CONCEPT. Eindeloos Fietsen in Gelderland. Koepelvisie van het Gelders Fietsnetwerk

Transcriptie

1 CONCEPT Eindeloos Fietsen in Gelderland Koepelvisie van het Gelders Fietsnetwerk Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie

2 Aanleiding Provincie Gelderland, de zes WGR regio s en de toeristische sector spraken in december 2008 samen de intentie uit om fietsen in Gelderland te bevorderen. Specifiek gericht op: Versterking van het bovenlokaal fietsnetwerk en het recreatief fietsknooppuntensysteem. Afstemming tussen recreatie & toerisme/verkeer & vervoer. Én het imago van de aantrekkelijkste fietsprovincie van Nederland te behouden. Iedere regio stelde hier een concept Integraal Fietsprogramma voor op met de volgende uitgangspunten: Provinciaal Verkeers- en Vervoerplan (PVVP). Dynamische Beleidsagenda (DBA). Werken aan Duurzame Mobiliteit (WADM). Coalitieakkoord, Gelderland maakt het verschil. Uitvoeringsprogramma vrijetijdseconomie Gelders Klimaatprogramma Provinciaal Meerjarenprogramma Landelijk Gebied (PMJP). Regionaal samenwerkingsprogramma. Fietstotaalplan Veluwe. Deze Koepelvisie is vanuit de concept-regionale visies vertaald naar een Gelderse Visie op hoofdlijnen, een typering per regio én de regionale opgaven. De regionale visies en opgaven moeten formeel nog worden vastgesteld in oktober Aantrekkelijke fietsprovincie Gelderland is een echte fietsprovincie en onder Nederlanders de belangrijkste binnenlandse vakantiebestemming. Fietsen is populair in Gelderland. De fiets is op afstanden tot vijf kilometer het meest gebruikte vervoermiddel en kan een essentiële bijdrage leveren op afstanden tot 15 km. Een fiets is relatief goedkoop, verbruikt niets, vervuilt niet, het is gezond, bestrijdt overgewicht en wordt steeds gemakkelijker en populairder door nieuwe technische ontwikkelingen. Fietsen is belangrijk om naar school te gaan, voor het werk, de dagelijkse boodschappen en als aansluiting op het openbaar vervoer. Voor de gebruiker is het daarbij van belang dat de veiligheid gewaarborgd is. Afgezien van het woon-werkverkeer, is fietsen ook een populaire vrijetijdsbesteding en heel belangrijk voor het toerisme. Van jong tot oud, iedereen kan fietsen. Gelderland werkt al jaren aan fraaie fietspaden en snelle verbindingen. Niet voor niets is Gelderland volgens al jaren de nummer één van de fietsprovincies. Bijna een kwart van de fietsers (24%) kiest voor Gelderland als prettigste fietsprovincie. Fietsen moet nog nadrukkelijker op de kaart komen. Door een collectieve aanpak ontstaan volop mogelijkheden voor initiatieven. Het is Eindeloos Fietsen in Gelderland! Daarom moet het regionale fietsnetwerk en de bijbehorende voorzieningen over tien jaar, compleet, snel, veilig, aantrekkelijk en comfortabel zijn. De fiets biedt vele kansen. Het Integraal Fietsprogramma Gelderland bestaat uit vier belangrijke elementen voor toekomstig succes: Provinciebreed gedragen beleid in samenhang en continuïteit met bijbehorende financiële middelen. Een compleet, veilig en aantrekkelijk regionaal netwerk, zowel voor utilitair en recreatief fietsen. Goede aanvullende facilitaire voorzieningen aansluitend op het infrastructurele netwerk, zoals route informatie, fietsenstallingen en verlichting, etc. Extra maatregelen om het fietsen te stimuleren, met oog voor trends en communicatie. De ambitie is om toeristisch gezien tot en met 2020 de status van Fietsprovincie nummer 1 te behouden en in te spelen op belangrijke regionale ontwikkelingen. Goede fietsinfrastructuur en voldoende fietsvoorzieningen faciliteren de fietser met waarborgen voor de veiligheid. Belangrijke woon werkverkeerverbindingen voor de middenlange afstand (tot 15 km) worden voor de fiets geoptimaliseerd tot fietssnelwegen. Forenzen, inwoners en bezoekers kennen de voordelen van de fiets. Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie

3 Hierdoor is de fiets ook in 2020 voor iedereen een goedkope, snelle, gezonde, veilige en aantrekkelijke manier van verplaatsing op korte- en middellange afstanden. Fietsen in Gelderland geeft een fijne vakantie- en recreatiebeleving. Het blijft Eindeloos Fietsen in Gelderland. Ambitie Om de ambitie voor 2020 te kunnen halen is een heldere visie op fietsen noodzakelijk. Bottom-up zijn de regionale visies vertaald naar deze Gelderse Koepelvisie. Er ligt al een behoorlijk groot fietsnetwerk. Dankzij investeringen in de aanleg en het verbeteren van fietspaden en voorzieningen is Gelderland niet voor niets een aantrekkelijke fietsprovincie. De mooie landschappen garanderen de aantrekkelijkheid als ook de kwaliteit van het netwerk goed is. Vanuit beleidsoogpunt is het stimuleren van de fiets een belangrijk instrument om de economie, bereikbaarheid en leefbaarheid te bevorderen en de gezondheid te stimuleren. De komende jaren is extra aandacht nodig voor communicatie, samenwerking én kansen voor bundeling van de netwerken tot een sluitend, aantrekkelijk, comfortabel en veilig fietsnetwerk. Het Gelderse Fietsnetwerk zet de komende jaren vooral in op de volgende actielijnen: Versterken van samenwerking, communicatie en innovatie. Promotie en Marketing. Een compleet, veilig, goed onderhouden en aantrekkelijk regionaal fietsnetwerk. Aanvullende facilitaire voorzieningen voor de fietser aansluitend op het netwerk. Monitoring. Versterken van samenwerking, communicatie en innovatie Het Gelders Fietsnetwerk is de samenwerking van de vijf WGR-regio s, de Stadsregio Arnhem-Nijmegen, Regionale bureaus voor Toerisme (RBT), het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme, de recreatieschappen en de provincie Gelderland. Daarnaast zijn ook maatschappelijke organisaties betrokken, zoals de ANWB, VVN, de Gelderse Milieufederatie en de Fietsersbond. Het Gelders Fietsnetwerk zorgt voor een enthousiasmerende omgeving om kennis en ervaring te delen en krachten te bundelen en middelen te genereren. Het Gelders Fietsnetwerk staat voor optimalisatie van samenwerking tussen de verschillende beleidsterreinen, organisaties en instanties een goed afwegingskader én de promotie van het fietspadennetwerk. Deze collectieve aanpak leidt er toe dat initiatieven beter gehoord worden en meer mogelijkheden ontstaan om fietsen nog aantrekkelijker te maken. Het Gelders Fietsnetwerk volgt, evalueert en actualiseert het Integraal Fietsprogramma Gelderland. Promotie en marketing Het (recreatief) fietsgebruik krijgt een stimulans door het beter bekend maken van de vele voordelen van de mogelijkheden. Meer fietsers gaan zo gebruik maken van de optimale fietsen recreatiemogelijkheden in Gelderland. De kansen liggen met name bij (oudere) recreanten en (buitenlandse) toeristen, forenzen en schoolgaande jeugd. Een marketing- en communicatieplan richt zich specifiek op deze doelgroepen, het aantrekken van nieuwe recreanten en het positioneren van de fiets als hét alternatief voor de auto, zeker in combinatie met het openbaar vervoer en educatie. Overheden en markt zetten nadrukkelijker in op trends en ontwikkelingen, zoals het elektrisch fietsen, fietsverhuur, route-informatie, service, mobiliteitsmanagement en educatie om de veiligheid van de kwetsbare verkeersdeelnemers te vergroten. Een compleet, veilig en aantrekkelijk fietsnetwerk met goede voorzieningen Door een goed functionerend netwerk en aansluitende voorzieningen biedt de fiets een goed alternatief voor de auto als het gaat om korte- en middellange afstanden (tot 15 km) en kan files terugdringen in stedelijke congestiegebieden. De lengte en aard van de fietsroute is afgestemd op de herkomst en bestemming van de fietser. Routes naar werk, school en belangrijke voorzieningen moeten kort, veilig, comfortabel en direct zijn. Vanuit recreatief oogpunt kan de fiets het autogebruik in kwetsbare natuurgebieden terugdringen en zijn ook de lange afstanden in beeld. Een mooie en rustige omgeving is dan belangrijker. De aanleg van ontbrekende bovenlokale schakels, overstappunten en het verbeteren en onderhouden van het fietsnetwerk, zowel recreatief als utilitair zorgt voor een verbreding en versterking van het fietsnetwerk. Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie

4 Een belangrijke opgave ligt hierbij in het opheffen van de barrières door spoor, water en weg en het verbeteren en instandhouden van voorzieningen om deze met de fiets te kunnen nemen zoals de fietsveren, bruggen en tunnels. Bij grote infrastructurele werken moeten de gevolgen voor de fiets specifiek in beeld zijn. Bij ruimtelijke ontwikkelingen is het van belang om rekening te houden met ruimte voor de fiets en overstapmogelijkheden. Utilitair en recreatief fietsen staan in Gelderland op gelijke voet door hun grote waarde voor economie, mobiliteit, toerisme, klimaat en gezondheid. Er liggen vele kansen voor bundeling of versmelting van deze netwerken. Soms ligt dit ook het meest voor de hand. Bij aanleg of verbetering wordt waar nodig en mogelijk rekening gehouden met wensen van de recreatieve fietser en de fietser tussen woonplaats, werk of opleiding. De kwaliteitseisen zijn afhankelijk van de wensen van de grootste groep gebruikers op een route of verbinding en moet dus gericht zijn op het daadwerkelijke (potentieel) gebruik. Goede fietsverbindingen binnen en tussen de regio s moeten herkenbaar zijn. Veiligheid voor de fietser is hierbij een randvoorwaarde ongeacht het fietsmotief. Ook het verbeteren van voorzieningen zoals overstappunten en fietsenstallingen is een prioriteit. De fiets speelt een belangrijke rol in het voor- en natransport vooral in combinatie met openbaar vervoer. Zowel kwalitatief als kwantitatief liggen er voldoende kansen om het fietsgebruik, zowel utilitair als recreatief verder te stimuleren. In de steden ligt het accent op woon-werkverkeer en schoolroutes, in landelijke gebieden op het recreatieve fietsverkeer. Fietsers vormen een kwetsbare groep verkeersdeelnemers en zijn vaak betrokken bij ongelukken met (vracht)auto s. Fietsroutes moeten soms over drukke (en smalle) dijken en over (landbouw)wegen met gemengd en zwaar verkeer. In het toekomstige verkeersveiligheidsbeleid van provincie, regio s en gemeenten is specifieke aandacht voor de fietsers noodzakelijk als het gaat om preventieve maatregelen, zoals meer vrijliggende fietspaden, (vracht)autoluwe routes, voorlichting en educatie, etc. Een veilig en goed onderhouden fietspadennetwerk en een duidelijke plaats voor de fietser op de weg stimuleren het fietsgebruik en leiden tot minder verkeersslachtoffers. Bij de (her)inrichting van fietsroutes vormen landelijke richtlijnen de standaard om te komen tot uniformiteit en basiskwaliteit (CROW: Tekenen voor de fiets en Handboek Wegontwerp Duurzaam Veiligeweginrichting). In het Provinciaal Verkeer en Vervoer Plan 2 staan de uitgangspunten voor inrichtingseisen opgenomen voor de aspecten veiligheid, directheid, gebruik/comfort en omgeving. Ook aanvullende voorzieningen op de infrastructuur van wegverhardingen zijn essentieel. Op dit gebied ligt een groot aantal aanvullende wensen van de (potentiële) gebruiker. Hierbij wordt gedacht aan goede en veilige stallingen, voorzieningen om de sociale veiligheid te vergroten zoals verlichting en Veilig Honk. Ook fietsverhuur, zowel recreatief als aanvullend op Openbaar vervoer, vervoersfaciliteiten, maar ook gewone rustplekken en schuilmogelijkheden vallen hier onder. In samenspraak met de (potentiële) gebruiker moeten deze voorzieningen tot stand komen. Een brede maatschappelijke inbreng voor het welslagen en het goed laten functioneren van deze facilitaire voorzieningen is vaak een vereiste. Monitoring Door structureel te monitoren wordt zichtbaar of maatregelen en voorzieningen effectief zijn voor het bereiken van de ambitie Gelderland als aantrekkelijkste recreatieve fietsprovincie én meer mensen op de fiets. Een nulmeting in 2010 brengt de startsituatie en het basisjaar in beeld. Periodiek wordt vervolgens geteld en gemeten om te bepalen wat het effect is op gebruik, routes, motieven en beleving. Ordenen op basis van de 9 gradaties van infrastructurele knelpunten Vanuit de regionale visies, - knelpunten en oplossingen - kan iedere regio de maatregelen gaan