1. NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN GTS 2008 DOORLOPEND NAAR 2009 (REF. KOSTENTABEL 1)

Transcriptie

1 1. NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN GTS 2008 DOORLOPEND NAAR 2009 (REF. KOSTENTABEL 1) Dit onderdeel betreft activiteiten en investeringen met betrekking tot nieuwe producten en diensten die in 2008 zijn geïnitieerd. De kosten hiervan lopen door in 2009 en vormen extra kosten ten opzichte van de kosten van 2007 welke als basis zijn gehanteerd voor de x-factorbesluiten. 1.1 Diensten T2008 Contracteren OV exits Voor de contractering van de OV stations is in 2008 overgegaan op een nieuw model waarbij shippers met licentie B de totale door GTS vastgestelde plancapaciteit contracteren. De plicht tot contracteren is onderdeel van de toekenning van licentie B en is langjarig voortrollend. De verdeling tussen de shippers van zowel het aandeel klein- als grootverbruik zal worden gebaseerd op bij de RNB bekende aansluitregisters en profielen. - Conform Transportvoorwaarden Gas LNB artikel 2.1.2b - reflectief voor OV, kosten transparant (EU verordening 1775). IT investering Beheer en onderhoud, mensinzet Allocatie grenscapaciteit Eucabo Om de korte termijn handel op grenspunten te ondersteunen heeft GTS in 2007 in samenwerking met het toenmalige BEB een tool ontwikkeld om de boeking van (korte termijn) grensoverschrijdende capaciteit te vereenvoudigen (EUCABO). Deze tool is sinds februari 2008 operationeel. GTS speelt hiermee in op behoefte uit de markt naar efficiëntere toewijzing van capaciteit op grenspunten. Dit komt de marktwerking en liquiditeit van de handelsplaatsen aan weerszijden van de grens ten goede. - GTS speelt hiermee in op het verzoek van de minister van EZ om de allocatie op grenspunten te verbeteren (brief EZ 18 februari 2008, monitor energiemarkten 2007) - De European Federation of Energy Traders (EFET) heeft in oktober 2006 middels een brief aan het Gas Regional Initiative (GRI) NW Europa aangedrongen op de ontwikkeling van gebundelde capaciteitsproducten, zowel primair als secundair. Gezien de werkdruk binnen het GRI was ontwikkeling binnen het GRI van het product gebundelde primaire capaciteit op dat moment niet mogelijk. GTS en -destijds- BEB hebben vervolgens deze dienst gezamenlijk ontwikkeld als spin-off van het GRI. IT investering Beheer en onderhoud Blad 1 van 7

2 1.3 Transparantie Transport Insight Middels de publicatie Transport insight stelt GTS sinds 2008 meer en inzichtelijker informatie beschikbaar over het transportsysteem en over de planning van haar transport activiteiten. Hiermee komt GTS tegemoet aan behoefte uit de markt om alle partijen van voldoende informatie te voorzien. Bovendien stelt het GTS beter in staat vragen uit de markt adequaat te beantwoorden. GTS zal deze publicatie in de toekomst blijven updaten en waar nodig verbeteren en uitbreiden. - Conform aanbevelingen Monitor Energiemarkten 2007 Mensinzet NMa dataverzoeken De steeds complexere en meer frequente verzoeken van de NMa aan GTS voor het aanleveren van informatie heeft geresulteerd in 1 fte extra mensinspanning en additionele accountantskosten. - Voldoen aan verzoek NMa Mensinzet Accountantskosten NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN RESEARCH 2009 VOOR GTS (REF. KOSTENTABEL 2) Dit onderdeel betreft extra kosten voor nieuwe research activiteiten welke in 2009 voor GTS worden uitgevoerd. 2.1 Duurzaam Inpassing nieuwe gassen Door het afnemende binnenlandse aanbod is door Gasunie/GTS de gasrotonde als begrip geïntroduceerd om het gas naar Nederland te halen als doorvoer naar het buitenland, maar ook om de binnenlandse gasvoorziening zeker te stellen. Naast nieuwe import gassen zoals LNG en gas uit Rusland is ook bio/groen gas in opkomst. Deze nieuwe gassen kunnen een andere gassamenstelling hebben dan de tot nu toe gebruikte gassen. GTS zal zich moeten vergewissen van de inpasbaarheid van deze gassen. Hiertoe is onderzoek opgezet om de effecten van gebruik van deze gassen vast te stellen op de in Nederland gebruikte gasapparatuur zoals huishoudelijke apparatuur, industriële branders en gasmotoren. Ook wordt onderzocht wat de consequenties kunnen zijn op het gebied van netintegriteit. Dit onderzoek zal nog enige tijd in beslag nemen. Gezien het belang van het inpassen van nieuwe gassen is kennis op dit gebied voor een netbeheerder essentieel om aan wettelijke taak om gas in te nemen en te transporteren. - Gaswet artikelen 10 lid 1 en artikel 10a lid c. Onderzoek, analyse etc Blad 2 van 7

