Bijeenkomst 3 Module Actief zijn en blijven, ontmoeting (2)
|
|
- Ruth de clercq
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bijeenkomst 3 Module Actief zijn en blijven, ontmoeting (2) Opgelet! Deze bijeenkomst duurt langer vanwege de excursie. Zie voor tips ter voorbereiding van de excursie het einde van bijeenkomst 1. Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b stimuleren tot nadenken over wat deelnemers zelf onder kwaliteit van leven verstaan b het belang van zelfstandig vervoer voor het kunnen deelnemen aan activiteiten aan de orde stellen b de mogelijkheden voor (aangepast) zelfstandig vervoer in beeld brengen b laten kennismaken met de mogelijkheden van cursusaanbieders, ontmoetingscentra, dagbestedingcentrum en/of eettafel door zelf te laten ervaren, de sfeer te proeven en persoonlijk kennis te laten maken met de leiding om vertrouwen op te bouwen Leerdoelen voor de deelnemers: b het belang onderkennen van zelfstandig vervoer voor het kunnen deelnemen aan activiteiten b weten welke vormen van aangepast vervoer er zijn b een beeld hebben van wat diverse aanbieders voor ouderen organiseren en welke mogelijkheden deelname aan die activiteiten geeft om de kwaliteit van leven te verhogen; hebben ervaren dat aanbod afgestemd kan zijn op hun wensen 83
2 Deze bijeenkomst is als volgt opgebouwd: Tijd 220 min. Inhoud Werkvorm Materiaal bij deze bijeenkomst 5 min. Introductie op het programma 1 Welkom en uitleg over het programma van deze bijeenkomst. 1 Instructie voor de cursusbegeleider. 1.1 Programma uitgewerkt op fl ap. 20 min. Mobiel zijn, onafhankelijk van anderen 2 Oefening en daarna groepsgesprek. Reacties aantekenen op fl ap of bord. 2 Instructie voor de cursusbegeleider. 2.1 Werkblad met symbolen. 30 min. Aangepast vervoer Hulpmiddelen voor mobiliteit 3 Groepsvoorlichting. 3.1 Instructie voor de voorlichter. 30 min. Pauze Reis naar locatie Organiseer indien mogelijk vervoer via aangepaste vervoersregelingen. 30 min. Excursie naar cursusaanbieders, ontmoetingscentra, dagbestedingcentrum en eettafel 4 Rondleiding verzorgd door leiding activiteitenaanbod. 4 Instructie voor degene die rondleiding verzorgt. 45 min. Eettafel of gezamenlijk eten van maaltijd verzorgd door aanbieder van halalmaaltijden (tafeltje-dek-je) 5 Gezamenlijke maaltijd. 5 Tips en aandachtspunten voor koks en medewerkers van de eettafel min. Afronding en afspraken 6 Aankondiging thema van volgende bijeenkomst. 6 Programma van de volgende bijeenkomst op fl ap en uitdeelpapieren. 30 min. Terugreis
3 1 Welkom en introductie Korte mondelinge uitleg over het programma van de bijeenkomst Doel Deelnemers: b kennen het doel van de bijeenkomst b kennen de onderdelen van het programma Tijdsduur 5 min. Materialen Programma van de bijeenkomst op fl ap Voorbereiding voor de cursusbegeleider Hang het programma zichtbaar voor iedereen op Werkvorm en inhoud b Heet alle aanwezigen welkom. b Stel de voorlichter voor aan de groep. b Licht het programma van deze dag toe. b Wijs tijdens de introductie en vervolgens in de loop van de bijeenkomst steeds aan bij welk onderdeel u bent. Bijeenkomst 3, werkvorm 1, werkblad 1 programma 85
4 Bijeenkomst 3 Werkvorm 1 Werkblad 1 Het programma van vandaag Mobiel zijn, onafhankelijk van anderen Aangepast vervoer Pauze: reis naar locatie Rondleiding in centrum voor dagbesteding Eettafel, samen eten Afrondingen afspraken voor de volgende keer Terugreis en korte terugblik 86
