Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog. Microscopische Hematurie
|
|
- Alfons de Valk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog Microscopische Hematurie
2 Om van de gelegenheid gebruik te maken... Saskia Stomps, Uroloog Opleiding Geneeskunde : Rijks Universiteit Leiden Opleiding Urologie : Westeinde Ziekenhuis den Haag UMCUtrecht St Antonius ziekenhuis Nieuwegein NKI-AVL Amsterdam Sinds april 2012 werkzaam als chef de clinique in ZGT
3 Inhoud wat is microscopische hematurie? en wanneer moeten we er wat mee? wat moeten we er mee? en wie doet wat, de huisarts vs de uroloog? negatieve analyse: WAT NU...
4 Casus 1 Hr. S 16/9/63: Sinds 2-3 jaar LUTSklachten; frequency, urge en verminderde straal. Nycturie 2-3 x, geen pijnklachten. Verder blanco VG, med;- Urine: ery 2+, verder gb RT: gb, echo prostaat gb, PSA: 1,7 Wat te doen: zelf LUTS behandelen of uroloog? Casus 2 Mevr. Y 4/6/68 Recidiverende uwi, obstipatie, bij urineonderzoek is bij herhaling het infect verdwenen en blijft een micr. Hematurie aanwezig VG: depressie wv lexapro, migraine, waarvoor een mirena spiraal Casus 3 Patiënte van 52 jaar. Wegens klachten van dysurie uristick: ery 2+, verder ga. Beleid: Kuur gegeven met advies controle nadien. Of controle heeft plaatsgevonden weet ik niet,
5 Wat is microscopische hematurie? En wanneer moeten we er wat mee? - stick? sediment? - wat is nog normaal en wat is afwijkend? - welke urine? (ochtend/middag/avond, initieel/midstream/terminaal? hoe vers is de portie?) - Herhalen van het onderzoek?
6 * Richtlijn NVU 2010 Microscopische hematurie = > 3 ery s per gezichtsveld in het sediment Bij herhaling. ( 2 van de 3 onderzoeken positief voor ery s) Stick: sensitiviteit 91,6% specificiteit 56% spoor=2 ery/gv of 5-10 ery's/microliter zwak positief = 25 ery/microliter sediment: > 3 ery's/gv in gecentrifugeerde urine ery/microliter in niet gecentrifugeerde urine Toont ook cylinders midstream geen bewijs voor moment van de dag geen bewijs voor tijd tussen lozing en analyse zo kort mogelijk, bij voorkeur< 2uur
7 wanneer moeten we er wat mee? - Leeftijdsgrens? - Symptomen? - Risicofactoren? - Itis?
8 wanneer moeten we er wat mee? - Risico afweging: kans op vinden maligniteit bij asymptomatische microscopische hematurie 0-8,9% afhankelijk van de risico groep * Edwards BJU 2006 Leeftijd >40? >50? Klachten: urge, rec UWI, macr hemat Mannen * Lang j Urol 2004 * El galley j endourol 2008 * Hovius NTvU 2007 ROKEN!!!! Werken in de verfindustrie Vrouwen < 40 op maligniteit : 0-1,1% kans
9 Wat kunnen we en vooral wat moeten we met microscopische hematurie? -urine Kweek? -CTU of CT-IVP? -Markers? (Fish, NMP22 BARD-BTA) -lab? -cystoscopie? -XBOZ? -echo nieren? -urine cytologie? -RUG? -URS? -X-IVP? -sed?
10 Urine: Urine sediment: eiwit!! cylinders Itis, bevestigen stick uitslag Urine kweek: bij symptomen van UWI en bij leuco s en/of nitriet in sediment Urine cytologie: * Rodgers ea, systematic review, BJU,2006 * Hovius ea,eur Urol Suppl, 2008 * Chahal ea, Eur Urology, 2001 * Hofland ea J Urol 2004, Bij GEEN van de patienten had cytologie een toegevoegde waarde bovenop de standaard analyse. Urine cytologie heeft geen plaats in de initiële analyse van microscopische hematurie. Markers: Fish, NMP22, BARD-BTA: onvoldoende om de cystoscopie te vervangen.
