Seminar voor ondernemers. Disfunctioneren en dossieropbouw. Donderdag 6 oktober Mr. D.J. (Douwe) de Haan

Transcriptie

1 Seminar voor ondernemers Disfunctioneren en dossieropbouw Donderdag 6 oktober 2016 Mr. D.J. (Douwe) de Haan

2 Programma 2

3 Disfunctionerende werknemer en dossieropbouw Twee opties 1. Verbeteren functioneren -> dossieropbouw gewenst 2. Beëindiging arbeidsovereenkomst -> dossier noodzakelijk 3

4 Casus I Ontleend aan uitspraak kantonrechter Tilburg van 11 april 2016, ECLI:NL:RBZWB:2016:2152 Werkneemster (32 jaar) per 1 september 2009 in dienst Per 1 augustus 2014 nieuwe functie: Juridisch Adviseur Inkoop en Uitbesteding Werkgever: organisatie die verzekeringen aanbiedt 4

5 Wanneer is sprake van disfunctioneren? Burgerlijk Wetboek: de ongeschiktheid van de werknemer tot het verrichten van de bedongen arbeid - Functiebeschrijving in arbeidsovereenkomst - Niet naleven aanvullende bedrijfsregels omtrent functioneren - Regels in personeelshandboek - Zorg voor handhaving 5

6 Disfunctioneren? Contra-indicaties Vermoedens van goed functioneren: - Recente contractverlenging - Recent toegekende bonus - Toegekende salarisverhoging of promotie - Lang dienstverband zonder noemenswaardige problemen - Geen oude koeien uit de sloot halen 6

7 Casus II Beoordeling over 2014: gemaakte afspraken behaald Per 1 augustus heb je ( ) de overstap gemaakt naar onze afdeling. Ik heb je de afgelopen maanden binnen onze afdeling/mijn team ervaren als een betrokken, gemotiveerde, gedreven en enthousiaste medewerker met een goede werkmentaliteit. Voor jou geldt dat je vanaf het moment van je overstap het jaar van ontwikkeling toegekend hebt gekregen. Je bent direct te werk gegaan met de benodigde ontwikkeling die je nog dient te maken binnen je functie als specialist. Je hebt je verantwoordelijkheid en zelfstandigheid hierin getoond door actief, vanuit onze gesprekken te werk te gaan met je werkplan en hiervoor een plan van aanpak op te stellen. Overall wil ik je een compliment geven voor de wijze waarop je gedreven en ambitieus in je nieuwe rol te werk bent gegaan. ( ) Ik wil je het komend jaar vragen jezelf meer uit te gaan dagen om uit je comfortzone te stappen en je zichtbaarder op te stellen. Ik ben er van overtuigd dat je vanuit je kennis en ervaring zeker nog meer van toegevoegde waarde kunt zijn binnen onze afdeling. Terugkijkend heb ik vanuit onze gesprekken de afgelopen maanden al een prettige samenwerking ervaren tussen ons. ( ), ik wil je bedanken voor je inzet en betrokkenheid de afgelopen maanden. En ik wens je hele fijne feestdagen toe samen met je familie. 7

8 Verbeteren functioneren Sluipend proces: functioneren periodiek bespreken Cao Houthandel, artikel 19: Cao Primair Onderwijs, artikel 9.3: Door of namens de werkgever worden periodiek met elke werknemer gesprekken gevoerd over het (toekomstig) functioneren van de werknemer. Dit gebeurt door middel van een professionele gesprekkencyclus bestaande uit loopbaangesprekken, functioneringsgesprekken, beoordelingsgesprekken en/of andersoortige gesprekken die hetzelfde beogen. Aan een beoordeling van de werknemer kunnen rechtspositionele gevolgen worden verbonden. 8

9 Functionerings- en beoordelingsgesprekken Voorjaar: functioneringsgesprek Najaar: beoordelingsgesprek Beoordelingssystemen Toelichting belangrijker dan cijfers en bolletjes 9

