BRANDWEERZORG RAYON NOORD MASTERPLAN VOOR TOEKOMSTBESTENDIGE

Transcriptie

1 BRANDWEERZORG RAYON NOORD MASTERPLAN VOOR TOEKOMSTBESTENDIGE INRICHTING BRANDWEERZORG IN DEAL-GEMEENTEN Opdrachtgever Bestuur Brandweer Rayon Noord Namens haar: wnd. Commandant Rayon Noord De heer R. de Wit Hogelandsterweg RM Delfzijl Opdrachtnemer Falck AVD B.V. Postbus AC Best Telefoon : Fax : Mail : avd@falck.nl Rapportagedata Kenmerk : xx Versie/datum : versie 1.0/augustus 2013 Status : definitief Opgesteld door : J.S. Steenaert i.s.m. S. van Schie/R. de Wit

2 Inhoudsopgave Hoofdstuk pagina 1. Inleiding 3 2. Scope Uitgangspunten en randvoorwaarden Trends en ontwikkelingen 6 3. Situatie in Verschillen in dekking 2006 en Quick Scan Kazernes, bereik en dekking in Samenwerking bedrijven en partners in hulpverlening Bedrijven Eemshaven Bedrijven Oosterhorn Partners in hulpverlening Toekomstbeeld Eerdere richtinggevende keuzes in 2012 en Uitgewerkte voorstellen Eemsmond Delfzijl/Appingedam Loppersum Overige aandachtsgebieden Investeringsraming en kostenontwikkeling Conclusie & Advies Bijlagen 34 Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

3 1. Inleiding De gemeenten Appingedam, Delfzijl, Eemsmond en Loppersum vormen samen het Rayon Noord binnen de regionale brandweer Groningen. De vier gemeenten (DEAL-gemeenten) en de regionale brandweer geven samen invulling aan de brandweerzorg in dit gebied. Diverse ontwikkelingen geven aanleiding tot het anders inrichten van de brandweerzorg in het gebied Rayon Noord 1. Ten eerste worden de wettelijke opkomsttijden in een aantal gevallen structureel niet gehaald, waaronder ook (delen van) de Eemshaven en het industrieterrein Oosterhorn 2. Naast de lange afstanden, is de afname van de bevolking en werkgelegenheid in kleine kernen een reden voor hogere opkomsttijden. Hierdoor komt de bezetting van vrijwillige brandweerkazernes steeds meer onder druk komt te staan. Dit speelt vooral overdag in Bierum, Usquert en Woldendorp. Ten tweede groeit het bedrijventerrein in de Eemshaven. Gezien deze ontwikkeling, heeft de gemeenteraad van Eemsmond in 2012 besloten een maximale opkomsttijd van 10 minuten in de Eemshaven te willen bereiken. Ten derde groeit het industrieterrein op Oosterhorn, dat onder andere wordt gekenmerkt door specifieke risico s bij chemiebedrijven. De bedrijvigheid in de Eemshaven en de Oosterhorn is van bovenregionale betekenis. Energieproductie in de Eemshaven en een landelijk cluster van chemische industrie in de Oosterhorn zijn van vitaal belang voor de economie. Bedrijven en overheid hebben belang bij goede brandweerzorg. Voor de brandweerzorg betekenen deze ontwikkelingen: Een toename van risico s in delen van het gebied; Afname of verschuiving in de beschikbaarheid van inzetbare vrijwilligers; Versterkte aandacht voor de opkomsttijden en de dekking; Een open houding ten aanzien van versterkte samenwerking met bedrijven. In opdracht van het bestuur van de Brandweer Rayon Noord en de regionale brandweer Groningen is daartoe dit Masterplan Brandweerzorg ontwikkeld. Dit Masterplan kijkt ver vooruit en geeft richting aan besluitvorming ten behoeve van: De kwaliteit en continuïteit van brandweerzorg in het rayon; Optimalisatie van kazernespreiding; Realisatie van adequate dekking; Samenwerking en synergie in het beperken en beheersen van risico s. Daarbij zijn ten opzichte van volledige vrijwilligheid alternatieve en inventieve organisatievormen meegenomen, waaronder samengestelde eenheden, de introductie van een snel interventievoertuig (SIV) en de mogelijkheid van publiek private samenwerking (PPS). Daarnaast maakt de brandweer landelijk en regionaal een ontwikkeling door, die goed lijkt aan te sluiten op de behoeften in de DEAL-gemeenten. De visie Brandweer Groningen over Morgen 3 legt veel meer de nadruk op het voorkomen van incidenten en het eerder ontdekken van branden dan op het eenzijdig verbeteren van de opkomsttijden. Tegelijk wordt gestreefd naar een efficiëntere, effectievere en toekomstbestendige vorm van repressie: slimme repressie. 1 Het huidige gebied Brandweer Rayon Noord (BRN) zal na 1 januari 2014 een cluster binnen Veiligheidsregio Groningen zijn. 2 Een onderdeel van Oosterhorn is het Chemiepark 3 Gebaseerd op de landelijke visie Brandweer over Morgen Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

