SECUNDAIR ONDERWIJS FUNDAMENTEEL GEDEELTE

Transcriptie

1 SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: BSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Auto FUNDAMENTEEL GEDEELTE Optie(s): Auto Vak(ken): TV Elektriciteit / autotechniek 2 lt/w Vakkencode: IT-e Leerplannummer: 2002/123 (nieuw) Nummer Inspectie: 2002/108//1/N/SG/1/III/ /D/

2 BSO 3de graad optie AUTO 1 INHOUD Visie...2 Beginsituatie...2 Algemene doelstellingen...2 Leerplandoelstellingen / leerinhouden...3 Pedagogisch-didactische wenken en timing...11 Minimale materiële vereisten...14 Evaluatie...15 Bibliografie...16 Toelichting bij gebruik van het leerplan...18 Jaarplan...18 Samenstelling van de leerplancommissie...20

3 BSO 3de graad optie AUTO 2 VISIE Het doel van het technisch vak elektriciteit/autotechniek is de afgestudeerden de nodige ondersteunende kennis in verband met (auto)elektriciteit bij te brengen die volgens de beroepsprofielen 1 en de beroepsopleidingsprofielen 2 van de hulpmecanicien en van de mecanicien personenwagens en lichte bedrijfswagens noodzakelijk is: technische specificaties en technische documentatie van voertuigen begrijpen een diagnose stellen en een herstelling uitvoeren op (eenvoudige) elektrische stroomkringen frequente (elektrische en elektronische) storingen opsporen, gebruik makend van de gangbare testapparatuur; informatie op testapparatuur lezen en interpreteren; Rekening met de praktische aard van een BSO-studierichting, is de theoretische kennis die hier aangebracht wordt, in de eerste plaats bedoeld als ondersteuning voor het praktisch vak elektriciteit / autotechniek. BEGINSITUATIE De leerinhouden sluiten aan bij de tweede graad optie nijverheid. Omdat de leerlingen uit verschillende studierichtingen kunnen komen (waardoor de voorkennis nogal verschillend kan zijn), werd er bij het opstellen van het leerplan geopteerd om een korte herhaling van de noodzakelijke voorkennis te voorzien. Van de lerares/leraar wordt verwacht dat zij/hij bij het begin van schooljaar de voorkennis van de leerlingen nagaat. Mocht blijken dat er voor sommige individuele leerlingen een bijwerking nodig is, dan zal dit hoofdzakelijk moeten gebeuren door inhaallessen buiten het normale lessenrooster. ALGEMENE DOELSTELLINGEN Bij alle leerinhouden indien toepasselijk zal de nodige aandacht besteed worden aan het correct gebruik van eenheden en symbolen; welzijn (veiligheid, hygiëne en gezondheid); milieu. Naast het bijbrengen van de noodzakelijke vakgerichte kennis, zal de lerares/leraar ook oog hebben voor het bijbrengen van de in de sector gebruikelijke beroepshoudingen. Kwaliteitsbewustzijn: actief en pro-actief gericht zijn op kwaliteit door zin te hebben voor orde en netheid. Verantwoordelijkheidszin: zich ervan bewustzijn dat ordelijk en nauwkeurig werken de veiligheid van zichzelf en anderen verhoogt. Zin voor samenwerking: bereid zijn met collega s samen te werken om een kwaliteitsvol eindproduct te bereiken. Leergierig zijn: actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen. Welzijnsbewustzijn actief en pro-actief gericht zijn op veiligheid, gezondheid en hygiëne. Milieubewustzijn: actief en pro-actief gericht zijn op het beschermen van het milieu. 1 Fiches uitgegeven door Educam 2 VLOR studie 157 en 177

