Gemeentearchief Roosendaal. educatief aanbod

Transcriptie

1 Gemeentearchief Roosendaal educatief aanbod

2

3 Folder educatief aanbod gemeentearchief Inleiding Erfgoed staat volop in de belangstelling. Als gemeentearchief doen wij er alles aan om de historie van Roosendaal en de vijf kerkdorpen te vertalen in leuk en vooral leerzaam onderwijs. In deze nieuwe folder vindt u het educatief aanbod, uitgesplitst in projecten voor het basisonderwijs en projecten voor het voortgezet onderwijs. Per project vindt u een korte beschrijving en praktische informatie. Behandelt u in de klas een bepaald onderwerp en wilt u liever een les op maat? Neem dan contact op met de educatief medewerker, zodat zij met u kan overleggen over de inhoud van de les. Deze brochure is bestemd voor het schooljaar 2011/2012. Ons educatief aanbod wordt echter steeds verder uitgebreid. Op de website vindt u recente informatie over lesprojecten, speurtochten, publicaties en tentoonstellingen. Hier kunt u zich ook aanmelden voor de gratis nieuwsbrief met actuele informatie over het archief. Graag tot ziens in het gemeentearchief!

4 basisonderwijs

5 Leskist Religie De leskist religie gaat in op de vijf grote religies Christendom, Islam, Jodendom, Boeddhisme en Hindoeïsme. De kist zit bomvol foto s, verhalen, kleurplaten, voorwerpen, lessuggesties en spelletjes. De leskist is voorzien van uitgebreide achtergrondinformatie voor de docent. Bovendien bevat de leskist een kalender met de data van de feestdagen in alle religies. Het is de bedoeling dat u de leskist zelf ophaalt bij de receptie van het gemeentearchief en na gebruik weer terugbrengt. Voor wie: groep 1 t/m 8 in de klas zelf Periode: het hele schooljaar, op reservering Tijdsduur: de docent kan zelf bepalen wat hij of zij wil behandelen Kosten: 25,- borg, 10,- uitleen Archiefles Over Zilvervisjes en Klompenschrapers Leerlingen van de basisschool kunnen tijdens een bezoek aan het Roosendaalse gemeentearchief kennismaken met de geschiedenis van hun woonplaats. Daarvoor is een speciaal lesprogramma ontwikkeld. De leerlingen van groep 5/6 krijgen eerst een rondleiding door de depots, die anders niet toegankelijk zijn voor het publiek. Ze leren alles over bewaren, inktvraat, luchtvochtigheid en zilvervisjes. Vervolgens gaan de leerlingen op pad met de speurtocht gevelstenen, waarbij ze alles over klompenschrapers en gevelstenen te weten komen. Tijdens het bezoek aan het gemeentearchief bent u samen met minstens vier ouders (afhankelijk van de groepsgrootte) aanwezig om de leerlingen te begeleiden. Voor wie: Periode: Tijdsduur: Kosten: groep 5/6, maximaal een klas per keer gemeentearchief het hele schooljaar, op reservering ongeveer anderhalf tot twee uur 25,- per klas

6 Archiefles Met de Ganzenveer Hoe ging dat vroeger, schrijven op een leitje en kun je wel netjes met een ganzenveer schrijven? En kun jij lezen wat ze vierhonderd jaar geleden hebben opgeschreven? De leerlingen van groep 5/6 maken kennis met de schrijfkunst. Ze proberen verschillende manieren uit, van schrijven met een ganzenveer tot typen op een oude typemachine. Ook krijgen ze een kleine workshop paleografie (oud-schrift) en bekijken ze oude handschriften. Tijdens het bezoek aan het gemeentearchief bent u samen met minstens twee ouders (afhankelijk van de groepsgrootte) aanwezig om de leerlingen te begeleiden. Voor wie: Periode: Tijdsduur: Kosten: groep 5/6, maximaal een klas per keer gemeentearchief het hele schooljaar, op reservering ongeveer anderhalf tot twee uur 50,- per klas