4 Van puur opkomsttijden naar slimme repressie en Brandveilig Leven & Ondernemen De opkomsttijden zijn een belangrijk ijkpunt voor de prestaties van de brandweer. Deze opkomsttijden zijn in het Besluit veiligheidsregio s vastgesteld. Oorspronkelijk waren dit normtijden die een inspanningsverplichting vroegen. Tegenwoordig gelden ze als resultaatsverplichting. In een aantal regio s, waaronder de regio Groningen, worden de vereiste opkomsttijden niet in alle gevallen gehaald. Dit punt wordt ook meegenomen in de evaluatie van de Wet veiligheidsregio s wat tot aanpassingen in de wetgeving kan leiden. De Groninger brandweerkorpsen investeren samen in beleid op gebied van Brandveilig Leven & Ondernemen en Slimme repressie. Dit is een wezenlijk onderdeel van de visie Brandweer Groningen over Morgen, wat betekent dat de komende jaren regiobreed veel meer wordt ingezet op het voorkomen van incidenten. Om deze activiteiten binnen de wettelijke kaders te brengen, moeten deze activiteiten nu in samenhang met een brandrisicoprofiel en het regionaal dekkingsplan worden beschreven. In juli 2013 zijn deze door de regionale brandweer aangeboden aan het veiligheidsbestuur. Op die manier wordt aangetoond dat gemotiveerd wordt afgeweken van de wettelijke opkomsttijden en dat een gelijk niveau van brandweerzorg wordt geleverd. Bovenstaande ontwikkelingen in het gebied hebben geleid tot de opdracht van het bestuur van Brandweer Rayon Noord om een Quick Scan uit te voeren naar de brandweerzorg in rayon Noord. Deze in 2012 opgeleverde Quick Scan doet een aantal suggesties om de brandweerzorg in de DEAL-gemeenten te optimaliseren. Vervolgens is in opdracht van het BRN-bestuur (middels collegebesluit) en de regionale brandweer een concept masterplan ontwikkeld. Vervolgens heeft het BRN-bestuur in vergaderingen op 14 maart en 25 april 2013 enkele richtinggevende opdrachten geformuleerd, waar het definitieve masterplan antwoord op moet geven. Deze zijn: Leeswijzer Eemsmond: het voorstel van een kazerne met een SIV in Eemshaven verder uitwerken en dit in samenhang met de herlocatie van de bestaande brandweerkazernes in Eemsmond beschouwen Delfzijl: twee opties uitwerken, namelijk een kazerne aan de Zeesluizen of kazernes aan de Zeesluizen en aan de Fivellaan. Hiermee is de optie om de huidige kazerne aan de Hogelandsterweg te behouden in combinatie met een nieuwe nevenpost in Oosterhorn-zuid komen te vervallen. Appingedam: de consequenties die keuzes in Delfzijl hebben voor Appingedam inzichtelijk maken Bovenstaande opties financieel uitwerken De scope van het plan is toegelicht in hoofdstuk 2. Relevante ontwikkelingen die van invloed zijn op de brandweerzorg en de gehanteerde uitgangspunten komen aan bod. De vertreksituatie voor dit Masterplan is de situatie van Het actuele beeld en de aandachtspunten in de situatie van 2012 zijn toegelicht in hoofdstuk 3. Ook wordt hier aandacht besteed aan de uitkomsten van de Quick Scan en wordt een vergelijking gemaakt met de situatie in In hoofdstuk 4 wordt de specifieke situatie en kansen voor versterkte samenwerking met de bedrijvenparken Eemshaven en Oosterhorn en met de partners in hulpverlening beschreven. Vervolgens is het voorgestelde toekomstbeeld uitgewerkt in hoofdstuk 5. In dit hoofdstuk worden de voorstellen nader toegelicht. In hoofdstuk 6 wordt per gemeente een conclusie en advies beschreven. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

5 2. Scope Het Masterplan richt zich op de kwaliteit van de brandweerzorg voor de lange termijn. Het dient als houvast voor besluiten over de locaties van kazernes, inrichting van de organisatie en werkwijze voor de langere termijn. Daarbij is het plan richtinggevend en gebaseerd op onderstaande uitgangspunten, randvoorwaarden, trends en ontwikkelingen Uitgangspunten en randvoorwaarden Uitgangspunten Voor de ontwikkeling van het Masterplan zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Basisbrandweerzorg is een taak en verantwoordelijkheid van de overheid; Bijzondere risico s zijn de primaire verantwoordelijkheid van de bedrijven; Vrijwilligheid is leidend; beroepsbezetting van locaties slechts indien de inzetbaarheid en opkomsttijden dit noodzakelijk maken; De opkomsttijden zoals vastgelegd in het Besluit veiligheidsregio s 4 zijn leidend; Samengestelde eenheden maken deel uit van de analyse; De opkomsttijd van het eerste voertuig is bepalend voor de dekking; Een stabiele samenstelling van de beschikbare vrijwilligersgroepen wordt gevormd, en daarmee blijvende inzetbaarheid van de bestaande kazernes. De repressieve organisatie van de brandweer bestaat vrijwel geheel uit vrijwilligers. Met een tijdshorizon van ongeveer 10 jaar voor de realisatie van verschillende stappen en een voorgestelde kazernespreiding die daarna nog langere tijd in bedrijf zal zijn, zal tussentijds vervanging en verschuiving in personeel optreden. De analyse gaat uit van een vergelijkbare en op specifieke plaatsen betere uitrukprestatie dan het geval is in Verder is voor het berekenen van de uitruktijden per kazerne en de opkomsttijd voor alle objecten binnen het rayon gebruik gemaakt van de Care rekensystematiek 5. Een specifieke toelichting op de voor de berekeningen gehanteerde uitgangspunten en bestanden is opgenomen als bijlage. Dit bevat tevens een toelichting op de begrippen uitruktijd en opkomsttijd. Randvoorwaarden Voorafgaand aan het ontwikkelen van het Masterplan heeft een Quick Scan 6 naar de mogelijke kazernespreidingen in het rayon plaatsgevonden en zijn binnen de gemeente Eemsmond verschillende analyses gemaakt om de kazernespreiding te optimaliseren 7. Op basis van die analyse zijn voor het Masterplan voorstellen uitgewerkt, waarbij onderstaande randvoorwaarden zijn meegegeven: Oplossingen moeten voorzien in effectieve basis brandweerzorg; aanvullende taken kunnen in overleg in een volgende fase worden ingepast; Adequate dekking in de bedrijfsparken van Eemshaven en Oosterhorn; Een verbeterde dekking in Delfzijl en Appingedam (inclusief Fivelpoort); Een verbeterde dekking of gegarandeerde back-up voor de verzorgingsgebieden van de kazernes Bierum en Woldendorp; De projectering van kazernes in Eemsmond, zoals afgelopen periode onderzocht. 4 Besluit veiligheidsregio s, oktober De Care methodiek is het binnen Falck ontwikkelde programma voor dekkingsanalyses zoals dit onder andere in de drie noordelijke provincies en een belangrijk deel van de andere veiligheidsregio s wordt gebruikt. 6 Quick Scan brandweerzorg in Rayon Noord, april Kazernelocaties en brandweerdekking in de gemeente Eemsmond, versie 2.0, mei 2011 Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

