Omdat muziek voor iedereen is! Een onderzoek naar het Frysk Leerorkest in de regio Buitenpost.

Transcriptie

1 Omdat muziek voor iedereen is! Een onderzoek naar het Frysk Leerorkest in de regio Buitenpost. BIJLAGEN Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 19 sept 2014

2 Omdat muziek voor iedereen is! Een onderzoek naar het Frysk Leerorkest in de regio Buitenpost Naam: Jouke Wijnne Studentnummer: adres: School: Opleiding: Eerste beoordelaar: Tweede beoordelaar: Opdrachtgever: Organisatie: Stenden Hogeschool, Leeuwarden Vrijetijdsmanagement Jochem nsen Jeroen van Vliet Andries Renema Muziekschool de Wâldsang Inleverdatum: 19 september 2014 Plaats: Leeuwarden Versie: 1.0 Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 1

3 13. Bijlagen Betrokkenheid Leerorkest 13.1 Voorbeeldenquête Beste ouder/verzorger, In opdracht van Andries Renema, van Streekmuziekschool de Wâldsang, doe ik een onderzoek naar het Leerorkest in Buitenpost. In dit onderzoek wordt gekeken naar de succesfactoren, valkuilen en effecten van het Leerorkest. D.m.v. deze vragenlijst wil ik kijken wat de rol en de betrokkenheid is van de ouders. De enquête wordt volledig anoniem ingevuld en neemt ongeveer 5 minuten in beslag. U kunt de enquête invullen tot 8 april. Alvast hartelijk bedankt voor het meewerken. Groeten, Jouke Wijnne 1)Wat is het geslacht van uw kind, dat meedoet met het Leerorkest? Man Vrouw 2)Welke leeftijd heeft uw zoon/dochter? 3) Hoe actief bent u zelf in muziek? (bijvoorbeeld: lid van een muziekvereniging, spelen in een band, zelfstandig spelen van een instrument, lid van een koor etc.) Heel erg actief ( +/- 4 uur per week) Redelijk actief (+/- 2 uur per week) Soms actief (+/- 2 uur per 2 weken) Nauwelijks actief (< 2 uur per maand) Niet actief 4) Onderneemt u met uw zoon/dochter muziek gerelateerde activiteiten? (bijvoorbeeld: concert of voorstelling bezoeken, samen naar muziekvereniging, samen muziek maken in band of vereniging etc.) 1(nee, helemaal niet) (ja heel vaak) Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 2

4 5) Hoe actief is uw zoon/dochter met muziek buiten school? (bijvoorbeeld: spelen van muziekinstrument, lid van muziekvereniging of koor etc.) Heel erg actief ( +/- 4 uur per week) Redelijk actief (+/- 2 uur per week) Soms actief (+/- 2 uur per 2 weken) Nauwelijks actief (< 2 uur per maand) Niet actief 6) Vindt u het belangrijk dat uw zoon/dochter wordt gestimuleerd in muziek? 1(helemaal niet belangrijk) (heel erg belangrijk) 7) Stimuleert u uw zoon/dochter om actief te zijn met muziek? 1(nee, helemaal niet) (ja, heel erg) 8)Zijn er bezwaren voor u, om uw zoon/dochter te stimuleren in muziek of samen muziek gerelateerde activiteiten te ondernemen? (bijvoorbeeld gebrek aan tijd of financiële middelen) Nee Weet ik niet 9) Wat zijn bezwaren om uw zoon/dochter te stimuleren in muziek of samen muziek gerelateerde activiteiten te ondernemen? (meerdere antwoorden mogelijk) Tijd Financiële middelen Eigen motivatie Gebrek aan mogelijkheden in de omgeving Anders namelijk: 10)Bent u op de hoogte van het Leerorkest bij uw zoon/dochter op school? Nee 11) Op wat voor manier bent u op de hoogte gebracht van het Leerorkest? (meerdere antwoorden mogelijk) Via de basisschool van uw zoon/dochter Via Muziekschool de Wâldsang Via zoon/dochter Anders namelijk: Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 3

5 12)Wat is uw mening over het Leerorkest? 1(heel slecht initiatief) (heel goed initiatief) Toelichting (optioneel): 13) Hoe verwacht u dat uw zoon/dochter aankijkt tegenover het Leerorkest? (meerdere antwoorden mogelijk) Moeilijk Makkelijk Verplichting Leuk Uitdagend Saai Bijzondere ervaring Weet ik niet Anders namelijk: 14) Is uw zoon/dochter, sinds het meedoen met het Leerorkest, meer actief geworden met muziek buiten school? (bijvoorbeeld: door muziek te maken thuis, door lid te worden bij een muziekvereniging, door lid te worden bij een koor etc.) ) Zou uw zoon/dochter meer willen doen met muziek buiten school, sinds het meedoen met het Leerorkest? (bijvoorbeeld: lid worden van een muziekvereniging, of een instrument bespelen thuis) Nee Weet ik niet 16) Bent u op de hoogte van vervolgmogelijkheden van Muziekschool de Wâldsang, voor na het Leerorkest? (zoals aanbiedingen van Muziekschool de Wâldsang voor muziekles en andere projecten voor binnen- en buiten school) Nee 17) Zou u meer informatie willen over het Leerorkest? Nee Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 4

