrateur (extern) AZL N.V. te Heerlen Adviseur Beleggingscommissie Mercer Investment Consulting B.V. te Amstelveen Pensioenbureau SPHD L.P. de Groot J.P. Kraaijeveld 6

7 Pensioenfonds 5-jarenoverzicht Aantallen Actieve deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal Financiële gegevens (in duizenden euro) Toeslagen Indexatie actieven 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Indexatie inactieven 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% Beleggingen voor risico pensioenfonds Belegd vermogen 1) Beleggingsopbrengsten Rendement op basis van total return 11,99% 14,47% -0,24% 8,63% 9,38% Benchmarkrendement 9,70% 13,28% -0,44% 9,50% 12,40% Reserves Algemene reserve Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Overige technische voorzieningen Totaal technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico deelnemers ) Inclusief derivaten opgenomen op de passiva zijde van de balans. Voor meer informatie wordt verwezen naar de toelichting op de balans. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

8 Premiebijdragen van werkgevers en werknemers 1) Pensioenuitkeringen Dekkingsgraad Aanwezige dekkingsgraad 113,6% 98,9% 2) 88,5% 101,2% 103,7% Vereiste dekkingsgraad 3) 128,9% 124,4% 122,7% 122,3% 123,3% 1) Exclusief inkoop rechten uit onttrekking pensioenspaarkapitaal. 2) Conform de richtlijnen van de Raad voor Jaarverslaggeving en de aanwijzingen van DNB is in de dekkingsgraad per 31 december 2012 rekening gehouden met de korting van de pensioenaanspraken en -rechten per 1 april 2013 van 6,7%. Indien geen rekening gehouden wordt met deze korting, dan is de dekkingsgraad per 31 december 2012 gelijk aan 92,4%. 3) De vereiste dekkingsgraad wordt enerzijds berekend op basis van de feitelijke beleggingsmix en anderzijds op basis van de strategische beleggingsmix. Er wordt getoetst o.b.v. de hoogste van beide vereiste dekkingsgraden. In 2011, 2012 en 2013 is getoetst o.b.v. de feitelijke beleggingsmix. In 2009 en 2010 was de strategische beleggingsmix bepalend. 8

9 Pensioenfonds Bestuursverslag Algemeen Inleiding Het fonds, opgericht per notariële akte op 18 augustus 1964, is een ondernemingspensioenfonds verbonden aan de onderneming Hunter Douglas Europe B.V. en aan haar gelieerde ondernemingen. De werkgever is gedispenseerd van het verplichte bedrijfstakpensioenfonds in de metaalsector, het Pensioenfonds van de Metalektro (PME). Het pensioenfonds moet voor het behouden van deze dispensatie een pensioenregeling uitvoeren die minimaal gelijkwaardig is aan de regeling van het bedrijfstakpensioenfonds. Op een aantal punten is de regeling van het fonds gunstiger dan de regeling van het bedrijfstakpensioenfonds. Zo is er geen maximum gesteld aan het jaarloon waarover pensioen wordt opgebouwd. Het pensioenfonds heeft de stichting als rechtsvorm en is statutair gevestigd in Rotterdam. In overeenstemming met artikel 14 van de statuten wordt hierbij verslag uitgebracht over het boekjaar De in het verslag vermelde bedragen zijn op basis van duizenden euro opgenomen tenzij anders is aangegeven. Het verslagjaar stond voor Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas voornamelijk in het teken van de communicatie naar de belanghebbenden in verband met de per 1 april 2013 geëffectueerde verlaging van 6,7% op de opgebouwde pensioenaanspraken en -rechten, de voorbereidingen op het nieuwe pensioencontract per 1 januari 2015, de toekomst van het pensioenfonds en de voorbereidingen op de invoering van de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (Wvbp). De dekkingsgraad is in 2013 gestaag gestegen van 92,4% exclusief de korting van de pensioenen (januari) tot 113,6% inclusief de korting (december). De redenen zijn naast de doorgevoerde korting, een gunstige ontwikkeling van de beleggingen en de gestegen rekenrente. De vereiste dekkingsgraad op basis van de feitelijke beleggingsmix bedroeg eind ,9%, zodat per jaareinde sprake is van een reservetekort. Gelet op de huidige stand van zaken is de premie voor 2014 verlaagd van 29% (2013) naar 25% van de pensioengrondslag. Tevens heeft het bestuur besloten om de opbouw van PME te volgen, te weten 1,9% (2013: 1,98%). Omdat de sociale partners niet tot overeenstemming zijn gekomen over een nieuwe pensioenregeling heeft het bestuur besloten de opbouw te verlagen tot het fiscale maximum dat nog is toegestaan. Doelstelling De doelstelling van het fonds is het verzekeren van een ouderdomspensioen ten behoeve van de (gewezen) deelnemers. Dit ouderdomspensioen gaat in op de pensioendatum, afhankelijk van de geboortedatum op 62 jarige of 65 jarige leeftijd, en is een aanvulling op de AOW-uitkering die door de overheid wordt uitbetaald. Daarnaast verzekert het fonds nabestaandenpensioenen welke in geval van overlijden van de (gewezen) deelnemer aan diens nagelaten betrekkingen (partner en/of kinderen) worden uitgekeerd. Bij arbeidsongeschiktheid van de deelnemer kan de pensioenverzekering worden voortgezet. Het fonds voert tevens voor de deelnemers die op 31 december jaar of ouder waren het overbruggingspensioen en voor de betreffende (gewezen) deelnemers de overgangsregeling TOP-SUM uit. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

