JESSICA. Een nieuwe manier van investeren in stedelijke ontwikkeling

Transcriptie

1 JESSICA Een nieuwe manier van investeren in stedelijke ontwikkeling

2 JESSICA voor Rijks- en provinciale overheden? In deze info-sheet wordt ingegaan op de specifieke voordelen van het instrument JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) voor de rijksoverheid en provinciale overheden. Het belangrijkste voordeel is dat stedelijke ontwikkeling door middel van JESSICA wordt mogelijk gemaakt in een tijd waarin juist de financierbaarheid van projecten onder druk staat. JESSICA is geen nieuwe pot met geld, maar een andere denk- en handelwijze om met de beschikbare en/of toekomstige financiële middelen (uit de Europese Structuurfondsen, EFRO) op een verantwoorde manier om te gaan. JESSICA is een financieringsvehikel dat geld kan verstrekken door middel van leningen, achtergestelde leningen, garanties en participaties. Dit gebeurt door het oprichten van een stadsontwikkelingsfonds (urban development fund, of udf). Er kan meer volume beschikbaar komen, tegen lagere rentes, gunstige aflossingsvoorwaarden en bovenal komen de leningen niet op de balans van de overheden te staan. Voordelen voor Rijks- en provinciale overheden In tegenstelling tot afgelopen jaren worden de EFRO subsidies omgezet in revolverende fondsen. Dat betekent voor de overheden dat zij langduriger investeringen kunnen doen, JESSICA is immers een revolverend fonds; De ingebouwde hefboomwerking van het fonds (door inbreng van additioneel vermogen vanuit overheid wordt het vertrouwen vanuit marktpartijen versterkt en het risico verlaagd) vergroot de kans dat private kapitaalverschaffers aangetrokken kunnen worden Er kan efficiënter met de eigen (beperkte investerings)middelen worden omgegaan, er kan per saldo in meer projecten geïnvesteerd worden; De overheden zouden ieder een eigen Nationaal Investeringsfonds of provinciale investeringsfondsen kunnen oprichten om zo langjarig in hun eigen gebieden te kunnen investeren; Daarmee zouden zij heel gericht hun eigen beleidsprioriteiten en prioritaire projecten kunnen steunen en realiseren; Een landelijk of provinciaal investeringsfonds maakt naast thematische focus ook regionale prioritering of herverdeling beter mogelijk; Investeren via de JESSICA-systematiek zou een goed, duurzaam en goedkoper alternatief kunnen zijn voor subsidieregelingen, die nu vaak in afbouw zijn of gaan raken; De JESSICA systematiek dwingt investeerders en projectontwikkelaars om duurzame en economische haalbare projecten te ontwikkelen. De verschuiving van subsidie naar investering dwingt partijen om nog meer oog te hebben voor het eindproduct. Hiermee wordt de focus meer gelegd op de lange termijn in plaats van op eventuele quick-wins; dit komt de maatschappelijke effecten ten goede; Het maatschappelijke effect wordt versterkt doordat JESSICA juist die projecten mogelijk maakt die een maatschappelijk belang hebben. Janbart van Ginkel T E janbart.vanginkel@ecorys.com Damo Holt T E damo.holt@ecorys.com

3 JESSICA voor gemeenten? JESSICA staat voor Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas. Wat zijn de voordelen voor gemeenten? Het belangrijkste is dat stedelijke ontwikkeling door middel van JESSICA wordt mogelijk gemaakt in een tijd waarin juist de financierbaarheid van projecten onder druk staat. JESSICA staat voor een andere denk- en handelwijze om met beschikbare en/of toekomstige financiële middelen (uit de Europese Structuurfondsen, EFRO) om te gaan. JESSICA is een financieringsvehikel dat geld kan verstrekken door middel van leningen, achtergestelde leningen, garanties en participaties. Dit gebeurt door het oprichten van een stadsontwikkelingsfonds (urban development fund, of udf). Er kan meer volume beschikbaar komen, tegen lagere rentes, gunstige aflossingsvoorwaarden en bovenal komen de leningen niet op de balans van de gemeente te staan. Om te beoordelen of projecten in aanmerking komen voor JESSICA kan onderstaande beslisboom worden doorlopen: Voordelen voor gemeenten Omdat JESSICA uitgaat van een revolverend karakter kunnen gemeenten meerdere keren gebruik maken van hetzelfde kapitaal. Dus kunnen op de lange termijn meer projecten worden ondersteund; Als gemeenten zelfstandig een voldoende groot investeringspotentieel hebben kan een eigen gemeentelijk ontwikkelingsfonds worden opgericht. Dat betekent dat daarmee middelen zullen revolveren binnen de stadsgrens. Daarmee verzekert een stad zich van een zeer langjarig investeringspotentieel; Het fonds kan worden gebruikt om de eigen gemeentelijke beleidsprioriteiten en prioritaire projecten effectiever te realiseren (bijvoorbeeld gebiedsontwikkelingen, duurzaamheid, starterspanden, verbetering particuliere woningvoorraad etc); JESSICA betekent dat het eigen vermogen voor een project kan worden vergroot, tegen gunstige voorwaarden. Dit betekent een triggerfunctie voor private partijen en financiële instituties waarmee met name publiek-private projecten sneller van de grond kunnen komen; Door inbreng van de middelen vanuit JESSICA wordt het investeringsrisico voor de gemeenten verkleind, waardoor zij met hetzelfde geld nu meer ontwikkelingen tegelijkertijd kunnen ondersteunen; Een lening die via JESSICA wordt afgegeven komt niet op de balans van de gemeente te staan. Janbart van Ginkel T E janbart.vanginkel@ecorys.com Damo Holt T E damo.holt@ecorys.com