6 18)Zou u meer informatie willen krijgen over de vervolgmogelijkheden van Muziekschool de Wâldsang, voor na het Leerorkest? Nee Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 5

7 13.2 Enquête resultaten Vraag 1. Geslacht van leerlingen Leerorkest 1% Vraag 2. Leeftijd leerlingen Leerorkest 59% 41% Man Vrouw 51% 48% 8 jaar 9 jaar 10 jaar Tabel 7. Resultaten enquête vraag 1 Tabel 8. Resultaten enquête vraag 2 Vraag 3 en vraag 5 gingen over de mate waarin ouder en kind actief zijn met muziek. Zoals blijkt uit onderstaande grafieken, zijn de kinderen iets actiever in muziek. Bij de ouders is slechts 24 % actief in muziek, in meerdere of mindere mate. Slechts 8% is wekelijks actief in muziek. Echter, de verschillen zijn niet groot. 80 Vraag 3 en 5. Participatie in muziek 75, ,72 % ,94 10,14 4,35 0 4,35 4,35 Heel erg actief ( - 4 uur per week) Redelijk actief (- 2 uur per week) Soms actief (- 2 uur per 2 weken) 11,59 23,19 Nauwelijks actief ( 2 uur per maand) Niet actief Ouder/verzorger zoon/dochter Tabel 9. Resultaten enquête vraag 3 en 5 Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 6

8 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Vraag 4. Hoeveelheid muziekgerelateerde activiteiten samen met zoon/dochter 45% 35% 17% 1% 1% 1 (nooit) (heel vaak) Tabel 10. Resultaten enquête vraag 4 Vraag 6 en 7. Vindt u het belangrijk dat uw zoon/dochter wordt gestimuleerd in muziek, en stimuleert u zelf uw zoon/dochter? 40% 35% 38% 36% 35% 32% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 6% 12% 13% 17% 9% 3% Vindt stimulatie zoon/dochter belangrijk Stimuleert zoon/dochter zelf in muziek 0% 1 (helemaal niet belangrijk / nee, helemaal niet) (heel erg belangrijk / ja, heel erg) Tabel 11. Resultaten enquête vraag 11 Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 7

9 Vraag 6 en 7 zijn samen in een grafiek gezet, om te laten zien wat het verschil is tussen de antwoorden. Vraag 6 gaat over de vraag of de ouders het stimuleren van hun zoon/dochter op het gebied van muziek belangrijk vinden. Vraag 7 geeft antwoord op de vraag of zij zelf hun zoon/dochter stimuleren in muziek. De verschillen in de grafieken zien niet erg groot, maar wel is te zien dat het percentage ouders dat hun zoon/dochter stimuleert in muziek kleiner is dan het percentage dat het belangrijk vindt. Vraag 8. Zijn er bezwaren voor u om uw zoon/dochter te stimuleren in muziek of samen muziekgerelateerde activiteiten te ondernemen? 19% 62% 19% Nee Weet ik niet Tabel 12. Resultaten enquête vraag 8 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Vraag 9. Wat zijn bezwaren om uw zoondochter te stimuleren in muziek of samen muziekgerelateerde activiteiten te ondernemen 33% 42% Tijd Financile middelen Eigen motivatie Gebrek aan mogelijkheden in de omgeving 19% 6% Tabel 13. Resultaten enquête vraag 9 Toelichting vraag 9: Alleen de respondenten die vraag 8 hebben ingevuld met ja of weet ik niet, hebben vraag 9 ingevuld. Dit is in totaal 38 % van de respondenten. Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 8

10 Vraag 10. Bent u op de hoogte van het Leerorkest bij uw zoondochter op school 4% 96% Nee Tabel 14. Resultaten enquête vraag 10 Vraag 11. Op wat voor manier bent u op de hoogte gebracht van het Leerorkest (meerdere antwoorden mogelijk) 29% Via de basisschool van uw zoondochter 4% 67% Via Muziekschool de Wldsang Via zoondochter Tabel 15. Resultaten enquête vraag 11 Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 9