10 De financiering van de pensioenvoorziening vindt plaats door bijdragen van werkgever en werknemers. De afspraken met betrekking tot de financiering en de uitvoering van de pensioenregeling zijn vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst tussen het fonds en de werkgever. Het fonds heeft een actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) opgesteld waarin gemotiveerd is omschreven welk beleid wordt gevoerd om de doelstelling van het fonds te kunnen nakomen. In de ABTN wordt nader ingegaan op de organisatie van het fonds, de inhoud van de pensioenregeling (pensioenovereenkomst), de financiële opzet (grondslagen, beleidskader en sturingsmiddelen), hoofdlijnen van het interne beheersingssysteem en de opzet van de administratieve organisatie en interne controle alsmede de hoofdlijnen van de uitvoeringsovereenkomst. Statuten De statuten van het fonds zijn in het verslagjaar niet gewijzigd. Wel heeft het bestuur in het eerste kwartaal van 2014 de statuten in concept laten aanpassen als gevolg van de Wvbp. In maart 2014 zijn de concept statuten aan De Nederlandsche Bank (DNB) ter becommentariëring voorgelegd. Bestuur Het bestuur, dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van de door de werkgever toegezegde pensioenregeling (pensioenovereenkomst), bestaat uit drie bestuurders namens werkgeverszijde, twee bestuurders namens werknemerszijde en één bestuurder namens de pensioengerechtigden. De samenstelling van het bestuur is in het verslagjaar niet gewijzigd. In de bestuursvergadering van 6 februari 2014 heeft de heer Kerkhof aangegeven dat hij zal terugtreden als aspirant bestuurslid van het pensioenfonds. In de bestuursvergadering van 5 maart 2014 heeft de heer Van der Kraan aangegeven per deze datum terug te treden als werkgeversbestuurslid. In de extra bestuursvergadering van 17 maart 2014 is de mogelijkheid van het terugbrengen van het aantal bestuurders van 6 naar 4 besproken. Het bestuur heeft besloten dat het zal blijven bestaan uit 6 bestuursleden met de huidige zetelverdeling. De werkgever is inmiddels gevraagd een kandidaat voor te dragen voor de vrijgekomen vacature van een werkgeversvertegenwoordiger en de Ondernemingsraad is gevraagd een kandidaat voor te dragen voor de vrijgekomen vacature van een werknemersvertegenwoordiger. De bestuurders worden als zodanig niet bezoldigd. Het bestuur vergaderde zeven maal in het verslagjaar (4 februari, 15 maart, 8 mei, 20 juni, 5 september, 23 oktober en 12 december). De belangrijkste aandachtspunten waren: de dekkingsgraad en financiële positie van het fonds en de ontwikkelingen rondom het herstelplan en de verlaging van de pensioenaanspraken en -rechten; Wvbp; beleggingsbeleid; de jaarstukken 2012; pensioencontract 2015 en toekomst pensioenfonds; premie; communicatie. Keuze inzake Wet versterking bestuur pensioenfondsen Per 1 juli 2014 is de Wvbp van kracht. Deze wet heeft gevolgen voor de mogelijke bestuursmodellen van besturen van pensioenfondsen. Het bestuur heeft in 2013 tijdens een aantal bestuursvergaderingen hierbij stilgestaan en na een uitvoerige analyse gekozen voor het paritaire bestuursmodel, zonder toevoeging van externe deskundigen in het bestuur. Het intern toezicht wordt vormgegeven door een jaarlijkse visitatiecommissie. Tevens wordt de werkwijze met het verantwoordingsorgaan voortgezet. 10

11 Pensioenfonds Naleving Principes Goed Pensioenfondsbestuur Het bestuur onderschrijft de principes die de Stichting van de Arbeid heeft vastgesteld en die in de Pensioenwet zijn opgenomen. Het bestuur streeft er naar om deze principes na te leven. De principes voor goed pensioenfondsbestuur hebben betrekking op de volgende onderdelen: zorgvuldig bestuur, transparantie, openheid en communicatie, deskundigheid en functioneren van het bestuur, verantwoording en intern toezicht. Naar aanleiding van de principes voor goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur een verantwoordingsorgaan ingesteld, bestaande uit een vertegenwoordiger van de werkgever, een vertegenwoordiger van de deelnemers (benoemd door de ondernemingsraad van Hunter Douglas Europe B.V.) en een vertegenwoordiger van de pensioengerechtigden (gekozen en benoemd uit de groep van pensioengerechtigden). Als gevolg van de invoering van de Wvbp wordt het aantal zetels van het verantwoordingsorgaan in 2014 met 1 uitgebreid tot 4. Deze extra zetel zal worden ingevuld door een vertegenwoordiger van de gepensioneerden. De leden van het verantwoordingsorgaan worden niet bezoldigd. Het bestuur legt jaarlijks verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan als vertegenwoordiger van de bij het fonds betrokken (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en de werkgever. In dit jaarverslag wordt verslag gedaan van de bevindingen van het verantwoordingsorgaan ten aanzien van het door het bestuur in 2013 gevoerde beleid. In het kader van goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur voorts zorggedragen voor intern toezicht. Het bestuur heeft hierbij gekozen voor een Commissie Intern Toezicht (visitatiecommissie) die één keer in de drie jaar het functioneren van het pensioenfonds evalueert en toetst. Het gaat dan om een beoordeling van de beleids-, bestuursprocedures en -processen en de controleomgeving van het fonds. Tevens behelst het een beoordeling van de wijze waarop het fonds wordt aangestuurd, alsmede een beoordeling van de wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met de risico s op de langere termijn. Vanwege deze gekozen cyclus van één keer in de drie jaar visiteren is er in het verslagjaar geen visitatie geweest. Vanaf 2014 dient er op grond van de Wvbp jaarlijks een visitatie plaats te vinden. Overeenkomstig de principes voor goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur in zijn statuten een procedure opgenomen teneinde zijn eigen functioneren, zowel van het bestuur als geheel als van de individuele bestuurders, periodiek (eenmaal per twee jaar) te evalueren. In 2014 zal de deskundigheid door een externe instantie getoetst worden. De deskundig- en geschikheid en benodigde vaardigheden per individuele bestuurder alsmede als collectief dienen op grond van deze zelfevaluatie te worden beoordeeld. Het bestuur is van mening dat in het verslagjaar is voldaan aan de principes van goed pensioenfondsbestuur en dat het heeft zorggedragen voor een integere bedrijfsvoering. In 2014 zal het bestuur onveranderd aandacht aan de principes voor goed pensioenfondsbestuur besteden. Daarnaast besteedt het bestuur actief aandacht aan deskundigheidsbevordering van bestuursleden en leden van het verantwoordingsorgaan door het volgen van cursussen, seminars en bijeenkomsten van AFM, AZL N.V., DNB, de Pensioenfederatie, SPO en IIR finance. Code pensioenfondsen Per 1 januari 2014 is de Code Pensioenfondsen van kracht. Deze Code komt voor pensioenfondsen in de plaats van de Principes voor goed pensioenfondsbestuur. De Code is opgesteld door de Pensioenfederatie en de Stichting van de Arbeid, die hiermee normen hebben geformuleerd voor goed pensioenfondsbestuur. Hoewel deze Code formeel pas geldt per 1 januari 2014 is het bestuur van Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

