HORECA BELEIDS- PLAN. Kennis maken met een gastvrije stad

Transcriptie

1 HORECA BELEIDS- PLAN Kennis maken met een gastvrije stad

2 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Economie & Cultuur, Economische Zaken en Arbeidsmarkt Datum Maart 2014 Opmaak Studio gemeente Eindhoven

3 Inhoudsopgave Inleiding 7 1 Het belang van horeca voor Eindhoven Waar Eindhoven van is Economische belangen van horeca Sociaal maatschappelijke belangen van horeca 11 2 Analyse en Ontwikkelingen van beleid, vraag en aanbod Doelstelling Horecabeleidsplan Deelevaluatie openingstijden Wat is er gebeurd sinds Nieuwe Drank- en Horecawet Trends & ontwikkelingen Sterkten Zwakten Kansen Bedreigingen Vraag, aanbod en confrontatie Eindhoven Model Knelpunten Veel verschillen in de stad Nog te weinig actieve rol aan de aanbodzijde Exploitatietijden zijn (op momenten) nog te knellend Onvoldoende ruimte voor experimenten 21 3 Visie en ambities op hoofdlijnen Uitgangspunten voor horecabeleid Visie op hoofdlijnen voor horecabeleid Sturingsinstrumenten Type horeca en type ontwikkeling 26 4 Oplossing specifieke knelpunten Visie naar deelgebieden Actieve(re) rol overheid Pilot openingstijden Eindhoven Onderzoek en conclusies openingstijden Pilots ruimere openingstijden Pilot verlaatje voor Centrum en Strijp S Pilot tijdelijke horeca 32 Bijlagen 35

4

5 Bijlagen 35 1 Nieuwe Drank- en Horecawet Doelstellingen nieuwe DHW Belangrijkste wijzigingen nieuwe DHW 35 2 Onderzoek Openingstijden - Centrum Veilig en Gezond Uitgaan Verruiming openingstijden Gereguleerde toegangstijden Vervroegde sluitingstijden Conclusie Centrum Veilig en Gezond Uitgaan 38 3 Uitwerking naar deelgebieden Terrassen algemeen Stationsplein en Dommelstraat Markt Stratumseind en omgeving Stratumseind Smalle Haven / Catharinaplein Kerkstraat De Bergen Grote Berg Kleine Berg Bergstraat Wilhelminaplein - Willemstraat Overig De Bergen Overig Eindhoven Centrum Kernwinkelgebied Binnenring Stadhuisplein Stratumsedijk Nieuwe gebieden Eindhoven Centrum Terrein Fens Emmasingelkwadrant / Viktoriakwartier Stationsgebied Strijp S Radiaalwegen Woonwijken Woongebieden Winkelcentra/-gebieden Parken Sportconcentratiegebieden Scholen Culturele instellingen Sportverenigingen Werklocaties Bedrijventerreinen algemeen Bedrijventerrein De Hurk Bedrijventerrein Eindhoven Airport Bedrijvenpark Flight Forum Nieuw te ontwikkelen werklocaties Broedplaatsen 49 gemeente Eindhoven 5

6 6 Horecabeleidsplan

7 Inleiding De horeca is een afspiegeling van de maatschappij, zo luidt een stelling. Dit zou verklaren waarom het uitgaansleven tussen landen, en zelfs steden, zo verschilt. In onze vrije markteconomie, bepaalt de horecavraag in grote mate het aanbod en beïnvloedt het horecaaanbod weer de vraag. Iedere stad heeft daardoor op uitgaansgebied als het ware een eigen DNA-profiel. Een zeer zichtbaar en zelfs beeldbepalend profiel, waarmee een stad zich kan profileren. Een profiel wat echter ook kan afwijken van hoe een stad zich zou willen profileren. In 2004 is door de gemeenteraad het horecabeleidsplan Kwaliteit door differentiatie vastgesteld. Bij de vaststelling van dit plan is afgesproken dat dit op termijn geëvalueerd zou worden. Bij een tussen evaluatie is door de gemeenteraad een raadswerkgroep ingesteld. Bij haar werkzaamheden kwam de raadswerkgroep tot de conclusie dat het horecabeleid door het ontbreken van duidelijke doelstellingen niet goed evalueerbaar was. Het beleid en ook de evaluatie richtten zich op het toepassen van instrumenten, zonder dat helder was waar de instrumenten precies aan moesten bijdragen. Waar binnen de raad naar mening van de werkgroep behoefte aan is, is een duidelijke probleemidentificatie van het beleidsveld horeca. Welke thema s zouden in het horecabeleid aan de orde moeten komen, wat zijn daarin de hete hangijzers en hoe is het beleid meetbaar te maken? Hieruit zijn de thema s veiligheid, leefbaarheid, gezondheid, levendigheid en ondernemersklimaat naar voren gekomen. 21 juli 2009 heeft de raad van de gemeente Eindhoven de nota Horecabeleid - Visie op Hoofdlijnen vastgesteld. Hierin is uitgesproken wat het belang is van horeca in Eindhoven. In deze nota wordt dit uitgewerkt in doelstellingen en pas dan is duidelijk welke instrumenten moeten worden toegepast en welke acties moeten worden ondernomen. Onder horeca wordt in dit Horecabeleidsplan verstaan Bedrijfsmatige exploitaties met, voor publiek toegankelijke, ruimten die zijn bestemd voor het verstrekken van dranken, spijzen en / of logies. Het uitoefenen van deze functies, die ter plaatse dienen te worden uitgeoefend, gaan gepaard met dienstverlening. Het gaat hierbij om inrichtingen die behoren tot de café-,cafetaria-, restaurant-, hotel- en aanverwante bedrijven. De hotelsector komt ook in een separate nota aan de orde. Dit vanwege een aantal specifieke aspecten in vergelijking met de andere horeca. Hotels zijn namelijk directer betrokken bij het reguliere bedrijfsen zakenleven in Brainport Eindhoven. Ook vormen hotels belangrijke elementen in prioritaire gebiedsontwikkelingen (soms zelfs drager) en spelen ze een belangrijke rol in de levendigheid en leefbaarheid van hun omgeving (24 uursbedrijf). Daarnaast zijn het meestal ook grote volumes en daarmee ruimtelijk zeer relevant. Ander beleidsveld wat veel met horeca(-activiteiten) te maken heeft, zijn de evenementen. Een aantal evenementenlocaties in de stad overlappen, zijn gelijk aan of grenzen aan horecaconcentraties in de stad. Voor deze locaties wordt voor met name ondernemers en omwonenden duidelijk wat ze op het gebied van evenementen kunnen verwachten. Per locatie wordt aangegeven hoeveel voor de omgeving belastende en niet belastende evenementen georganiseerd kunnen worden en wat de inhoud van die evenementen is (muziek, sport, cultuur, etc.). gemeente Eindhoven 7