4 BSO 3de graad optie AUTO 3 LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen 1 door middel van eenvoudige toepassingen en/of toetsen aantonen dat zij de veronderstelde basiskennis bezitten. 2 een onderscheid maken tussen analoge en digitale signalen. toelichting geven omtrent het meten van digitale signalen. de functie uitleggen van een AD- en van een DA-omvormer. een onderscheid maken tussen gelijk- en wisselspanning. de verschillende spanningsvormen schetsen. de begrippen, periode, frequentie en effectieve spanning (stroomsterkte) definiëren. enkele voordelen van wisselspanning opnoemen. de betekenis van het begrip aan/uit verhouding ( impulsspanningen) uitleggen. 3 uitleggen hoe kan nagegaan worden of het correcte schema gebruikt wordt voor een bepaalde auto. de verschillende soorten elektrische schema s van een auto (principeschema, bedradingschema plaatsingsschema, ) herkennen. het geschikte schema kiezen in functie van de werkopdracht. de symbolen voor de gebruikelijke componenten schetsen. LEERINHOUDEN 1 Herhaling grootheden en eenheden multimeter hoeveelheid elektriciteit wet van Ohm arbeid en vermogen smeltveiligheden weerstand van vaste geleiders weerstandsschakelingen scheikundige spanningsbronnen 2 Soorten signalen en spanning analoge en digitale signalen gelijk en wisselspanning enkelfasige en driefasige sinusoïdale wisselspanning impulsspanning 3 Schemalezen

5 BSO 3de graad optie AUTO 4 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen de gebruikte codering verklaren. uitleggen hoe de verschillende draden in een auto kunnen herkend worden (codering). omgaan met schema s met verschillende voorstellingsmethoden. (U) 4 het onderscheid maken tussen gloeilampen, halogeenlampen, xenonlampen. de verschillende lichten en signalisatielampen correct benoemen. het gebruikelijke vermogen van de verschillende soorten lampen (benaderd) opnoemen. de te verwachten stroomsterkte van de verschillende soorten lampen berekenen uit het vermogen van die lampen. verlichting- en signalisatieschakelingen (zonder relais) inkleuren op een kopie van het elektrisch schema van een auto met traditionele bedrading. een schatting maken van de te verwachten stroomsterkte op verschillende punten van de verlichtingskring. 5 het gebruikelijke vermogen van de verschillende soorten lampen (benaderd) opnoemen. de te verwachten stroomsterkte van de verschillende soorten lampen berekenen uit het vermogen van die lampen. de schakelingen (zonder relais) inkleuren op een kopie van het elektrisch schema van een auto met traditionele bedrading. een schatting maken van de te verwachten stroomsterkte op verschillende punten van de verlichtingskring. 6 uitleggen welke luchtbehandelingen (koelen, verwarmen, ontvochtigen) er gebeuren. LEERINHOUDEN 4 Verlichting en signalisatie 5 Veiligheid en comfortuitrusting ruitenwisser verwarming- en koelventilator elektrisch bediende buitenspiegels elektrisch bediende ruiten centrale vergrendeling achterruitverwarming boordinstrumenten 6 Aircosysteem

6 BSO 3de graad optie AUTO 5 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen het onderscheid toelichten tussen een automatisch en een mechanisch geregeld systeem uitleggen. elementair het werkingsprincipe van een aircosysteem uitleggen. de milieuproblematiek toelichten in verband met werkzaamheden aan het systeem. de te nemen voorzorgen opnoemen. 7 door middel van eenvoudige toepassingen en/of toetsen aantonen dat zij de veronderstelde basiskennis bezitten omtrent eigenschappen van magneten verloop van de veldlijnen verband tussen veldsterkte en stroomsterkte grootte en vorm van de veldsterkte van een stroomvoerende spoel, invloed van een weekijzeren kern, toepassingen van elektromagnetisme 8 het symbool van een relais en een ventiel schetsen. de toegepaste codering gebruiken. schakelingen met relais en ventiel inkleuren op een kopie van het elektrisch schema van een auto met traditionele bedrading. de werking van die schakelingen uitleggen. 9 uitleggen wat de invloed is van een magnetisch veld op een stroomvoerende geleider. richting en zin van de Lorentz-kracht bepalen (met de linkerhandregel). (U) LEERINHOUDEN 7 Magnetisme elektromagnetisme 8 Toepassingen elektromagnetisme relais ventiel 9 Elektrodynamische krachten Motoren 10.1 de principiële werking van de verschillende gelijkstroommotoren uitleggen. de belangrijkste eigenschappen van de verschillende motoren opnoemen Gelijkstroommotor permanente magneten onafhankelijke bekrachtiging seriemotor