5 2 Mobiel zijn, onafhankelijk van anderen Mobiel zijn nu en in de toekomst Doel Deelnemers: b weten het belang van zo lang mogelijk zelfstandig op weg gaan b denken na over vervoer in de toekomst Tijdsduur 20 min. Materialen Kaarten met symbolen van vervoersmogelijkheden Voorbereiding voor de cursusbegeleider b Zorg ervoor dat er voldoende setjes kaarten zijn voor alle deelnemers. b Hang een setje kaarten op een fl ap. Werkvorm en inhoud b Geef alle deelnemers de verschillende vervoerssymbolen. b Laat hen twee stapeltjes maken. b Laat de deelnemers eerst die symbolen kiezen die passen bij de manier waarop ze zich nu verplaatsen. Vraag hun die aan hun rechterhand te leggen. b Vraag hun vervolgens wat voor oplossing zij zoeken als dat niet goed meer gaat. b Welke symbolen leggen ze dan op het tweede stapeltje aan hun linkerhand? Start daarna een groepsgesprek aan de hand van de symbolen die op het bord of de fl ap zijn gehangen. Zorg ervoor dat het mogelijk is achter ieder symbool in twee rijen aantekeningen te maken. b Vraag om de hand op te steken bij de volgende vragen: wie uit de groep loopt om in de buurt ergens te komen, wie fi etst, wie neemt bus of tram? Teken het aantal aan bij de verschillende symbolen. b Vraag wie zelf met een eigen auto rijdt of door man/vrouw/kind wordt gereden. Teken dat aantal aan. b Vraag daarna welke oplossingen zij hebben gekozen ingeval ze zich niet meer kunnen voortbewegen op de manier die ze nu meestal aanwenden. Schrijf de genoemde oplossingen op. b Stel dan de vraag aan de orde: Zijn er nadelen aan de oplossingen die nu al worden gebruikt of straks wellicht worden gekozen? Bijvoorbeeld minder de deur uitgaan dan gewenst, de prijs of de afhankelijkheid van anderen? Schrijf ook de genoemde nadelen op. 87 Maak de overgang naar het volgende programmaonderdeel: de voorlichting over vervoersmogelijkheden. Bijeenkomst 3, werkvorm 2, werkblad 1 vervoersmogelijkheden
6 Bijeenkomst 3 Werkvorm 2 Werkblad 1 Vervoersmogelijkheden fiets auto trein bus wandelen minibus
7 3 Aangepast vervoer, hulpmiddelen voor mobiliteit Inleiding door voorlichter Doel Deelnemers: b kennen de mogelijkheden van (aangepast) zelfstandig vervoer b weten hoe ze aangepast vervoer kunnen aanvragen Tijdsduur 30 min. Materiaal Geen Voorbereiding voor de cursusbegeleider b Lees de tips voor de inleider. b Bespreek vooraf met de inleider het gesprek. b Geef uitleg over het werken met een tolk. Werkvorm en inhoud b Introduceer het onderwerp en de inleider. b Vertel dat er speciale mogelijkheden zijn om ervoor te zorgen dat oudere mensen zelfstandig de deur uit kunnen en onder de mensen kunnen komen. Die worden nu gepresenteerd! Pauze Reistijd 30 min. Als het vervoer naar het excursiedoel ook met aangepast vervoer gaat, vertel de deelnemers dan dat zij straks in de praktijk kennismaken met deze vorm van vervoer. Na de voorlichting vertrekt de groep naar het dagbestedingscentrum of het cursus- of ontmoetingscentrum. Indien er wordt gereisd met speciaal vervoer, vertel hier dan iets over. Bijeenkomst 3, werkvorm 3, werkblad 1 tips voor de cursusbegeleider 89
8 Bijeenkomst 3 Werkvorm 3 Werkblad 1 Tips voor de voorbereiding door de cursusbegeleider met inleiders/voorlichters en rondleider b Laat zo mogelijk (allochtone) oudere deelnemers aan een voorziening zelf aan het woord om die voorziening aan de groep bezoekers te presenteren. b Spreek af dat de deelnemers vragen kunnen stellen. b Vertel de voorlichters iets over de deelnemers en over uw ervaringen met het werken met deze groep (waar bent u zelf op gaan letten als u de deelnemers iets vertelt?) b Vraag de voorlichters een verhaal te houden dat zo praktisch en eenvoudig mogelijk is waarbij hij of zij probeert aan te sluiten bij de dagelijkse werkelijkheid van de deelnemersgroep en voorbeelden geeft van werkelijk voorkomende situaties. Bij vervoer bijvoorbeeld: Mijnheer A gaat twee middagen per week naar fysiotherapie. Hij kan daar niet zelf naartoe. Tot nu toe reed een dochter met de auto. Dat gaat nu niet meer omdat de dochter is verhuisd. Mijnheer A maakt nu gebruik van... b Instrueer de voorlichters heel duidelijk dat het niet de bedoeling is van deze bijeenkomst om het aanbod van een organisatie in een standaardverhaal te verkopen. Voorlichting moet concreet en op maat zijn, opdat de deelnemers zich zelf een oordeel kunnen vormen over wat bij hen past, wat zij eventueel willen gebruiken. Wijs de voorlichters erop dat de ouderen weinig weten van Nederlandse voorzieningen. Zij hoeven de organisatie achter de