12 mening dat ook in 2013 inzake goed pensioenfondsbestuur niet enkel naar de principes kan worden gekeken, maar dat ook de Code van belang is. In het jaarverslag 2014 wordt uitvoerig ingegaan op deze Code. Naleving wet- en regelgeving In het verslagjaar zijn aan het fonds geen dwangsommen of boetes opgelegd door de toezichthouder. Er zijn door DNB geen aanwijzingen aan het fonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is de bevoegdheidsuitoefening van organen van het fonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. Toeslagverlening Het fonds kent een voorwaardelijk toeslagbeleid waarbij, afhankelijk van de financiële positie, jaarlijks per 1 januari toeslagen kunnen worden verleend. Bij de toeslagverlening wordt onderscheid gemaakt tussen de actieve deelnemers en de inactieve deelnemers (gewezen deelnemers en pensioengerechtigden). Uitgangspunt voor de toeslagverlening aan de actieve deelnemers per 1 januari 2013 was de ontwikkeling van de algemene looncomponent bij de werkgever in de periode tussen 1 januari in het voorgaande jaar en 1 januari in het betreffende jaar. Deze ontwikkeling bedroeg 2,11%. Met ingang van 1 januari 2013 zijn de pensioenaanspraken van de actieve deelnemers, met inachtneming van de financiële positie en het in de ABTN opgenomen beleidskader van het fonds, niet verhoogd. Uitgangspunt voor de toeslagverlening per 1 januari 2013 aan de inactieve deelnemers was de ontwikkeling van de afgeleide consumentenprijsindex reeks voor alle huishoudens zoals deze zich heeft voorgedaan in de 12 maanden voor de maand juli van het tijdstip van toeslagverlening. Deze ontwikkeling bedroeg 2,10%. Met ingang van 1 januari 2013 zijn de pensioenaanspraken van de inactieve deelnemers, met inachtneming van de financiële positie en het in de ABTN opgenomen beleidskader van het fonds, niet verhoogd. Gelet op de financiële positie van het fonds en het in haar ogen broze herstel dat zich in de tweede helft van 2013 heeft voorgedaan, heeft het bestuur tijdens haar bestuursvergadering van 12 december 2013 besloten om ook per 1 januari 2014 geen toeslagen toe te kennen aan de actieve en inactieve deelnemers. In de bestuursvergadering van 6 februari 2014 is de evaluatie van het herstelplan en de huidige toeslagverlening besproken. Het bestuur heeft in deze vergadering besloten om eerder dan het bereiken van het Vereist Eigen Vermogen indexatie te verlenen maar alleen indien sprake is van een stijging van de dekkingsgraad die uitkomt boven het herstelpad. Van deze extra stijging zal maximaal 50% worden besteed aan indexatie en de rest aan reserveherstel. Het bestuur streeft hierbij naar een evenwichtige belangenvertegenwoordiging van actieven en niet actieven. Op basis van de financiële positie van het fonds zal het bestuur de mogelijkheden voor het verlenen van (inhaal)toeslagen blijven monitoren. De op deelnemersniveau gemiste toeslagen worden geadministreerd en zijn opgenomen in de bijlagen. Ter financiering van de voorwaardelijke toeslagregeling is geen bestemmingsreserve gevormd en wordt geen premie betaald. Aanpassing franchiseniveau en premies De franchises voor beide pensioenreglementen (voor nadere toelichting zie hieronder) zijn per 1 januari 2013 verhoogd naar respectievelijk ,- voor diegenen die onder het Pensioenreglement 2003 vallen (niveau 2012: ,-) en ,- voor diegenen die onder het Pensioenreglement 2006 vallen (niveau 2012: ,-). De aanpassing van de franchise heeft plaatsgevonden conform de in de Pensioenreglementen 2003 en 2006 vastgelegde index (de ontwikkeling van de AOW-uitkering voor een gehuwde, inclusief vakantiegeld, in het afgelopen kalenderjaar). De franchise in 2013 was minimaal gelijk aan het fiscaal toegestane minimumbedrag. 12

13 Pensioenfonds Artikel 129 van de Pensioenwet schrijft voor dat de te ontvangen premie ten minste gelijk dient te zijn aan de conform de ABTN ontvangen gedempte kostendekkende premie. Door de actuaris is vastgesteld dat de ontvangen premie ten minste gelijk is aan de gedempte kostendekkende premie. Met ingang van 1 januari 2014 is de pensioenpremie verlaagd naar 25% (2013: 29%) van de pensioengrondslag. Door gebruik te maken van de gedempte kostendekkende premie en op basis van het verwachte rendement volstond een premie van 18,2%. Het bestuur heeft tijdens haar bestuursvergadering op 12 december 2013 besloten om een premiepercentage van 25% te hanteren, om zodoende premieschommelingen te vermijden. Het bestuur heeft besloten om ook voor 2014 een verlaagd opbouwpercentage te hanteren. Met ingang van 1 januari 2014 is het opbouwpercentage namelijk, voorlopig voor één jaar, verlaagd naar 1,90% van de pensioengrondslag. Door deze maatregelen wordt sterker bijgedragen aan het financiële herstel van het fonds. Compliance officer De compliance officer controleert of het fonds voldoet aan de voor het fonds van toepassing zijnde actuele wet- en regelgeving op het gebied van compliance. In het verslagjaar zijn door de compliance officer geen bijzonderheden gemeld. Klachten en geschillen kunnen kenbaar worden gemaakt aan de compliance officer. Beleggingscommissie Het fonds heeft de voorbereiding van en het toezicht op de uitvoering van het vermogensbeheer gedelegeerd aan de beleggingscommissie. De beleggingscommissie bestaat in verband met de scheiding van verantwoordelijkheden uit minstens zoveel niet-bestuurders als bestuurders. De omvang van de commissie ligt te allen tijde tussen de 3 en 5 personen. Momenteel bestaat de commissie uit 3 personen, waarvan 2 niet-bestuurders. Periodiek rapporteert de beleggingscommissie aan het bestuur middels een beleggingsverslag. De beleggingscommissie komt minimaal eenmaal per kwartaal bijeen of zoveel vaker als de ontwikkeling van de beleggingen, van de financiële markten of andere omstandigheden vereisen. De heer Onclin heeft de werkgever per 31 maart 2013 verlaten. Het voorzitterschap wordt tijdelijk waargenomen door de heer Luijben. Binnen het bestuur wordt gezocht naar een structurele oplossing van het voorzitterschap. Communicatiecommissie Het fonds kent sinds 2010 een communicatiecommissie. De commissie initieert en coördineert alle communicatieactiviteiten van het fonds. Een correcte en tijdige communicatie met de deelnemers zorgt er voor dat de deelnemers de mogelijkheid hebben om een goed inzicht te verkrijgen in hun pensioen. Om de pensioencommunicatie te structureren heeft het fonds de communicatiecommissie ingesteld. Deze commissie is paritair samengesteld en bestaat uit 3 bestuurders: één werkgeverslid, één werknemerslid en één lid namens de pensioengerechtigden. De commissie wordt ondersteund door het pensioenbureau. Interne administratie/pensioenbureau De administratie van het fonds is aan de hand van een mandaat uitbesteed aan het Pensioenbureau en aan een externe administrateur middels een SLA. Het Pensioenbureau is verantwoordelijk voor het pensioenbeheer. De benodigde gegevens ontleent de afdeling aan de salarisadministratie van de aangesloten ondernemingen. Zij heeft een onlineverbinding met AZL N.V. voor controlerende werkzaamheden en onderhoudt contacten met alle instanties, bestuur en deelnemers. Als laatste is het Pensioenbureau aangewezen door het bestuur om de dagelijkse gang van zaken uit te voeren. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