8 8 Horecabeleidsplan

9 1. Het belang van horeca voor Eindhoven 1.1 Waar Eindhoven van is Om Eindhoven te kunnen waarderen, moet je begrijpen wat deze stad bijzonder maakt. Eindhoven heeft een optimale DNA samenstelling van mentaliteit, ambitie, innovatieve kracht, samenwerking en productie. Door haar DNA is Eindhoven het industriële en innovatieve hart van Nederland en bovendien, door deze kwaliteiten, uitgeroepen tot slimste regio van de wereld De ontwikkelingsstadia van Eindhoven De stad verandert in rap tempo en eigenlijk is dat in Eindhoven geen nieuws. Deze stad is al vaker van gedaante veranderd en heeft al diverse grote transformaties doorgemaakt. Deze vonden altijd plaats in tijden van economische ontwikkeling. De stad waarin we op dit moment leven, is als het ware een optelsom van al deze veranderingen die door elkaar heen het huidige (stadsbeeld van) Eindhoven bepalen. De ontwikkelingsstadia van Eindhoven vatten we als volgt samen: De middeleeuwse marktstad In de middeleeuwen vormde het marktprincipe de economische kracht voor het ontstaan van Eindhoven als een stadje met een markt, bereikbaar voor het ommeland via de lintwegen. De industriestad De eerstvolgende grote verandering vindt plaats onder invloed van de toenemende industrialisatie in de 19e eeuw. Eindhoven als industriestad komt tot bloei met de aanleg van het Eindhovens Kanaal en de spoorwegen. Company town Met de komst van Philips ontwikkelt Eindhoven zich meer en meer tot een company town. Er worden nieuwe fabrieken gebouwd. Woningen, parken en sociaal-maatschappelijke gebouwen worden veelal door nieuwe, groene stadslanen (o.a. Kastanjelaan, de Frederiklaan, de Parklaan) verspreid over bijna de gehele stad, met elkaar verbonden. De Wederopbouwstad Het beeld van Eindhoven als moderne wederopbouwstad is te zien in de vele naoorlogse gebouwen in het centrum zoals aan de Demer, het station, het postkantoor, de Bijenkorf en de Piazza. De bestaande stad Sinds de vestiging van Philips hebben Eindhoven en de omliggende regio op alle fronten een ook voor Nederland ongekende groei doorgemaakt. Stad en regio hebben zich ontwikkeld tot een krachtig industrieel cluster. In de decennia daarna is Eindhoven getransformeerd van industriestad naar kennisgeoriënteerde regio. Het is deze optelsom, deze gelaagdheid van de vestingstad, de industriestad, de company town en de moderne stad die Eindhoven vooral in haar centrum een voor Nederland unieke dimensie geeft. In het Coalitieakkoord Werken aan morgen verwoorden de Eindhovense coalitiepartners het voorgaande als volgt Eindhoven is een dynamische (werk)stad: modern, snel en internationaal. Een stad waarin niet zo lang geleden het geld werd verdiend in de nog aanwezige fabrieksgebouwen op Strijp, die zich in rap tempo ontwikkelt naar een stad waarin de wereld van morgen wordt bedacht en ontworpen. Samen met ondernemende bedrijven, groot en klein, en samen met kennisinstellingen. De Brainport-regio is de tweede economie van Nederland. De Brainport regio Aan de gelaagde stad die Eindhoven is, voegt de recente ontwikkeling in het licht van Brainport een nieuwe laag met bouwstenen toe. De stad is niet los te zien van haar ommeland en is onlosmakelijk verbonden met de regio Zuidoost-Brabant. Deze regio geldt binnen Europa als een van de meest toonaangevende kennis- en innovatieregio s en is met de aanduiding Brainport al in 2004 door het kabinet aangewezen als sleutelgebied gemeente Eindhoven 9

10 voor de nationale economie. De regio onderscheidt zich door een hoge mate van research en development in combinatie met industriële en hoogtechnologische bedrijvigheid. De potentie en ambities van deze kennisregio is in 2010 door de nationale overheid onderstreept in het visie document Brainport 2020, waaraan een uitvoeringsprogramma is gekoppeld. In deze visie is vastgelegd dat Brainport in 2020 van alle innovatieve regio s behoort tot de top 3 van Europa en de top 10 van de wereld. Eindhoven heeft met de Brainport-regio de omvang en kritische massa aan bedrijvigheid (zowel aan de basis als hoog technologisch) om mee te doen in een uitermate concurrerende mondiale markt. De Brainport wil, tegen de stroom in, blijven groeien door in te zetten op innovatie, talent en ondernemerschap. De kracht van de Brainport zit hem er juist in dat de versterking van zowel de basis (o.a. de hotelmarkt, horeca en leisurevoorzieningen) als de top (zgn. stuwende bedrijven) door de triple helix-partijen gezamenlijk wordt gedaan en dat zowel het creatieve als het exacte (de linker en rechter hersenhelft) op hoog niveau ontwikkeld is. Een positieve beleving van de stad Een van de belangrijkste voorwaarden om bedrijvigheid te stimuleren, is de zorg voor een positieve beleving van de stad. Eindhoven moet aantrekkelijk zijn om er te komen, te verblijven en te wonen. Dat wordt voor een belangrijk deel bepaald door de aantrekkelijkheid van de voorzieningenstructuur in de stad. Het gaat daarbij onder andere om economische functies zoals winkels, horeca en hotels. Daarnaast betreft het zachtere factoren zoals cultuur, sport, vrije tijd, evenementen, groen, woonomgeving. Uit (inter) nationale studies blijkt dat een bloeiend cultuurklimaat in een stad sterk bijdraagt aan het economisch succes van die stad. Cultuur maakt een belangrijk onderdeel uit van het pakket van vestigingsfactoren voor bedrijven, maar zeker ook voor (nieuwe) kenniswerkers. Cultuur is daarbij ook nauw verbonden met horeca. Het gaat de bezoeker niet alleen om de voorstelling zelf, maar steeds meer om het totaalpakket. Horeca is een wezenlijk onderdeel van een avondje cultuur. Vooraf uit eten, drankje voor en na de voorstelling, after-party. Wellicht blijven logeren in de stad waar men een voorstelling bezoekt. Cultuur wordt steeds meer aangeboden als onderdeel van een arrangement. Een prettige, originele en toegewijde horeca is een voorwaarde voor een positieve cultuurbelevening. Het pallet van uitgaansgelegenheden, café s, restaurants en hotels weerspiegelt de mentaliteit van een stad. Daar waar het bijvoorbeeld in Den Bosch gaat om een meer klassieke beleving van horeca zou dat in Eindhoven gedurfder, frisser en innovatiever moeten zijn. De citymarketing strategie van Eindhoven en ons bid voor Culturele Hoofdstad draaien om de kernkwaliteiten van de stad: innovatie, technologie, design, het zoeken naar nieuwe concepten via proeftuinen. Horeca, als onderdeel van een breed hospitality pakket, straalt die kwaliteiten uit. Het samenspel bepaalt uiteindelijk hoe een stad wordt beleefd door zijn gebruikers; waar Eindhoven van is. Bij het binden van mensen en bedrijven aan de stad, hebben in de loop der jaren de zachte vestigingsfactoren over het algemeen terrein gewonnen ten opzichte van de harde factoren. Eindhoven wil vooral mensen aantrekken die enerzijds economische potentie hebben, maar anderzijds ook voor reuring in de stad zorgen. Het gaat daarbij in belangrijke mate om studenten en kenniswerkers (talent moet immers in Eindhoven willen wonen), en dan bij voorkeur jonge mensen met een internationale oriëntatie ( urban culture ). Dit laatste is al ontegenzeggelijk het geval en samen met de al (langer of korter) gevestigde partijen in de stad zorgt dit voor een toenemende energie. Energie die ruimte zoekt, vraagt en claimt. Waarbij ruimte in fysieke zin slechts een onderdeel is. 1.2 Economische belangen van horeca Horeca is een economische sector van belang Met meer dan werkzame personen is de horeca een werkgever van belang. Dit is ca. 4% van het totaal aantal werkzame personen in Eindhoven. Gezamenlijk zetten de ruim 600 horecabedrijven in Eindhoven jaarlijks gemiddeld zo n 200 miljoen om. Uiteraard is op deze omzet een multiplier van toepassing omdat horecabedrijven nogal wat lokale en regionale leveranciers hebben. Horeca is een publiekstrekker sec Naast het uitgebreide winkelaanbod (15 miljoen bezoeken per jaar tijdens winkelopeningstijden in de binnenstad), culturele en sportieve evenementen en instellingen is ook de horeca een trekker op zich. Tienduizenden mensen bezoeken in het weekend Eindhoven voor het horecabezoek. Goede uitgaansgelegenheden en herkenbare horecagebieden fungeren daarbij als publiekstrekker. 10 Horecabeleidsplan

