Welkom. Moderator: Albert Hulshoff. Op Locatie: De Scheg, Deventer Aschwin Lankwarden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Welkom. Moderator: Albert Hulshoff. Op Locatie: De Scheg, Deventer Aschwin Lankwarden"

Transcriptie

1

2 Welkom Moderator: Albert Hulshoff Op Locatie: De Scheg, Deventer Aschwin Lankwarden

3 ESCo s 9.40 uur Menukaart Prestatiecontracten en het Erasmus Contract Door: Marc Hopman, AT Osborne uur GebiedsESCo Plaspoelpolder Door: Bart van de Velde, APPM & Gijs Schuurhuis, Urbanisator Plaspoelpolder uur Netwerken uur Einde

4 kennisplatform over duurzaam bouwen

5 Missie

6 Kennis is het enige dat je kunt vermenigvuldigen door het te delen

7

8

9 AT OSBORNE Duurzaam Gebouwd Op Locatie Erasmus Universiteit & Menukaart Prestatiecontracten Marc Hopman Senior Consultant 21 mei 2014

10 AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur Gebiedsontwikkeling en Milieu Legal Interim executives Organisatie & Huisvestingsadvies Infrastructuur & Mobiliteit Legal & Contracting Interim executives Gezondheidszorg Projectbeheersing Projectmanagement Bouwkostenmanagement AT Osborne Academy Gebiedsontwikkeling Milieu & Omgeving Multidisciplinair bureau Werkt aan oplossingen voor ruimtelijke vraagstukken Met 150 adviseurs en managers Legal & contracting Interim executives 10

11 11

12 Hoofdkantoor AT Osborne, Eerste Duurzame Rijksmonument met Energieprestatie contract Afspraak Triodos en AT Osborne: Samen verduurzamen Energiebesparing wordt bij de vaste huursom opgeteld De kosten moeten in balans zijn Geen All-in huurcontract, rekening energie ligt bij huurder Voorbeeld: Huidig Huur: Energie: 180,- 40,-= 220,- Nieuw Huur: Energie: 190,- 30,-= 220,- 12

13 INHOUD Energieprestatie contract Erasmus aanbesteding en prestatiecontract Menukaart Prestatiecontracten Vragen 13

14 Energieprestatiecontract Kenmerken contract Wat is een energieprestatiecontract? Afspraken met een commerciële partij om energiebesparende maatregelen te realiseren in het voordeel van beide partijen. Een goed contract is: Transparant en helder Goed beheersbaar Communicatiemiddel Omvat besparingsprikkels 14

15 Energieprestatiecontract Vertrekpunt Energiekosten Gebouwgebonden (45%) Organisatie- en gedragsgebonden (55%) Bouwfase Ingebruikfase 0 jaar 5 jaar 10 jaar 15 jaar 20 jaar 25 jaar 30 jaar 35 jaar 40 jaar 15

16 Energieprestatiecontract Welke prestaties? B. Duurzaam beheer Elektriciteit / m2 Warmte (gas) / m2 Stadswarmte / m2 A. Klanttevredenheid Overall Klimaat Dienstverlening C. Optimale kosten / kwaliteit Onderhoudskosten / m2 Energiekosten / m2 Status installaties Storingen Bron: RVO.nl Optimaal beheer en onderhoud op basis van prestaties E. Innovatie Vernieuwing Revisiegegevens D. Binnenklimaat Temperatuur CO2 concentratie Verlichtingsterkte Geluidsniveau 16

17 INHOUD Energieprestatie contract Erasmus aanbesteding en prestatiecontrac Menukaart Prestatiecontracten Vragen 17

18 Opbouw prestatiecontract Uitvoerende partij Opdrachtgever Overeenkomst

19 Opbouw prestatiecontract Algemene Bepalingen Overeenkomst Werkomschrijving Energie prestatiecontract

20 Erasmus Contract De Getallen BVO circa m2 Gemiddelde omvang ,- per jaar Studenten circa Medewerkers circa 2.600

21 Erasmus Contract Innovatief 1 perceel W&E&B inclusief terreininstallaties Duur 5 jaar met optie tot verlenging 2x5 jaar (totaal 15 jaar) Samenwerking Ontzorgen, aantoonplicht bij de uitvoerende partij op basis van SCB gedachte MJOP opgenomen Storingen afgekocht Behalen energieprestatie opgenomen Functioneel beheer op basis van ontwerpcondities van de installaties ESCo-gedachte verwerkt WKO-installaties worden toegevoegd tijdens looptijd contract

