Programma 5 Samenleving. Wat gaan we ervoor doen? 1. Opvoeden en opgroeien

Transcriptie

1 Programma 5 Samenleving Portefeuillehouders M.W. Olierook N.J.J. Kok Wat gaan we ervoor doen? 1. Opvoeden en opgroeien Cultuureducatie Omdat de gemeente Enkhuizen ook belang hecht aan het bevorderen van cultuureducatie worden hier vanuit het thema Doorgeven en talent ontwikkelen uit de cultuurnota Enkhuizen twee actiepunten uitgevoerd. Enerzijds schrijven we, samen met de zes andere West-Friese gemeenten, opnieuw in voor deelname aan de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit met als doel de verankering van cultuureducatie in het basisonderwijs. In februari 2017 wordt bekend of de West-Friese regio hier subsidie voor ontvangt van het fonds voor Cultuurparticipatie. Anderzijds wordt er in 2017 voor leerlingen van het voortgezet onderwijs een Rondje Cultuur georganiseerd om kennis te maken met lokale culturele instellingen en het omgevingsbewustzijn te versterken. West-Fries Cultureel Netwerk Het realiseren van een West-Fries Cultureel Netwerk zien we als een belangrijke ontwikkeling. Om cultuureducatie beter te verankeren in het onderwijs, maar ook om de culturele organisaties en verenigingen te versterken is het noodzakelijk steeds meer en beter samen te werken door gemeenten, onderwijs en culturele instanties met als doel krachtenbundeling en efficiëntie. De noodzaak om het bibliotheekwerk te transformeren naar een organisatie die vraaggericht werkt en inspeelt op de behoeften en ontwikkelingen op digitaal gebied maar ook in het sociaal domein en het aflopen van het convenant per 1 januari 2017, zijn de aanleiding geweest om deze ontwikkeling te starten. Wanneer we kinderen zo veel mogelijk in aanraking willen laten komen met cultuureducatie in de breedste zin van het woord, waaronder dus ook het muziekonderwijs, zal ook binnen het muziekonderwijs een transformatie nodig zijn. Harmonisatie peuterspeelzalen en kinderdagverblijven In 2017 zal de harmonisatie van het peuterspeelzaalwerk en kinderopvang in Enkhuizen vorm krijgen. De gemeente werkt samen met de voorschoolse voorzieningen aan één financieringsstructuur voor werkende en niet werkende ouders. Dit betekent dat het peuterspeelzaalwerk onder financiering van de wet Kinderopvang wordt gebracht. In de uitwerking van de harmonisatie worden de volgende beleidsuitgangspunten gerealiseerd: behoud van het aanbod dan wel uitbreiding van het bestaande aanbod binnen de bestaande middelen, kinderen van werkende en niet werkende ouders kunnen van eenzelfde voorziening gebruikmaken, kwalitatief goed aanbod van voor- en vroegschoolse educatie voor alle doelgroep kinderen. Rijksmiddelen Onderwijsachterstanden beleid (OAB) De specifieke uitkering voor het gemeentelijke onderwijsachterstandbeleid is gestart in 2011 met een doorlooptijd van 4 jaren. Omdat er vanuit het rijk geen duidelijkheid was over de nieuwe aanpak onderwijsachterstanden is deze regeling 2 maal verlengd met één jaar. In 2017 moet dus duidelijkheid ontstaan over het voortbestaan van deze specifieke doeluitkering en de eventuele hoogte hiervan. De uitkosten hiervan hebben eventueel gevolgen voor het beleid in het kader van de voor- en vroegschoolse educatie. Brede school doorontwikkeling De gemeente heeft de wettelijke taak om zorg te dragen voor adequate huisvesting voor het onderwijs. Daartoe is het afgelopen jaar een notitie Toekomstbestendige voorzieningen voor kinderen opgesteld. De doorontwikkeling van het brede school concept naar een Integraal Kindcentrum staat hierin centraal. Het IKC borduurt voort op het brede school concept en richt zich op een diepgaande samenwerking en afstemming tussen partners op het gebied van onderwijs, voorschoolse voorzieningen, buitenschoolse opvang, maatschappelijke partner rondom het kind en het gezin, talentontwikkeling en vrijetijdsbesteding. De eerder genoemde notitie en het Integraal Huisvestingsplan worden in 2017 uitgewerkt in een uitvoeringsplan gericht op een korte, middellange en lange termijn.