6 Het langjarig behoud van de locaties Wagenborgen, Woldendorp, Middelstum en Loppersum; De mogelijkheid om een gelijktijdig incident binnen het rayon op te vangen, waarbij risico s bepalend zijn voor de locatiekeuze en organisatievorm. Dit betekent dat op strategische plaatsen (Delfzijl en Uithuizen) een 2e voertuig beschikbaar en inzetbaar moet zijn; Beoogde samenwerking/afstemming en noodzaak tot kwalitatief passende specialistische zorg in de Eemshaven en Oosterhorn Trends en ontwikkelingen Binnen de brandweerzorg doen zich diverse ontwikkelingen voor die de koers van het Masterplan beïnvloeden: a) Investeren in voorkomen en Brandveilig Leven (de Brandweer over morgen 8, toekomstvisie van Brandweer Nederland). b) Werken met samengestelde eenheden; c) PPS (overheid en bedrijven); Daarnaast draagt de totstandkoming van veiligheidsregio s bij aan de samenwerking tussen (vitale) partners en aan de kwaliteit van crisisbeheersing, rampenbestrijding en hulpverlening. Ontwikkelingen in de maatschappij en binnen het rayon die ook van invloed zijn op de brandweerzorg zijn: d) Demografische ontwikkelingen; e) Werkgelegenheid en mobiliteit. Ad a. Investeren in voorkomen en Brandveilig Leven (de Brandweer over morgen) Als brand ontstaat of een ongeval heeft plaatsgevonden, is het feitelijk te laat. De brandweer zet daarom onder het motto Brandveilig Leven in op bewustwording van risico s en het beïnvloeden van gedrag bij de bevolking. Doel is incidenten zo veel mogelijk te voorkomen en de zelfredzaamheid van mensen te vergroten. Niet meer slagkracht vanuit de brandweer, maar minder incidenten vormen een effectieve bijdrage aan veiligheid. Als het onverhoopt toch mis gaat, is de strategie gericht op het zelf veilig kunnen vluchten en een verantwoorde reactie door de bewoners en/of het aanwezige personeel in de eerste minuten. Daarna zal de brandweer de incidentbestrijding overnemen, waarbij de snelheid van optreden van grote invloed is op de mogelijkheden om de omvang te beperken. Ad b. Werken met samengestelde eenheden De beschikbaarheid van voldoende vrijwillig personeel en de snelheid waarmee de brandweer ter plaatse komt staan onder druk. Enerzijds komt dit doordat mensen steeds vaker buiten de woonplaats werken en minder mensen de grote tijdsinvestering die van een vrijwillig brandweerman wordt gevraagd kunnen en willen leveren. Dit beperkt de beschikbaarheid van voldoende mensen, vooral in dagsituatie. Anderzijds zien we de inzet van snelheidremmende voorzieningen (o.a. verkeersdrempels) onderweg, waardoor vrijwilligers in de rit naar de kazerne en het brandweervoertuig op weg naar het incident meer tijd nodig hebben. Eén van de oplossingsrichtingen is de inzet van variabele voertuigbezettingen en het werken met samengestelde eenheden. Dit is een vorm van slimme repressie waar op andere plekken al goede ervaringen mee zijn opgedaan (zie kader). 8 De Brandweer over morgen, NVBR, 2010 Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

7 Ervaringen met Snelle Interventie Voertuigen De basiseenheid bij een uitruk is standaard een tankautospuit met 6 personen. Dit geldt zowel voor vrijwilligers als voor beroeps. De laatste jaren wordt op een aantal plekken in Nederland geëxperimenteerd met een Snelle Interventie Voertuig (SIV). Deze rukt doorgaans uit met een bezetting van 2 of 4, als onderdeel van een samengestelde eenheid. Pilots in onder andere Rotterdam-Rijnmond en Zuid-Limburg hebben de meerwaarde van de SIV aangetoond. In Denemarken wordt er al jaren succesvol mee opgetreden. Uit deze ervaringen blijken onder andere de volgende voordelen: Een SIV is gemiddeld sneller dan een TAS Een incident kan vaak eerder en daardoor beter worden bestreden vanwege een eerdere verkenning en eventueel het starten van redding of blussing. In Denemarken wordt 85% van de incidenten met een SIV opgelost en in 5% van de gevallen kan de SIV de situatie stabiliseren Doordat de SIV een aanvalsplan opstelt, kan de TAS effectief worden ingezet Een SIV wordt onder andere in deze gebieden gezien als de meest effectieve en efficiënte oplossing Meest bekend is de combinatie van een Snel Interventie Voertuig (SIV) met 2 personen en een opvolgende tankautospuit (TS) met minimaal 4 personen. Deze werkwijze komt de snelheid ten goede. Samen bieden ze ten minste de slagkracht van een klassieke brandweereenheid met 6 mensen. Daarmee kan de eenheid ook voldoen aan de voorwaarden die het Besluit veiligheidsregio s stelt. Dit voor Nederland vrij nieuwe fenomeen is onderwerp van discussie over de veiligheid van de betrokken brandweermensen. Een recent 9 rapport van de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV) over het inzetten van een SIV is kritisch, maar sluit het gebruik van kleinere bouwstenen en samengestelde eenheden niet volledig uit. De minister heeft het WODC 10 verzocht onderzoek te doen naar dit fenomeen en een meetinstrument/analysekader te ontwikkelen. De resultaten van dit onderzoek worden eind 2013 verwacht. Een korte toelichting op de scope van dit onderzoek en de kritiek van de VBV is opgenomen in bijlage 2. Een analyse van de meldingen die de brandweer ontvangt laten zien dat landelijk in ruim 70% van de gevallen een inzet met een snel inzetbare eenheid zou kunnen volstaan 11. In de overige gevallen kan deze eenheid voorbereidende werkzaamheden verrichten en daarna samen met de opvolgende TS de inzet starten. Belangrijke voordelen van een snel inzetbare eenheid zijn: De snelle eerste beoordeling van de situatie; De mogelijkheid om meer maatwerk in de inzet te bieden; Toename in flexibiliteit van optreden; Afhankelijk van de bezetting (vrijwillig of gekazerneerd) een beperking in kosten ten opzichte van een TS. Bezetting: vrijwilligers en/of beroeps Een SIV kan op verschillende manieren worden bemenst: door vrijwilligers op basis van vrije instroom, consignatie of kazernering of door beroepsmedewerkers. Een korte toelichting op de manieren volgt hierna. 9 Balans tussen preventie en repressie, de gewaagde avonturen van voertuigexperimenten, rapport Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers, november WODC: Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. 11 Op basis van de brandweerstatistiek van het CBS (2011) [5] is te herleiden welk type meldingen de brandweer ontvangt. In bijlage 4 is toegelicht bij welke meldingen uit oogpunt van veiligheid en effectiviteit van optreden er een inzet van een volledige TS plaatsvindt. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