voorzieningen niet te kennen. Het gaat erom dat zij zich er een voorstelling van kunnen maken welk nut bepaald aanbod kan hebben. b Leg de voorlichters die over eigen bijdragen gaan praten uit dat de meeste deelnemers een betrekkelijk laag inkomen zullen hebben, als ze 65 of ouder zijn WAO of een gedeeltelijke AOW. (Misschien zijn veel deelnemers nog lang geen 65!) De hoogte van de AOW hangt af van het aantal jaren dat men offi cieel in Nederland is. Misschien zijn er deelnemers die jaren in Nederland hebben gewoond zonder verblijfsvergunning. b Wijs erop dat de meeste ouderen er moeite mee hebben Nederlands te lezen. Uitdelen van Nederlandse folders heeft in dit licht wellicht weinig nut. Men kan wel folders geven aan wie belangstelling heeft of aan mensen wier familie goed Nederlands kan lezen. b Vertel de voorlichters dat men zeker zal vragen naar prijzen en naar de mogelijkheden om in aanmerking te komen voor de voorziening waarover wordt verteld. Hij of zij kan daarop heel kort antwoorden en zeggen dat iedere gezinssituatie anders is en dat op dergelijke vragen niet goed antwoord te geven is in de groep. Om precies te kunnen vertellen wat voor ieder de mogelijkheden en de kosten zullen zijn, kan het best een afspraak voor een individueel gesprek worden gemaakt.
9 4 Excursie: mogelijkheden van cursusaanbieders, ontmoetingscentra, dagbestedingscentrum en/of eettafel Doel Deelnemers: b kennen de activiteiten van de aanbieders b weten wie daaraan deel kunnen nemen (indicatie) b weten hoe men zich kan melden b weten welke kosten eraan zijn verbonden om deel te nemen Tijdsduur 30 min. Materialen Geen Voorbereiding voor de cursusbegeleider Afspraken maken met de aanbieders en degene die rondleider zal zijn. Zie voor tips de tekst aan het eind van bijeenkomst 1. Werkvorm en inhoud Rondleiding en uitleg door de rondleider. 91
10 5 Eettafel Gezamenlijke maaltijd Doel Deelnemers: b kennen de gang van zaken bij een eettafel of weten hoe zij gebruik kunnen maken van een maaltijdbezorgdienst (halalmaaltijden) b weten wie daaraan kunnen deelnemen (indicatie) b weten hoe men zich kan melden b proeven de sfeer rond de maaltijd b weten welke kosten eraan zijn verbonden om deel te nemen Tijdsduur 45 min. Materialen Geen Voorbereiding voor de cursusbegeleider Overleg met de kok of organisator van deze maaltijden. De bedoeling is dat men een maaltijd gebruikt die de open eettafel normaal serveert. De maaltijd moet aan de voorschriften voldoen (halal) voor islamitische deelnemers, Hindoestaans enzovoort, afhankelijk van uw groep. Vraag van tevoren na bij de deelnemers welke voorschriften gevolgd moeten worden. Bespreek dit vooraf met de koks. Een alternatief is een maaltijd te organiseren waarbij de maaltijdbezorgdienst voor ouderen de maaltijden aan de groep levert. Deze maaltijd moet uiteraard ook aan de voorschriften voldoen. Werkvorm en inhoud Samen eten met de gebruikers van de maaltijd in de open eettafel of als deelnemersgroep proeven van de maaltijden die thuisbezorgd kunnen worden. 92
11 6 Afronding, afspraken Mondelinge informatie Doel Deelnemers: b kennen het programma van de volgende bijeenkomst b weten wanneer, waar en hoe laat de volgende bijeenkomst plaatsvindt Tijdsduur 10 min. Materialen Het programma van de volgende bijeenkomst Voorbereiding voor de cursusleider Neem voldoende exemplaren van het programma mee om uit te delen Werkvorm en inhoud b Deel het programma van de volgende keer uit. b Geef aan wat het onderwerp zal zijn. b Vertel mensen waar en wanneer ze worden verwacht. Bijeenkomst 3, werkvorm 6, werkblad 1 programma van de bijeenkomst Module Wonen als u ouder wordt (1) 93
12 Bijeenkomst 3 Werkvorm 6 Werkblad 1 Programma van de bijeenkomst Wonen als u ouder wordt (1) Zelfstandig wonen met hulp van kinderen woningaanpassing seniorenwoningen informatie over aanvraagprocedure Pauze Reacties en vragen Hoe zou u willen wonen? Afronding en afspraken voor volgende keer 94 Korte terugblik