2 Bieden van tijdelijke en/of langdurige vormen van ondersteuning Preventie is een belangrijk onderdeel binnen het sociaal domein. Als hulpvragen eerder in beeld zijn en problemen eerder gesignaleerd worden, kan de inzet van hulp sneller, minder intensief en daardoor ook goedkoper en lokaal. De jeugdgezondheidszorg, het tiener- en jongerenwerk, het algemeen- en schoolmaatschappelijk werk bieden een aanbod van diverse activiteiten, voorlichting, groepsaanbod en observatie onder andere op de peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en scholen. Het komende jaar wordt er nog meer ingezet om de samenhang hierin te versterken. Stadsteam Het Stadsteam vervult een cruciale rol bij het verhogen van de kwaliteit en efficiency van de jeugdhulp én bij de vermindering van het gebruik van (dure) specialistische hulp. De gemeente heeft hiermee de deskundigheid op het gebied van jeugdhulp versterkt. Het Stadsteam heeft als doel te zorgen dat elk huishouden, gezin en/of kind met meervoudige en/of enkelvoudige zware problematiek de juiste begeleiding en/of zorg ontvangt. In specifieke gevallen volstaat de hulpverlening vanuit Stadsteam niet en is het inzetten van specialistische zorg nodig. Deze gespecialiseerde zorg wordt in West-Friesland (boven)regionaal ingekocht. 2. Thuis in Enkhuizen De inzet van cultuur en cultuurhistorie Om Enkhuizen op de kaart te zetten, maar ook om de stad aantrekkelijk te houden worden verschillende actiepunten t.a.v. cultuur en cultuurhistorie uitgevoerd op grond van de Cultuurnota Enkhuizen Dit varieert van de voortzetting van het reguliere onderhoud aan de beelden in de openbare ruimte, het verder digitaal ontsluiten van de cultuurhistorische collectie, tot het organiseren van een pop-up museum in een leegstaand monument. Het pop-up museum biedt een uitstekende gelegenheid om het zichtbaar maken van erfgoed en het (tijdelijk) toegankelijk maken van een monument te combineren met de inzet van vrijwilligers (binding), cultuureducatie (omgevingsbewustzijn) en het bevorderen van cultuurtoerisme. Gemeenschappelijke regeling - Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD HN) De GGD HN bevordert, bewaakt en beschermt de gezondheid van de inwoners van de regio s West-Friesland, Kop van Noord-Holland en Noord-Kennemerland. GGD HN is volop bezig met innovatie om te kunnen blijven voldoen aan de verwachtingen van burgers, gemeenten en andere opdrachtgevers. Het bieden van flexibele, professionele, vraaggerichte producten en diensten staat daarin centraal. Streven is te gaan werken met zelfsturende teams op basis van resultaatgericht werken. In 2016 is een aanvang gemaakt om alle medewerkers hiermee te leren omgaan. Inhoudelijk worden processen, producten en diensten onderzocht om kwaliteit, efficiëntie en flexibiliteit te bevorderen. Daarnaast worden er stappen gezet om beter aan te sluiten bij veranderingen in regelgeving. Voorbeelden daarvan zijn het Landelijk Professioneel Kader JGZ en het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Ook aan het benodigde instrumentarium wordt gewerkt. Er is betere software nodig om te voldoen aan de (nieuwe) gestelde eisen. Verwachting is dat hiervoor nog de nodige aandacht en inzet nodig is. Zie ook paragraaf 6 Verbonden partijen. Gezondheidszorg De gemeente initieert, stimuleert, subsidieert en faciliteert initiatieven op het gebied van preventie met als doel de gezondheid van inwoners te beschermen en te bevorderen, zodat mensen zo lang mogelijk lichamelijk en geestelijk gezond blijven. Onderzoek bevolkingsgezondheid Begin 2017 worden er belangrijke publicaties uitgegeven door de GGD betreffende de gezondheidstoestand van de inwoners. Gezamenlijk bieden deze publicaties de gemeente en haar partners handvatten om haar beleid vorm te geven. Nota gezondheidsbeleid Op 4 december 2015 is de Landelijke nota gezondheidsbeleid vastgesteld. Gemeenten dienen binnen 2 jaar een gemeentelijk gezondheidsbeleid vast te stellen. In 2017 wordt er dus een gemeentelijk gezondheid opgesteld.