11 Horeca is beeldbepalend voor Quality of Life Brainport Eindhoven De gemeente Eindhoven wil dat de stad zich verder ontwikkelt als een passend centrum voor de Brainport Eindhoven. Hierbinnen streven we naar een leef- en werkomgeving die faciliteert en stimuleert (wonen, cultuur, bereikbaarheid, etc.). Een omgeving die in staat is om (jonge) mensen uit binnen- en buitenland aan de regio te binden. Quality of life is een belangrijke concurrentiefactor in een kenniseconomie. De horeca speelt hierin een belangrijke rol en is zelfs beeldbepalend. Als de horeca de afspiegeling van de maatschappij is, heeft Eindhoven duidelijk een probleem volgens city marketeers. Creativiteit, innovatie, design, techniek, licht etc. zijn niet de kernwaarden die men ook als etiket op de horeca van Eindhoven zou plakken. Deels verklaarbaar door de dominantie van het Stratumseind (absoluut en in de beeldvorming) en deels door relatief snelle veranderingen die Eindhoven doormaakt. De consumenten(voorkeuren) in Eindhoven veranderen daardoor ook. 1.3 Sociaal maatschappelijke belangen van horeca Horeca is er ook voor nieuwe en veranderende consumenten in Eindhoven De ontwikkeling van de Eindhovense horeca is afhankelijk van particulier initiatief. Het horeca-aanbod wordt dan ook mede bepaald door de vraag van de consument. En deze consument blijft in Brainport Eindhoven veranderen. De bewoners, gebruikers, bezoekers en gasten van de stad veranderen. En daarmee dus ook de behoeftes, interesses, het koop- en vrijetijdsgedrag. Steeds mee bezoekers met een totaal ander referentiekader zullen voor langere of kortere tijd Eindhoven bezoeken. Dit moet uiteraard gevolgen hebben voor het aanbod. De horeca in Eindhoven moet aantrekkelijk blijven voor de (veranderende) gebruikers. De horeca moet ook aantrekkelijker worden om die (andere) gebruikers te trekken. horeca in de stad een belangrijk rol speelt bij de profilering als studentenstad, staat buiten kijf. Horeca is een ontmoetingsplek in de creatieve en innovatieve kennisstad De horeca is ook van belang als ontmoetingsplek voor sectoren waarin uitwisseling van ideeën, discussies, meningsverschillen etc. tussen collega s onderling, éénpitters, met klanten en meer essentieel is. Dit geld zeker voor de creatieve industrie. Recente studies (o.a. Creative Cities: The Warhol Economy, Elizabeth Currid) tonen dit duidelijk aan. Een van de basisvoorwaarden waar een stad over dient te beschikken, bleek uit haar onderzoek, is een bruisend nachtleven. Creatief ben je niet van 9 tot 5, sterker nog: Je doet minstens zoveel zaken buiten kantooruren, aldus Elizabeth Currid. Horeca is ondersteunend aan de culturele ambities van Eindhoven De horeca vervult een belangrijke ondersteunende rol voor voorzieningen als theaters, musea, winkels, evenementen, kantoren, etc. De programmering van de culturele instellingen trekt publiek naar de stad die een combinatie moeten kunnen maken met de horeca. Voor culturele instellingen en activiteiten in de stad, kunnen horeca-activiteiten meer dan ondersteunend zijn. Zeker waar het financieel rendement en exploitatie betreft. Horeca is onmisbaar in Eindhoven Studentenstad Eindhoven wil zich op eigen wijze profileren als studentenstad. Dit profiel moet helpen om Eindhoven van haar zwakke imago als studentenstad af te laten komen en te stoppen met zichzelf steeds te problematiseren. Drie punten zijn in deze belangrijk: er moeten zich meer studenten in Eindhoven vestigen, er moeten meer studenten actief zijn binnen de stad en Eindhoven moet zich krachtiger als studentenstad profileren. Dat de gemeente Eindhoven 11