13 Voorbereiding voor de volgende bijeenkomst Voorbereiding voorlichting over wonen voor ouderen de volgende bijeenkomst: b stuur een schriftelijk verzoek om een inleider b maak afspraken over doel en vorm van de inleiding 95
14
Bijeenkomst 5 Module Wonen als u ouder wordt (2)
Bijeenkomst 5 Module Wonen als u ouder wordt (2) Let op! Wegens excursie duurt deze bijeenkomst langer! Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b informeren over en praktisch kennis
Nadere informatieBijeenkomst 4 Module Wonen als u ouder wordt (1)
Module Wonen als u ouder wordt (1) Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b informeren over mogelijkheden van woningaanpassingen ten behoeve van zelfstandig blijven wonen in de huidige
Nadere informatieBijeenkomst 7 Module Zorg thuis (2)
Bijeenkomst 7 Module Zorg thuis (2) Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b laten kennismaken met het aanbod van de thuiszorg, inclusief hulpmiddelen b laten kennismaken met de ziekenboeg
Nadere informatieBijeenkomst 8 Module Informatie, advies en begeleiding
Module Informatie, advies en begeleiding Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b persoonlijk contact tot stand brengen tussen deelnemers en hulpverleners en verwijzers b overbrengen
Nadere informatieBijeenkomst 2 Module Actief zijn en blijven, ontmoeting (1)
Module Actief zijn en blijven, ontmoeting (1) Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b laten nadenken over wat kwaliteit van leven betekent b informeren over voorzieningenaanbod op
Nadere informatieBijeenkomst 1 Kennismaking
2 Uitvoering Bijeenkomst 1: Kennismaking Bijeenkomst 2: Module Actief zijn en blijven, ontmoeting (1) Bijeenkomst 3: Module Actief zijn en blijven, ontmoeting (2) Bijeenkomst 4: Module Wonen als u ouder
Nadere informatieBijeenkomst 6 Module Zorg thuis (1)
Bijeenkomst 6 Module Zorg thuis (1) Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b stimuleren tot het benoemen van beelden en verwachtingen over hulp- en zorgverlening en deze bespreekbaar
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieOPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN
OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN Afspraak 1. Maak samen met de kinderen afspraken over wat zelfstandig gedaan mag worden met betrekking tot naar de wc gaan, handen wassen, drinken, eten, de
Nadere informatieVoeding. Handleiding voor begeleiders
Voeding Handleiding voor begeleiders Algemene tips voor begeleider Het beste uit jezelf! Philadelphia vindt het belangrijk dat cliënten zich net als ieder ander mens kunnen ontwikkelen. Hierbij wordt uitgegaan
Nadere informatieVoorbeeldprogramma startbijeenkomst
BIJLAGE 3 Voorbeeldprogramma startbijeenkomst Inleiding De startbijeenkomst vindt plaats vooraf aan iedere activiteit, ook wanneer jongeren al vaker mee hebben gedaan met M25. Natuurlijk kun je variëren
Nadere informatieHet verhaal van mijn leven. Biografische cursus waarin buurtgenoten zich verbinden
Het verhaal van mijn leven Biografische cursus waarin buurtgenoten zich verbinden Cursus voor Fact-cliënten en andere buurtbewoners door Ria Velema, Ann Evers-Schillhorn van Veen, casemanagers Fact Lentis
Nadere informatieNederlands in Uitvoering
Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Sport & spel Een mondelinge instructie begrijpen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een mondelinge instructie begrijpen Thema: Sport & spel Leerstijlvariant:
Nadere informatieTOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten
AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 5 Overzicht houden 2 Thuisopdracht Vorm groepjes van 3 (4) Bespreek opdracht 1 (blz. 43) o Wat heb je onthouden
Nadere informatieInstapmodule Niveau AA
Instapmodule Niveau AA Instapmodule ter voorbereiding op Nieuwsrekenen in het S(B)O: Geleid probleemoplossen augustus 2012 www. nieuwsrekenen.nl Inhoudsopgave Gebruikswijzer... 3 Deel 1: Samen... 4 Deel
Nadere informatieMensen met afasie hebben moeite met taal, maar zij zijn niet gek!