7 Archiefles Kranten en Gevelstenen/Bouwstijlen Leerlingen van de basisschool kunnen tijdens een bezoek aan het Roosendaalse gemeentearchief kennismaken met de geschiedenis van hun woonplaats. De leerlingen van groep 7/8 worden in twee groepen gesplitst. De ene groep gaat op zoek naar de krant van hun geboortedag en duikt in de uitgebreide fotocollectie van het archief. De andere groep gaat speuren naar gevelstenen of doet de speurtocht bouwstijlen. Vervolgens wisselen de beide groepen. Tijdens het bezoek aan het gemeentearchief bent u samen met minstens vier ouders (afhankelijk van de groepsgrootte) aanwezig om de leerlingen tijdens de speurtocht te begeleiden. Voor wie: groep 5/6 gemeentearchief Periode: het hele schooljaar, maandagochtend, maandagmiddag en dinsdagochtend Tijdsduur: ongeveer anderhalf uur Kosten: 50,- per klas Archiefles Genealogie Wat zijn de populairste voornamen, hoe zoek je in genealogische bronnen en hoe ziet een familiewapen er uit? In deze les krijgen de leerlingen informatie over stambomen en gaan ze zelf actief op zoek in genealogische bronnen. Deze les is bedoeld voor beginnende genealogen of ter introductie op de lesbrief Genealogie. Tijdens het bezoek aan het gemeentearchief bent u aanwezig om de leerlingen te begeleiden. Voor wie: groep 7/8 gemeentearchief Periode: het hele schooljaar, maandagochtend, maandagmiddag en dinsdagochtend Tijdsduur: ongeveer anderhalf uur Kosten: 50,- per klas

8 Speurtocht Gevelstenen De speurtocht gevelstenen voert de leerlingen door de Roosendaalse binnenstad. Hier hangen opmerkelijke gevelstenen, waar de leerlingen alles over komen te weten. Tijdens de speurtocht bent u samen met minstens vier ouders (afhankelijk van de groepsgrootte) aanwezig om de leerlingen te begeleiden. Voor wie: groep 5/6 en 7/8 binnenstad Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: ongeveer drie kwartier Kosten: 25,- per klas

9 Speurtocht Bouwstijlen (vanaf najaar 2011) De speurtocht bouwstijlen leidt de leerlingen langs de verschillende bouwstijlen van de laatste 150 jaar. Aan de hand van vragen verkennen de leerlingen gebouwen op de Markt, Nieuwe Markt en in de Dr. Brabersstraat en Raadhuisstraat. Tijdens de speurtocht bent u samen met minstens vier ouders (afhankelijk van de groepsgrootte) aanwezig om de leerlingen te begeleiden tijdens de speurtocht. Voor wie: groep 7/8 binnenstad Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: ongeveer 45 minuten Kosten: 25,- per klas Lesbrief In Vuur en Vlam De lesbrief In Vuur en Vlam gaat over de Tachtigjarige Oorlog ( ). Een spannend verhaal over het kasteel van Wouw vormt de start van de lesbrief. Vervolgens gaan de leerlingen aan de slag met vragen en opdrachten over Roosendaal in deze donkere tijd. Deze lesbrief is vooralsnog alleen op papier verkrijgbaar. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: groep 7/8 in de klas Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: de lesbrief bestaat uit drie lessen van 45 minuten Kosten: gratis op papier verkrijgbaar

10 Lesbrief Roosendaal Spoorstad Na een spannend verhaal van kinderboekenschrijver Rien Broere duiken leerlingen in de Roosendaalse spoorweghistorie. Van mensen die klaagden over het ongemak van het reizen per derde klas tot het bombardement op het station, in deze lesbrief komt 150 jaar spoor aan de orde. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: groep 7/8 in de klas Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: de lesbrief bestaat uit drie lessen van 50 minuten + facultatieve huiswerkopdrachten Kosten: de lesbrief is gratis te downloaden vanaf

11 Lesbrief Zappen door de geschiedenis van Roosendaal Professor Daverveldt neemt de leerlingen mee in zijn tijdmachine en zapt langs een aantal belangrijke gebeurtenissen in de Roosendaalse historie. Zo staat hij onder meer stil bij Pinneke Busch, Roosendaals eerste vliegenier, voetbalclub R.B.C. en de vraag waarom meisjes niet kunnen voetballen. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: groep 7/8 in de klas Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: de lesbrief bestaat uit drie lessen van 45 minuten Kosten: de lesbrief is gratis te downloaden vanaf Lesbrief genealogie In deze lesbrief gaan leerlingen op zoek naar de geschiedenis van hun familie en hun voorouders. Ze gaan als echte genealogen hun stamboom uitzoeken. Aan de orde komt onder meer wat je nodig hebt voor het maken van een stamboom en waar je die gegevens kan vinden. Er wordt aandacht besteedt aan zowel officiële (burgerlijke stand, bevolkingsregister) als onofficiële (mondelinge overlevering, geboortekaartjes) bronnen. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: groep 7/8 in de klas Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: drie lessen van 50 minuten, de aanvullende opdrachten zijn facultatief Kosten: de lesbrief is gratis te downloaden vanaf