14 Uitbestede werkzaamheden Administratie De externe administratie wordt uitgevoerd door AZL N.V. te Heerlen. AZL N.V. draagt zorg voor de volgende zaken: de pensioen- en deelnemersadministratie; de financiële administratie; de jaarverslaglegging; de bestuursondersteuning en bestuursadvisering. Om aan de behoefte van het bestuur aan zekerheid en daarmee kwaliteitsgaranties tegemoet te komen heeft AZL N.V. ervoor gekozen om gecertificeerd te worden. AZL N.V. beschikt over een ISAE3402 rapportage. Waarmerking en advisering Actuariaat Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen adviserende en waarmerkende werkzaamheden. Het bestuur heeft de adviserende werkzaamheden in het verslagjaar opgedragen aan AZL N.V. te Heerlen en de waarmerkende werkzaamheden aan Towers Watson Netherlands B.V. te Amstelveen. Controle De controle van de jaarrekening is toevertrouwd aan Ernst & Young Accountants LLP te Den Haag. Financiële positie van het fonds Ontwikkelingen in 2013 Het belegd vermogen van het fonds nam in het verslagjaar toe met 28 miljoen tot 280 miljoen (2012: 252 miljoen). Het gemiddelde rendement op basis van total return bedroeg in ,99%. Bij de vaststelling van de technische voorzieningen is rekening gehouden met de toegenomen levensverwachting. Mensen leven steeds langer en ontvangen dus langer pensioen. Het fonds houdt hiermee rekening door de technische voorzieningen vast te stellen op basis van de AG Prognosetafel met toepassing van de ervaringssterfte van PME. De benodigde solvabiliteit onder FTK dient zodanig te zijn dat het fonds met 97,5% zekerheid volgend jaar nog voldoende vermogen heeft om de verplichtingen op marktconforme basis over te dragen. De benodigde solvabiliteit wordt bepaald met behulp van een door DNB aangereikt standaardmodel. De benodigde dekkingsgraad ultimo 2013 bedraagt 128,9%. Bij de evaluatie van het herstelplan begin 2014 heeft het bestuur geconstateerd dat de getroffen maatregelen de financiële positie sterk hebben verbeterd. Om de minimaal vereiste dekkingsgraad binnen de wettelijke termijnen te bereiken, is er per 1 april 2013 een uniforme verlaging van 6,7% van de aanspraken doorgevoerd. Dit is 1,3% lager dan de één jaar eerder aangekondigde verlaging van 8,0%. Dit verschil is ontstaan doordat het behaalde beleggingsrendement over 2012 hoger is dan verwacht werd. Daarnaast is het verwachte overrendement in 2013 hoger dan conform de verwachting in de evaluatie Aangezien de dekkingsgraad van het fonds ultimo 2013 hoger ligt dan de minimaal vereiste dekkingsgraad, heeft het fonds ultimo 2013 niet hoeven te korten. 14

15 Pensioenfonds Einde 2013 was nog steeds sprake van een reservetekort omdat de dekkingsgraad lager is dan de vereiste dekkingsgraad. De dekkingsgraad is echter hoger dan de minimaal vereiste dekkingsgraad, waardoor er geen sprake meer is van een dekkingstekort. Kostenparagraaf Uitvoeringskosten In november 2011 heeft de Pensioenfederatie de Aanbevelingen uitvoeringskosten gepresenteerd. Hierin worden de pensioenfondsen opgeroepen om de kosten van het pensioenbeheer, vermogensbeheer en transactiekosten te publiceren. Deze kosten moeten naar de mening van de Pensioenfederatie volledig bekend zijn binnen het pensioenfonds en beschikbaar zijn voor deelnemers. De aanbevelingen luiden als volgt: Rapporteer de kosten van pensioenbeheer in euro per deelnemer. Rapporteer de kosten van het vermogensbeheer in % van het gemiddeld belegd vermogen. Rapporteer separaat (eventueel geschatte) transactiekosten in % van het gemiddeld belegd vermogen. Het fonds deelt de mening van de Pensioenfederatie en wenst volledige transparantie te realiseren ten aanzien van deze kosten. Dit gaat dus verder dan alleen de direct in de jaarrekening te verantwoorden kosten. Het transparant maken van alle kosten en mogelijk afzetten tegen een benchmark is daarbij een middel om de kosten verder te beheersen. Met onderstaand overzicht geeft het fonds gevolg aan de aanbevelingen van de Pensioenfederatie. Kostenoverzicht Pensioenbeheer Kosten in euro per deelnemer 1) 348,48 343,86 Vermogensbeheer 2) (Geraamde) Kosten in % van het gemiddeld belegd vermogen 1,05% 1,01% Hoewel het totaal van pensioenuitvoerings- en administratiekosten nagenoeg gelijk is gebleven (2012: 675, 2013: 667) zijn er wel wijzigingen in de individuele kostenposten. Meest opvallend hierin zijn de implementatiekosten. Door het uitblijven van implementaties in 2013 is deze post in 2013 nul t.o.v. 46 in De verwachting is dat deze post in de aankomende jaren significant hoog zal zijn als gevolg van de wijzigingen die naar aanleiding van de diverse wetswijzigingen verwacht worden. 1) Kosten van het pensioenbeheer bestaan uit de kosten van uitbesteding, bestuurskosten en de kosten van toezicht. De totale kosten bedragen ,-. Om de kosten per deelnemer te berekenen is conform de aanbeveling van de Pensioenfederatie het aantal deelnemers gedefinieerd als de som van het aantal actieve deelnemers en pensioengerechtigden. Gewezen deelnemers tellen dus niet mee. Dit in tegenstelling tot de methode normdeelnemer waarbij elk type deelnemer een weging krijgt in het totale aantal deelnemers. Een pensioengerechtigde en een gewezen deelnemer kosten immers minder dan een actieve deelnemer. 2) Kosten van het vermogensbeheer kunnen in twee categorieën worden onderscheiden. De eerste categorie betreft de kosten zoals die in de jaarrekening zijn verwerkt ( ,-). Daaronder vallen de beheervergoeding van de vermogensbeheerder(s) en overige beheervergoedingen ( ) verminderd met de ontvangen rebates van investment managers ( ,-). De tweede categorie betreft kosten die rechtstreeks ten laste van het beleggingsrendement zijn gebracht. Deze kosten zijn dus niet inbegrepen in de kosten van de vermogensbeheerder(s) zoals opgenomen in de jaarrekening en zijn geschat op ,-. De totale kosten vermogensbeheer komen daarmee uit op circa Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