11 Lab: -Kreat/ GFR -evt INR Cystoscopie: -Gouden standaard voor opsporen blaastumoren! -flexibele scopen -leeftijdsgrens waarboven een scopie moet worden uitgevoerd is onduidelijk.
12 Beeldvorming hogere urinewegen: -echo: Blaastumoren sens 63% spec 99% Niertumoren <2,5 cm sens 35% spec 49% >2,5 <7 cm sens 80% spec 95% Stenen sens 77-96% spec 91% -XBOZ: weinig toegevoegde waarde meer sinds de verbetering van echo -CTU of CT-IVP: Detecteren van een oorzaak voor microscopische hematurie met Sens % spec 89-97% Echter tegen forse stralenbelasting
13 Beeldvorming hogere urinewegen: -IVP Oude doos -MRI (U): Dure doos URS of RPG: Urologische truukendoos
14 Wat kunnen we en vooral wat moeten we in beginsel met microscopische hematurie? -urine Kweek -CTU of CT-IVP -Markers (Fish, NMP22 BARD-BTA) -lab -cystoscopie -RUG -URS -XBOZ -echo nieren -urine cytologie -X-IVP -sed
15 Wat moeten we met microscopische hematurie? -sed -lab -echo nieren -cystoscopie -CTU of CT-IVP
16 Casus 4 Hr X : 1999 dr Visser Analyse microscopische hematurie: scopie en echo + IVP geen afwijkingen 2004 dr Cornel analyse microscopische hematurie scopie gb cytologie gb CT gb 2011 opnieuw microscopische hematurie WAT NU
17 Analyse gedaan: geen afwijkingen WAT NU Tot 68% geen afwijkingen gevonden bij initiele analyse Persisterend microscopische hematurie *Howard et al j urol 1991 *Madeb Urology 2010 * Khadra j Urology 2000 Patienten hebben na een FU van 14 jaar een kans van <1% op maligniteit
18
Urologie Hematurie en PSA
Urologie Hematurie en PSA Marina Hovius en George van Andel, urologen Susanne van Laatum, huisarts 15 januari 2016 Casus 1 Vrouw van 63 jaar, blanco VG, 2 vaginale bevallingen heeft recidiverend urineweginfecties
Nadere informatieUROLOGIE CASUSSCHETSEN
UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is geconstateerd. Volgens een briefje van de keurend
Nadere informatieUROLOGIE casusschetsen
UROLOGIE casusschetsen Interline maart 2004 1 UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is
Nadere informatieHuisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie
Huisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie Casuistiek Hr. B 21/1/77 -Macroscopische hematurie, geen pijnklachten, geen koorts, geen mictieklachten - VG: astma - Med: pulmicort
Nadere informatieUROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
1 april 2003 herzien maart 2004 UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Casusschets 1 Zie Werkafspraak Pijnloze Hematurie onder Microscopische hematurie Antwoord:
Nadere informatieUrologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht
Urologie Richard van der Linden Thijn de Vocht Qais Niemer Laurens Donkers Richard van der Linden Thijn de Vocht 2 John Verhulst Urologie? Urologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met ziekten in de
Nadere informatieProstaat ca en Blaas ca. THEMA 2015; Een kleine overview
Prostaat ca en Blaas ca THEMA 2015; Een kleine overview JB van Beekum uroloog Regio Samenwerking MMC-SAZ-SJG 3-6-2015 Kleine overview? Slechts 15 min. Samenwerking?! Zeker in de huidige tijd: Van essentieel
Nadere informatieUROLOGIE achtergronden casusschetsen
UROLOGIE achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. 1 april 2003 herzien maart 2004 Casusschets 1 UROLOGIE ACHTERGRONDEN
Nadere informatieGalsteen & niersteenlijden
Galsteen & niersteenlijden Wij dragen ons steentje bij Milan Pijl Maatschap Radiologie & Nucleaire Geneeskunde Rijnstate Huisartsen nascholing 2 oktober 2012 Galstenen - Epidemiologie Zeer frequent bezit