11 Vraag 12. Wat is uw mening over het Leerorkest 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0% 1 (Slecht initiatief) 3% 15% 42% 39% (Heel goed initiatief) Tabel 16. Resultaten enquête vraag 12 Vraag 13. Hoe verwacht u dat uw zoon/dochter aankijkt tegen het Leerorkest? (meerdere antwoorden mogelijk) 70% 60% 64% 50% 40% 30% 20% 10% 3% 9% 23% 12% 12% 22% 3% 0% Tabel 17. Resultaten enquête vraag 13 Toelichting op vraag 13. Bij vraag 13 konden meerdere antwoorden worden ingevuld, daarom is het totaal aantal percentages meer dan 100%. De percentages slaan allemaal op het totaal aantal respondenten. Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 10

12 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Vraag 14. Is uw zoondochter sinds het meedoen met het Leerorkest meer actief geworden met muziek buiten school 46% 1 (Helemaal niet actiever) 19% 22% 10% (Veel actiever) 3% Tabel 18. Resultaten enquête vraag 14 Vraag 15. Zou uw zoondochter meer willen doen met muziek buiten school sinds het meedoen met het Leerorkest 35% 22% Nee Weet ik niet 43% Tabel 19. Resultaten enquête vraag 15 Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 11

13 Vraag 16. Bent u op de hoogte van vervolgmogelijkheden van Muziekschool de Wldsang voor na het Leerorkest 45% Nee 55% Tabel 20. Resultaten enquête vraag 16 Vraag 17. Zou u meer informatie willen over het Leerorkest? Vraag 18. Zou u meer informatie willen over de vervolgmogelijkheden van muziekschool de Wâldsang? 28% 62% 72% Nee 38% Nee Tabel 21. Resultaten enquête vraag 17 Tabel 22. Resultaten enquête vraag 18 Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 12

14 13.3 Interviewvragen 1. Wat vindt u van het werken met het Leerorkest? 2. Wat zijn successen van het Leerorkest? (graag voorbeelden noemen) 3. Welke problemen komt u tegen in het Leerorkest? (graag voorbeelden noemen) 4. Hoe beleven de kinderen de lessen? (graag voorbeelden van kinderen noemen) 5. Kent u voorbeelden van kinderen die doorgaan met muziek, naast het Leerorkest? 6. Welke trends en ontwikkelingen in de muziekbranche ziet u en wordt hier ook op ingespeeld door het Leerorkest? 7. Welke kansen ziet u voor het Leerorkest? 8. Wat zou het Leerorkest verder optimaliseren? 9. Hoe ziet u de rol van de ouders in het Leerorkest? 10. Heeft u nog verdere opmerkingen? Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 13

15 13.4 Codeerlijst interviews Bij het analyseren van de interviews is gebruik gemaakt van de methode coderen. Hierbij wordt er door middel van arceren gekeken welke begrippen en thema s er aan bod komen in de verschillende interviews. Op deze manier wordt de mate van interpretatie zo klein mogelijk gehouden. De volgende lijst is gebruikt bij het coderen. - Ouders - Beleving kinderen - Communicatie - Materiaal Leerorkest - Leerkracht basisschool - Doel en missie Leerorkest - Differentiatie - Ruimte - Vervolgmogelijkheden - Trends/ontwikkelingen Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 14