8 Vrijwilligers woonachtig of werkzaam in dit gebied hebben een gemiddelde uitruktijd van vijf minuten. Daardoor heeft een SIV met vrijwilligers bezetting op basis van vrije instroom onvoldoende meerwaarde voor de opkomsttijden. Er kan dan maximaal twee minuten (afhankelijk van de rijafstand) tijdwinst worden behaald. In de constructies met consignatie blijft de opkomsttijd gelijk aan de optie met vrije instroom, maar is de opkomst gegarandeerd. Met bovenstaande opties wordt niet aan het uitgangspunt zoveel mogelijk voldoen aan de opkomsttijden voldaan. Daardoor komt ook de meerwaarde voor de bedrijven onder spanning te staan. Er is dus een andere manier van bemensing nodig. Door middel van het kazerneren met beroeps, dagdienst en vrijwilligers is de post continu bezet en kunnen de gewenste opkomsttijden worden bereikt. De voordelen hiervan zijn dat de vrijwilligers betrokken blijven bij de eerste uitruk (positief voor draagvlak), de beroeps nauw samenwerken met de vrijwilligers en het financieel aantrekkelijker is dan een beroepsbezetting. Het kazerneren kent tevens een aantal nadelen. Een grote pool van vrijwilligers moet bereid worden gevonden en zal de benodigde vakbekwaamheid en expertise moeten onderhouden. Dit is een grote organisatorische uitdaging en vraagt een grotere oefeninspanning van veel vrijwilligers. Het kazerneren van alleen beroeps is qua opkomsttijden gelijk aan de vorige optie. Het oefenen op de specifieke risico s bij de bedrijven kan gericht worden georganiseerd. Nadelen zijn het ontbreken van betrokkenheid van de vrijwilligers en de kosten. Daarom wordt voorgesteld voor een beroepsbezetting van 2 personen te kiezen aangevuld met een gekazerneerde vrijwilliger (anw) en/of dagdienstmedewerker (overdag). Hiermee wordt de waardering voor vrijwilligers bevestigd en zal het draagvlak voor de verandering vergroten. De bezetting van de SIV is dan dekkend georganiseerd. Mits goed georganiseerd, kan met een hoofdzakelijke beroepsbezetting de benodigde vakbekwaamheid en expertise veel gerichter worden bereikt. Daarnaast kan een slimme combinatie van beroepsmedewerker, gekazerneerde vrijwilliger en dagdienstmedewerker voordelig zijn. Denk aan een medewerker Technische Dienst die overdag mee uitrukt, waardoor capaciteit efficiënt wordt benut. Samengevat: ondanks dat vrijwilligheid leidend blijft voor de nakomende tankautospuit en de repressieve collega s uit de andere kazerne, zijn dit zijn zware argumenten om te kiezen voor de variant met driepersoonsbezetting, bestaande uit een tweepersoons beroepsbezetting in combinatie met een gekazerneerde vrijwilliger (anw)/dagdienstmedewerker (overdag) van de SIV s. Ad c. Publiek Private Samenwerking (PPS) De overheid heeft tot taak om invulling te geven aan de basis brandweerzorg en crisisbeheersing & rampenbestrijding. Bedrijven dienen maatregelen te treffen om de gevolgen bij ongewenste gebeurtenissen te beperken. De noodorganisatie dient daartoe te zijn afgestemd op de risico s van het bedrijf. Indien de aard en omvang van het bedrijf leiden tot bijzondere risico s voor de omgeving, kan de overheid besluiten een bedrijf aan te wijzen tot het inrichten van een bedrijfsbrandweer. Dit samenspel, waarbij overheid en bedrijven samen de verantwoordelijkheid hebben tot het organiseren van adequate hulpverlening en brandweerzorg in haven en industriegebieden, leidt in toenemende mate tot PPS-verbanden. Zo kent Rotterdam- Rijnmond de gezamenlijke brandweer en heeft het industriegebied Moerdijk sinds begin 2013 de beschikking over een gezamenlijke eenheid. In beide gebieden zijn de publieke en private brandweertaken samengebracht in één uitvoeringsorganisatie die is toegerust voor zowel de basistaken als de bedrijfsbrandweerscenario s. Het Rijnmondgebied kenmerkt zich daarnaast door een nauwe samenwerking van de brandweer met het Havenbedrijf. De Oosterhorn heeft een profiel dat enigszins vergelijkbaar is met het haven- en industriegebied Moerdijk. Verschillende bedrijven komen in aanmerking voor een Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

9 aanwijzing bedrijfsbrandweer, daarnaast zijn andere bedrijven aanwezig, is er een haven en ligt het gebied buiten de kern. De Eemshaven kent geen bedrijven met een aanwijzing, maar heeft vanwege de activiteiten wel te maken met bijzondere risico s die de basis brandweerzorg overstijgen. Om deze bijzondere risico s (o.a. werken op grote hoogte en tankbrand) te beheersen is de samenwerking tussen de brandweer en de betrokken bedrijven gewenst. Een overzicht van de bijzondere risico s is te vinden in bijlage 5. Ad d. Demografische ontwikkelingen De bevolking in Nederland vergrijst. In bepaalde regio s, waaronder de Eemsdelta en Oost Groningen, laten de prognoses daarnaast een krimp zien in de komende decennia. Op basis van specifieke analyses en een eerdere beoordeling van de levensvatbaarheid van kazernes 12 is het op dit moment voldoende aannemelijk dat de bestaande kazernes in het gebied nog lang inzetbaar blijven. De locaties zijn overwegend in zogenaamde centrumdorpen of stedelijke kernen gevestigd of geprojecteerd. De locaties Usquert, Woldendorp en Spijk-Bierum zijn naar verwachting het meest kwetsbaar met betrekking tot hun levensvatbaarheid. Ad e. Werkgelegenheid en mobiliteit De economische ontwikkeling in het rayon is dankzij de Eemshaven en Oosterhorn relatief goed. Het behoud van werkgelegenheid is een voorwaarde om mensen en vrijwilligers vast te houden in het gebied. De excentrische ligging en het feit dat relatief veel mensen op deze locaties in ploegendienst werken, maken de inzetbaarheid van de daar werkzame mensen tijdens dagsituatie lager dan voor vrijwilligers die werkzaam zijn binnen de woonkern. Werken binnen de eigen woonplaats is met de toegenomen mobiliteit een steeds schaarser wordend fenomeen. Gerichte werving van vrijwilligers en een bewuste afweging in de spreiding van werkplekken voor beroepsmedewerkers (dagdienst) binnen de brandweerorganisatie, zijn belangrijke mogelijkheden om de gevolgen op te vangen. 12 Regio Eemsdelta, onderzoek wonen en voorzieningen, Companen, juni 2009 Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

