Procedure: Bij brand, brengt politie de PK op de hoogte. PK beslist al dan niet om een Onderzoeksrechter (en een deskundige) aan te stellen. Vaststell

Transcriptie

1 ONDERZOEK VAN BRANDOORZAKEN DEEL 1 Cursus Onderluitenant Ing. Luc Defever Inhoud: 1. Doel van een brand-onderzoek 2. Structuur van het deskundig onderzoek, beschikbare technieken 3. Onderzoek van de brandplaats 4. Motivatie om brand te stichten 5. Aanwijzingen voor brandstichting knipperlichten 6. Mogelijke accidentele brandoorzaken 7. Operationele knipperlichten (8. Autobranden) 1. Doel van een brand-onderzoek Brandoorzaak aanduiden : in geval van dodelijke slachtoffers of gekwetsten ontdekken van opzettelijke (arson) en onopzettelijke brandstichting vastleggen van de verantwoordelijkheden op strafrechtelijk en burgerrechtelijk gebied. Noot vooraf: het rechtsysteem in België STRAFRECHT: Bescherming van de maatschappij => maatschappij burger: Vb: verkeersongeval, vandalisme, moord, brand, BURGERLIJK RECHT: Geschillen tussen twee burgers (partijen) Strafzaken hebben voorrang op Burgerlijke zaken. Bij strafrecht treedt de Procureur des Konings (PK) op voor de maatschappij: Bijgestaan door Substituten Procureur des Konings Indien er een gerechtelijk onderzoek noodzakelijk is: Procureur des Konings geeft dossier door aan Onderzoeksrechter,, die het onderzoek voert. Daarna keert het dossier terug naar de Procureur des Konings. In rechtzaal: Openbaar Ministerie = Procureur des Konings 1

2 Procedure: Bij brand, brengt politie de PK op de hoogte. PK beslist al dan niet om een Onderzoeksrechter (en een deskundige) aan te stellen. Vaststellingen Verslag naar opdrachtgevende magistraat (PK of OR) Doel van een brand-onderzoek Belgisch strafrecht: 1. opzettelijke brandstichting (art ) 2. onopzettelijke brandstichting (art. 519) 3. vernieling van gebouwen,..., door het veroorzaken van een ontploffing (art. 520) Opzettelijke brandstichting Constitutieve bestanddelen van het misdrijf het moreel bestanddeel: de opzettelijkheid het materieel bestanddeel: de daad van brandstichting 1. het moreel bestanddeel: de opzettelijkheid : vrijwillig, opzettelijk onvoorzichtigheid, nalatigheid en onoplettendheid. 2. het materieel bestanddeel: de daad van brandstichting: Geen onderscheid tussen zware of lichte aantasting. de dader moet de brand gesticht hebben aan een voorwerp het misdrijf is voltrokken zodra de brand gesticht wordt, zelfs indien het voorwerp slechts licht aangetast wordt. => poging tot brandstichting zijn uiterst zeldzaam 2

3 1.1. Opzettelijke brandstichting Soorten opzettelijke brandstichting Verzwarende omstandigheden bij opzettelijke brandstichting Poging tot opzettelijke brandstichting Soorten opzettelijke brandstichting Art. 510: bouwwerken, kunstwerken, voertuigen, menselijke aanwezigheid moest vermoed worden. Art. 511, 1e lid:onroerende eigendommen, schepen, vaartuigen, vliegtuigen, van derdenwaar geen menselijke aanwezigheid moest vermoed worden. (bossen, wouden, schaarhout of vruchten te velde) Art. 512, 1e lid: Brandstichting van andermans roerende goederen Art. 511, 2e lid: onroerende eigendommen, schepen, vaartuigen, vliegtuigen, waar geen menselijke aanwezigheid moest vermoed worden. (bossen, wouden, schaarhout of vruchten te velde, door hun eigenaar. Art. 512, 2e lid: Brandstichting van roerende eigendommen door hun eigenaar Art. 516 en 517: Brandstichting door overslaan van de brand Artikel 510 Brandstichting van bouwwerken, kunstwerken, voertuigen, waar de dader een menselijke aanwezigheid moest vermoeden Artikel 510 "Met dwangarbeid van 15 tot 20 jaar worden gestraft zij die in brand steken : gebouwen, bruggen, dijken, straatwegen, spoorwegen, sluizen, magazijnen, werkplaatsen, loodsen, schepen, vaartuigen, rijtuigen, wagons, vliegtuigen of andere kunstwerken, bouwwerken of motorvoertuigen, indien de dader moest vermoeden dat zich aldaar op het ogenblik van de brand één of meer personen bevonden." Artikel 510 a) Aard van de in brand gestoken zaken: Opsomming is beperkend en volledig. Alle voorziene gevallen zijn erin opgenomen. b) Vereiste van aanwezigheid van derden. dwangarbeid van 15 tot 20 jaar "indien de dader moest vermoeden dat zich aldaar op het ogenblik van de brand één of meer personen bevonden. Artikel 510: opzettelijk gepleegd (d.i. met de wil de brand te stichten) in de onroerende of roerende zaken in dit artikel opgesomd, op voorwaarde: dat op het ogenblik van de brand, één of meer personen zich werkelijk in die plaatsen bevonden dat de dader die aanwezigheid van derden moest vermoeden. 3