Nadere informatie3 e Post EAUN Meeting
3 e Post EAUN Meeting Carmen Sommers Verpleegkundig Specialist Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Urineweginfecties Urineweginfecties Definitie urineweginfectie Bacteriurie Een bacteriurie is slechts de aanwezigheid
Nadere informatieOppervlakkig blaascarcinoom
Cijfers* Oppervlakkig blaascarcinoom Dr Plancke Urologie Imelda ZH Bonheiden Blaaskanker is een veel voorkomende kanker : 6de in rang voor de 2 geslachten - 5de voor de mannen - 16de voor de vrouwen 2de
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken
TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken Huisarts Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal
Nadere informatieVerenso richtlijn urineweginfecties. Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog
Verenso richtlijn urineweginfecties Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog Inhoud Aspecifieke ziektepresentatie algoritme Asymptomatische bacteriurie Verwekkers Casus 84-jarige vrouw VG/ DM2, hypertensie,
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN
TRANSMURAAL PROTOCOL Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal mannen, dat zich presenteert met dergelijke klachten,
Nadere informatieOntstekingsparameters in de huisartspraktijk. Warffum 2012
Ontstekingsparameters in de huisartspraktijk Warffum 2012 Onderwerpen CRP, bezinking of beide CRP bij acuut hoesten CRP sneltest voor andere indicaties? CRP, bezinking of beide? Indicaties - infectie/ontsteking
Nadere informatieVerhoogd PSA. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0932
Verhoogd PSA Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0932 Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat uit onderzoek is gebleken dat u een verhoogd PSA gehalte in uw bloed heeft. Om erachter
Nadere informatieBloedplassen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Bloedplassen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u bloed in uw urine (plas) heeft. Om te weten wat de oorzaak daarvan is moet
Nadere informatieRichtlijn Hematurie. Nederlandse Vereniging voor Urologie, 2010
Richtlijn Hematurie Nederlandse Vereniging voor Urologie, 2010 Inhoudsopgave 1 Algemeen 7 1.1 Inleiding 7 1.2 Doelstelling 7 1.3 Doelgroep 7 1.4 Wetenschappelijke onderbouwing 7 1.5 Overige richtlijnen
Nadere informatieBloedplassen. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0934
Bloedplassen Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0934 Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u bloed in uw urine (plas) heeft. Om te weten wat de oorzaak daarvan is moet de arts een
Nadere informatie22 Hematurie. Probleemlijst. Specifieke anamnese. Differentiële diagnose. Hematurie Differentiële diagnose
48-Chirurgie 22 01-06-2005 10:45 Pagina 397 397 22 Hematurie F.M.J.A. Froeling U ziet een 53-jarige man die sinds een dag plotseling bloed plast. Daarbij heeft hij pijn in zijn rechterzij. Het plassen
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Medische besliskunde 3: De patiënt met een vergrote prostaat. Medische besliskunde 3: De patiënt met een vergrote prostaat
1. Toelichting Aan de hand van een casus maken de deelnemers rekensommen met fictieve gegevens om prostaatcarcinoom te voorspellen bij mannen met een vergrote prostaat. 2. Doel, doelgroep, tijdsduur Doelstelling
Nadere informatieVerhoogd PSA. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Verhoogd PSA Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat uit onderzoek is gebleken dat u een verhoogd PSA gehalte in uw bloed heeft.