10 3. Situatie in 2012 De situatie van 2012 vormt, samen met de uitgangspunten en randvoorwaarden, het vertrekpunt voor het de toekomstige ontwikkelingen zoals voorgesteld in dit Masterplan. Daarvoor zijn de inzetbaarheid, het bereik en de daarmee te realiseren dekking van de kazernes in 2012 in beeld gebracht. Daarnaast is de voorgestelde aanpak in dit Masterplan gebaseerd op een analyse van de Quick Scan in Ook zijn de resultaten van 2012 vergeleken met het beeld van de voorgaande dekkingsanalyse uit Deze dekkingsanalyse in 2006 was de oorspronkelijke aanleiding om te onderzoeken hoe de brandweerzorg in het gebied verbeterd kon worden. Met deze vergelijking brengen we in beeld in hoeverre de situatie ten opzichte van 2006 al verbeterd is. 3.1 Verschillen in dekking 2006 en 2012 De dekkingsanalyse in 2006 was de oorspronkelijke aanleiding om te onderzoeken hoe de brandweerzorg in het DEAL-gebied verbeterd kon worden. In de loop der tijd zijn hiertoe verschillende initiatieven ontplooid, zoals de herlocatie van de kazernes in Eemsmond en de Quick Scan. De resultaten van de dekking in 2012 zijn vergeleken met het beeld van deze voorgaande dekkingsanalyse uit De dekking van het rayon wordt in principe bekeken vanuit het perspectief van de opkomsttijden. De opkomsttijd is de tijd tussen aanname van de melding door de meldkamer en de aankomst van de eerste brandweereenheid op de plaats van het incident. Daarnaast kan gekeken worden naar de uitruktijden. De uitruktijd is de tijd die verstrijkt tussen het ontvangen van de melding door de vrijwilliger en het vertrek met een volledig bezette tankautospuit van de kazerne. De uitruktijd maakt dus onderdeel uit van de opkomsttijd. De uitruktijden vormen een belangrijk deel van de opkomsttijd. Als de uitruktijden al relatief hoog zijn, wordt het erg lastig om de beoogde opkomsttijden te halen. In 2006 is per gemeente het zogenaamde overschrijdingspercentage van de opkomsttijden bepaald. Dit is een gewogen percentage waarin een overschrijding van de normtijd met meer dan 1 minuut is verwerkt. Voor het meten van de opkomsttijden hebben wij in 2012 hebben wij gekeken naar zuivere opkomsttijden, niet naar overschrijdingspercentages. Dat maakt dat de cijfers voor opkomsttijden uit 2006 lastig te vergelijken zijn met Voor een vergelijking van de prestatie van 2006 ten opzichte van die van 2012 zijn de uitruktijden per kazerne een betrouwbaarder middel. Voor het rayon als geheel is de situatie ten opzichte van 2006 iets verbeterd. Daar waar sprake is van toenames in de uitruktijden zijn deze verklaarbaar. We zien dat: In vier van de negen kazernes de nu berekende uitruktijden aanzienlijk beter zijn dan in 2006; Wagenborgen er dankzij gerichte werving weer in slaagt om op de dag voldoende mensen te leveren; In drie kazernes de uitruktijd meer dan 1 minuut langer is geworden, met een uitschieter gedurende de dag in Appingedam; Er voor Bierum geen relevant verschil bestaat. 13 Toekomstige inrichting repressieve organisatie Brandweer Rayon Noord, Save, maart 2007 Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

11 2006 (Save) 2012 Verschil Opmerking Post Dag ANW Dag ANW Dag ANW In rapportage 2006 tijden minder exact benoemd Appingedam 3:30 03:30 06:42 04:29 03:12 01:19 Duidelijke toename uitruktijd Vertrek werkgever & vrijwilligers Wijziging infrastructuur Bierum nm 3:30 nm 03: :04 Delfzijl 4:00 4:00 04:49 04:32 0:49 0: : in de dagsituatie alle vrijwilligers; indien zelfde benadering in 2012 leidt dat tot een iets snellere uitruktijd Loppersum 3:00 3:00 04:49 03:37 01:49 0:37 Tijd dag toename; oorzaak vertrek vrijwilligers in dagsituatie inzetbaar Middelstum 4:30 6:00 03:01 02:52-01:29-03:08 Beschikbaarheid bevelvoerders verbeterd; snelle uitruktijd mogelijk Uithuizermeeden 5:00 5:30 04:14 04:05-00:46-01:25 Tijden verbeterd Usquert 5:30 4:30 06:51 05:51 1:21 1:21 Toename uitruktijd; oorzaak vertrek vrijwilliger in dagsituatie inzetbaar Wagenborgen nm 3:30 03:22 02:26 uitruk! -01:04 Uitruk in dagsituatie gegarandeerd; ANW zeer snel Woldendorp nm 5:30 nm 03: :05 Aanzienlijke versnelling ANW dankzij gerichte werving Tabel 1: uitruktijden (2006) ten opzichte van uitruktijden 2012 Deze analyse is nader toegelicht in bijlage Quick Scan Begin 2012 is een Quick Scan voor het gebied uitgevoerd. De kwaliteit en continuïteit van brandweerzorg, optimalisatie van kazernespreiding ten behoeve van een adequate dekking rond de bedrijfsparken van Eemshaven en Oosterhorn, evenals de verzorgingsgebieden van de kazernes Spijk-Bierum, Delfzijl en Appingedam staan daarbij centraal. Als specifieke aandachtsgebieden zijn in de Quick Scan benoemd: De Eemshaven, Oosterhorn en Fivelpoort; Delfzijl Noord, Holwierde en Appingedam-zuid; Warffum. Door op deze gebieden te concentreren, bij het zoeken naar verbetermogelijkheden kon aan de doelstelling om de dekking en brandweerzorg in de Eemshaven op niveau te brengen, de samenwerking in het industrieterrein Oosterhorn te versterken en de kazernespreiding binnen het rayon te optimaliseren worden voldaan. Voor Eemsmond is in de Quick Scan rekening gehouden met een toekomstige kazernespreiding met kazernes aan de westzijde van Uithuizen en de bestaande kazerne in Uithuizermeeden. SIV met driepersoonsbezetting Een belangrijk onderdeel van de voorstellen uit de Quick Scan is de introductie van een Snelle Interventie Voertuig (SIV) in de Eemshaven en op Oosterhorn. Deze treedt samen met een nakomende tankautospuit op als samengestelde eenheid. Een SIV heeft doorgaans een bezetting van twee of vier personen. In afwijking van ervaringen in andere regio s, wordt in de Quick Scan voorgesteld om bij alle voorstellen uit te gaan van een SIV met drie medewerkers. Dit betekent dat ter plaatse bij een incident twee manschappen kunnen verkennen of beginnen met een inzet, terwijl de bevelvoerder de coördinatie en de communicatie met de meldkamer en de nakomende tankautospuit verzorgt. De inschatting is dat met een bezetting van twee niet voldoende rekening wordt gehouden met de mogelijke complexiteit van incidenten in het DEALverzorgingsgebied en het belang van veilig repressief optreden. De consequentie zou zijn dat voor een bezetting van vier wordt gekozen, maar omdat er toch een tankautospuit nakomt en deze optie voor hogere personeelslasten zorgt, wordt deze optie afgeraden. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