12 12 Horecabeleidsplan

13 2. Analyse en Ontwikkelingen van beleid, vraag en aanbod 2.1 Doelstelling Horecabeleidsplan 2004 Het Horecabeleidsplan Kwaliteit door differentiatie vastgesteld door de raad van de gemeente Eindhoven op 19 april 2004 had als doelstelling het verhogen van de kwaliteit van het horeca-aanbod in de stad. Aanbod heeft, volgens het Horecabeleidsplan uit 2004, kwaliteit als het voldoet aan een vraag en als het in staat is om in te spelen op veranderende trends en ontwikkelingen. Eindhoven-Centrum wordt in het Horecabeleidsplan 2004 aangemerkt als horecastimuleringsgebied vanwege: de toen bestaande en toenemende oriëntatie op de binnenstad; de toen reeds aanwezige en nodige (verkeers) infrastructuur; het toen bestaande veiligheidsbeleid (o.a. kwaliteitskringenstructuur); de aanwezigheid van door de markt (h) erkende horecaconcentraties (deelgebieden) in het centrum van Eindhoven; Stratumseind Stationsplein en Dommelstraat Markt De Bergen het feit dat het centrum speerpunt van beleid was in de Stadsvisie 2010 (uitbouw toeristisch-recreatieve sector en het leisure-pakket was hierin als programmadoelstelling geformuleerd). Kwaliteit door differentiatie 2004 Kwaliteit is het streven; zowel voor het aanbod als voor de structuur waarbinnen het aanbod zich manifesteert. Een belangrijke kwaliteit van de Eindhovense horeca is de herkenbaarheid van de clusters c.q. deelgebieden. Alle partijen (h) erkennen de verschillen tussen de deelgebieden. De differentiatie naar deelgebied is daarmee uitstekend. Een uitbreiding van het horeca-aanbod dient vernieuwend te zijn en de diversiteit van het aanbod te verhogen. Dit geldt in eerste instantie voor Eindhoven maar ook voor het eigen cluster. Een uitbreiding is vernieuwend als het b.v. qua concept, thema, locatie of formule iets toevoegt. Ook binnen deelgebieden zal het aanbod zich differentiëren. In het ene deelgebied direct en in het andere deelgebied na verloop van tijd. Daar waar de druk het grootst is, zal het gebied in eerste instantie vollopen met meer van hetzelf de, maar in een modernere setting. Daar waar de druk minder groot is en de menging met andere functies sterker, heeft de toename van horeca en de differentiatie daarbinnen een meer natuurlijk verloop. 2.2 Deelevaluatie openingstijden 19 april 2004 heeft de gemeenteraad het horecabeleidsplan vastgesteld. Onderdeel van dit besluit was een evaluatie 1 jaar na vaststelling van de nota. Tijdens de raadsbehandeling werd echter een motie aangenomen met betrekking tot het terugbrengen van de openingstijden voor de zgn. zachte horeca van 1 uur na sluiting van de harde horeca tot 1 uur voor sluiting van de harde horeca. Deze motie werd geëffectueerd met het vaststellen van een nieuwe APV (waarin de sluitingstijden worden geregeld) op 1 maart Daar dit een ingrijpende maatregel was, is de evaluatie uitgesteld tot 1 jaar na effectuering van de nieuwe openingstijden / sluitingstijden). Na deze evaluatie bleek ook de discussie over de openingstijden de meest pregnante. Deze (deel) evaluatie heeft op 12 juni 2007 geleid tot het aanpassen van de openingstijden. De openingstijden van de zgn. natte en droge horeca zijn zo gelijkgeschakeld. 2.3 Wat is er gebeurd sinds 2004 Het aantal horecabedrijven in Eindhoven is in de periode marginaal (+2%) toegenomen. Wel is de samenstelling van het aanbod veranderd. Het aantal drankverstrekkers is afgenomen (-37) en het aantal maaltijdverstrekkers en zgn. fastservice bedrijven is toegenomen. Duidelijk is ook de aanhoudende schaalvergroting. Overigens signaleren we dat in winkels ook steeds vaker horeca-activiteiten ontstaan. Dit wordt niet geregistreerd. gemeente Eindhoven 13

14 Aantal bedrijven Aantal m² Gemiddelde omvang Horecabedrijven Drankensector Fastservicesector Restaurantsector Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering De nota Kwaliteit door differentiatie ging uit van een zelfregulerend vermogen van de markt waarbij de kwaliteit zou toenemen. Dit is niet overal het geval geweest. In de uitwerking naar deelgebieden gaan we hier verder op in. Overall is de doelstelling om meer kwaliteit te krijgen in het aanbod en in de structuur waarbinnen het aanbod zich manifesteert, gehaald. Het aanbod is in kwantiteit toegenomen en er zijn nieuwe locaties en concepten ontwikkeld die het totale aanbod hebben verruimd (voorbeelden zijn Spijker Stratumseind, Usine Lichttoren, New York Café Dommelstraat, KB23 Kleine Berg, Allicht - Wilhelminaplein). De ruimte die in het horecabeleidsplan geboden is, is door de markt ingevuld. Hierbij is door de markt veel geïnvesteerd. Niet alleen bij nieuwe bedrijven. De Milieudienst geeft dan ook aan dat de toename van het aantal bedrijven niet heeft geleid tot toename van het aantal (geluids)klachten. De nieuwe bedrijven zijn immers allen zeer goed geïsoleerd. 2.4 Nieuwe Drank- en Horecawet Sinds 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (verder DHW) van kracht. Met de vernieuwde DHW wil het kabinet: Alcoholgebruik onder jongeren terugdringen. Alcohol gerelateerde verstoring van de openbare orde aanpakken. Bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten. In de bijlage worden de doelstellingen en de belangrijkste wijzigingen verder uitgewerkt. Op 9 april 2013 heeft de raad van de gemeente Eindhoven een nieuwe Drank- en horecaverordening Eindhoven vastgesteld. De meest relevant aspecten uit de verordening zijn Er zijn beperkingen gesteld aan kortingsacties met alcoholhoudende drank in de horeca. Er is een maximaal kortingspercentage vastgesteld (prijs mag niet lager zijn dan 60% van de prijs die normaal gevraagd wordt), wat nog wel ruimte laat voor promotionele acties en aanbiedingen, maar een acceptabele ondergrens creëert. Er is een onderscheid gemaakt tussen de verschillende typen paracommerciële rechtspersonen. Paracommerciële inrichtingen vervullen een belangrijke functie in onze samenleving. Deze functies variëren van sportief, recreatief, sociaal, cultureel, educatief en verzorgend tot levensbeschouwelijke of godsdienstig. De beperking van de tijden waarop evenals de bijeenkomsten waarbij- men alcoholhoudende drank mag schenken dient te zijn gebaseerd op een bij de aard van de rechtspersoon passende afweging. In de verordening is dan ook rekening gehouden met de aard van de inrichting en de mate waarin er daadwerkelijk sprake is van oneerlijke mededinging of een mogelijke onwenselijke invloed op jeugdig alcoholgebruik. De in de verordening opgenomen schenktijden doen recht aan de door de Dranken Horecawet gestelde doelstellingen, berusten op draagvlak bij de instellingen en zijn handhaafbaar. 2.5 Trends & ontwikkelingen Grote demografische (ontgroening, vergrijzing, veranderende huishoudensamenstelling), sociaal culturele, economische (recessie) en technologische (internet, social media) trends en ontwikkelingen zijn uiteraard van belang voor de horeca. De kunst is om blijvend in te spelen op de veranderende omgeving om de aantrekkelijkheid van de stad te borgen. In deze paragraaf zoomen we toch meer in op trends en ontwikkelingen waar we iets mee moeten en kunnen De consument wil waar voor zijn/haar geld. De consument krijgt ook in hun horecagedrag steeds meer oog voor gezondheid. Hoe en de mate waarin varieert. Het uit zich in termen als verantwoord, met mate, biologisch, eerlijk, puur maar ook (mee)roken en gehoorschade. 14 Horecabeleidsplan