22 Erasmus Contract Innovatief Beschikbaarheid ruimtes Gebruikersbeleving Klanttevredenheid Bonus / malus regeling

23 Aanbestedingsproces Niet openbare Europese Aanbesteding Voorselectie Inschrijfleidraad Selectie naar 5 inschrijvers Tijdens deze fase wordt het contract verder uitgewerkt Gunningsfase Concept contract wordt toegestuurd inclusief bijlagen Beoordelen aanbiedingen en PVA s

24 Energieprestatiecontract Voor- en nadelen Voordelen Bewustwording Financiële prikkel om te verbeteren Nieuwste technische ontwikkelingen Meer inzicht door registratie en rapportages Ontzorging Samenwerking Duurzame en up-to-date vastgoedportefeuille Nadelen Leerproces / groeitraject Contractmanagement Beperkte ervaring met contractvorm 24

25 INHOUD Energieprestatie contract Erasmus aanbesteding en prestatiecontract Menukaart Prestatiecontracten Vragen 25

26 Huisvestingsketens Huurder verhuurder Inzet Platform Duurzame Huisvesting: opheffen split incentive Bestaande instrumenten: Leidraad Greenlease Greenlease Menukaart Greenlease Dashboard 26

27 Huisvestingsketens Opdrachtgever uitvoerende partij Exploitatiefase afspraken maken over beheer, onderhoud, energiebesparende maatregelen, financiering en samenwerking 27

28 Menukaart Prestatiecontracten Klankbordgroep met platformleden Relevante literatuur gebruikt: ISSO, NEN, ISO, RgdBOEI Gemaakt door Marc Hopman en Albert Hulshoff 28

29 Opbouw Menukaart Prestatiecontracten De start 29

30 30

31 31

32 32

33 33

34 INHOUD Energieprestatie contract Erasmus aanbesteding en prestatiecontract Menukaart Prestatiecontracten Vragen 34

35 Vragen? 35

36

37

38 Stichting Urbanisator Plaspoelpolder Locatie & eigenschappen Plaspoelpolder, Rijswijk Opgave Plaspoelpolder Leegstand op de kantorenmarkt Monofunctioneel gebied Imago Urbanisator Actieprogramma Informeren & Inspireren Aanjagen & Initiëren (her)ontwikkelen Verduurzamen

39 Innovatief verduurzamen op de Plaspoelpold Eind 2012, Themabijeenkomst Duurzaamheid Cofinanciering provincie Zuid- Holland & gemeente Rijswijk Binnen twee weken op m2 Proces van gebiedspionieren Vertrouwensbasis Community Plaspoelpolder

40

41 Welkom bij APPM Nederland mooier maken 60 Project- en procesmanagers Kantoren in Hoofddorp, Zoetermeer en Breda Vakgebieden Ruimte & Vastgoed Infrastructuur & Mobiliteit Water & Groen Energie & Klimaat Achtergrond Bart van de Velde Stedelijke Economie 41

42 DWA Goed rentmeesterschap is een opdracht Ca. 100 medewerkers Kantoren in Bodegraven, Amsterdam, Ede en Rijssen (nieuw) Werkgebieden Installatie- en energietechniek Van het eerste initiatief tot de exploitatiefase

43 Waarom een energiezuinige Plaspoelpolder? Urgentie: Toename leegstand In 2020 zijn energieneutrale panden de standaard Stijging energiekosten Eisen ten aanzien van milieuprestatie worden aangescherpt (energielabels, milieuwet, etc.) hoofddorp breda zoetermeer 43

44 Activiteitenbesluit Milieubeheer Volgens het Activiteitenbesluit Milieubeheer zijn bedrijven en instellingen verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder (bij energieverbruik van kwh).

45 Waarom een energiezuinige Plaspoelpolder? Kans: Hogere huurprijs Hogere verhuurbaarheid Hogere vastgoedwaarde Aanzienlijke verbetering arbeidsproductiviteit en afname ziekteverzuim Organiserend vermogen in het gebied Betrokkenheid Gemeente, Provincie, Urbanisator, Shell en Rijksoverheid hoofddorp breda zoetermeer 45

46 Voordelen collectieve aanpak Energie geen core business: meeliften op gezamenlijke aanpak Behoefte aan ontzorging Synergievoordelen Betere business case door meer mogelijkheden Gebiedsbelang: je bent er niet met een duurzaam pand hoofddorp breda zoetermeer 46

47

48 De GebiedsESCo Collectief verduurzamen op een bedrijven- of kantorenterrein Benutten energiebesparingen voor verdere verduurzaming Organiseren van vehikel voor: Implementeren van maatregelen Garanties op energiebesparing Facilitering van financiering Monitoren energieverbruik Aansturen onderhoudspartijen Contractmanagement hoofddorp breda zoetermeer 48

