KOC Groningen. Onderzoek bestuur en scholen. Pilot bestuursgericht toezicht 2015/16, Inspectie van het Onderwijs

Transcriptie

1 KOC Groningen Onderzoek bestuur en scholen Pilot bestuursgericht toezicht 2015/16, Inspectie van het Onderwijs Bestuursnummer: Plaats: Groningen Datum uitvoering onderzoeken: Startgesprek bestuur 30 november 2015 Verificatieonderzoek 18FV St. Michaëlschool 1 februari 2016 Verificatieonderzoek 18LM K.D.S. Bisschop Bekkers 2 februari 2016 Onderzoeksnummer: Datum conceptrapport: 15 februari 2016 Datum definitief rapport:

2 Samenvatting Stichting Katholieke Onderwijs Centrale (KOC) Groningen is een bestuur met twee scholen onder zijn hoede: de St. Michaëlschool en de Katholieke Daltonschool Bisschop Bekkers. Het pilotonderzoek bij het bestuur bestond uit een startgesprek, het opstellen van een onderzoeksplan, en een verificatieonderzoek op de St. Michaël school en K.D.S. Bisschop Bekkers. Het oordeel van de inspectie over Stichting KOC Groningen is positief. Het bestuur stuurt voldoende op de kwaliteit van het onderwijs en de resultaten. Het bestuur communiceert goed met belanghebbenden. De financiële positie van KOC Groningen is in orde. Ook voldoet het bestuur aan alle tijdens het onderzoek gecontroleerde wettelijke voorschriften. Wat gaat goed Het bestuur van KOC Groningen is een actief en betrokken bestuur. Op alle benodigde gebieden is voldoende deskundigheid aanwezig. Het bestuur faciliteert en stimuleert zijn directeuren en leraren actief. Ook weet het bestuur goed wat er op de scholen speelt. Het bestuur communiceert actief met de Raad van Toezicht en de Gemeenschappelijke Medezeggeschapsraad. Verder is het bestuur goed zichtbaar en benaderbaar voor de ouders van zijn scholen. St. Michaëlschool Er wordt op positieve wijze gewerkt aan het sociaal veilig maken van de school. Het aanbod voldoet aan de moderne eisen en het didactisch handelen van de leraren is in orde. Er is een goede dialoog met ouders, MR, bestuur en anderen die bij de school betrokken zijn. K.D.S. Bisschop Bekkers Het aanbod is breed en past bij de leerlingenpopulatie van de school. Het didactisch handelen van de leraren is in orde. De directie en het team handelen vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling. Bovendien zijn de coördinatoren betrokken en nemen hun verantwoordelijkheid. Wat kan beter Verbeterpunt is het stellen van specifieke doelen voor de resultaten op schoolniveau. Het bestuur heeft zicht op de resultaten, maar de doelen op bestuursniveau zijn nog te weinig specifiek voor beide scholen. Ook het borgen van afspraken kan beter op beide scholen. Hoewel op de beide scholen de gemaakte afspraken worden vastgelegd en er actief op gecontroleerd wordt, bleek uit de gesprekken dat dit 2/24

3 een aandachtspunt is. De directeuren zijn zich hiervan bewust en nemen maatregelen om dit te verbeteren. St. Michaëlschool Er kan meer aandacht worden besteed aan leerlingen die meer aan kunnen dan de basisstof. Leraren kunnen zich meer bewust zijn van wat het effect van hun handelen is op de ontwikkeling van de leerlingen. In de verbeterplannen kan beter worden omschreven wat het effect van de verbeteringen moet zijn. De borging van gemaakte afspraken is een ontwikkelpunt. K.D.S. Bisschop Bekkers Er kan meer aandacht worden besteed aan leerlingen die meer aan kunnen dan de basisstof. In het schooljaarplan kan meer focus worden aangebracht. Ook de borging van gemaakte afspraken is een ontwikkelpunt. 3/24

4 Inhoudsopgave 1 Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? 5 2 Wat zijn de oordelen over het bestuur? 7 3 Resultaten onderzoek St. Michaëlschool 15 4 Resultaten onderzoek K.D.S. Bisschop Bekkers 19 5 Reactie van het bestuur 23 4/24