16 De vermogensbeheerkosten zijn gestegen. De performance fees van de aandelen zijn het sterkst gestegen (+153%). Dit is een direct gevolg van het veel hogere behaalde rendement. Door de grotere aandelenportefeuille zijn ook de beheerkosten van de aandelen gestegen (+26%). In eerste instantie lijkt het verkleinen van de investeringen in hedgefondsen geen significante verlaging van de hieraan gerelateerde kosten tot gevolg te hebben gehad. Indien er echter wordt gekeken naar de verdeling tussen beheerkosten en performance gerelateerde kosten dan blijkt dat van de daling van de beheerkosten door de stijging van de performance gerelateerde kosten er uiteindelijk een daling van 3% overblijft. DNB heeft een onderzoek gedaan naar de vermogensbeheerkosten in In dit onderzoek zijn de vermogensbeheerkosten van ons pensioenfonds vergeleken met die van de sector. De totale kosten van ons pensioenfonds komt uit op 1,05% terwijl de sector uitkomt op 0,53%. Gezien de actieve wijze van beleggen was een hoger kostenniveau te verwachten. Het onderzoek van DNB geeft geen informatie over de diverse beleggingsstijlen en het hieraan gerelateerde kostenniveau binnen de sector. Dit neemt niet weg dat het fonds zich blijft inzetten voor het verlagen van de kosten. Pensioenen Algemene pensioenontwikkelingen Op vele fronten van het aanvullende pensioengebied staan veranderingen op stapel. De aangekondigde herziening van het Financieel Toetsingskader (FTK) en de inperking van het fiscale Witteveenkader raken de inhoud van de pensioenovereenkomst, de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (Wvbp) dwingt fondsbesturen hun governance onder de loep te nemen en de consultatie over de handhaving dan wel aanpassing van de Algemene Pensioeninstelling (API) heeft betrekking op de feitelijke uitvoering van de pensioenregelingen. Voorts zijn er daarnaast drie nieuwe, reeds aangekondigde wettelijke voornemens in de maak: aparte wetten over de pensioencommunicatie, over de invoering van het algemeen pensioenfonds en over de wijziging van het systeem van waardeoverdrachten. Deze voornemens moeten alle voor het einde van 2014 het Staatsblad bereiken. Het geheel van wetswijzigingen vraagt om een strakke regievoering en juiste prioritering. Op de meeste van de bovengenoemde onderwerpen wordt hierna nader ingegaan. Moeizame hervorming van het aanvullende pensioenstelsel Het onderhavige boekjaar kan worden gekenmerkt door wachten op de noodzakelijke politieke besluiten over de herziening van het FTK en de invoering, als alternatief voor het huidige nominale stelsel, van de reële ambitieovereenkomst. Dit staat in schril contrast tot de herhaalde oproepen van De Nederlandsche Bank (DNB) om, zelfs op basis van onvolledige informatie over de wettelijke voorschriften, voorbereidingen te treffen voor deze herziening. In het voorjaar publiceerde staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) het langverwachte consultatiedocument over de herziening van het FTK. Daarop is door diverse maatschappelijke organisaties gereageerd. Na de zomer maakte de bewindsvrouw op grond van die reacties reeds bekend dat zij heeft besloten af te zien van het creëren van twee pensioenstelsels, waaruit sociale partners kunnen kiezen. Hiermee zou bovendien de invaarproblematiek van tafel zijn. De tussenweg die zij wil bewandelen en die in de pensioensector kan rekenen op een breed draagvlak, zou ze in een wetsvoorstel verwerken en voor het einde van 2013 bij de Tweede Kamer indienen. Deze planning heeft zij niet gehaald. Na afloop van het boekjaar meldde de staatssecretaris dat ze hoopte medio mei 2014 het wetsvoorstel bekend te kunnen maken. Uitgaande van behandeling door de Tweede Kamer nog voor het zomerreces, zou invoering per 1 januari 2015 volgens haar nog steeds tot de mogelijkheden behoren. De Pensioenfederatie heeft de staatssecretaris echter laten weten dat de kans dat de wetswijziging vanaf 1 januari 2015 zal kunnen worden nageleefd, gering moet worden geacht. In het voornoemde consultatiedocument is overigens aangegeven dat de herziening van het FTK vooral moet worden gezien als een directe verbetering van de weerbaarheid van pensioenfondsen tegen schokken op de financiële markten en de stijging van de 16