Nadere informatie4e Post EAUN Meeting. Hydronefrose en obstructie van de hogere urinewegen, Marjo Hupperetz
4e Post EAUN Meeting Hydronefrose en obstructie van de hogere urinewegen, Marjo Hupperetz VS urologie Orbis Medisch Centrum Sittard Inhoud Pathofysiologie en ontwikkelen van hydronefrose Diagnostiek Gevolgen
Nadere informatieKomt een man bij de dokter
Komt een man bij de dokter Over PSA en mictieklachten 11 november 2014 Prostaat Specifiek Antigeen eiwit geproduceerd door prostaatepitheel verhoogd bij afwijkingen van de prostaat prostaatontsteking
Nadere informatieMultiple Sclerose en urologie
Multiple Sclerose en urologie Bertil Blok, uroloog Blaasfunctiestoornissen vaak bij MS Meer dan 80% van de MS patienten heeft urologische symptomen 96% van de MS patienten met meer dan 10 jaar MS krijgen
Nadere informatieDe nier in het vizier, ook in uw HIS!
De nier in het vizier, ook in uw HIS! Greetje Velema, Johan Velema, Kim Verhagen, Mirjam Timmerman Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieUrineweginfecties nader belicht. Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido
Urineweginfecties nader belicht Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido Urineweginfecties nader belicht Kennismaking Uitleg Casuïstiek afgewisseld met dipslides Niet vergeten! Doelen U herkent de valkuilen
Nadere informatieKwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH
Kwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH - 2005 Programma! Bespreking resultaten registratie! Casuïstiek in groepjes!
Nadere informatieTerugkerende blaasontstekingen bij vrouwen
Terugkerende blaasontstekingen bij vrouwen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u last heeft van steeds terugkerende blaasontsteking.
Nadere informatieCasuïstiek van de urogeriatrische patiënt. Mw. T. Herder (thans semi arts)
Casuïstiek van de urogeriatrische patiënt Mw. T. Herder (thans semi arts) Cases 1. Man met LUTS klachten 2. Man met RIP in blaas & vesicolithiasis 3. Man met ossaal gemetastaseerd prostaatcarcinoom Casus
Nadere informatieCystoscopie bij vrouwen
UROLOGIE Cystoscopie bij vrouwen ONDERZOEK U wordt op dag om uur verwacht op de poli/afdeling. Als u verhinderd bent, wilt u dit dan tijdig melden en een nieuwe afspraak maken? Cystoscopie bij vrouwen
Nadere informatieDe Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen
De Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen 15-05-2013 Workshop Urineweginfecties bij kinderen Mijke Breukels, kinderarts Nicolien de Bie, huisarts Leerdoelen ס Definities (recidiverende UWI s,
Nadere informatieTerugkerende blaasontstekingen bij de vrouw
Terugkerende blaasontstekingen bij de vrouw Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0933 Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u last heeft van steeds terugkerende blaasontsteking. Om
Nadere informatieCystoscopie. (Inwendig blaasonderzoek) Patiënteninformatie. Urologie
Cystoscopie (Inwendig blaasonderzoek) Patiënteninformatie Urologie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure Cystoscopie 2 Inhoudstafel 1. Inleiding... 4 1.1. De prostaat... 4 2. Het onderzoek... 5 2.1. Voorbereiding...
Nadere informatieChronische nierschade
Margreet Dirks-Veldhuijzen van Zanten VS interne geneeskunde/ nefrologie Stéphanie de Koning VS interne geneeskunde/ nefrologie Chronische nierschade 2 Disclosures M. Dirks- Veldhuijzen van Zanten (potentiële)
Nadere informatieUrge-incontinentie Marina Hovius, uroloog
Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Anatomie Terminologie Prevalentie Onderzoek Co-morbiditeit Conservatieve maatregelen Medicamenteuze therapie Operatieve therapie Anatomie Terminologie: richtlijn
Nadere informatieWegwijzer niersteenstraat
Urologie Wegwijzer niersteenstraat www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Programma van de niersteenstraat... 3 Mogelijke behandelingen... 4 Geen behandeling nodig... 4 Behandeling met medicijnen... 4 Niersteenvergruizing
Nadere informatieUrineweginfecties en antibiotica