5 1. Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan Eind 2015 is de inspectie begonnen met pilotonderzoek bij besturen in het speciaal-, primair-, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Met deze pilots onderzoeken wij de mogelijkheden verder vorm te geven aan de twee pijlers van het nieuwe toezicht: stimuleren en waarborgen. Dit doen wij onder andere door de rol van besturen in ons toezicht centraal te stellen. Het beleid van het bestuur, gericht op de kwaliteit van het onderwijs, vormt het uitgangspunt van het onderzoek. Voor ons onderzoek zijn we uitgegaan van het nieuwe onderzoekskader (in ontwikkeling). Voor het bestuursgedeelte hebben we ons gericht op de domeinen Kwaliteitszorg en Ambitie en Financieel beheer. Bij de scholen is ook gebruikgemaakt van andere onderdelen van het kader. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Startgesprek met het bestuur waarin het bestuur heeft toegelicht op welke manier het zijn kwaliteitszorgsysteem heeft ingericht. Ook hebben beide scholen zich gepresenteerd. Opstellen van een onderzoeksplan waarin de uit te voeren onderzoeken zijn opgenomen. Omdat de twee scholen erg van elkaar verschillen zijn de door het bestuur gekozen onderwerpen om nader te onderzoeken op de twee scholen anders. Verificatieonderzoek op de St. Michaëlschool. Op de school hebben wij op verzoek van het bestuur de onderwerpen KIVA en doorgaande lijn van groep 1/2 naar groep 3 meegenomen in het onderzoek binnen de onderzochte standaarden. Op schoolniveau zijn de volgende standaarden beoordeeld: 2.1 Aanbod; 2.3 Didactisch handelen; 3.1 Veiligheid; 4.1 Doelen, evaluatie en verbetering; 4.2 Structuur en cultuur; 4.3 Verantwoording en dialoog. Verificatieonderzoek op de Katholieke Daltonschool Bisschop Bekkers. Op de school hebben wij op verzoek van het bestuur de onderwerpen Success for All, het aanbod taal, lezen en rekenen en het beredeneerd aanbod in de keuzevakken meegenomen in het onderzoek binnen de onderzochte standaarden. Op de schoolniveau zijn de volgende standaarden beoordeeld: 2.1 Aanbod; 2.3 Didactisch handelen; 4.1 Doelen, evaluatie en verbetering; 4.2 Structuur en cultuur; 4.3 Verantwoording en dialoog. Documentanalyse van de door het bestuur aangeleverde documenten: - Beleidsnotitie Identiteit (11/2013); - Notitie Financieel Beleid (30/11/2015); 5/24

6 - Verslag van een vergadering van het Bestuur (17/11/2015); - Verslag van een vergadering van de RvT (28/10/2015); - Verslag van een vergadering van de GMR (21/09/2015); - Notitie Eindopbrengsten KOC (04/11/2015); - Notitie Tussenopbrengsten KOC (04/11/2015); - Concept Managementrapportage (10/2015); - Notitie Cyclische Rapportage Naar Bestuur (10/11/2015). In een eindgesprek hebben wij het bestuur geïnformeerd over de conclusies ten aanzien van de onderzoeksvragen. Leeswijzer In hoofdstuk 2 geven we de hoofdconclusie weer aan de hand van het oordeel op de kwaliteitsgebieden die onderzocht zijn bij het bestuur. In hoofdstuk 3 en 4 staan in detail onze bevindingen over de kwaliteitsgebieden en onderliggende standaarden die wij hebben onderzocht op het niveau van de scholen. In hoofdstuk 5 geeft het bestuur zijn reactie op de oordelen. 6/24

7 2. Bestuur Kwaliteitszorg en financiële continuïteit van het bestuur De centrale onderzoeksvraag luidt: Zorgt het bestuur voor onderwijs van voldoende kwaliteit en voor deugdelijk financieel beheer? Onderliggende vragen zijn: - Stuurt het bestuur voldoende op de (zorg voor de) kwaliteit van het onderwijs en de resultaten? - Communiceert het bestuur actief over de eigen prestaties en die van zijn scholen? - Is het financieel beheer deugdelijk? Het onderzoek naar deze deelvragen is daarmee gericht op de standaarden binnen de kwaliteitsgebieden Kwaliteitszorg en ambitie en Financieel beheer. Bestuur Kwaliteitsgebieden Legenda waarderingen Kwaliteitszorg en ambitie G V Goed Voldoende Onvoldoende V V Financieel beheer Het oordeel van de inspectie over Stichting KOC Groningen is positief. Het bestuur stuurt voldoende op de kwaliteit van het onderwijs en de resultaten. Het bestuur communiceert goed met belanghebbenden. De financiële positie van KOC Groningen is in orde. Ook voldoet het bestuur aan alle tijdens het onderzoek gecontroleerde wettelijke voorschriften. Het bestuur van KOC Groningen is een actief en betrokken bestuur. Hoewel het bestuur geheel bestaat uit vrijwilligers, is er op alle benodigde gebieden voldoende deskundigheid aanwezig. Daardoor kan het bestuur zijn directeuren en leraren actief stimuleren en faciliteren. Door regelmatig in gesprek te gaan en door korte lijnen dicht bij de praktijk betrokken te zijn, weet het bestuur goed wat er op de scholen speelt. 7/24

