OKT, /40/A.14, OMB/PB B.H.C, van Dam. : Voorontwerp POP

Transcriptie

1 provincie groningen Martinikerkhof 12 Aan de leden van Provinciale Staten Postbus AP Groningen II Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer : (050) OKT, /40/A.14, OMB/PB B.H.C, van Dam Onderwerp : Voorontwerp POP Geachte dames en heren, Bij brief van 13 augustus 2008 hebben wij u het voorontwerp Provinciaal Omgevingsplan toegezonden. Het voorontwerp is het voorlopige resultaat van de uitvoerige aanpak, zoals wij die hebben gevolgd. Wij hebben daarbij eerst in de analysefase met externe partners en deskundigen geïnventariseerd, welke trends en ontwikkelingen op ons afkomen. Op basis daarvan hebben wij een analysedocument opgesteld. Daarna hebben wij in de interactieve fase verschillende avonden in de provincie gehad, waarop van vele kanten beelden over de gewenste ontwikkeling van de provincie aan ons zijn meegegeven en suggesties aan ons zijn gedaan voor de inhoud van het POP. Ook hebben wij de Kamers van Groningen georganiseerd, waarin wij intensief van gedachten hebben gewisseld met een breed gezelschap van betrokken burgers over belangrijke vraagstukken. De weerslag hiervan hebben wij in een symposium teruggegeven aan betrokkenen. Deze aanpak was neergelegd in de startnotitie en het Keuzedocument, die door u zijn besproken in oktober 2006 en april U hebt deze aanpak daarbij geaccordeerd. Met het nu aan u voorgelegde voorontwerp denken wij al een grote stap te hebben gemaakt op weg naar het ontwerpplan, dat wij begin volgend jaar willen vaststellen. Wij hechten eraan, in dit stadium uw oordeel over ons resultaat te vernemen, opdat in de formele procedure over het ontwerpplan uw inzichten al zo goed mogelijk zijn verwerkt. Het is de bedoeling, dat uw finale besluitvorming plaatsvindt in mei volgend jaar. Het voorontwerp Wij hebben ervoor gekozen om de opzet in grote lijnen te laten aansluiten bij de opzet van het huidige omgevingsplan. De indeling in thema's biedt het grote voordeel, dat een goede aansluiting bij onze begrotingssystematiek mogelijk is. Dit biedt naar ons inzicht de beste waarborgen voor een goed te organiseren doorwerking naar de uitvoering. Wij hebben wel een nieuw thema toegevoegd: 06-HB-SG-001 De, >e provincie Groningen werkt volgens normen die zijn vastgelegd in een handvest voor dienstverleningi- Dith Mt handvest vindt u op onze website of kunt u opvragen bij de afdeling Communicatie en Kabinet, Publi' ieksvoorltcrtting:

2 Hoofdstuk "Energiek Groningen". Daarmee willen wij tot uitdrukking brengen hoe belangrijk wij het onderwerp van energie en klimaat vinden. Ook in de begroting is die samenhang inmiddels zichtbaar gemaakt. Wij hebben de integrale en gebiedsgerichte benadering geborgd door in de thematische hoofdstukken consequent raakvlakken met andere beleidsterreinen en betekenis vanuit duurzame ontwikkeling aan te geven. Daarmee willen wij tevens benadrukken, dat de verantwoordelijkheid voor duurzame