7 BSO 3de graad optie AUTO 6 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen opnoemen waarvoor gelijkstroommotoren in een auto gebruikt. opnoemen welk soort gelijkstroommotoren hiervoor gebruikt worden. het gebruikelijke symbool voor een gelijkstroommotor schetsen uitleggen wat een stappenmotor is. principieel uitleggen hoe de sturing van een stappenmotor gebeurt. een toepassing van een stappenmotor opnoemen. het gebruikelijke symbool voor een stappenmotor schetsen de eigenschappen en een toepassing opnoemen. het gebruikelijke symbool voor een servomotor schetsen. 11 uitleggen hoe een elektrische stroom kan opgewekt worden door middel van een spoel en een staafmagneet. de bepaling geven van het begrip zelfinductie. het ontstaan van een zelfinductiespanning uitleggen. een toepassing in de autotechniek opnoemen. het symbool van een spoel (met codering) schetsen. het symbool en de eenheid voor de coëfficiënt van zelfinductie opnoemen. (U) 12 uitleggen hoe statische elektriciteit opgewekt wordt. een (ongewenste) toepassing hiervan noemen bij een auto. de noodzakelijke voorzorgen opnoemen bij het behandelen van elektronische componenten die gevoelig zijn voor statische elektriciteit. opnoemen hoe elektrostatisch gevoelige elektronische componenten kunnen herkend worden. de principiële samenstelling van een condensator schetsen. het begrip capaciteit van een condensator definiëren Stappenmotor 10.3 Servomotor LEERINHOUDEN 11 Inductie inductieprincipe elektromagnetisch inductie 12 Elektrostatica condensator

8 BSO 3de graad optie AUTO 7 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen het symbool voor de grootheid en de eenheid (met de gebruikelijke eenheden) van capaciteit opnoemen. het symbool van een condensator (met coderingen) schetsen. de karakteristieke grootheden van een condensator opnoemen. het gedrag van een condensator in een gelijkstroomketen toelichten. LEERINHOUDEN 13 de principiële werking van een alternator uitleggen. uitleggen hoe frequentie en spanning kunnen geregeld worden. het gebruikelijke symbool voor een alternator schetsen. 14 elementair het werkingsprincipe van een transformator uitleggen. uitleggen waarom een transformator niet op gelijkspanning kan werken. de karakteristieke grootheden van een transformatoren van een spanningsomvormer opnoemen. (U) enkele toepassingen van transformatoren opnoemen (veiligheidstransformator, lastransformator, ). (U) elementair de werking van een gelijkspanningsomvormer uitleggen. (U) 13 Alternator 14 Transformator - spanningsomvormer Elektronische componenten + toepassingen 15.1 het symbool van een diode schetsen met aanduiding van de benaming van de klemmen. uit metingen op een didactische opstelling afleiden hoe de stroom door een diode kan vloeien. een diode testen door middel van een multimeter. de voornaamste karakteristieke waarden opnoemen. (U) 15.2 de verschillende gelijkrichterschakelingen schetsen en de aansluitingen (wisselspanning, positief en negatief) op de schakeling aanduiden Diode 15.2 Gelijkrichterschakelingen enkelfasige enkelweg gelijkrichter enkelfasige bruggelijkrichter