8 Verbeterpunt is het stellen van specifieke doelen voor de resultaten op schoolniveau. Ook het borgen van afspraken kan beter op beide scholen. Het bestuur communiceert actief met de Raad van Toezicht en de Gemeenschappelijke Medezeggeschapsraad. Het bestuur is goed zichtbaar en benaderbaar voor de ouders van zijn scholen. Gezien de financiële positie van het bestuur, zien we geen verhoogde risico s voor de financiële continuïteit van het bestuur. 8/24

9 2.1 Kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitsgebied 5: Kwaliteitszorg en ambititie V O V G 5.1 Visie, evaluatie en verbetering 5.2 Kwaliteitscultuur 5.3 Externe verantwoording en dialoog Doelen, evaluatie en verbetering: planmatig en richtinggevend Het bestuur van de stichting KOC heeft op voldoende wijze vanuit zijn visie op onderwijs toetsbare doelen afgeleid, heeft zicht op de resultaten, het onderwijsproces en de veiligheid en voert waar nodig verbeteringen door. Daarbij staan de scholen centraal: het bestuur faciliteert en stimuleert de directeuren. Het bestuur is ondersteunend voor de scholen Visie van KOC is dat het bestuur ondersteunend is voor directeuren, leraren, ouders en kinderen, waarbij het kind centraal staat. Aan de hand daarvan wordt het beleid op bestuursniveau uitgezet. KOC beschikt niet over een overkoepelend strategisch beleidsplan op bestuursniveau; het beleid en de doelen worden grotendeels op schoolniveau uitgezet. Wel heeft het bestuur een aantal leidende notities opgesteld, bijvoorbeeld over identiteit, financiën en opbrengsten. Planning op schoolniveau richtinggevend, bestuur faciliteert Beide scholen hebben een schoolplan met doelen voor de komende vier jaren opgesteld ( ) en daarvan afgeleid een schooljaarplan voor het huidige schooljaar ( ). Aan de hand van het schooljaarplan werken de scholen aan hun ontwikkeling. Het schoolplan is gebaseerd op de resultaten van de QuickScan van WMKPO. De directeuren hebben op hun plannen gerichte feedback van het bestuur gekregen. Hoewel de uitwerking van de schooljaarplannen op de scholen verschillend is, blijkt uit de gesprekken dat ze beide voldoende richtinggevend voor de ontwikkeling van de school zijn. Om de directeuren te ondersteunen heeft het bestuur een jaarlijkse cyclus van verantwoording opgesteld in de vorm van een jaarkalender. Hierin is opgenomen wanneer de scholen documenten moeten aanleveren aan het bestuur, zoals de analyses van de resultaten, het formatieplan voor het volgende schooljaar en de meting van de veiligheidsbeleving. Beide directeuren waarderen deze ondersteu- 9/24

10 ning van het bestuur; het geeft hen handvatten om concreet te handelen. Identiteit is belangrijk De afgelopen jaren is KOC actief bezig geweest met de identiteitsontwikkeling van het bestuur en de scholen. Aan de hand van katholieke waarden en houdingen heeft het bestuur ernaar gestreefd vorm en inhoud te geven aan zijn taak en die van de scholen. Waardevol is dat bestuur en scholen hier samen in optrekken. De directeuren krijgen de vrijheid samen met hun team de visie van de individuele school te ontwikkelen, maar het bestuur vraagt wel verantwoording over de gemaakte keuzes. Voor de St. Michaëlschool heeft dit bijvoorbeeld geleid tot de invoering van KIVA, terwijl de K.D.S. Bisschop Bekkers al enige jaren een Vreedzame school is. Doelen voor resultaten kunnen specifieker Het bestuur heeft zicht op de resultaten, maar de doelen op bestuursniveau zijn nog te weinig specifiek voor beide scholen. Dit kan beter. Wanneer op basis van de aanwezige kennis van de leerlingenpopulaties ambitieuze en realistische doelen worden gesteld kan er meer resultaatgericht gestuurd worden. Via de bovenschoolse module van CITO heeft het bestuur inzicht in de meest actuele resultaten op school- en groepsniveau. Op schoolniveau wordt twee keer per jaar een analyse van de resultaten gemaakt. Deze analyses bespreken de directeuren met het bestuur. Mede op basis hiervan worden beslissingen genomen over eventuele verbetermaatregelen. Voorbeeld van een verbetermaatregel om het (begrijpend) leesniveau van leerlingen te verbeteren is de deelname van de K.D.S. Bisschop Bekkers aan het pilotprogramma Success for All van de Rijkuniversiteit Groningen. Structuur en cultuur: formeel goed geregeld, korte lijnen Het bestuur en zijn scholen handelen vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling tussen het intern toezicht, bestuur, management en personeel van de organisatie. Het bestuur werkt volgens een code Goed Bestuur. Klein bestuur, korte lijnen KOC is een klein bestuur, waardoor de lijnen kort zijn en er snel beslissingen kunnen worden genomen. De contacten zijn goed, er is geregeld en intensief contact tussen de directeuren onderling en de directeuren en het bestuur. Het bestuur gaat uit van het katholieke grondbeginsel subsidiariteit, waarbij het tot doel heeft de directeuren te faciliteren en stimuleren. 10/24