3 Alle relevante publicaties en partners worden betrokken bij het vormgeven van het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Project In Control of Alcohol&Drugs Het project In Control of Alcohol&Drugs is verlengd tot 2020, de regionale samenhang en samenwerking blijven onverminderd overeind. Daarnaast zal het lokaal uitvoeringsplan alcohol en drugs in 2017 worden uitgevoerd. Lokale initiatieven dragen bij aan de gemeenschappelijke doelstellingen. In 2017 zal de kadernota Wmo en gezondheid worden uitgevoerd. Sport en bewegen Sport en bewegen leveren een belangrijke bijdrage aan een goede gezondheid, de participatie in de samenleving en de leefbaarheid in de gemeente. Met het ontwikkelen van een kadernota sport en bewegen 2030 heeft de gemeente Enkhuizen enerzijds een gezamenlijke visie op lange termijn geformuleerd en anderzijds de lokale gemeenschap (bewoners, verenigingen en maatschappelijke partners) de vrijheid gegeven om zelf een aanpak te ontwikkelen en te implementeren. De kadernota sport en bewegen 2030 kan gezien worden als een kompas dat richting geeft maar niet stuurt. Bewoners en maatschappelijke organisaties hebben nadrukkelijk het stuur in handen als het gaat om het realiseren van de door hen gewenste vitale samenleving. In een tweejarig uitvoeringsprogramma wordt de basis gelegd voor het bereiken van de ambities van Vanaf 2017 zal het de uitvoeringsnota Sport en bewegen worden uitgevoerd. In de uitvoering is samenwerking tussen alle betrokken partijen cruciaal. Er wordt in de uitvoeringsnota ingezet op vitale verenigingen plus een versterking en uitbreiding van de verbinding tussen het onderwijs en sportorganisaties. Tot slot wordt er ingezet op bewegen voor inwoners met een beperking en kwetsbare/risico groepen (bijv. ouderen, inwoners met opvoed/opgroei problemen of inwoners met psychische problemen). Subsidierelatie zwembad Enkhuizerzand De Gemeente Enkhuizen heeft een subsidierelatie met de Stichting Recreatievoorzieningen Enkhuizen voor het beheer en exploitatie van recreatiebad Enkhuizerzand. Deze subsidie wordt beschikbaar gesteld op grond van subsidieregeling 10; Beheer maatschappelijke accommodaties. Wij hebben de intentie om in 2017 het zwembad te subsidiëren conform het huidige subsidiebeleid van de gemeente Enkhuizen. Dit betekent dat er geen sprake meer is van een open eind financiering, maar van een budgetsubsidie met heldere prestatieafspraken. Een concreet voorstel hiervoor wordt te zijner tijd aan de gemeenteraad voorgelegd. Gemeenschappelijk regeling - Financiering personeelsplan Muziekschool West-Friesland (MOW) Het MOW bewerkstelligt het in stand houden van muziekonderwijs. Deze gemeenschappelijke regeling is voortgekomen uit de opheffing van de Gemeenschappelijke Regeling Muziekschool West-Friesland in Op grond van het vastgestelde personeelsplan is het personeel overgegaan naar de deelnemende gemeenten. De gemeente Medemblik is centrumgemeente. Momenteel wordt gewerkt aan opheffing van deze regeling. Dit wordt waarschijnlijk gerealiseerd per 1 augustus Drempels weg in Enkhuizen Vergroting draagkracht en verlichten draaglast van mantelzorgers Om mantelzorgers zo lang mogelijk in staat te stellen om zorg te kunnen bieden worden zij ondersteund en van informatie voorzien vanuit de consulenten van de gemeente Enkhuizen. Daarnaast subsidieert de gemeente Enkhuizen het West-Friese Kennisplatform Mantelzorgondersteuning. Een van de belangrijkste doelen van dit Kennisplatform is om mantelzorgers eerder te bereiken en te voorkomen dat ze overbelast raken. Ook respijtzorg is een aandachtspunt, waarbij de vraag en het aanbod een goede afstemming behoeven. Het project Doe-kamer wat in 2016 is gestart zal in 2017 verder worden uitgevoerd. Mantelzorgers worden zichtbaar gewaardeerd. Vrijwilligers De gemeente Enkhuizen heeft oog voor de inzet van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties en de maatschappelijke meerwaarde voor de inwoners van de gemeente Enkhuizen. De gemeente ondersteunt, stimuleert en faciliteert vrijwilligerswerk door o.a. de inzet van het Vrijwilligerspunt te financieren.