16 13.5 Transcript interview docent 1 In deze bijlage is het transcript te vinden van het interview met docent 1 (D1). In de tekst wordt er verwezen naar de vier respondenten middels de code D1, D2, D3 en D4. De transcripten van de andere interviews zijn niet opgenomen in dit document in verband met de grootte van het document. Deze transcripten kunnen opgevraagd worden ter inzage. Transcript interview docent 1(D1) Datum: Locatie: Muziekschool de Wâldsang J: Ik had een aantal vragen over uw ervaringen met het Leerorkest. Want vorig jaar heeft u er ook mee gewerkt? D1: dat klopt J: Goed, allereerst zou ik graag willen weten wat uw mening is over het hele concept van het Leerorkest. D1: Op zich vind ik het concept Leerorkest best wel nuttig, omdat het toch een manier is waarop je heel veel kinderen in aanraking brengt met muziek. Het idee waaruit het is ontstaan, de sloppenwijken in arme landen is heel goed. En in Nederland zijn ze begonnen in de Bijlmermeer, hier had het ook een enorme functie. Niet alleen muziek, maar ook omgaan met elkaar, je ergens voor inzetten, samenwerken. Van alles en nog wat hadden ze daar als doel. Niet alleen de muziek, het was meer een soort middel. En daar doen ze het volgens mij ook in bijna alle groepen, heel lang door. En dat is bij ons natuurlijk een beetje anders. Het is hier eigenlijk bedoel van nou ja, kinderen krijgen een jaar lang dat Leerorkest en volgens mij is eigenlijk een beetje het idee erachter dat men hoopt dat ook heel veel kinderen dan wel verder gaan met een instrument. Maar dat werkt niet zo. Dus ja het idee erachter, daar kan ik me wel in vinden. J: Merkt u dan dat het idee hier niet helemaal is zoals het is bedoeld, oorspronkelijk? D1: Nou, ik weet niet of het helemaal zo is. Het idee is natuurlijk wel oorspronkelijk bedoeld dat kinderen een hobby krijgen en zich ergens voor inzetten. En dan ontwikkelt een kind zich tot een positiever mens en dat is ook wel het idee hierachter. Alleen wat je hier natuurlijk wel ziet, is dat kinderen al allerlei hobby s hebben. En daarom is het hier ook weer anders in een gebied zoals de Bijlmer. J: Waar ze gewoon veel minder kansen hebben. D1:, inderdaad. J: Ziet u ook overeenkomsten in die situatie en deze? D1: daar ken ik het niet goed genoeg voor, hoe het daar werkt. Dat kan ik eigenlijk niet zeggen. J: Wat vindt u echt een van de positieve kanten van het Leerorkest? D1:, dat ze in aanraking komen met muziek J: het eerste contact met muziek voor de kinderen? D1: inderdaad. Ik zit nu bijvoorbeeld op een van de twee scholen, dat is een school waar ze volgens mij haast niks aan muziek doen, zelfs amper zingen. Dus dan heeft het wel echt meerwaarde voor de kinderen. J: En wat ziet u als een van de minder sterke kanten van het Leerorkest? D1: Nou, toch wel dat het min of meer opgelegd is aan de kinderen. Een van de instrumenten moeten ze kiezen en wat je verder ook merkt, met bijvoorbeeld mijn instrument, dwarsfluit is gewoon heel moeilijk om in grote groepen aan te leren. Als ze eenmaal iets een beetje kunnen, dan kan je wat met zo n groep. Maar voordat ze iets kunnen, dat is verschrikkelijk. Ik heb dit jaar een groep van 6 en een groep van 9 en met name die groep van 9 daar zaten er een paar bij die er echt niets mee konden en er ook thuis niets mee deden. Dan is het Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 15

17 eigenlijk niet te doen. En diegenen die het dus wel goed kunnen, die gaan zich stierlijk vervelen, want je moet elke week weer opnieuw bij langs hoe je hem vast moet houden, hoe je moet blazen. Want voordat je er überhaupt maar geluid uit komt bij een dwarsfluit Dat is sowieso met lesgeven al het lastigste. Soms heb je kinderen en die hebben binnen de kortste keren een toon en die houden hem goed vast. Soms is dat motorisch ook heel lastig met blazen en duurt dat weken. En als je dan een groep hebt van 9 dan is het eigenlijk niet te doen. J: Merkt u daarin groot verschil met andere docenten, met een ander instrument? D1: De klarinettist, n, die heeft eigenlijk het zelfde wel. Dat dat blazen heel lastig is. Saxofoon heeft dat volgens mij ook wel wat, maar de strijkers bijvoorbeeld. Daar komt altijd wel geluid uit. Kijk of het nou heel mooi is, á lá, Daar kun je dus gelijk met geluid of ritme of tegelijk iets doen, of naar elkaar. Je kunt altijd iets doen. Maar bij ons, je kunt tegelijk proberen en als er dan een paar een toon hebben, dan is dat mooi. Maar als meer dan de helft van de groep dat niet heeft, dan werkt dat niet. Dus dat is wel een verschil. J: Het is dus, om bij het ene instrument een begin te krijgen, zorgt al voor problemen. Hoe gaat u daar dan mee om? In hoeverre is het mogelijk om te differentiëren en aandacht te geven in zo n klas aan iedereen? D1:, heel moeilijk! Het is al een groep van 9 die je uit de klas hebt gehaald, dus je zit al in een aparte ruimte. En de ruimte waar ik zit met deze groep, heeft een hele onhandige vorm, vrij klein, dus ze moeten in een soort halve cirkel zitten, een heel geprop. En er zit niets anders op dan dat je ze toch allemaal bij langs gaat. En degene die het goed kan, kun je een opdrachtje geven, van help je buurvrouw maar even. Maar dat verzand dus altijd heel snel. Kijk, het gaat altijd om geluid hè. Het lastige van muziek is dat het altijd geluid is. Je wordt knettergek van de herrie. Er zit niets anders op. Je kunt het uitleggen van, jongens, we moeten even. Pas als we allemaal een toon krijgen dan kunnen we verder. Diegenen die het moeilijk vinden, ga thuis nog eens aan de slag. Je kunt het allemaal heel positief brengen, maar je zult ze toch ook echt bij langs moeten. En dan hopen dat de rest of even rustig is, of even de buurvrouw helpt zonder dat het meteen verzandt in ander gedrag. J: Wat ik ook bijvoorbeeld uit de enquête met de ouders zag, is dat sommige ouders niet zo goed wisten wat ze zelf thuis moesten. Is er bijvoorbeeld instructie voor de ouders, is er contact met hen? D1: Hoe dat precies gaat, degene die dat organiseert, in dit geval Andries, doet dat. Er gaan brieven naar de ouders. Maar wat daar precies instaat, dat weet ik niet. Vorig jaar, op de school waar ik zat, heb ik nog wel een aparte brief gedaan. Dat ze dus thuis ook wel, als het kan, moeten oefenen en ik vertel ook altijd aan de leerlingen wat ze kunnen oefenen. Dus wat we hebben gedaan, dat kunnen ze thuis nog eens doen. Maar ook toen de ouders een brief hadden, het maakt niets uit. De meeste kinderen oefenen niet. Een aantal wel, die spelen leuk de liedjes die ze gedaan hebben. Gericht huiswerken opgeven zoals op muziekschool dat heeft niet echt zin. Maar wel van jongens, ga lekker die liedjes spelen en doe wat je moeilijk vind, dat doe ik wel. Misschien kan het nog specifieker naar de ouders gecommuniceerd worden, wat wel het beste werkt in een centrale brief. Maar over het algemeen worden die brieven ook heel slecht gelezen. J: En dan is het natuurlijk zo dat de kinderen die het al leuk vindenen talent hebben, die doen het wel en dan krijgt het een plek thuis D1: Maar de kinderen die het niet zo leuk vinden, of het moeilijk vinden en het daarom misschien ook niet leuk vinden, die doen het niet en dat komt dan toch wel omdat het niet hun eigen keuze is, maar omdat het nou eenmaal is bepaald dat ze dit een jaar lang gaan doen. Dus ik vind het ok wel lastig om te zeggen dat ze elke dag moeten oefenen, want ze hebben er niet zelf voor gekozen. J: Een kind zit een jaar lang vast aan het instrument, is er een mogelijkheid om te wisselen als ze het niet leuk vinden, of te moeilijk is. Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 16