11 Zicht op functioneren personeel steeds beter Zowel op de scholen als op bestuursniveau is er een gesprekkencyclus waarin het functioneren van personeelsleden wordt beoordeeld. Om dat inhoudelijk te ondersteunen heeft KOC het instrument Coo7 aangeschaft. Doel van het instrument is nog beter zicht te krijgen op de (mogelijkheden tot) ontwikkeling en het functioneren van de directies, intern begeleiders en leraren. In de gesprekkencyclus zijn tevens afstemmings- en ontwikkelingsgesprekken opgenomen, die tot doel hebben de persoonlijke en professionele ontwikkeling van leraren te stimuleren. Wanneer dat nodig is kan een werknemer coaching krijgen van een (extern) deskundige. Op schoolniveau kan het borgen van afspraken beter Om de kwaliteit te kunnen borgen moeten afspraken nagekomen worden. Hoewel op de beide scholen de gemaakte afspraken worden vastgelegd en er actief op gecontroleerd wordt bleek uit de gesprekken dat dit een aandachtspunt is. De directeuren zijn zich hiervan bewust en nemen maatregelen om dit te verbeteren. Verantwoording en dialoog: verantwoording op orde, dialoog met ouders goed Het bestuur en zijn scholen leggen verantwoording af aan de verschillende belanghebbenden. Het bestuur informeert zijn omgeving en verantwoordt zich op een voor alle betrokkenen toegankelijke wijze. Het bestuur staat dicht bij zijn scholen en de ouders van de scholen. Verantwoording en gesprek Raad van Toezicht Het bestuur legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht (RvT). De RvT laat zich informeren over de kwaliteit van het onderwijs, het financieel en het personeelsbeleid door zowel het bestuur als de directeuren van de scholen. Daarbij stelt de RvT zich positief kritisch op, waarbij zij ook meedenkt wanneer dat nodig is. GMR is betrokken De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR), bestaande uit de voltallige Medezeggenschapsraden van beide scholen, toont zich betrokken; zij toetst het voorgenomen beleid en denkt mee over de toekomst van KOC. Op dit moment volgen de leden van de GMR een cursus waarmee zij zich verder professionaliseren. Met name de jaarplanning en de rechten en plichten van de (G)MR krijgen hier aandacht. Bestuur dicht bij scholen en ouders Doordat KOC een klein bestuur is, staat het dicht bij de scholen en dicht bij ouders. Ouders weten het bestuur te vinden wanneer dat nodig is. De schooldirecteuren zijn regelmatig bij bestuursvergade- 11/24

12 ringen en hebben tevens overleg met de afzonderlijke portefeuillehouders binnen het bestuur. Elk kwartaal wordt een managementrapportage opgesteld waarmee de directeuren zich verantwoorden over de financiële stand van zaken. 2.2 Resultaten verificatieonderzoeken Onderstaande tabel geeft een totaalbeeld van de oordelen die gegeven zijn op de onderzochte standaarden in het verificatieonderzoek. De onderbouwing van de oordelen op de verschillende scholen kunt u lezen in de hoofdstukken 3 en 4. Standaard St. Michaëlschool K.D.S. Bisschop Bekkers 2.1 Aanbod 2.3 Didactisch handelen 3.1 Veiligheid 4.1 Doelen, evaluatie en verbetering 4.2 Structuur en cultuur 4.3 Verantwoording en dialoog 2.3 Financieel beheer Financieel beheer V O V 5.1 Continuiteit 5.2 Doelmatigheid 5.3 Rechtmatigheid Als onderdeel van het onderzoek heeft de inspectie ook een financiële analyse uitgevoerd. We hebben onze analyse uitgevoerd en gebaseerd aan de hand van bij de inspectie beschikbare informatie. De financiële positie van het bestuur is in het kader van dit bestuursonderzoek niet uitgebreid beoordeeld. Op basis van een risicogeoriënteerde beoordeling staat Stichting Katholieke Onderwijs Centrale Groningen momenteel onder basis financieel toezicht. 12/24