12 Met een samengestelde eenheid wordt voldaan aan de criteria van het Besluit veiligheidsregio s. Maximaal 5 minuten na aankomst van de SIV komt een tankautospuit met minimaal 4 personen, waardoor de vereiste bezetting van 6 is bereikt en aan de criteria wordt voldaan. In het noordoostelijk deel van de Eemshaven zal maximaal 8 minuten na aankomst van de SIV een tankautospuit ter plaatse komen. Om de inzet van SIV s goed in te bedden, laat de minister van Veiligheid en Justitie een meetinstrument/analysekader ontwikkelen door het WODC 14. Dit instrument moet de brandweer helpen om de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van medewerkers waar te kunnen maken. Het streven is om de bevindingen van dit onderzoek te betrekken bij de nadere invulling van de SIV s in de DEAL-gemeenten. Verbeteropties Quick Scan In de Quick Scan zijn verschillende verbeteropties onderzocht. Op basis van de inzichten uit de Quick Scan zijn een aantal varianten benoemd. De onderzochte opties in de Quick Scan zijn te vinden in Bijlage 7. Op basis van de Quick Scan hebben de colleges van B&W van de vier betrokken gemeenten in 2012 besloten om het advies uit de Quick Scan over te nemen en twee opties verder uit te laten werken. Deze opties zijn: 1) Een bezette locatie in de Eemshaven die beschikt over een tankautospuit met een bezetting van 4 personen, in combinatie met een configuratie voor Appingedam, Delfzijl en Oosterhorn bestaande uit twee vrijwillige posten en een nevenpost Oosterhorn voor een met 3 mensen bezet snel interventievoertuig. De post Delfzijl in deze variant te verplaatsen naar de hoek Fivellaan/N360. 2) Een bezette locatie in de Eemshaven die beschikt over een snel interventie voertuig met een bezetting van 2 personen, in combinatie met een configuratie voor Appingedam, Delfzijl en Oosterhorn bestaande uit de huidige vrijwillige locaties en een nevenpost zuid in Oosterhorn. De posten Appingedam en Delfzijl hierbij te voorzien van een versnelde uitruk door de inzet van een geconsigneerde bevelvoerder en chauffeur per post. Aandachtsgebied Warffum Voor het aandachtsgebied Warffum en overige landelijke gebieden geldt dat er vanuit de Quick Scan geen specifieke opties zijn voorgesteld. 14 WODC: Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum. Dit onderzoek moet eind 2013 zijn afgerond. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

13 3.3 Kazernes, bereik en dekking in 2012 In 2012 beschikt het rayon over 9 kazernes, waarvan er twee in de dagsituatie geen gegarandeerde uitruk kunnen leveren (Bierum en Woldendorp). Het bereik per kazerne en de dekking per gemeente in 2012 voor de dag- en avond-, nacht- en weekendsituatie (ANW-situatie) is berekend en dient als basis voor de uitgewerkte voorstellen in hoofdstuk 4. Dagsituatie Verreweg de meeste objecten kennen een te realiseren opkomsttijd van 8 minuten (reguliere woningen). Daarnaast hanteert het Besluit veiligheidsregio s opkomsttijden van 5 en 6 minuten voor objecten met specifieke kenmerken (woningen boven winkels, verminderd zelfredzame gebruikers) en 10 minuten voor kantoor- en bedrijfslocaties. Figuur 3.1. Bereik in dagsituatie (2012).Getoond zijn de gebieden die binnen 8 (woningen), 10 (bedrijven) en 14 (normbedrijven +4) minuten bereikt kunnen worden op basis van de uitruktijden per kazerne (zie ook bijlage 1). Het niet gegarandeerd inzetbaar zijn van de kazernes Bierum en Woldendorp in de dag, leidt in belangrijke delen van de gemeente Delfzijl gedurende deze uren tot een sterk vertraagde opkomst. De opkomsttijd in Spijk, Bierum, t Zandt, Woldendorp, Termunten en de Eemshaven is gedurende de dag langer dan 14 minuten. De lange uitruktijden van Appingedam (6:42) en Usquert (6:51) beperken het bereik van de eerste eenheid, waardoor Warffum en belangrijke delen van Appingedam niet binnen 10 minuten bereikt worden. De rijtijd van de kazerne Uithuizermeeden naar Roodeschool leidt, ondanks een nette uitruktijd van 4:18 minuten, tot een opkomsttijd boven de 10 minuten. Het 8 minuten criterium voor reguliere woningen is daarnaast in Uithuizen, Usquert en Stedum en belangrijke delen van de stad Delfzijl, overdag niet geborgd. In het oostelijk gedeelte van Oosterhorn is de opkomsttijd van 10 minuten niet geborgd. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

14 Avond-, nacht- en weekendsituatie (ANW) Figuur 3.2. Bereik in ANW-situatie (2012). Getoond zijn de gebieden die binnen 8 (woningen), 10 (bedrijven) en 14 (normbedrijven +4) minuten bereikt kunnen worden op basis van de uitruktijden per kazerne (zie ook bijlage 1). Ten opzichte van de dagsituatie is het bereik in de ANW-situatie aanzienlijk beter. Niet alleen vullen Bierum en Woldendorp de lege gebieden, ook Appingedam en Usquert zijn zichtbaar sneller op weg. Van de grotere woonkernen zijn ook in de ANW-situatie belangrijke delen van Delfzijl, Appingedam en Uithuizen, alsmede Stedum en t Zand niet binnen 8 minuten te bereiken. Delen van Warffum en Roodeschool liggen ook in de ANW-situatie buiten de 10 minuten contour. Voor de bedrijfsgebieden Eemshaven (max. 18 minuten), delen van Oosterhorn en de Fivelpoort (max. 14 minuten) kan zowel in de dag- als de ANW-situatie niet aan het 10 minuten criterium van het Besluit veiligheidsregio s worden voldaan. Dekking De dekking (per gemeente en in het rayon) is in dit onderzoek berekend op basis van: Het objectenbestand van de BAG en de normtijden in het Besluit veiligheidsregio s; Het gewogen gemiddelde tussen de dag- en de ANW-situatie 15. De dekking is het aandeel van de objecten dat binnen de normtijd +1 minuut wordt bereikt. De tabel op de volgende pagina toont het dekkingspercentage per gemeente en voor het rayon in de dag- en de ANW-situatie. Daarnaast is het gewogen totaal berekend. 15 Dag: weekdagen van tot uur, 60 uur per week. ANW: alle overige uren in de week, in totaal 108 van de 168 uur per week. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

15 Totaal aantal objecten Dag ANW Gewogen dekking dekking dekking Rayon ,9% 62,5% 53,4% Appingedam ,6% 75,0% 54,9% Delfzijl ,4% 63,0% 55,3% Eemsmond ,4% 52,5% 45,3% Loppersum ,5% 60,6% 58,8% Tabel 1. Dekking in 2012 Waar Appingedam gedurende de dag bijzonder kwetsbaar is, heeft deze gemeente in de ANW-situatie het hoogste niveau van dekking. De compacte kern en het relatief beperkte buitengebied dragen hier toe bij. In Loppersum hebben de kazernes dankzij een prima uitruktijd een groot bereik, het is echter niet toereikend om de verspreid liggende kernen en het buitengebied binnen de normtijden te bereiken. De dekking overdag kan in Delfzijl nog verbeterd worden. Gezien de bijzondere risico s en het maatschappelijke belang van de Oosterhorn en de haven is verbetering van de dekking hier van belang. De beperkte dekking in Eemsmond is het gevolg van enerzijds het beperkte bereik dat Usquert heeft in de dagsituatie en anderzijds de grote spreiding van kernen binnen de gemeente. Gezien de bijzondere risico s en het maatschappelijk belang van de Eemshaven is het van belang in dit gebied de dekking te verbeteren. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