18 D1: Nee, daar is bewust voor gekozen. Omdat, er anders grote kans is dat er een enorm verloop is en dat er om de haverklap gewisseld wordt. Omdat kinderen toch wel erg de neiging hebben om te denken nou, ik vind dat leuker, of ik wil liever dat, of dit vind ik zo moeilijk. Maar dat je gewoon merkt dat als ze zich even iets inzetten, ze het prima kunnen. Dus dat is ook wel in overleg met de school, dat als je er eenmaal aan begint, dan is het einde zoek. Want als het bij een kind gebeurt, dan weet je dat een ander kind ook gaat zeggen en dat het dan om de haverklap aan de orde is. En dat kan gewoon niet. Dan schiet je niks op, want dan moet een kind naar een ander instrument en heeft het weer een achterstand. J: En ze hebben misschien ook het idee dat als iemand anders iets goed kan, ze dat ook willen doen, terwijl het voor hen alsnog een stuk moeilijker is. D1, dan is het misschien alsnog niet leuk, of moeilijk J: Ervaart u ook dat de kinderen het zien als iets speciaals, er wordt natuurlijk toegeleefd naar de grote uitvoering en er wordt een compleet orkest gevormd. Wordt het meer gezien als verplichte les, of als een bijzondere ervaring? D1: Heel verschillend. Over het algemeen denk ik dat de kinderen het orkest heel leuk vinden. Ook met de orkest repetitie de laatste keer, het is een beetje anders dan vorig jaar, want toen waren alle scholen samen, ook Joure en Heerenveen. Dit jaar hebben we de deelrepetities met alleen alles van de Wâldsang. De eerste repetitie vonden ze allemaal erg leuk. De tweede deelrepetitie, die hebben we net gehad, viel wat tegen. De kinderen waren ook erg onrustig, het verliep rommelig. Het lag ook voor een deel aan de dirigent, die had er weinig vaart in. En de kinderen hadden gerekend op de nieuwe liedjes en er werd heel lang stilgestaan bij de oude liedjes. Dus toen zeiden ze op een gegeven moment, nou juf, ik vond de lessen toch eigenlijk veel leuker (lacht). Toen dacht ik, hoe is het mogelijk. Want ze waren de week ervoor echt heel erg vervelend. Dus toen dacht ik huh? Maar het is verschillend. Een paar doen ongelooflijk hun best en die doen het geweldig. En de anderen vervelen zich een ongeluk. Maar ik denk ja, dat is niet anders dan als met rekenen of taal. J: Zijn de kinderen die het goed kunnen of leuk vinden ook vaak de kinderen die al iets met muziek hebben, of ook kinderen die er nog nooit iets mee hebben gedaan? D1: Ook wel die er nog nooit iets mee hebben gedaan. J: Dat ze hierdoor ontdekken hoe leuk het is D1 ja heel verschillend, Je kunt niet echt zeggen die het al doen vinden het heel leuk. En die nog niets ermee doen vinden het niet leuk, het is heel wisselend. Overwegend zijn er niet heel veel die al echt actief zijn met muziek. Op de ene school helemaal niets, op de ander school allemaal AMV blokfluitles gehad. Op de andere school waren er een paar die hebben op een soort opera-kinderkoor gezeten. Dus die kunnen erg goed zingen, dus daar zit de muziek al veel meer in de school J: Hoe kijkt u terug op vorig jaar, met de grote uitvoering. Hoe wordt dat door de kinderen ervaren? D1: Volgens mijn vonden ze het allemaal wel erg leuk. J: Kent u ook voorbeelden van kinderen die wel doorgaan met muziek, na het Leerorkest. Als ze vorig jaar hebben meegedan D1 Vorig jaar was er een jongetje die wilde graag door, maar met sax, dus die is naar saxofoonles gegaan, verder niet. Dit jaar op de school in Oenkerk, zijn er een paar die zouden wel door willen gaan, dat zeggen ze nu. Maar of dat ook echt gebeurt, dat vraag ik me af. Want ja, het is nu een jaar lang gratis. Vorig jaar die jongen die door is gegaan, daar is een speciaal aanbod voor gekomen, het instrument een jaar gratis en een lager tarief, ik weet het niet. Maar er is een speciaal aanbod voor gekomen. En d\at is ook wel dat het niet heel veel uithaalt,. Want ze hebben nu een jaar lang gratis, instrument mee, alles gratis. In Oenkerk betalen de ouders volgens mij een klein bedragje. Dat doen ze bij alle activiteiten daarm altijd een klein bedrag. Want dan moeten de ouders er ook echt achter staan. Ik meen dat ze er 20 euro moeten betalen voor het hele jaar, dat zou je even aan de school moeten vragen. Maar ja, dan moeten ze opeens een instrument aanschaffen, wat gewoon veel geld kost en ze moeten op Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 17