Afasie Logopedie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door schade aan de hersenen, bijvoorbeeld na een beroerte of CVA (hersenbloeding, herseninfarct). In deze folder leest u hoe afasie ontstaat en
Nadere informatieIn je kracht. Gids voor vrijwilligers
In je kracht Gids voor vrijwilligers Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Algemene (gespreks)vaardigheden en houdingsaspecten 6 3. Draaiboek voor negen bijeenkomsten 8 Bijeenkomst 1 9 Bijeenkomst 2 13 Bijeenkomst
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Waarom is bijeenkomst 7 verplaatst? Door een sterfgeval in de familie van Jan kon de bijeenkomst op 23 april niet doorgaan. Het was niet mogelijk deze bijeenkomst
Nadere informatieHulpmiddel voor sterke medezeggenschap
Hulpmiddel voor sterke medezeggenschap Hoe werkt het? Medezeggenschap van cliënten is belangrijk. Wanneer is er sterke medezeggenschap? Dat is niet zo makkelijk te bepalen. Dit hulpmiddel helpt om afspraken
Nadere informatieThema: Weekblad Donald Duck 60 jaar. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A1 Thema: Weekblad Donald Duck 60 jaar Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A1 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van
Nadere informatieLesfiche STOP-principe
DUURZAME MOBILITEIT Stappen, trappen, openbaar vervoer, privévervoer Lesfiche STOP-principe Doelgroep 2de graad lager onderwijs Eindtermen (ET) 6.15 De leerlingen kennen de belangrijkste gevolgen van het
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Les 3 Camera, Set, Action! Les 1 Camera, Set, Action! Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Groep 6 90 minuten Samenvatting van de les De leerlingen
Nadere informatieAll content dramamethode dramaland copyright:
Titel: Een dag uit het leven van. Groep: 6 Werkvorm(en): Hoorspel. Activiteit: De kinderen verzinnen een hoorspel n.a.v. een zelf gekozen rol en presenteren dat aan elkaar. Benodigdheden: voor iedere werkgroep
Nadere informatieMeningsvorming: jij en vluchtelingen
Meningsvorming: jij en vluchtelingen Korte omschrijving Het kan uw leerlingen bijna niet ontgaan zijn dat de Europese Unie te maken heeft met een grote stroom vluchtelingen. Sinds een paar maanden is dit
Nadere informatieRotterdams Ambassadrices Netwerk
De ambassadrice als werver van inburgeraars 1. Inleiding; eigen ervaringen 2 A. Wat is werven 2 B. Het belang van werven 2 C. Verwachtingen 3 D. Rollenspel 4 E. Opdracht 4 2. Voortraject: 4 A. Doel 4 B.
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieHandleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity
Basisonderwijs Versie 22 mei 2018 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de gemeente over?... 3 Filmpje Hoe werkt de gemeenteraad?... 6 Wie is de baas in de gemeente?... 7 Van probleem
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 6 Plannen 2 Thuisopdracht Vorm groepjes van 3 (4) Bespreek opdracht 1 (blz.52) o Wat heb je onthouden van
Nadere informatieHandleiding en opgaven niveau AA. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau AA Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad AA (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad Stappenplan (zie pagina 7)
Nadere informatieBasistraining Voorlichting geven Hand-out
Basistraining Voorlichting geven Hand-out Welkom bij de basistraining Voorlichting geven. Leuk dat je je hebt opgegeven om meer te weten te komen over voorlichting geven, voorlichtingen voorbereiden en
Nadere informatieLESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?
SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:
Nadere informatieThema: De watersnoodramp. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A1 Thema: De watersnoodramp Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A1 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad Stappenplan
Nadere informatieTraining. Vergaderen
Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12
Nadere informatieHandleiding. UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4. Schoolplein
UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4 Handleiding Schoolplein Alle kinderen in de wereld hebben rechten. In het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties zijn deze opgenomen. Artikel
Nadere informatieDE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS
DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren
Nadere informatieVoor jezelf? Les 1 Welkom!
Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.