16 4. Samenwerking bedrijven en partners in hulpverlening Overheid en bedrijven hebben een gezamenlijk belang en gedeelde verantwoordelijkheden bij effectieve en op de aanwezige risico s toegesneden brandweerzorg. De overheid heeft tot taak om de basis brandweerzorg en crisisbeheersing te leveren. Bedrijven en organisaties dienen bij incidenten in staat te zijn de gevolgen te beperken en bijzondere risico s voor de openbare veiligheid te beheersen. Veiligheid en continuïteit in bedrijfsvoering staan daarbij centraal. Een gezamenlijke aanpak kan bijdragen aan: Kwaliteit van de brandweerzorg; Kennis van risico s en mogelijkheden; Kostenbeheersing voor bedrijven en overheid. In de Eemshaven en de Oosterhorn is afstemming gezocht met de bedrijven en organisaties. Per gebied zijn de belangrijkste kenmerken benoemd, is beeld gevormd van de specifieke aandachtspunten en is een richting voor de verdergaande ontwikkeling geschetst Eemshaven De Eemshaven maakt een snelle ontwikkeling door. Het gebied kenmerkt zich door de combinatie van grootschalige energieproductie, havenactiviteiten en industrie, op- en overslag van olieproducten, secundaire bouwstoffen en een passagiersterminal. Het ligt op vrij grote afstand van de dichtstbijzijnde woonkernen. Voor een adequate invulling van de brandweerzorg is een kazerne aan de Eemshaven noodzakelijk. Een mogelijke locatie is in onderstaande kaart geprojecteerd. kazerne Geen van de gevestigde bedrijven komt in aanmerking voor een aanwijzing bedrijfsbrandweer. Wel brengt de aard van de activiteiten in de Eemshaven naast de reguliere hulpvraag een aantal bijzondere risico s met zich mee. Samen met vertegenwoordigers van de bedrijven is een analyse gemaakt. Het overzicht is opgenomen in bijlage 4. Het effectief optreden in bijzondere omstandigheden vraagt om nauwe samenwerking tussen bedrijf en brandweer. Leidend voor effectieve brandweerzorg in de Eemshaven zijn: a. Snelheid, te borgen met een bezette locatie aan de Eemshaven; Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

17 b. Effectiviteit, gericht op het beperken en bestrijden van de situatie; c. Deskundigheid, kennis van de specifieke risico s, beschikbare voorzieningen en bekendheid met de locaties. Effectief optreden vraagt om de juiste verhouding tussen de hulpvraag en de hier aan te koppelen mensen, materieel en middelen. Op basis van de taakanalyse op hoofdlijnen (zie bijlage 5) zijn de volgende minimumeisen voor de basiszorg gedefinieerd: Bezette locatie aan de Eemshaven; Inzetbaar voor basiszorgtaken in het gebied (brandbestrijding, technische hulpverlening en ongevallen gevaarlijke stoffen); Ten minste 3 brandweermensen voor de eerste inzet met SIV, gevolgd door een volledig bezette TAS 16 ; Blussende capaciteit voor het bestrijden van een beginnende brand. Aanvullende taken of bijzondere middelen kunnen in de verdere uitwerking en toekomst een plaats krijgen. Het initiatief daartoe ligt bij de samenwerkende bedrijven. Deskundigheid bouwen de mensen op door actief en samen met vertegenwoordigers van de bedrijven in het gebied te oefenen en bij te dragen aan de planvorming. Een rol in toezicht of onderhoud van systemen en voorzieningen kan dit inzicht verder vergroten en biedt tevens kansen voor kostenbeheersing Oosterhorn De Oosterhorn kenmerkt zich door een grote concentratie chemische industrie, energieintensieve industrie en energieproductie, opslag van olie en gas(condensaat), logistieke bedrijven en toeleverende bedrijven. Het gebied ligt aan zuidoost zijde van de stad Delfzijl. 1 2 kazerne 16 Het principe van een samengestelde eenheid, waarin een SIV wordt gevolgd door een opvolgende TAS, past binnen de kaders van het Besluit veiligheidsregio s. Er wordt in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie gewerkt aan een Toetsingskader. Dit is naar verwachting eind 2013 beschikbaar. Bij realisatie dient de voorgestelde invulling aan het dan beschikbare kader te worden getoetst. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

18 De bijzondere risico s in dit gebied hebben geleid tot de aanwijzing bedrijfsbrandweer voor (op dit moment) vier bedrijven. Het chemiepark vult die aanwijzing in met een gemeenschappelijke bedrijfsbrandweer van 5 functies. Andere bedrijven die onder de werking van het Besluit Risico s Zware Ongevallen vallen, zijn vooralsnog niet aangewezen. De aard van de processen en aanwezige producten leiden ook bij hen tot specifieke risico s waar de eigen noodorganisatie en de overheidsbrandweer samen voor staan. Effectief optreden in die scenario s vraagt om nauwe samenwerking tussen bedrijf en brandweer. Samen met vertegenwoordigers van de bedrijven is een analyse op hoofdlijnen gemaakt. Daaruit komen het belang van snelheid en deskundigheid van de betrokken eenheid nadrukkelijk naar voren (zie ook bijlage 5). Een gezamenlijke eenheid, die is toegerust voor zowel basisbrandweerzorg als bedrijfsbrandweer gerelateerde scenario s, kan optimale hulpverlening bieden in dit gebied. Voor het Masterplan is het principe van een samengestelde eenheid toegepast. Een SIV in combinatie met een gespecialiseerd voertuig voor de bedrijfsbrandweertaakstelling biedt flexibiliteit in optreden. Dit voertuig biedt met een kazerne bij de Zeesluizen tevens een aantrekkelijk perspectief voor verbeterde dekking in Delfzijl-Noord. De exacte uitwerking en invulling zijn onderwerp van nadere uitwerking en analyse. Het ligt voor de hand om daarbij een PPS-constructie 17 te overwegen Partners in hulpverlening Naast brandweerzorg is adequate dienstverlening in de Eemshaven en het rayon als geheel ook voor andere hulpverleningspartners van belang. Waar voor het Masterplan Brandweerzorg nieuwe of verschoven locaties in beeld komen, kan dit perspectiefrijk zijn voor andere hulpverleningspartners. Het Masterplan richt zich primair op de brandweerzorg. Bij ontwikkeling van concrete plannen voor specifieke locaties behoort het aanhaken van partners zeker tot de mogelijkheden. Het Masterplan beperkt zich tot het benoemen van mogelijke combinaties. Het onderzoeken van de behoefte en mogelijkheden van partners in hulpverlening valt buiten de kaders van het Masterplan. Watergebonden incidenten In de Eemshaven, de haven van Delfzijl en de aanloop naar de havens hebben Groningen Seaports en Rijkswaterstaat een belangrijke regierol. Deze omvat ook veiligheid en milieu. Bij incidenten in en op het water komen ook de KNRM en de kustwacht in beeld. De brandweer heeft vanuit haar basistaak een rol in het blussen van scheepsbranden, stabiliseren van situaties waar gevaarlijke stoffen bij vrijkomen en het vanaf de oppervlakte redden van drenkelingen. Voor transport over water is ze aangewezen op de maritieme partners. De KNRM is de eerst aangewezen organisatie voor reddingen op zee. In het water zijn de mogelijkheden van de brandweer beperkt 18. Duikers zijn gestationeerd in Delfzijl. Medische zorg en hulpverlening De medische zorg en hulpverlening voor de Eemshaven/Oosterhorn wordt gerealiseerd vanuit bestaande politie- en ambulancekazernes. 17 Op verschillende plaatsen in Nederland is gezamenlijke brandweerzorg in een PPS-constructie gerealiseerd, bijvoorbeeld in het Rijnmondgebied en het haven- en industriegebied Moerdijk. 18 De basistaak oppervlakteredding richt zich op plassen en vaarten. Duiken is een specialisme met een hoge oefenbelasting en binnen het rayon in Delfzijl gepositioneerd. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