15 De consument wordt steeds minder eenduidig. Hij/zij danst (om in horecatermen te blijven) op steeds meer verschillende podia. De houdbaarheidsdatum van concepten loopt terug. Ondernemers moeten sneller weer investeren in hun bedrijf om voor de veeleisende consument interessant te blijven. Ondernemen in de horeca wordt steeds risicovoller waardoor ondernemers minder geneigd zijn om te experimenteren. Kopieergedrag wordt daarmee in de hand gewerkt. Steeds meer partijen ontplooien (ondersteunende) horeca-activiteiten waardoor nieuwe locaties en produkt-markt-combinaties ontstaan. Schaalvergroting en ketenvorming is een trend die zich door blijft zetten. Steeds meer consumenten vergaren en bezitten cultureel kapitaal. Het gemiddelde opleidingsniveau neemt toe. Lokale overheden worden steeds actiever in het benaderen van marktpartijen die het gewenste profiel van de stad of een bepaald gebied versterken. De Drank- en Horecawet is gewijzigd. Hoofddoel hiervan is het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen, verstoring van de openbare orde te voorkomen en administratieve lasten te verminderen. 2.6 Sterkten - Zwakten Kansen - Bedreigingen Sterkten De horeca in het centrum van Eindhoven manifesteert zich in vier herkenbare clusters met een eigen vorm en mentaliteit en bepalen grotendeels het horeca-aanbod in het centrum: - De Markt (laagdrempelig, dag- en avondhoreca); - Stratumseind (uitgaan, jongeren); - Stationsplein / Dommelstraat (grootschalige nachthoreca, restauratief); - De Bergen (restauratief, trendy). Consumenten (h)erkennen de verschillende identiteiten van de horecagebieden in de binnenstad. De horeca in Eindhoven heeft een belangrijke regiofunctie. Dit hangt samen met het bovenstedelijke karakter van andere voorzieningen in Eindhoven zoals de detailhandel, maar ook de universiteit, zakelijke diensten en diverse evenementen. Hoge participatiegraad van ondernemers (hoge ledentallen van ondernemersverenigingen). Sterke verankering van het ondernemersnetwerk in winkelgebieden en uitgaansstraten en -pleinen als gevolg van een bottom-up organisatie. Zwakten Het horeca-aanbod op het Stratumseind is relatief eenzijdig qua samenstelling en heeft vooral een avond- en nachtfunctie. De leegstand op het Stratumseind. Matige staat van onderhoud. Verloedering van panden dreigt. In de Bergen laat de openbare ruimte in of nabij horecagebieden te wensen over. Diverse parkeergelegenheden in de avond - uren laten te wensen over qua veiligheidsgevoelens. Teveel parkeerfaciliteiten in de binnenstad liggen in het donker of zijn bereikbaar via donkere stegen, straten en pleinen. Daarnaast is er een gebrek aan bewaakte fietsvoorzieningen in het algemeen en in het bijzonder voor het uitgaanspubliek. In het centrum ontbreekt het aan horecagelegenheden binnen het topsegment. Hiermee wordt voornamelijk gedoeld op de betere, luxere cafés en restaurants. De Binnenring is voor consumenten een psychologische drempel. Indien buiten de Binnenring hetzelfde wordt aangeboden als binnen, steekt de consument niet over. Horecaconcepten buiten de Binnenring moeten dus qua concept iets ander bieden dat de horecabedrijven binnen de Binnenring. Kansen De consument wordt steeds gevoeliger voor de aanwezigheid van gelijkgestemden in een veilige omgeving. Dit vraagt om duidelijke en herkenbare horecagebieden en -concepten. Gebiedsontwikkelingen als Emmasingelkwadrant, Stationsgebied, Strijp S bieden in ieder geval fysiek ruimte en decor voor horecaontwikkelingen. De ontwikkelingen bij de onderwijsinstellingen van Eindhoven (fysieke aanwezigheid, Eindhoven Studentenstad, bekendheid en imago Design Academy) duiden op het minimaal in stand houden van het huidige potentieel voor de horeca. Veranderend publiek door transitie van maak- naar kennis- en designregio. NS Nachtnet, groter potentieel publiek. Innovatief vermogen in de regio Zuidoost Brabant. Waar diverse economische sectoren in Eindhoven en omgeving al profiteren vande aanwezige creativiteit en innovatief ondernemerschap is dit in de horeca nog nauwelijks het geval. Een benutting van de aanwezige gemeente Eindhoven 15

16 kernkwaliteiten op het gebied van creativiteit, innovatie, design, techniek en licht kan de (kwaliteit van de) horeca en het profiel van Eindhoven versterken. Concurrentiepositie van Eindhoven t.o.v. andere steden (in Brabant) verbetert door inspanningen om de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening te vergroten. Bedreigingen Algemene benadering horeca vanuit overlast. Dit gaat ten koste van een positief en aantrekkelijk horecaklimaat. Omzetten staan onder druk door de economische tegenwind, het rookverbod en het doodbloeden van concepten. Homogenisering van het Eindhovense aanbod. Er komt steeds meer van hetzelfde. Dit is vaak ook nog middelmaat of daaronder. Toenemende concurrentie vanuit detailhandel (met name food) en activiteiten op traffic-points. Horeca-activiteiten door niet reguliere horeca. Voor de zgn. reguliere horeca ontstaat steeds meer concurrentie uit onverwachte hoek. Kantines bij sportverenigingen zijn de voor de hand liggende voorbeelden, maar ook binnen reguliere detailhandel worden steeds vaker horeca-activiteiten ontplooid. Toenemend investeringsrisico door trendgevoeligheid van de consument De consument heeft minder tijd. Zakelijk bezoek is in Eindhoven zeer conjunctuurgevoelig. Dit betreft dan zowel het aantal tijdelijke werkers in de stad (klantenpotentieel voor de horeca) als de zgn. MICE-markt (Meetings, Incentives, Conventions, Exhibitions). Gebrek aan goed opgeleid horecapersoneel. Van de vaak jonge werknemers in de horeca (45% is jonger dan 23 jaar) blijven er weinig hangen. Maar één vijfde van het personeel is ouder dan 40 jaar. Onregelmatige werktijden en onvoldoende doorstroommogelijkheden door gebrek aan opleiding, zorgen ervoor dat veel werknemers na een tijdje weer afhaken. Het is duidelijk dat de sector behoefte heeft aan goed opgeleide vakmensen. De horeca en recreatie is naar verhouding een arbeidsintensieve sector waar een optimale inzet van arbeid cruciaal is. Eindhoven blijft achter bij de grote steden (m.n. Den Haag en Rotterdam) die actief marktpartijen benaderen om het gewenste profiel van de stad of een bepaald gebied te versterken. Toenemende en hardnekkiger wordende leegstand op het Stratumseind, maar ook het verdwijnen van buurtcafés. Aantrekken van zogenaamde gelukszoekers, oftewel ondernemers zonder (horeca)ervaring op zoek naar een snelle status. 2.7 Vraag, aanbod en confrontatie In 2009 / 2010 heeft het onderzoekbureau HTC Advies een onderzoek gedaan naar de vraag naar en het aanbod van horeca in Eindhoven. Tevens is gevraagd om deze vraag en aanbod met elkaar te confronteren 1. Vraag Het aantal inwoners van de gemeente Eindhoven groeit van ruim tot ruim in De voor horeca belangrijke groepen als studenten, alleenstaanden, hoogopgeleiden en mensen tussen de 15 en 50 jaar blijven ook de komende jaren groeien. Deze groepen zijn belangrijk voor de horeca omdat ze of relatief veel te besteden hebben of een relatief groot deel van hun bestedingen in de horeca uitgeven. Het zijn met name deze groepen die een hoge(re) horeca-participatie kennen. Behalve het aantal inwoners en hun bestedingspotentieel is ook de zgn. zakelijke vraag van belang voor de horeca in Eindhoven. Van belang hierbij is dat de zakelijke dienstverlening in Eindhoven nog altijd stijgt. Dit zijn de bedrijven die relatief veel gebruik maken van de horeca in een stad. Ook telt Eindhoven relatief veel grotere bedrijven. Dit zijn vaak ook bedrijven die meer besteden in de (lokale) horeca. Een derde markt voor de horeca in Eindhoven is de toeristische markt. Op basis van binnenlandse toeristische cijfers kan de stelling worden verdedigd dat Eindhoven een aantrekkelijke (binnenlandse) toeristische bestemming is. Volgens het Continu Vakantie Onderzoek van NIPO-NBTC is Eindhoven één van de weinige Nederlandse steden waar het (binnenlands) toerisme de afgelopen jaren is gegroeid. Met rond de bezoeken steeg Eindhoven in 2010 van de 9e naar de 6e plaats in de nationale stedenranking. Qua toeristische (binnenlandse) bestedingen neemt de stad Eindhoven met 264 miljoen euro in 2010 landelijk zelfs de 5e plaats in, en vestigt zich daarmee nog boven de gangbare toeristische trekpleisters Maastricht, Breda en Den Bosch. 1 Ondersteuning en advisering horecabeleid Gemeente Eindhoven, HTC Advies, Hoorn 31 maart Horecabeleidsplan