9 BSO 3de graad optie AUTO 8 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen de werking uitleggen van een enkelfasige enkelweg gelijkrichter en van een enkelfasige bruggelijkrichter. de functie uitleggen van de gelijkrichter in de alternator van een auto. LEERINHOUDEN driefasige bruggelijkrichter 15.3 het symbool met de aansluitingen schetsen van een 15.3 Transistor NPN transistor, principiële samenstelling een PNP transistor, transistor als schakelaar een FET. een transistor testen door middel van de diodetest op een multimeter. uitleggen wat het verband is tussen de basisstroom en collectorstroom. de voornaamste karakteristieke waarden van een transistor opnoemen. (U) de elementaire werking van een schakeling met transistor als schakelaar uitleggen. elementair de werking van een FET als elektronische smeltveiligheid uitleggen de functie van een microprocessor opnoemen Microprocessor 16 de werking van de start- en van de laadschakeling uitleggen. de functie van de verschillende componenten opnoemen. de symbolen voor de componenten van start- een laadkring schetsen. de start- en de laadkring inkleuren op een kopie van het elektrisch schema van een auto. uitleggen wat de invloed van defecte elementen is. 17 de werking van de sensoren en van de actuatoren elementair uitleggen. een toepassing in de autotechniek beschrijven. 16 Start- en laadkring 17 Sensoren en actuatoren schakelaars spanningopwekker spanningomzetters

10 BSO 3de graad optie AUTO 9 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen het doel van de sensor(en) en actuatoren uitleggen in enkele schakelingen in een auto. 18 de functie van de verschillende systemen toelichten. de principiële werking elementair uitleggen. de nodige sensoren opnoemen. de verschillende sensoren aanduiden op een kopie van het origineel elektrisch schema van de auto. 19 de functie van het systemen toelichten. de principiële werking elementair uitleggen. de nodige sensoren opnoemen. de verschillende sensoren aanduiden op een kopie van het origineel elektrisch schema van de auto. 20 de voordelen van elektrische stuurbekrachtiging ten opzichte van andere systemen uitleggen. het werkingsprincipe van elektrische stuurbekrachtiging uitleggen. de functie en de principiële werking van de verschillende onderdelen toelichten. de elektrische kring inkleuren op een kopie van het origineel elektrisch schema van de auto. 21 aan de hand van een kopie van de originele documentatie en van een kopie van het elektrisch schema van de auto, uitleggen hoe de verschillende toestellen ingebouwd en aangesloten worden. de betekenis uitleggen van de in brochures gebruikelijke terminologie. de kwaliteit van gelijkaardige toestellen onderling vergelijken aan de hand van de karakteristieken die in de documentatie opgegeven werden. LEERINHOUDEN variabele weerstanden (variabele inductiviteit, Hall effect, opto-elektronische voeler, ) 18 Aandrijflijnmanagement Motormanagement Versnellingsbakmanagement Slipregelsystemen 19 Voertuigmanagement 20 Elektrische stuurbekrachtiging 21 Audio- en telecommunicatieapparatuur radio externe cd-speler externe versterker (eventueel met extra voeding) GSM-telefoon satellietnavigatie

11 BSO 3de graad optie AUTO 10 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen uitleggen wat de gevolgen zijn als luidsprekers in serie en/of in parallel geschakeld worden. (U) elementair uitleggen hoe satellietnavigatie gebeurt. 22 het doel van airbag en gordelvoorspanners uitleggen. het werkingsprincipe van het systeem uitleggen. uitleggen welke voorzorgen moeten genomen worden bij werkzaamheden aan het systeem. de elektrische kring inkleuren op een kopie van het origineel elektrisch schema van de auto. 23 toelichting geven omtrent de verschillende soorten alarm- en beveiligingssystemen. elementair het werkingsprincipe van een transponder uitleggen. aan de hand van een kopie van de originele documentatie en van een kopie van het elektrisch schema van de auto, uitleggen hoe een alarmsysteem ingebouwd en aangesloten wordt in een auto. de inbouwvoorschriften voor een alarminstallatie toelichten. 24 uitleggen wat het nadeel is van traditionele bekabeling in moderne auto s. blokschematisch voorstellen hoe de bekabeling gebeurt bij een multiplex systeem. uitleggen wat een bus is. opnoemen welke dragers gebruikt worden als bus. enkele eigenschappen van de verschillende dragers opnoemen. LEERINHOUDEN 22 Airbag en gordelvoorspanners 23 Alarmsystemen - beveiliging 24 Multiplexing