3 Micro WKK GTS heeft als wettelijke taak om te zorgen voor veilig en doelmatig gastransport en volgens artikel 40 lid 3 van de gaswet ook bij het vaststellen van de tariefstructuren en voorwaarden bij het sluiten van overeenkomsten voor het verrichten van transport en transportondersteunende diensten het belang van een duurzame, doelmatige en milieuhygiënische energievoorziening in acht te nemen. Daarnaast is GTS gehouden om het net onder economische voorwaarden in werking te hebben. Het optimaal inzetten in het net nu en de toekomst is daaruit een voortvloeisel. In dit kader is de activiteit micro WKK in de huishoudens opgestart. Door de verhoogde energie-efficiëntie in de markt voor kleinverbruik neemt de benutte RTL capaciteit af. Invulling van deze capaciteit voor gastoepassingen voor duurzame doeleinden is dan ook een win/win situatie. Micro warmtekracht centrales in de huishoudens heeft het grote voordeel dat met aardgas elektriciteit wordt gemaakt en dat de restwarmte wordt gebruikt voor de verwarming van het huis. Op deze wijze stijgt het energetisch rendement sterk en wordt de totale CO2 uitstoot en energieverbruik in Nederland verlaagd. Daarnaast hoeven nieuwe centrales niet te worden gebouwd en worden netverzwaringen om de elektriciteit over grote afstanden te transporteren voorkomen. GTS ziet het als haar taak om aan de introductie en verdere ontwikkeling van micro WKK bij te dragen. Dit wordt gedaan door het uitwerken van concepten die gebruikt kunnen worden en door het testen van apparatuur die bijna op de markt gebracht kunnen worden. In 2008 zijn onder andere een tweetal brandstofcellen getest. - Gaswet artikelen 40 lid 1 en 3 Onderzoek, analyse etc Footprintreductie Naast het stimuleren van doelmatig aardgasverbruik is door GTS ook onderzoek gestart naar het reduceren van haar eigen footprint 1. Hiertoe worden een aantal onderwerpen uitgewerkt. Beperken van de broeikasgasemissies van Gasunie (artikel 10 lid 1 Gaswet) Onderzoek, analyse etc NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN GTS 2009 (REF. KOSTENTABEL 3) Dit onderdeel betreft extra kosten voor nieuwe producten en diensten welke in 2009 zijn geïnitieerd. 3.1 Diensten T2009 Dagmargecorrectie De initieel voorziene gefaseerde afbouw van de dagmarge is niet gerealiseerd. De hoogte van de dagmarge is nu per jaar door NMa vastgesteld. Om flexibel op variatie in de dagmarge in te kunnen spelen heeft GTS enkele IT aanpassingen doorgevoerd waarmee (voor shippers) de effecten van een gewijzigde dagmarge gemitigeerd kunnen worden. 1 Footprint is een veel gehanteerde term om aan te duiden wat de gevolgen zijn van je organisatie op de aarde en het milieu. Bij Gasunie loopt een footprint project met als doel om CO2 uitstoot te reduceren. Dit programma zal op termijn een significant effect hebben op de hoogte van investeringen en kosten. Blad 3 van 7

