TS Consulting B.V. Oude Pastoriestraat JR Maren Kessel Telefoon: TS Consulting B.V.

Transcriptie

1 TS Consulting B.V. Oude Pastoriestraat JR Maren Kessel info@tsconsulting.nl Telefoon: TS Consulting B.V. 1

2 Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties 17 maart 2016 Branche Vereniging Projectinrichting (BVP) Hans Bierens Bedrijfsadviseur TS Consulting B.V. 2

3 Opbouw van deze middag: 1. Inhoudelijke toelichting en wetswijziging 2. Wat te doen? Overgangsperiode 3. Voorbeeldovereenkomst BVP 4. Individuele beoordeling 5. Vragen en discussie TS Consulting B.V. 3

4 Vragenlijst TS Consulting B.V. 4

5 1. Inhoudelijke toelichting en wetswijziging TS Consulting B.V. 5

6 Relevante wetgeving Burgerlijk Wetboek Boek 7 Bijzondere Overeenkomsten Belastingrecht Wet op de Loonbelasting 1964 Wet Inkomstenbelasting 2001 TS Consulting B.V. 6

7 Verschillende Arbeidsrelaties 1. Werkgever en werknemer Dienstbetrekking 2. Zakelijke overeenkomst tussen bedrijven Opdracht Aanneming van werk TS Consulting B.V. 7

8 Nagaan of er een dienstbetrekking is? Een dienstbetrekking is een arbeidsrelatie die is gebaseerd op een overeenkomst tussen een werkgever en een werknemer. Als een arbeidsrelatie een dienstbetrekking is, moet u loonheffingen inhouden en betalen aan de Belastingdienst. Loonheffingen zijn: 1. Loonbelasting / premies volksverzekeringen 2. Premies werknemersverzekeringen 3. De inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) TS Consulting B.V. 8

9 Dienstbetrekkingen Fiscaal verschillende soorten: 1. echte dienstbetrekking 2. fictieve dienstbetrekking 3. vroegere dienstbetrekking TS Consulting B.V. 9

10 Echte dienstbetrekking = Arbeidsovereenkomst 1. Arbeid: De werknemer heeft zich verplicht om voor de werkgever te werken 2. Loon: De werkgever is verplicht om de werknemer voor het werk loon te betalen 3. Gezagsverhouding: Tussen de werkgever en de werknemer bestaat een gezagsverhouding TS Consulting B.V. 10

11 Fictieve dienstbetrekking Als er geen sprake is van een echte dienstbetrekking kan de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer een fictieve dienstbetrekking zijn In dat geval moet de opdrachtgever voor het inhouden en betalen van de loonheffingen dezelfde regels toepassen als bij echte dienstbetrekkingen TS Consulting B.V. 11

12 Arbeidsrelaties die aangemerkt worden als fictieve dienstbetrekking: 1. aannemers van werk en hun hulpen 2. agenten en subagenten 3. bestuurders van coöperaties met een werknemersbestuur 4. bestuurders van beurgenoteerde NV s 5. gelijkgestelden 6. leerlingen stagiairs 7. sekswerkers die werken voor een exploitant 8. thuiswerkers en hun hulpen 9. topsporters met een A status NOC*NSF 10. Uitzendkrachten TS Consulting B.V. 12

13 Eerste fictie: Aannemers van werk en hun hulpen Degene die als gevolg van een overeenkomst tot aanneming van werk een werk van stoffelijke aard tot stand brengt is in fictieve dienstbetrekking bij de opdrachtgever, evenals degene die hem bijstaat. TS Consulting B.V. 13

14 Vijfde fictie: Gelijkgesteldenregeling Deze vangnetbepaling stelt een arbeidsrelatie gelijk met fictieve dienstbetrekking indien: 1. persoonlijk arbeid wordt verricht op doorgaans ten minste 2 dagen per week (ongeacht aantal uren); en 2. het bruto inkomen over een week meestal ten minste 40% van het wettelijk minimumloon per week; 3. de arbeidsverhouding is aangegaan voor onbepaalde tijd of voor ten minste 1 maand. Hierbij kan het ook gaan om 2 arbeidsrelaties met de opdrachtgever die elkaar binnen een maand opvolgen en die samen ten minste 1 maand duren. 4. Hij is geen aannemer van werk, etc. TS Consulting B.V. 14