10 Aanpak disfunctioneren Stappenplan bespreekbaar maken onvoldoende functioneren: Stap 1: Benoem zichtbaar (dis)functioneren (positief en negatief gedrag) Stap 2: Bespreek de oorzaak van het verminderde functioneren Stap 3: Aangeven dat het onvoldoende functioneren omgezet moet worden in voldoende functioneren. Maak het gewenste functioneren concreet. Het gewenste functioneren is een eis waarover niet valt te onderhandelen. Stap 4: Bespreek met uw werknemer de route naar het gewenste functioneren Stap 5: Formuleer de gemaakte afspraken en bevestig deze aan de werknemer Stap 6: Archiveer de gemaakte afspraken in het personeelsdossier 10

11 Casus III December 2014: benoeming (tijdelijk interim) teammanager 16 april 2015: functioneringsgesprek + schriftelijke bevestiging Vanmiddag hebben we een gesprek met elkaar gevoerd, waarvan ik de inhoud hiervan aan je wil bevestigen. Zoals ik tijdens het gesprek aangaf, constateer ik helaas dat je onvoldoende voldoet aan het gewenste profiel van de juridisch Adviseur. Ik heb er onvoldoende vertrouwen in dat je binnen redelijke termijn aan dat gewenste profiel zal gaan voldoen. ( ) Ik besef dat mijn boodschap wellicht hard en zakelijk bij je is overgekomen, maar ik hecht er aan de zaken duidelijk te benoemen. Ik stel voor dat we volgende week donderdag (23 april) om uur een vervolgafspraak hebben om de gevolgen hiervan met elkaar te bespreken. ( ) 20 april 2015: schriftelijke reactie werkneemster (...) Het moge duidelijk zijn dat ik het absoluut niet eens ben met jouw weergave van ons gesprek, jouw schets van de gang van zaken en de indruk die je hiermee probeert te wekken ( ). 11

12 Verbetertraject Opstellen verbeterplan; SMART-geformuleerd - Initiatief bij werkgever - Niet gericht op veranderen persoon, maar op verbeteren functioneren - Geen harde normen over duur - Niet verbeteren leidt tot - Schriftelijk - Voor akkoord laten tekenen - Periodieke evaluatie 12

13 Casus IV 24 april 2015: schriftelijke bevestiging inhoud gesprek + document concrete verwachtingen t.a.v. Houding en Gedrag (...) - [verweerster] neemt aantoonbaar zelf initiatief en legt zaken vast. - [verweerster] laat een actieve opstelling zien, maakt zaken bespreekbaar, stelt vragen bij onduidelijkheid. Doel is geen onduidelijkheid over verwachtingen. - Zichtbaarder opereren. ( ) Collega s bevragen, kennis en cases delen, hulp vragen bij aanpak of tactiek. ( ) - Bellen in plaats van mailen. - Afspraken maken en bevestigen, geen ruimte laten voor andere interpretaties. - Actieve houding in accounthouderrol en acteren op eigen initiatief, niet reactief. ( ) - Op tijd zijn bij overleggen, afspraken en stuurdiensten. ( ). Juni 2015: start mediationtraject 21 december 2015: mediationtraject beëindigd December 2015: functioneren over 2015 als onvoldoende beoordeeld 13

14 Verbeteren functioneren lukt niet; wat nu? 1. Herplaatsing in een andere functie 2. Beëindiging arbeidsovereenkomst - Van rechtswege - Beëindigingsovereenkomst - Via kantonrechter Ontslag wegens disfunctioneren na invoering van de WWZ; hoe gaat dat in z n werk? 14

15 Wet Werk en Zekerheid (WWZ) Invoering WWZ in Wijzigingen Flexrecht (per 1 januari 2015) - Aanzegplicht - Concurrentiebeding - Proeftijd - Beperken uitzendbeding - Terugdringen nulurencontracten - Wijzigingen Ontslagrecht (per 1 juli 2015) 15

16 Systematiek van het ontslagrecht 16

17 Artikel 7:669 lid 1 BW De werkgever kan de arbeidsovereenkomst opzeggen indien daar een redelijke grond voor is en herplaatsing van de werknemer binnen een redelijke termijn, al dan niet met behulp van scholing, in een andere passende functie niet mogelijk is of niet in de rede ligt. ( ) 17

18 Mogelijke redelijke ontslaggronden a. Bedrijfseconomisch > UWV b. Langdurige arbeidsongeschiktheid > UWV c. Frequent ziekteverzuim d. Disfunctioneren e. Verwijtbaar handelen/nalaten werknemer f. Ernstig gewetensbezwaar waardoor werknemer niet (alternatief) inzetbaar is g. Verstoorde arbeidsrelatie h. Restcategorie Verplichte keuze uit één van deze gronden: geen cocktail! 18