4 - Voldoen aan besluiten van NMa aangaande dagmarges. IT investering Beheer en onderhoud Transportcapaciteit Tweejaarlijks open season Oorspronkelijk werden capaciteitsuitbreidingen getriggered door boekingsverzoeken van klanten. Op grond van beschikbare capaciteit werden deze verzoeken gehonoreerd of afgewezen. Slechts in beperkte mate waren de boekingsverzoeken van dien aard dat een investering mogelijk werd. Na de splitsing van Gasunie heeft er een inhaalslag in investeringen plaatsgevonden, mogelijk gemaakt via Open Season 2005 en Het lag aanvankelijk niet in de bedoeling dit met een vaste regelmaat uit te gaan voeren. Het besluit dat GTS nu tweejaarlijks een Open Season moet organiseren leidt tot een grotere inzet van menskracht. Het organiseren van een Open Season en het feitelijk realiseren van de daar uit voortvloeiende investeringen betekent substantieel meer door GTS benodigde mensuren dan in de oorspronkelijke situatie. Uit de praktijk van de afgelopen jaren blijkt dat er één extra mensjaar binnen commercie (LT) is benodigd en ook één extra mensjaar binnen de technische planning (LN) ten gevolge van de extra activiteiten die voortkomen uit het Open Season. Denk hierbij aan voorbereiding, gesprekken met potentiële deelnemers, afsluiten Letters of Intent, globale netwerkplanningsronde ter indicatie, gesprekken over uiteindelijke commitments, afsluiten van Precedent Agreements en de uiteindelijke bepaling van de netwerkuitbreiding. Dit afgezet tegen het oorspronkelijke proces waarin sprake was van het afsluiten van overeenkomsten en het bepalen van de hieruit voortvloeiende netwerkuitbreidingen. - Opdracht minister EZ conform brief van 18 februari 2008 Extra mensinzet Voorzieningszekerheid Rapportage voorzieningszekerheid De minister van EZ heeft GTS in 2008 schriftelijk verzocht om vanaf jaarlijkse een rapportage VoorzieningsZekerheidGas op te stellen. Daarmee is dit een wettelijke taak geworden voor GTS conform artikel 52a lid 2 van de Gaswet. NB: Op grond van artikel 10a, lid f. uit de Gaswet kan de minister van EZ de netbeheerder van het landelijk gastransportnet opdragen om werkzaamheden te verrichten ter uitvoering van de taak zoals beschreven in artikel 52a, waarbij de netbeheerder van het landelijk gastransportnet volgens het vierde lid van artikel 34 dezelfde bevoegdheden en verplichtingen krijgt in dezen als de minister. - Wettelijke taak conform artikel 52a lid 2 van de Gaswet Extra mensinzet Blad 4 van 7

5 3.4 Transparantie GRI, GTE, pentalateraal overleg De inspanningen van GTS voor het GRI en GTE zijn sinds 2007 toegenomen. Deze extra inspanningen komen voort uit door Brussel geïnitieerde activiteiten om de vrije markt op Europees niveau tot stand te kunnen brengen. Voor GTE resulteert dit steeds meer in concrete producten zoals het Transparancy Platform, GTS houdt de GTE statuten bij en op het vlak van balancing TF zijn er nieuwe activiteiten. Extra mensinzet Transparancy platform II Vervolg op platform deel I : Met de partners in het GRI North West is een IT platform tot stand gebracht waarmee adequaat alle relevantie informatie over capaciteit op grenspunten tussen de deelnemende landen zichtbaar kan worden gemaakt. IT investering Beheer en onderhoud Website flow info GTS zal vanaf 1 januari 09 extra informatie beschikbaar stellen via haar website. Deze informatie behelst near real time geaggregeerde flows op de grenspunten, verdeeld over de ons omringende landen. Hiermee komt GTS tegemoet aan de groeiende vraag van marktpartijen naar zo real time mogelijke flow informatie. Dit komt de marktwerking en liquiditeit van de gasmarkt ten goede. IT investering Beheer en onderhoud Kwaliteitsparameters RNB Op verzoek van gebruikers worden de calorische waarden van de regionale netwerkpunten van de voorgaande week gepubliceerd op de GTS site. Deze waarden worden eens per week bijgewerkt. De bepaling van de calorische waarde op RNB niveau geschiedt met behulp van een gaschromatograaf op representatieve punten in het transportsysteem van GTS. Blad 5 van 7