13 Beheersbaar risico voor continuïteit In onderstaande tabel schetsen we met enkele kengetallen de financiële ontwikkeling van Stichting Katholieke Onderwijs Centrale Groningen in de periode 2012 tot en met Die kengetallen worden afgezet tegen de signaleringsgrenzen. We gebruiken deze signaleringsgrenzen om mogelijke risico s voor de financiële continuïteit te herkennen. Er is geen indicatie dat het duurzaam voortbestaan van het bestuur vanwege financiële redenen in het geding is. Op basis van de beschikbare informatie lijkt het aannemelijk dat de financiële verplichtingen op de korte en lange termijn nagekomen kunnen worden. Deze conclusies worden getrokken op basis van de onderstaande kengetallen. De tabel laat zien dat de kengetallen voor de solvabiliteit en liquiditeit de afgelopen én de komende jaren boven de signalerings grenzen blijven. De rentabiliteit loopt weliswaar de komende jaren terug, maar vanwege de omvang van de financiële buffer heeft dit geen gevolgen voor de continuïteit van de onderwijsinstelling. Realisatie Begroting Signaleringsgrenzen Kengetallen Solvabiliteit 2 0,81 0,81 0,86 0,82 0,78 0,78 < 0,30 Liquiditeit 2,93 2,53 3,05 2,17 1,44 1,77 < 1,00 Rentabiliteit 8,5% 3,9% 1,8% -2,6% -2,9% -0,4% Laatste 3 jaar negatief Fin. buffer 11% 10% 9% nb nb nb < 0 De kengetallen tot en met 2014 zijn door Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) ontleend aan de door de instellingsaccountant gecontroleerde jaarrekeningen. De kengetallen vanaf 2015 zijn ontleend aan de in de jaarstukken 2014 opgenomen continuïteitsparagraaf. Doelmatigheid Het bestuur mag geld opzijzetten voor onvoorziene omstandigheden, zolang de omvang van deze middelen in een redelijke verhouding staat tot wat nodig is voor een normale bedrijfsvoering. 13/24

14 Er is geen indicatie dat het bestuur geen efficiënt en effectief gebruik maakt van de onderwijsbekostiging. Uit de hierboven opgenomen tabel met kengetallen blijkt dat er sprake is van een ruime financiële buffer, die gedeeltelijk wordt ingezet in de komende jaren. Wij volgen de ontwikkeling van de financiële buffer van het bestuur bij de uitoefening van ons reguliere toezicht. Rechtmatigheid Er zijn geen signalen of indicaties bekend dat de rechtmatigheid in het geding is. Wij hebben de rechtmatigheid vastgesteld op basis van gegevens die de bij de inspectie bekend zijn over Stichting Katholieke Onderwijs Centrale Groningen. 2.4 Afspraken over vervolgtoezicht Op basis van de bevindingen die de inspectie tijdens dit onderzoek heeft gedaan, hoeven er geen verbeterafspraken te worden gemaakt. De kwaliteit van de kwaliteitszorg en financieel beheer op bestuursniveau geven daar geen aanleiding toe. 14/24

15 3. Resultaten onderzoek St. Michaëlschool Als onderdeel van het onderzoek bij KOC Groningen hebben wij een verificatieonderzoek uitgevoerd op de St. Michaëlschool. De St. Michaëlschool is een echte stadsschool en ligt in het hart van het centrum van de stad Groningen. De school groeit flink en om in de behoefte te voorzien heeft de school heeft sinds dit schooljaar een dependance, St. Franciscus. Op dit moment zitten alleen nog groepen 1/2 op deze locatie, op termijn zullen alle leerjaren (1 t/m 8) hier gevestigd zijn. We verifiëren aan de hand van het inspectieoordeel de informatie van het bestuur over de kwaliteit van de standaarden 4.1 Doelen, evaluatie en verbetering, 4.2 Structuur en cultuur en 4.3 Verantwoording en dialoog. Daarnaast heeft het bestuur in samenspraak met de school om feedback op de inzet van het programma KIVA en de doorgaande lijn van groep 1/2 naar groep 3 gevraagd. Daarom zijn ook de standaarden 2.1 Aanbod, 2.3 Didactisch handelen en 3.1 Veiligheid beoordeeld. In dit hoofdstuk treft u na de conclusie de oordelen op de genoemde standaarden aan, met een korte toelichting. 3.1 Conclusie Het aanbod voldoet aan de moderne eisen en het didactisch handelen van de leraren is in orde. Zowel in het aanbod als in de lessen kan er wel meer aandacht worden besteed aan leerlingen die meer aan kunnen dan de basisstof. Leraren kunnen zich nog meer bewust zijn van wat het effect van hun handelen is op de ontwikkeling van de leerlingen. Aan de hand van het programma KIVA wordt er op positieve wijze gewerkt aan het sociaal veilig maken van de school. De school is sterk in ontwikkeling, op meerdere gebieden. In het schoolplan zijn de lijnen uitgezet en het is duidelijk waar de school naar toe wil werken. Hoewel in het schoolplan dus helder is uitgelijnd hoe de school zich wil ontwikkelen, kan er beter worden omschreven wat het effect van de verbeteringen moet zijn. Verder is de borging van gemaakte afspraken een ontwikkelpunt. Er is een goede dialoog met ouders, MR, bestuur en anderen die bij de school betrokken zijn. 15/24