12 BSO 3de graad optie AUTO 11 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING De verschillende lesonderwerpen zullen waar mogelijk steeds aangebracht worden aan de hand van kopieën van elektrische schema s van werkelijke auto s. Bij voorkeur wordt het technisch vak elektriciteit/autotechniek door dezelfde lerares/leraar gegeven die het praktisch vak praktijk elektriciteit/autotechniek geeft. Als dit om organisatorische redenen niet mogelijk zou zijn, dan zullen beiden leraars erover waken dat er steeds een goede coördinatie is tussen beide vakken. Indien nodig, zullen de jaarplannen eventueel aangepast worden. Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing 1 Het is niet de bedoeling om al deze leerinhouden volledig opnieuw te behandelen. Leerlingen die een 2de graad nijverheid volgden, zullen normaal over voldoende voorkennis beschikken. Voorzie enkele oefeningen en/of toetsen en zorg voor een aangepast programma om eventuele individuele tekorten weg te werken. 2 w 2 Demonstreer de verschillende signalen en spanningen met een oscilloscoop. Het is van belang dat de leerling in functie van later uit te voeren metingen goed het onderscheid kan maken tussen de verschillende signalen en weet wat er met welk soort meetinstrument kan gemeten worden. 3 Er wordt geadviseerd om te werken met schema s waar eenzelfde voorstellingswijze gebruikt wordt. Andere systemen kunnen ter illustratie gegeven worden of kunnen gebruikt worden als uitbreidingsleerstof. Behandel hier enkel de principes en zorg gedurende het verder inoefenen gedurende de volledige graad. 4 Beperk je tot een klein aantal schema's, maar zorg ervoor dat de leerlingen grondig overweg kunnen met het lezen van die schema s. 5 Gebruik bij voorkeur dezelfde schema s die je eerder gebruikte. Ook hier is vooral het kunnen omgaan met een elektrisch schema belangrijk. 6 Beperk je tot de principiële werking van een koelsysteem. Voldoende aandacht besteden aan de milieuproblemen bij het omgaan met koelgassen. 7 Het is niet de bedoeling om al deze leerinhouden volledig opnieuw te behandelen. Leerlingen die een 2de graad nijverheid volgden, zullen normaal over voldoende voorkennis beschikken. Voorzie enkele oefeningen en/of toetsen en zorg voor een aangepast programma om eventuele individuele tekorten weg te werken. 8 Gebruik bij voorkeur dezelfde schema s die je eerder gebruikte. Ook hier is vooral het kunnen omgaan met een elektrisch schema belangrijk. 9 Beperk je tot de noodzakelijke theorie om de verdere leerinhouden te kunnen begrijpen. 10 Benader de leerstof vanuit het oogpunt van de gebruiker. 2 w 2 w 1 w 4 w 3 w 2 w 1 w 2 w 1 w