beleidsafweging primair binnen de beleidssectoren ligt. Daarnaast hebben wij in een apart hoofdstuk aangegeven, wat wij als de centrale gebiedsopgaven zien voor de komende planperiode. (2009 t/m 2013). Met het POP beogen wij een integratiekader te bieden voor een viertal plannen, die u wettelijk dient vast te stellen. Het betreft de structuurvisie (Wet ruimtelijke ordening), het milieubeleidsplan (Wet milieubeheer), het waterhuishoudingsplan (Wet op de waterhuishouding) en het mobiliteitsplan (Planwet verkeer en vervoer). De bestaande centrale uitgangspunten van uw beleid blijven ook in dit voorontwerp de leidraad. Daarnaast hebben wij mede naar aanleiding van de reacties in de interactieve fase op een aantal onderwerpen zoals karakteristieken van onze provincie, intensieve veehouderij en wonen en leefbaarheid nieuwe beleidskeuzes geformuleerd. Nieuw is de benadering van het ruimtelijk beleid. Als gevolg van de per 1 juli 2008 in werking getreden nieuwe Wet ruimtelijke ordening zijn de rollen van gemeenten en provincie fundamenteel veranderd. Voorheen kon de provincie via het goedkeuringsrecht op gemeentelijke plannen haar beleid laten doorwerken. Het goedkeuringsrecht is nu vervallen en vervangen door nieuwe instrumenten. Uitgangspunt is, dat verantwoordelijkheden op zo laag mogelijk niveau worden gelegd. Ingrijpen in de gemeentelijke beleidsvrijheid kan alleen achteraf indien vooraf heldere kaders zijn gesteld en het provinciale belang juridisch is vastgelegd. Verder is in het ruimtelijk beleid nieuw, dat vanaf 1 juli 2009 ruimtelijke plannen in digitale vorm moeten worden vastgesteld. Doel hiervan is, om de uitwisselingsmogelijkheden tussen ruimtelijke plannen van verschillende niveaus te verbeteren. Daarnaast worden hierdoor de mogelijkheden voor een ieder om kennis te nemen van ruimtelijke informatie sterk vergroot. Hier ligt een belangrijke uitdaging voor gemeenten en provincies. Hoewel u dit omgevingsplan volgens de voorliggende planning vaststelt voor 1 juli 2009 willen we toch in lijn met interprovinciale afspraken de ambitie aan u voorleggen om ook dit plan digitaal beschikbaar te krijgen. Dat kan op verschillende manieren. Wij willen de komende periode benutten om te onderzoeken wat maximaal mogelijk is, mede gelet op technische randvoorwaarden op ICT-gebied, die momenteel nog niet volledig beschikbaar zijn. Wij zullen onze conclusies verwerken in het door u vast te stellen plan. Gevoerd overleg Wij hebben in de afgelopen maand met andere overheden en instanties overleg gevoerd over het voorontwerp. Als bijlage bij deze brief treft u verslagen aan van de gevoerde besprekingen en afschriften van de schriftelijke reacties, die wij hebben gekregen. Het lijkt ons voor het debat goed om u te informeren over de wijze, waarop wij ons voorstellen, met enkele hoofdpunten uit de reacties om te gaan. Wij menen, dat wij u op deze wijze optimaal voorzien van de informatie die nodig is om het debat over dit voorontwerp te voeren.