ordenen vanuit 9 combinaties van beoogde effecten en motieven van de fietser. Deze vormen de basis voor het maken van beleidskeuzes. Fietsmaatregelen hebben effect op: verkeersveiligheid, directheid en aantrekkelijkheid/comfort en zijn vaak integraal van karakter. Kwaliteitseisen in combinatie met de motieven van de fietser vormen de insteek voor het programmeren. Verkeersveiligheid kent een objectieve en een subjectieve benadering. Objectief waarbij de geregistreerde (fiets)- ongevallen leidend zijn. Subjectief waarbij de beleving, het aandeel klachten, of afwijking van de Duurzaam veilig inrichting een rol spelen. Bij het thema directheid gaat het vooral om inzet van de fiets op filegevoelige trajecten en waar de fiets een bijdrage kan leveren aan het verminderen van het aantal auto s op dergelijke trajecten. Aantrekkelijkheid richt zich primair op de belevingswaarde. Dit geldt voor recreatieve routes, maar ook op utilitaire routes voor scholieren en woon-werk. Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie

5 Dit leidt tot 9 cellen die de 9 smaken van het fietsprogramma genoemd. De prioritering vindt binnen de regio s plaats op basis van de regionale visies en de 9 smaken. De smaken staan hieronder schematisch weergegeven: Wat is typisch voor het fietsen in de zes regio s Gelderland is ingedeeld in zes regio s met ieder een eigen karakter van zeer stedelijk tot zeer lan- en aandachtspunten die belangrijk zijn voor een delijk. Elke regio kent karakteristieken, ontwikkelingen heldere visie op fietsen. Achterhoek De Achterhoek is een groot landelijk gebied tussen de Stadsregio Arnhem Nijmegen, de regio Twente en Duitsland. Door de lage bewoningsdichtheid is het landschap groen en biedt het rust. Het gebied kent vele kernen die grotendeels gelijkwaardig zijn van grootte en gewicht. Kenmerkend zijn vooral het coulisselandschap, de kleinschaligheid en de bijzondere ecologische waarde van beken en landgoederen. Wonen en werken zijn verspreid. De werkgelegenheid en voorzieningen zijn geconcentreerd in de grotere kernen: Doetinchem, Groenlo, Winterswijk, Lichtenvoorde, Aalten, Varsseveld, Zutphen en s-heerenberg. De werkgelegenheid komt vooral uit industrie en aan landbouw gerelateerde bedrijvigheid. In de Achterhoek zijn de verkeers- en vervoerrelaties sterk intern gericht. Het wegennetwerk is fijnmazig en een duidelijke hiërarchie ontbreekt, omdat de meeste wegen tot de categorie erftoegangsweg behoren. Hierdoor is het verkeerspatroon ook diffuus. Door recreatie en toerisme ligt er een stevig fietsnetwerk in de Achterhoek. De regio beschikt over een uitgebreide toeristischrecreatieve verblijfsaccomodaties en een gastvrije omgeving. Stadsregio Arnhem-Nijmegen De Stadsregio Arnhem-Nijmegen ligt op een strategisch knooppunt van (inter)nationale weg-, wateren spoorverbindingen en kent in Gelderland de grootste verstedelijkinggraad. Met aan de westzijde de Randstad, Schiphol en de Rotterdamse haven. Aan de oostzijde het Europese achterland. De regio wordt in het noorden en zuiden begrensd door indrukwekkende stuwwallen en uitgebreide bossen. Bijzonder is dat de grote steden Arnhem en Nijmegen zeer dicht bij elkaar liggen. Daarnaast zijn er ook vele gebieden in de regio met een hoge landschappelijke en recreatieve waarde. De regio kent voor de fiets vele barrières door spoor, water en wegen. Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie

6 Files en congesties bepalen het mobiliteitsbeeld in en rondom de steden. De fiets is uit het oogpunt van mobiliteitsbeleid daarom niet alleen een aantrekkelijk maar ook noodzakelijk alternatief voor de auto om de bereikbaarheid duurzaam te verbeteren. Noord-Veluwe De landschappen van de Noord-Veluwe vertonen onderling sterke contrasten. Zo is er het aaneengesloten bosgebied van het Veluwemassief. Aan de westflank en oostflank van het bosgebied liggen halfbesloten en kleinschalige landschappen. De Randmeerkust en de IJsselvallei zijn open landschappen. Deze tonen een mozaïek van polders, verkavelingen, watersystemen, houtwallen, huisterpen