13 BSO 3de graad optie AUTO 12 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing Het mag zeker niet de bedoeling zijn om die motoren te leren herstellen. Zorg voor voldoende didactisch materiaal. 11 Leerstof aanbrengen door metingen op didactische opstellingen. Vooral de toepassing in de auto-elektriciteit is belangrijk. 12 Hou de leerstof zo praktisch mogelijk. 1 w 13 Benader de leerstof vanuit het oogpunt van de gebruiker. Het mag zeker niet de bedoeling zijn om alternatoren te leren herstellen. Zorg voor voldoende didactisch materiaal. 14 Vooral aandacht besteden aan die toepassingen waar de leerling mee kan geconfronteerd worden. 15 Het is enkel de bedoeling dat de leerlingen elementair weten wat de functie van diode, transistor en microprocessor is in een auto en dat zij die componenten ook kunnen herkennen en weten hoe ermee om te gaan (voorzorgen bij meting) Demonstreer en verklaar de werking van de enkelfasige gelijkrichting, maar beperk je tot een demonstratie bij de 3-fasige gelijkrichting. Zeker het verband leggen met de gelijkrichter in een alternator. 16 Gebruik bij voorkeur dezelfde schema s die je eerder gebruikte. Ook hier is vooral het kunnen omgaan met een elektrisch schema belangrijk. 17 Het kan niet de bedoeling zijn hier een cursus sensoren van te maken. De werking moet in ieder geval beperkt blijven tot het elementaire. Meest tijd besteden aan de diverse toepassingen in een auto. Belangrijk hierbij is het kunnen meten op een sensor en te weten waar dit al dan niet kan. 18 Op BSO-niveau mag niet van de leerlingen verwacht worden dat zij de werking van de verschillende systemen volledig kunnen uitleggen. De functie en de principiële werking (blokschematisch) uitleggen, zal al ruimschoots volstaan. 19 Op BSO-niveau mag niet van de leerlingen verwacht worden dat zij de werking van de verschillende systemen volledig kunnen uitleggen. De functie en de principiële werking (blokschematisch) uitleggen, zal al ruimschoots volstaan. 20 De hydraulische stuurbekrachtiging zal aan bod komen in het vak autotechniek. Geadviseerd worden om de nodige linken te leggen. Afspraken binnen de vakgroep zijn noodzakelijk. 21 Het is niet de bedoeling om audio- of telecommunicatieapparatuur te leren herstellen. Zorg ervoor dat de leerling over voldoende kennis beschikt om het gebruik van die toestellen aan een klant uit te leggen en om die toestellen in een auto te monteren. Aandacht besteden aan het verklaren van de terminologie die in technische documentatie gebruikt wordt. 1 w 1 w 1 w 3 w 3 w 4 w 3 w 2 w 2 w 3 w

14 BSO 3de graad optie AUTO 13 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing 22 Vooral de nadruk leggen op het veilig omgaan met die systemen. 2 w 23 Het is de bedoeling dat de leerlingen leren omgaan met een alarminstallatie en dat ze weten waarop moet gelet worden bij installatie. Het is eveneens van belang dat de leerlingen beseffen dat het om veiligheidsredenen niet mogelijk zal zijn om informatie over alarmsystemen te bekomen. 24 Het is zeker niet de bedoeling om de leerlingen een volledige cursus multiplexing aan te bieden. Bedoeling is dat de leerlingen een bussysteem herkennen en dat ze weten waarom dit gebruikt wordt in een auto. Metingen uitvoeren op een bussysteem is niet bestemd voor het beoogde niveau. 2 w 2 w

15 BSO 3de graad optie AUTO 14 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN 3 kopieën van de elektrische schema s van (recente) auto s didactische opstelling om de eigenschappen van magnetisme, elektromagnetisme en elektromagnetische inductie te verklaren 1 oscilloscoop 1 wisselstroombron 1 didactische opstelling om het opwekken van wisselstroom te verklaren 1 didactische opstelling om het werkingsprincipe van een gelijkstroommotor te verklaren 3 De uitrusting en de inrichting van de lokalen, inzonderheid de werkplaatsen, de vaklokalen en de laboratoria, dienen te voldoen aan de technische voorschriften inzake arbeidsveiligheid. Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden met betrekking tot de uitrusting en inrichting van de lokalen én de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

16 BSO 3de graad optie AUTO 15 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) EVALUATIE Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eindproduct. Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling. Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend. Zij/hij bepaalt welke de verschillende stappen zijn; welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn; welke fouten kunnen gemaakt worden. Afhankelijk van het resultaat van feedback-momenten (kleine toetsen, gesprekken, volgsystemen, ) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer. Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester..). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstellingen bereikt heeft. Iedere evaluatie gebeurt in 3 stappen Registreren (veelvuldig afnemen van proeven, oefeningen, opdrachten, kleine toetsen, ). Interpreteren (de gegevens toetsten aan de criteria of normen die de vakwerkgroepen vooraf duidelijk heeft bepaald). Rapporteren (de leerling en de ouders krijgen op een duidelijke wijze een beeld van de vorderingen van de leerling door geregelde momenten van feedback voor de leerling en door een schriftelijke rapportering door middel van agenda, rapport...).

