Rapportages eerste ronde toetsingen en belangenberhartiging

Transcriptie

1 Aan: RCO s Betreft: Voortgangsbericht (O)GGZ-Spiegell nummer 8 Van: LPGGz, Nic Vos de Wael Datum: 22 februari 2011 Beste mensen, In dit voortgangsbericht treffen jullie nieuws aan over de afronding van de eerste ronde toetsingen, de rapportages, de trainingen belangenbehartiging en de voorbereiding van de tweede ronde toetsingen. Daarnaast een impressie van hoe Stichting Aanzet de (O)ggz-spiegel in Friesland uitvoert, wellicht een goede inspiratiebron voor andere regio s. Ten slotte introduceren we een nieuwe rubriek met korte berichten over actuele ontwikkelingen op het gebied van wmo en maatschappelijke participatie: nieuws over plannen van het kabinet, relevante publicaties, enzovoort. Als je zelf nieuws hebt dat in het kader van de (O)ggz-spiegel van belang is, laat het ons alstublieft weten; we nemen het graag op in ons volgende voortgangsbericht. Afronding eerste ronde toetsingen 1 maart a.s. stopt de eerste ronde toetsingen. Dat betekent dat tot die datum zoveel mogelijk ingevulde vragenlijsten van cliënten verzameld kunnen worden. Zorg in ieder geval dat voor 1 maart ook alle afgenomen vragenlijsten zijn ingevoerd in de database. Daarnaast vragen we iedereen om nog eens goed te kijken naar de vragenlijst voor gemeenten en RCO s. Zijn er nog gemeenten die aangespoord moeten worden om een vragenlijst in te vullen? Moet of kan de RCO zelf nog vragenlijsten invullen? Het totaal aantal ingevulde vragenlijsten voor cliënten ligt tot dusver iets onder de Op basis hiervan kunnen we goede rapportages opstellen van de landelijke resultaten en van de resultaten voor een flink aantal gemeenten (vooral grote steden). Voor een groot aantal gemeenten is het aantal respondenten echter onvoldoende om daar een apart rapport over op te stellen. Als maar twee of drie cliënten een vragenlijst hebben ingevuld kun je daar moeilijk conclusies uit trekken. Trudy en Niki bespreken per regio voor welke gemeenten het reëel is om een rapportage op te stellen. In sommige gevallen kan een oplossing zijn om een rapport te maken over een cluster van gemeenten in één regio. Dit laatste geldt alleen wanneer die gemeenten ook gezamenlijk Wmo-beleid voeren en wanneer het totaal aantal respondenten voldoende is. Rapportages eerste ronde toetsingen en belangenberhartiging Na 1 maart gaan wij zo snel mogelijk aan de slag om de rapportages op te stellen. Wij verwachten dat de laatste rapportages voor gemeenten in april gereed zijn. Elke rapportage bevat een volledige weergave van de resultaten voor de desbetreffende gemeente, inclusief een vergelijking met de landelijk gemiddelde scores. Daarnaast zal het Landelijk Platform GGz voor elk rapport een beperkte analyse van de resultaten uitvoeren. De RCO kan vervolgens de rapportage afronden met (desgewenst) een diepgaandere analyse en met conclusies en aanbevelingen. Er komt nog een algemene handreiking voorrco s hoe zij dit kunnen doen. Het Landelijk Platform GGz zorgt verder voor een landelijke rapportage in april. Daarbij zullen sommige gemeenten als goede voorbeelden worden gepresenteerd. De uitverkiezing van de beste gemeente volgt pas na de tweede toetsingsronde eind van dit jaar. In april vinden de trainingen belangenbehartiging plaats voor de RCO s uit de eerste ronde. Aan het eind van dit voortgangsbericht staat een aankondiging van deze trainingen. De (O)ggz-spiegel is een samenwerkingsproject van het Landelijk Platform GGz, Vo!ce en RCO s.