49 Budgetneutraal? Budgetneutraal op basis van een Business as Usual-lijn. (Hetgeen dat je sowieso al zou uitgeven aan energieverbruik en onderhoud en vervanging van installaties). hoofddorp breda zoetermeer 49

50 Hoe werkt een ESCO? hoofddorp breda zoetermeer 50

51 Vier tredes van verbeteren energieprestatie 1. Reductie energiebehoefte 2. Benutting vrijkoming energie 3. Gebruik duurzame energiebronnen 4. Efficiënt gebruik fossiele bronnen hoofddorp breda zoetermeer 51

52 GebiedsESCo Plaspoelpolder Grootste bedrijventerrein van Rijswijk: 350 bedrijven en werknemers Bij veel bedrijven/kantoren energie(kosten)- besparingen haalbaar tot wel 30%, met relatief beperkte inspanningen en investeringen Bedrijven gericht op corebusiness: besparingsmogelijkheden blijven veelal liggen Entiteit nodig voor ontzorging, met kennis van zaken hoofddorp breda zoetermeer 52

53 GebiedsESCo Plaspoelpolder Doel: concrete verduurzaming en collectieve besparing op Plaspoelpolder Ten minste m 2 BVO aan deelname Besparing uit quick wins inzetten voor verdere verduurzaming hoofddorp breda zoetermeer 53

54 Opstarten GebiedsESCo 1. Benaderen bedrijven 2. Organiseren bijeenkomsten 3. Uitvoeren energiescans 4. Uitgeven energielabels 5. Opzetten business cases 6. Opzetten collectief business plan 7. Oprichten GebiedsESCo hoofddorp breda zoetermeer 54

55 Opstarten GebiedsESCo Financiering vanuit Provincie Zuid-Holland (nr. 1 aanvraag!), Gemeente Rijswijk, St. Urbanisator Gratis deelname bedrijven voorfase GebiedsESCo (op voorwaarde dat bedrijven ook meedoen) hoofddorp breda zoetermeer 55

56 Uitkomsten Scans Brons: Minimaal scenario met korte terugverdientijden. Zilver: Combinatie van gebouwgebonden maatregelen en duurzame elektriciteitsopwekking. Goud: Maximale besparingen door gebouwgebonden maatregelen, duurzame elektriciteitsopwekking en gebruik restwarmte Platina: Energieneutraal gebouw hoofddorp breda zoetermeer 56

57 Brons, zilver, goud of platina? Het gaat vastgoedeigenaren niet alleen om korte terugverdientijden Behoud van bestaande huurder Aantrekken van (hoogwaardige) nieuwe huurder Visie op pand in 2020 Emotionele historie met pand hoofddorp breda zoetermeer 57

58 Maatregelen Brons Collectieve inkoop energie Tegengaan verspilling (optimaliseren verwarming, betere afstelling, etc.) Verlichting Powermanagement Zilver Zonnepanelen Goud Benutten restwarmte Shell en Datacentrum Platina Grootschalig duurzame opwek Innovatieve toepassingen (n.t.b.) hoofddorp breda zoetermeer 58

59 Resultaten scans Totaal investering besparing etvt (jaar) energiebeparing totaal BRONS ,1 17% ZILVER ,1 28% GOUD ,9 45% Reductie CO2-uitstoot Brons: 330 ton per jaar (2,2 miljoen autokilometers bij 150 gram per km) Zilver: 560 ton per jaar (3,7 miljoen autokilometers bij 150 gram per km) Goud: 870 ton per jaar (5,8 miljoen autokilometers bij 150 gram per km) 59

60 Garanties op besparingen? Coöperatie met als leden: vastgoedeigenaren, Urbanisator, evt. DWA en APPM Prestatieafspraken DWA en APPM als uitvoerders van de taken van de coöperatie Energieprestatiecontracten Eigenaar A Eigenaar B Eigenaar... Eigenaar Z 60

61 hoofddorp breda zoetermeer 61

62 Vervolgstappen Vervolgstappen: Collectief besluit over business case Aanstellen vraagbaak voor vragen oprichten coöperatie en afsluiten EPC s Besluit deelname ESCo Plaspoelpolder (Laten) opstellen van statuten Inschrijven in Handelsregister Oprichten rechtspersoon hoofddorp breda zoetermeer 62

63 Nieuwe GebiedsESCo s? Uithoorn Noord-Holland-Noord Provincie Noord-Brabant Provincie Gelderland Gemeente Leiden Gemeente Westland? 12 juni: Seminar op de Plaspoelpolder hoofddorp breda zoetermeer 63

64 Vragen? Hoe gaan we om met split incentive? Hoe gaan we om met (verwachte) leegstand? Hoe krijgen we financiers aan boord? Hoe generen we budget voor extra energiescans? Hoe gaan we om met nieuwe toetreders? hoofddorp breda zoetermeer 64

