SECUNDAIR ONDERWIJS KEUZEGEDEELTE

Transcriptie

1 SECUNDAIR ONDERWIJS Graad: eerste graad A-stroom Jaar: eerste leerjaar KEUZEGEDEELTE Vak(ken): TV Nautische technieken/scheepvaart/ zeemanschap 2 lt/w Vakkencode: IT-q Leerplannummer: 2002/027 (vervangt 2001/077) Nummer Inspectie: 2002/1//1/N/CG/1/I/ /D/

2 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 1 INHOUD Visie...2 Beginsituatie...2 Algemene doelstellingen...2 Leerplandoelstellingen / leerinhouden...3 Pedagogisch-didactische wenken en timing...6 Minimale materiële vereisten...7 Evaluatie...8 Bibliografie...9

3 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 2 VISIE In het vak nautische technieken / scheepvaart / zeemanschap worden diverse leerinhouden behandeld met als doel de leerlingen op een eenvoudige manier inzicht te geven in de taakverdeling en verantwoordelijkheden van de dek- en machine afdelingen aan boord, alsmede in de specifieke overlevering in de zeescheepvaart. te laten aanvoelen dat algemene kennis een noodzaak is voor het verwerken van probleemstellingen op verschillende domeinen in de scheepvaart. vertrouwd te maken met specifieke eenheden die in de scheepvaart gebruikt; de omrekening tussen de verschillende eenheden te leren maken; enkele begrippen (grootheden) bij te brengen die in het domein scheepvaart veelvuldig gebruikt worden. Door die verschillende leerinhouden steeds in verband te brengen met de leerinhouden van de opties dek en motoren in de 2de en in de 3de graad, krijgen de leerlingen hier reeds een eerste elementaire kennismaking met de inhoud van deze studierichtingen. BEGINSITUATIE De leerlingen voldoen aan de voorwaarden om toegelaten te worden tot het 1ste leerjaar van de A- stroom. Voor het vak is er geen specifieke voorkennis noodzakelijk. Het is vooral belangrijk dat de leerling de nodige interesse betoont voor een beroep op zee. ALGEMENE DOELSTELLINGEN Naast de "technische" vaardigheden, zal de lerares/leraar ook oog hebben voor de vereiste persoonlijkheidskenmerken: kritische ingesteldheid; kunnen participeren in de maatschappij, de mentale bereidheid daarvoor hebben; luistervaardig zijn; plichtsbewust zijn, verantwoordelijkheidszin en zin voor initiatief hebben; veiligheidsbetrachting; doorzettingsvermogen; arbeid bekijken als persoonlijkheidsontwikkelende bezigheid; het sociaal karakter van de arbeid inschatten; aanpassingsvermogen; mobiliteit; leervaardig zijn: bereidheid tot permanente vorming; bereidheid tot inzet; zowel zelfstandig als in team kunnen werken; flexibiliteit; logisch, rationeel, analytisch en synthetisch denken; creativiteit; organisatietalent; kwaliteitsbewust zijn; problemen interdisciplinair benaderen.

4 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 3 LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN Decr. nr. De leerlingen kunnen LEERPLANDOELSTELLINGEN 1 de definitie geven van vaartuig, boot, schip de reder en de kapitein scheepsgezel en zeeman opvarenden; plichten en rechten monsterrol; aan- en afmonsteren het zee-avontuur; verplichtingen 2 een (grof) organigram geven van de verschillende functies aan boord van een schip. een korte omschrijving geven van de verschillende functies. 3 de gevaren die eigen zijn aan zeevaart toelichten. de geplogenheden eigen aan de zeevaart met redenen toelichten. 4 plaatsen op de aardbol in breedte en lengte bepalen werken met graden en minuten (10- en 60-delig stelsel) 5 grootheden als micro, milli tot mega en giga opschrijven en verrekenen. de lengte van voet, vadem, kettinglente, zeemijl opnoemen. de verschillende eenheden onderling omrekenen. de verschillende eenheden naar SI-eenheden. volume in kubieke voet of long tons omrekenen en ladingvolume in scheepsruimen bereken. (U) 6 omgaan met de symbolen op een Belgische en op een Britse zeekaart. LEERINHOUDEN 1 Beroepsreglementering schip bemanning lading 2 Organisatie aan boord dek machine 3 Veiligheid en deontologie 4 Coördinatenstelsel op de aardbol breedte en lengte van een positie gebruik van, minuten en tiende van 5 Zeevaartkundige en scheepstechnische maten en eenheden de zeemijl Engelse en maritieme maten (o.a. op zeekaarten) scheepsinhouden 6 Zeekaart

5 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 4 Decr. nr. De leerlingen kunnen LEERPLANDOELSTELLINGEN Posities in kaart brengen en afstanden afpassen. 7 Omgaan met symbolen voor pompen, afsluiters, energiebronnen e.a. bij schema s en andere technische tekeningen. 8 rekenen met snelheden in zeemijl per uur (knopen). deze omrekenen naar m/s en km/u. windsnelheden vergelijken en in Beaufort-schaal verwerken. met snelheden van geluid en licht of elektromagnetisch golven, tijden en afstanden kunnen rekenen. (U) 9 de correcte grootheden en eenheden gebruiken voor gewicht, massa en kracht. de gebruikelijke eenheden omrekenen. elementair uitleggen wat de begrippen zwaartepunt en drukkingspunt betekenen. het zwaartepunt en het drukkingspunt van eenvoudige vormen bepalen. het evenwicht van vast (eenvoudig) lichaam toelichten. het belang van evenwicht omschrijven. eenvoudige berekeningen in verband met volumes/gewichten uitvoeren. (U) eenvoudige bewerkingen maken met soortelijke massa en stowage factor. (U) 10 elementair uitleggen wat de begrippen betekenen. de correcte grootheden en eenheden gebruiken voor deze begrippen. 11 het belang van goede meteo-informatie toelichten voor de scheepvaart. LEERINHOUDEN 7 Planlezen, schema s en systemen 8 Vaarsnelheid, afstand en ETA (tijdsverloop); gebruik van zeemijl per uur (knopen) in de navigatie, meteorologie, e.a. geluids- en lichtsnelheid bij nautische en scheepstechnische instrumenten 9 Kracht op scheepsvormen en toepassingen. maten en éénheden soortelijke massa of soortelijk gewicht zwaartepunt drukkingspunt stowage factor 10 Scheepsmechanica: gewicht, kracht, druk arbeid, energie, vermogen 11 Meteo