Nadere informatieAlgemene instructies voor de strategie: Vragen stellen. Introductiefase bij de eerste les:
Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen "Welkom,." Introductiefase bij de eerste les: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieLESPROGRAMMA LES 1. INTRODUCTIELES
LESPROGRAMMA LES 1. INTRODUCTIELES Inhoud In de introductieles gaat u met de leerlingen aan de slag met het thema duurzaam en eerlijk eten. Samen met de leerlingen bekijkt u drie filmpjes die uitleggen
Nadere informatieLesbrief Theater Dakota
Lesbrief Theater Dakota In de film #Niet Gemeen Bedoeld! vertellen kinderen van drie scholen uit Wateringse Veld hun gedachten en ervaringen met social media en pesten. Kijk de film samen met je klas.
Nadere informatieHet verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieWAT IK WIL, WAT IK KAN, WAT MIJ HELPT
WAT IK WIL, WAT IK KAN, WAT MIJ HELPT werkboekje Hulpmiddel bij de voorbereiding van het WMO-keukentafelgesprek Voor mensen met een beperking Voor familieleden en anderen die mensen met een beperking willen
Nadere informatieGoochelen met munten. Rekenen Handleiding Het Geheim groep 7-8. Rekenen met trucs
Rekenen Handleiding Het Geheim groep 7-8 Rekenen met trucs Deze les is geschreven bij de film Het Geheim, maar is ook goed te geven zonder de film gezien te hebben. Tijdsduur 40 minuten Doel De kinderen
Nadere informatiewerkbladen, telefoons en opnametoestel
DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 3 Aandacht en concentratie 2 Terugblik Oh, ja Vorm groepjes van 3 (4) personen. Bespreek met elkaar waar
Nadere informatievoetafdruk vergelijk naam: naam: beschrijving normale reis voetafdruk normaal veranderingen voetafdruk groen voetafdruk totaal: m 2 (oud)
voetafdruk vergelijk naam: naam: beschrijving normale reis voetafdruk normaal voetafdruk totaal: m 2 voetafdruk totaal per dag: m 2 verdeling van de voetafdruk: voedsel en afval: % lokaal vervoer: % vervoer
Nadere informatieLesdoelen De kinderen herkennen het werkwoord in een zin. Materiaal Oefenblad instaples 1 taal Antwoordblad instaples 1 taal. Lesduur 25 minuten
groep 5 vakantie instaples 1 taal Lesdoelen De kinderen herkennen het werkwoord in een zin. Materiaal Oefenblad instaples 1 taal Antwoordblad instaples 1 taal Lesduur 25 minuten Aanwijzingen bij de les
Nadere informatieOnderzoek wat ouderen (buiten) beweegt
Onderzoek wat ouderen (buiten) beweegt Als een gemeente of woonzorginstelling aan de slag gaat met het inrichten van een beweegvriendelijke omgeving voor senioren is het zaak deze wensen en behoeften te
Nadere informatieOntwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!
Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieNieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken
(in)formatieblad - eenvoudig verteld Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken november 2014 2 De Wet maatschappelijke ondersteuning 13 Ben je ouder dan 18 jaar? Woon je in je eigen
Nadere informatieSpreekoefeningen. Oefenen voor het eerste deel van het examen spreken: Vragen beantwoorden. 1 enkele vragen. (voor het inburgeringsexamen - spreken)
Spreekoefeningen (voor het inburgeringsexamen - spreken) Oefenen voor het eerste deel van het examen spreken: Vragen beantwoorden. 1 enkele vragen Eet u vaak brood? Wat voor groente eet u vaak? Wat vindt
Nadere informatieHOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit
HOE GEEF IK DE WEEK VORM? Handvatten voor de invulling van een werkplek tijdens de Week van de Mobiliteit Tips en trucs: werkplekbegeleider Tips om tot een goede invulling van de Week van de Mobiliteit
Nadere informatieOp Voeten en Fietsen 1
Op Voeten en Fietsen 1 Hoe ga jij naar school? Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 2017-2018 groep 5/6 Je ziet de hoofdingang van een school. Op de weg en de stoep voor de school zie je
Nadere informatieLesbrief nr 1. voor Groep 5 + 6
Lesbrief nr 1 voor Groep 5 + 6 1 / 2016 + Download deze lesbrief ook op samsam.net Wat is Samsam Junior? Samsam Junior is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid.
Nadere informatieJeugd Verkeerskrant 1 Hoe ga jij naar school?
Jeugd Verkeerskrant Hoe ga jij naar school? en uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 07-08 groep 7/8 School Start Geef je mening Bekijk de stellingen. Ben je het eens of oneens met deze stellingen?