12 Lespakket Kaarten op Tafel Het lespakket Kaarten op Tafel bestaat uit zes lessen over historische kaarten, een kijkwijzer voor een bezoek aan het museum, een docentenhandleiding en de website met daarop alle kaarten die in de opdrachten worden gebruikt plus aanvullende kaarten en bronnen. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: groep 7/8 in de klas Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: het pakket bestaat uit zes lessen van ongeveer 50 minuten Kosten: het lespakket kost 5,- ; per klas volstaan vier tot vijf lespakketten als er in groepjes wordt gewerkt Internetles Maak een kijkdoos van de Markt De Roosendaalse Markt is het oudste stukje Roosendaal. In 1268 werd er op de plek waar nu de Sint Janskerk staat een kapel opgericht door mensen die in de gehuchten Kalsdonk, Langdonk en Hulsdonk woonden. Ze waren het zat om steeds helemaal te voet naar Nispen naar de kerk te gaan. De reis was gevaarlijk doordat er wolven en struikrovers op de loer lagen; bovendien waren de zandpaden erg modderig. Met het bouwen van de kapel ontstond het centrum van Roosendaal. De vorm van de Markt is al die tijd nooit veranderd. De Markt telt nogal wat bijzondere gebouwen. De leerlingen maken een kijkdoos van de Markt zoals deze er rond 1900 uitzag. U vindt de les, de werkbladen, achtergrondinformatie en een docentenhandleiding op de website De werkbladen dienen door de docent of de leerlingen te worden uitgeprint. Voor wie: groep 5/6 in de klas, de les is te vinden op Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: ongeveer drie kwartier Kosten: gratis via

13 Werkstukkenwijzer op internet Voor leerlingen die bezig zijn met een werkstuk over de geschiedenis van Roosendaal of die een spreekbeurt over een Roosendaals onderwerp moeten houden, is het gemeentearchief een goede plek om te beginnen. In de Werkstukkenwijzer vinden ze informatie over wat er zoal in Nederland en Roosendaal gebeurde door de tijd heen. De gebeurtenissen zijn verdeeld in tien tijdvakken, beginnend bij de prehistorie en eindigend bij het heden. Per tijdvak kunnen ze verschillende bronnen zoals foto s, kaarten, brieven, krantenartikelen en documenten bekijken, zodat ze een eigen invulling aan hun werkstuk of spreekbeurt kunnen geven. U kunt de leerlingen wijzen op het bestaan van de Werkstukkenwijzer en ze de gelegenheid geven om ermee aan de slag te gaan. Voor wie: groep 7/8 in de klas Periode: het hele schooljaar Tijdsduur: n.v.t. Kosten: gratis via Een Les op Maat Als u met een bepaald project of thema bezig bent, kunnen wij ondersteuning op maat aanbieden. Het kan gaan om foto s, literatuur of gegevens, maar ook om rondleidingen of bezoeken op maat. Zo kunnen de leerlingen bronnenmateriaal over de industrialisatie, de groei van Roosendaal van dorp tot spoorstad of de Gouden Eeuw komen bekijken. Ook maken we ze graag wegwijs bij het zoeken naar archiefstukken. U dient ruim van tevoren contact op te nemen met de educatief medewerkster om te horen wat de mogelijkheden zijn. Periode: Tijdsduur: Kosten: in de klas en op het gemeentearchief het hele schooljaar een uur 50,- per klas per uur

14 voortgezet onderwijs

15 Lesbrief De Bevrijding van Roosendaal Het lespakket De Bevrijding van Roosendaal bestaat uit een lesbrief en een dvd met filmbeelden van de bevrijding. De lesbrief is samengesteld door Dave Kuijpers, docent geschiedenis aan het Norbertuscollege, en bevat verschillende opdrachten en een speurtocht langs Roosendaalse bevrijdingsmonumenten. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: Periode: Tijdsduur: Kosten: klas 1/2 vmbo in de klas het hele schooljaar de lesbrief bestaat uit drie lessen van 50 minuten en drie lessen van 100 minuten (facultatief) de lesbrief is gratis te downloaden vanaf