16 3.2 Onderwijsproces Kwaliteitsgebied 2: Onderwijsproces O V G 2.1 Aanbod 2.3 Didactisch handelen Afstemming op niveau van leerlingen in het aanbod De St. Michaëlschool biedt de leerlingen een breed en eigentijds aanbod voor onder andere taal, rekenen en sociaal emotionele ontwikkeling. De volgende stap is het verder uitwerken van de kwaliteit van het aanbod voor de leerlingen die meer aan kunnen. Op dit moment hebben deze leerlingen wel genoeg werk te doen, maar er kan nog wel meer uitdaging in aangebracht worden. Het beredeneerd aanbod voor de leerlingen in de groepen 1/2 is in de basis voldoende uitgewerkt en kan nu verder ontwikkeld worden. Daarbij zou differentiatie in de aangeboden doelen voor de verschillende leerlingen vooral aandacht moeten krijgen. Verder kiest de school in de groepen 1/2 voor een aantal gezamenlijke thema s en daarnaast ook voor enkele verschillende thema s omdat deze onderwerpen vanuit de leerlingen van de specifieke groep 1/2 komen. Met het oog op de doorgaande lijn is het van belang dat de meeste thema s gedurende het schooljaar gezamenlijk zijn. Leraren leggen duidelijk uit, afstemming op niveau kan beter De meeste leraren leggen de leerstof overduidelijk uit en weten de leerlingen voldoende actief te betrekken bij de les. Daarbij zijn er wel verschillen tussen leraren. Met name in de onderbouw kunnen de lessen nog wel aan kwaliteit winnen. Ook tijdens de lessen is er (te) weinig bewuste aandacht voor leerlingen die meer aan kunnen. Sommige leerlingen kunnen bijvoorbeeld al eerder aan het werk omdat zij de lesstof al begrijpen of beheersen. 16/24

17 3.3 Schoolklimaat en veiligheid Kwaliteitsgebied 4: Schoolklimaat O V G 4.1 Veiligheid Veilige school Leraren voorkomen pesten, agressie en geweld en treden zo nodig snel en adequaat op. Aan de hand van het programma KIVA werken de leraren actief aan de sociale veiligheid op school. Dit is nog wel sterk in ontwikkeling; het programma wordt sinds vorig jaar geïmplementeerd. De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen, registreren, afhandelen en evalueren van incidenten. Aan de hand van KIVA worden alle leerlingen regelmatig bevraagd naar hun veiligheidsbeleving op school. 3.4 Kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitsgebied 5: kwaliteitszorg en ambitie O V G 5.1 Doelen, evaluatie en verbetering 5.2 Structuur en cultuur 5.3 Verantwoording en dialoog School is in ontwikkeling Sinds de komst van de nieuwe directeur is de kwaliteitszorg versterkt. Het team heeft gezamenlijk een duidelijke visie geformuleerd en daaraan consequenties verbonden voor het beleid voor de komende jaren. Aan de hand hiervan is de school sterk in ontwikkeling, wat zichtbaar is gemaakt in het schooljaarplan. De verbeterpunten die zijn uitgezet zijn concreet, kennen een duidelijke prioritering en worden besproken door het hele team. De doelen kunnen worden aangescherpt door ook expliciet te maken wat het beoogde effect van een verbetermaatregel is. Naleven afspraken kan beter 17/24

18 Op de St. Michaëlschool handelen de directie en het team vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling. De bekwaamheid en de ontwikkeling van het personeel wordt in zicht gebracht met het instrument Coo7, waar de school dit jaar mee begonnen is. Waar leraren zich nog meer bewust van kunnen zijn, is wat het effect van hun handelen is op de ontwikkeling van de leerlingen. Dat bewustzijn blijkt nu te weinig aanwezig te zijn. Verder is de borging van gemaakte afspraken een ontwikkelpunt. Hoewel structureel actief gecontroleerd wordt of betrokkenen afspraken nakomen, is dit ook regelmatig niet het geval. De directie heeft in overleg met het bestuur maatregelen getroffen dit te verbeteren. Goede dialoog met betrokkenen De school informeert belanghebbenden breed over haar resultaten, schoolontwikkeling en activiteiten. Aan de hand van het ouderportaal houden de leraren de ouders bijzonder actief op de hoogte van wekelijkse praktijk op school. Verder onderhoudt ze contacten met de omgeving en overlegt structureel met andere relevante partijen. 18/24