65

66 Dank voor uw aanwezigheid Graag het evaluatieformulier invullen! Agenda 6 juni DGOL Zorgvastgoed Den Bosch 18 juni DGOL Renovatie Rosmalen

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed AT OSBORNE www.atosborne.nl Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed 19 september 2012 AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur

Nadere informatie

AT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011. Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg

AT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011. Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg AT OSBORNE www.atosborne.nl Masterclass Energiebesparing in de zorg Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011 Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur

Nadere informatie

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Programma Gijs Schuurhuis (De Urbanisator Plaspoelpolder) Welkomstwoord Hans Korbee

Nadere informatie

Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck

Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck Zeist, 25 april 2016 Matthijs Kok Transitiemanagement Matthijs Kok Energietransitie gebouwde omgeving Elektrisch vervoer Projecten, o.a: Energiestrategie

Nadere informatie

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen

Nadere informatie

Hoe organiseer ik, als opdrachtgever, een langdurig energieprestatiecontract en hoe ervaart de markt dit?

Hoe organiseer ik, als opdrachtgever, een langdurig energieprestatiecontract en hoe ervaart de markt dit? Hoe organiseer ik, als opdrachtgever, een langdurig energieprestatiecontract en hoe ervaart de markt dit? Marc Hopman, Ruben Zonnevijlle & Laura Schutte AT Osborne, Cofely & Erasmus Universiteit Hoe organiseer

Nadere informatie

Building4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda

Building4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda Wilt u weten hoe? Ga stap voor stap door onze aanpak: - Kennismaking Building4life - De Building4life werkwijze - Uitgewerkte case Amarant Tilburg Building4life Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus

Nadere informatie

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim

Nadere informatie

Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten

Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten 19 juni 2014 Inleiding Rollen en partijen Verschillende typen vastgoed met een eigen regime Woningen, winkels en overige bedrijfsruimte De split

Nadere informatie

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar Bestaand Vastgoed Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011 DHV 2011 All rights reserved Openbaar Wat is er aan de hand? Circa 1/3 energiegebruik NL zit in gebouwde omgeving Focus

Nadere informatie

Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel

Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Bijlage 1 Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Door Sunburst B.V. Ing. Joost de Roij en Ing. Joost Vermeer januari 2014 Inhoudsopgave Blz Inleiding 3 1. Van inspanningsverplichting

Nadere informatie

Energy Service Company: een kans voor u?

Energy Service Company: een kans voor u? 1 Energy Service Company: een kans voor u? Stand van zaken provinciale pilot & Kansen voor de installatiebranche Hans van der Heide Pilot provincie Friesland (1) Doel: Ervaring opdoen met het opzetten

Nadere informatie

ert Harm ten Bolscher

ert Harm ten Bolscher Bent u toeschouwer of doet u mee? ert Harm ten Bolscher 21-3- Inhoud Trends voor de bouw-/ vastgoedwereld? Anders denken Aanpak vanuit F2F-/Citadel-netwerk Wat betekenen trends voor de vastgoed- en bouwwereld?

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth

Vanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth Workshop VvE Energieloket Gelderland 29-05-2018 Fletcher Hotel Doorwerth Vanavond Kennismaking Ondersteuning VvE Energieloket Gelderland Waarom verduurzamen? Mogelijkheden verduurzamen VvE s Subsidie en

Nadere informatie

Energiebesparing is investeren in de toekomst

Energiebesparing is investeren in de toekomst Energiebesparing is investeren in de toekomst Hoe energieprestatiecontracten leiden tot gegarandeerde energiebesparing Selina Roskam Energievakbeurs Voorstellen: Selina Roskam Kennismakelaar Duurzaam bouwen

Nadere informatie

Rapport energiecijfers kantoren

Rapport energiecijfers kantoren Rapport energiecijfers kantoren Dit rapport is aangemaakt op 08/31/10 om 11:31. De website Energiecijfers van NL Energie en Klimaat levert u actuele gegevens over energieprijzen en alle aspecten van energiegebruik

Nadere informatie

Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies

Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies 18-12-2012 1 Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies Onderwerpen Achtergrond: waarom gebeurt er zo weinig? Wat is

Nadere informatie

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per

Nadere informatie

Verduurzamen van maatschappelijk vastgoed

Verduurzamen van maatschappelijk vastgoed Verduurzamen van maatschappelijk vastgoed Green Liz Symposium Arnhem, 9-12-2013 Irma Thijssen Irma Thijssen, Agentschap NL 1 Agentschap NL biedt diensten aan ondernemers met duurzame, innovatieve of internationale

Nadere informatie

Gebieden Energie Neutraal

Gebieden Energie Neutraal Gebieden Energie Neutraal Kennismaken met het programma GEN Liesbeth Schipper 27 september 2012 Inhoud Achtergrond Opzet GEN programma GEN Nieuwbouw Energieconcept Ontwikkel en businessmodel Omgeving GEN

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET

Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Value Case 2 Value Case 3 Value Case 4 Value Case 5 Value Case 6 Value Case 7 Status: VALUE CASE Van ambitie naar realisatie

Nadere informatie

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw?