15 Uitzondering Van de fictieve dienstbetrekking (aannemers van werk en hun hulpen, en de gelijkgestelden) is uitgezonderd de opdrachtnemer/zzp er die zelfstandig ondernemer is TS Consulting B.V. 15

16 Beoordeling zelfstandigheid Verschillende omstandigheden en voorwaarden, zoals 1. Maakt u winst, en zo ja, hoeveel? 2. Hoe zelfstandig is uw onderneming? Aantal opdrachtgevers? 3. Beschikt u over kapitaal in de vorm van geld? 4. Hoeveel tijd steekt u in de onderneming? 5. Hoeveel tijd steekt u in de werkzaamheden? 6. Hoe maakt u uw onderneming naar bekend naar buiten? 7. Loopt u ondernemersrisico? Aansprakelijkheid 8. Bent u aansprakelijk voor alle schulden van de onderneming? TS Consulting B.V. 16

17 Vroegere dienstbetrekking Bij een vroegere dienstbetrekking is de dienstbetrekking beëindigd. De ex werknemer heeft nog wel inkomsten uit de (vroegere) dienstbetrekking, bijvoorbeeld een pensioen of ontslaguitkering. TS Consulting B.V. 17

18 Verklaring Arbeidsrelatie Twijfelt u of er een (fictieve) dienstbetrekking is? Dan kunt u als opdrachtgever vragen aan de opdrachtnemer om een Verklaring arbeidsrelatie (VAR) te overleggen Een VAR is niet verplicht TS Consulting B.V. 18

19 Zekerheid omtrent de aard van de voordelen uit een arbeidsrelatie artikel Wet Inkomstenbelasting 1. De belastingplichtige die zekerheid wenst omtrent de vraag of de voordelen die hij in een kalenderjaar geniet of zal gaan genieten uit een arbeidsrelatie of uit arbeidsrelaties waarin sprake is van hetzelfde soort werkzaamheden die onder overeenkomstige condities worden verricht, worden aangemerkt als winst uit een onderneming, als loon of als resultaat uit overige werkzaamheden, kan een verzoek indienen bij de inspecteur. De inspecteur beslist op het verzoek bij voor bezwaar vatbare beschikking. TS Consulting B.V. 19

20 Inhoudingsplicht U hoeft geen loonheffingen in te houden bij: 1. VAR winst uit onderneming (VAR wuo) 2. VAR inkomsten uit werkzaamheden voor rekening en risico van een vennootschap (VAR dga) U moet mogelijk wel loonheffing inhouden in geval van: 3. VAR loon uit dienstbetrekking (VAR loon) 4. VAR resultaat overige werkzaamheid (VAR row) TS Consulting B.V. 20

21 Geldigheid van de VAR De rechtsgevolgen van de VAR (geen inhoudingsplicht) treden pas in wanneer aan de volgende voorwaarden is voldaan: 1. De werkzaamheden moeten worden verricht binnen de geldigheidsduur van de verklaring; 2. De werkzaamheden moeten feitelijk overeenkomen met de omschrijving van de werkzaamheden op de VAR; 3. De verklaring moet worden getoond aan de opdrachtgever die een kopie in zijn administratie bewaart; 4. De opdrachtgever moet de identiteit van de opdrachtnemer vaststellen en een kopie Identiteitsbewijs in zijn administratie bewaren TS Consulting B.V. 21

22 Zekerheid omtrent de aard van de voordelen uit een arbeidsrelatie 2. Zodra de feitelijke omstandigheden afwijken van de door de belastingplichtige gepresenteerde omstandigheden op basis waarvan de beschikking is verleend, meldt de belastingplichtige dit aan de inspecteur. 3. De inspecteur kan de beschikking herzien, indien de melding van de belastingplichtige als bedoeld in het tweede lid daartoe aanleiding geeft of hem uit anderen hoofde bekend is dat de feitelijke omstandigheden daartoe aanleiding geven. Herziening vindt plaats bij voor bezwaar vatbare beschikking. TS Consulting B.V. 22

23 Gevolgen herziening VAR Een herziening van de VAR werkt in principe alleen naar de toekomst door De opdrachtnemer stelt de nieuwe VAR ter beschikking aan u als opdrachtgever, zodat u kunt beoordelen of loonheffingen moeten worden ingehouden TS Consulting B.V. 23