2 Voorbereiding tweede ronde toetsingen De werving voor de tweede ronde toetsingen is in volle gang. Inmiddels zijn de eerste conceptcontracten verstuurd naar RCO s die willen meedoen. De tweede ronde zal vooral in nieuwe regio s worden uitgevoerd: met nieuwe rco s en nieuwe gemeenten die in de eerste ronde niet hebben meegedaan. Daarnaast zal de tweede ronde ook in een aantal oude regio s worden uitgevoerd. Dat kan zijn omdat in de eerste ronde nog niet alle gemeenten in die regio getoetst zijn; dat kan ook zijn omdat de toetsing in de eerste ronde nog onvoldoende resultaten heeft opgeleverd; in dat geval is sprake van een verlengde toetsing. In de eerste ronde is gebleken dat het uitvoeren van de (O)ggz-spiegel een pittige klus is. Sommige RCO s kwamen te laat op stoom of bleken achteraf hun mogelijkheden overschat te hebben. Ook was het soms moeilijk om als een gekozen aanpak niet succesvol was tijdig om te schakelen naar een andere aanpak. In de tweede ronde willen we meer nadruk leggen op planmatig werken. We zullen nu alle deelnemende RCO s vragen om vooraf een plan van aanpak op te stellen; bovendien zullen we samen met de RCO s de voortgang van het plan van aanpak regelmatig toetsen. Het is niet de rol van LPGGz en VO!CE/Geestdrift om precies te bepalen hoe een RCO de toetsing aanpakt, maar wel om te waarborgen dat het planmatig gebeurt en dat het ook voldoende resultaten oplevert. Volgens de planning die we eerder bekend hebben gemaakt vinden in juni 2011 de trainingen plaats voor RCO-vrijwilligers die de tweede ronde toetsingen gaan uitvoeren. De toetsingen zelf zijn gepland voor de maanden juli tot en met oktober. Op verzoek van een aantal RCO s zullen we de onlinevragenlijst wel eerder dan in augustus openstellen. Dit is vooral belangrijk voor die RCO s en gemeenten die een doorstart maken. De online-vragenlijsten worden op 1 maart gesloten voor de eerste ronde. Naar verwachting zullen zij rond 1 april weer openstaan voor de tweede ronde. Goede resultaten bij Aanzet Extra inzet beloont zich met betere resultaten bij het onderzoek. Dat bewijzen de inspanningen van Aanzet. Regelmatig melden de medewerkers dat het duwen en trekken is, maar ondertussen krijgen zij continue ingevulde vragenlijsten terug. Na 166 vragenlijsten maken we de stand op van hun werkwijze. Kristal is als medewerker aangesteld voor de (O)GGz-spiegel. Ik heb op de eerstelijnsdag in Drachten gestaan waarbij ik veel heb kunnen netwerken voor AanZet maar vooral voor de (O)GGzspiegel. Ik heb dan ook veel nieuwe contacten waar weer nieuwe openingen liggen. Ook hebben we gemeente Franekeradeel er bij. Die plaatst ook een artikel namens de gemeente bij de mededelingen van de gemeente in de Franeker courant. Dit artikel staat al op hun website. Nadat er in het begin vooral weerstand was, hebben we uiteindelijk ook veel instellingen kunnen motiveren om actief mee te doen. Het is echt duwen en trekken, maar zoals ik het zie is dit wel noodzakelijk om meer vragenlijsten ingevuld te krijgen. Helemaal in de gemeentes waar nog niemand is. Aanzet heeft een actieve wervingswijze en benadert cliënten op alle denkbare manieren. Naast artikelen in kranten en een interview op de radio worden zelfs nieuwe media ingezet. Bij Twitter heeft Aanzet een speciaal account Maar liefst 79 mensen volgen alle berichten die hier op verschijnen. Veel werk gaat ook zitten in het krijgen van medewerking van gemeenten. Aanzet heeft alle WMO loketten gebeld. Kristal: Ik heb een aantal WMO adviseurs telefonisch te woord kunnen staan. Nu kan ik ook bij gemeenten in de Zuidwest hoek op gesprek komen. Misschien kunnen die iets betekenen om nog meer enquêtes te krijgen. Medewerking van gemeenten kan ver gaan. Tryntsje Rekker werkte eerst als coach bij Aanzet, maar nu voor de gemeente Opsterland. Zij heeft vanuit die gemeente veel werk verzet voor de (O)GGz-spiegel: Ik merk dat het veel tijd en moeite kost om de lijsten ingevuld te krijgen. Het is een proces dat begint te lopen, maar waar eigenlijk langer de tijd voor nodig is om het maximale resultaat te kunnen halen. Om een beeld te geven, de plekken die ik tot nu toe heb benaderd zijn: Cliënten die bekend zijn bij de Wmo VNN GGZ Friesland Caparis (sociale werkplaats), 2 locaties waarvan 1 buiten onze gemeente waar wel mensen uit Opsterland deelnemen Sociaal team Vrijgevestigde therapeuten, 4 binnen onze gemeente