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Workshop Energie Besparen blok 2: 13:20 u- 14:10 u Agenda Welkom Even Voorstellen De CO 2 -ladder Verduurzaming woningbouw in de praktijk Oplossingsrichting

Nadere informatie

nearly Zero Energy Buildings

nearly Zero Energy Buildings nearly Zero Energy Buildings samen op weg naar energieneutraal Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Naslag werk in whitepaper www.unica.nl Visie Gebouwen Faciliteren bedrijfsprocessen. Duurzame gebouwen zijn

Nadere informatie

Energie- en prestatiemonitoring

Energie- en prestatiemonitoring Energie- en prestatiemonitoring Onderdeel van integraal gebouwbeheer 9 november 2011 Machiel Karels Agenda 1. Wat willen we? 2. Wat gebeurt er om ons heen? 3. Wat er mogelijk is? 4. Wat we zouden moeten

Nadere informatie

Energiemanagement in de praktijk

Energiemanagement in de praktijk Energiemanagement in de praktijk Van re-actief naar pro-actief Vakbeurs Energie 9 oktober 2018 Smart Facility Solutions Adviesbureau gericht op huisvesting & facilitair vraagstukken Gevestigd te Den Haag

Nadere informatie

Verduurzamen van monumentaal vastgoed. Rianne Koster 30 juni 2011

Verduurzamen van monumentaal vastgoed. Rianne Koster 30 juni 2011 Verduurzamen van monumentaal vastgoed Rianne Koster 30 juni 2011 1 Agenda 1. Inleiding Triodos Bank 2. Triodos & Duurzaam Vastgoed 3. Villa Rusthoek Baarn 4. Uitgangspunten vastgoedfinanciering door Triodos

Nadere informatie

Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg

Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg Hoe kan ik energiebesparing realiseren en financieren? George Müller 06-34855943 george.muller@energymatters.nl www.energymatters.nl Voorstellen: George

Nadere informatie

Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid

Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Workshop Prestatiecontracten 7 december 2009 Albert Hulshoff, programma-adviseur adviseur Utiliteitsbouw SenterNovem Albert Hulshoff innovatie, energie, klimaat,

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

www.bamtechniek.nl Stappenplan voor energiemanagement in bestaand vastgoed BAM Techniek - Energy Systems

www.bamtechniek.nl Stappenplan voor energiemanagement in bestaand vastgoed BAM Techniek - Energy Systems www.bamtechniek.nl Stappenplan voor energiemanagement in bestaand vastgoed BAM Techniek - Energy Systems BAM Techniek - Energy Systems Uw energie- en gebouwmanager Energie is absoluut onmisbaar voor de

Nadere informatie

Energieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)

Energieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Energieke Zorgbouw 5 oktober 2011 Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Introductie Wijnanda Willemse adviseur NL Energie & Klimaat - Agentschap NL Voorheen SenterNovem Energiebesparing

Nadere informatie

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het

Nadere informatie

Wat is een Green Deal?

Wat is een Green Deal? Wat is een Green Deal? Maatschappelijke initiatieven die groene groei moeten stimuleren Gericht op innovatie, zowel techniek als proces Samenwerking tussen bedrijven/organisaties en rijksoverheid Wegnemen

Nadere informatie

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid.

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid. Van 0-meting tot haalbare business case Meer informatie: www.w-e.nl www.gprsoftware.nl ir. Janny Stevens (stevens@w-e.nl) ir. Saskia van Hulten (hulten@w-e.nl) Wie zijn wij? W/E adviseurs www.w-e.nl Saskia

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing

Nadere informatie

Netwerkevent duurzame gebouwen

Netwerkevent duurzame gebouwen Netwerkevent duurzame gebouwen Wat is Sunburst? Technisch en financieel advies voor nieuwbouw en renovatie duurzame gebouwen Ontwikkelingen - Huurders eisen comfortabele en gezonde gebouwen - Energiezuinige,

Nadere informatie

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan!

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Verzilver uw dak met zonnepanelen Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Zon is gratis In één jaar valt 9.000 keer zoveel zonne-energie op de aarde als we jaarlijks in de hele wereld aan energie verbruiken.