19 4. Resultaten onderzoek K.D.S. Bisschop Bekkers Als onderdeel van het onderzoek bij KOC Groningen hebben wij een verificatieonderzoek uitgevoerd op de Katholieke Daltonschool Bisschop Bekkers. K.D.S. Bisschop Bekkers is een school met een zeer gemêleerd publiek, waarvan een substantieel deel uit achterstandsgezinnen. We verifiëren aan de hand van het inspectieoordeel de informatie van het bestuur over de kwaliteit van de standaarden 4.1 Doelen, evaluatie en verbetering, 4.2 Structuur en cultuur en 4.3 Verantwoording en dialoog. Daarnaast heeft het bestuur in samenspraak met de school om feedback gevraagd op de inzet van het programma Success for All, het aanbod taal, lezen en rekenen en het beredeneerd aanbod in de keuzevakken. Daarom zijn ook de standaarden 2.1 Aanbod en 2.3 Didactisch handelen beoordeeld. In dit hoofdstuk treft u na de conclusie de oordelen op de genoemde standaarden aan, met een korte toelichting. 4.1 Conclusie Het aanbod is breed en past bij de leerlingenpopulatie van de school. Het didactisch handelen van de leraren is in orde. Zowel in het aanbod als in de lessen kan er wel meer aandacht worden besteed aan leerlingen die meer aan kunnen dan de basisstof. In het schoolplan zijn de lijnen voor verdere ontwikkeling van de school uitgezet, waardoor het duidelijk is waar de school naar toe wil werken. In het schooljaarplan zijn de verbeterpunten voor dit schooljaar uitgewerkt. Daar kan meer focus in aangebracht worden. Verder is de borging van gemaakte afspraken een ontwikkelpunt. De directie en het team handelen vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling. Coördinatoren zijn betrokken en nemen hun verantwoordelijkheid. Er is een goede dialoog met ouders, MR, bestuur, de wijk, de andere scholen in de wijk en anderen die bij de school betrokken zijn. 19/24

20 4.2 Onderwijsproces Kwaliteitsgebied 2: Onderwijsproces O V G 2.1 Aanbod 2.3 Didactisch handelen Het aanbod is breed en veelzijdig Een sterk punt van de school is het brede aanbod, passend bij de leerlingenpopulatie. De school zet stevig in op het aanleren van de basisvaardigheden taal, lezen en rekenen. Voor rekenen is de school dit jaar aanvullend gaan werken met een dagelijks rekenprogramma, waardoor de resultaten zichtbaar verbeteren. Verder heeft de school een nieuwe taal-/spellingmethode ingevoerd, die in zich heeft dat de leerlingen veel uitleg krijgen. Ook de sociale competenties krijgen veel aandacht. De school legt daarbij verbindingen met onder meer de voorschool, de buurscholen, de naschoolse voorzieningen en de wijk. De inzet van het programma Success for All in de groepen 3 en 4 heeft tot doel het technisch en begrijpend lezen van de leerlingen extra te stimuleren. Leerlingen zijn elke dag langdurig en intensief bezig met het lezen van teksten, spelling en woordenschat. Aandachtspunt is het gebrek aan differentiatie binnen het programma; het is maar de vraag of leerlingen die al goed presteren wel voldoende uitdaging krijgen. Het beredeneerd aanbod in de keuzevakken is voor de groepen 1/2, 3/4 en 5 t/m 8 op dit moment met name gericht op de kunst- en cultuurvakken. Op twee dagdelen per week werken de leerlingen volgens een keuzebord in de hal. Een deel van het aanbod staat vast voor alle leerlingen, een ander deel kunnen ze vrij kiezen. Het vaste deel van het aanbod is planmatig uitgewerkt volgens een leerlijn. Voor het keuzegedeelte staat dat nog in de kinderschoenen. Volgens de school is met name het onderdeel techniek nog weinig ontwikkeld. Leraren leggen duidelijk uit en leerlingen zijn betrokken De meeste leraren leggen de leerstof duidelijk uit en weten de leerlingen actief betrokken te houden. Tijdens de groepsbezoeken hebben we een aantal goede voorbeelden van aansprekende en uitdagende lessen gezien. Leerlingen hebben eigen inbreng in de lessen, ze hebben verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces. 20/24