4 Art. 510 is niet van toepassing: denkende dat zich derden bevonden en zelfs met de bedoeling één of meer personen om het leven te brengen, maar er zich in feite niemand in de in brand gestoken plaats bevond dader wordt niet vervolgd op grond van art Art. 510 is niet van toepassing: Indien derden toevallig aanwezig waren in de in brand gestoken plaats, doch dat het bewezen is dat de dader die aanwezigheid niet vermoed heeft en ook niet moest vermoeden, dan zal art. 510 ook niet toepasselijk zijn. Artikel 510: Bij een woonplaats of een plaats waar derden normaal aanwezig zijn: Er zijn uitzonderlijke omstandigheden nodig waaruit moet blijken dat de dader die aanwezigheid niet moest vermoeden. Moet de persoon, die zich bevond in de plaats waar de brand aangestoken werd, werkelijk gevaar gelopen hebben? Nee Artikel 510: Doel van de wetgever: niet alleen de bescherming van de eigendommen, maar in de eerste plaats de bescherming van de personen. => dat de dader van de brandstichting eigenaar zou zijn van het in brand gestoken goed, speelt geen rol. De aanwezigheid van derden wordt slechts in aanmerking genomen op het ogenblik van de brandstichting. Artikel 510: Personen die, na de brandstichting, de plaats binnentreden, komen niet in aanmerking voor de eventuele toepassing van art Art. 511, 1e lid Brandstichting van onroerende eigendommen, schepen, vaartuigen, vliegtuigen, waar de dader geen menselijke aanwezigheid moest vermoeden, van bossen, wouden, schaarhout of vruchten te velde. 4

5 Art. 511, 1e lid "Met dwangarbeid van tien jaar tot vijftien jaar worden gestraft, zij die in brand steken, hetzij de onroerende eigendommen in artikel 510 vermeld, hetzij schepen, vaartuigen en vliegtuigen, maar buiten de gevallen in dat artikel omschreven, hetzij wouden, bossen, schaarhout of vruchten te velde." Art. 511, 1e lid Behandelt brandstichting, gepleegd wordt: a) in de onroerende eigendommen opgesomd in art. 510, b) in schepen, vaartuigen of vliegtuigen, c) van zekere voortbrengselen van de bodem, op voorwaarde dat er zich niemand op de plaats bevond. Art. 511, 1e lid op voorwaarde dat er zich niemand bevond: ofwel dat er zich, op het ogenblik van de brandstichting, niemand in die plaatsen bevond, om het even wat de dader geweten of vermoed heeft omtrent die eventuele aan- of afwezigheid van derden ofwel dat de dader niet moest vermoeden dat er zich aldaar iemand bevond, ongeacht de feitelijke aan- of afwezigheid van derden. Art. 511, 1e lid Doel van de wetgever: de brandstichting in wouden enz..., gelijk stellen met de andere brandstichtingen gezien de zeer aanzienlijke schade en zeer erge gevolgen. De continuïteit teit van de ontvlambare stoffen kan zeer grote uitbreiding nemen. Art. 511, 1e lid Noot: art. 511, al. 1: brandstichter is niet de eigenaar is van de in brand gestoken eigendommen. ( ( zie 511. al. 2) Art. 512, 1e lid Brandstichting van andermans roerende goederen 5