4 JESSICA voor de private markt? In deze info-sheet wordt ingegaan op de specifieke voordelen van het instrument JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) voor de private sector. Het belangrijkste voordeel is dat stedelijke ontwikkeling weer mogelijk wordt gemaakt in een tijd waarin juist de financierbaarheid van projecten onder druk staat. JESSICA is geen nieuwe pot met geld, maar een andere denk- en handelwijze om met beschikbare en/of toekomstige financiële middelen (uit de Europese Structuurfondsen, EFRO) om te gaan. JESSICA kan geld verstrekken door middel van (achtergestelde) leningen, garanties en participaties. Dit gebeurt door het oprichten van een stadsontwikkelingsfonds (urban development fund, of udf). Er kan meer volume beschikbaar komen, tegen lagere rentes en gunstige aflossingsvoorwaarden. Voor private partijen kan JESSICA interessant zijn op projectniveau (als projectindiener of partner in een project) of op fondsniveau (als participant in een investeringsfonds). Om te beoordelen of projecten in aanmerking komen kan onderstaande beslisboom worden doorlopen: Voordelen voor private partijen JESSICA betekent dat het eigen vermogen voor een project kan worden vergroot, tegen gunstige voorwaarden. Dit betekent een triggerfunctie voor beleggers/investeerders en financiële instituties (betere leverage ) om eerder mee te doen waardoor projecten sneller van de grond kunnen komen; Door inbreng van de middelen (bijvoorbeeld achtergestelde leningen, of garantstellingen) vanuit JESSICA worden de risico s voor de private partners verkleind; Omdat JESSICA een revolverend fonds is, zal terugbetaald vermogen opnieuw in een betreffend project of gebied geïnvesteerd kunnen worden: de publieke sector als partner in het project borgt daarmee haar langdurige betrokkenheid en het betekent een verdubbeling van de mogelijke publieke investeringen over de lange termijn. Projecten waar JESSICA bij uitstek voor geschikt is zijn bijvoorbeeld de benodigde voorinvesteringen in herontwikkelingslocaties, industrieel/cultuurhistorisch erfgoed, verduurzaming van gebouwen, etc. JESSICA biedt beleggers/investeerders en financiers een nieuwe propositie: een investeringsfonds dat investeert in Nederlandse gemeenten en vastgoed, of een investeringsfonds met een specifiek thema zoals duurzaamheid of een gebiedsontwikkeling.

5 Janbart van Ginkel T E janbart.vanginkel@ecorys.com Damo Holt T E damo.holt@ecorys.com

6 JESSICA voor woningcorporaties? JESSICA staat voor Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas. Wat zijn de voordelen voor woningcorporaties? Het belangrijkste is dat stedelijke ontwikkeling door middel van JESSICA weer mogelijk gemaakt wordt in een tijd waarin juist de financierbaarheid van projecten onder druk staat. JESSICA staat voor een andere denk- en handelwijze om met beschikbare en/of toekomstige financiële middelen (uit de Europese Structuurfondsen, EFRO) om te gaan. JESSICA is een financieringsvehikel dat geld kan verstrekken door middel van leningen, achtergestelde leningen, garanties en participaties. Dit gebeurt door het oprichten van een stadsontwikkelingsfonds (urban development fund, of udf). Er kan meer volume beschikbaar komen, tegen lagere rentes en gunstige aflossingsvoorwaarden. Om te beoordelen of projecten in aanmerking komen voor JESSICA kan onderstaande beslisboom worden doorlopen: Voordelen voor woningcorporaties Op basis van de laatste Europese richtlijnen mogen corporaties bijvoorbeeld simpel gezegd- niet langer hun voorrechten inzetten om commerciële projecten (niet-diensten van Algemeen Economisch Belang) te ontwikkelen. JESSICA kan hiervoor worden ingezet in plaats van middelen op de kapitaalmarkt te moeten aantrekken tegen hogere tarieven en striktere condities waardoor projecten eerder haalbaar worden; Daarmee worden voorinvesteringen beter mogelijk gemaakt in projecten zoals de herontwikkeling van oude fabriekpanden, starterspanden of de ontwikkeling van de plint van grotere complexen; JESSICA betekent dat het eigen vermogen voor een project kan worden vergroot, tegen gunstige voorwaarden. Dit betekent een triggerfunctie voor financiële instituties (betere leverage ) om eerder mee te doen waardoor projecten sneller van de grond kunnen komen. Zo kunnen corporaties sneller hun huidige voorraad kunnen aanpakken en vergroten (herontwikkeling, restauratie, sloop-nieuwbouw). Samen met de gemeente kan bijvoorbeeld ook een verduurzamingsfonds worden opgericht. Door inbreng van de middelen (bijvoorbeeld achtergestelde leningen, of garantstellingen) vanuit JESSICA wordt het risicoprofiel voor de corporaties verkleind. Janbart van Ginkel T E janbart.vanginkel@ecorys.com Damo Holt T E damo.holt@ecorys.com

7 Voor meer informatie Meer weten over JESSICA? Neem contact met ons op: Janbart van Ginkel T E janbart.vanginkel@ecorys.com Damo Holt T E damo.holt@ecorys.com ECORYS Nederland BV Postbus AD Rotterdam Bezoekadres Watermanweg GG Rotterdam T F E netherlands@ecorys.com W