6 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 5 Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen omgaan met de aanduidingen op een weerkaart. de verschillende bronnen opnoemen waarover men op zee beschikt. de gebruikelijke temperatuurschalen ( C, F, K) opnoemen. omrekeningen maken tussen de gebruikelijke temperatuurschalen. de gebruikelijke eenheden voor druk opnoemen. omrekeningen maken tussen de verschillende drukeenheden. LEERINHOUDEN

7 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 6 PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING Pedagogisch is het niet verantwoord om de leerlingen tijdens de les de leerstof of de opgaven te laten noteren. Om tijdverlies te vermijden, wordt het gebruik van een goed handboek of van een door de leraar zelf gemaakte cursus aanbevolen. Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing 1 Gebruik zoveel mogelijk voorvallen en voorbeelden om het belang van de begrippen aan te tonen. 2 Vergelijk met de noden en organisatie aan de wal 3 lt 3 De verschillen met de wal aantonen. Toelichten hoe gebrek aan kennis en/of waakzaamheid gevaren kunnen opleveren. 4 Toon het internationaal gebruik op aardbol aan met aardrijkskunde boeken, atlassen. 4 lt 5 Historiek en verbanden uitleggen en aantonen. Oefeningen maken om het omrekenen in te oefenen. 6 Coördinaten op wereldbol en met atlas laten opzoeken; gebruik van zeekaarten 7 Aantonen (en oefeningen ) hoe schema s nuttig zijn om de werking van enkele systemen te verstaan. 8 Vertrek van in de scheepvaart gebruikte documenten, folders, en zorg voor heel wat oefeningen. Het gebruik van de rekenmachine zeker niet vergeten. 9 Gebruik materiaal uit het vakgebied stabiliteit; hydrostatische gegevens van schepen. Voorzie een groot aantal oefeningen. 10 Illustreren met toepassingen uit het domein motoren. De verschillende grootheden praktisch en niet theoretisch behandelen. Zorg ook voor voorbeelden uit de leefwereld van de leerlingen. 11 Vooral voorbeelden uit het dagelijks of huishoudelijk leven illustreren. Bespreek zeker het belang in verband met scheepvaart. 3 lt

8 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 7 MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN 1 boordbezoeken op schepen Wereldbol en wereldatlas video s betreffende de leerinhouden (bijvoorbeeld dopper effect) retroprojector illustraties proefopstellingen, drukproeven 1 De uitrusting en de inrichting van de lokalen, inzonderheid de werkplaatsen, de vaklokalen en de laboratoria, dienen te voldoen aan de technische voorschriften inzake arbeidsveiligheid. Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden met betrekking tot de uitrusting en inrichting van de lokalen én de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat: duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

9 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 8 EVALUATIE Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eindproduct. Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling. Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend. Zij/hij bepaalt welke de verschillende stappen zijn; welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn; welke fouten kunnen gemaakt worden. Afhankelijk van het resultaat van feedback-momenten (kleine toetsen, gesprekken, volgsystemen, ) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer. Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester,...). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstellingen bereikt heeft. Iedere evaluatie gebeurt in 3 stappen. Registreren (veelvuldig afnemen van proeven, oefeningen, opdrachten, kleine toetsen, ). Interpreteren (de gegevens toetsten aan de criteria of normen die de vakwerkgroep vooraf duidelijk heeft bepaald). Rapporteren (de leerling en de ouders krijgen op een duidelijke wijze een beeld van de vorderingen van de leerling door geregelde momenten van feedback voor de leerling en door een schriftelijke rapportering door middel van agenda, rapport...).

10 1ste leerjaar 1ste graad A-stroom 9 BIBLIOGRAFIE DEBULPAEP, C., DE ROECK, M., DE JAEGER, R. en TILMONT, J., Kosmografie - Aardrijkskunde, deel 3bis, Verzameling Roland - Wesmael-Charlier 1975, D DESECK, P., Internationale bepalingen ter voorkoming van aanvaringen op zee, Uitg. Toulon - D/ Sportstraat Oostende, ISBN DESMET, A., Zeevaartkunde - zeekaarten en getijden, Uitg. Toulon - Oostende 1980, ISBN EERLINGEN, H., e.a.., lnfoboek Tip. Mechanica Elektriciteit, Uitg. Plantyn - Antwerpen VELGBE, A., HELING, A., Handgereedschappen, Educaboek bv. - Culemborg - Nederland ) ISBN MARTENS, E., BALZARINI, F. en STIENLET, F., Materialen en gereedschappen voor de metaalbewerker, Uitg. Plantyn - Antwerpen QUAK, A., Materialenkennis - Deel 1 en 2, Uitg. Plantyn - Antwerpen ) VAN RHEENEN, G., Zeevaartkunde voor kleine schepen, Drukkerij Diso Offset - Harlingen ) ISBN