24 Echtheid VAR controleren Als u twijfelt aan de echtheid van een VAR, dan kunt u deze telefonisch laten controleren bij het landelijk Coördinatiepunt VAR op telefoonnummer TS Consulting B.V. 24

25 VAR leidt tot schijnzekerheid bij zzp er Per jaar geeft de Belastingdienst VAR verklaringen af Een VAR wordt afgegeven op basis van feiten en omstandigheden die op het moment van aanvraag nog niet bestaan (de aanvrager verwacht) In praktijk blijken feiten en omstandigheden achteraf regelmatig niet overeen te komen met de aanvraag Een opdrachtnemer (zzp er) wordt hiermee pas geconfronteerd bij een controle. Hij dacht zekerheid te hebben dat de Belastingdienst hem als ondernemer ziet TS Consulting B.V. 25

26 VAR belemmert handhaving Belastingdienst De opdrachtgever is vrijwel ongeclausuleerd gevrijwaard voor het afdragen van loonheffingen achteraf. De Belastingdienst kan alleen bij een opdrachtgever handhaven als er sprake is van kwade trouw. De bewijslast om kwade trouw aan te tonen rust op de Belastingdienst. In praktijk (op basis van rechtspraak) blijkt dat het vrijwel onmogelijk is om kwade trouw aan te tonen. Vanwege de onmogelijkheid om te handhaven bij de opdrachtgever moet de Belastingdienst zich wenden tot de individuele opdrachtnemer (inefficiënt) TS Consulting B.V. 26

27 Handhaving door de Belastingdienst 1. In geval van ongeldig gebruik VAR kan er naheffing (en boete + rente) plaatsvinden bij de opdrachtnemer (zzp er) 2. In geval van kwade trouw kan de opdrachtgever met terugwerkende kracht worden aangesproken voor niet afgedragen loonheffingen De Belastingdienst kan een navorderingsaanslag opleggen binnen 5 jaar na het einde van het belastingtijdvak (kalenderjaar) waarin de belastingschuld is ontstaan Bewaarplicht financiële administratie is 7 jaar TS Consulting B.V. 27

28 Beoogd doel van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties De DBA moet de balans in de verantwoordelijkheid tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers (zzp ers) herstellen en moet de Belastingdienst in staat stellen efficiënter te handhaven. (lees: bij de opdrachtgever) Daarnaast moet de wet de administratieve lasten voor opdrachtnemers en hun opdrachtgevers verlagen (lees: administratieve last bij de Belastingdienst) TS Consulting B.V. 28

29 WETTEKST: ARTIKEL I In de Wet inkomstenbelasting 2001 vervalt afdeling Ingangsdatum 1 mei 2016 opdrachtnemers kunnen dan geen VAR meer aanvragen en de beoordeling van de arbeidsrelatie wordt aan de opdrachtgever en de opdrachtnemer overgelaten Rechtszekerheid voor de opdrachtgever verdwijnt Belastingdienst gaat handhaven bij onjuiste beoordeling Arbeidsrelatie TS Consulting B.V. 29

30 2. Wat te doen? Overgangsperiode TS Consulting B.V. 30

31 Geldigheidsduur bestaande VAR Vanwege de komende nieuwe wet en regelgeving geldt het volgende: Blijft u hetzelfde werk doen onder dezelfde omstandigheden en voorwaarden? Dan mag u de VAR voor 2014 of 2015 ook in 2016 blijven gebruiken tot de nieuwe wet en regelgeving op 1 mei ingaat. De opdrachtnemer hoeft in dat geval dus geen nieuwe VAR voor 2016 aan te vragen TS Consulting B.V. 31

32 Nieuwe VAR of Herziening VAR Gaat de opdrachtnemer in 2016 werken onder andere omstandigheden of voorwaarden? Of gaat hij andere werkzaamheden uitvoeren dan de huidige werkzaamheden? Of hebt hij nog geen VAR, maar hebt u er wel een nodig? Dan hoeft de opdrachtnemer hiervoor geen nieuwe VAR aan te vragen Dat kan wel, maar de geldigheidsduur is beperkt, tot 1 mei 2016 TS Consulting B.V. 32