21 De afstemming op het niveau van leerlingen kan beter Ontwikkelpunt voor zowel het brede aanbod als het didactisch handelen binnen de school is de afstemming van het onderwijs op leerlingen die goed presteren. In de groepen 1/2 kan er nog meer gericht ingezet worden op de ontwikkeling van de kinderen in het spel. 4.3 Kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitsgebied 5: kwaliteitszorg en ambitie O V G 5.1 Doelen, evaluatie en verbetering 5.2 Structuur en cultuur 5.3 Verantwoording en dialoog De school werkt planmatig aan haar verbetering, focus kan scherper De school heeft in haar schoolplan voldoende omschreven op welke wijze zij haar onderwijs verbeterd en de kwaliteit bewaakt. Uit gesprekken met de schoolleider, de intern begeleider en het team blijkt dat er sprake is van een gemotiveerd team dat het onderwijs op de school graag verder wil verbeteren. De school werkt aan haar schoolontwikkeling aan de hand van een jaarplan, dat gebaseerd is op de bevindingen ten aanzien van de resultaten, vragenlijsten en de evaluatie van het jaarplan van het voorgaande jaar. Het schooljaarplan omvat veel verschillende punten, die ook samengevoegd zouden kunnen worden tot drie of vier grote ontwikkelpunten. Op die manier kan meer focus worden aangebracht in de schoolontwikkeling. Structuur en cultuur De directie en het team handelen vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling. Een aantal leraren is bijvoorbeeld coördinator op het gebied van taal, rekenen, dalton of kunst & cultuur. Deze coördinatoren zijn betrokken en pakken hun taak actief op, nemen hun verantwoordelijkheid daar in. De school zet actief in op de ontwikkeling van een positieve teamcultuur op de school. Voorheen was dit een probleem, op dit moment nog een aandachtspunt. 21/24

22 Goede dialoog met betrokkenen De school rapporteert regelmatig aan belanghebbenden over haar doelen, onderwijsprestaties en onderwijskundige ontwikkelingen. De school overlegt periodiek met de medezeggenschapsraad. Met het bestuur zijn er korte lijnen. Met de andere scholen in de buurt, de wijk en ouders heeft de school een goede relatie, waarin zij structureel een actieve rol speelt. Op de school is een brugfunctionaris aanwezig, die op laagdrempelige wijze ouders tegemoet treedt. 22/24

23 5. Reactie van het bestuur Stichting KOC Groningen heeft in de periode november 2015 februari 2016 deelgenomen aan de pilot bestuursgericht onderzoek van de inspectie. In het eindgesprek op 16 februari 2016 heeft de inspectie haar oordeel en bevindingen toegelicht en hebben bestuur en directeuren de conceptrapportage met de inspectie besproken. Tijdens dit gesprek werd duidelijk dat zowel bestuur als directeuren zich kunnen vinden en zich ook herkennen in de conclusies en aanbevelingen van het inspectierapport. Mede naar aanleiding van het inspectiebezoek in 2013 heeft het bestuur de afgelopen periode extra ingezet op toezicht en sturing op onderwijskwaliteit en daarvoor onder andere een 4-jaren cyclus van verantwoording opgesteld. De conclusies van de inspectie vormen voor het bestuur een bevestiging dat ze op de goede weg zit en dat er intussen belangrijke resultaten zijn geboekt. Ook in de aanbevelingen en verbeterpunten zien bestuur en directeuren een bevestiging. Een deel van de genoemde punten kwam ook naar voren tijdens de verschillende onderzoeken in het kader van het opstellen van het Schoolplan Deze punten zijn inmiddels opgenomen in de schoolplannen van de St. Michaëlschool en de Katholieke Daltonschool Bisschop Bekkers. Het bestuur is blij met het positieve oordeel en met de aanbevelingen en verbeterpunten van de inspectie. Het bestuur zal - net als na het inspectiebezoek van samen met de directeuren deze punten verwerken in een plan van aanpak. Het gaat daarbij met name om (1) het verder ontwikkelen van een overkoepelend strategisch meerjaren beleidsplan op bestuursniveau (2) het formuleren van specifieke doelen voor de resultaten op schoolniveau, (3) het borgen en naleven van afspraken binnen de teams, (4) meer aandacht voor meerpresteerders, (5) betere omschrijving van de beoogde effecten van verbeterplannen en (6) aanbrengen van meer focus in de schoolontwikkeling. De activiteiten die voortkomen uit dit plan van aanpak zullen vervolgens worden ondergebracht in de jaarplannen van beide scholen. Tot slot hecht het bestuur er aan te melden dat ze de nieuwe manier van inspecteren als zeer prettig heeft ervaren. Zowel bestuur als directeuren hebben waardering voor de stimulerende en positieve critical friend benadering van de inspecteurs binnen dit nieuwe onderzoekskader. 23/24

24 Inspectie van het Onderwijs Postbus 2730, 3500 GS Utrecht t-algemeen t-loket (voor vragen van ouders)