3 Hoofdpunten van reacties Algemeen Tot ons genoegen hebben wij mogen vaststellen, dat voor de hoofdlijnen van het voorgestelde beleid breed draagvlak bij de diverse partijen is. Door meerdere gesprekspartners is dit expliciet als kader voor de inhoudelijke reacties aangegeven. Dat neemt niet weg, dat er uiteraard over vele onderwerpen opmerkingen zijn gemaakt. Sommige fundamenteel van aard, maar er waren vooral ook erg veel vragen om verduidelijking. Daarnaast zijn er uiteraard vele punten van meer technische aard aan ons meegegeven, waarmee wij zondermeer ons voordeel zullen doen bij de voorbereiding van het ontwerp. Naar ons is gebleken was er veel onduidelijkheid in samenhang met de nieuwe positie van de provincie op grond van de gewijzigde Wet ruimtelijke ordening. Wij hebben veel aandacht gegeven aan communicatie hierover en het is ons duidelijk, dat dit ook bij de voorbereiding van het ontwerpplan en de ontwerpverordening nog aandacht behoeft. Inhoudelijk gezien hadden discussiepunten veel te maken met een tweetal afwegingen, die in het plan zijn verwerkt: Provinciaal belang Hoe breed of smal formuleert de provincie in zijn ruimtelijk beleid het begrip "provinciaal belang"? Dit heeft sterk te maken met de rolverdeling tussen provincie en gemeenten. Bij gemeenten bleek de vrees te leven, dat de provincie het doel van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening zou gaan miskennen. Naar onze mening is dat uitdrukkelijk niet het geval. De nieuwe wet beoogt niet om de provincie een marginale rol te geven, maar moet door duidelijke kaderstelling vooraf in plaats van toetsing achteraf leiden tot grotere transparantie in het ruimtelijk beleid. Hierdoor worden de eigen verantwoordelijkheden van zowel gemeente als provincie veel duidelijker gemarkeerd. De gemeenten zijn volledig verantwoordelijk voor de basiskwaliteit, zoals zij die in hun plannen vastleggen. Mogelijke discussies hierin zullen in juridische procedures van bezwaar en beroep door gemeenten zelf moeten worden opgelost omdat het filter van het goedkeuringsrecht is vervallen. Wij hebben in de voorontwerp Omgevingsverordening aangegeven, wat wij van provinciaal belang vinden vanuit oogpunt van ruimtelijke kwaliteit. Voor een groot deel betreft het hier codificeren van bestaand beleid. Op enkele onderdelen hebben we nieuwe beleidskeuzes ook doorvertaald in de verordening. De andere onderdelen van de verordening bevatten geen substantiële beleidsmatige veranderingen. Zij zijn in hoofdzaak een actualisering van de al bestaande Provinciale Milieuverordening en de Verordening waterhuishouding. Bescherming vs ontwikkeling Hoe verhouden zich het beschermingskarakter en het ontwikkelingsgerichte karakter van het omgevingsplan zich tot elkaar? Van meerdere zijden is aangegeven, dat de provinciale visie op bescherming van het landschap op hoofdlijnen wordt gesteund, maar dat gebiedsontwikkeling onvoldoende helder in het voorontwerp staat aangegeven. Die kritiek willen wij ons aantrekken. Wij stellen voor om in het ontwerp de gebiedsopgaven nader uit te werken. Daarnaast kan uitvoeriger worden aangegeven hoe de provincie het gebiedsgericht werken zoals dat de afgelopen jaren is ontwikkeld wil doorzetten en wat dit betekent voor projecten die in de regio's in ontwikkeling zijn.

4 Specifieke punten 1. De omgevingsverordening heeft de volgende aandachtspunten opgeleverd: De vraag is door diverse gemeenten gesteld, of een verordening wel nodig is. Immers, volgens het POP is het de bedoeling om vanuit goede samenwerking met de gemeenten in regionaal verband tot maatwerk te komen. Dit is op zich een juiste constatering, maar wij hechten eraan dat u de te maken afspraken ook kan borgen langs juridisch afdwingbare weg. De verordening geeft u de gelegenheid om transparant vooraf aan te geven op wat voor onderwerpen en met wat voor kracht u doorwerking wenst te zien van het in het POP geformuleerde beleid. Niet enkel de provincie, maar ook gemeenten onderling hebben er naar wij menen overigens belang bij, dat gemaakte afspraken ook door ieder worden uitgevoerd. Overigens