17 Pensioenfonds levensverwachting. Het kabinet heeft tevens behoefte aan een maatschappelijk debat over fundamentele vragen over de inrichting van het aanvullende pensioenstelsel en heeft dit debat daarom reeds aangekondigd. Omdat de FTK-herziening meer tijd in beslag neemt dan verwacht, dreigt men bijvoorbeeld naar aanleiding van de publicatie van het CPB-rapport over de doorsneepremie reeds een voorschot op die discussie te nemen. Wet versterking bestuur pensioenfondsen als gelegenheid tot verbeteringen Positie van de gepensioneerden, alternatieve bestuursmodellen en overige aangelegenheden Halverwege het boekjaar kwam, na een lange parlementaire geschiedenis met betrekking tot de medezeggenschap van gepensioneerden, de Wvbp tot stand. Deze medezeggenschap is thans uitgemond in een wettelijke verplichting om gepensioneerden in het bestuur op te nemen. De wet streeft er voorts naar de deskundigheid van het bestuur te vergroten en het intern toezicht te versterken. Bovendien wordt beoogd om de taken en bevoegdheden van de bestaande fondsorganen te stroomlijnen. De vorenstaande doelstellingen kunnen onder meer worden gerealiseerd door middel van de introductie van twee nieuwe bestuursmodellen, ter vervanging van het huidige paritaire bestuursmodel. Het gaat dan om het zogenaamde gemengde bestuursmodel of one tier board en het onafhankelijk bestuursmodel. DNB ziet in de wetswijziging een uitgelezen gelegenheid voor de fondsbesturen om hun fondsorganisatie aan een kritisch onderzoek te onderwerpen en aan te passen aan de maatschappelijke veranderingen en eisen. Na de totstandkoming van de wet werd het invoeringstraject nader ingevuld. Omdat de aanpassingen in de fondsorganisatie met ingang van 1 juli 2014 operationeel moeten zijn en DNB een daaraan voorafgaande periode nodig heeft om de gewijzigde fondsdocumenten en wisselingen in het bestuur te beoordelen op deskundigheid en integriteit, dienen de voorbereidende werkzaamheden medio mei 2014 gereed te zijn. DNB gaat er in dit verband vanuit dat de fondsbesturen daarom nog voor het einde van het onderhavige boekjaar op hoofdlijnen weten voor welk bestuursmodel zij kiezen. Op pagina 10 is toegelicht welke keuze het pensioenfonds heeft gemaakt. Code Pensioenfondsen Tegelijk met de Wvbp zijn de Principes voor goed pensioenfondsbestuur d.d. 6 december 2005 van de Stichting van de Arbeid (STAR) vervangen door de Code Pensioenfondsen. Aan deze Code die door de Pensioenfederatie en de STAR gezamenlijk is ontworpen en 83 normen bevat, is ondertussen een wettelijke grondslag gegeven. Voor zover mogelijk hebben de fondsbesturen in het onderhavige boekjaar de Code kunnen beoordelen op zijn gevolgen en kunnen zij de navolging van de normen wellicht geheel of gedeeltelijk meenemen in het transitieproces in verband met de Wvbp. Evenwel zal het komende boekjaar naar alle waarschijnlijkheid benut moeten worden om de Code te implementeren. Over de toepassing of uitleg, indien bepaalde normen niet worden nageleefd dan wel daarvan wordt afgeweken, zal dan ook in het jaarverslag over 2014 voor het eerst verantwoording worden afgelegd. API-consultatie Ook in het boekjaar 2013 blijven de bestuurlijke aspecten en een effectieve uitvoering van de pensioenregelingen tegen acceptabele kosten de aandacht van de fondsbesturen vragen. Diverse besturen van pensioenfondsen overwegen te liquideren dan wel zoeken naar samenwerking met andere fondsen. In dit kader zijn in het recente verleden andere uitvoeringsvehikels in het leven geroepen, te weten de premiepensioeninstelling (PPI), specifiek ten behoeve van de uitvoering van beschikbare premieregelingen, en het multi-opf. Als voorlopig sluitstuk van deze ontwikkeling zou de algemene pensioeninstelling (API) in een behoefte moeten gaan voorzien. De staatssecretaris vroeg de pensioensector dan ook om te reageren op haar vraag of de API een toegevoegde waarde kon betekenen ten opzichte van de bestaande en nieuwe uitvoeringsvormen. Op basis van de ontvangen adviezen heeft zij, in het begin van 2014, een voorontwerp van wet openbaar gemaakt, waarin ze een andere fondsorganisatie dan de API, het zogenaamd algemeen pensioenfonds, voorstelt. Zij wil dit fondstype reeds met ingang van 2015 mogelijk maken. De Europese dimensie van de Nederlandse pensioeninstellingen lijkt steeds verder naar de achtergrond te raken. Niet alleen met betrekking tot de verzekeraars, ook een interne markt van pensioeninstellingen met grensoverschrijdende dienstverlening lijkt nog ver weg. Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

18 Inperking van de fiscale facilitering van de pensioenopbouw in twee stappen Met ingang van 1 januari 2014 zijn de maximaal toegestane opbouwpercentages voor middel- en eindloonregelingen neerwaarts aangepast en is vanaf 1 januari 2015 een verdergaande verlaging in het vooruitzicht gesteld. De lagere opbouwpercentages vanaf 2014 passen bij een verhoging van de pensioenleeftijd naar 67 jaar, omdat het niet in de bedoeling van het kabinet lag dat de latere pensioenleeftijd en dientengevolge twee jaar langere pensioenopbouw uiteindelijk zouden uitmonden in hogere pensioenuitkomsten. In het hoofdstuk over de fondsspecifieke ontwikkelingen worden de pensioentechnische en administratieve aanpassingen aan het kleinere Witteveenkader behandeld. Om aan de Europese stabiliteitsnormen te voldoen, moet de Nederlandse regering bezuinigen op zijn overheidsuitgaven. De fiscale facilitering van de aanvullende, collectieve pensioenopbouw kon aan dit proces niet ontkomen. Daarom wordt met ingang van 2015 naar een verdergaande inperking van het Witteveenkader gestreefd. De wetgeving ter zake strandde echter in de Eerste Kamer. Inmiddels zijn, met instemming van de oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP, de wijzigingsvoorstellen aangepast. Opvallend in de voorstellen zijn de aftopping van de pensioenopbouw in de tweede pijler en vooral het scheppen van waarborgen dat de lagere pensioenopbouw ook daadwerkelijk wordt vertaald in een lagere premie. Het pensioenstelsel wordt hiermee tot een instrument gemaakt om de Nederlandse economie ofwel de binnenlandse consumptieve bestedingen te bevorderen. De lagere pensioenopbouw in de tweede pensioenpijler en de herstelplannen, die nog voor diverse pensioenfondsen van kracht zijn (na herstel van de reserve dient nog een versterking van de financiële buffers plaats te vinden), vallen in de tijd samen met een wens van de overheid dat pensioenfondsen zoals gezegd een bijdrage leveren aan het herstel van de Nederlandse economie. Er wordt een toenemend beroep op de vermogens van de pensioenfondsen gedaan, om deze in te zetten in de woningmarkt, het midden- en kleinbedrijf, duurzame energie en de infrastructuur. De Pensioenfederatie heeft het kabinet laten weten dat de pensioenfondsen in vrijheid moeten kunnen blijven beslissen over financieringsverzoeken en dat de gevraagde investeringen primair in het belang van de aanspraak- en pensioengerechtigden moeten zijn. Convenant arbeidsongeschiktheidspensioen en premievrijstelling In het begin van het boekjaar hebben het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie een convenant gesloten over de dekking van het arbeidsongeschiktheidspensioen en de premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. Aanleiding voor het sluiten van dit convenant is dat in de praktijk is gebleken dat zieke of gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers moeizaam van baan wisselen. Als pensioenfondsen en verzekeraars het convenant volgen, wordt de arbeidsongeschiktheidsdekking op dezelfde wijze uitgevoerd en lopen werknemers zo min mogelijk verzekeringsrisico s als ze van werkgever wisselen. De pensioenuitvoerders dragen zodoende bij aan het bevorderen van de baanmobiliteit in Nederland. De voornaamste afspraak is dat een arbeidsongeschiktheidspensioen wordt gedekt door de pensioenregeling waarin de werknemer deelnemer was op de eerste ziektedag, inclusief latere toenames in de mate van arbeidsongeschiktheid. Hetzelfde geldt voor de premievrijstelling wegens arbeidsongeschiktheid. Toezichtontwikkelingen De herziening van het FTK (nog geen ingediend wetsvoorstel) en de versterking van de pensioenfondsbesturen (voltooide wetgeving) zijn voor DNB aanleiding geweest om bij de besturen zogenaamde transitie- of stappenplannen op te vragen en enquêtes en nadere vragenlijsten in te stellen. In het onderhavige boekjaar zijn deze methodieken herhaaldelijk ingezet. Daarnaast publiceert de toezichthouder in toenemende mate Q & A s (vragen en antwoorden) over deelonderwerpen. De gedetailleerde antwoorden helpen de fondsbesturen enerzijds in het concreet maken van hun aanpassingen, maar tenderen anderzijds zonder nader debat naar een rule based (in plaats van principle based) toezicht. 18