6 Art. 512, 1e lid "Met gevangenisstraf van een jaar tot vijf jaar en met geldboete van honderd frank tot duizend frank worden gestraft, zij die opzettelijk de roerende goederen die aan een ander toebehoren in brand steken, met uitzondering van schepen, vaartuigen en vliegtuigen, en op voorwaarde dat de daad aan anderen ernstig nadeel kan berokkenen" Art. 512, 1e lid Het art. 512 beteugelt het in brand steken van roerende goederen die aan een ander toebehoren, met uitzondering van schepen, vaartuigen en vliegtuigen. uitzondering voor schepen, vaartuigen en vliegtuigen: Zie art 511. Doel van de wetgever: Art. 512, 1e lid ernstig nadeel aan anderen bestraffen. uitschakelen van de gevallen met geringe schade. ( hij heeft evenwel niet geëist dat de schade aanzienlijk zou zijn). het door brand vernielde voorwerp dient een bepaalde waarde te hebben. Art. 511, 2e lid Brandstichting van onroerende eigendommen, schepen, vaartuigen, vliegtuigen, waar de dader geen menselijke aanwezigheid moest vermoeden, van bossen, wouden, schaarhout of vruchten te velde, door hun eigenaar Art. 511, 2e lid "Indien de eigendommen echter uitsluitend toebehoren aan hen die ze hebben in brand gestoken, en de brand met kwaad of bedrieglijk opzet is gesticht, worden de schuldigen gestraft met gevangenisstraf van een jaar tot vijf jaar en met geldboete van tweehonderd frank tot duizend frank" Art. 512, 2e lid Brandstichting van roerende eigendommen door hun eigenaar 6

7 Art. 512, 2e lid "Indien de roerende goederen uitsluitend toebehoren aan hen die ze hebben in brand gestoken en de brand met kwaad of bedrieglijk opzet is gesticht, zijn de straffen zes maanden tot drie jaar gevangenisstraf en geldboete van zesentwintig frank tot tweehonderd frank". Art. 512, 2e lid Het art. 512, tweede alinea, bevat, zoals het tweede lid van art. 511, een bepaling betreffende de kwaadwillige of bedrieglijke brandstichting van eigen roerende goederen. Art. 516 en 517 Brandstichting door overslaan van de brand Art. 516 en 517 Twee soorten: Art. 516: Overslag naar de zaak die brandstichter wil vernielen. Art. 517:Overslaat van de zaak die brandstichter wil verbranden naar een andere zaak waarvoor een zwaardere straf geldt. Artikel 516 Overslag naar de zaak die brandstichter wil vernielen. "Hij die, met het oogmerk om een van de feiten te plegen omschreven in de artikelen 510, 511 en 512, enige zaak in brand steekt, zodanig geplaatst dat de brand zal overslaan op de zaak die hij wil vernielen, wordt gestraft alsof hij rechtstreeks de laatstbedoelde zaak had in brand gestoken of gepoogd in brand te steken". 7

8 Artikel 516 Artikel 516 Art. 510, 511 en 512: het voornemen om één der onroerende of roerende eigendommen in brand te steken, welke door vermelde artikelen bedoeld zijn. Art. 516: de brand werd niet rechtstreeks aangestoken in voormelde eigendom(men) (B), maar wel een andere zaak (A), zodanig geplaatst dat de brand zal overslaan op de zaak die hij wil vernielen, dus van A naar B. Straf: alsof hij de laatst bedoelde zaak (B) rechtstreeks had in brand gestoken of gepoogd in brand te steken. Artikel 517 Art. 517:Als de brand overslaat van de zaak die brandstichter wil verbranden naar een andere zaak, waarvoor een zwaardere straf geldt. Artikel 517 "Wanneer de brand overslaat van de zaak die de schuldige wilde verbranden, op een andere zaak waarvan de vernieling strafbaar is met een zwaardere straf, wordt deze uitgesproken, indien de twee zaken zodanig geplaatst waren dat de brand noodzakelijk van de ene op de andere moest overslaan". Artikel 517 Bij overslag naar een andere zaak, die zwaarder gestraft wordt dan de brandstichting van de zaak, wordt de zwaardere straf uitgesproken, de dader vervolgd wegens brandstichting van de zaak waarop de brand overgeslagen is. 8