33 Modelovereenkomsten na 1 mei 2016 In plaats van een VAR kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers overeenkomsten gebruiken die door de Belastingdienst zijn opgesteld of beoordeeld. Daarmee heeft u zekerheid over de voorgenomen arbeidsrelatie. De algemene modelovereenkomsten zijn breed toepasbaar: Hiermee zijn vrijwel alle arbeidsrelaties gedekt waarbij er géén sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking. Om wat voor werk het gaat en binnen welke branche, is niet van belang TS Consulting B.V. 33

34 Voorbeeldovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen Op de website van de belastingdienst ( worden ook voorbeeldovereenkomsten gepubliceerd die zijn bedoeld voor specifieke beroepsgroepen of brancheorganisaties TS Consulting B.V. 34

35 Andere overeenkomsten dan algemene modelovereenkomsten of voorbeeldovereenkomsten Als een opdrachtgever en opdrachtnemer geen algemene overeenkomst of voorbeeldovereenkomst kunnen of willen gebruiken, kunnen zij een eigen overeenkomst aan de Belastingdienst voorleggen. Ook van deze overeenkomst zal dan beoordeeld worden of de opdrachtgever loonheffingen moet inhouden en betalen. TS Consulting B.V. 35

36 Wat moet er nu concreet gedaan worden? Als overduidelijk is dat de opdrachtnemer (zzp er) ondernemer is, helemaal niets. Partijen hoeven geen gebruik te maken van een model of voorbeeldovereenkomst. Net als de VAR is deze niet verplicht. Het nadeel is dat bij gebruik van een eigen overeenkomst die niet is voorgelegd aan de Belastingdienst het risico bestaat dat bij controle de Arbeidsrelatie alsnog als dienstbetrekking wordt aangemerkt. TS Consulting B.V. 36

37 Eigen overeenkomst: wel of geen dienstbetrekking Waar let de Belastingdienst met name op: 1. vervanging; verbod, goedkeuring door opdrachtgever 2. gezagsverhouding; aanwijzingen opvolgen of vrijheid 3. zelfstandigheid; andere opdrachtgevers, concurrentie TS Consulting B.V. 37

38 Waarom werken met een model of voorbeeldovereenkomst Voor opdrachtgever en opdrachtnemer is het prettig voorafgaande aan opdracht (aanneming van werk) zekerheid te hebben of er sprake is van een dienstbetrekking en inhoudingsplicht. TS Consulting B.V. 38

39 Werken met de model voorbeeldovereenkomst Met een modelovereenkomst kan de opdrachtnemer (zzp er) direct aan de slag. De overeenkomst hoeft niet eerst aan de Belastingdienst voorgelegd te worden. De overeenkomst hoeft zelfs niet ondertekend te worden. Zolang de opdrachtgever en opdrachtnemer maar met elkaar afspreken, bijvoorbeeld per e mail of in de opdrachtbevestiging, volgens welke modelovereenkomst (registratienummer bij de Belastingdienst) er gewerkt wordt. TS Consulting B.V. 39

40 Verhoogd risico door DBA voor u als opdrachtgever Juridisch en fiscaal verandert de grens tussen ondernemerschap en dienstbetrekking niet Alles wat in het VAR tijdperk mag, mag na 1 mei 2016 ook nog. Alles wat na 1 mei 2016 niet kan, kan nu ook al niet. De aansprakelijkheid voor de inhoudingsplicht loonheffingen berust bij de DBA niet meer alleen bij de opdrachtnemer (zzp er), maar ook bij u als opdrachtgever TS Consulting B.V. 40

41 Verhoogd risico is controleerbaar 1. Zelfstandige beoordeling of opdrachtnemer (zzp er) zelfstandig ondernemer is 2. Bij enige vorm van twijfel werken met een model of voorbeeldovereenkomst TS Consulting B.V. 41

42 Feitelijke situatie wijkt af van afspraken modelvoorbeeldovereenkomst Als de Belastingdienst controleert en vaststelt dat feitelijk niet gewerkt wordt volgens de afspraken uit de van toepassing verklaarde model of voorbeeldovereenkomst, dan zal de Belastingdienst handhavend optreden bij de opdrachtgever (en opdrachtnemer) In praktijk zullen de gepubliceerde model en voorbeeldovereenkomsten feitelijk niet altijd worden nageleefd, hetgeen een risico voor de opdrachtgever betekent dat met de VAR systematiek niet of minder bestond (kwade trouw uitgezonderd) TS Consulting B.V. 42