19 Parkbeheer en support services Met de organisatie van samenwerkende bedrijven in de Eemsdelta (SBE) hebben de bedrijven een platform voor het versterken en organiseren van gemeenschappelijke taken en belangen. De Oosterhorn heeft ervaring van het bij de brandweermensen beleggen van een storingsdienst en onderhoudstaken. Dit om de mensen naast het oefenprogramma een productieve bijdrage aan de werkzaamheden bij de betrokken bedrijven te laten vervullen. Voor de Eemshaven zijn soortgelijke combinaties denkbaar. De gezamenlijke brandweer in Rotterdam-Rijnmond vervult taken in onderhoud van materieel en middelen, bij Chemelot (Zuid-Limburg) zijn alle park services, waaronder de aangewezen brandweer, in één service organisatie samengebracht. Bij concrete uitwerking is deze kennis en ervaring van nut. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

20 5. Toekomstbeeld 5.1. Eerdere richtinggevende keuzes in 2012 en 2013 Op basis van het advies uit de Quick Scan hebben de colleges van B&W van de vier betrokken gemeenten in 2012 besloten om twee opties verder uit te laten werken. Deze opties zijn door de ambtelijke werkgroep Masterplan vertaald in een aantal varianten voor respectievelijk de Eemshaven en het gebied Delfzijl/Oosterhorn in combinatie met Appingedam. Varianten Eemshaven: Bezette kazerne (Kwelderweg) met eerste uitruk tankautospuit (TAS) met vierpersoons-bemanning (TAS-4) Bezette kazerne (Kwelderweg) met eerste uitruk SIV met driepersoons-bemanning (SIV-3), gevolgd door TAS (uit Bierum of Uithuizen/Uithuizermeeden) met zespersoons-bemanning (TAS-6) Varianten Delfzijl/Oosterhorn en Appingedam Kazerne Fivellaan/N360 (TAS-4) met nevenpost Zeesluizen (SIV-3) Kazerne Hogelandsterweg (SIV-3 en TAS-6) en nevenpost Oosterhorn-Zuid (bij Aldel) Op 14 maart 2013 heeft het bestuur BRN opdracht gegeven - de varianten voor de Eemshaven verder uit te werken. - Voor het gebied Delfzijl/Oosterhorn en Appingedam heeft zij opdracht gegeven de variant Kazerne Hogelandsterweg met nevenpost Oosterhorn-Zuid niet verder uit te werken. Deze optie gaat uit van de inzet van twee SIV s en is daarmee aanmerkelijk duurder dan de andere opties voor dit gebied. - Voor het gebied Delfzijl/Appingedam aanvullend de volgende optie verder uit te laten werken: Eén gecombineerde post Zeesluizen (SIV-3 en TAS-6) - Voor de varianten in het gebied Delfzijl/Appingedam de onderlinge samenhang en dekking van de kazernes in Delfzijl en Appingedam expliciet zichtbaar maken. De uitwerking van de gewenste toekomstige situatie laat naast de voorgestelde locaties voor kazernes en de voorstellen voor de organisatie van de uitruk zien hoe de dekking zich op basis van deze voorstellen ontwikkelt en waar aandachtsgebieden blijven bestaan. In de aandachtsgebieden vraagt het gebrek aan dekking om maatregelen gericht op Brandveilig leven Uitgewerkte Voorstellen Algemeen Organisatie Naar de aard van het gebied zijn en blijven de kazernes overwegend geheel vrijwillig. De brandweermensen komen bij een oproep naar de kazerne toe en vertrekken met een volledig bezet voertuig. Uitzondering is gemaakt voor de industriële gebieden Eemshaven en Oosterhorn. De vereiste snelheid van optreden, beperkte beschikbaarheid van vrijwilligers en benodigde specifieke kennis van de bijzondere risico s in deze gebieden is reden om van een 7x24 Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus

21 bezette locatie uit te gaan. De invulling van deze bezetting kan op verschillende manieren plaatsvinden: inzet beroepsbrandweer, kazerneren van vrijwilligers, of combinatievormen. Inzet Snel Interventie Voertuig (SIV) met driepersoons bezetting Bij alle opties waarbij gebruik gemaakt wordt van de inzet van een SIV, gaan we uit van een driepersoons bezetting. Deze bezetting wordt samengesteld uit een combinatie van beroeps/dagdienst/vrijwilligers Eemsmond Kazerne Eemshaven Op basis van de Quick Scan zijn voor de Eemshaven twee voorstellen uitgewerkt. Beide opties gaan uit van de bouw van een kazerne in de Eemshaven (Kwelderweg). Met betrekking tot de vorm van eerste uitruk kan gekozen worden tussen: a. Het positioneren van een TAS met 4 personen in de Eemshaven b. Het positioneren van een SIV met een driepersoons bezetting in de Eemshaven. De follow up van deze SIV komt uit kazerne Bierum. Bereik en dekking a. TAS met vierpersoons bezetting Figuur 5.1. Dekking en bereik TAS vanuit kazerne Eemshaven (Kwelderweg) In bijgevoegde figuur is duidelijk te zien dat de TAS, gepositioneerd in de Eemshaven niet in staat is om binnen 10 minuten het totale gebied van de Eemshaven te bestrijken. Falck AVD / Brandweer Rayon Noord / Masterplan brandweerzorg / versie 1.0 / augustus