17 Markt Stratumseind Stations-gebied De Bergen Wilhemina-plein Kwaliteit Laag gem Laag Gemiddeld Gemiddeld Gem - hoog Prijs Laag gem Laag Gemiddeld Gemiddeld Gem hoog Variëteit D* Laag Laag Hoog Gemiddeld Gemiddeld Variëteit B** Hoog Laag Hoog Laag - gem Laag - gem Aanzicht Schoon / druk Vuil / ongeordend Schoon / ordelijk Schoon / ordelijk Schoon / ordelijk Panden Authentiek / modern Oud Authentiek / modern Authentiek / modern Authentiek Groen Weinig - gem Geen Weinig Weinig Gemiddeld Reclame*** Gem - veel Veel Gem - veel Gemiddeld Weinig - gem * Variëteit D = Diepte = de verscheidenheid aan concepten. ** Variëteit B = Breedte = hoeveelheid verschillende type zaken. *** Reclame = gebruikte promotiemiddelen die vanaf buiten zichtbaar zijn. HTC Advies concludeert dat het draagvlak, de vraag, vanuit de particuliere, zakelijke en toeristische markt voldoende groot is. Aanbod In hun aanbodanalyse zijn de onderzoekers van HTC Advies kwantitatief en kwalitatief te werk gegaan. Met ruim 600 horecabedrijven op ruim inwoners is de horecadichtheid in Eindhoven vergelijkbaar met die van Nederland. De drankensector en de fastservicesector zijn in Eindhoven meer dan gemiddeld vertegenwoordigd. Het centrum van Eindhoven biedt onderdak aan ca. 240 horecavestigingen. Grootste concentratie is nog steeds het Stratumseind met meer dan 50 bedrijven. Het gebied Stationsplein / Dommelstraat is met meer dan 40 bedrijven ook een grote horecaconcentratie. In de buurt De Bergen zijn bijna 50 horecabedrijven gevestigd, waarvan de meeste aan Kleine Berg zijn gevestigd. HTC Advies heeft de horeca concentratiegebieden in Eindhoven ook kwalitatief beoordeeld. Het bovenstaande overzicht vat dit samen. Ook de horeca elders in de gemeente Eindhoven is door HTC Advies nader bekeken. Hier zijn het met name de zgn. Radiaalwegen waar (concentraties van) horecabedrijven voorkomen. Aan de Radiaalwegen zijn weinig verschillende typen bedrijven. Qua verscheidenheid aan concepten scoren de Radiaalwegen laag tot gemiddeld waarbij er behoorlijke verschillen onderling zijn. Het kwaliteitsniveau varieert ook sterk. Het kwantitatieve horeca-aanbod van Eindhoven is ook vergeleken met aantal andere steden. Steden met een regionaal verzorgende functie waar ook een universiteit gevestigd is (Utrecht, Groningen), die of ongeveer vergelijkbaar qua omvang zijn (Tilburg), of ook te maken hebben met een nabij gelegen stad zoals Helmond (Enschede). In het onderstaande overzicht wordt het horeca-aanbod (per inwoners) van de steden onderling vergeleken. Met meer dan 28 bedrijven per inwoners heeft Eindhoven een behoorlijke horecadichtheid. Groningen onderscheidt zich duidelijk als echte studentenstad (hoge dichtheid en zeer veel drankverstrekkers). Eindhoven Enschede Groningen Tilburg Utrecht Aanbod per inwoners Horecabedrijven 28,4 22,3 29,9 21,5 25,4 Bedrijven drankensector 11,1 9,0 12,9 9,1 8,4 Waarvan Cafes 7,0 5,0 9,1 5,8 4,5 Bedrijven fastservicesector 8,3 7,2 7,4 6,3 6,5 Bedrijven restaurantsector 7,0 5,0 7,7 4,7 8,4 Keuken Nederlands-Frans 1,8 2,3 2,4 1,9 2,6 Overig buitenlands 5,9 3,1 5,7 3,1 6,2 Waarvan Italiaans 0,6 0,4 1,1 0,1 0,6 overig Zuideuropees 1,0 0,7 1,2 0,7 1,5 Chinees-Indisch 1,6 0,6 1,1 1,2 0,9 Internationaal 1,3 0,5 0,9 0,5 1,3 Overige keukens 1,5 1,0 1,7 0,7 1,9 gemeente Eindhoven 17

