Fithockey Organisatie: Koninklijke Nederlandse Hockey Bond Contactpersoon: Marij van Tienen Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod

Transcriptie

1 Fithockey Organisatie: Koninklijke Nederlandse Hockey Bond Contactpersoon: Marij van Tienen Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting De ouderen van nu zijn fitte senioren die midden in het leven staan. Fithockey staat voor veilig bewegen in teamverband, buiten sporten, sociale contacten en veel plezier maken met elkaar. Kortom Fithockey is gezond en gezellig voor senioren vanaf 50 jaar. Fithockey wordt wekelijks op een kunstgrasveld gespeeld met een zachte bal en knots. De knots is een kunststof stick met aan het uiteinde een raakvlak van foam waarmee de bal wordt geslagen. Door het gebruik van deze veilige materialen is Fithockey geschikt voor senioren met én zonder hockeyervaring. Fithockey kan op elke leeftijd en op ieders fysieke gesteldheid worden gespeeld. Het spel kan worden gedoseerd voor hartpatiënten of senioren die zich beperkt mogen inspannen. Lopen zonder hulpmiddelen is het enige criterium. Fithockey wordt op een doordeweekse dag gespeeld. De exacte dag en tijdstip wordt door de vereniging, de spelbegeleider en de Fithockey deelnemers zelf bepaald. De training begint met een warming-up. Zodra de spieren los zijn volgen enkele oefeningen met knots en bal, zoals overslaan en slaan op het doel. Deze oefeningen geven iedere deelnemer de gelegenheid om Fithockey naar eigen kunnen in te vullen. Na de oefeningen wordt een partij gespeeld. De spelbegeleider houdt rekening met de fysieke gesteldheid van de deelnemers. Na de partij wordt in het clubhuis gezellig nagepraat en koffie gedronken. Doel van het sport- en beweegaanbod Teen eerste draagt Fithockey bij aan de verhoging van de sportparticipatie in de doelgroep van 50+ door sport en 1 / 7

2 bewegen ( en hockey in het bijzonder) toegankelijk te maken; Ten tweede levert Fithockey een wekelijks beweegaanbod voor 50-plussers, zonder of met hockeyervaring, waardoor deze doelgroep sportief in beweging wordt gebracht. Door Fithockey aan te bieden streeft de KNHB ernaar om senioren structureel meer in beweging te krijgen en houden. Ten derde is het sociale aspect voor de deelnemers tijdens het wekelijks sporten erg belangrijk. Ze leren nieuwe mensen kennen en vergroten hiermee hun sociale netwerk. Verenigingen kunnen ook enkele doelen bereiken door Fithockey aan te bieden. Door Fithockey structureel aan te bieden op de vereniging kan een vereniging namelijk nieuwe leden bereiken. De Fithockey deelnemers kunnen daarnaast een rol vervullen in het vrijwilligerswerk. Verder wordt de accommodatie bezet op tijden dat die normaal ongebruikt is. Tenslotte draagt een vereniging bij aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid om voor iedere doelgroep (inclusief de senioren) een sportaanbod te hebben. Hoofddoel Subdoelen Doelgroep De einddoelgroep is de inactieve, semi-actieve en normactieve 50-plusser, zonder of met hockeyervaring. Het betreft mannen en vrouwen, het spel kan gemengd worden gespeeld. De ervaring leert dat voornamelijk semi-actieve 50plussers Fithockey spelen. De intermediaire doelgroepen zijn verenigingen en de spelbegeleider. De vereniging is de partij die het opzetten en inzetten van Fithockey initieert en ervoor zorgt dat de randvoorwaarden voor Fithockey worden ingevuld. De Fithockey spelbegeleider wordt vanuit de vereniging gezocht. Fithockey spelbegeleiders zijn vaak mensen die affiniteit hebben met de Fithockey doelgroep. Organisaties die (in)direct toegang hebben tot de doelgroep, zoals bijvoorbeeld buurthuizen beschouwen we bij het Fithockey als subdoelgroep. Intermediaire doelgroep Probleembeschrijving Probleem Aanpak Strategie 1) Organiseren van het aanspreekpunt en begeleiding: Wanneer een vereniging Fithockey succesvol wilt opzetten moet er allereerst een aanspreekpunt worden aangewezen binnen de vereniging voor de KNHB en eventuele externe partijen. Dit aanspreekpunt is vaak ook de spelbegeleider. Wanneer het aanspreekpunt niet de spelbegeleider is, moet het aanspreekpunt op zoek naar een spelbegeleider. Hierbij is het belangrijk dat de spelbegeleider bekend is met de doelgroep en enthousiast is om deze doelgroep in beweging te houden. Het helpt als de spelbegeleider bekend is binnen de vereniging, maar dit is geen vereiste. 2) Opstellen van het plan: Vervolgens moet er een plan worden gemaakt hoe de vereniging Fithockey wilt aanbieden; voor wie, wanneer, waar, waarom en voor welk bedrag. Een vereniging kan op verschillende plekken Fithockey aanbieden, het is vooral belangrijk dat daarbij rekening wordt gehouden met de omstandigheden (buiten, 2 / 7