19 Concreet stappenplan 1. Redelijke grond 2. Herplaatsing binnen redelijke termijn a. Met behulp van scholing b. In een andere passende functie 3. Werknemer tijdig in kennis stellen 4. Werknemer de gelegenheid bieden functioneren te verbeteren 5. Disfunctioneren niet veroorzaakt door gebrek aan scholing 6. Disfunctioneren niet veroorzaakt door slechte arbeidsomstandigheden 19

20 Casus V 14 januari 2016: kantonrechter ontvangt verzoekschrift - Werkgever vraagt ontbinding arbeidsovereenkomst wegens disfunctioneren - Disfunctioneren vloeit niet voort uit gebrek aan scholing - Herplaatsing is niet mogelijk Februari 2016: werkneemster dient verweerschrift in - Kritiek van werkgever kwam te snel (binnen 4 maanden na komst teammanager) - Werkgever stuurde direct aan op ontslag - Strijd met eerdere toezegging (periode van 1 jaar om in de functie te groeien) 20

21 Casus VI Uitspraak kantonrechter - Wettelijk kader - Stappenplan 4.5 De kantonrechter stelt bij de beoordeling van dit verzoek voorop dat indien een werkgever van mening is dat een werknemer onvoldoende functioneert, de werkgever dat aan de werknemer in kwestie duidelijk dient te maken in een of meerdere -bij voorkeur schriftelijk vast te leggen- functioneringsgesprekken, waarbij de werkgever concreet aangeeft op welke punten het functioneren van de werknemer verbetering behoeft. De werknemer dient in de gelegenheid te worden gesteld zijn eigen visie omtrent het functioneren te geven. Vervolgens dient de werknemer, daarbij ondersteund door zijn werkgever, gedurende een zekere periode een reële mogelijkheid te worden geboden om zijn functioneren te verbeteren. Pas als de werknemer, na in voldoende mate in de gelegenheid te zijn gesteld om zijn functioneren te verbeteren, er nog steeds geen blijk van geeft aan de functie-vereisten te kunnen voldoen, kan het functioneren van de werknemer als grondslag voor ontbinding van de arbeidsovereenkomst dienen. 21

22 Ervaringen uit de rechtspraak Redenen voor afwijzing ontbindingsverzoek - Geen verbetertraject - Geen coaching en begeleiding - Geen kennisgeving - Recentelijk nog een goede beoordeling - Niet bezien of scholing helpt - Niet bezien of herplaatsing mogelijk is - Geen reële kans gekregen - Dossier niet op orde - Beleidsregels UWV als leidraad - Langer dienstverband, meer inspannen om dienstverband in stand te laten 22

23 Ervaringen uit de rechtspraak Redenen voor toewijzing ontbindingsverzoek - Interne coaching trajecten - Begeleidingstraject - Voortgangsgesprekken - Trainingen - Inschakelen van externe coach - Een extern rapport met oordeel zwak graden feedback-sessie - Het team zegt het vertrouwen op 23

24 Casus VII Uitkomst uitspraak - Werkneemster heeft recent goede beoordeling gekregen - Al na 3,5 maand samenwerken heeft manager (eind)oordeel klaar - Werkneemster had een jaar de tijd gekregen om in nieuwe functie te groeien - Laatste termijn (24 april tot 15 juni) was te kort - Manager werkte de indruk op ontslag aan te sturen i.p.v. functioneren te willen verbeteren - Afwezigheid mogelijkheid herplaatsing onvoldoende onderbouwd Geen redelijke grond voor ontslag aanwezig 24

25 Onderzoeken gevolgen WWZ 21% van de ontbindingsverzoeken o.g.v. disfunctioneren wordt gehonoreerd; 79% niet WWZ leidt tot meer dossieropbouw: 84% mee eens 25

26 Conclusie Begin goed: functieomschrijving in arbeidsovereenkomst Voer periodiek functionerings- en beoordelingsgesprekken Leg afspraken met werknemer schriftelijk vast Verbeteren functioneren onmogelijk? Inventariseer mogelijkheden beëindigen arbeidsovereenkomst 26

27 Bedankt voor uw aandacht!