6 IT investering Beheer en onderhoud Portfolio Stuursignaal In 2007 is door GTS besloten te investeren voor de realisatie van het centrale deel van het stuursignaal. Met het stuursignaal kunnen shippers hun onbalansen beperken, kan de flexbehoefte van GTS geringer worden en is een verlaging van de dagmarge mogelijk. Het stuursignaal bevat de gegevens waarop een shipper zijn portfolio kan sturen. Onbalans en gerelateerde boetes worden uiteindelijk op deze gegevens gebaseerd. In eerste instantie betreft het stuursignaal alleen de flow op binnenlandse exitpunten. Voor de definitieve realisatie van het balanceringsregiem zijn flows / allocaties op alle entry en exitpunten benodigd. De ontwikkeling van het balanceringsregiem kan daarom niet los gezien worden van de ontwikkeling van het stuursignaal. Van het stuursignaal is een zeer hoge beschikbaarheid vereist, aangezien er bij het ontbreken van een signaal ten gevolge van uitval van IT infrastructuur (NIMBUS-IM) aan GTS zijde niet zal worden beboet. - Opdracht minister EZ conform brief van 18 februari Brief DTe d.d. 2 april 2008: Investering in centraal systeem stuurinformatie - Besluit NMa aangaande het stuursignaal, d.d. 25 november IT investering voor EDSN Beheer en onderhoud, licenties Investering aanpassing Nimbus IM Beheer en onderhoud, extra mensinzet TTF Onbalansbewaking In de gasmarktbrief van EZ van 18 februari 08 geeft de minister aan dat de huidige werkwijze van GTS voor het verrekenen van ongedekte onbalans (artikel TSC) de ontwikkeling van TTF belemmert. In de brief verzoekt de minister GTS om voor 1 januari 09 met een oplossing te komen. GTS heeft hiertoe inmiddels de benodigde wijzigingen in de TSC doorgevoerd. Om deze wijzigingen te kunnen realiseren is een scherpere bewaking van de onbalansen noodzakelijk. Voor dat laatste zijn de benodigde IT aanpassingen doorgevoerd. - Opdracht minister EZ conform brief van 18 feb 2008 ter bevordering van de ontwikkeling van de gasmarkt (verminderen kredietrisico bij onbalans) IT investering Beheer en onderhoud, extra mens inzet Blad 6 van 7

7 3.7 Kwaliteitsconversie Op basis van de gasmarktbrief van februari 2008 en in overleg met tal van marktpartijen heeft GTS in het afgelopen jaar gewerkt aan het integreren van de twee markten voor laagcalorisch en hoogcalorisch gas. Hiervoor was voorzien dat de kosten van kwaliteitsconversie per 1 januari 2009 volledig zouden worden gesocialiseerd. Het contracteren van kwaliteitsconversie als aparte dienst is dan niet langer aan de orde. GTS heeft hiertoe in 2008 de benodigde IT aanpassingen doorgevoerd. Verder is in de gasvoorwaarden socialisatie van kwaliteitsconversie vastgelegd. - Opdracht minister EZ conform brief van 18 feb 2008 ter bevordering van de ontwikkeling van de gasmarkt - In het besluit van NMa aangaande de socialisatie van kwaliteitsconversie, d.d. 22 december 2008, is opgenomen dat de inwerkingtreding van het besluit tegelijkertijd zal plaatsvinden met de inwerkingtreding van het tariefbesluit in 2009, naar verwachting 1 juli IT investering Beheer en onderhoud Balanceringsregime, nieuw marktmodel GTS werkt al sinds 2008 tijd aan het ontwerpen en realiseren van een nieuw marktmodel en een bijpassend marktconform balanceringsregiem. GTS reageert hiermee op behoefte van de markt zoals is verwoord in de GasMonitor Bovendien heeft de minister van EZ in haar gasmarktbrief van 18 februari 2008 GTS uitdrukkelijk verzocht om per 1 januari 2010 een nieuw balanceringsregime alsmede een nieuw marktmodel (grotendeels geënt op overdracht via TTF) operationeel te hebben. Het betreft hier de extra werkzaamheden die volgen uit de motie Crone c.s. over de vergroting van de liquiditeit van de gasmarkt (Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 10), de genoemde Gasmarktbrief en het wetsvoorstel "Wijziging van de Gaswet en de Elektriciteitswet 1998, tot versterking van de werking van de gasmarkt, verbetering van de voorzieningszekerheid en houdende regels met betrekking tot de voorrang voor duurzame elektriciteit, alsmede enkele andere wijzigingen van deze wetten en omvat de volgende activiteiten: - Het ontwerp van een nieuw balanceringsregime en het afstemmen met representatieve organisaties, markt en overheid - Het leveren van externe voorzitterschappen en professionele expertise t.b.v. de uitwerking van het Marktmodel en t.b.v. diverse subwerkgroepen. Concrete resultaten komen tot uiting in de voorstellen, rapportages en presentaties die de voorbereiding vormen voor voorstellen tot aanpassing van de gasvoorwaarden die aan de Energiekamer van de NMa dienen te worden aangeboden. - Gaswet artikel 10a lid 1 onder b - Opdracht minister EZ conform brief van 18 feb 2008 ter bevordering van de ontwikkeling van de gasmarkt - Gasvoorwaarden: het codewijzigingsvoorstel wordt door de gezamenlijke netbeheerders voorbereid Extra mensinzet Blad 7 van 7