Nadere informatieSociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders
Sociaal netwerk Handleiding voor begeleiders Algemene tips voor begeleider Het beste uit jezelf! Philadelphia vindt het belangrijk dat cliënten zich net als ieder ander mens kunnen ontwikkelen. Hierbij
Nadere informatieHandleiding schrijfles: Een uitdaging
Handleiding schrijfles: Een uitdaging Taalhandeling: Fictie Fictie 0 1 Verhaal Schrijftaak: Verhaal over jezelf als held die een uitdaging aangaat. Lesdoel: Leerlingen maken kennis met de standaardopzet
Nadere informatiePrettige en niet prettige aanrakingen
Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,
Nadere informatieThema: de mosasaurus. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A1 Thema: de mosasaurus Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A1 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad Stappenplan
Nadere informatieProblemen kunnen oplossen
groep 7 8 Inhoud 1 Problemen kunnen oplossen De De leerlingen leren het oplossen van problemen aan de hand van elf stappen. In groep 6 hebben zij de eerste vijf stappen geleerd. Deze is een herhaling van
Nadere informatieTOETSTAAK 2: EEN WEEKENDJE WEG...
TOETSTAAK 2: EEN WEEKENDJE WEG... Vaardigheid: lezen. Doelstelling: de cursist kan op beschrijvend niveau relevante gegevens selecteren uit - informatieve teksten zoals een folder, een catalogus en een
Nadere informatieInhoud van deze lesbrief
Lesbrief bij Krokodillen in het gras van Ingrid Bilardie de Boer Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema
Nadere informatieHoofdstuk 1 Dit hoofdstuk gaat over: de rechten van cliënten
Hoofdstuk 1 Dit hoofdstuk gaat over: de rechten van cliënten In dit hoofdstuk vind je een antwoord op de volgende vragen: 1. Wat zijn rechten? 2. Wat zijn de belangrijkste rechten van cliënten? 3. Wat
Nadere informatieSammie en opa. - Vakantiebestemmingen - Je dood vervelen
Sammie en opa Het verhaal gaat over Sammie die samen met zijn opa allerlei avonturen beleeft. Door de weeks woont Sammie bij opa, zijn moeder is dan voor haar werk vaak op reis. Wie zijn vader is weet
Nadere informatieLES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME
LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME Algemene opzet van de les Doelen: - Kinderen kunnen gedachten, gevoelens en houdingen bij thema s uit de film Gods Lam uitdrukken in dramavorm. - Kinderen
Nadere informatieThema: de mosasaurus. Handleiding en opgaven niveau A2. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A2 Thema: de mosasaurus Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A2 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad Stappenplan
Nadere informatieTijd Activiteit Leerling Activiteit Docent Hulpmiddelen Opening Het IOP met persoonlijke leerdoelen (opnieuw) bespreken.
Werken met de Cirkel van Ontwikkeling Les 1: Introductie Cirkel van Ontwikkeling. Beginsituatie De leerlingen weten wat persoonlijke leerdoelen zijn en wat een IOP is. Leerdoelen Na de les kent de leerling
Nadere informatieThema: Ramadan. Handleiding en opgaven niveau A2. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A2 Thema: Ramadan Een uitgebreide uitgeschreven aanpak vindt u in de Instapmodules: www.nieuwsbegrip.nl Download & prints Instapmodules Nieuwsrekenen. materiaal Benodigd materiaal
Nadere informatieCommuniceren met mensen die moeilijk of niet kunnen praten
Communiceren met mensen die moeilijk of niet kunnen praten Handreiking Waarover gaat deze handreiking? Als cliëntenraad wil je graag weten wat je achterban van iets vindt. Je achterban, dat zijn de mensen
Nadere informatieInhoud van de ochtend
Inhoud van de ochtend 1. Introductie in Pedagogisch kader 2. Begeleiden van de groep 3. Ontwikkelingsgericht werken 4. Pauze (15 minuten) 5. Kinderparticipatie 6. Vragen over andere onderwerpen 7. Voornemens
Nadere informatieCliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente?
Cliëntondersteuning Tips voor het keukentafelgesprek Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Inleiding...3 Leeswijzer...4 Wet maatschappelijke ondersteuning...5
Nadere informatiePresentatiekaart - folder
Presentatiekaart - folder Je laat zien wat het antwoord is op de en hoe je eraan gekomen bent. Een folder geeft een korte uitleg van een probleem en wordt gebruikt om mensen in te lichten over bijvoorbeeld
Nadere informatieHoe is deze brochure tot stand gekomen?