wordt de keuze voor een verordening als ondersteunend instrument door andere partijen als bijvoorbeeld het rijk, natuur- en milieuorganisaties en waterschappen expliciet ondersteund. Door meerdere gemeenten is aangegeven, dat de verordening als slecht toegankelijk wordt gezien en dat de aansluiting tussen het beleid in het POP en de juridische vertaling in de verordening niet altijd duidelijk is en soms onjuist lijkt. Dit is voor ons reden om in de voorbereiding van het ontwerp de verordening nog gedegen te evalueren. Gemeenten hebben de vrees geuit, dat de opgenomen ontheffingsmogelijkheid een grote nieuwe bureaucratie gaat opleveren. Wij hebben aangegeven, dat dit uitdrukkelijk niet de bedoeling is. Ontheffingverlening moet uitzondering zijn. Het instrument moet vooral dienen ter borging van de met de regio's te maken maatwerkafspraken. Daarom is ook voorzien in een lichte procedure. De verordening voorziet uiteraard in standaardbepalingen, die naar ons inzicht een goede beschermingsbasis bieden. Met betrekking tot de waterparagraaf hebben waterschappen ons gevraagd om het provinciaal beleid met betrekking tot stedelijk waterbeheer nader uit te werken en ook in de verordening te gaan borgen. 2. Windenergie De hoofdkeuze om voldoende capaciteitsruimte te reserveren door concentratie op enkele grote windmolenparken heeft niet ter discussie gestaan. Er moet op grond van het door ons ondertekende Energieakkoord met het rijk (dat overigens door alle gemeentebesturen is mede ondertekend) circa 750 MW aan capaciteit in de provincie worden gerealiseerd. De keuze om hiertoe ondermeer een strook langs de N33 aan te wijzen wordt betwist. Vanuit gemeenten in de regio worden alternatieve locaties aangedragen. Wij menen dat met de voorgestelde locaties aan de taakstelling kan worden voldaan, achten de alternatieve locaties minder geschikt en stellen daarom voor om vast te houden aan de gemaakte keuze. 3. Nieuwbouwruimte De vrees is door gemeenten geuit, dat het woningbouwbeleid in dit POP eigenlijk een voortzetting van het contingenteringsbeleid zou zijn, maar met een nieuwe naam. Deze gedachte hebben wij bestreden. In het voorontwerp is aangegeven, dat het niet meer de provincie is, maar de gemeenten zijn, die in onderling overleg tot verdeling van de beschikbare

5 ruimte moeten komen. Daarbij komt, dat het niet meer enkel moet gaan om bouwcapaciteit, maar ook om de samenhang met welzijn en zorg in de regio. Uiteraard gelden hiervoor wel kaders vanuit de demografische gegevens op regionaal niveau waarover wij beschikken. Waar gewenst faciliteren wij de regio's bij de totstandkoming van de woon- en leefbaarheidsplannen. Wij denken, dat wij daarmee inhoudelijk een beter verband krijgen tussen de ruimtelijke en de sociale agenda en dat wij de gemeenten meer ruimte geven om in samenwerking gestalte te geven aan hun bestuurlijke rol. 4. Bedrijventerreinen Door verschillende gemeenten en door het bedrijfsleven is gevraagd om enige ruimte te bieden voor beperkte uitbreiding van bedrijventerreinen. Wij menen, dat dit niet moet. Vanuit de gegevens over de capaciteitsbehoefte in de komende jaren beschikken wij niet over indicaties, dat dergelijke extra ruimte nodig is. Met het gelegde accent op revitalisering van bestaande terreinen kan voldoende in de behoefte worden voorzien. 5. Intensieve veehouderij Vrijwel alle gemeentebesturen en ook de natuur- en milieuorganisaties hebben te kennen gegeven, de benadering in het voorontwerp van de intensieve veehouderij te steunen. LTO ondersteunt weliswaar de hoofdlijn van het beleid, maar bepleit wel enige mogelijkheden om bij bestaande bedrijven als nieuwe neventak intensieve veehouderij te kunnen starten. Wij zien geen reden om de lijn van het voorontwerp op dit onderdeel te versoepelen. Een punt, dat in dit voorontwerp nog niet is uitgewerkt, maar dat de interactieve fase nog wel aandacht vraagt betreft de dorpsvisies en hoe daarmee om te gaan. Wij stellen voor om dat in het ontwerpplan nader uit te werken. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:, voorzitter., secretaris.