43 Aansprakelijkheid Mocht de Belastingdienst handhavend optreden bij u en toch een naheffingsaanslag, boete en rente vorderen, dan kunt u op basis van een contractuele afspraak (in de vorm van een vrijwaring) het financieel nadeel op de opdrachtnemer verhalen. Risico: uw opdrachtnemer biedt geen verhaal TS Consulting B.V. 43

44 Overgangsperiode Vanaf 1 mei 2016 tot 1 mei 2017 geldt een implementatietermijn / overgangsperiode Opdrachtgevers en opdrachtnemers hebben de tijd om zo nodig hun werkwijze aan te passen. In deze periode houdt de Belastingdienst wel toezicht, maar vooral in de vorm van voorlichting over de nieuwe werkwijze en het bieden van een helpende hand Er geldt wel een inspanningsverplichting, hetgeen betekent dat opdrachtgever en de opdrachtnemer ervoor moeten zorgen dat de arbeidsrelatie geen dienstbetrekking is. Tenminste: als beide partijen geen dienstbetrekking willen TS Consulting B.V. 44

45 Kritiek op DBA 1. De Belastingdienst krijgt meer mogelijkheden om strenger te beoordelen en handhavend op te treden 2. Met de DBA wordt het ondernemerschap (zzp) ontmoedigd 3. Gepubliceerde modellen besteden weinig aandacht aan civiele recht (denk aan aansprakelijkheid en risico totstandkoming arbeidsovereenkomst) 4. Maatwerk blijft nodig, bijvoorbeeld bij raamovereenkomsten met meerdere partijen TS Consulting B.V. 45

46 Informatiebrief Alle zzp ers krijgen deze maand een informatiebrief van staatssecretaris Wiebes Na 3 jaar DBA zal er geëvalueerd worden TS Consulting B.V. 46

47 3. Voorbeeldovereenkomst BVP TS Consulting B.V. 47

48 Aandachtspunten Voorwaarden voor goedkeuring door Belastingdienst lijken: 1. partijen een overeenkomst van opdracht aangaan; 2. partijen geen arbeidsovereenkomst beogen aan te gaan; 3. partijen een fictieve dienstbetrekking uitsluiten; 4. opdrachtgever ermee akkoord is dat opdrachtnemer ook tegelijkertijd voor andere opdrachtgevers werkzaam kan zijn; 5. opdrachtnemer zelfstandig is; 6. opdrachtnemer verantwoordelijk is voor de handelingen die hij in het kader van de opdracht verricht; en 7. opdrachtgever een instructiebevoegdheid heeft, doch geen verbindende voorschriften mag opleggen TS Consulting B.V. 48

49 Aan welke voorwaarden moet de Voorbeeldovereenkomst voor u voldoen? Mail naar de branchevereniging info@bvprojectinrichting.nl TS Consulting B.V. 49

50 3. Individuele beoordeling TS Consulting B.V. 50

51 Adviezen 1. Beoordeel elke zzp er afzonderlijk (zelfstandige ondernemer of dienstbetrekking) 2. Gebruik de overgangsperiode om indien nodig nieuwe afspraken te maken met de zzp ers 3. Pas de gepubliceerde modelovereenkomsten toe (of de nog voor te leggen voorbeeldovereenkomst BVP) 4. Laat u deskundig adviseren met betrekking tot risicogevallen TS Consulting B.V. 51

52 In het bijzonder 1. Werk met bekende zzp ers (verhaalsrisico) 2. Rouleer met zzp ers 3. Neem aansprakelijkheid op in de contracten (vrijwaring) 4. Eigen vervoermiddel en bedrijfskleding 5. Mogelijkheid voor de zzp er om zich te laten vervangen 6. Aanneemsom per klus (niet per uur) 7. Elke opdracht documenteren ( met opdrachtbevestiging en eventuele bijzonderheden) 8. Bij andere feitelijke omstandigheden, zorg dan voor zo min mogelijk bewijs (Belastingdienst moet bewijzen) 9. Geen vakantiedagen, vakantietoeslag, tijd voor tijd, overwerk of doorbetaling ziekte, maar harde opleverdatum 10. Vrijheid bij uitvoering (binnen bestek, tekeningen) TS Consulting B.V. 52

53 5. Vragen en discussie TS Consulting B.V. 53

54 *** TS Consulting B.V. 54