3 Informatiepunten Wmo, 3 binnen onze gemeente Dorpssteunpunten, 6x benadert om te vragen of de vrijwillige medewerkers in hun eigen omgeving mensen willen benaderen Wmo adviesraad 2 x een artikel in de huis aan huis bladen. Alle medewerkers van de gemeente een mail gestuurd om te vragen of ze mensen in hun eigen omgeving willen benaderen Stuk op intranet AanZet heeft kans gehad 1 huisartsenpraktijk in onze gemeente te benaderen, ik ga dit overnemen en de rest ook doen. Janke Witting, directeur van Aanzet, vindt alle inzet vanuit het RCO de moeite waard. We hebben een zelfsturend team van vrijwilligers die iedere twee weken bij elkaar komen. Je ziet mensen groeien. Uit dat team zijn inmiddels al 4 mensen doorgestroomd naar een Wmo-raad. De teller bij Aanzet staat inmiddels op 166 door cliënten ingevulde vragenlijsten. Een uitstekend resultaat. Toch heeft men gevraagd het gevoel dat het nu pas begint te lopen. Op hun verzoek is nu afgesproken dat Aanzet doorgaat met het onderzoek en pas aan het einde van de tweede periode rapporteert. Ze gaan voor het maximale resultaat. Actuele ontwikkelingen In deze rubriek verzamelen we berichten die niet direct op de (O)ggz-spiegel betrekking hebben, maar die wel belangrijke achtergrondinformatie bevatten. Verdere overheveling AWBZ-WMO Gemeenten krijgen de komende jaren nog meer taken op het gebied van zorg en ondersteuning. Per 2012 gaat de inloopfunctie over naar de Wmo. Vervolgens wil het kabinet alle extramurale begeleiding en dagbesteding naar de Wmo overhevelen. Dit zal een mega-operatie zijn. De planning van het kabinet is om van 2013 een overgangsjaar te maken en in 2014 alles overgeheveld te hebben. Momenteel onderhandelen het kabinet en de Vereniging Nederlandse Gemeenten over een bestuursakkoord waarin naast andere zaken de afspraken over de overheveling zullen worden vastgelegd. Het gaat dan vooral om afspraken over geld. Het kabinet wil met de overheveling vijf procent op het budget voor begeleiding en dagbesteding bezuinigen; daarnaast zullen ook alle uitvoeringskosten uit de resterende 95% betaald moeten worden. De gemeenten zullen ongetwijfeld willen vastleggen dat zij maximale beleidsvrijheid krijgen bij de uitvoering van nieuwe taken. Mogelijk komen er in het bestuursakkoord ook afspraken over specifieke verantwoordelijkheden voor grote gemeenten of centrumgemeenten. Cliëntondersteuning De staatssecretaris van VWS komt binnenkort met een beleidsbrief over cliëntondersteuning. In die brief zal ze ingaan op de toekomst van MEE. MEE wordt nu uit de AWBZ betaald voor cliëntondersteuning ten behoeve van mensen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke handicap en voor mensen met autisme. Maar de beleidsbrief zal ook ingaan op de cliëntondersteuning voor ouderen en voor de ggz- en oggz-doelgroep. Die cliëntondersteuning wordt niet uit de AWBZ betaald maar valt onder verantwoordelijkheid van gemeenten. Het is nog onduidelijk wat de staatssecretaris gaat voorstellen: alle cliëntondersteuning naar de gemeente? De ggz-doelgroep ook onder de vleugels van MEE? Alles bij het oude laten? Het Landelijk Platform GGz heeft vorig jaar een rapport gepubliceerd over cliëntondersteuning ggz. Binnenkort verschijnt een brochure over steunpunten ggz naar aanleiding van dat rapport. In de belangenbehartiging pleit het LPGGz voor: Cliëntondersteuning ggz moet een heldere en volwaardige plek krijgen met bijbehorende financiering Specifieke expertise en werkwijzen zoals die door steunpunten ggz ontwikkeld zijn moeten gewaarborgd worden: laagdrempeligheid, cliëntvolgendheid, empowerment, inzet ervaringsdeskundigheid Er is een actieplan nodig om te komen tot een landelijk dekkend netwerk voor cliëntondersteuning (o)ggz. Samenwerking gemeenten, MEE, steunpunten ggz moet versterkt worden