Urologie Urineweginfecties en antibiotica www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemene oorzaken urineweginfecties... 3 Blaasontsteking... 4 Verschijnselen kunnen zijn:... 4 Diagnose... 4 Behandeling... 5
Nadere informatieUrologie Zorgpaden en Samenwerking. Joop Noordzij, uroloog
Urologie 2016 Zorgpaden en Samenwerking Joop Noordzij, uroloog Urologie 2016 Ik zweer bij Apollon de genezer, bij Asclepios, Hygieia en Panacea..... Het snijden van de steen zal ik nalaten, ook als de
Nadere informatieInhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus
Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? Bertil Blok, uroloog Inhoud 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus 1. Definitie blaasproblemen bij ernstige MS De ernstige MS patient
Nadere informatiePlassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG. 20 januari 2018
Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG No disclosures(geen conflicterende belangen). Plassen moet, maar gaat het ook goed. UROLOOG, wat is dat? Specialisme dat zich bezig
Nadere informatieBehandeling van nierstenen
Behandeling van nierstenen in de urinewegen De uroloog heeft bij u een niersteen gezien. Nierstenen komen veel voor bij volwassenen vanaf ongeveer 30 jaar. Het komt bij vrouwen en mannen voor. Door verschillende
Nadere informatieTrombose profylaxe bij patiënten. albumine is juist? Radboud Laboratorium voor Diagnostiek
Trombose profylaxe bij patiënten met nefrotisch syndroom: Welke albumine is juist? Dr Miranda van Berkel Dr. Miranda van Berkel Radboud Laboratorium voor Diagnostiek Disclosure Despreker heeft Geen financiële
Nadere informatieOnderzoek naar nierstenen
Onderzoek naar nierstenen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u mogelijk nierstenen heeft die klachten veroorzaken. Om te
Nadere informatieVVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013
VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013 Congenitale Toxoplasmose: Hoe gebruik je de diagnostische informatie op een zinvolle manier? Filip Cools, MD, PhD Neonatologie, UZ Brussel Scenario
Nadere informatiePSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog
PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog CIJFERS VLAANDEREN 2010 - MANNEN AANTAL STERFTE OVERLEVING 5 JAAR STERFTE > 80 JAAR PROSTAAT 5651 916 93% 54% LONG 3348 2937 14% 25,6%
Nadere informatieOmschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose. Omschrijving. We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine.
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine. 1 / 6 Hierboven is een urinemonster te zien met hematurie.
Nadere informatieInformatiebrochure: urologisch consult bij Andros Mannenkliniek
Informatiebrochure: urologisch consult bij Andros Mannenkliniek U heeft zich voor onderzoek aangemeld bij Andros Mannenkliniek. Mogelijk heeft u klachten of vragen op urologisch of seksueel gebied (prostaat,
Nadere informatieWat is een cystoscopie
Cystoscopie Wat is een cystoscopie Een cystoscopie is een inwendig onderzoek van de plasbuis en de blaas. Dit onderzoek wordt uitgevoerd met een cystoscoop, een dunne holle buis gevuld met glasvezels of
Nadere informatiePlasklachten bij de man
Plasklachten bij de man Albert Schweitzer ziekenhuis september 2013 pavo 0935 Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten moet de
Nadere informatiePlasklachten. bij de man
Plasklachten bij de man Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten
Nadere informatieDr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen
, uroloog PSA: To Screen or Not to Screen Belangen verstrengelingen 1. wetenschappelijk onderzoek met: UMC Radboud & Erasmus Telomerix Spectrum pharmaceuticals AMS 2. www.deprostaatkliniek.nl PSA: To Screen
Nadere informatieRegionale Transmurale Afspraken Anderhalvelijnszorg prostaatonderzoek RTA t.b.v. een risico-inschatting op prostaatkanker
Regionale Transmurale Afspraken Anderhalvelijnszorg prostaatonderzoek Versie Beheer 1.0 Bernhoven, Synchroon Voor het laatst bijgewerkt op 14 maart 2016 Distributielijst Huisartsen en specialisten van
