Adviesnota i.v.m het herstel en de ontwikkeling van het trage wegennetwerk in Essen

Transcriptie

1 Vereniging voor het behoud, herstel en de multifunctionele ontwikkeling van trage wegen in Vlaanderen Adviesnota i.v.m het herstel en de ontwikkeling van het trage wegennetwerk in Essen Op 21 april 2008 deelde de gemeente Essen samen met de vzw Trage Wegen evaluatieformulieren en een overzichtskaart uit aan vertegenwoordigers van verschillende doelgroepen en gebruikers van trage wegen in Essen. Deze personen kregen twee maanden de tijd om aan de hand van een vragenlijst per trage weg aan te merken waarom deze belangrijk is en wat er mogelijks beter of anders aan kan. Eind mei werden de evaluatieformulieren ingeleverd, waarna de projectwerkgroep (milieudienst Essen, Trage Wegen vzw en vrijwilliger René Peeters) een synthese opmaakte. Op 23 juni 2008 werd deze samenvatting opnieuw aan de doelgroepen/gebruikers voorgelegd. Tijdens dit publiek afwegingsproces bespraken we de verschillende wegjes afzonderlijk en zochten we naar unanieme en constructieve voorstellen rond het trage-wegenpatrimonium van Essen. Naast de opmerkingen per weg kwamen ook een aantal algemene opmerkingen en suggesties voor een tragewegenbeleid naar voor. Al deze opmerkingen kunt u in deze nota terugvinden. Voor de wegnummering: zie kaart. De werkgroep trage wegen hoopt dan ook dat een aantal belangrijke en prioritaire voorstellen die uit deze intensieve rondvraag naar voor zijn gekomen, zullen worden geïmplementeerd in het trage-wegenbeleid van de gemeente. Volgende verenigingen en groeperingen namen deel aan deze evaluatie: Natuurpunt Noorderkempen Bedrijfsgilde Essen Pasar Essen N.K.W.V. KGB Horendonk Wandelclub De Sint-Jansstappers Okra Wildert Okra statie RVT Sint-Michaël VVV Essen WBE Essen Sla L.O.V. Minaraad De Natuurvrienden Essen ACW

2 1. Opmerkingen per thema A. Uitbreiden van het bestaande trage-wegennet Herstel van in het verleden bestaande verbindingen Een aantal buurtwegen die er vroeger waren zijn in de loop van de voorbije jaren ontoegankelijk of zelf onherkenbaar geworden. Voor deze wegen werd tijdens het publieke afwegingsproces de vraag gesteld of deze verbindingen opnieuw opengemaakt dienen te worden of niet. Prioritair is het herstel van de verbinding tussen weg 6B en de dreef van De Belder. Het oorspronkelijke tracé van weg 6B dat nu omgeploegd is, hoeft niet hersteld te worden. Er wordt gesuggereerd de weg te verleggen naar de perceelsgrens, aangezien de strook land achter de electriciteitspalen toch niet gebruikt kan worden voor landbouw. Op die manier doorsnijdt de buurtweg het akkerland niet en ontstaat een interessante wandelweg. Ook de GR5 hoeft dan niet meer over de asfaltweg te lopen. Het herstel van weg 14 is een absolute prioriteit. Deze verbinding biedt heel wat mogelijkheden en het herstel ervan is eenvoudig te realiseren. Het herstel van de vroegere verbindingen die de wegen 8 maakten is een prioritaire vraag. Door een klaphek of overstapje te voorzien kan de verbinding tussen weg 8A en 8B gemakkelijk gerealiseerd worden. Ook de verbinding tussen 8A en het Moerven en verder naar Rouwmoer - kan op die manier op een eenvoudige manier hersteld worden. Het herstel van de vroegere verbinding tussen 18A en 18B is prioritair en eenvoudig te realiseren door een overstapbrugje of klaphek te plaatsen. Beide wegen liepen ook door tot op de Huybergsebaan. Het herstel van beide verbindingen is niet nodig maar wel het realiseren van één van beide verbindingen. Bij voorkeur wordt weg 18A doorgetrokken (eveneens door het plaatsen van een klaphek of overstapbrugje). Het oorspronkelijke tracé van weg 9A (rond het Geboortebos) vormt voor leerlingen een alternatief om het drukke kruispunt Velodreef Nolsebaan te vermijden. Een herstel van dit oorspronkelijke tracé en dus het realiseren van de verbinding tussen 9A en 9B is dan ook wenselijk. Van een aantal wegen is het herstel ervan niet prioritair. Hierbij wordt wel gesteld dat het om openbare wegen gaat en dat deze niet mogen opgaan ik akker- of weiland. Wanneer de weg niet hersteld kan worden, vragen de gebruikers bijvoorbeeld een bomenrij aan te planten op de weg, zodat de weg nog als relict te zien is op het terrein. Dit is zo voor weg 1 en 2A. Iemand merkt op dat een herstel van weg 6A zinvol is wanneer de weg heraangelegd wordt als een verhard fietspad tussen de bomen. De meerderheid van de vergadering vindt het tracé op Nederland voldoende en vraagt de beplanting op weg 6A te behouden. Realisatie van nieuwe verbindigen Het lokale middenveld en de gebruikersgroepen formuleerden ook een suggesties voor een extra verbinding in het trage wegennetwerk. Het is aangewezen dat de gemeente de wenselijkheid en haalbaarheid om deze trage weg in te richten, evalueert. Weg 2A is momenteel doodlopend en vormt dus geen nuttige verbinding. Als de weg echter richting Nederland doorgetrokken wordt langs de Molenbeek, ontstaan wel heel wat mogelijkheden voor grote wandel- en fietslussen. B. Onderhoud van de wegen