4 Heisessie met VWS en VNG Op 11 januari jl. is er een heisessie geweest over de ggz en de Wmo. Aanwezig waren mensen van VWS, VNG, LPGGz, Geestdrift en een aantal RCO s. Wij sturen in een aparte bijlage een verslag van deze bijeenkomst mee, dat door het LPGGz is opgesteld. We houden jullie op d ehogte van eventuele vervolgacties. VCP en De Kanteling Voor zover nodig wijzen wij iedereen van de (O)ggz-spiegel graag op het VCP-programma en op het project De Kanteling van VCP, CG-raad en CSO. Zowel VCP als De Kanteling zijn geheel of grotendeels gericht op gemeentelijk beleid en de Wmo. Ze richten zich primair op andere doelgroepen dan de (o)ggz, maar sommige producten zijn ook voor de (O)ggz-spiegel interessant. Recente publicaties zijn: Een kritische kijk op bezuinigingen en de Wmo Een handreiking modelverordening Wmo Voor meer informatie: zie De VNG heeft een eigen project De Kanteling. De Kanteling staat voor een omslag bij gemeenten van aanbodgericht denken naar vraag- en resultaatgericht denken. Gemeenten moeten niet meer denken in standaardvoorzieningen en hulpmiddelen, maar in hulp-op-maat die ervoor zorgt dat beperkingen van mensen gecompenseerd worden. In het kader van De Kanteling zetten gemeenten meer in opeigen kracht van mensen, versterking van het eigen netwerk, mogelijkheden van informele zorg, enzovoort. Meer informatie over het VNG-project De Kanteling vind je via de volgende link: De VNG overweegt nu een aparte publicatie te maken over de ggz- en vg-doelgroep, omdat die in het project De Kanteling tot nu toe onderbelicht zijn.

5 Vooraankondiging Trainingen belangenbehartiging in het kader van het project (O)GGZ spiegel Op grond van de in de database ingevoerde vragenlijsten worden in maart en april rapportages opgesteld. Daarmee breekt een nieuwe fase aan in het project (O)GGZ Spiegel, namelijk de fase van de belangenbehartiging. Hiervoor biedt het LPGGZ een training aan. De training is er voor deelnemers aan het project (O)GGZ Spiegel, de vrijwilligers van de RCO s die betrokken zijn bij de belangenbehartiging. We gaan er vanuit dat de deelnemers aan de training betrokken zijn bij de uitvoering van het (O)GGz-spiegelonderzoek of in ieder geval bekend zijn met de doelen, opzet en gevolgde werkwijze. Het doel van de training is dat de deelnemers per RCO voor één gemeente tot een plan van aanpak komen m.b.t. de belangenbehartiging. Dit plan omvat in ieder geval: - Een beargumenteerde keuze voor twee onderwerpen waar de belangenbehartiging zich op richt; - Een inschatting van de haalbaarheid van de gekozen prioriteiten, met een omschrijving van een minimum en maximumvariant; - Een overzicht van samenwerkingspartners; - Een overzicht van te benaderen partijen, inclusief doel en werkwijze richting elke partij; - Een PR-plan; - Een tijdspad, rekening houdend met de beleidscyclus van gemeenten. Trainingadata, RCO s en locaties Datum Locatie 8 april* Oostelijk Nederland (Drenthe, Gelderland, Als jij en ik ), in Amersfoort 13 april* Noordelijk Nederland (Noord Holland, Friesland, Groningen) 15 april Westelijk Nederland (Amsterdam, Zaanstad, Zorgbelang Zuid-Holland regio Delft, Pak Aan ) 20 april Zuidelijk Nederland (Zelfregiecentrum, RCO Eindhoven, Zorgbelang Brabant, Stichting Psychosociale Klankborden) in Eindhoven De trainingsdag begint om uur en is afgelopen om uur *NB: De trainingen voor oostelijk en noordelijk Nederland zullen mogelijk worden samengevoegd; dit hangt af van de belangstelling Voor nadere informatie kun je terecht bij: Trudy Jansen advies@trudyjansen.nl Niki Schipper niki@schipperhsd.nl