18 Confrontatie HTC Advies concludeert een aantal zaken (zgn. Gaps) naar aanleiding van hun vraag-aanbodconfrontatie van de horeca in Eindhoven. Dit zowel kwantitatief als kwalitatief. Kwantitatief Gap 1 - Oververtegenwoordiging van fastfoodrestaurants. De dichtheid in Eindhoven in deze sector ligt gemiddeld 24% hoger dan in de benchmark steden (Enschede, Groningen, Tilburg, Utrecht) en 31% hoger dan het landelijk gemiddelde. Gap 2 - Oververtegenwoordiging grote bedrijven in de fastfoodsector. Behalve dat het aantal fastfoodbedrijven (dichtheid) hoger is dan gemiddeld, zijn de bedrijven ook groter dan gemiddeld (grootschaligheid). Gap 3 - Ondervertegenwoordiging kleine hotels. De Eindhovense hotelmarkt heeft zich voor het grootste deel gericht naar de grootste markt; de zakelijke gast. Hierdoor is er zeer weinig (kleinschaliger) aanbod wat de zuiver toeristische markt aanspreekt. Kwalitatief Gap 4 - Ondervertegenwoordiging restaurants in hoger segment. De horecavraag in Eindhoven wordt bepaald door studenten, alleenstaanden, hoogopgeleiden, zakelijke gasten en toeristen. Behalve door de studenten, genereren de ander groepen een vraag naar horeca in het midden en hoger segment. De horeca in Eindhoven is weliswaar gevarieerd maar er wordt te weinig diversiteit en kwaliteit geboden. Met de ontwikkeling van het bedrijfsleven in Brainport Eindhoven maar ook de vergrijzing, kan deze Gap groter worden. Gap 5 Ondervertegenwoordiging trendy en vernieuwende formules. Eindhoven heeft (te) weinig opvallende concepten die een vernieuwende en trendy uitstraling hebben. Weinig concepten waar het uiterlijk van de zaak, de muziek en het publiek bepalend is voor de keuze van de consument. Gap 6 Ondervertegenwoordiging marktsegmenten biologisch, duurzaam en vegetarisch. De consumenten, in het bijzonder studenten, hoogopgeleiden en (internationale) zakelijke gasten vragen meer om kwaliteit en duurzame producten. Gap 7 Oververtegenwoordiging marktsegment cafés. Er is in Eindhoven een ruim aanbod in cafés, met name op de Markt en het Stratumseind zijn er veel cafés. De meeste cafés hebben een vergelijkbare uitstraling en een vergelijkbaar concept. Er is weinig variëteit. Gap 8 Ondervertegenwoordiging marktsegment eetcafés. Veel eetcafés bieden een vergelijkbare, Hollands-Franse kaart, er is weinig variëteit. Gap 9 Overmatige bediening van studenten. Door de grote hoeveelheid studenten in Eindhoven is er ook veel vraag naar studentenkroegen. De sectoren restaurants, fastfood en drank zijn hier sterk op ingespeeld. Hierdoor wordt deze groep in overmaat bediend. Gap 10 Weinig passend aanbod voor regionaal publiek en hoog opgeleiden. Zie ook Gap 4. Gap 11 Weinig passend aanbod 50-plussers Met de aankomende vergrijzing is dit een steeds groter wordende groep. Bovendien is dit een kapitaalkrachtige groep met vrije tijd. De combinatie van horeca met kunst en cultuur spreekt deze doelgroep aan. Gap 12 - Horecaconcentratiegebieden geen duidelijke identiteit. Het Stratumseind trekt de student en het jongere publiek aan en heeft primair een uitgaansfunctie. De andere gebieden hebben een brede doelgroep van tussen de 20 en 55 jaar. De Bergen, Wilhelminaplein en Stationsgebied hebben primair een eetfunctie en secundair een uitgaansfunctie. De Markt combineert beide functies in gelijke mate. Gebieden hebben dezelfde doelgroep en combineren functies waardoor er geen duidelijke identiteit is. Concluderend Voorgaande (met name Gap 12 - Horecaconcentratiegebieden geen duidelijke identiteit) toont ons inziens duidelijk dat een min of meer traditionele benadering van de Eindhovense horecamarkt, en andere horecamarkten, niet voldoende handvatten biedt voor een gebiedsgericht horecabeleid. Voor alle duidelijkheid, het was ook de opdracht van HTC Advies om met name kwantitatief te onderzoeken en op zicht de kwaliteit van de Eindhovense horeca te beoordelen. Dit is namelijk ook wat een argeloze bezoeker bij zijn eerste stop in Eindhoven doet. 18 Horecabeleidsplan

19 Het beeld van HTC over het horeca-aanbod Eindhoven is dan ook herkenbaar. Niet meegenomen is dat horecaconcepten met een duidelijke afgebakende doelgroep zich moeilijker in Eindhoven laten vinden doordat deze bijvoorbeeld niet gelegen zijn binnen een horecaconcentratie. Concepten als Smalle Haven, Ketelhuis, André Amaro, Hoogste Tijd, Piet Hein Eek, Usine, Jiu.nu, Senora Rosa, Radio Royaal liggen niet in de gangbare horecagebieden en vervullen mede dankzij hun onderscheidende vermogen een autonome rol op veelal solitaire locaties. Door zich te vestigen buiten de gangbare horecagebieden onderstreept men het onderscheidende vermogen en ontwijkt men vaak hoge huurprijzen waardoor conceptopbouw beter kan worden gewaarborgd. Door een (relatief) solitaire ligging zijn deze concepten voor de grote gemene deler of voor bezoekers van buitenaf moeilijker te spotten. 2.8 Eindhoven Model Daar de meer traditionele benadering van vraag en aanbod tekort schiet bij de beschrijving van horecaclusters, maken wij gebruik van de inmiddels als het Eindhoven Model bekend staande methode. Deze naamgeving duidt op de herkomst en betekent dus niet dat het model alleen op de horeca in Eindhoven kan worden toegepast. Dit Eindhoven Model wordt momenteel ook al ingezet in vraagstukken van gebiedsontwikkeling en herbestemming van leegstand. De meeste horecabedrijven verkopen niet zozeer een product als wel atmosfeer. Wie voor atmosfeer komt, is per definitie sensitief voor de mentaliteit die een bedrijf vertegenwoordigt. Die mentaliteit wordt bepaald door interieur, locatie, assortiment, personeel, prijsbeleid en vooral door het publiek dat er komt. Via Eindhoven Model wordt in Eindhoven het horeca-aanbod en de verschillende horecagebieden gepositioneerd. We typeren of positioneren (stigmatiseren) dus NIET de consumenten. Het gedrag van consumenten is immers veranderlijk en wisselend (ook naar plaats en tijd). Ze dansen letterlijk op verschillende feesten. Uiteraard hebben consumenten wel een soort van dominante mentaliteit. Op basis van de positionering van de horecagebieden oftewel de gebiedsprofielen wordt de toekomstige vraag gelegd. Deze vraag is gebaseerd op de gewenste profilering van de stad. De (eventuele) verschillen (niches) en ontwikkelingen worden zo zichtbaar. Hierdoor kunnen gevolgen van ontwikkelingen worden ingeschat / voorspeld. Ook worden partijen, ondernemers, binnen en buiten Eindhoven, actief benaderd om niches in te vullen en of ontwikkelingen te versterken. Schematisch wordt dit als volgt gevisualiseerd. Culturele ladder Het Eindhoven Model is een wetenschappelijk 2 gefundeerd model wat we hebben geoperationaliseerd zodat het uitstekend is toe te passen bij ordenen van het horeca--aanbod in een gebied. Het Eindhoven Model is feitelijk een uitbreiding van het clustermodel, waar clusters / gebieden in een stad worden beschreven aan de hand van thema en vorm. Het Eindhoven Model voegt hier mentaliteit aan toe en gaat uit van enkele basale uitgangspunten. Mensen willen zich van elkaar onderscheiden. Ze laten in hun gedrag en uiterlijk zien bij welke groep ze (willen) horen, of tegen welke groep ze zich juist willen afzetten. Het gaat nu vooral om de gemeenschappelijke mentaliteit die mensen zoeken: ze bewegen zich graag in een veilige omgeving met gelijkgestemden. Cultureel hoog Economisch laag Cultureel laag Economisch laag Levensfase Cultureel hoog Economisch hoog Cultureel laag Economisch hoog Economische ladder 2 Het Eindhoven Model is ontwikkeld door Erik van Gerwen en gebaseerd op de theorie van Bourdieu. Het boek La Distinction (1984) van de Franse socioloog Bourdieu dient als inspirerend voorbeeld. Ook de uitgave Leefstijlen in Nederland van het Sociaal Cultureel Planbureau (Ganzeboom, 1988) heeft bijgedragen aan de compositie van de kwadranten. gemeente Eindhoven 19