3 Als wegbeheerder is de gemeente verantwoordelijk voor het onderhoud van wegen die tot het openbaar domein behoren én voor de wegen met private bedding die gekenmerkt worden door een openbaar gebruik. Dit is dus ook het geval voor de hier besproken trage wegen. Het is aangewezen dat de gemeente een onderhoudsregeling opstelt en die operationeel maakt aan de hand van een jaarlijkse onderhoudsplanning. Op die manier kan een ecologisch bermbeheer met de nodige snoei- en maaibeurten worden georganiseerd. Uit de publieke rondvraag werd aandacht gevraagd voor een (beter) onderhoud van de volgende wegen (en hun eventuele bermen) : weg 2B, 5A, 5B, 6B en 6C. C. Sensibilisatie, herkenbaarheid en het gebruik van trage wegen Herkenbaarheid De trage wegen kunnen beter in de kijker geplaatst worden als ze in een trage-wegennetwerk opgenomen worden of wanneer sensibilisatie rond het gebruik ervan plaatsvindt. Eén van de mogelijkheden om trage wegen beter te herkennen en erkennen is deze wegen voorzien van een naam en een (door Trage Wegen vzw) speciaal ontworpen naambordje met trage-wegenlogo en vermelding van de gemeente. Ook voor andere, goed herkenbare wegen biedt het plaatsen van een naambordje een belangrijke meerwaarde. Indien er een nieuwe naam gezocht moet worden voor bepaalde trage wegen kan dit bijvoorbeeld gebeuren in samenwerking met de lokale verenigingen die begaan zijn met erfgoed. Daarbij zoekt men naar een historische naam van de weg of de oude volksnaam. Uit de publieke rondvraag kwamen al een aantal volksnamen aan bod: de Moerstraat (weg 2), het Hoogbaantje (weg 3B), de Brabantse Dreef (weg 5C en weg 6A), de Velodreef (weg 11) en de Ossendrechtse Baan (weg 12A). De trage wegen in Riemst, Wetteren, Rotselaar, Grobbendonk, Wommelgem, Neerpelt, Lanaken, Kampenhout en Temse kregen op die manier reeds een naam en bijpassend naambordje. Deze manier van aanpakken heeft tal van voordelen : 1) Door de oude naam van een weg aan te brengen breng je ook een stuk lokaal erfgoed en cultuurhistorie op een duurzame manier onder de mensen, ook inwijkelingen bijvoorbeeld. 2) Door de trage wegen aan te duiden met een bordje is het voor iedereen duidelijk dat het om openbare wegen gaat en dat ze dus gerust kunnen gebruikt worden. 3) Door dezelfde format als in de andere gemeenten te gebruiken hebben de bordjes ook een symbolische en draagvlakvergrotende waarde (het logo trage weg wijst op een erkenning en vraag tot respect voor dit traag patrimonium) voor de rest van Vlaanderen. De grote naambordjes en bordjes met het logo in aluminium kosten 25,- EUR/bordje, de kleine in kunststof met het logo kosten 1,50 EUR/bordje. Bevestigingsbeugels en palen dienen evenwel nog voorzien te worden. Deze bordjes werden ontwikkeld door de vzw Trage Wegen en zullen in heel Vlaanderen gebruikt worden. E. Verkeersveilige inrichting van trage wegen Weg 11C wordt soms gebruikt als sluiproute. Hierbij dient de doorgang van auto s belemmerd of fysiek onmogelijk gemaakt te worden. Men dient er echter rekening mee te houden de doorgang voor landbouwvoertuigen mogelijk te houden indien dit nodig is.

