Het Onderwijs voor Doven en Slechthorenden Uitgedaagd

Transcriptie

1 Het Onderwijs voor Doven en Slechthorenden Uitgedaagd Populatie en Noden Seminarie VLOR, , Brussel Prof. Dr. Guido Lichtert Omvang en ontwikkeling van de doelgroep 1

2 Evolutie D&SH in BuO en GON ( ) Incidence permanent hearing loss Newborn hearing screening: ALGO 2.6 per 1000 Threshold Unilateral % Bilateral % Total % db db db > 90 DB % Van Kerschaver & Stappaerts,

3 Boxplot * extreme outlier x > 3 IQR 1,5 IQR < x < 3 IQR whisker Percentile 75 box median Percentile 50 IQR Percentile 25 whisker BuO Totaal aantal D&SH 1990, 2005, 2012 F r (8,2)=2.467, p=.291 3

4 BuBaO en BuSO W x =.524, p=.30, 1-zijdig W x =1.753, p=.040, 1-zijdig F r (6,2)=1.652, p=.438 F r (6,2)=4.261, p=.119 GON Totaal D&SH 2005, 2012 W x =2.524, p=.012 4

5 Verdeling D & SH in het GON 2005 en 2012 W x =2.366, p=.018 W x =.423, p=.673 W x =1.334, p=.182 W x =2.521, p=.012 Kenmerken van de doelgroep 5

6 BuBaO: Stroom A en B W x =.210, p=.833 W x =2.201 p=.028 W x =2.023, p=.043 W x = 1.577, p=.115 A = traject gericht op schools leren B = traject gericht op functioneel leren BuSO: Stroom A en B W x =1.826, p=.034, 1-zijdig W x =1.782, p=.036, 1-zijdig W x =.674, p=.500 W x =.1.160, p=.246 A = traject gericht op GO en OV3 B = traject gericht op OV2 en OV1 6

7 CI: Open en gesloten set BuO W x =.1.997, p=.046 W x =.423, p=.672 W x =1.620, p=.105 W x =.775, p=.438 CI: Open en gesloten set GON W x =2.313, p=.021 W x =2.103, p=.035 W x =1.193, p=.233 W x =.135, p=.893 7

8 Aantal D&SH met een andere gesproken thuistaal dan Nederlands (2012) Percentage van het aantal autochtone ll & anders culture ll in het BuO en GON W x =2.197, p=.028 BuO W x =2.366, p=.018 GON 8

9 Percentage D&SH met een andere gesproken thuistaal dan Nederlands in het BuO (2012) Unilaterale gehoorverliezen 1998: 53 % 1999: 49 % 2001: 45 % 2002: 38 % 2003: 38 % 2004: 40 % 2005: 41 % 2006: 38 % 2007: 46 % 2008: 39 % Medische opvolging o 8 % bilateraal o CMV Pedagogische opvolging o discriminatieproblemen o lokalisatieproblemen bron: Bess et al. bron: Jaarverslagen K&G http// 9

10 Onderzoek UGV in natuurlijke setting Lichtert, G., Van Der Borght, E., & Vanlommel, C. (2004) N = 24 Groep1 5 jaar (n =2) Groep 2 4 jaar (n =2) Groep 3 3 jaar (n =2) identificatie discriminatie S p = (2-zijdig) lokalisatie S p = (1-zijdig) Taalquotiënt N-CDI/RTOS 80* 103 NS NS 66* * Samenvatting BuO BuBaO BuSO GON 2012 D&SH D&SH A > B D&SH A < B 2009 CI-O = CI-G CI-O > CI-G CI-O CI-O = CI-G A B A > B A B A > B CI-O D SH CI-O = CI-G D&SH 10

11 Ondersteuningsnoden van de doelgroep Doofheid is een vraag naar afstemming met de omgeving Visueel Auditief Aantal tolken (VGT en Schrijftolken) en % doven met tolk in het GON (BSO, TSO,ASO,HO) : 2009; Aantal % G_tolk_09 S_tolk_09 G_tolk_12 S_tolk_12 0 G-tolk_09 S-tolk_09 G-tolk_12 S-tolk_12 11

12 Tolken in SO en HO met en zonder CI Percentage tolken W x =.944, p=.345 W x =.406, p=.684 W x =1.476, p=.140 W x =1.153, p=

13 Optimaliseren van luistercondities icare (Improving Childrens Auditory Rehabilitation) Speech perception/ speech intelligibility Optimizing fitting Speech production Psychoacoustial feasutres & Cognitive processing Acoustical modifications to homes, classrooms Education/listening therapy Assistive devices 25 Akoestische omgeving 3 2 f 1 0 Interaction childenvironment (teacher-student, parent-child, ) 0,56-0,60 0,61-0,65 0,66-0,70 0,71-0,75 0,76-0,80 0,81-0,85 STI (Speech Transmission Index) leefruimten 0,86-0,90 Van der Borght, Lichtert, Glorieux (2003) G.F.A. Lichtert (Ph.D) 13