Nadere informatieBenigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012
Benigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012 Meest voorkomende ziektebeelden bij mannen > 50jr Prostaatcarcinoom Slijmbeursontsteking Zuurbranden Staar Ritmestoornissen 7,8 8,0 8,4
Nadere informatie12/22/2010. Haagsenieren protocol. Haagsenieren protocol. Kant B: klaring. Kant A: albuminurie. Haagsenieren protocol Toelichting beleid
1//010 Haagsenieren protocol Kant A: albuminurie Haagsenieren protocol Kant B: klaring 1 Haagsenieren protocol Aanvullend onderzoek bij verminderde klaring Haagsenieren protocol Toelichting beleid 3 4
Nadere informatieProstaatoperatie. Informatiebrochure
Prostaatoperatie Informatiebrochure 2 Mijn prostaat moet weggenomen worden Een aantal mannen komt bij hun arts terecht wegens moeilijk wateren. Daar hoeft men helemaal niet oud voor te zijn, want de prostaat
Nadere informatieUrineweginfecties bij kinderen
Urineweginfecties bij kinderen Up-to-date met NHG-standaard en NVK-richtlijn OverEINDse dagen, Scarperia, april 2011 Pieter Bertholet, huisarts Angelique Roeleveld-Versteegh, kinderarts Bas Zegers, kinderarts
Nadere informatieVALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN. Stelling
VALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN Luc Van Houdt specialist ouderengeneeskunde Geneeskundige Dagen van Antwerpen Universiteit Antwerpen - 16 september 2017 Stelling
Nadere informatiePlasklachten. Bij de man. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Plasklachten Bij de man Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent verwezen naar de uroloog omdat u plasklachten heeft. Om te weten wat de oorzaak is van uw klachten
Nadere informatieCasus 15 fase B. Titel casus. Docenten. Technisch verantwoordelijke. Ziektebeloop. Introductie. Verwijsbriefje. Een verstopte afvoer.
Casus 15 fase B Titel casus Een verstopte afvoer. Docenten Prof. dr. J. Zwartendijk, uroloog Technisch verantwoordelijke Drs. E.M. Schoonderwaldt. Ziektebeloop Urineweginfectie gevolgd door septische shock
Nadere informatieIgA nefropathie. Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum
IgA nefropathie Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum Presentatie - Geschiedenis - Epidemiologie - Het ziekteproces - De patiënt - Het diagnostische proces - De behandeling - De
Nadere informatieUrineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts
Urineweg-infecties bij kinderen Loes Tanja kinderarts Wat is een urineweginfectie (UWI)? Een combinatie van klinische leeftijdsgebonden kenmerken en de aanwezigheid van bacteriën in een betrouwbaar afgenomen
Nadere informatieGoedaardige Prostaatvergroting
Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 In het kader van de Europese week van de Urologie informeert de dienst Urologie van Az Damiaan over prostaataandoeningen.
Nadere informatieCystoscopie. Urologie. alle aandacht. (inwendig onderzoek plasbuis, prostaat en blaas)
Cystoscopie (inwendig onderzoek plasbuis, prostaat en blaas) Urologie alle aandacht Inleiding Er zal binnenkort bij u een cystoscopie worden uitgevoerd. Een cystoscopie is een inwendig onderzoek van de
Nadere informatieAcute aanpak en diagnostiek van urine retentie. Frank Van der Aa Functionele en reconstructieve Urologie Neuro-urologie
Acute aanpak en diagnostiek van urine retentie Frank Van der Aa Functionele en reconstructieve Urologie Neuro-urologie Anamnese Symptomen van blaasledigingstoornis? Recidiverende UTI? Incontinentie? Urgency?
Nadere informatieURS Ureterorenoscopie
URS Ureterorenoscopie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 2 Na de operatie... 3 Bloedverdunners... 3 Mogelijke bijwerkingen van de operatie... 3 Ontslag... 5
Nadere informatieMet prostaat vmri Meer Mans
Met prostaat vmri Meer Mans i 4M Deelnemersinformatie Waarde van multiparametrische MRl en MRI-geleide prostaatbiopten voor de detectie van significant prostaatkanker bij mannen met een verhoogd PSA Value
Nadere informatieUrologie. Cystoscopie.