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie

Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties

Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties Nederland watersportland! Een leven lang genieten op het water Subsidieregeling stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties Watersportacademy is onderdeel van het Watersportverbond Bram Sluijk EDS

Nadere informatie

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN 01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal

Nadere informatie

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN ENERGIEAKKOORD Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN 2 - Wie zijn wij? - Visie Ekwadraat - Beleid - Doelstellingen - Middelen - Financiering Inhoud - Conclusies en aanbevelingen 3 INLEIDING

Nadere informatie

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10

Nadere informatie

Plan van aanpak. Maart 2017

Plan van aanpak. Maart 2017 Plan van aanpak energieneutraal strategische maatschappelijke vastgoedportefeuille gemeente Haarlem Maart 2017 Rudie de Vries, Ingrid Broertjes & Ben van der Aa Stadszaken Afdeling Milieu en Afdeling Vastgoed

Nadere informatie

EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw

EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw Wat wil ik met u bespreken? Casus Zutphen Strategie en uitgangspunten

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt!

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Overheden kunnen zonder meerkosten energiebesparing in gebouwen realiseren PIANOo lunch 12 april 2011 Irma Thijssen, Agentschap NL Joost van Linder, Rijksgebouwendienst

Nadere informatie

Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s

Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Gert-Jan de Looze & Peter van Schijndel Gemeente Rotterdam & Strukton Gert-Jan de Looze Peter van Schijndel Rotterdamse

Nadere informatie

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu TECHNISCH BEHEER Zorgeloze kwaliteit TECHNISCH BEHEER Onze samenleving verandert snel. Waar in het verleden volstaan kon worden met een eenvoudig inspanningscontract voldoet dit veelal niet meer aan de

Nadere informatie

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

Building Holland 2018

Building Holland 2018 Building Holland 2018 17-19 april 2018 Nut en noodzaak van Bodemenergie bij energielabel verbetering Utiliteit Paul Gerats Adviseur Energie SweBru Bureau organisatie: Ingenieursbureau voor binnenklimaat

Nadere informatie

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is

Nadere informatie

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling 6 maart 2017 ir. A. Schiltmans MCD Meeting Bouwcampus, Grip op de Maas (heel) kort DGO Context van gas naar warmte Welke alternatieven zijn er Grootschalige

Nadere informatie

Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten

Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten Den Haag 9 september 2015 Intoductie BNG Bank Leo Valkenburg & Pieter Oppermann 2 Duurzame verlichting voor gemeenten Pieter Oppermann 01/03/2012

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd

Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd Duurzaamheid loont Bestaande gebouwen zijn de grootste veroorzakers van CO 2 -uitstoot in Nederland Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd Knelpunten in de keten

Nadere informatie

Bezwaren en oplossingen analyse van de denktanksessies installatiebranche

Bezwaren en oplossingen analyse van de denktanksessies installatiebranche Bezwaren en oplossingen analyse van de denktanksessies installatiebranche Bezwaren / Opmerkingen uit de Yellow paper sessie van 25-06-2014 Omvang 1. Alleen voor grote bedrijven met grote projecten 2. Te

Nadere informatie

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers

Nadere informatie

Uitnodiging marktontmoeting FUMO-gebouw vol energie

Uitnodiging marktontmoeting FUMO-gebouw vol energie Uitnodiging marktontmoeting FUMO-gebouw vol energie De opgave De gemeente Leeuwarden heeft de ambitie om in de komende jaren haar gemeentelijke vastgoedvoorraad gefaseerd te gaan verduurzamen. Het verduurzamen

Nadere informatie

Energie Scholen/Steden/Publieke Sector. Johan Konings

Energie Scholen/Steden/Publieke Sector. Johan Konings Energie Scholen/Steden/Publieke Sector Johan Konings johan@ilanga.org AGENDA Wat is OEPC? Doelstelling en ambities energie-efficiëntie Energiekosten als financieel product Financiering OEPC: enkele sleutels

Nadere informatie

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES

PRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal

Nadere informatie

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove Lindenhove Renovatie & Transformatie Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove ' Duurzaam & Comfortabel Met slimme combinaties van energiebesparende maatregelen en opwekking van duurzame energie komen

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Projectcode GEMEENTE 1 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Doelstelling Het verbeteren van de energieprestatie van gemeentelijke gebouwen door 3%

Nadere informatie

Duurzaam Lage Weide Een bedrijventerrein vol kansen

Duurzaam Lage Weide Een bedrijventerrein vol kansen Utrechtse Energie! Duurzaam Lage Weide Een bedrijventerrein vol kansen Verbeter de werel Lage Weide op de kaart zetten als duurzaam bedrijventerrein dat wilt u toch ook? Een milieubewuste benadering van

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Dat voor u als eigenaar of beheerder van duurzaam vastgoed de energielevering op duurzame wijze moet geschieden spreekt voor zich.