3 op een zachte ondergrond die niet belastend is!) bijvoorbeeld op een Cruijff Court in de buurt of gewoon op de eigen hockeyvereniging. Er kan ook eerst een aantal keer op een Cruijff Court worden gespeeld als introductie alvorens over te gaan naar structureel spelen op de hockeyvereniging. De hockeyvereniging bepaalt hierin haar eigen strategie. Voorbeelden en ondersteuning in het maken van dit plan wordt geboden door de KNHB middels het Fithockey handboek. Belangrijk in het maken van het Fithockey plan is dat de doelen van Fithockey in het oog worden gehouden. De sport moet zodoende wekelijks voor ongeveer een uur worden aangeboden. De dag en tijd moet in overleg met de deelnemers en de spelbegeleider worden vastgesteld. Het sociale aspect moet ook zeker niet worden vergeten. Wanneer het plan is klaar is, kan de planning worden gemaakt wanneer het Fithockey van start gaat en welke randvoorwaarden geregeld moeten worden. Het plan en de bijbehorende planning moeten vervolgens worden goedgekeurd en ondersteund door het verenigingsbestuur. 3) Starten met sporten: Wanneer is voldaan aan stap 1 en 2 kan het Fithockey plan worden uitgevoerd. Materialen en locatie zijn geregeld, de doelgroep wordt geïnformeerd, media worden ingelicht en de start van de eerste Fithockey training is een feit. Ook hiervoor ondersteunt de KNHB met het handboek en het aanbieden van Fithockey materialen en demonstraties. De Fithockey training zelf neemt ongeveer een uur in beslag met vooraf een warming-up, dan wat oefeningen met het slaan van de bal om vervolgens een partij te spelen. Fithockey wordt gespeeld met een knots en een bal, de doelen tijdens de partij worden gemaakt van pilonnen of met gebruik van jeugddoeltjes waarover een vereniging beschikt. Het is handig om meerdere ballen te hebben tijdens een training en over hesjes te beschikken om de twee partijen mee te verdelen. Na de partij is het belangrijk om een cooling-down te verzorgen. Trainings- en partijvormen en benodigdheden staan omschreven in het Fithockey handboek. Na afloop van de training is het belangrijk om in het clubhuis nog wat te drinken en kletsen. 4) Blijven sporten!: De betrokkenheid van de vereniging is van belang om een duurzaam sportaanbod te garanderen. Eenmaal enthousiast voor Fithockey kan de groep blijven sporten! Wanneer een vereniging Fithockey wil opstarten kan er vanuit de KNHB altijd kosteloos een demonstratie worden georganiseerd. De KNHB levert dan materialen, een spelbegeleider en waar nodig enkele fithockeyers van een andere vereniging. Deze service wordt alleen verleend wanneer de vereniging een plan van aanpak heeft beschreven om Fithockey op te starten op de vereniging. Een vereniging ontvangt in dit geval ook een gratis Fithockey set ter introductie van de KNHB. Samenwerking De hockeyvereniging is betrokken bij de uitvoering, zij zorgen dat het clubhuis open is voor gebruik tijdens de trainingen. De hockeyvereniging stelt tevens een spelbegeleider aan binnen de vereniging. Daarnaast kunnen verschillende locale partijen in de buurt van de hockeyvereniging betrokken zijn met de uitvoering, denk aan een lokale ouderenbond, GALM of SWO. Duur en intensiteit Fithockey wordt wekelijks gedurende een heel seizoen gespeeld. Elke week wordt er 1 of 2 keer per week gespeeld, afhankelijk van de wensen en behoeften van de groep en de spelbegeleider. Elke Fithockey traiing heeft een duur van ongeveer een uur. In het meerjarenbeleidsplan van de KNHB staat Fithockey als een vast aanbod omschreven, er is dan ook geen einddatum van het aanbod. Opzet van de interventie Locatie en uitvoerders Overdraagbaarheid Ondersteuning De KNHB informeert verenigingen over de mogelijkheden en kansen die Fithockey een vereniging kan bieden. Dit 3 / 7