9 Artikel 516 en 517 Verschil in toepassingsgebied tussen art. 516 en 517 is niet gemakkelijk : In beide gevallen steekt de dader de brand aan in een zaak waarbij de brand naar een andere zaak zal overslaan. Art. 516: de dader moet gehandeld hebben met het opzet, deze laatste zaak B in brand te steken. Het werkelijke overslaan van de brand wordt echter niet vereist, (poging tot). Voor Art. 517: de feitelijke omstandigheden waaruit blijkt dat de brand noodzakelijk van de ene naar de andere zaak moet overslaan. het werkelijk overslaan van de brand. Indien, ondanks de noodzakelijkheid van het overslaan van de brand,, de brand in werkelijkheid niet overgeslagen is (tijdig geblust), zal : bij gebrek aan bewezen opzet om de tweede zaak in brand te steken, de dader enkel vervolgd worden wegens brandstichting van de zaak die hij werkelijk in brand gestoken heeft, en niet wegens poging tot brandstichting van de andere zaak, die slechts als gevolg van een gelukkig toeval of van onvoorziene omstandigheden, van de brand gespaard bleef. Verzwarende omstandigheden 1.1. Opzettelijke brandstichting Soorten opzettelijke brandstichting Verzwarende omstandigheden bij opzettelijke brandstichting Poging tot opzettelijke brandstichting Verzwarende omstandigheden bij opzettelijke brandstichting: Art. 513 : Art. 518: Brandstichting bij nacht Brandstichting met verwondingen of de dood als gevolg Artikel 513 "Wordt de brand bij nacht gesticht, dan worden de bij de artikelen en 510 tot 512 bepaalde straffen vervangen als volgt: dwangarbeid van vijftien tot twintig jaar, door levenslange dwangarbeid dwangarbeid van tien jaar tot vijftien jaar, door dwangarbeid van vijftien jaar tot twintig jaar de gevangenisstraf en de geldboete, bij artikel 511, tweede lid, en artikel 512, eerste lid, bepaald, door opsluiting de gevangenisstraf en de geldboete, bij artikel 512, tweede lid, bepaald, door gevangenisstraf van een jaar tot vier jaar en geldboete van vijftig frank tot vijfhonderd frank". Vertaling van Artikel 513: "Wordt de brand bij nacht gesticht, dan worden de straffen vervangen als volgt: art 510: dwangarbeid van jaar levenslang art 512: dwangarbeid van 10-15jaar 15jaar jaar dwangarbeid art 511, 2 lid, en art 512, 1 lid: gevangenisstraf en geldboete opsluiting art 512, 2 lid: de gevangenisstraf en de geldboete 1-4 jaar gevangenis en geldboete frank. 9

10 Art. 513: Wat is "nacht"? De nacht is een verzwarende omstandigheid voor alle brandstichtingen in art. 513, niet nader omschreven. art. 478 van het Strafwetboek is slechts op diefstal toepasselijk. (Art 478: "diefstal bij nacht is de diefstal gepleegd meer dan een uur vóór zonsopgang en meer dan een uur na zonsondergang") Artikel 513 Nacht is het tijdstip waarop wordt geslapen dat de hulp langzamer op gang komt het gevaar voor branduitbreiding is groter de tijdspanne waar de normale dagactiviteiten hebben opgehouden waarbij de duisternis de brandstichting enerzijds gemakkelijker en anderzijds gevaarlijker maakt. Artikel 518 Brandstichting met verwondingen of de dood als gevolg Artikel 518 "Wanneer de brand verwondingen heeft veroorzaakt aan een of meer personen en de dader van het feit moest vermoeden dat zij zich in de in brand gestoken plaatsen bevonden op het ogenblik van de misdaad of van het wanbedrijf, wordt de schuldige veroordeeld alsof die verwondingen met voorbedachten rade waren toegebracht en wordt de door de wet hierop gestelde straf toegepast, indien deze zwaarder is dan de straf die wegens brandstichting op hem toepasselijk is. In het tegenovergestelds geval wordt de laatstbedoelde straf tot twee jaar boven het maximum verhoogd, indien zij in opsluiting of tijdelijke dwangarbeid bestaat. Indien het feit de dood ten gevolge heeft, wordt de doodstraf toegepast". Artikel 518 De verhoging van de straf is toepasselijk indien de brandstichter moest vermoeden dat één of meer personen zich in de in brand gestoken plaats bevonden op het ogenblik van het misdrijf. De aanwezigheid van de slachtoffers moet bestaan op het ogenblik van de brandstichting. (Uitdrukkelijk bepaald in de wettekst). 10