Urologie Cystoscopie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Cystoscopie... 3 Voorbereiding... 3 Het onderzoek... 3 Verloop van het onderzoek... 3 Na het onderzoek... 5 Leefregels... 5 Nazorg... 5 Wanneer neemt
Nadere informatieFunctie van de nieren en wat kan fout gaan
Functie van de nieren en wat kan fout gaan Dr Lucien Hoekx Kliniekhoofd oncologische urologie Universitair Ziekenhuis Antwerpen 1 staalname MIDSTREAM urine Renogram 1. reinigen met chloramine 2. steriel
Nadere informatieUrineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s. Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog
Urineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog Disclosure Vereniging Medische Staf (Disclosure slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten
Nadere informatieBlaaspoliep. Risicofactoren
Blaaspoliep Auteur: Dr. Gustaaf Witters Een blaaspoliep of polypoïde tumor is een kwaadaardige tumor in de blaas. Dit wil zeggen dat de aandoening steeds kwaadaardig is, maar de agressiviteit van deze
Nadere informatieBinnenkort wordt bij u een onderzoek van uw blaas uitgevoerd. In deze folder willen wij u informeren over dit onderzoek.
Cystoscopie Inleiding Binnenkort wordt bij u een onderzoek van uw blaas uitgevoerd. In deze folder willen wij u informeren over dit onderzoek. De cystoscopie Een cystoscopie is een inwendig onderzoek
Nadere informatieBlaasonderzoek/cystoscopie
Blaasonderzoek/cystoscopie Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding Er zal binnenkort bij u een cystoscopie worden uitgevoerd. Een cystoscopie is een inwendig onderzoek van de plasbuis en de blaas. Dit onderzoek
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Niersteenvergruizing
PATIËNTEN INFORMATIE Niersteenvergruizing 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u een globaal overzicht geven van de klachten en behandeling bij nierstenen.
Nadere informatieSt. Antonius Ziekenhuis
INTERNE GENEESKUNDE IgA-nefropathie BEHANDELING IgA-nefropathie Door uw arts is IgA-nefropathie bij u vastgesteld of er is een vermoeden dat u deze aandoening heeft. In deze folder leest u meer over de
Nadere informatieNierschade. Kernboodschap. Nierfunctiestoornissen en albuminurie. Hart- en vaatziekten. Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!
Nierschade April 2013 Leonie Tromp huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!
Nadere informatieU vraagt wij draaien?
U vraagt wij draaien? Top 10 van veel voorkomende misvattingen bij radiologische aanvragen Bart Tonino Maatschap Radiologie & Nucleaire Geneeskunde Rijnstate Huisartsen nascholing 2 oktober 2012 Inleiding
Nadere informatieKatheter verwijderen De-katheterisatie
Katheter verwijderen De-katheterisatie U heeft op een eerder moment een blaaskatheter gekregen omdat u de blaas zelf niet kon legen. Binnenkort wordt u opgenomen om te kijken of het plassen spontaan weer
Nadere informatieProstaatkanker - afwachtend beleid
Patiënteninformatie Prostaatkanker - afwachtend beleid rkz.nl Inleiding Bij oudere Nederlandse mannen is prostaatkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Echter niet elke man bij wie prostaatkanker
Nadere informatieBehandeling Prostaatkanker
Behandeling Prostaatkanker - Informatieavond 7 december 2011 VUmc Cancer Center Amsterdam André N. Vis, M.D., Ph.D., uroloog Minimaal Invasieve Urologie en Robot Urologie VUmc Amsterdam Behandeling Prostaatkanker
Nadere informatieUROLOGIE. Verwijderen (nier)stenen door operatie
UROLOGIE Ureterorenoscopie Verwijderen (nier)stenen door operatie Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelende uroloog met u gesproken over de wenselijkheid of noodzaak van een operatie
Nadere informatiePien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk
Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Siemens Biograph true point PET/CT 40 slice Sinds 21 januari 2011 Sinds
Nadere informatieKindergeneeskunde. Urineweginfectie (UWI)
Kindergeneeskunde Urineweginfectie (UWI) 1 Folder voor ouders/verzorgers U ontvangt deze folder omdat er bij uw kind een urineweginfectie is vastgesteld of omdat uw kind eerder een urineweginfectie heeft