Nadere informatie

Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal

Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal 1 Intentie Bedrijvenkring Veenendaal, de coöperatieve verenigingen van Ondernemend Veenendaal, de deelnemende bedrijven en de gemeente Veenendaal

Nadere informatie

ENERGIE. besparen. vandorp.eu

ENERGIE. besparen. vandorp.eu ENERGIE besparen ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energieprijzen zal dit in 10 jaar al gauw

Nadere informatie

Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012

Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Sabine van Galen-Avegaart Agenda 1. De opgave Zutphen energieneutraal 2. Resultaat van ons beleid in cijfers 3. Wat hebben we in 2010-2011

Nadere informatie

Verduurzaming Gouvernement

Verduurzaming Gouvernement Verduurzaming Gouvernement Agenda Welkomstwoord Omschrijving van de case door Provincie Limburg Van vraagstelling naar aanpak BREEAM als leidraad Analyse en scenario s Duurzaamheidskeuzes (interactief

Nadere informatie

Hartelijk Welkom! Gemeentehuis Capelle aan den IJssel 26 november 2013

Hartelijk Welkom! Gemeentehuis Capelle aan den IJssel 26 november 2013 Hartelijk Welkom! Gemeentehuis Capelle aan den IJssel 26 november 2013 Agenda 20.00 uur Opening door wethouder (introductie zonatlas) Jouke van Winden 20.20 uur Introductie Energie Collectief Capelle (ECC)

Nadere informatie

Sportief verduurzamen

Sportief verduurzamen Sportief verduurzamen Stelling Er zijn wel argumenten om niet te verduurzamen Deelnemers workshop Michel de Boer (GSF): Green Liz en de GSF Peter Smit (Green Liz): toelichting concept Guido Beijer (BAM):

Nadere informatie

STEM Bedrijventerreinen. Proposities voor duurzame energie op bedrijventerreinen: Stem op uw favoriete propositie!

STEM Bedrijventerreinen. Proposities voor duurzame energie op bedrijventerreinen: Stem op uw favoriete propositie! STEM Bedrijventerreinen Proposities voor duurzame energie op bedrijventerreinen: Stem op uw favoriete propositie! 2 Consortium 3 STEM regeling De STEM (Samenwerken Topsector Energie en Maatschappij) regeling

Nadere informatie

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5 Blad 1 van 5 Hoogeveen deelprogramma Diep Onder Drenthe 1. WKO installatie BVG/CH/Raadhuis 2. WKO installatie 1. Een WKO installatie in het BVG/CH/Raadhuis. 2. Duidelijkheid over de haalbaarheid van een

Nadere informatie

Zon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016

Zon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016 Zon op VVE Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016 Waarom doen we dit? Wereldwijde klimaatcrisis Klimaat top Parijs Energie Akkoord Nederland Klimaatzaak Urgenda Maar er gebeurt nog steeds te weinig en te

Nadere informatie

Masterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015

Masterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015 Masterclass Provincie Zuid-Holland Gouda 17 september 2015 Krijn Ratsma (architect en voorzitter Stichting Energieke Regio) inhoud: ontstaan Energieke Regio opzet van het project ook in uw regio? bedrijvencoöperatie?

Nadere informatie

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want:

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Marktanalyse Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Onbekendheid gebouweigenaren & gebruikers met de mogelijkheden en winst die te behalen valt Ondoorzichtige

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM)

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM) Financiering Duurzaamheid en Monumenten Maarten Maresch (IBPM) Opbouw presentatie Europese subsidiemogelijkheden energie Nederlandse subsidie mogelijkheden energie Fiscale ondersteuning Financieringsondersteuning

Nadere informatie

Duurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready

Duurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Duurzaamheidsagenda 2015-2018 Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Welkom Programma Inleiding gemeente Capelle aan den IJssel Toelichting programma naar een duurzame VvE Vragen

Nadere informatie

Energiebesparing in monumenten. Marjo Kroese, BOOM-Delft

Energiebesparing in monumenten. Marjo Kroese, BOOM-Delft Energiebesparing in monumenten Marjo Kroese, BOOM-Delft 1 Uitgangspunten 1. Behoud van de monumentale waarde gaat vóór de mogelijkheden voor energiebesparing 2. Aandacht voor de mate van aanraakbaarheid

Nadere informatie

Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren

Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in 2050 Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 1 24 mei 2019 Even voorstellen Michel

Nadere informatie

Stand van zaken Stimuleringsimpuls Economie en Regionale Woningmarkt 2014, per gemeente November 2015

Stand van zaken Stimuleringsimpuls Economie en Regionale Woningmarkt 2014, per gemeente November 2015 Stand van zaken Stimuleringsimpuls Regionale Woningmarkt 2014, per gemeente November 2015 Korte doel en thema B, thema C, Aalsmeer 1 arbeidsmarkt: Groen Onderwijscentrum Greenport (aanvraag via Greenport