4 gebeurt middels de digitale nieuwsbrief, het jaarlijks nationaal hockeycongres, per mail en jaarlijks aan het begin van het nieuwe seizoen (augustus) wordt informatie over Fithockey per post verstuurd. Door interne en externe media in te zetten wordt Fithockey bekend gemaakt onder de verenigingen. De nationale sportweek wordt ook ingezet om Fithockey extra onder de aandacht te brengen. Geinteresseerde verenigingen kunnen contact opnemen met de KNHB projectleider Fithockey. Met deze projectleider wordt besproken wat de wensen en behoeften zijn per vereniging en hoe de vereniging Fithockey kan opzetten. De KNHB heeft diverse informatiematerialen beschikbaar om de vereniging hierin te ondersteunen. Ook het opzetten van een Fithockey demonstratietraining is op de hockeyvereniging mogelijk. De KNHB ondersteunt de spelbegeleider met een Fithockey handboek en een jaarlijkse spelbegeleidersdag. De spelbegeleider is essentieel voor het slagen van Fithockey op de hockeyvereniging. De spelbegeleider wordt daarom met diverse materialen en informatie ondersteund zoals de spelbegeleidersdag, demonstratietraining en een Fithockey handboek. Naast het Fithockey handboek is er voor verenigingen een (algemene) dvd, flyers en posters beschikbaar. Bij de DVD is gebruik gemaakt van beeldmateriaal van verschillende Fitkhockey leeftijdscategorien (50+, 60+ en 70+) waardoor de promotie DVD geschikt is voor de verschillende leeftijdscategorien. Naast de algemene DVD is er daarom ook een aparte DVD per leeftijdscategorie beschikbaar. Verder organiseert de KNHB tweemaal per jaar een landelijk Fithockey toernooi. Handleiding Er is een Fithockey handboek beschikbaar met allerlei informatie over Fithockey; hoe op te starten binnen de vereniging, hoe de doelgroep te bereiken, hoe een Fithockey training vorm te geven e.d. Kwaliteitsbewaking De KNHB houdt bij welke vereniging of instantie Fithockey organiseert of hiertoe de intentie heeft. Tijdens de landelijke toernooien houden we altijd een evaluatie om te achterhalen of het aanbod nog voldoet aan de wensen en behoeften van de doelgroep en de spelbegeleiders. Vanuit het NASB project is er een kwalitatief onderzoek uitgevoerd door NIVEL naar Fithockey in 2010, wij verwijzen u hier graag naartoe voor verdere informatie. Materialen Implementatie Randvoorwaarden Draagvlak De belangrijkste partijen waarmee in het kader van het sportproject is samengewerkt zijn de UnieKBO, het Ouderenfonds, Cruijff Courts, gemeenten, Nationale Sportweek,. De Unie KBO heeft een sportboekje met sportaanbod gemaakt voor ouderen. Hierin staat Fithockey ook beschreven. In samenwerking met de Unie KBO kan de KNHB de doelgroep ouderen gerichter benaderen en de KNHB biedt op haar beurt het sportaanbod Fithockey aan voor ouderen. Er is een tweetal verenigingen die met behulp van de UnieKBO Fithockey zijn gestart, te weten Ares uit Apeldoorn en Beuningen. Met het Ouderenfonds heeft af en toe een samengewerking plaatsgevonden. Via het Ouderenfonds heeft de KNHB de Fithockey doelgroep proberen te bereiken. Zo hebben er demonstraties plaatsgevonden bij verschillende buurtcentra voor ouderen, waar ook een Cruijff Court aanwezig was, zoals bij HC Feyenoord in Rotterdam Zuid. Op een aantal Cruijff Courts is er of wordt er nog steeds wekelijks Fithockey gespeeld. Dit is in enkele gevallen in 4 / 7