19 Pensioenfonds DNB heeft voor het onderhavige boekjaar wederom een duidelijk overzicht gepubliceerd van onderzoeken naar het functioneren van de pensioenfondsen. Zo heeft onder meer onderzoek plaatsgevonden naar de beheersing van de risico s van de uitbesteding van de pensioenadministratie, naar de renterisico s en de beleggingen in en waardebepaling van commercieel vastgoed, alsmede naar de kwaliteit van de rapportages. De onderzoeksactiviteiten van DNB nemen in omvang toe en hebben hun weerslag op de jaarlijkse, over de pensioenfondsen omgeslagen toezichtheffing. De onderzoeksresultaten moeten DNB helpen in het ontwikkelen van nieuw beleid en regelgeving. De sector van pensioenfondsen wordt door deze werkwijze met steeds hogere heffingen geconfronteerd, dit terwijl de fondsbesturen zich over de doelmatigheid en rechtvaardigheid van hun eigen uitvoeringskosten moeten verantwoorden. Bovendien trekt de overheid zich vanaf 2015 terug uit de financiering van het toezicht op de financiële markten. Gevreesd wordt voor een stijging van de toezichtkosten als er geen overheidsbelang bij een kostenbeheersing meer is. Dit vraagt om meer aandacht in het komende jaar. Pensioenregelingen van het fonds De Pensioenregeling 2006 Dit betreft de vanaf 1 januari 2006 geldende regeling die van toepassing is voor de werknemers die op 31 december jaar of jonger waren (de 55-minners). Het betreft een middelloonregeling met voorwaardelijke toeslagverlening. De deelneming start op datum indiensttreding en de pensioenleeftijd is bepaald op 65 jaar. Tijdens het deelnemerschap wordt elk jaar een gedeelte van het ouderdomspensioen opgebouwd. Dit jaarlijks op te bouwen pensioen bedraagt voor ieder deelnemingsjaar 2,2% van de pensioengrondslag in het desbetreffende jaar. Zoals hiervoor al is vermeld, is het opbouwpercentage met ingang van 1 januari 2014 voor de periode van één jaar verlaagd naar 1,90%. Omdat de sociale partners niet tot overeenstemming zijn gekomen over een nieuwe pensioenregeling heeft het bestuur besloten de opbouw te verlagen tot het fiscale maximum dat nog is toegestaan. Het opgebouwde partnerpensioen is 70% van het totaal opgebouwde ouderdomspensioen van de deelnemer, tenzij uitruil van pensioen heeft plaatsgevonden. Onder bepaalde voorwaarden wordt een wezenpensioen toegekend. Er is voortzetting van de pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid geregeld. Wanneer de actieve deelnemer (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt raakt, kan onder nader bepaalde voorwaarden het deelnemerschap (gedeeltelijk) zonder premiebetaling worden voortgezet. Het reglement kent een aantal flexibiliseringsmogelijkheden. De actieve deelnemer heeft de mogelijkheid zijn pensioen op de pensioeningangsdatum slechts gedeeltelijk in te laten gaan. Er bestaat de mogelijkheid tot het uitruilen van pensioenaanspraken, dit is het omzetten van (een gedeelte van) de ene pensioenaanspraak in een andere. De actieve deelnemer kan er voor kiezen zijn ouderdomspensioen eerder in te laten gaan. Het vroegst mogelijke moment is de eerste dag van de maand waarin de actieve deelnemer 55 jaar wordt. De actieve deelnemer kan er ook voor kiezen het pensioen later in te laten gaan. Dit kan tot de eerste dag van de maand waarin de 70-jarige leeftijd wordt bereikt. Pensioenregeling 2003 Dit betreft de vanaf 1 januari 2003 geldende regeling die van toepassing is voor de werknemers die op 31 december 2004 reeds 55 jaar of ouder waren (de 55-plussers). Het betreft een middelloonregeling met voorwaardelijke toeslagverlening. De deelneming start op datum indiensttreding en de pensioenleeftijd is bepaald op 62 jaar. Tijdens het deelnemerschap wordt elk jaar een gedeelte van het ouderdomspensioen opgebouwd. Dit jaarlijks op te bouwen pensioen bedraagt voor ieder deelnemingsjaar 2,2% van de pensioengrondslag in het desbetreffende jaar. Zoals hiervoor al is vermeld, is het opbouwpercentage met ingang van 1 januari 2014 Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag

20 voor de periode van één jaar verlaagd naar 1,90%. Omdat de sociale partners niet tot overeenstemming zijn gekomen over een nieuwe pensioenregeling heeft het bestuur besloten de opbouw te verlagen tot het fiscale maximum dat nog is toegestaan. Het overbruggingspensioen gaat in op de pensioeningangsdatum en eindigt op de laatste dag van de maand voorafgaand aan de 65e verjaardag van de gepensioneerde. Tijdens het deelnemerschap wordt elk jaar een gedeelte van het overbruggingspensioen opgebouwd. Dit jaarlijks op te bouwen pensioen bedraagt voor ieder deelnemingsjaar 2,2% van de franchise of, indien dit lager is, van het pensioengevend salaris in dat betreffende jaar. Voor de partner van een overleden deelnemer bedraagt het partnerpensioen 1,25% van de laatst vastgestelde pensioengrondslag van de deelnemer, vermenigvuldigd met het aantal te bereiken deelnemingsjaren. Hierbij is het aantal te bereiken deelnemingsjaren gelijk aan de deelnemingsjaren die de deelnemer tot de pensioenrichtdatum had kunnen bereiken, als hij niet was overleden. Onder bepaalde voorwaarden wordt een wezenpensioen aan pensioengerechtigde kinderen toegekend. Het reglement kent verder de onder het Pensioenreglement 2006 genoemde flexibiliseringsmogelijkheden. Aanvullende Pensioenspaarregeling Het fonds kent een aanvullende pensioenspaarregeling, waarbij de actieve deelnemer kan sparen voor een hoger pensioen. Met de beschikbare spaarpremies wordt een pensioenspaarpot opgebouwd. Op de pensioeningangsdatum wordt het saldo van deze spaarpot gebruikt voor de inkoop van extra pensioenaanspraken bij het fonds. Aanvullende ANW-hiaatverzekering Sinds 1 januari 2008 voert het fonds de aanvullende ANW-hiaatverzekering uit, waarbij de actieve deelnemer op vrijwillige basis een aanvullend partnerpensioen kan verzekeren. Herverzekering De pensioenaanspraken worden in eigen beheer opgebouwd. Het kortlevenrisico heeft het fonds ondergebracht bij een herverzekeringsmaatschappij. Per 1 januari 2013 heeft het bestuur een nieuwe overeenkomst met SCOR getekend. De dekking van het kortlevenrisico is uitgebreid met de dekking van het risico premievrijstelling AO. Beleggingen Na 2012 was ook 2013 in beleggingsopzicht een sterk jaar. Ondanks alle onzekerheden die er in 2013 waren, was het met name voor de zakelijke waarden een goed jaar. Het ingezette beleid om overwogen te zijn in deze asset categorie heeft nadrukkelijk zijn vruchten afgeworpen. Er is in 2013 verder gewerkt aan het beheersen van de Europese schuldencrisis en de fiscal cliff in de VS. Ook een eventuele break up van de Euro lijkt van tafel. Na een economisch herstel in Amerika is er sprake van een voorzichtig herstel in Europa. De wereldwijde aandelenmarkten ontwikkelden zich verder in 2013, waarbij er onzekerheid blijft over de Emerging Markets die mede veroorzaakt wordt door valutaire onrust. De vastrentende markten stonden in 2013 onder druk. Het pensioenfonds behaalde in 2013 een totaal rendement van 12,0% (2012: 14,5%); de gemiddelde benchmark, op basis waarvan de prestaties van de verschillende door het pensioenfonds geselecteerde managers beoordeeld worden, bedroeg 9,7% in 2013 (2012: 13,3%). 20

21 Pensioenfonds Zakelijke waarden Mede door een zich voorzichtig aandienend economisch herstel in Europa hebben alle zakelijke waarden fondsen in 2013 een sterk positief rendement laten zien, met uitzondering van de Emerging Markets. De hoogste rendementen werden behaald juist met die fondsen die voor een groot gedeelte in Europa beleggen. Als gevolg van de onrust op de Emerging Markets bleven een aantal fondsen achter ten opzichte van de benchmark. Het pensioenfonds heeft op basis van de visie, dat de aandelenmarkten zich positief zouden gaan ontwikkelen, de zakelijke waarden portefeuille in 2013 laten stijgen. Het aandeel zakelijke waarden in de portefeuille ultimo 2013 bedroeg 55,6% tegen 47,6% per ultimo Het rendement van het pensioenfonds op zakelijke waarden bedroeg in ,8% (2012: 17,0%); de gemiddelde benchmark in 2013 was 19,5% (2012: 16,6%). Het verschil wordt veroorzaakt door het out performen van een aantal fondsen ten opzichte van de benchmark. De managers van hedge funds behaalden in 2013 een rendement van 8,8% (2012: 8,7%) tegen een benchmark van 4,5% (2012: 7,4%). Conform het vorig jaar ingezette beleid heeft het pensioenfonds, ondanks een redelijk rendement in 2013, het aandeel hedge funds in de asset mix verder verlaagd ten gunste van het aandeel zakelijke waarden. Vastrentende waarden De ontwikkeling voor vastrentende waarden was niet gunstig in De rente is in 2013 licht gestegen hetgeen een negatief effect had op de waardering van de vastrentende waarden. Het aandeel vastrentende waarden in de totale portefeuille is in 2013 verder verlaagd tot 39,2% (eind 2012: 42,2%). Het pensioenfonds behaalde op de portefeuille vastrentende waarden in 2013 een rendement van -1,2% (2012: 10,3%); dat was iets minder dan de voor 2013 geldende benchmark van -0,4% (2012: 10,9%). Allocatiebeleid Gedurende 2013 heeft het pensioenfonds de verdeling gewijzigd op basis van de visie dat de zakelijke waarden zich in 2013 verder sterk positief zouden gaan ontwikkelen ten opzicht van de markten van de vastrentende waarden. De opbrengsten van het uitstappen uit een aantal fondsen staat per jaareinde onder de noemer Cash. Inmiddels heeft het pensioenfonds besloten om deze opbrengsten te beleggen in zowel zakelijke waarden en hoogrenderende vastrentende waarden met als gevolg een gedeeltelijke re-balancing van de asset allocatie. Indien gedurende 2013 de werkelijke portefeuille identiek zou zijn geweest aan de strategische beleggingsmix, dan zou het totale rendement zijn uitgekomen op 10,0% (2012: 12,3%). Valutabeleid Belangrijke risico s in vreemde valuta worden door het pensioenfonds ingedekt tegen koersschommelingen ten opzichte van de Euro. De afdekking van de vreemde valutarisico s hebben in 2013 geleid tot een positief effect op het totaal rendement van 1,4% (2012: 1,3%). De 12,0% totaal rendement met afdekking zou zonder afdekking 10,6% zijn geweest. Uitsluitingenbeleid Het pensioenfonds heeft belangen in enkele beleggingsfondsen, waarin een actief uitsluitingenbeleid wordt gevoerd op grond van uitgangspunten voor verantwoord beleggen. De gehanteerde uitsluitingcriteria in deze fondsen zijn kernrechten van de mens, ernstige vormen van kinderarbeid, dwangarbeid, zware milieuvervuiling, controversiële wapens, geen vrijheid van vakvereniging, dwangarbeid Stichting Pensioenfonds Hunter Douglas Jaarverslag