4 Door de inzet van het Vrijwilligerspunt te financieren kunnen inwoners worden gestimuleerd tot het verrichten van vrijwilligerswerk, organisaties ondersteund in het zoeken van vrijwilligers, vrijwilligers geschoold en (taal)maatjes gekoppeld om inwoners laagdrempelig te ondersteunen. Naast deze faciliterende rol zijn er ook een aantal projecten gericht op het uitbreiden van bestaande netwerken die vrijwilligersorganisaties kunnen ondersteunen. Voorbeelden zijn De West-Friese Beursvloer en de West-Friese Uitdaging. De gemeente ondersteunt ook de Maatschappelijke stage (MAS). De MAS gaat om het doen van vrijwilligerswerk. De MAS bestaat uit vrijwilligerswerk voor een non-profit organisatie: bij een vrijwilligersorganisatie, vereniging, instelling of maatschappelijke organisatie. De scholen voor het voortgezet (speciaal) onderwijs in de naast liggende gemeente Stede Broec ontvangen een bijdrage voor de trajectbegeleiding en toeleiding naar een MAS plaats. Inloopvoorziening GGZ Wij hebben als college afgesproken met de andere colleges in deze regio dat we de inloopvoorziening GGZ gezamenlijk blijven financieren. Het gaat hierbij om de voorzieningen inloop GGZ NHN, inloop RIBW, Baanbreker, Vriendenhuis en Reakt. De kosten hiervan worden gedekt uit bestaand budget (inclusief integratie uitkering sociaal domein). Fysieke toegankelijkheid De richtlijn toegankelijkheid openbare ruimte en -gebouwen wordt toegepast door de gemeente Enkhuizen. Verder stemt de gemeente Enkhuizen ontwikkelingen/projecten, waarbij toegankelijkheid een rol speelt, af met de Groep Toegankelijk Enkhuizen. De Groep Toegankelijk Enkhuizen zal ook in 2017 meerdere projecten, ontwikkelingen en bestaande bouw en openbare ruimte beoordelen en hierover aan de gemeente adviseren. Versterken van financiële redzaamheid In het minimabeleid zijn diverse regelingen opgenomen ter (financiële) ondersteuning van de inwoners van Enkhuizen. In 2017 bieden we voorzieningen vanuit het minimabeleid aan inwoners die het op eigen kracht financieel gezien (nog) niet kunnen dragen. Schuldhulpverlening In 2017 gaan we ons nog meer richten op schuldpreventie en gaan we als gemeente zelf een deel van de schuldhulpverlening uitvoeren. Inkomensvoorzieningen Mensen die aantoonbaar niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, komen niet onder het bestaansminimum. De inkomensvoorzieningen in het kader van de Participatiewet wordt verstrekt door WerkSaam. Inwoners die (tijdelijk) niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, ontvangen een inkomensvoorziening in de vorm van een bijstandsuitkering. Uiteindelijk is het de bedoeling dat een ieder in zijn eigen levensonderhoud kan voorzien. Door middel van ontwikkelcoaches en arbeidscoaches wordt ingezet op participatie en ondersteuning naar werk. Participatie en ondersteuning naar werk Iedereen die kan werken, maar het op de arbeidsmarkt zonder steuntje in de rug niet redt, valt onder de Participatiewet. De Participatiewet is er namelijk om zoveel mogelijk mensen, met of zonder beperking, werk te laten vinden. Is toeleiding naar werk niet mogelijk dan kijken we naar andere vormen van participatie in de samenleving, zoals vrijwilligerswerk, arbeidsmatige dagbesteding of dagbesteding. Gemeenschappelijke regeling - WerkSaam Op 1 januari 2015 is de Participatiewet ingegaan. De Participatiewet vervangt de Wet Werk en Bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en een deel van de Wajong. WerkSaam West-Friesland voert de Participatiewet uit voor 7 West-Friese gemeenten, namelijk: Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Stede Broec, Drechterland, Koggenland en Opmeer. Ook het SW bedrijf Op/maat is opgegaan in WerkSaam West-Friesland. Het doel van de Participatiewet is dat WerkSaam West-Friesland iedereen die gedeeltelijk of volledig kan werken begeleidt naar werk, het liefst bij een gewone werkgever. Hierbij kan WerkSaam West-Friesland