17 BSO 3de graad optie AUTO 16 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) BIBLIOGRAFIE Airconditioning in voertuigen, Innovam, ISBN Auto-elektriciteit, Innovam, ISBN Autotechnisch zakboekje, Innovam, ISBN x BERG, Auto elektronica practicum, deel 2, druk 1, on-line bij bol.com ( BOLLEN, Analoge elektronica, deel 1, druk 2, on-line bij bol.com ( BOSCH,,Auto-elektriciteit/elektronica, Delta press,i SBN BOSCH,,Elektrische motoruitrusting, Delta press, ISBN BOSCH,,Elektronica en elektronische systemen (band 6), Delta press, ISBN BOSCH, Batterij-ontstekingssystemen, DeltaPress BOSCH, Bougies, DeltaPress BOSCH, De oscilloscoop in de praktijk, DeltaPress BOSCH, Dynamo's, DeltaPress BOSCH, Electronica en halfgeleidertechniek 1, DeltaPress BOSCH, Electronica en halfgeleidertechniek 2, DeltaPress BOSCH, Elektronica en microcomputers, DeltaPress BOSCH, Elektronica voor veiligheid en comfort, DeltaPress BOSCH, Motorelectronica, DeltaPress BOSCH, On board diagnose system (OBD), DeltaPress BOSCH, Ontstoring, DeltaPress BOSCH, Remsystemen met ABS/ASR, DeltaPress BOSCH, Startmotoren, DeltaPress BOSCH, Symbolen en schakelschema's, DeltaPress CITROËN, Expertboekje multiplexing 1:Waarom multiplexing CITROËN, Expertboekje multiplexing 2: De uitrustingselementen en hun functies DELTA PRESS, Auto elektriciteit, Elektronica, druk 2, on-line bij bol;com ( Diagnostiek, Educam, Digitale elektronica,educam, DIVERS, Technische Leergangen Band 5 Elektriciteit, DeltaPress DIVERS, Technische Leergangen Band 6 Elektronica, elektr. syst., DeltaPress DIVERS, Technische Leergangen Band 7 Ontsteking, DeltaPress EDUCAM, Elektriciteit EDUCAM, Elektronica EDUCAM, Schema-lezen Elektronica,Educam,

18 BSO 3de graad optie AUTO 17 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) GERNAAT, E, Auto elektronica, Componenten en basisschakelingen, druk 3, on-line bij bol.com ( GERNAAT, E, Auto elektronica, Inleiding tot de digitale stuur- en regeltechniek met de 68HCII, on-line bij bol.com ( GERNAAT, E, Auto elektronica, Practicum componenten en basisschakelingen, druk 2, GERNAAT, E, Auto elektronica, Toepassingen, druk 2, on-line bij bol.com ( GERNAAT, E., Auto-elektronica (68HC11 Microcontroller), Delta press, ISBN GERNAAT, E., Auto-elektronica (componenten en basisschakelingen, Delta press, ISBN GERNAAT, E., Auto-elektronica (toepassingen), Delta press, ISBN HAMERSMA, A., Moderne elektroschema s, Impuls, ISBN HAMERSMA, A., Schema s en diagnose, Impuls, ISBN Handleiding bij de elektronicadoos (Indien nog leverbaar!), Innovam, ISBN HERNER, A, Elektronische regelsystemen 1, Kluwer voertuigtechniek, ISBN Leermeesterspecial: Airco-installatie, Innovam, ISBN Leermeesterspecial: EOBD, Innovam, ISBN x Microprocessoren in de autotechniek (beperkt leverbaar), Innovam, ISBN MOM, G.P.A., Elektronica in de auto, druk 1, on-line bij bol.com ( NIJBOER, Motormanagement-systemen, DeltaPress Oscilloscopen in de autotechniek (beperkt leverbaar), Innovam, ISBN ROSKAM, Voertuigdynamicaregeling ESP, DeltaPress Storingzoeken en probleemoplossen, Educam, TEKTRONIX, Digitale geheugenoscilloscopen, DeltaPress VAN DEN BERG, C., Auto-elektronica practicum (Discrete basisschakelingen en lineaire IC s), Delta press, ISBN VAN DEN BERG, C., Auto-elektronica practicum (Digitale micro-elektronica), Delta press, ISBN VAN DOOREN, H.J., Auto-elektriciteit, druk 7, BoekNet, ISBN-code VARTA, Startbatterijen, DeltaPress ZUIDERBAAN, D.J., Auto-elektronica (Digitale bouwstenen), Delta press, ISBN