en bewoningslinten. Het is een bijzonder gebied is als het gaat om ligging, natuur en landschappelijke kwaliteit, rijk aan contrasten en erkend als het Kerngebied Ecologische Hoofdstructuur en als Nationaal Landschap. De Noord-Veluwe heeft een groene long met kleine kernen en gehuchten en een stedelijke corridor langs de randmeren. In de groene long ligt het accent op recreatief fietsen en in de corridor op utilitair fietsen. Zorg is een belangrijk element in de invulling van de identiteit van de regio als Care Valley met specifieke thema s als senioren en welzijn. Recreatieve-, woon-, en zorgvoorzieningen moeten ook met de fiets bereikbaar zijn voor bewoners, bezoekers en verzorgers. Dit vraagt om specifieke kwaliteitseisen en toegankelijkheid van een groot aantal fietsverbindingen en -voorzieningen. Rivierenland Door de ligging tussen de stedelijke kernen van Gelderland, Utrecht en Noord-Brabant is Rivierenland de binnentuin van Nederland. Kenmerkend zijn het open landschap en het rivierenlandschap met de uiterwaarden, dijken, oeverwallen en kommen en vele pittoreske kernen en bijzondere stadjes, zoals Brakel, Buren, Asperen en Appeltern. Samen met het cultuurhistorisch landschap is een uniek rivierenlandschap gevormd, dat nationaal en internationaal als zodanig is (h)erkend. Recreanten waarderen met name de variatie in het landschap. Hierdoor is Rivierenland zeer aantrekkelijk voor dag- en verblijfsrecreatie en is deze een belangrijke pijler van de regionale economie. Karakteristiek voor de ligging is de omsluiting door andere regio s en provincies vaak met rivieren als natuurlijke barrière. Provincie Utrecht ten noorden, provincie Zuid-Holland ten westen en provincie Noord-Brabant ten zuiden van de regio. De rivieren geven het cultuurhistorisch landschap kleur. De regio kent ongeveer 90 kleinere kernen. De fietsroutes tussen de kernen lopen vooral over landelijke (verbindings-)wegen, vaak ook over dijken. Recreanten, forenzen en scholieren gebruiken dezelfde fietsroutes. De fietspaden of -stroken zijn grotendeels geschikt voor alle fietsdoelen en kennen geen specifieke gebruikers. Stedendriehoek Karakteristiek is het contrast tussen de dynamiek van het netwerk Apeldoorn-Deventer-Zutphen en de rust van de landelijke omgeving. De Stedendriehoek beslaat het Veluwemassief, de Veluweflank, de IJsselvallei en de Graafschap. De regio ligt met de A1 en de A50 op het kruispunt van (inter)nationale hoofdtransportassen. De steden staan sterk onder invloed van schaalvergroting als gevolg van de internationalisering, de mobiliteitsgroei en nieuwe technologieën. Ook in het landelijk gebied zijn deze processen merkbaar. De Stedendriehoek is een aantrekkelijk gebied voor fietsers en heeft een grote aantrekkingskracht op vooral recreatieve fietsers. Het kent bossen, weilanden, rivierlandschappen en landgoederen met veel variatie. Sommige delen zijn meer voorbehouden aan de kwetsbare flora en fauna en kunnen weinig verstoring verdragen, andere delen hebben voldoende draagkracht om grotere aantallen bezoekers op te vangen. De Veluwe is een groot en uniek gebied met een grote variatie in natuur en landschappen, cultuurhistorsiche bestemmingen, attractieparken en musea. Daarom zijn er veel recreatieve voorzieningen voor mensen die willen verblijven. De IJssel met haar dijken en de kanalen zijn natuurlijke watergrenzen. Voor de fietsers maakt dit onderdeel uit van de schoonheid waarin gefietst kan worden, maar het is tegelijk ook een van de barrières. Ook de spoorlijnen en de snelwegen zijn barrières waardoor aantrekkelijke fietsroutes soms onnodig lang worden. Voor de grote steden speelt daarnaast het utilitair fietsen een grote rol, zeker in aanvulling op het openbaar vervoer. Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie

7 De Vallei De Vallei ligt tussen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug, gunstig ontsloten met het hoofdsnelwegennet (A28, A1, A12) en spoorwegnet. Het gebied ligt op de overgang tussen Randstad en Oost-Nederland, en loopt van de randmeren naar de Rijn. Er is een grote ruimtelijke verscheidenheid. Die varieert van de bosgebieden van het Veluwemassief en de Utrechtse Heuvelrug, de halfbesloten en kleinschalige landschappen tussen Scherpenzeel en Putten, tot het open en weidse landschap van de polder Arkemheen. De Vallei is een gebied waar rust en landelijk sleutelbegrippen zijn. De regio kent een stedelijke corridor op de lijn Wageningen-Ede-Barneveld. Ten oosten van deze verstedelijking ligt een groen gebied met Veluwe en landbouw. Ten westen ligt een buitengebied met landbouw. Vele functies komen samen in De Vallei: wonen, werken, recreëren, genieten van natuur en landschap en landbouw. Juist de combinatie van fietsmotieven is een duidelijk kenmerk voor De Vallei. Vele gebruikers, scholieren, werkers, recreanten maken, vooral op de hoofdroutes, veel gebruik van dezelfde routes. De regionale opgaven De regionale programma s kennen vanuit het gebiedsprofiel verschillende aandachtpunten binnen de visie en maatregelen. Elke regio heeft net als de provincie de doelstelling meer mensen op de fiets. De hoofdlijnen uit de vijf WGR-regio s en de Stadsregio Arnhem-Nijmegen staan hieronder verwoord. Bereikbaarheid, veiligheid, leefomgeving en recreatie zijn de centrale thema s. Het fietsbeleid richt zich in alle regio s zowel op het utilitaire als recreatieve fietsgebruik. De maatregelen zijn gericht op uitbreiding en verbeteren van het fietspadennetwerk/fietsknooppuntensysteem en -voorzieningen, het aanleggen van ontbrekende schakels, het opheffen van barrières op de utilitaire en recreatieve fietscorridors en het instandhouden van alternatieven hiervoor. Essentieel is een veilige en aparte plaats voor fietsers op de openbare weg met vrijliggende fietspaden, fiets(suggestie)stroken en oversteeklocaties op de hoofdroutes/langs gebiedsontsluitingswegen. Voor de hele provincie is goede promotie van het netwerk en voorzieningen belangrijk, bij voorkeur als onderdeel van een Gelders- door een prominente rol in het voor- en natransport. Er komen goede aansluitingen met en overstap- breed promotie- en marketingplan. De bereikbaarheid van de regio s wordt beter door het stimuleren van de fiets op de korte- tot middellange afstand. De fiets moet een goed alternatief zijn voor de auto zeker in aansluiting met openbaar vervoer. Ook het fietsen op de langere afstand krijgt een stimulans voorzieningen voor het (boven)regionaal en lokaal netwerk. Goede fietsbereikbaarheid is essentieel voor stedelijke gebieden, voortgezet onderwijs, bedrijventerreinen, winkels en recreatieve attractiepunten. Er komt extra inzet op het gebied van toerisme en recreatie door het vervolmaken van het recreatief fietsknooppuntensysteem en een kwaliteitsimpuls. Verder is de fiets een belangrijk instrument voor het beschermen en duurzaam toegankelijk te maken van belangrijke natuurwaarden. In de regionale plannen zijn voor deze aandachtspunten maatregelen ontwikkeld of in ontwikkeling. Daarnaast zijn er nog speerpunten per regio. Voor de Achterhoek is dit met name de veiligheid omdat de ontwikkeling van de afname van het aantal verkeerslachtoffers sterk achterloopt ten opzichte van andere delen in Gelderland. De Stadsregio Arnhem-Nijmegen zet vanuit de bereikbaarheidsproblematiek stevig in op de fiets als het alternatief voor de auto op filerijke trajecten en een fijnmazig regionaal netwerk van recreatieve routes. Noord-Veluwe onderscheidt zich met extra aandacht voor het thema zorg en de doelgroep senioren/minder validen. Rivierenland zet extra in op verkeersveiligheid, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen en de menging van landbouw- en fietsverkeer op vooral dijken. Ook het versterken van de recreatieve waarde van Rivierenland voor fietsers is belangrijk. Stedendriehoek wil zichzelf nadrukkelijker op de toeristische kaart zetten. Voor de Vallei geldt dat om de regio bereikbaar te houden de fiets een prominentere rol gaat vervullen. Daarbij is de versterking van fietsrelaties belangrijk. Eindeloos Fietsen in Gelderland, Koepelvisie