Nadere informatieBehandeling van nierstenen Niersteenvergruizing
Behandeling van nierstenen Niersteenvergruizing Binnenkort wordt u behandeld met de niersteenvergruizer. De behandeling vindt plaats op de polikliniek Urologie van HMC Westeinde. Deze folder geeft u meer
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Urologie. Urologisch onderzoek
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Urologie Urologisch 1 Algemene informatie Urologisch Binnenkort wordt u in het ziekenhuis verwacht voor een of meer urologische
Nadere informatieMultidisciplinaire behandeling van renaalcelcarcinoom Heelkunde : nefrectomie, metastasectomie
Multidisciplinaire behandeling van renaalcelcarcinoom Heelkunde : nefrectomie, metastasectomie Dr. Lucien Hoekx, urologie UZA Medisch coördinator urologische oncologie MOCA Inleiding hematurie flankpijn
Nadere informatieOverzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018)
Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018) Klinische verschijnselen Aspecifieke klachten en symptomen bij kwetsbare ouderen kunnen niet worden toegeschreven aan een
Nadere informatieChronische Nierschade
RCH15.331 Chronische Nierschade Chronische Nierschade Leonie Tromp Huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling
Nadere informatieChronische bekkenpijn oorzaken en aanpak. Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie
Chronische bekkenpijn oorzaken en aanpak Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie Doel Deelnemers zijn in staat om: te exploreren o.a. door de belangrijkste alarmsymptomen
Nadere informatieNIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015
INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,
Nadere informatieEchografie van de prostaat met een punctie
Echografie van de prostaat met een punctie Informatie voor patiënten F0938-3415 november 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260
Nadere informatieNederlandse Nierdag 2014. Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum
Het ABC van IgA nefropathie Nederlandse Nierdag 2014 Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum Presentatie - Geschiedenis - Epidemiologie - De patiënt - Het diagnostische proces - De
Nadere informatieWorkshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra
Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke
Nadere informatieH Ureterorenoscopie (URS) Kijkoperatie van de urineleiders en het nierbekken bij stenen of tumoren
H.40082.0319 Ureterorenoscopie (URS) Kijkoperatie van de urineleiders en het nierbekken bij stenen of tumoren 2 Inleiding Een URS is een kijkoperatie (scopie) in één van de urineleiders (ureter) en nieren
Nadere informatieBehandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie. K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015
Behandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015 Incontinentie = ongewenst urineverlies Soorten incontinentie Stressincontinentie (SUI) Urineverlies
Nadere informatieNIERKOLIEK NIERKOLIEK : DIAGNOSE NIERKOLIEK: ONDERZOEKEN. Zeer frequent voorkomend 1 op 10 Belgen. Tussen jaar. 75 % mannen
NIERKOLIEK Zeer frequent voorkomend 1 op 10 Belgen Tussen 20-50 jaar 75 % mannen NIERKOLIEK : DIAGNOSE Klinisch : zeer typische pijn typische lokalisatie plots erg wisselend misselijkheid Klinisch onderzoek
Nadere informatieStenen in de urinewegen
Stenen in de urinewegen De behandeling U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten worden opgeleid. Zij doen
Nadere informatieBlaasspoeling met BCG
Blaasspoeling met BCG Informatie voor patiënten F0935-3415 november 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070
Nadere informatieCystoscopie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Cystoscopie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort krijgt u een onderzoek van uw blaas. In deze folder leest u wat dit onderzoek inhoudt, welke voorbereidingen
Nadere informatieNiersteenverwijdering. Urologie
Niersteenverwijdering Urologie Inleiding Bij u zijn nierstenen geconstateerd. Soms verlaten deze vanzelf weer het lichaam via de urine. Wanneer de nierstenen niet verdwijnen, is verdergaande behandeling
Nadere informatie