19 BSO 3de graad optie AUTO 18 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) TOELICHTING BIJ GEBRUIK VAN HET LEERPLAN In het leerplan zijn een aantal uitbreidingsdoelstellingen opgenomen. Uitbreidingsdoelstellingen worden aangeduid door een (U) na de doelstelling. Uitbreidingsdoelstellingen moeten enkel bereikt worden als het niveau van de leerlingen dit toelaat. Zij kunnen ook gebruikt worden indien een of meerdere lestijden complementaire activiteiten besteed worden aan het technisch vak elektriciteit/autotechniek. JAARPLAN Van elke leraar wordt verwacht dat zij/hij in het begin van het schooljaar een jaarplanning maakt. Die planning kan gemaakt worden volgens het bijgevoegd model. Eenvormigheid is een noodzaak voor de verschillende collega's. De verschillende jaarplannen moeten zodanig gemaakt worden dat er waar mogelijk per week een coördinatie is tussen de verschillende vakken. Een overleg tussen de verschillende leraars zal absoluut noodzakelijk zijn! Tijdens het schooljaar zullen de vorderingen door de verschillende collega's samen regelmatig geëvalueerd worden met het doel de verschillende jaarplannen eventueel bij te sturen. De timing is gemaakt voor 25 weken per schooljaar. De resterende tijd kan door de lerares/leraar vrij gebruikt worden voor uitdiepingen en/of uitbreidingen. Ook nieuwe ontwikkelingen kunnen hier eventueel aan bod komen. De timing en de volgorde van de leerstofonderdelen zijn niet bindend. Indien afgeweken wordt, moet dit in overleg tussen de verschillende collega's gebeuren en moeten indien nodig de andere jaarplannen eveneens aangepast worden. Steeds moet erover gewaakt worden dat de noodzakelijke voorkennis aanwezig is.

20 BSO 3de graad optie AUTO 19 TV ELEKTRICITEIT/AUTOTECHNIEK (1ste leerjaar: 2 lestijden/week, 2de leerjaar: 2 lestijden/week) Jaarplan Optie:... Leerkracht:... Vorderingsplan Onderwijsvorm:... Graad:... Jaar:... Schooljaar: /.. Vak:... Leerplannummer:... Handboek/cursus:... Lestijden/week:... JAARPLAN VORDERINGSPLAN Week nummer Nr in leerplan Leerinhouden Gegeven op (datum) Opmerkingen

21 BSO 3de graad optie AUTO 20 SAMENSTELLING VAN DE LEERPLANCOMMISSIE Voorzitter: Roger Vandevoorde wnd. pedagogisch adviseur Leden: Wim Cools opleiding Ford motor comp. Pierre Deckers opleiding Ford motor comp. François Dierckx leraar K.T.A. Kapellen Christiaan Mees leraar K.T.A. Dendermonde Eric Minne opleiding BMW Belgium Guy Segers leraar K.T.A. Brugge Jean-Pierre Van den Borre leraar K.T.A. Halle Dirk Vanheusden leraar K.T.A. Hasselt