5 samenwerking met het ouderenfonds gebeurd. Zo hebben er op Cruijff Courts in Schagen, Apeldoorn en Rotterdam demonstraties plaatsgevonden en bij Schagen en Apeldoorn zelfs een fithockey programma met de duur van 12 weken. Op het Cruijff Court in Schagen wordt nog steeds wekelijks Fithockey gespeeld. De KNHB heeft in het kader van Fithockey met drie gemeenten (Den Bosch, Maastricht en Rotterdam) samengewerkt. Verschillende lokale verenigingen zijn hierbij betrokken geweest. De KNHB levert deze gemeenten het sportaanbod Fithockey aan voor ouderen. Gemeenten helpen de KNHB (en haar verenigingen) bij het benaderen van de doelgroep. De Nationale Sportweek grijpt de KNHB jaarlijks aan om Fithockey onder de aandacht te brengen bij de doelgroep. Een aantal verenigingen en gemeenten heeft tijdens de Nationale Sportweek demonstratietrainingen gegeven. Door dit evenement zijn meerdere senioren in aanraking gekomen met Fithockey en is daarmee de bekendheid toegenomen. De bovengenoemde samenwerkingsverbanden hebben bijgedragen tot een positief resultaat, met name op gebied van bekendheid van Fithockey onder de doelgroep. De KNHB streeft ernaar om het contact met de diverse partijen uit te breiden en intensiveren. Deskundigheid De KNHB adviseert een spelbegeleider te hebben die feeling heeft met de doelgroep en weet wat zij fysiek wel en niet aankunnen. Om de spelbegeleider hierin te ondersteunen organiseert de KNHB jaarlijks een bijeenkomst voor spelbegeleiders. Op deze bijeenkomst wordt aandacht besteed aan de warming up en cooling down oefeningen, trainings- en partijvormen, veelvoorkomende ziektes en blessures en het voorkomen hiervan en het stimuleren van deze doelgroep om te sporten. Bereik 12 gemeenten/stadsdelen 60 hockeyverenigingen 3 Cruijff Court Locaties 21 hockeyverenigingen 1 anders, namelijk Cruijff Court in Schagen Aantal deelnemers In 2011 waren er 989 deelnemers, waarvan 230 lid zijn geworden (cijfers komen uit het NIVEl rapport) In 2012 is dit gestegen, maar een exacte telling is er niet, de KNHB verwacht dat er momenteel 300 Fithockey leden zijn. Ervaringen met de uitvoering De belangrijkste bevorderende factoren voor de doelgroep om Fithockey te spelen zijn: Ten eerste is Fithockey een teamsport die in de buitenlucht wordt gespeeld. Er zijn niet veel teamsporten voor senioren die in de buitenlucht worden gespeeld, terwijl hier wel vraag naar is. Een tweede belangrijke factor is het teamgebeuren, oftewel de gezelligheid. Het teamgebeuren en de mogelijkheid om voor en na de training nog wat gezellig te gaan drinken/praten is voor veel deelnemers belangrijker dan de trainingen zelf. Voor verenigingen zijn de belangrijkste bevorderende factoren: Het geven van demonstraties tijdens de introductie van Fithockey op een hockeyvereniging. Een aantal verenigingen had een stagiair aangesteld om Fithockey op te zetten. Dit had een positieve uitkomst en nam voor de vereniging veel werk uit handen tijdens de opstartfase. 5 / 7

6 De belangrijkste bevorderende factor op het Fithockey te laten slagen op de hockeyvereniging is een goede en enthousiaste spelbegeleider die de groep enthousiastmeert en stimuleert om meer te bewegen. De belangrijkste belemmerende factoren voor Fithockey zijn: Ten eerste werkt de naam hockey, ofwel de onbekendheid met het Fithockey tegen. Hockey wordt nog vaak gezien als een zware, gevaarlijke sport voor de elite. Dit beeld heeft de doelgroep ook nog vaak bij Fithockey. Een tweede belemmerende factor is het niet hebben van een geschikte spelbegeleider binnen een vereniging. Als laatste is het bereiken van de doelgroep een bewezen belemmerende factor voor verenigingen. Het vergt veel moeite om de doelgroep over de drempel van de hockeyvereniging te krijgen. Eenmaal over de drempel zijn ze vrijwel allemaal verkocht aan het spelletje en de sfeer. Voor het bereiken van de doelgroep is het erg nuttig om externe partijen in te schakelen zoals de gemeente, de UnieKBO, oudereninstanties e.d. Referenten Referenten Naam en functie Peter Steenmeijer adres telefoonnummer Uitspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod "Wij spelen fithockey, omdat het een sociaal gebeuren is met veel plezier. Buiten bewegen op een zachte ondergrond, met de bal als uitdaging geeft een scala aan mogelijkheden voor iedereen. Tweemaal in de week goed doorbloed zijn, blijkt zowel fysiek als geestelijk een heilzame invloed op het totale lichaam te hebben. Er is bij ons nog niemand opgehouden, omdat het niet meer leuk is. Door de zachte materialen blijkt het een zeer veilige sport te zijn." Naam organisatie H.C. Ares Type organisatie Hockeyvereniging Website Referent 2 6 / 7

7 Naam en functie Frans Janssen adres telefoonnummer Uirspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Wij spelen Fithockey op Soest omdat het gezellig is en om buiten actief met sport bezig te zijn. We maken daarbij gebruik van een fantastisch mooi sportcomplex, waar we fijn kunnen spelen op de velden en daarna gezellig kunnen drinken in het clubhuis. Dit wekelijkse uitje willen we absoluut niet missen. Naam organisatie M.H.C. Soest Type organisatie Hockeyvereniging Website Kosten en uren Kosten en uren Personeelskosten: Huur accomodatie: Materialen: ~50 p.u. ~50 p.u. ~250 p.j. Toelichting op kosten en uren Een training bestaat wekelijks uit 2 uur, de personeelskosten en huurkosten moeten dus voor 2 uur worden gerekend. De materialen bestaan uit een fithockey set, ballen, pilonnen, hesjes e.d. om mee te trainen. De deelnemers moeten zelf sportkleren en -schoenen aanschaffen. Bijlage / 7