11 Artikel 518 Toegesnelde personen, om hulp te bieden, om de brand te blussen, die in de brand omgekomen zijn of verwondingen opgelopen hebben, vormen geen verzwarende omstandigheid bij de brandstichting Opzettelijke brandstichting Soorten opzettelijke brandstichting Verzwarende omstandigheden bij opzettelijke brandstichting Poging tot opzettelijke brandstichting Artikel 514 Poging tot opzettelijke brandstichting "Wanneer op brandstichting gevangenisstraf gesteld is, wordt de poging tot brandstichting gestraft met gevangenisstraf van twee maanden tot twee jaar en met geldboete van zesentwintig frank tot tweehonderd frank". in de praktijk eerder zeldzaam. Artikel 514 Twee graden van poging: mislukt misdrijf: het vuur wordt gedoofd vooraleer het voorwerp van de brandstichting erdoor is aangetast onvrijwillig gestaakte of eenvoudige poging : de brandstichter wordt betrapt vooraleer hij brand heeft gesticht. mislukt misdrijf: het vuur werd gedoofd door de regen Voorbeelden van eenvoudige poging : de dader wordt betrapt op het ogenblik dat hij de brandende toorts plaatst tegen of in de zaak die hij wil vernielen, het geval waar de dader benzine gegoten heeft, betrapt en gestopt wordt op het ogenblik waar hij op het punt staat het vuur aan te steken. 11

12 Artikel Opzettelijke brandstichting 1.2. Onopzettelijke brandstichting: art Vernieling door ontploffing "Met gevangenisstraf van acht dagen tot drie maanden en met geldboete van zesentwintig frank tot vijfhonderd frank of met een van die straffen alleen wordt gestraft het veroorzaken van brand van andermans roerende of onroerende eigendommen, hetzij door ouderdom of gebrek aan herstelling of reiniging van nabijgelegen ovens, schoorstenen, smederijen, huizen of fabrieken, hetzij door het aansteken van vuren op het veld op minder dan honderd meter afstand van huizen, gebouwen, wouden, heiden, bossen, boomgaarden, beplantingen, hagen, mijten, tassen graan, stro, hooi, voeder of van enige andere stapel brandbare stoffen, hetzij door vuur of licht te dragen of te laten staan of vuurwerk aan- of af te steken zonder voldoende voorzorg". Niet om het even welke onopzettelijke brandstichting is strafbaar: brand moet veroorzaakt zijn door een gebrek aan voorzorg of een onvoorzichtigheid de opsomming welke in bedoelde tekst voorkomt. De oorzaken van de brand: limitatieve opsomming door art Het voorwerp van de onopzettelijke brandstichting op de breedste wijze aangeduid :"... het veroorzaken van brand van andermans roerende of onroerende eigendommen". Andermans eigendom: onopzettelijk in brand steken van een eigen goed is niet strafbaar. De eventuele aanwezigheid van derden in het onopzettelijk in brand gestoken goed speelt geen rol. De verzwarende omstandigheden van art. 518 worden niet in aanmerking genomen. 4 categorieën onvoorzichtigheden of nalatigheden : 1. Ouderdom of gebrek aan herstelling of reiniging van ovens, schoorstenen, smederijen, huizen of fabrieken. 2. Aansteken van vuren op het veld op minder dan 100 m afstand van huizen, gebouwen, wouden, heiden, 3. Dragen of laten staan van vuur of licht zonder voldoende voorzorg. 4. Aan- of afsteken van vuurwerk zonder voldoende voorzorg om het even waar. 12