Nadere informatie

Welkom. Moderator: Wietse Walinga. Op Locatie: Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch

Welkom. Moderator: Wietse Walinga. Op Locatie: Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch Welkom Moderator: Wietse Walinga Op Locatie: Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch Programma 9.40 uur Kansen voor Zorgvastgoed vanuit Nationaal Energieakkoord Door: Henk Postema & Marten Valk 10.15 uur

Nadere informatie

Haal kennis over energie in huis

Haal kennis over energie in huis 3 Incompany cursussen 3 Verduurzamen gebouwen Haal kennis over energie in huis Voor: facility manager, hoofd technische dienst, inkoper, financieel directeur, vastgoedmanager, hoofd vastgoed, hoofd huisvesting,

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

Warmtelevering Dordtse Kil. Kyck over den Dyck. 1 juli 2010

Warmtelevering Dordtse Kil. Kyck over den Dyck. 1 juli 2010 Warmtelevering Dordtse Kil Kyck over den Dyck 1 juli 2010 Agenda 15:30 Welkom door Roosmarijn Sweers (gemeente Dordrecht) 15:35 Stand van zaken waar staan we nu? (Marc van der Steen Provincie Zuid-Holland)

Nadere informatie

Duurzaam Gebouwbeheer

Duurzaam Gebouwbeheer 2-daagse cursus Duurzaam Gebouwbeheer Gemeenten hebben verschillende gebouwen in beheer, zoals gemeentehuizen, kantoren en brandweerkazernes. Ook zijn er gebouwen eigendom van de gemeente, maar worden

Nadere informatie

ROUTEKAART DUURZAAM OSS

ROUTEKAART DUURZAAM OSS ROUTEKAART DUURZAAM OSS 2025-2030 Duurzaam Oss Alle gemeentelijke gebouwen energieneutraal of energieleverend in 2025 Bestaande woningen en gebouwen energiezuiniger maken Verduurzamen verkeer en vervoer

Nadere informatie

Sportsymposium De toekomst van de sportvereniging

Sportsymposium De toekomst van de sportvereniging Sportsymposium De toekomst van de sportvereniging Voorbeelden en ervaringen uit de praktijk André Bus & Hendrik Jan Gorter, Duurzaam Verenigen / F.C. Oldemarkt Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die

Nadere informatie

rdelijk zijn, Adres Bruto van basisschool verduurzaming van

rdelijk zijn, Adres Bruto van basisschool verduurzaming van Verduurzaming basisschool De Handreiking Schoolbestuur SKPO wil de schoolgebouwen waarvoor zij verantwoorv rdelijk zijn, systematisch verduurzamen op basis van een eigen uniforme (kwaliteit) standaard

Nadere informatie

Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015

Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015 Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015 Kenniscentrum Duurzaam Bouwen Elke bijdrage is er één Kenniscentrum Duurzaam Bouwen Een unieke samenwerking van Amersfoortse bedrijven die:» Elkaar

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering : 22 januari 2013 Agendanummer : 15 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : H.J.M. Schrijver : Beleid en Projecten : Schutten Voorstel aan de raad Onderwerp : Nota Langedijk

Nadere informatie

Kwaliteitsimpuls kantoren

Kwaliteitsimpuls kantoren 10 maart 2014, Festival Leegstaand Vastgoed Kwaliteitsimpuls kantoren Sjef de Pont, hoofd afdeling Economische Zaken, sector Stadsontwikkeling Opzet workshop Situatie s-hertogenbosch Onze aanpak: Impuls

Nadere informatie

Privaat vastgoed. Optimaal renderend en toekomstbestendig

Privaat vastgoed. Optimaal renderend en toekomstbestendig Privaat vastgoed Optimaal renderend en toekomstbestendig Duurzaam huisvesten Royal HaskoningDHV is sinds jaar en dag een betrouwbare partner in commercieel vastgoed. Als adviseurs hebben wij mede het aanzicht

Nadere informatie

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en

Nadere informatie

Is een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf

Is een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Is een energieprestatiecontract interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Inhoud 1. Wat is een energieprestatiecontract? 2. Wat doet een ESCO? 3. Waarom is dit interessant voor

Nadere informatie

Bouwjaarklasse (op basis van m²) 1970-1979

Bouwjaarklasse (op basis van m²) 1970-1979 BVO (x 10 6 m²) tot 1960 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 vanaf 2000 Tbv onderzoek naar kwaliteit MaVa: beschikbare info over zorginstellingen: Verpleging en verzorging Info via: Agentschap NL,

Nadere informatie