20 De horizontale as is de economische ladder, de verticale as is de culturele ladder. De schuine lijn staat voor de levensfases die de mens doormaakt. Door opleiding, werk, netwerken vergaart men cultureel kapitaal en economisch kapitaal (inkomen). Dit zorgt samen met de levensfase Creatief Verantwoord eten Afgestudeerd Kunstenaars Muziekanten Levensfase Strijp S Stratumseind Levensfase Culturele ladder Fiets Speciaalbieren Theo Maassen Trends Experimentele jazz Kuddegedrag Gamen Cafetaria Smartlappen Prijsgevoelig Skihut Basic Scholieren Meedeinen OhOh Cherso met de massa Happy Hour Bier Golf GTI Culturele ladder De Bergen De Markt Etiquette Slipjacht Youp van t Hek Oud geld Value for money Kwaliteitswijnen Oude jazz Haute Cuisine Saab/Volvo Dixieland Zeilen Traditioneel De Toppers Eddie Murphy Selfmade Armani Prestige Status Pronken Mercedes/BMW Businessclubs Bubbels Nieuw geld Stationsplein/ Dommelstraat waarin men verkeert voor voorkeuren, smaken, status, vaardigheden en uit zich in een bepaalde mentaliteit. Bij de 4 kwadranten van het Eindhoven Model zijn die mentaliteiten te gebruiken bij de positionering van horecabedrijf en zelfs horecagebieden. Door uitstraling, inrichting, prijsstelling, personeelsbeleid en muziekkeuze richten horecabedrijven (of zelfs gebieden) zich op een kwadrant. Voorgaande gaat leven als het Eindhoven Model wordt weergegeven als een verzameling kenmerken, kreten, trends etc. Economische ladder Economische ladder De horecagebieden zoals die in de vorige nota Kwaliteit door differentiatie zijn onderscheiden, kunnen als volgt worden gepositioneerd. 2.9 Knelpunten Het vorige beleid was te eenzijdig gericht op de vestigingslocaties van horeca in de stad. Dit blijft belangrijk. Partijen die willen ondernemen en investeren in Eindhoven moeten weten wat ze waar allemaal kunnen verwachten. Inmiddels is er nogal wat veranderd in de wereld om ons heen. Functies veranderen en/of verdwijnen en laten vastgoed achter. Tijdelijkheid van functies komt steeds vaker voor en is in sommige gevallen zelfs bepalend voor de toekomst van delen van de stad (placemaking) geworden. Ook horeca heeft hierin een belangrijke rol. Horeca moet appelleren aan de smaken en mentaliteiten van de nieuwe en veranderende consumenten in Eindhoven, is onmisbaar in de studentenstad Eindhoven en voor de culturele ambities en is een ontmoetingsplek in de creatieve en innovatieve kennisstad. Dit leidt tot nieuwe ambities en visie op hoofdlijnen zoals die in het volgende hoofdstuk worden gepresenteerd. Om de ambities waar te maken en om de visie werkelijkheid te laten worden, is een aantal knelpunten gesignaleerd Veel verschillen in de stad Het aanbod in de stad is ruim, divers, verspreid maar vaak ook geclusterd in opvallende gebieden. Doelgroepen, omgevingsfactoren, mentaliteit, vitaliteit ed. verschillen enorm per gebied. Dit vraagt ook om maatwerk per gebied waardoor ook gebiedsgerichte acties ondernomen kunnen worden Nog te weinig actieve rol aan de aanbodzijde Signalen uit de markt, marktconsultaties voor ontwikkelingsgebieden en interessante bewegingen zoals het Hospitality Innovation Pact (HIP) tonen duidelijk dat Eindhoven nog lang niet overal top of mind is. Hiervoor is een actievere benadering van de markt van belang. Dit door acquisitie en het bieden van comfort reeds gevestigde ondernemers die (ver)nieuwe(nde) plannen hebben en aan passende partijen die zich in Eindhoven willen vestigen. 20 Horecabeleidsplan

21 2.9.3 Exploitatietijden zijn (op momenten) nog te knellend De ontwikkelingen in stad en regio die de ambitie van Brainport 2020 waar moeten maken, vragen om een aanbod wat kan beantwoorden aan een internationaal referentiekader. Diverse partijen vanuit de stad maar ook van daarbuiten vragen om ruimte die we nu niet kunnen bieden. Daarbij is Eindhoven als centrumgemeente verzorgend voor een grote regio en daarmee verantwoordelijk om een hierop toegesneden beheersbaar uitgaansklimaat te bieden. Eindhoven is hier ook op toegerust. Een hoger schaalniveau is hierbij van belang. Eindhoven is immers geen eiland. De consument is mobiel (denk ook aan het NS Nachtnet) en op relatief beperkte afstand kan het veel anders zijn (b.v. Tilburg of België) Onvoldoende ruimte voor experimenten Deels overlappend met de knellende openingstijden is de vraag uit de stad naar plekken die (tijdelijk) ruimte bieden aan innovatieve experimenten op het gebied van horeca (en vaak ook cultuur). Tijdelijke horeca en pop ups die we met name kennen van de DDW, zoeken vaker een plek. Aan wettelijke kaders als de Wet milieubeheer en de Drank- en Horecawet kan en wil de gemeente niet tornen. Maar binnen de kaders van die wetgeving is nog ruimte voor experimenten. Deze ruimte willen we opzoeken. Voor deze specifieke knelpunten biedt deze nieuwe nota (in hoofdstuk 4 en verder) een actieve aanpak. gemeente Eindhoven 21