19 les. En wat dan ook in hun ogen opeens heel veel geld kost. Er zijn er nu dus wel een paar die zeggen dat ze door willen, maar het zou me niets verbazen als dat niet gebeurt. Het is voro mij iig niet een reden dat ik da Leerorkest moet doen, omdat ik er dan veel leerlingen bij krijg J: zou er een manier zijn waarop dat wel zou zijn? D: Ik denk dat als je misschien de lessen tegen een heel laag tarief zou aanbieden, bijvoorbeeld meteen aansluitend aan de schooltijd, op de school zelf. Maar dat is voor ons lang niet altijd mogelijk. Maar dat is voor ons lang niet altijd mogelijk. Want we worden straks allemaal zzp er en dan geef je in feite gratis les. Eigenlijk is dat niet haalbaar. J: maar ik heb begrepen dat er een soort na traject kan zijn, dat je voor een lager tarief lessen kunt volgen, ook op school, als een soort vervolg op het Leerorkest. D1: dat zou kunnen helpen, maar dan moet het voor de docenten heel duidelijk zijn., dit is het tarief,. Zo zou het moeten. Maar dat is nooit geweest. Het was allemaal heel vaag, daar is nooit duidelijkheid in geweest. Daarom is toen maar die enige leerling overgebleven J: Dus eigenlijk heeft u zelf ook geen idee wat er zou kunnen? D1: Nee, het zou voor een docent uitkunnen als er bijvoorbeeld 4 door willen gaan. Het is een beetje op mijn route, voor ik naar Damwoude ga, geef ik op Oenkerk die kinderen les. Als dat zou te regelen is, dat je er vier les geeft en die hebben dan een lager tarief, dan moet er over getwist worden hoe dat precies kan. Dan zou dat moeten kunnen. J: Dan zou dat dus duidelijk moeten zijn voor hier, voor u en voor de leerlingen, D1: en ruim op tijd J: Zijn er nog andere dingen waarvan u denkt wat een punt is waar aan gewerkt mag worden D1: Communicatie is heel lastig, waar ook niet, verschrikkelijk lastig. Er gaat heel veel over de mail. Veel afspraken worden niet nagekomen. Volgens mij vind de school of docent dat ze dingen te laat horen, of ze vragen iets aan hen en dan weten ze het zelf ook niet. Dus dat zou beter moeten. En ook het inspringen op het materiaal voor de kinderen. Het is soms wat oubollig, er zitten een paar leuke liedjes bij, maar ook best veel oubollig. De cd waarop het wordt voorgezongen is echt een beetje een tuttige dame. Het is niet echt stimulerend. Er zit ook best een hele leuk liedje bij, het zenuwen lied, maar bijna alle kinderen hebben die dan al in groep 3 gehad en het is groep 5. Dus het zou wel wat meer, kijk wij gebruiken al het officiële materiaal van het leerorkest uit Amsterdam, maar er mag wel eens naar gekeken worden J: En u zei iets over communicatie, kunt u daar een voorbeeld van noemen? D1:, bijvoorbeeld je spreekt iets af voor de repetitie, die en die stukken gaan we doen. Vorig jaar liep dat niet goed, maar dan was het het eerste jaar. Nu zijn er duidelijk afspraken. Dan moet iedereen zich eraan houden. Ook de collega s. Soms is een stuk gewoon te moeilijk dus dan wordt er wat aangepast. Dat kan dan ook altijd wel. Maar de dirigent moet zich er ook altijd aan houden. Maar toch komt er weer eens een stuk erbij. Of was er de afspraak dat elke sectie zich kon laten horen, maar dan was er toch niet genoeg tijd voor. Dan wordt dat allemaal bij elkaar gegooid. Dan denk ik ja, communiceren moet van alle kanten. Je moet je aan je afspraken houden. Dan kan je later zeggen, dit werkt niet, dit werkt wel. Anders werkt het helemaal niet. J: en voor de volgende keer denk je dat het dan weer hetzelfde gaat D als blijkt van tevoren dat iets echt niet gaat lukken, dan kun je het erover hebben. Maar zelf dan nog, probeer de docent toch mee te nemen, maak een makkelijkere partij, pas het wat aan, ga later met elkaar om de tafel over hoe we het moeten doen. J: is er ook overleg met de andere docenten en coördinatoren? D vorig jaar hadden we vaker overleg, ten minste van hier. Vorig jaar hebben we ook wel gehad dat we na afloop van de grote deelrepetitie dat we met al die docenten en coördinatoren bij elkaar zitten, maar dat werkt helemaal niet. Sommige vertellen van alles en anderen zeggen helemaal niets. Dus zeiden we maar, stuur maar als je commentaar hebt het even via de mail, dan kunnen we er naar kijken. Maar dit jaar komt er van evalueren erg weinig. Dus die eerste Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 18