5 verschillende instrumenten inzetten, zoals jobcoaching of een loonkostensubsidie. Wat nodig is om werk te vinden is voor iedereen anders. Lukt het (nog) niet om te werken dan zorgt WerkSaam West-Friesland voor een uitkering als dat nodig is. De beleidsvoornemens en activiteiten van WerkSaam staan uitgebreid verwoord in het beleidsplan voor WerkSaam. Het beleidsplan is, na een positieve zienswijze van alle gemeenteraden, begin 2015 vastgesteld door het Algemeen Bestuur. Arbeidsmatige dagbesteding en de WMO Mensen met een beperking willen graag meedoen in de maatschappij. Op alle vlakken, dus ook met werk. Betaald werken is niet altijd mogelijk door de aard van de beperking. Onbetaald (of beperkt betaald) werken in een aangepaste omgeving kan vaak wel: arbeidsmatige dagbesteding. Arbeidsmatige dagbesteding is een vorm van werken met veel begeleiding en bedoeld voor inwoners die (nog) niet in een gewone baan kunnen werken. Arbeidsmatige dagbesteding biedt structuur en invulling van de dag. Het kan ook een manier zijn om de kans op een 'gewone' baan te vergroten. In 2017 gaan we meer inzetten op arbeidsmatige dagbesteding waarbij wij het belangrijk vinden dat het om zinvol en passend werk voor onze inwoners gaat. Het gaat om de inwoner een stap te laten maken naar participatie in de samenleving en uit het beschutte deel van de dagbesteding te komen. Het is bedoeld om inwoners uit te dagen om het maximale uit zichzelf te halen midden in de maatschappij. Ondersteuning via de Wet maatschappelijke ondersteuning De uitgangspunten van de Wmo 2015 zijn eigen kracht en maatwerk. Indien de burger het niet zelf of binnen de vertrouwde omgeving kan oplossen, biedt de gemeente passende ondersteuning. Deze ondersteuning kan op verschillende manieren vorm worden gegeven, variërend van huishoudelijke hulp tot dagbesteding. In 2017 worden mogelijkheden onderzocht om te komen tot initiatieven voor nieuwe algemene voorzieningen. Dit zijn voorzieningen die toegankelijk zijn voor iedereen en die de participatie en zelfredzaamheid ondersteunen. Huisvesting vergunninghouders Gemeenten krijgen jaarlijks van het Rijk een taakstelling opgelegd voor het huisvesten van vergunninghouders. Het college wil voldoen aan de taakstelling. Op dit moment worden vergunninghouders in het kader van de reguliere taakstelling gehuisvest in bestaande sociale huurwoningen binnen de gemeente. Dit zorgt voor druk op de sociale woningvoorraad. Om tegemoet te kunnen komen aan de vraag en daarmee de druk op de woningvoorraad te verminderen, kan het zijn dat wij op zoek gaan naar alternatieve oplossingen, zoals huisvesting van meerdere vergunninghouders in één huis; groepen in leegstaande gebouwen; containerwoningen. Vrijwilligerswerkgroep Maatschappelijke begeleiding is een taak van de gemeente, voortvloeiend uit de taakstelling om vergunninghouders te huisvesten in de gemeenten. In de gemeente Enkhuizen worden vergunninghouders begeleidt door een grote groep vrijwilligers (met ondersteuning van Vluchtelingenwerk Nederland) bij het integreren in de samenleving. De problematiek van de vergunninghouders is de afgelopen jaren heftiger geworden en met name psychische problemen (trauma s) komen veelvuldig voor. De vrijwilligerswerkgroep heeft een signalerende functie in deze en werkt nauw samen met het stadsteam, maatschappelijke organisaties en scholen. Sailwise Het project Sailwise heeft als doelstelling om kwetsbare jongeren aan (start)kwalificaties te helpen en werkervaring te laten opdoen in de nautische wereld, waarbij de zeevaartschool en de bruine vloot participeren. Naast deze groep richt het project zich ook op de groep vroegtijdige schoolverlaters van 16 tot 18 jaar om structuur te leren aanbrengen in hun dagelijkse leven en via dit project weer deel te nemen aan de samenleving. Vanuit dit project zal nauw samengewerkt gaan worden met een ander project in de gemeente Enkhuizen verloren jongeren 18-/18+ waarbij het de intentie is om de projecten het liefst in elkaar te laten overgaan. Hertenkamp De voorbereiding om te komen tot aanleg van een nieuwe locatie aan het Wilhelminaplantsoen is gestart met verschillende onderzoeken. De uitkomsten hiervan zijn nog niet allemaal binnen, maar de eerste uitslagen zijn

6 zodanig, dat we door kunnen met het proces. Ook zijn de eerste schetsontwerpen met de medewerkers ter plaatse besproken en is offerte voor sloop van het huidige pand gevraagd; hiernaast is de tijdelijke huisvesting akkoord en worden binnenkort de hiervoor benodigde units geplaatst. Als de eventueel benodigde Ruimtelijk Ordening procedure is afgerond, kan worden overgegaan tot prijsaanvraag middels een onderhandse aanbesteding bij een aantal aannemers; de eerste voorlopige planning gaat uit van een bouwtijd van ca. 10 maanden. In samenwerking met de partners Leekerweide/Baanbreker en Witte schuur zal de aankleding van de binnenruimte en het verdere proces worden vormgegeven.