4 Het plaatsen van een tractorsluis (quads worden hier niet door tegengehouden), paaltjes (eventueel met een slot) of een ketting kan hier een oplossing bieden. Ook het opstellen van een aangepast politiereglement behoort tot de mogelijkheden. Hierbij is regelmatig verbaliseren door de politie ook noodzakelijk. Bij de aanleg van het nieuwe fietspad tussen Spillebeek en de Moerkantsebaan (deels over de wegen 5B en 7) moet er op toegezien worden dat verkeer van auto's en quads niet mogelijk is. D. Beschermen van de trage wegen en aanplanten van kleine landschapselementen Heel wat trage wegen verdwijnen doordat ze worden omgeploegd en ingepalmd bij de aanpalende akker. Andere wegen verdwijnen langzaam doordat elk jaar een deel van de berm of van de weg zelf verder wordt omgeploegd. Daarnaast zien we daarnaast zien we een verkaling en een verschraling van het landschap. Het beschermen van zowel de trage wegen als van natuurelementen langs deze wegen kan door het (her)aanleggen van een gracht langs de weg en het (her)aanplanten van kleine landschapselementen. Er wordt hiervoor bijzonder aandacht gevraagd voor de volgende wegen: De heg langs weg 2A ontwikkelen Heropenen van de gracht aan de noordkant van weg 3A en de buitenkanten van de bochten opnieuw aanplanten. Bij de aanleg van het nieuwe fietspad (deels weg 5B en weg 7) wordt gevraagd brede en bloemrijke bermen te voorzien langs beide zijden Een gracht graven langs weg 6C wanneer deze heraangelegd wordt De heg langs weg 9A opwaarderen De grachten bij weg 16 worden regelmatig omgeploegd. De grachten moeten opnieuw opengemaakt worden en er worden best struiken aangeplant langs de gracht. Er wordt gesuggereerd de Wolfsheuvel terug aan te leggen op zijn oorspronkelijke breedte, inclusief de houtkant (de officiële breedte is 12 meter). Weg 17B is al veel van zijn oorspronkelijke breedte verloren. Deze breedte wordt beste hersteld door het graven van een gracht en het aanplanten van kleine landschapselementen Weg 17C is voldoende breed om een gracht te graven langs de weg en hoogstammige bomen en ondergroei te voorzien. Tenslotte wordt er gevraagd de Amerikaanse vogelkers die langs sommige trage wegen voorkomt te verwijderen en deze te vervangen door een inheemse soort. Dit is het geval voor de wegen 3A, 8 en 16. D. Specifieke suggesties Bij weg 5C bevindt zich één van de weinig overgebleven natuurlijke veedrinkpoelen. Men vraagt hier een rustbank te plaatsen. Bij weg 10 was er vroeger een spoorwegovergang. Kan de vraag gesteld worden om deze overgang opnieuw in gebruik te nemen? Bij de heraanleg van het brugje over de Moervaart wordt gevraagd er op toe te zien dat de brug niet toegankelijk is voor quads.

5 De gebruikers van trage wegen wijzen op de zeldzaamheid en rijkdom van de onverharde zandwegen. Er wordt dan ook gevraagd deze wegen te behouden in hun huidige vorm en ze niet te verharden. Een aantal verenigingen willen zich engageren als peter of meter voor een bepaalde trage weg of een lus van trage wegen. Er wordt gesuggereerd vanuit de gemeente de verenigingen aan te schrijven en er voor te zorgen dat alle wegen toegewezen worden aan een plaatselijke vereniging. De verenigingen zien er op toe dat problemen zoals omploegen, afsluiten, sluikstorten of een slecht onderhoud van de weg gemeld wordt bij de gemeente. E. Extra trage wegen Een aantal trage wegen waren niet opgenomen in de evaluatiebundel maar kwamen wel aan bod tijdens de synthesevergadering: De groene weg tussen weg 11B en weg 12B: deze weg was een weg met openbaar karakter maar werd afgesloten met een poort. Kan de gemeente onderzoeken of deze weg opnieuw in gebruik genomen kan worden? De groene weg tussen weg 12C en 13A: deze weg ligt in het verlengde van de Huybergsebaan en vormde vroeger verbinding met de Achterstehoevestraat. Een volledig herstel is niet nodig maar er kan wel gemakkelijk een verbinding gerealiseerd worden met de Verbindingstraat. Het eerste deel van de weg ligt er nog. Enkel een honderdtal meter ontbreekt om via het zijwegje een verbinding te realiseren met de Verbindingstraat. 2. Opmerkingen per trage weg In de tabel vindt u een overzicht van de opmerkingen die per weg gemaakt zijn. Wegnummer Opmerking Te onderzoeken door : (aan te vullen. Vbn : verkeerscommissie, technische dienst, milieudienst, college, ) 1 (BW26) Het herstel van deze weg is niet prioritair. 2 Weg 2A doortrekken langs de Molenbeek richting Nederland. Voor weg 2B is enkel een regelmatig onderhoud nodig. 3 (3A = BW6 en BW13) De gracht aan de noordzijde van weg 3A moet opnieuw geopende worden. Ook wordt de aanplanting in de bochten best nog eens hernieuwd. 3B kan behouden blijven zoals hij is. 4 (deels De weg kan behouden blijven zoals hij is. BW46) 5 5A en 5B zijn goed zoals ze zijn. Enkel regelmatig onderhoud is nodig.