20 keer hebben we wel onze punten op kunnen sturen, maar ik heb er niets meer van gehoord. Ik heb nu helemaal nog niets gehoord, dus.. J: is het overleg met alleen de docenten van hier en coördinatoren. Zijn er nog meer dingen waar aan gewerkt kan worden D1 ik geloof het niet. Je bent erg afhankelijk van de klassen. We hebben in Oenkerk een best leuke klas, de ene groep is ook wat lastiger dan de andere. Hardegaryp si gewoon heel moeilijk, bij mijn collega s ook. en dan denk je wel eens, waar doe ik het eigenlijk voor. Je wilt gewoon een uur lang lekker muziek maken en goed kunnen werken J: waar ligt dat dan aan volgens u? D1: het is gewoon een hele moeilijke klas. Met veel moeilijke kinderen, probleemkinderen, moeilijke thuissituaties, adhd, noem maar op. En we zijn er natuurlijk niet in gespecialiseerd. Maar het is ook als je een uur muziek geeft, wil je gewoon een uur muziek geven. Dus het is anders dan een docent voor de klas. Die zet ze aan het werk, ze gaan lezen, rekenen, zijn ze een tijdje druk bezig. Het is een hele situatie. Die heeft ook een andere binding met de kinderen. Wij moeten de kinderen snel kennen. De een is daar handiger dan de ander J: de docent is er wel altijd bij? D1 nee nee nee J: Is hij er nooit bij? D1: nou, soms heel eventjes. Maar de ene school eigenlijk nooit. Maar daar is nu ook een afsprak gemaakt dat dat wel moet. Hij moet gewoon van de ene groep naar de andere en beetje rouleren. Ik heb er zelf niet echt progblemen mee dat hij er niet bij is J weet u ook waarom? D1: weet ik eigenlijk niet. Hij zat meestal bij de saxofonisten. Dat waren volgens mij ook lastige kinderen. Maar verder weet i kniet. sommige scholen is het oo helemaal niet nodig. Maar je zou zeggen, als je al die groepen even bij langs gaat, dat is ook een bpaalde vorm van interesse tonen naar de kinderen. J: en u bent toch een beetje een vreemde voor de kinderen D nu niet meer, maar in het begin wel ja J: merkt u ook een groot verschil met het begin van jaar tot nu het tegen het einde loopt, in hoe de lessen gaan en hoe de leerlingen reageren D de groep in hardegaryp wordt steeds drukker en drukker, dat ligt niet aan ons, maar dat zijn ze volgens mij helemaal. Je merkt wel dat je meer contact hebt met de kindern, want je kent ze. De een zal er ook meer meoite mee hebben dan de ander. Ik merkt het wel dat je sneller contact hebt met de kinderen. Met zo n deelrepetitie roepen ze van grote afstand dat ze je zien en ze komen bij je langs om te zeggen dat ze het leuk vinden of niet. het zijn echt jonge kinderen en ze zien je echt als juf of meester J: het heeft wel veel tijd nodig neem ik aan D: dat wisselt. Het wisselt echt met de kinderen. Het ene kind geeft sneller zijn vertrouwen dan de ander J: zijn er ook trends in het onderwijs of in muziekonderwijs wat ook aan bod komt in het Leerorkest? D: Nou weet ik niet, eigenlijk de trend in het onderwijs is dat elk kin in zijn eigen niveau en zijn eigen tempo zich kan ontwikkelen en bij het muziekonderwijs steeds meer, ook op muziekscholen of basisscholen, grote groepen, alles tegelijk. Ik vind dat heel tegenstrijdig en denk ook helemaal niet dat het goed is. Differentiatie is de trend in het onderwijs en in het muziekonderwijs helemaal niet. J: is dat om praktische redenen, of is dat bewust D nee niet bewust, ik denk dat het praktisch is. Dan is het zo goedkoop mogelijk. Als de kinderen maar een beetje worden bezig gehouden met muziek, vinden ze het al snel goed. En niveau is niet belangrijk. Daar heb ik het wel moeilijk mee. Ik wil mijn vak wel goed doen en ik wil wel het niveau kunnen uitdragen. Ik wil ieder kind op zijn eigen niveau kunnen helpen en dat kan ik nu absoluut niet Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 19