16 Lesbrief Roosendaal Spoorstad De leerlingen duiken in de Roosendaalse spoorweghistorie. Van mensen die klaagden over het ongemak van het reizen per derde klas tot het bombardement op het station, in deze lesbrief komt 150 jaar reizen per spoor aan de orde. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: Periode: Tijdsduur: Kosten: klas 1/2 vmbo, havo en vwo in de klas het hele schooljaar naar eigen inzicht, de lesbrief bevat facultatieve opdrachten de lesbrief is gratis te downloaden vanaf Lespakket Kaarten op Tafel Het lespakket Kaarten op Tafel bestaat uit zes lessen over historische kaarten, een kijkwijzer voor een bezoek aan het museum, een docentenhandleiding en de website met daarop alle kaarten die in de opdrachten worden gebruikt. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Voor wie: Periode: Tijdsduur: Kosten: klas 1/2 vmbo, havo en vwo in de klas het hele schooljaar het pakket bestaat uit zes lessen van ongeveer 50 minuten het lespakket kost 5,- ; per klas volstaan vier tot vijf lespakketten als er in groepjes wordt gewerkt

17 Archief in de klas In deze les maken de leerlingen op school kennis met het archief als bewaarplaats van historische bronnen. Aan de hand van bronnen zoals een krant uit 1910, verschillende foto s en een Naamlijst voor den Interlocalen Telefoondienst uit 1915 voeren de leerlingen opdrachten uit. Bij deze lesbrief hoort een uitgebreide docentenhandleiding. Het is de bedoeling dat u deze voor de lessen doorneemt. Het pakket dient zelf te worden opgehaald. Voor wie: Periode: Tijdsduur: Kosten: klas 1/2 vmbo, havo en vwo in de klas het hele schooljaar circa 50 minuten gratis

18 Een Les op Maat Als u met een bepaald project of thema bezig bent, kunnen wij ondersteuning op maat aanbieden. Het kan gaan om foto s, literatuur of gegevens, maar ook om rondleidingen of bezoeken op maat. Zo kunnen de leerlingen bronnenmateriaal over de industrialisatie, de groei van Roosendaal van dorp tot spoorstad of de Gouden Eeuw komen bekijken. Ook maken we ze graag wegwijs bij het zoeken naar archiefstukken. U dient ruim van tevoren contact op te nemen met de educatief medewerkster om te horen wat de mogelijkheden zijn. Periode: Tijdsduur: Kosten: in de klas en op het gemeentearchief het hele schooljaar een uur 50,- per klas per uur

19 Overzicht projecten Basisonderwijs Leskist religie groep 1 t/m 8 10,- + 25,- borg Archiefles Over Zilvervisjes en Klompenschrapers groep 5/6 25,- per klas Archiefles Met de Ganzenveer groep 5/6 50,- per klas Archiefles Kranten en Gevelstenen/Bouwstijlen groep 7/8 50,- per klas Archiefles Genealogie groep 7/8 50,- per klas Speurtocht Gevelstenen groep 5/6 en 7/8 25,- per klas Speurtocht Bouwstijlen groep 7/8 25,- per klas Lesbrief in Vuur en Vlam groep 7/8 gratis Lesbrief Roosendaal Spoorstad groep 7/8 gratis Lesbrief Zappen door de geschiedenis van Roosendaal groep 7/8 gratis Lesbrief Genealogie groep 7/8 gratis Lespakket Kaarten op Tafel groep 7/8 5,- per lespakket Internetles Maak een Kijkdoos van de Markt groep 5/6 gratis Werkstukkenwijzer op internet groep 7/8 gratis Een les op maat alle klassen 50,- per uur Voortgezet onderwijs Lesbrief De Bevrijding van Roosendaal klas 1/2 vmbo gratis Lesbrief Roosendaal Spoorstad klas 1/2 vmbo, havo en vwo gratis Lespakket Kaarten op Tafel klas 1/2 vmbo, havo en vwo 5,- per lespakket Archief in de klas + docentenhandleiding klas 1/2 vmbo, havo en vwo gratis Een les op maat alle klassen 50,- per uur Reserveren: secretariaat gemeentearchief telefoon of gemeentearchief@roosendaal.nl Inhoudelijke vragen: educatief medewerker Nicole de Boer telefoon of n.de.boer@roosendaal.nl

20 Voor meer informatie over het educatief aanbod en lessen op maat kunt u contact opnemen met: Gemeentearchief Roosendaal Postbus KA Roosendaal T F E gemeentearchief@roosendaal.ml I Bezoekadres: Gemeentearchief Roosendaal Markt PB Roosendaal Colofon Samenstelling: Nicole de Boer, gemeentearchief Roosendaal Ontwerp: Cobi Golterman, gemeentearchief Roosendaal Druk: gemeente Roosendaal Foto s: gemeentearchief Roosendaal Gemeentearchief Roosendaal, april 2011