6 (5A = BW64) (5C = BW13) 6 (6A = BW13) (6B = BW27) Om de natuurwaarde van 5C te beschermen, is het niet nodig om deze verbinding te herstellen. Wel word gevraagd een smal deel van de weg terug wat meer open te maken, zodat de weg wel deels toegankelijk wordt. Het herstel van een verbinding tussen de wegen 6B, 6C en 6D is prioritair. Dit gebeurt best door het officiële tracé van de weg te verleggen naar de perceelsgrens (achter de electriciteitspalen). Een meerderheid van de vergadering is het er over eens dat weg 6A niet meer hersteld moet worden, maar verder gebruikt kan worden voor de ontwikkeling van kleine landschapselementen. De zandweg op Nederland is immers een perfect tracé. Er wordt echter ook opgemerkt dat de aanleg van een verhard fietspad tussen de bomen erg nuttig kan zijn. De grasstrook van weg 6B moet jaarlijks gemaaid worden. Aangepast bermbeheer voor weg 6C 7 (BW 43) Deze weg wordt deel van het nieuwe fietspad. Er wordt gevraagd voldoende brede en bloemrijke bermen te voorzien langs beide zijden van het fietspad en er voor te zorgen dat quads en auto's niet door kunnen. 8 De verbinding tussen weg 8B en 8A herstellen. Door een klaphekje of een overstapbrugje te voorzien, kan je gemakkelijk over het weiland wandelen. Het herstel van de verbinding tussen 8A en het Moerven en verder naar Rouwmoer is erg belangrijk. Ook deze verbinding kan eenvoudig gerealiseerd worden over het weiland door een klaphekje of overstapbrugje te plaatsen. 9 Een herstel van het oorspronkelijk tracé van weg 9A (langs het Geboortebos). 9B en 9c behouden zoals ze zijn. 10 De weg behouden zoals hij is. 11 (11A=BW20) (11B=BW80) (11C=BW81) 12 (12A = BW9) De vraag stellen aan Infrabel om de vroegere spoorovergang opnieuw open te stellen. 11A behouden zoals hij is. 11B blijft best afgesloten om het rustgebied in het Grenspark te beschermen. Vermijden van de doorgang van quads en auto's door weg 11C. Het deel van 12A dat niet meer toegankelijk is, is al meer dan 100 jaar verdwenen. Een herstel is niet meer nodig. De wegen 12 behouden zoasl ze zijn. 13 De wegen behouden zoals ze zijn. 14 (= BW8) Prioritair te herstellen verbinding. Iemand merkt op dat buurtweg 28 een alternatief kan bieden. Wanneer de weg niet meer gebruikt kan worden als verbinding, kan de weg wel gebruikt worden voor de ontwikkeling van kleine landschapselementen. Het opnieuw in gebruik kunnen nemen van de verbinding is dan uiteraard wel te verkiezen. 15 (BW28) De weg behouden zoals hij is (eventueel de weg over zijn volledige lengte omvormen tot zandpad).

7 16 (16A=BW14) (16B=BW13) 17 (17A=BW21) (17B=BW23) (17C=BW23) De weg behouden zoals hij is. Een andere suggestie is de wolfsheuvel terug aanleggen op de oorspronkelijke breedte (12meter), inclusief de houtkant. Er kan een weg aangelegd worden van 2 meter breed; de overige meter kunnen gebruikt worden voor de ontwikkeling van de houtkant. 17A behouden zoals hij is. 17B herstellen op zijn oorspronkelijke breedte door de gracht terug open te maken en struiken aan te planten langs de gracht. Bij het heraanleggen van het brugje (reeds voorzien) moet er op toegezien worden dat quads niet door kunnen. De breedte van weg 17C laat toe hoogstammige bomen aan te planten langs de weg en ook ondergroei te voorzien. Door het aanleggen van een gracht langs de weg, zou de weg ook in de winter beter toegankelijk zijn. 18 De verbinding tussen 18A en 18B herstellen door een overstapje of klaphek te voorzien. Weg 18A doortrekken tot op de huybergsebaan door een overstapje of klaphek te voorzien.