21 J: heeft u deze dingen al eens aangeven D lacht oh ja!het speelt ook in muziekscholen, Je moet in steeds minder tijd steeds meer leerlingen stoppen en dat moet allemaal fantastisch, alleen maar leuk zijn. Het gaat nergens meer over. Het gaat niet over niveau. Over 20 jaar speelt denk ik geen kind meer fatsoenlijk fluit. J: en wat is dan de reactie die u krijgt? D: ja ja, de politiek wil het, dat soort dingen. Toch denk ik dat er op een gegeven moment mensen zijn die het wel gaan zien. Kwaliteit vraagt iets. Als je kwaltietei wil leveren heb je tijd nodig en dat kost misschien wat meer. Ik denk ook wel dat dat misscien gaat keren. J: Zijn er ook nog trends in de muziek zelf? Algemene trends waar wel of juist niet op wordt ingespeeld D: nou, niet echt. docenten proberen wel altijd mee te gaan in wat kinderen leuke muziek vinden. Maar dat Leerorkest heeft niet altijd even leuke muziek. Het materiaal zou wel wat meer mogen. J: Zijn er ook nog kansen voor het Leerorkest? Dingen buiten het project waar ze nog ietrs mee D zouden kunnen, waardoor het een groter succes zou worden? ik zou het zo niet weten. Ik denk ook als de KEK subsidie verdwijnt, of als scholen meer moeten bijdragen, dan vraag ik me af hoeveel scholen het blijven doen. Muziek is toch wel iets, iedereen zegt dat hij het heel leuk en belangrijk vind. Maar het hangt er altijd bij. Ik werk hier nu 27 jaar en het is altijd zo geweest en het wordt alleen maar erger. Nee, ik zie het niet zo. J: Zijn er bedreigingen D: De subsidies bijvoorbeeld. Als er meer betaald moet worden, als scholen meer moeten bijdragen kan dat een bedreiging zijn, dat begrijp ik ook wel. Scholen kunnen geld ook maar 1x uitgeven. Ze hebben ook niet veel geld en ze moeten steeds meer en ze hebben steeds meer taken. J: heeft u nog andere opmerkingen, wat u kwijt wil, wat belangrijk is om mee te nemen in het onderzoek naar het Leerorkest? D1: weet ik eigenlijk niet. I9k vind het dus op zich best nut hebben, maar ik vraag me af hoelang het zal standhouden J: en of het echt de doelen wel haalt D1, kijk als het puur als doel heeft om veel kinderen op enige manier in aanraking te laten komen met muziek dan is het prima. Wil je er wat meer mee, dan nee. J: Goed, we hebben een boel besproken waar ik wat mee kan, dus ik zal dit uitwerken en dan zal ik het ook even opsturen om het u door te laten lezen. Hartelijk bedankt in ieder geval D: Je kunt altijd nog mailen als je vragen hebt. Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 20

22 13.6 Observatieformulier Afstudeeronderzoek Jouke Wijnne 21