De uitdagingen van urologische zorg in de eerste lijn. Dhr. J. de Baaij MANP, verpleegkundig specialist i.o. Canisius Wilhelmina ziekenhuis, Nijmegen

Transcriptie

1 De uitdagingen van urologische zorg in de eerste lijn Dhr. J. de Baaij MANP, verpleegkundig specialist i.o. Canisius Wilhelmina ziekenhuis, Nijmegen

2 Definitie eerstelijnszorg Eerstelijnszorg is zorg waar men in principe zonder verwijzing naar toe kan. Bijvoorbeeld behandeling door huisarts, tandarts, fysiotherapeut, wijkverpleegkundige, etc. Bron:

3 Urologie weinig prioriteit in eerste lijn? Gebrek aan onderwijs en training in urologie in opleiding geneeskunde en opleiding tot huisarts. Toename vrouwelijke huisartsen 4 nieuwe richtlijnen per week Bron: Prof. Kirby Primary Care Challenges in Urology (Webcast EAUN 2016)

4 En dus

5 Prevalentie LUTS Matige tot ernstige mictieklachten bij 25% van de Nederlandse mannen > 50 jaar De prevalentie neemt toe met de leeftijd. Bron: NVU Richtlijn Diagnostiek en behandeling van LUTS/ BPH (2005)

6 Behandeling LUTS Bron: Souverein et al. Treatment of BPH and occurrence of prostatic surgery and acute urinary retention: a population-based cohort study in the Netherlands. Eur Urol (2005)

7 Toename LUTS Vergrijzing Awareness en media aandacht voor men s health Effectievere behandelingen

8 Goed nieuws! Verzekerd van groeiend aanbod van urologische aandoeningen

9 Alleen LUTS?

10 LUTS en erectiele dysfunctie ED LUTS The inability to maintain and achieve an erection for satisfactory intercourse Storage, voiding and post-micturition symptoms affecting the lower urinary tract High incidence and prevalence High incidence and prevalence Age-related Age-related Can be a precursor of coronary artery disease Most common association of male LUTS is BPE secondary to BPH BPE = benign prostatic enlargement; BPH = benign prostatic hyperplasia Downloaded from Blackwell Publishing Ltd.

11 Niet alleen een slappe straal LUTS gaat vaak gepaard met erectiele dysfunctie

12 Erectiele dysfunctie, wie durft? 20% van de mannen met ED komt zelf met probleem/vraag 80% met ED wacht dus op de vraag van de specialist Bron: Prof. Kirby Primary Care Challenges in Urology (Webcast EAUN 2016)

13 Vraag Vragen jullie standaard naar erectiele functie bij LUTS? A. Ja B. Nee C. Soms

14 Risicofactoren bij LUTS/ ED Ontsteking Prostaataandoening Hypogonadisme Overgewicht DM II Hypercholesterolemie Cardiovasculaire ziekte Hypertensie LUTS Erectiele dysfunctie Slapeloosheid Depressie Roken en excessief alcoholgebruik Ongezonde lifestyle en gebrek aan beweging Leeftijd

15 Potential pathophysiological pathways leading to LUTS in men: Preclinical evidence Adapted from Gacci 2011 and Andersson 2011 Downloaded from Blackwell Publishing Ltd.

16 Co-diagnosis algorithm for ED and LUTS Patient presents with LUTS Patient presents with ED Follow diagnostic guidelines as appropriate, for example: NICE guidance 1 or BAUS guidance 2 Consider co-diagnosis of ED Follow diagnostic guidelines as appropriate, for example: BSSM guidance 3 Consider co-diagnosis of LUTS Ask about sexual or urinary health* Ask about bother caused by individual symptoms Consider using the IPSS, the IIEF and bladder diary or frequency voiding chart as appropriate Consider other tests and measurements as appropriate, for example: PSA Testosterone Cholesterol and lipids Fasting blood glucose Blood pressure Liver function BMI Waist circumference Consider other possible underlying co-morbidities: Cardiovascular disease Diabetes Hyperlipidaemia *Example questions: Many patients with LUTS (explain term to patient or use words like waterworks problems ) also find that they have problems attaining or maintaining an erection (use word and explain term ED) please feel free to ask me about that if that is an issue as far as you are concerned Many patients that have erection problems also have difficulties with their water works (explain LUTS and various symptoms/signs) we can discuss that now if you like 1 NICE Clinical Guidelines 97; Lower Urinary Tract Symptoms: 2 British Association of Urological Surgeons: Speakman MJ, Kirby RS, Joyce A et al. Guideline for the primary care management of male lower urinary tract symptoms. BJU Int 2004; 93(7): BSSM Guidelines for ED: PSA = prostate-specific antigen Recommendation: Patients seeking consultation for one condition should always be screened for the other condition Downloaded from Blackwell Publishing Ltd.

17 Wat vraagt dit van professional Diagnostische vaardigheden Communicatieve vaardigheden Kennis Tijd Dialoog Shared decision Informeren Lifestyle adviezen

18 Vraag Welke discipline kan de diagnostiek van LUTS het beste verrichten? A De huisarts B De uroloog C De verpleegkundig specialist D Anders

19 Nurse led clinics Verwijzing LUTS van huisarts (GP) Anamnese en diagnostiek door gespecialiseerde verpleegkundige met behandeladvies In Engeland 80% minder verwijzingen naar uroloog! In Nederland??

20 Initiatieven in Nederland Regionale samenwerking tussen urologen en huisartsen: verhoogd PSA follow up na behandeling voor prostaatkanker

21 Tijd voor verandering?

22 App voor NSK zorg Poster An interactive app to improve quality of care to patients with a nephrostoma Doel: Ondersteunende tool voor wijkverpleegkundigen om pro-actief problemen op te kunnen lossen en om acute opnames te voorkomen. App moet handig, gemakkelijk te bereiken en te gebruiken zijn.

23 Inhoud app Een video en een "stap voor stap" handleiding Trouble shooting bij dysfunctie Verzorgen NSK

24 Voortgang App wordt geëvalueerd Voorbeeld van leren aan bed en oplossing van deze tijd App als opmaat voor samenwerking tussen 1 e lijn en 2 e lijn

25 Discussie Het ontwikkelen van ondersteunende apps voor verpleegkundigen is potentieel gevaarlijk. Samenwerken met de 1 e lijn is van belang voor optimaal gebruik van app

26

27 Take home messages Er is een sterk epidemiologisch bewijs voor een verband tussen erectiele dysfunctie en LUTS en dit kunnen voorspellers zijn van serieuze co-morbiditeiten. De holistische benadering van de verpleegkundige (specialist) zorgt voor betere en completere benadering van LUTS. Het ontwikkelen van apps ter ondersteuning van zorgverlener begint met samenwerking. Een door verpleegkundige geleide kliniek is een goede oplossing om kwalitatief goede zorg te waarborgen in de toekomst.