13 1. Ouderdom of gebrek aan herstelling of reiniging van nabijgelegen ovens, schoorstenen, smederijen, huizen of fabrieken. Voorbeeld: schouwbrand door gebrek aan reiniging van de schoorsteen. Quid brand door kortsluiting ten gevolge van ouderdom of gebrek aan herstelling? 2. Aansteken van vuren op het veld op minder dan 100 m afstand van huizen, gebouwen, wouden, heiden, bossen, boomgaarden, beplantingen, hagen, mijten, tassen graan, stro, hooi, voeder of van enige andere stapel brandbare stoffen. 3. Dragen of laten staan van vuur of licht zonder voldoende voorzorg. Doel wetgever: alle feiten van onvoorzichtige verspreiding van vuur of lichten, niet enkel door de mens,ook door machines of tuigen onder het beheer van de mens. Voorbeelden : onvoorzichtig wegwerpen van een brandend lucifer, van een niet-uitgedoofde sigaretten- of sigarenpeuk, achterlaten van een niet-uitgedoofd vuur door kampeerders, enz. 4.Aan- of afsteken van vuurwerk zonder voldoende voorzorg om het even op welke plaats. 13

14 Artikel Opzettelijke brandstichting 1.2. Onopzettelijke brandstichting 1.3. Vernieling door ontploffing "Met straffen bij de vorige artikelen bepaald, en naar de onderscheidingen aldaar gemaakt, worden gestraft zij die gebouwen, bruggen, dijken, straatwegen, spoorwegen, sluizen, magazijnen, werkplaatsen, loodsen, schepen, vaartuigen, rijtuigen, wagons, vliegtuigen of andere kunstwerken, bouwwerken of motorvoertuigen door het veroorzaken van een ontploffing vernielen of pogen te vernielen". Artikel 520 Art. 520: vernieling en de poging tot vernieling cfr art. 510, met inbegrip van de vliegtuigen en motorvoertuigen. Moet opzettelijk gebeuren Beteugeling cfr opzettelijke brandstichting Cfr brandstichting: een gedeeltelijke aantasting van het goed volstaat om de misdaad of het wanbedrijf als voltrokken te beschouwen. Komen in aanmerking: Verzwarende omstandigheden van art. 513 en 518. Bepalingen van art. 514 (strafbaarheid van de poging tot wanbedrijf). Soorten ontploffing : aanleggen van een mijn, plaatsen of werpen van een bom, ontploffing door gas, benzine, enz. De artikelen 510 tot 520 van het Strafwetboek over de brandstichting kunnen schematisch worden voorgesteld. Pagina 15, 16 in de cursus 14

15 Het burgerlijk recht Deskundigen onderzoek: zie Gerechtelijk Wetboek, art. 962 tot 991. De rechtsgrond: Burgerlijk Wetboek: art. 1382, 1383,, 1733 Artikel 1382 BW elke daad van de mens, waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht degene door wiens schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden Artikel 1383 BW ieder is aansprakelijk niet alleen voor de schade welke hij door zijn daad, maar ook voor die welke hij door zijn nalatigheid of door onvoorzichtigheid heeft veroorzaakt Artikel 1733 De huur van woningen: hij (de huurder) is aansprakelijk voor brand, tenzij hij bewijst dat de brand buiten zijn schuld is ontstaan. Wanbedrijf Misdrijf Noot: Men spreekt van WANBEDRIJF [1] voor een strafmaat vanaf 8 dagen gevangenis en een geldboete vanaf 26 BFr (nu 26 ). Hier spreekt men van GEVANGENISSTRAF. Men spreekt van MISDAAD voor een strafmaat vanaf 5 jaar gevangenis. Hier spreekt men van OPSLUITING. ( Het hotel is beide gevallen hetzelfde. ) Tot 1996 bestond er ook nog dwangarbeid. [1] Chris Van den Wyngaert, Strafrecht en strafpriocesrecht in hoofdlijnen, Maklu1998, pag

16 Noot: opdecimes Voorbeeld: een geldboete van 100 BEF in het strafwetboek: Vanaf : vermenigvuldigen met 200 => BEF. Vanaf : 1. omzetten in Euro 2. vermenigvuldigen met 5 => 500 ( BEF) Vanaf : 1. omzetten in Euro 2. vermenigvuldigen met 5,5 => 550 ( BEF) Brand in voetbalstadion te Bradford 11.mei 1985 Bron: Yorkshire Televisionproduction : begin film : aandacht van toeschouwers 1 19 op deel van tribune; verlaten van de tribune : eerste zichtbare vlammen : volledige tribune in vlammen, 6 01 of na 6 min 265 gewonden, 56 overleden, Dit was 18 dagen vóór het Heizeldrama 16