14 Studie soundfield Systems Ighlehart (2004) Ondersteuningsnoden van de doelgroep Doofheid is een vraag naar een aangepaste leeromgeving Specifieke didactiek Aanpassingen van curriculum Competente leerkrachten 14

15 Onderzoek Lichtert et al. Longitudinaal cohorten onderzoek (> 30 jaar) naar begrijpend lezen en expressieve geschreven taal bij normaal ontwikkelende dove kinderen Lichtert & Verdonck,1998 Lichtert, Aarts & Dekkers, 2006 (Ba Lessius) Lichtert, Artois &Poncelet, 2012 (Ma KU Leuven) Onderzoeksgroep 1979 (n=15) 1995 (n=12) 2006 (n=12) M SD M SD M SD KW p CL IQ FI FI_Aid > 60 > Note: CL: chronologische leeftijd (maanden) ; FI : Fletcher Index (db HL) G.F.A. Lichtert (Ph.D.) 15

16 Samenvatting MRAT & MPSLT CONSTRUEREND RMM GON D_1979 D_1995 D_2006 H_2006 MRAT TW TS W/S SQ AC < = = < < < = = = = = = = < = < < <!!!! G.F.A. Lichtert (Ph.D.) Onderzoek Kauffmann & Lichtert (2011) N = 63 % Oraal TC Bilinguaal 16

17 Onderzoek naar Pan-European Competenties voor ToD Deelstudie Vlaanderen BuO & GON Guido Lichtert, PhD Astrid van Wieringen, PhD Overall purpose of the project to reduce the exclusion of deaf children and young people by developing competencies for Teachers of the Deaf applicable in a pan-european context 17

18 Partners University of Leuven, Belgium University of Malta University of Oxford Brookes, UK Telford and Wrekin Local Authority, UK FEAPDA, Luxembourg University of Malta Definitie voor ToD Volgens de definitie van het Leonardo project staat ToD o voor een leerkracht o die zich specialiseert in het werk met doven. o Hij/zij begeleidt gezinnen en reguliere scholen met individueel of in groep gemainstreamde kinderen of geeft les in gespecialiseerde scholen voor doven Vertaald naar de Vlaamse context gaat het om de functies van GON-begeleid(st)ers, leerkrachten in een dovenschool en thuisbegeleid(st)ers. Maar deze hebben bij ons niet allemaal een didactisch diploma. 18

19 Onderzoeksvragen Hebben ToD specifieke competenties? Is hiervoor een specifieke opleiding nodig? Welke competenties van de Europese Leonardo competenties zijn kerncompetenties? Dekken de ToD functies het geheel van de competenties? Wordt de keuze van en het belang aan specifieke competenties bepaald door: o Basis opleiding? o Vervolgopleiding (bijscholing)? o Functie? Methode Elektronische vragenlijst met 87 competenties Deel A Professionele eigenschappen en vaardigheden om met andere professionelen en belanghebbenden te werken Deel B Kennis en begrip Deel C Beroepsvaardigheden 38 19

20 Onderzoeksgroep BuO GON TOT LKR LOGO LKR+LOGO TOT Respons Ratio 18% 19% 19% Enkele resultaten 100% is van oordeel dat een ToD over specifieke competenties moet beschikken. 98 % geeft de noodzaak aan van een specifieke opleiding. De noodzaak aan specifieke competenties wordt voornamelijk gesitueerd op het vlak van communicatie, dovenbewustzijn en didactiek. Vooral competenties in categorie B (kennis en begrip), worden het hoogst geranked zowel door GON-begeleiders als LKR-BuO 20

21 GON-begeleiders vinden significant meer competenties Essentieel dan leerkrachten BuO Dit is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de begeleiders met een logopedisch diploma. Logopedisten-GON begeleiders vinden meer competenties E dan leerkrachten, ongeacht de functie. Leerkrachten GON-begeleiders met meer jaren ervaring vinden meer competenties E dan jongere collega s. Dit leeftijdseffect speelt minder bij de logopedisten GON en leerkrachten in het BuO. Competenties voor het maximaliseren van restgehoor en scheppen van optimale condities voor auditief functioneren scoren laag. Lkr BuO significant < GON (U = 185, p < ) Lkr = LOGO Lkr + TOLK < Lkr Lkr BuO en GON-begeleiders met tolkenopleiding ranken over het algemeen minder competenties als Essentieel dan collega s zonder tolkenopleiding. 21

22 Besluit Het inschatten van competenties als ToD wordt beïnvloed door: o Doelgroep (BO vs GO) o Diploma (Lkr vs LOGO) o Bijkomende opleiding (TOLK) Competenties dienen ruimer bevraagd te worden bij alle belanghebbenden Bij het creëren van een specifieke opleiding tot ToD zullen diverse competenties zorgvuldig dienen gewogen te worden. TOT SLOT Onderwijs aan doven is shooting on a moving target. Doofheid is een voortdurende vraag naar afstemming met de omgeving. Doofheid is een werkwoord. 22