1 Hoe is deze brochure tot stand gekomen? Regelmatig klinken geluiden dat scootermobielen weinig gebruikt zouden worden. Ze zouden soms zelfs ongebruikt in de stalling staan. Maar is dat echt zo? En zo
Nadere informatieGrenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub
Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks
Nadere informatieBehandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.
Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 3 Vervoer
Spreekopdrachten thema 3 Vervoer Opdracht 1 bij 3.1 Jullie zijn op straat. Cursist A: je wilt met de taxi reizen. Cursist B: je bent taxichauffeur. Klaar? Dan begint cursist B het gesprek. Cursist A 1.
Nadere informatieCreatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus
Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders
Nadere informatieLesbrief 8. Een taxi bellen
www.edusom.nl Opstartlessen Lesbrief 8. Een taxi bellen Wat leert u in deze les? Een taxi bellen. Het tegenovergestelde van dingen zeggen. Zeggen wat u mooi vindt, of waar u gek op bent. Veel succes! Deze
Nadere informatieLESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen
LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen
Nadere informatieInstapmodule Niveau A2
Instapmodule Niveau A2 Instapmodule ter voorbereiding op Nieuwsrekenen in het s(b)o september 2013 www. nieuwsbegrip.nl Gebruikswijzer Inleiding Deze instapmodule is bedoeld als voorbereiding op het Nieuwsrekenen
Nadere informatieVoorlichting bij patiënten met diabetes mellitus type 2
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M01 van maart 2006 (tweede herziening). Diabetes mellitus type 2 is een chronische ziekte. Voorlichting geven is belangrijk om de
Nadere informatieLes 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts
Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie heet vragen stellen. We gaan
Nadere informatie2002/2003 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands
SPREKEN EXAMEN II 2002/2003 Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen Staatsexamen Nederlands NT als tweede taal 2 U gaat een spreektoets maken. De toets
Nadere informatieMIJN BEZOEK AAN HET EMABB IN BOOM
MIJN BEZOEK AAN HET EMABB IN BOOM WAT GA IK DOEN EN WANNEER? Binnenkort ga ik naar het EMABB. Dit is de afkorting van het Ecomuseum en Archief van de Boomse Baksteen. Dit is een steenbakkerijmuseum in
Nadere informatieE 036: Het tienminutengesprek 1
E 036: Het tienminutengesprek 1 niveau: A0 Domein Onderwerp Aanleiding Doelen Vakken en vakinhoud Vorderingen tien-minutengesprek De ouders ontvangen een uitnodiging voor een tien-minutengesprek. De deelnemers
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieThema: Nieuw biljet van vijf euro. Handleiding en opgaven niveau A2. Opgave 1: Samen
Handleiding en opgaven niveau A2 Thema: Nieuw biljet van vijf euro Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A2 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad
Nadere informatieWorkshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze?
Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Korte omschrijving workshop In deze workshop ontdekken de deelnemers
Nadere informatieMantelzorg en mantelzorgondersteuning
Welzijn Ouderen Thuisadministratie Mantelzorg en mantelzorgondersteuning Voor iedereen in Amsterdam-Noord. Dus ook voor u! Doras Maatschappelijke dienstverlening Amsterdam-Noord Mantelzorg en mantelzorgondersteuning
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieDagbesteding. Zorg voor elkaar
Dagbesteding Zorg voor elkaar Dagbesteding: ontspannen en afwisselend Welkom bij Wittenbergzorg Woont u nog zelfstandig, maar mist u het contact met mensen? Of is iedere dag hetzelfde en zoekt u daarom
Nadere informatieLesbeschrijving Nederlands
Lesbeschrijving Nederlands Overzicht Leerjaar 1 VOx leerlijn nr. 1 Mondelinge taal Onderdeel nr. 1.3 Spreekvaardigheid Subonderdeel nr. 1.3.1 Spreken Lesnummer 34 Titel van de les Ik houd mijn spreekbeurt
Nadere informatieUitdaging Workshop 3 Een keuze maken Kun jij goed kiezen?
Uitdaging Workshop 3 Een keuze maken Kun jij goed kiezen? Je gaat een nieuw mobieltje kopen. A Je gaat 20 mobieltjes bekijken voor je een keuze maakt. B Je gaat naar de winkel en je koopt er een. C Je
Nadere informatieDE INFOBEURS. School, regels, wonen, drugs, Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS 1
DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren
Nadere informatie